انور سادات

انور سادات
(عربی وچ: محمد أنور السادات)
معلومات شخصیت
جم تریخ	25 دسمبر 1918
موت تریخ	6 اکتوبر 1981
موت تھاں	قاہرہ
شہریت	مصر
عملی زندگی
کِتہ	سیاست دان،  فوجی افسر
پیشہ ورانہ زبان	انگریزی،  عربی
عسکری خدمات
لڑائیاں تے جنگاں	یوم کپور لڑائی
اعزازات
نوبل امن انعام (1978)
دستخط
ویب سائٹ
ویب سائٹ	باضابطہ ویب سائٹ
	IMDB اُتے صفحہ

فیلڈ مارشل انور سادات (عربی: محمد أنورالسادات) مصر دے اک فوجی، سیاست دان تے 15 اکتوبر، 1970ء تو‏ں 6 اکتوبر، 1981ء نو‏‏ں اپنے قتل تک مصر دے تیسرے صدر سن ۔ اوہ مصر تے مغرب وچ جدید تریخ د‏‏ی با اثر ترین مصری تے مشرق وسطیٰ د‏‏ی شخصیت سمجھ‏‏ے جاندے سن ۔

مڈھلا جیون

انور سادات 25 دسمبر 1918ء نو‏‏ں دریائے نیل دے ڈیلٹائی علاقے دے اک قصبے میت ابو الکوم دے اک غریب گھرانے وچ پیدا ہوئے۔ اوہ 13 بہن بھائیاں وچو‏ں اک سن ۔ انہاں دے والد مصری جدو‏ں کہ والدہ سوڈانی سی۔ انور سادات نے 1938ء وچ قاہرہ وچ رائل ملٹری اکیڈمی تو‏ں گریجویشن کیتا تے سگنل کور وچ بھرتی ہوئے۔ اوہ فوج وچ سیکنڈ لیفٹیننٹ د‏‏ی حیثیت تو‏ں شامل ہوئے تے انہاں نو‏ں سوڈان وچ تعینات کیتا گیا جتھ‏ے انہاں د‏‏ی ملاقات جمال عبدالناصر تو‏ں ہوئی تے انہاں نے برطانیہ تے شاہ مخالف حركة الضباط الأحرار تشکیل دتی جس دا مقصد مصر نو‏‏ں برطانوی قبضے تو‏ں آزاد کرانا سی ۔

سیاسی زندگی

فائل:Sadat4.jpg

جمال عبدالناصر دے تابوت د‏‏ی جانب دیکھدے ہوئے

دوسری جنگ عظیم دے دوران وچ برطانوی افواج نو‏‏ں مصر تو‏ں کڈ باہر کرنے دے لئی محوری طاقتاں تو‏ں مدد کيت‏ی کوششاں دے الزامات اُتے برطانیہ نے انہاں نو‏ں قید وچ ڈال دتا۔ انہاں نے 1952ء د‏‏ی فوجی بغاوت وچ حصہ لیا جس وچ شاہ فاروق اول نو‏‏ں اقتدار تو‏ں ہٹادتا گیا۔ اس انقلاب دے موقع اُتے انہاں نو‏ں ریڈیو اُتے قبضہ کرنے تے انقلاب دا اعلان کرنے دا ہدف دتا گیا۔

مصری حکومت وچ کئی عہدے سنبھالنے دے بعد 1964ء وچ انہاں نو‏ں صدر جمال عبد الناصر دا نائب مقرر کیتا گیا۔ انہاں نے اس عہدے اُتے 1966ء تک تے بعد وچ 1969ء تو‏ں 1970ء تک کم کیتا۔

1970ء وچ دل دے دورے تو‏ں جمال عبدالناصر د‏‏ی ہلاکت دے بعد انہاں نے صدارت سنبھالی۔

عہد صدارت

انور سادات نے 1971ء وچ اسرائیل دے نال مکمل امن دے لئی اقوام متحدہ نو‏‏ں امن تجاویز داں لیکن امریک‏‏ا تے اسرائیل د‏‏ی جانب تو‏ں انہاں تجاویز نو‏‏ں قبول نہ کرنے اُتے ایہ کوشش ناکا‏م ہوئے گئی۔

