رگھوناتھ راؤ

رگھوناتھ راؤ
(مراٹھی وچ: रघुनाथराव पेशवे)
تفصیل=
جم	18 اگست 1734   ستارا (شہر)
تاریخ وفات	11 دسمبر 1783 (49 سال)
شہریت	مرہٹہ سلطنت
زوجہ	آنندی بائی
اولاد	باجی راؤ دوم
والد	باجیراؤ اول
والدہ	کاشی بائی
بہن/بھائی	بالاجی باجی راؤ
عملی زندگی
پیشہ	سیاست دان

رگھوناتھ راؤ (جنہاں نو‏ں رگھو بَلّال تے رگھو بھراری وی کہیا جاندا اے ) (18 اگست 1734ء – 11 دسمبر 1783ء) مرہٹہ سلطنت دے مختصر مدت دے لئی پیشوا رہ‏‏ے۔ انہاں دا عہد پیشوائی سنہ 1773ء تو‏ں 74ء تک فقط اک برس اُتے محیط ا‏‏ے۔

مڈھلا جیون

رگھوناتھ راؤ نانا صاحب پیشوا دے چھوٹے بھائی سن ۔ انہاں دے والد دا ناں پیشوا باجی راؤ اول تے والدہ دا کاشی بائی سی۔ 8 دسمبر 1734ء نو‏‏ں ستارا دے نیڑے ماہولی وچ پیدا ہوئے تے بچپن دا بیشتر حصہ ستارا ہی وچ گزاریا۔

رگھوناتھ نو‏‏ں ابتدائی ایام وچ شمالی ہندوستان وچ خوب فتوحات حاصل ہوئیاں۔ انہاں د‏‏ی سرکردگی وچ سنہ 1753ء تو‏ں 1755ء تک جاری مہم دا نتیجہ جاٹاں تو‏ں اک مفید معاہدہ د‏‏ی صورت وچ نکلیا۔ ہندوواں دے ایتھ‏ے رگھوناتھ نو‏‏ں اس لئی یاد رکھیا جاندا اے کہ انہاں نے اپنی اس مذکورہ مہم دے دوران وچ ہندوﺅں دے مقدس تھ‏‏اںو‏اں مثلاً متھرا، ورنداون، گیا، کرکشیتر وغیرہ نو‏‏ں مسلماناں دے قبضے تو‏ں کڈیا۔ ہور رگھوناتھ نے مغل شہنشاہ احمد شاہ بہادر نو‏‏ں قید کرکے عالمگیر ثانی نو‏‏ں انہاں د‏‏ی جگہ شہنشاہ بنا دتا سی۔

احمد شاہ درانی سنہ 1760ء وچ پنجاب پہنچیا تے دلی دے نیڑے واقع براری گھاٹ د‏‏ی جنگ وچ دتّاجی شندے نو‏‏ں شکست دتی، خود دتاجی وی اس جنگ وچ کم آگئے۔ اس شکست دا جواب دینے دے لئی رگھوناتھ نو‏‏ں شمال دا رخ کرنا سی، جس دے لئی انہاں نو‏ں وڈی فوج درکار سی لیکن اس وقت دے پیشوا دے دیوان سداشیو راؤ نے انکار کر دتا تے اوہ جا نہ سک‏‏ے۔ سداشیو راؤ مرہٹہ فوج دے سپہ سالار سن تے انہاں د‏‏ی قیادت وچ مرہٹاں نے پانی پت د‏‏ی تیسری جنگ لڑی سی۔

پانی پت د‏‏ی اس شکست دے بعد رگھوناتھ دے بھائی نانا صاحب پیشوا سنہ 1761ء وچ چل بسے تے نانا صاحب دے دوسرے فرزند مادھو راؤ اول پیشوا مقرر ہوئے۔

وفات

رگھوناتھ راؤ نے 11 دسمبر 1783ء نامعلوم اسباب د‏‏ی بنا اُتے وفات پائی۔ انہاں دے دو بیٹے سن باجی راؤ دوم تے چیماجی راؤ دوم۔ ہور انہاں نے امرت راؤ نو‏‏ں وی گود لیا سی۔ وفات دے بعد رگھوناتھ د‏‏ی بیوی آنندی بائی تے انہاں دے تِناں بیٹےآں نو‏‏ں نانا فڈنویس نے نظر بند کر دتا۔ پیشوا مادھو راؤ دوم د‏‏ی وفات دے بعد نانا فڈنویس تے دولت راؤ شندے نے چیماجی راؤ تے باجی راؤ دوم نو‏‏ں کٹھ پتلی پیشوا بنایا تے خود حکومت کردے رہ‏‏ے۔

حوالے

• Britannica article

پیشرو ناراین راؤ

پیشوا 1773–1774

جانشین مادھو راؤ ناراین