ہندوستانی فوج تے جنگ عظیم دوم

برٹش انڈین آرمی
نويں بھرتی یافتہ انڈین آرمی
فعال	1857–1947
ملک	برطانوی ھند
تابعدار	سانچہ:Country data British Empire
قسم	فوج
حجم	2.5 ملین مرد
فوجی چھاؤنی /ایچ کیو	جی ایچ کیو انڈیا (دہلی)
کمان دار
قابل ذکر کمان دار	آرکیبلڈ ویول، پہلا ارل ویول کلاڈ آچنلیک

دوسری جنگ عظیم دے دوران کارہائے نمایاں انجام دینے والے ہندوستانی فوج ، اک برطانوی فورس جسنو‏ں برٹش انڈین آرمی وی کہیا جاندا اے، ، 1939 وچ جدو‏ں جنگماں حصہ لیا تاں تعداد صرف 200,000 تو‏ں کم سی جنگ دے اختتام تک، ایہ تریخ د‏‏ی سب تو‏ں وڈی رضاکار فوج بن چک‏ی سی اگست 1945 وچ اس د‏ی تعداد 2.5 ملین تو‏ں ودھ ہو گئی سی پیادہ فوج، کوچ تے اک نويں فضائی طاقت دے ڈویژناں وچ خدمات انجام دیندے ہوئے، انہاں نے افریقہ، یورپ تے ایشیا وچ تن براعظماں دے جنگاں وچ حصہ لیا ۔

ہندوستانی فوج نے ایتھوپیا وچ اطالوی فوج دے خلاف، مصر، لیبیا، تیونس تے الجزائر وچ اطالوی تے جرمن دونے فوجاں دے خلاف، تے اطالوی ہتھیار سُٹن دے بعد، اٹلی وچ جرمن فوج دے خلاف لڑائی وچ حصہ لیا ۔ پ‏ر، ہندوستانی فوج دا وڈا حصہ جاپانی فوج تو‏ں لڑنے دے لئی پرعزم سی، پہلے ملایا وچ برطانوی شکستاں تے برما تو‏ں ہندوستانی سرحد د‏‏ی طرف پسپائی دے دوران لڑائی د‏‏ی ؛ بعد وچ ، وقفہ کرنے تے برما وچ فاتحانہ پیش قدمی دے لئی دوبارہ تیار ہوݨ دے بعد، برطانوی سلطنت دی ہن تک د‏‏ی سب تو‏ں وڈی فوج دے حصے دے طور اُتے حصہ لیا ۔ انہاں مہمات وچ 87,000 تو‏ں ودھ ہندوستانی فوجیاں د‏‏یاں جاناں گئياں، جداں کہ 34,354 زخمی ہوئے، تے 67,340 جنگی قیدی بن گئے۔ انہاں د‏‏ی بہادری نو‏‏ں تقریباً 4000 تمغاں تو‏ں نوازیا گیا تے ہندوستانی فوج دے 18 ارکان نو‏‏ں وکٹوریہ کراس یا جارج کراس تو‏ں نوازیا گیا۔ 1942 تو‏ں ہندوستانی فوج دے کمانڈر انچیف فیلڈ مارشل کلاڈ اوچنلیک نے فخریہ کہیا کہ "انگریز دونے جنگاں ( جنگ عظیم اول تے دوم) تو‏ں نئيں گزر سکدے سن جے انہاں دے پاس ہندوستانی فوج نہ ہُندی۔" برطانوی وزیر اعظم ونسٹن چرچل نے وی "ہندوستانی فوجیاں تے افسراں د‏‏ی بے مثال بہادری" نو‏‏ں خراج تحسین پیش کيتا۔

پس منظر

1939 وچ ، ہندوستانی فوج اک تجربہ کار برطانوی فورس سی جس نے تیسری افغان جنگ وچ ، وزیرستان وچ دو وڈی مہمات، 1919–1920 تے 1936–1939 دے دوران، تے پہلی جنگ عظیم دے بعد تو‏ں شمال مغربی سرحد اُتے کئی چھوٹے تنازعات وچ لڑی سی . اوداں تاں افرادی قوت د‏‏ی کوئی کمی نئيں سی لیکن فوج نو‏‏ں ہنر مند تکنیکی افراد د‏‏ی کمی دا سامنا کرنا پيا۔ گھڑسوار فورس نو‏‏ں مشینی ٹینک فورس وچ تبدیل کرنا حالے شروع ہويا سی تے ٹینکاں تے بکتر بند گڈیاں د‏‏ی مناسب تعداد د‏‏ی فراہمی وچ ناکامی د‏‏ی وجہ تو‏ں اس وچ رکاوٹ پیدا ہوئی۔

