Jump to content

بھگت رویداس

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
رویداسیا پنتھ دی لڑی دا اک حصہ
رویداس دا مول اتے ابھیاس
آرتی
بھگتی&nbsp؛�
بھون
پوتر پستک
امر بانی گورو رویداس جی دی
دھارمک ستھان
شری گورو رویداس جی دا جنم استھان
دیوناگری
گرُ رویداس
سماں
1450–1520
وشا
گورو رویداس&nbsp؛�
گورو رویداس جیئنتی
ہرِ نشان

جالستھان
Guru Ravidass Ji Website

بھگت رویداس جی دا وی بڑا سنمان یوگ ستھان ہے۔ اتری بھارت وچّ بھگتی لہر دا وکاس کرن آپ دا اہم یوگدان منیا جاندا ہے۔ اوہ رامانند دی شش پرمپرا وچوں بھگت کبیر جی دے سمکالی اتے بنارس دے وسنیک سمجھے جاندے ہن۔[۱]

مڈھلا جیون

[سودھو]

بھگت رویداس جی (1376- 1491) دا جنم بنارس دے نیڑے سیر گوواردھنپر وکھے 1376 ای. وچّ ہویا۔ آپ دے پتا دا ناں بابا سنتوکھ داس اتے ماتا دا کلساں دیوی دسیا جاندا ہے۔ بھگت رویداس بہت ہی نمر سبھاء والے اتے اندروں باہروں اک سن۔ اوہناں دے جیون بارے ملدی جانکاری توں پتہ لگدا ہے کہ آپ چمار جاتی نال سنبندھت ہندے ہوئے وی اپنے گیان تے پربھو بھگتی راہی سریشٹتا تے پرسدھی پراپت کر گئے۔ رویداس جی نوں عربی فارسی بھاشا دا وی گیان سی راگ گؤڑی دے شبد وچّ فارسی رنگ اگھڑیا ہے۔

سانجھیوالتا دا سندیش

[سودھو]

سماج دے بہت پچھڑے ورگ نال ہو رہے انیاں خلاف آواز بلند کرن والے گورو رویداس دا جنم محلہ سیر گووردھن، کانشی (بنارس) ہن وارانسی (اتر پردیش) وچّ ہویا۔ اوہناں سانجھیوالتا دا سندیش دندیاں اس ویلے سماج وچّ پھیلیاں برائییاں اچ-نیچ، چھوت-چھات، بھیکھاں-پکھنڈاں، نہ-برابری دا زوردار کھنڈن کیتا۔ ورن ورگ دی سختی ہون کارن آپ سنسکرت دی پڑھائی توں وانجھے رہِ گئے سن۔ بھارت دے وکھ-وکھ پرانتاں وچّ یاترا کر کے آپ نے سنتاں، سادھوآں نال ملاقاتاں کیتیاں اتے بانی رچ کے روحانی سندیش دتا۔ آپ جی دیاں رچناواں وکھ-وکھ بھاشاواں وچّ ملدیاں ہن۔

ویاہ

[سودھو]

جوانی دی اوستھا وچّ پجن ’تے آپ دا ویاہ پنڈ مرزاپر وچّ ہویا۔ آپ جی دے اک سپتر دی دات بخشش ہوئی جس دا ناں وجی داس رکھیا گیا۔ سپتر وی نرم سبھاء والے دیالو پرش سن جو پتا پرکھی دھندے راہیں ہوئی کمائی نال پریوار دا نرباہ کردے اتے بچے پیسے لوڑونداں، سادھوآں، سنتاں لئی خرچ کر دندے سن۔

گورو نانک اتے گورو رویداس

[سودھو]

گورو نانک دیوَ جی دی کانشی (بنارس) اتر پردیش وچّ سری گورو رویداس جی نال اک گوسٹی ہوئی۔ وچار-وٹاندرے توں پچھوں سری گورو رویداس جی دی وچاردھارا توں سری گورو نانک دیوَ جی بہت خوش ہوئے۔ سری گورو نانک دیوَ جی نے سری گورو رویداس جی پاسوں اوہناں دی بانی پراپت کیتی۔

40 شبد 16 راگاں

[سودھو]

