مثل
سکھ مثل ਸਿੱਖ ਮਿਸਲ | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1716–1799 | |||||||||||||
ترانہ: دیگ و تیغ و فتح | |||||||||||||
راجگڑھ | امرتسر | ||||||||||||
عمومی زباناں | فارسی ،پنجابی | ||||||||||||
حکومت | وفاقی راج | ||||||||||||
جتھیدار | |||||||||||||
• 1716-1733 | بابا دربارا سنگھ, چھجا سنگھ ڈھلوں | ||||||||||||
• 1733-1748 | نواب کپور سنگھ | ||||||||||||
• 1748-1783 | سلطان القوم جسا سنگھ اہلووالیا | ||||||||||||
تاریخ | |||||||||||||
• بندہ سنگھ دی موت | 1716 | ||||||||||||
• رنجیت سنگھ مثلاں نوں سکھ سلطنت چ بدلیا | 1799 | ||||||||||||
رقبہ | |||||||||||||
[آلہ تبدیل: invalid number] | |||||||||||||
آبادی | |||||||||||||
• 1849 تخمینہ | 3 million[۱] | ||||||||||||
کرنسی | نانک شاہی | ||||||||||||
|
مثل اٹہارویں صدی چ پنجاب چ سکھاں دی لڑاکا ٹولی نوں کیا جاندا سی۔ 12 سکھ مثلاں پنجاب چ مغلاں تے فیر افغاناں نال لڑ ریاں سن۔ ہر مثل دا ناں اودے سردار دے ناں تے سی۔ اوکھے ویلے نوں نبڑن لئی گرو گوبند سنگھ نے سکھاں نون اک لڑاکا ٹولی چ بدل دتا تے ایدا نان خالصہ رکھیا۔ نواب کپور سنگھ نے وکھرے ہوۓ خالصہ لڑاکیاں نوں ترتیب دتی تے ہر تھاں دی وکھری ٹولی بنائی جیڑی اپنے سردار دے ناں تے ہوندی سی۔ کوئی وی خالصہ اک ٹولی چھڈ کے دوجی چ جا سکدا سی۔ ایناں ٹولیاں دا سعاب کتاب اکال تخت امرتسر چ رکھیا جاندا سی۔ سعاب کتاب دی کتاب چ ہر ٹولی لئی وکھرا صفہ سی جینوں مثل کیا جاندا سی۔ ایس توں ٹولی دا نان ای مثل ہوگیا۔ جسا سنگھ اہلوالیہ ایناں دا سعاب کتاب رکھدا سی۔
اینان مثلاں نوں اکال تخت توں چلایا جاندا سی ایس لئی مغلاں تے افغاناں نیں ہرمندر صاحب تے وی حملہ کیتا سی۔
مثلاں دی لسٹ
[سودھو]طاقت(1780)[۲] | ناں | راجگڑھ | مثل دا علاقہ 1759[۳] |
---|---|---|---|
1. | پھلکیاں مثل | پٹیالہ نابھہ |
برنالہ, بٹھنڈا, سنگرور. |
2. | آہلووالیہ مثل | کپورتھلہ | نورمحل, تلونڈی , پھگواڑا, کانہ ڈھلوں. |
3. | بھنگی مثل | امرتسر | ترن تارن, لہور |
4. | کنہئیا مثل | سوہیاں | اجنالا, ناگ, گرداسپور, ڈیرہ بابا نانک, کلانور, پٹھانکوٹ, سوجان پور |
5. | رامگڑھیا مثل | سری ہرگوبندپور | بٹالا, مکیریاں, گھومان وغیرہ. |
6. | سنگھپریا مثل | جالندھر | سنگھپورا, امرتسر, شیخوپورہ وغیرہ. |
7. | پنجگڑھیا مثل[note ۱] | شام چوراسی, ہریانا وغیرہ. | |
8. | نشانوالیہ مثل | امبالہ, فیروزپور. | Sardar Dasaunda Singh Gill, Chief of the Misl. Kot Buddhe |
9. | سکرچکیہ مثل | گجرانوالا | Qila Didar Singh, Qila Mian Singh, Ladhe Wala Waraich, Feroz Wala, Butala Sham Singh, Marali Wala, Eminabad, Kalaske, Mughal Chak. |
10. | ڈلیوالیہ مثل | راہون | نکودر, تلوان, بڈالا, راہون, پھلور, لدھیانہ وغیرہ. |
11. | نکئی مثل | چونیاں | بھیرووال , کھیم کرن, کھڈیاں, گوگیرہ, دیپالپور, اوکاڑا وغیرہ. |
12. | شہیداں مثل | شہزاد پور | تلونڈی صابو, اتلا امبالہ. |
سکھ مٹلاں دیاں لڑیاں لڑائیاں
[سودھو]- Battle of Lahore (1759)
- Battle of Sialkot (1761)
- Battle of Gujranwala (1761)
- Battle of Sialkot (1763)
- Battle of Amritsar (1797)
- Battle of Gujrat (1797)
- Battle of Amritsar (1798)
ہور ویکھو
[سودھو]حوالے
[سودھو]- ↑ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا
<ref>
ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتےHeath2005
لئی۔ - ↑ Griffin, Lepel Henry (1893). Ranjít Singh. Clarendon Press.
- ↑ Kakshi 2007, p. 163–164
- ↑ Kakshi 2007, p. 164
باہرلے جوڑ
[سودھو]- TheSikhkMisl.com Archived 2010-12-07 at the وے بیک مشین
سائیٹ غلطی: <ref>
ٹیگ اک ٹولی جیدا ناں "note" اے ہیگے نیں، پر کوئی <references group="note"/>
ٹیگ نا لبھیا۔