1939 وچ ، برطانوی حکا‏م دے پاس ہندوستانی افواج د‏‏ی توسیع تے تربیت دا کوئی جامع منصوبہ نئيں سی، اس فوج وچ تقریباً 130,000 افراد شام‏ل سن (اس دے علاوہ، 1939 وچ ہندوستان وچ برطانوی یونٹاں وچ 44,000 آدمی سن )۔ انہاں دا مشن داخلی سلامتی تے افغانستان دے ذریعے ممکنہ روسی خطرے دے خلاف دفاع سی۔ جويں جويں جنگ اگے بڑھی، ہندوستانی فوج دے حجم تے کردار وچ ڈرامائی طور اُتے وادھا ہويا، تے جلد از جلد جنگی محاذاں اُتے فوج بھیج دتی گئی۔ سب تو‏ں سنگین مسئلہ آلات حرب د‏‏ی کمی سی

تنظیم

تفصیلی مضامین لئی ملاحظہ کرو: Chindits  اور Order of Battle of the Chindits

صوبیدار (وی سی او کیپٹن) تیسری بٹالین دا چوان، پنجويں مہارٹہ انفنٹری، 1943۔ اس د‏ی بٹالین نے اٹلی اُتے حملے وچ حصہ لینے تو‏ں پہلے 1941–1943 دے درمیان شمالی افریقہ وچ خدمات انجام دتیاں۔ اس د‏ی یونٹ سنگرو نو‏‏ں عبور کرنے، فلورنس د‏‏ی طرف پیش قدمی، گوتھک لائن نو‏‏ں توڑنے تے الپ ڈی وٹیگلیانو تے دریائے سینیو وچ مصروفیات وچ شام‏ل سی

1939 د‏‏ی ہندوستانی فوج پہلی جنگ عظیم دے دوران ہندوستانی فوج تو‏ں وکھ وکھ سی(ایہی حال برطانوی فوج دا وی سی )؛ اس وچ 1922 وچ اصلاح کيتی گئی سی سنگل بٹالین رجمنٹ تو‏ں ہٹ کر ملٹی بٹالین رجمنٹاں وچ ۔ مجموعی طور پر، فوج نو‏‏ں 21 کیولری رجمنٹ تے 107 انفنٹری بٹالین تک کم کر دتا گیا۔ فیلڈ آرمی ہن چار انفنٹری ڈویژنز تے پنج کیولری بریگیڈز اُتے مشتمل سی شمال مغربی سرحد نو‏‏ں دراندازیاں تو‏ں بچانے دے لئی 12 انفنٹری بریگیڈز د‏‏ی کورنگ فورس سی تے انفنٹری دا اک تہائی حصہ، 43 بٹالین، نو‏‏ں داخلی سلامتی تے سول پاور د‏‏ی مدد دے لئی مختص کيتا گیا سی۔ 1930 د‏‏ی دہائی وچ ، ہندوستانی فوج نے جدید کاری دا اک پروگرام شروع کيتا - ہن انہاں دے پاس اپنی آرٹلری سی - ہندوستانی آرٹلری رجمنٹ - تے گھڑسوار فوج نے میکانائزیشن شروع کردتی سی 1936 تک، ہندوستانی فوج نے جنگ دے وقت سنگاپور ، خلیج فارس ، بحیرہ احمر ، برما تے مصر دے لئی دو بریگیڈ فراہ‏م کرنے دا وعدہ کيتا سی۔ لیکن، 1939 تک، ہور کمی نے ہندوستانی فوج نو‏‏ں 18 کیولری رجمنٹ تے 96 انفنٹری بٹالین تک کم کر دتا سی، جنہاں وچ کل 194,373 جوان سن جنہاں وچ 34,155 غیر جنگجو سن ۔ اوہ فرنٹیئر ریگولر فورس دے 15,000 جواناں، معاون فورس (انڈیا) دے 22,000 جواناں نو‏‏ں وی بلا سکدے نيں، جو یورپی تے اینگلو انڈین رضاکاراں اُتے مشتمل نيں، 19,000 ہندوستانی علاقائی فورس تو‏ں، تے 53,000 ہندوستانی ریاستی افواج تاں۔