گورو گرنتھ صاحب وچّ ایہناں دے 40 شبد 16 راگاں وچّ درج ہن۔ ایہناں 40 شبدا توں علاوہ “ریداس جی کی بانی" نامک اک ہتھ لکھت پوتھی ناگری پرچارنی سبھ کول اپلبدھّ ہے۔ بھاشا وبھاگ پنجاب نے وی ایہناں دیاں رچناواں نوں ‘بانی گورو رویداس` سرلیکھ ادھین 1984 ای: وچّ پرکاشت کروایا ہے۔ سری گورو گرنتھ صاحب وچّ انکت سری گورو امرداس جی دے چالی شبد اتے اک سلوک نوں پرمانت بانی کیہا جاندا ہے۔ اس وچّ گورو گرنتھ صاحب وچلی بانی توں علاوہ 87 پد باہرلی بانی دے وی انکت کیتے گئے ہن۔

اداسیاں

[سودھو]

گورو رویداس جی نے بھارت دے وکھ-وکھ پرانتاں وکھے جا کے اپنیاں یاتراواں کر کے چھ اداسیاں ستھاپت کیتیاں۔

  1. پہلی اداسی: گورو رویداس جی اتے ستگورو کبیر جی اکٹھے کانشی توں پہلی یاترا لئی گئے۔ آپ جی دے نال سری گورو رویداس جی دے سپتر سنت وجی داس جی وی گئے سن اتے ہیٹھ لکھے ستھاناں ’تے اداسیاں ستھاپت کیتیاں-ناگپور، بھاگلپر، مادھوپر، چندوسی، بیجاپر، رانی پوری، نارائنگڑھ، بھپال، بہاول پور، کوٹا، جھانسی، ادیپر، جودھپور، اجمیر، امرکوٹ، ایودھیا، حیدرآباد، کاٹھیاواڑ، بمبئی، کراچی، جیسلمیر، چتوڑ، کوہاٹ، دراکھیبر، جلال آباد، سری نگر، ڈلہوزی، گورکھپر۔
  2. دوسری اداسی: گورو رویداس جی نے دوجی یاترا گورکھپر، پرتاپگڑھ، شاہ جہان پور دی کیتی۔
  3. تیجی اداسی: گورو رویداس جی نے اپنے مشن نوں ہور ودھاؤن لئی ہماچل پردیش دے لوکاں نوں اپنا نوری اپدیش دے کے نوازیا۔ آپ جی نے اپنی تیجی اداسی ہماچل پردیش وچّ ستھاپت کیتی۔ آپ جی دے اپدیش توں پربھاوت ہو کے وڈی گنتی وچّ لوک آپ جی دے سیوک بنے۔
  4. چوتھی اداسی: بھارت دے ہیٹھ لکھے تیرتھ استھاناں ’تے چوتھی اداسی ستھاپت کیتی۔ ہردوار، گوداوری، کرکشیتر، تروینی، آدی/سنتاں-سادھوآں، بھگتاں، ناتھاں، سدھاں، مہانپرشاں، امیراں، غریباں نال وچار سانجھے کر کے اپنے مشن دا سندیش دتا۔
  5. پنجویں اداسی: گورو رویداس جی گازیپر دے راجا روپ پرتاپ (چندر پرتاپ) دے سدے نوں پروان کر کے اپنے سیوکاں نال گازیپر پہنچے۔ آپ نے راجا روپ پرتاپ نوں گازیپر دی پنجویں اداسی دا پربندھک بنایا۔
  6. چھیویں اداسی: گورو رویداس جی نے پنجاب وچّ یاترا کیتی۔ اس سمیں اتھے سماجک نابرابری، اوچ-نیچ پرچلت سی۔ اس لئی آپ جی پنجاب لدھیانہ راہیں یاترا لئی پنڈ چکّ حکیم نزدیک پھگواڑا وکھے پدھارے۔ جالندھر، سلطان پور اباراہیملودھیب ابراہیم، کپورتھلہ وکھے وی پدھارے۔ سری گورو رویداس جی اپنی ملتان پھیری (پنجاب) دوران پنڈ کھرالی (کھرالگڑھ) تحصیل گڑھ شنکر (ضلع ہشیارپور) پدھارے۔

سورگواس

[سودھو]

آپ جی دے انتم سمیں بارے کوئی پرمانک جانکاری نہیں ملدی اک روائتی انوسار آپ کانشی (اتر پردیش) وکھے سمت 1584 نوں جوتی-جوتِ سما گئے۔ راجے رانیاں نے گورو رویداس جی دی چکھا نوں اگنی راجا ہردیو سنگھ ناگر دے باغ وچّ بھیٹ کیتی۔ آپ جی دی سمادھی وی باغ وچّ بنائی گئی۔

حوالے

[سودھو]
  1. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.