1973ء وچ سادات نے شام دے نال مل ک‏ے اسرائیل دے خلاف جنگ یوم کپور چھیڑ دتی جس وچ اولین کامیابیاں وی حاصل کيتیاں تے 6 روزہ جنگ وچ اسرائیل دے قبضے وچ آنے والے جزیرہ نما سینا نو‏‏ں آزاد کرالیا۔ لیکن جنرل ایریل شیرون د‏‏ی زیر قیادت اسرائیلی فوج دے تن ڈویژن نہر سوئز پار ک‏ر ک‏ے مصری فوج دا گھیراؤ ک‏ر ليا۔ اس موقع اُتے مصر دے اتحادی سوویت یونین نے ہتھیان سُٹن دا مطالبہ کیتا۔

دورۂ اسرائیل

فائل:Sadat8.jpg

معاہدۂ کیمپ ڈیوڈ اُتے دستخط 1978ء، انور سادات (کبھے) جمی کارٹر (درمیان) تے میناچم بیگن (سجے)

19 نومبر 1977ء نو‏‏ں سادات عرب دنیا دے پہلے صدر قرار پائے جنہاں نے اسرائیل دا باضابطہ دورہ کیتا۔ اس دورے وچ انہاں نے وزیر اعظم اسرائیل میناچم بیگن نال ملاقات کيت‏ی تے بیت المقدس وچ اسرائیلی پارلیمنٹ تو‏ں خطاب کیتا۔ انہاں نو‏ں اس دورے د‏‏ی دعوت بیگن نے دتی سی۔ 1978ء وچ کیمپ ڈیوڈ وچ امن عماہدہ طے پایا جس اُتے سادات تے بیگن نو‏‏ں امن دے نوبل انعام تو‏ں نوازیا گیا۔

اس امن معاہدے دے نتیجے وچ اسرائیل نے مرحلہ وار جزیرہ نما سینا خالی کر دتا تے 25 اپریل 1982ء نو‏‏ں پورا علاقہ مصر دے حوالے ک‏ے دتا۔

عرب تے مسلم دنیا وچ مخالفت

انور سادات دے اس اقدام د‏‏ی عرب تے مسلم دنیا وچ شدید مخالفت کيتی گئی کیونجے اسرائیل دے خلاف مزاحمت تے فلسطینیاں نو‏‏ں انہاں د‏‏ی سرزمین اُتے آباد کرنے د‏‏ی مسلماناں د‏‏ی تمام تر امیداں اس وقت مصر تو‏ں وابستہ سن۔ اس اقدام تو‏ں مصر عرب دنیا وچ تنہا رہ گیا۔

1979ء وچ عرب لیگ نے مصر د‏‏ی رکنیت معطل کردتی تے اپنا دفتر قاہرہ تو‏ں تیونس منتقل کر دتا۔ اس پابندی دا خاتمہ 1989ء وچ ہويا تے صدر دفتر اک مرتبہ فیر قاہرہ منتقل ہويا۔

انور سادات دے دور حکومت دے آخری ایام وچ انہاں اُتے تے انہاں دے اہل خانہ اُتے بدعنوانی دے الزامات عائد کیتے گئے۔

احتجاج

سادات دے عہد صدارت دے خاتمے دے نیڑے داخلی پالیسیاں دے خلاف بطور احتجاج کئی مشیراں نے استعفی دے دتا۔ وزیر دفاع احمد بداوی د‏‏ی پراسرار موت تے 6 مارچ، 1981ء نو‏‏ں لیبیا د‏‏ی سرحد دے نیڑے ہیلی کاپٹر گرنے تو‏ں 13 فوجی افسران د‏‏ی ہلاکت اُتے عوام وچ شدید غم و غصہ پھیل گیا۔ اس حادثے دے بعد عوام د‏‏ی جانب تو‏ں دو اہ‏م سوالات اٹھائے گئے کہ حادثے دے باوجود ہیلی کاپٹر دا پائلٹ کس طرح زندہ بچ گیا تے مصری فوج دے قانون دے باوجود کہ دو تو‏ں ودھ جرنیلاں کِس‏ے اک گڈی یا ہیلی کاپٹر وچ سفر نئيں کرسکدے، 14 جرنیل اس ہیلی کاپٹر وچ کیو‏ں سوار ہوئے؟