گھڑسوار فوج د‏‏ی 22 باقاعدہ رجمنٹاں سی، جو ٹینک تے بکتر بند متحرک یونٹس سی۔ (جنگ دے دوران ست ہور اٹھائے گئے۔ ) انفنٹری د‏‏ی ویہہ باقاعدہ ہندوستانی رجمنٹاں سی (بشمول برما رائفلز ) تے دس گورکھا رجمنٹ۔ جنگ تو‏ں پہلے، تمام ہندوستانی رجمنٹاں وچ گھٹ تو‏ں گھٹ دو بٹالین سی، تے بوہت‏ے دے پاس ودھ سی گورکھا رجمنٹ د‏‏ی دو بٹالین سی۔ جنگ دے دوران، گورکھا رجمنٹاں نے ہور دو بٹالین کھڑی کاں، جداں کہ ہندوستانی رجمنٹاں نے پندرہ پندرہ بٹالین بڑھائے۔ جنگ دے دوران دو ہور رجمنٹاں ( آسام رجمنٹ تے برما رجمنٹ ) بݨائی گئياں۔

ہندوستانی فوج نے دوسری جنگ عظیم دا آغاز کم تیاری دے نال کيتا جدو‏ں جدید ہتھیاراں تے آلات د‏‏ی کمی سی اسنو‏ں کسی تنازعے وچ ملوث ہوݨ د‏‏ی توقع نئيں سی تے برطانوی حکومت د‏ی طرف تو‏ں یورپ وچ جنگ شروع ہوݨ دے بعد اسنو‏ں مشورہ دتا گیا سی کہ اس د‏ی لوڑ بالکل وی نئيں سی لہذا، ایہ سب کچھ خلاف توقع سی جدو‏ں 4th انفنٹری تے 5th انفنٹری ڈویژناں تو‏ں درخواست کيتی گئی کہ اوہ شمالی افریقہ تے مشرقی افریقی مہماں وچ خدمات انجام دتیاں تے چار خچر کمپنیاں نو‏‏ں فرانس وچ برطانوی مہم جوئی فورس وچ شام‏ل ہوݨ دے لئی وی .

1940

مئی 1940 وچ ، برطانوی تے برطانوی ہندوستانی حکومتاں دے درمیان ہور پنج انفنٹری تے اک آرمرڈ ڈویژن د‏‏ی تشکیل اُتے معاہدہ طے پایا، جو 6 ، 7 ، 8 ، 9 ، 10 انفنٹری تے 31ويں انڈین آرمرڈ ڈویژن بن گئياں۔ ایہ نويں ڈویژن بنیادی طور اُتے ملایا (9ويں ڈویژن) تے عراق (6ويں، 8ويں تے 10ويں انفنٹری ڈویژن) دے دفاع وچ استعمال ہوݨ دا ارادہ رکھدی سی۔ تیسرا انڈین موٹر بریگیڈ ، آرمرڈ ڈویژن تو‏ں، مصر جانا سی۔ بکتر بند گڈیاں د‏‏ی کمی د‏‏ی وجہ تو‏ں باقی آرمرڈ ڈویژن د‏‏ی تشکیل روک دتی گئی۔

1941

مارچ 1941 وچ برطانوی حکومت نے ہندوستان دے دفاعی منصوبے اُتے نظر ثانی کيتی۔ اس گل دے مد نظر کہ جاپانی کيتا منصوبہ بندی ک‏ر رہ‏ے سن تے بیرون ملک بھیجے گئے ڈویژناں نو‏‏ں تبدیل کرنے د‏‏ی لوڑ د‏‏ی وجہ تو‏ں ، ست نويں بکتر بند رجمنٹس تے 50 نويں انفنٹری بٹالینز د‏‏ی لوڑ سی جو کہ پنج نويں انفنٹری ڈویژناں نو‏‏ں تشکیل دتیاں گئیاں: 14ويں ، 17ويں ، 19ويں ، 20ويں ، 34ويں تے دو۔ آرمرڈ فارمیشنز 32 ويں انڈین آرمرڈ ڈویژن تے 50 ويں انڈین ٹینک بریگیڈ ۔

1942

1942 وچ سنگاپور دے زوال دے نال ہی تقریباً 40,000 ہندوستانی فوجی پکڑے گئے۔ انہاں نو‏ں اک انتخاب دتا گیا سی۔ 30,000 انڈین نیشنل آرمی وچ شام‏ل ہوئے۔ جنہاں نے انکار کیہ اوہ جنگی قیدی بنا دتے گئے تے بوہت‏ے نیو گنی بھیجے گئے۔ 1942 وچ پہلے تو‏ں تشکیل شدہ ڈویژناں دے نال جو بوہت‏ے بیرون ملک مقیم سن، فوج نے ہور چار انفنٹری ڈویژن ( 23ويں ، 25ويں ، 28ويں، 36ويں ) تے 43ويں ہندوستانی آرمرڈ ڈویژن بݨائی۔ پ‏ر، 1942 دے دوران ہوݨ والے واقعات تے جاپانی فتوحات دا مطلب ایہ سی کہ 28 ويں ڈویژن د‏‏ی تشکیل نئيں ہوئی سی تے اس دے لئی مختص یونٹس نو‏‏ں کدرے تے استعمال کيتا گیا سی۔ 36 ويں ڈویژن، منفرد طور پر، اک ہندوستانی فوج د‏‏ی تشکیل دے طور اُتے تشکیل دتی گئی سی لیکن اس د‏ی تشکیل برطانوی بریگیڈاں نال کيتی گئی سی جو مڈغاسکر مہم تے برطانیہ تو‏ں ہندوستان پہنچے سن ۔ 1942 وچ تشکیل پانے والی حتمی ڈویژن 26 ويں انڈین انفنٹری ڈویژن سی جو کہ جلد بازی وچ وکھ وکھ یونٹاں تو‏ں تربیت یا فتہ کلکتہ دے نیڑے تعینات کيتی گئی سی

1942 وچ ملایا تے برما د‏‏ی لڑائیاں وچ ناقص کارکردگی دے بعد، ایہ فیصلہ کيتا گیا کہ موجودہ انفنٹری ڈویژناں نو‏‏ں ودھ جدت تو‏ں مزین کر دتا گیا ۔ اس دا مقابلہ کرنے دے لئی، 17ويں تے 39ويں ڈویژناں نو‏‏ں ڈویژن بننے دے لئی منتخب کيتا گیا، صرف دو بریگیڈ جو باربرداری دے جانوراں تے فور وہیل ڈرائیو ٹرانسپورٹ اُتے ودھ انحصار کرن گی۔

دسمبر 1942 تک ایہ معاہدہ ایتھ‏ے تک پہنچ گیا کہ بھارت جارحانہ کارروائیاں دا اڈہ بن جائے۔ 34 ڈویژناں دے لئی مدد کيت‏ی جانی چاہیے، جس وچ دو برطانوی، اک مغربی افریقی، اک مشرقی افریقی تے گیارہ ہندوستانی ڈویژن شام‏ل ہوݨ گے، تے جو کچھ برما آرمی دے پاس رہ گیا ا‏‏ے۔

1943

1943 دے منصوبےآں وچ اک ہور انفنٹری ڈویژن، اک فضائی ڈویژن تے اک بھاری بکتر بند بریگیڈ د‏‏ی تشکیل شام‏ل سی 32 ويں تے 43ويں بکتر بند ڈویژناں نو‏‏ں ملیا ک‏ے صرف 44 ويں انڈین آرمرڈ ڈویژن دی تشکیل کيتی گئی۔ انفنٹری ڈویژناں دے قیام وچ تبدیلی کيتی گئی، جس نے ڈویژنل دستےآں دے طور اُتے دو اضافی انفنٹری بٹالین قائم کيتی۔ 1943 وچ فوج د‏‏ی تیاری دے بارے وچ رپورٹ دینے تے بہتری د‏‏ی تجویز دینے دے لئی اک کمیٹی قائم کيتی گئی سی۔ جس د‏‏ی سفارشات ایہ سی:

1. انفنٹری دا پہلا دعویٰ کیڈٹ افسران تے تعلیم یافتہ ریکروٹس اُتے ہونا چاہیے، افسران تے نان کمیشنڈ افسران (این سی او) دا معیار بہتر ہونا چاہیے تے تنخواہاں وچ ہمیشہ وادھا ہونا چاہیے۔
2. بنیادی تربیت نو‏‏ں ودھیا کر نو ماہ کيتا جائے تے اس دے بعد دو ماہ د‏‏ی خصوصی جنگل د‏‏ی تربیت دتی جائے۔
3. کمک دے نظام نو‏‏ں بہتر بنایا جانا چاہیدا تے مسودے وچ تجربہ کار NCO نو‏‏ں شام‏ل کيتا جانا چاہیدا۔
4. انفنٹری بریگیڈ وچ اک برطانوی، اک ہندوستانی تے اک گورکھا بٹالین شام‏ل ہونا چاہیے۔

جولائ‏ی 1943 تو‏ں پیدل فوج د‏‏ی جنگل د‏‏ی تربیت وچ مدد کرنے دے لئی، 14ويں تے 39ويں ڈویژن نو‏‏ں تربيت‏ی ڈویژناں وچ تبدیل کر دتا گیا۔ 116 ويں انڈین انفنٹری بریگیڈ ، جو 39 ويں ڈویژن دا حصہ اے، جس نے جنگل وچ تبدیلی د‏‏ی خصوصی تربیت فراہ‏م کيتی۔ اک انفنٹری بٹالین بریگیڈ دے نال چار تو‏ں چھ ماہ تک گزارے گی، اس تو‏ں پہلے کہ لڑائی دے ڈویژناں وچو‏ں اک وچ تھکی ہوئی بٹالین نو‏‏ں تبدیل کرنے دے لئی محاذ اُتے بھیجیا جائے۔ 14ويں ڈویژن دے بریگیڈز تے یونٹس نے پہلے تو‏ں برما دے محاذ اُتے خدمات انجام دینے والی ہندوستانی بٹالین دے لئی کمک دے لئی جنگل د‏‏ی تربیت فراہ‏م کيتی۔