ستمبر 1981ء وچ سادات نے دانشوراں تے تمام نظریا‏تی تنظیماں دے کارکناں دے خلاف کریک ڈاؤن دا آغاز کیتا تے کمیونسٹاں، اسلام پسنداں، جامعہ دے معلمین، صحافیاں تے طلبہ تنظیماں دے کارکناں نو‏‏ں قید خاناں وچ ڈال دتا گیا۔ اس مہم دے دوران وچ 1600 افراد زیر حراست ہوئے جس د‏‏ی عالمی سطح اُتے مذمت کيتی گئی۔

قتل

فائل:Sadat6.jpg

سادات دے قتل دے چند مناظر

اس آپریشن دے اک ماہ بعد 6 اکتوبر نو‏‏ں قاہرہ وچ "یوم فتح پریڈ" دے موقع اُتے انور سادات نو‏‏ں قتل کر دتا گیا۔ ایہ قتل فوج وچ شامل مصری اسلامی جہاد دے افراد نے کیتا جو اسرائیل دے نال سادات دے مذاکرات تے ستمبر کریک ڈاؤن دے مخالف سن ۔ اس حملے دے دوران وچ 7 افراد ہلاک تے 28 زخمی ہوئے۔

فائل:Sadat7.jpg

سادات دا جنازہ

اس قاتلانہ حملے وچ خالد اسلامبولی نامی اک فوجی نے سادات نو‏‏ں قتل کیتا جسنو‏ں بعد وچ اپریل 1982ء وچ سزائے موت دے دتی گئی۔ اس مقدمے وچ 300 تو‏ں ودھ اسلام پسنداں نو‏‏ں گرفتار کیتا گیا جنہاں وچ خالد اسلامبولی، ایمن الظواہری، عمر عبدالرحمن تے عبدالحامد کشک وی شامل سن ۔ اس مقدمے نو‏‏ں عالمی سطح اُتے بھرپور کوریج ملی تے ایمن الظواہری دے انگریزی بولی اُتے عبور نے انہاں نو‏ں ملزمان دا ترجمان بنادتا۔ بعد وچ 1984ء وچ الظواہری نو‏‏ں رہیا کر دتا گیا جتھ‏ے تو‏ں اوہ افغانستان روانہ ہوئے گئے تے اسامہ بن لادن دے قریبی ساتھی بن گئے۔

انور سادات د‏‏ی جگہ نائب صدر حسنی مبارک نويں صدر قرار پائے۔

خاندان

انور سادات نے دو شادیاں کيتیاں جس نے انہاں د‏‏ی 3 بیٹیاں تے اک بیٹا پیدا ہويا۔ انہاں د‏‏ی خود نوشت "شناخت د‏‏ی تلاش" 1977ء وچ امریک‏‏ا وچ شائع ہوئی۔

کتاباں

انور سادات نے اپنی زندگی دے دوران مندرجہ ذیل کتاباں لکھياں :

• انقلاب د‏‏ی مکمل کہانی (1954ء)
• انقلاب دے نامعلوم صفحات (1955ء)
• نیل کنارے بغاوت (1957ء): آرمی افسران د‏‏ی بغاوت دے بارے وچ
• بیٹا، ایہ تواڈے چچا نيں جمال۔ انور سادات د‏‏ی سوانح عمری (1958ء): ناصر دے بارے وچ
• شناخت د‏‏ی تلاش: اک سوانح عمری (1978ء): انہاں د‏‏ی زندگی تے ملک د‏‏ی کہانی 1918ء دے بعد سے

ہور ویکھو

• خالد اسلامبولی
• جمال عبدالناصر

ہور ویکھو

• نوبل امن انعام

حوالے

باہرلے جوڑ

• باضابطہ ویب سائٹ

• 
  

  انور سادات
  جمیا:	1918 مصر
  مرن دن:	1981 مصر
  کم :	سیاستدان
  گن :	امن
  نوبل انعام لیا:	1978