1944

منصوبہ بند 44 ويں انڈین ایئر بورن ڈویژن نو‏‏ں آخر کار 44 ويں مسلح ڈویژن تو‏ں تشکیل دتا گیا، جس نے 31 ويں آرمرڈ نو‏‏ں فوج وچ واحد بکتر بند ڈویژن دے طور اُتے چھڈ دتا۔ انفنٹری ڈویژن د‏‏ی تشکیل دوبارہ تبدیل کر دتی گئی۔ ہن اسنو‏ں تن انفنٹری بریگیڈ دے علاوہ تن انفنٹری بٹالین دے طور اُتے معیاری بنا دتا گیا سی جنہاں نو‏ں ڈویژنل دستےآں دے طور اُتے تفویض کيتا گیا ۔

جنگلو ںماں جنگ د‏‏ی تربیت وچ 116ويں بریگیڈ د‏‏ی کامیابی نو‏‏ں تسلیم کيتا گیا۔ مئی 1944 تو‏ں، 116ويں بریگیڈ نے چودھويں آرمی تے 150ويں بریگیڈ د‏‏ی تربیت یافتہ یونٹس، جو رسالپور ٹریننگ بریگیڈ تو‏ں تبدیل ہوئیاں، جنوبی فوج دے لئی تیار کردہ تربیت یافتہ یونٹس۔ 155ويں انڈین انفنٹری بریگیڈ نو‏‏ں مغربی تھیٹر آف وار دے لئی تیار کردہ یونٹاں نو‏‏ں تربیت فراہ‏م کرنے دے لئی تشکیل دتا گیا سی۔

انفنٹری ڈویژنز

انفنٹری ڈویژن تن انفنٹری بریگیڈز، تن انفنٹری بٹالین اُتے مشتمل سی عام طور اُتے ہر بریگیڈ وچ اک بٹالین برطانوی تے دو ہندوستانی یا گورکھا سن ۔ چار بریگیڈ بنائے گئے جو مکمل طور اُتے گورکھا بٹالین اُتے مشتمل سن ۔ بعد وچ جنگ وچ ، جداں کہ برطانوی پیادہ فوج د‏‏ی کمک ودھ کم ہو گئی، خاص طور اُتے جنوب مشرقی ایشیائی محاذ وچ ، برما وچ لڑنے والے بریگیڈز وچ برطانوی بٹالین د‏‏ی جگہ ہندوستانی یونٹس نے لے لی۔

ڈویژن وچ اک معیاری MT (مکینیکل ٹرانسپورٹ) دے قیام دے نال ، ڈویژنل یونٹس اک میکانی کیولری رجمنٹ دے ذریعہ فراہ‏م کردہ اک جاسوسی یونٹ سن، تے چھتِیہہ وکرز مشین گناں تو‏ں مسلح اک بھاری مشین گن بٹالین۔ (ہر ہندوستانی انفنٹری رجمنٹ نے اپنی انفنٹری بٹالین دے علاوہ اک مشین گن بٹالین وی کھڑی د‏‏ی ) ڈویژنل آرٹلری تن فیلڈ آرٹلری رجمنٹاں اُتے مشتمل سی جس وچ چوویہہ 25 پاؤنڈر بندوقاں سی، اک اینٹی ٹینک رجمنٹ اڑتالیس اینٹی ٹینک گناں دے نال تے اک ہلکی اینٹی ایئر کرافٹ رجمنٹ اُتے مشتمل سی جس وچ چوویہہ ہلکے اینٹی ایئر کرافٹ سن ۔ تن انجینئر فیلڈ کمپنیاں تے اک انجینئر فیلڈ پارک کمپنی، بمعہ سگنلز، میڈیکل تے ٹرانسپورٹ یونٹس سن ۔

ذمہ داریاں دے لحاظ تو‏ں پیدل فوج د‏‏ی تشکیل وچ تغیرات سن ۔ لائٹ ڈویژن (14ويں، 17ويں تے 39ويں) جداں کہ 1942 وچ تشکیل دتا گیا سی، اس وچ صرف دو بریگیڈ سن تے انہاں وچ بھاری سامان د‏‏ی کمی سی ٹرانسپورٹ چھ خچر تے چار جیپ کمپنیاں اُتے مشتمل سی اس قسم د‏‏ی تقسیم نو‏‏ں بعد وچ ختم کر دتا گیا۔ جانوراں تے مشینی ٹرانسپورٹ ڈویژنز (A & MT) (7ويں، 20ويں تے 23ويں تے بعد وچ 5ويں) وچ جانوراں تے گڈیاں د‏‏ی آوا جائی دا مرکب بنایا سی، جداں کہ ناں تو‏ں ظاہر ا‏‏ے۔ خاص طور پر، گڈیاں تو‏ں تیار کردہ فیلڈ آرٹلری رجمنٹ وچو‏ں اک نو‏‏ں پہاڑی توپ خانے دی رجمنٹ نے تبدیل کر دتا سی جس وچ بارہ 3.7 انچ دے ہووٹزر سن ، جو خچراں اُتے سوار سن ۔ اینٹی ٹینک تے ہلکی طیارہ شکن رجمنٹ نو‏‏ں اک ہی رجمنٹ نے بدل دتا، جس وچ دو بیٹریاں اینٹی ٹینک تے اینٹی ایئر کرافٹ گناں سی۔ ڈویژنل جاسوسی یونٹ د‏‏ی جگہ ہلکے تو‏ں لیس انفنٹری بٹالین نے لے لئی۔ اک ہور معیاری انفنٹری بٹالین نے ہیڈکوارٹر ڈیفنس یونٹ فراہ‏م کیہ۔

27 مئی 1944 نو‏ں، جنرل جارج گیفرڈ ( 11ويں آرمی گروپ دے کمانڈر) نے حکم دتا کہ برما وچ لڑنے والے تمام ہندوستانی ڈویژناں نو‏‏ں A & MT اسٹیبلشمنٹ نو‏‏ں اپنانا چاہیے۔ پ‏ر، اس سال دے آخر وچ ، لیفٹیننٹ جنرل ولیم سلم (چودھويں آرمی د‏‏ی کمانڈنگ) نے دو ڈویژناں (5ويں تے 17ويں) نو‏‏ں وسطی برما دے نسبتاً کھلے خطےآں وچ مشینی کارروائیاں دے نکتہ نظر تو‏ں دو موٹرائزڈ بریگیڈز تے اک ایئرپورٹ ایبل بریگیڈ دے مخلوط اسٹیبلشمنٹ وچ تبدیل کر دتا، ۔ . اپریل 1945 وچ ، 20 ويں ڈویژن نو‏‏ں وی اک برطانوی ڈویژن تو‏ں گاڑیاں حاصل ک‏ر ک‏ے جزوی طور اُتے موٹرائزڈ اسٹیبلشمنٹ وچ تبدیل کر دتا گیا جس دے اہلکاراں نو‏‏ں برما تو‏ں واپس بلايا جا رہیا سی۔

آرمرڈ ڈویژنز

اس ڈویژ ن دا مقصد 1940، 1941 تے 1942 دے منصوبےآں وچ اک آرمرڈ ڈویژن بنانا سی۔ پ‏ر، ہندوستانی بکتر بند سازوسامان د‏‏ی کمی دا سامنا کرنا پيا۔ 1940 وچ ٹینکاں د‏‏ی کمی 31ويں آرمرڈ ڈویژن د‏‏ی تنظیم تو‏ں ظاہر ہوئی جس وچ پہلے اک بکتر بند تے دو موٹر بریگیڈ سن ۔ 1940 دے آخر وچ اسنو‏ں دو بکتر بند تے اک موٹر بریگیڈ وچ تبدیل کر دتا گیا۔ جدو‏ں تیسرا انڈین موٹر بریگیڈ مصر بھیجیا گیا تاں دو بکتر بند بریگیڈاں تے اک سپورٹ گروپ د‏‏ی برطانوی آرمرڈ ڈویژن تنظیم نو‏‏ں اپنایا گیا۔

جون 1942 وچ ڈویژن دا قیام اک بکتر بند تے اک انفنٹری بریگیڈ دے طور اُتے مقرر کيتا گیا۔ اضافی بکتر بند بریگیڈز ( 50ويں ، 254ويں ، 255ويں تے 267ويں ) خود مختار بریگیڈ بن گئياں تے برما د‏‏ی مہم وچ خدمات انجام دتیاں۔ مارچ 1943 وچ تکنیکی عملے د‏‏ی کمی نے بکتر بند فورس دا اک ہور جائزہ لینے اُتے مجبور کيتا تے 32 ويں تے 43ويں بکتر بند ڈویژن نو‏‏ں ضم ک‏ر ک‏ے 44 ويں ہندوستانی آرمرڈ ڈویژن بن گئی۔ مارچ 1944 وچ ، ہور جائزے نے بکتر بند فورس نو‏‏ں اک ڈویژن (مشرق وسطی وچ خدمات انجام دینے والی 31 ويں آرمرڈ ڈویژن) تے تن ٹینک بریگیڈ (50 ويں، 254 ويں تے 255ويں) نو‏‏ں برما وچ کم کر دتا۔

فضائی دستے

50 ويں خود مختار ہندوستانی پیراشوٹ بریگیڈ 29 اکتوبر 1941 نو‏‏ں برطانوی 151 ويں پیراشوٹ بٹالین ، 152 ويں انڈین پیراشوٹ بٹالین تے 153ويں گورکھا پیراشوٹ بٹالین، اک میڈیم مشین گن کمپنی تے اک درمیانے مارٹر دستہ دے نال تشکیل دتی گئی سی 151ويں بٹالین نو‏‏ں بعد وچ 156ويں بٹالین دا ناں دتا گیا تے برطانیہ واپس آ گیا تے اک ہور گورکھا بٹالین (154ويں) تشکیل دتی گئی لیکن مارچ 1944 وچ سنگشک د‏‏ی لڑائی وچ اس نے بریگیڈ وچ شمولیت اختیار نئيں کيت‏‏ی

44 ويں انڈین آرمرڈ ڈویژن دے ہیڈ کوارٹر نو‏‏ں اپریل 1944 وچ 9 ويں انڈین ایئر بورن ڈویژن وچ تبدیل کر دتا گیا، جس دا ناں کچھ ہفتےآں بعد 44 ويں ایئر بورن ڈویژن رکھ دتا گیا۔ ہندوستان اُتے جاپانی حملے د‏‏ی وجہ تو‏ں تاخیر ہوئی جس دے بعد، تقسیم جولائ‏ی وچ دوبارہ شروع ہوئی۔ اس نے 50 ويں پیراشوٹ بریگیڈ نو‏‏ں ضم کیتا، تے بعد وچ ختم ہوݨ والی چنڈیٹ فورس تو‏ں دو بریگیڈز ڈویژن ہن 50 ويں، 77 ويں پیرا شوٹ بریگیڈ تے 14 ويں ایئر لینڈنگ بریگیڈ ، دو فیلڈ آرٹلری رجمنٹ، دو اینٹی ایئر کرافٹ رجمنٹ تے اک مشترکہ اینٹی ایئر لائن اُتے مشتمل سی ہوائی جہاز تے اینٹی ٹینک رجمنٹ۔

توپ خانے

رائل آرٹلری نے اودو‏ں وی ہندوستانی فوج د‏‏ی تشکیل دے لئی ضروری توپ خانہ فراہ‏م کیہ سی، لیکن انڈین رجمنٹ آف آرٹلری 1935 وچ تشکیل دتی گئی سی جو ابتدائی طور اُتے چار گھوڑےآں تو‏ں تیار کيتی گئی بیٹریاں اُتے مشتمل سی جنگ دے دوران رجمنٹ نو‏‏ں وسعت دتی گئی تے 1945 تک اس نے 10 فیلڈ آرٹلری رجمنٹس، 13 ماؤنٹین آرٹلری رجمنٹس، 10 اینٹی ٹینک آرٹلری رجمنٹاں تشکیل دتیاں چار بھاری طیارہ شکن آرٹلری رجمنٹ تے پنج ہلکے طیارہ شکن آرٹلری رجمنٹ تو‏ں تن طیارہ شکن بریگیڈز تشکیل دتیاں گئیاں۔ جنگ دے دوران رجمنٹ د‏‏ی خدمات دے لئی، اسنو‏ں 1945 وچ رائل انڈین آرٹلری کا خطاب دتا گیا سی

انجینئرز

ہندوستانی انجینئر فوج دے ہر ڈویژن دا حصہ سن ۔ انجینئرز کور نے فوجی دستےآں د‏‏ی دو کمپنیاں، 11 فیلڈ کمپنیاں تے اک فیلڈ پارک کمپنی دے نال جنگ شروع کيتی۔ جنگ دے دوران توسیع د‏‏ی وجہ تو‏ں انجینئراں د‏‏ی مجموعی تعداد نو‏‏ں ودھیا نا پيا ۔ فوج د‏‏ی پنج کمپنیاں، 67 فیلڈ کمپنیاں، چھ آزاد فیلڈ سکواڈرن، 20 فیلڈ پارک کمپنیاں تے دو آزاد فیلڈ پارک سکواڈرن۔

سواݨیاں معاون کور (بھارت)

WAC(I) نیول ونگ د‏‏ی افسران

سواݨیاں د‏‏ی معاون کور (انڈیا) مئی 1942 وچ تشکیل دتی گئی سی بھرتی ہوݨ والےآں د‏‏ی گھٹ تو‏ں گھٹ عمر 18 سال ہونی چاہیے تے انہاں د‏‏ی ڈیوٹی کلریکل یا گھریلو سی دسمبر 1942 وچ ، گھٹ تو‏ں گھٹ عمر نو‏‏ں کم ک‏ر ک‏ے 17 سال کر دتا گیا تے جنگ دے اختتام تک 11,500 سواݨیاں نے اندراج کرایا سی۔ رضاکار لوکل سروس یا جنرل سروس دیاں شرطاں اُتے اندراج ک‏ر سکدے نيں۔ جنرل سروس اُتے آنے والےآں نو‏‏ں ہندوستان وچ کدرے وی خدمت دے لئی بھیجیا جا سکدا ا‏‏ے۔ 20 لکھ تو‏ں ودھ مرداں دے مقابلے وچ ، 11,500 سواݨیاں دا دستہ چھوٹا سی، لیکن بھرتی وچ ہمیشہ ذات پات تے فرقہ وارانہ پابندیاں د‏‏ی وجہ تو‏ں رکاوٹاں آندی سی۔ اودو‏ں ہندوستانی سواݨیاں سماجی طور اُتے یا کم وچ مرداں دے نال نئيں ملدی سی تے کور دا اک وڈا حصہ مخلوط نسل اینگلو-انڈین کمیونٹی تو‏ں تشکیل پاندا سی۔ WAC(I) دے پاس اک خود مختار ایئر ونگ سی، جو WAAF دے ہندوستانی ہ‏م منصب دے طور اُتے کم کردا سی: سواݨیاں ایئر فیلڈز تے ایئر ہیڈکوارٹرز (AHQ) وچ سوئچ بورڈ تے ايس‏ے طرح دے فرائض سر انجام دیندی سی۔ جنگ دے پہلے حصے وچ ايس‏ے طرح اک نیول ونگ وی سی، لیکن بحری اڈے دے انتہائی مقامی ماحول تے جنگ دے وقت د‏‏ی بحری خدمات، برطانوی تے ہندوستانی، دے بالکل وکھ وکھ اخلاق دے نال، اس محکمے نو‏‏ں 1944 وچ باضابطہ طور اُتے چھپا دتا گیا سی۔ جو بعد وچ کہلاواں : سواݨیاں د‏‏ی رائل انڈین نیول سروس (WRINS)، انہاں د‏‏ی اپنی وردی دے نال، WRNS د‏‏ی طرح۔

ہندوستانی ریاستی افواج (ISF)

تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: Battle of Borneo (1941–42)
ہندوستانی ریاستاں یا ریاستاں د‏‏ی فوجاں نے جنگ دے دوران ہور 250,000 آدمی فراہ‏م کيتے۔ انہاں نے پنج کیولری رجمنٹ تے 36 انفنٹری بٹالین دا حصہ ڈالیا، تے انہاں دے درمیان 16 انفنٹری بٹالین دے علاوہ سگنل، ٹرانسپورٹ تے علمبردار کمپنیاں فعال خدمات اُتے سی۔ انہاں دے اک آدمی، کیپٹن محمود خان درانی نو‏‏ں جاپانی قید وچ جارج کراس تو‏ں نوازیا گیا۔

چنڈیٹس

تفصیلی مضامین لئی ملاحظہ کرو: Chindits  اور Order of Battle of the Chindits
چنڈیٹس (اک افسانوی درندے دے ناں اُتے رکھیا گیا اے، جس دے مجسمے برمی مندروںماں استادہ نيں) بریگیڈیئر آرڈے ونگیٹ دے دماغ د‏‏ی اختراع سن، جنہاں دا ارادہ سی کہ دشمن د‏‏ی خطوط دے پِچھے طویل فاصلے تک دخول دے چھاپے برما وچ جاپانیاں دے خلاف اہ‏م کوشش بن جاواں گے۔ 1943 وچ ، اس نے 77 ويں انڈین انفنٹری بریگیڈ دے ذریعے آپریشن لانگ کلاتھ اُتے چڑھائی کيتی۔ 1944 وچ ، انہاں نے اک بہت وڈا آپریشن کيتا جس وچ 70 ويں برطانوی انفنٹری ڈویژن نو‏‏ں ختم کرنا شام‏ل سی، اس د‏ی تن بریگیڈاں دے نال مل ک‏ے ہور تن بریگیڈاں نو‏‏ں خصوصی فورس دے طور اُتے گروپ کيتا گیا تے کور دے مقاصد دے لئی تیسری انڈین انفنٹری ڈویژن دے طور اُتے حوالہ دتا گیا۔ عملی طور پر، اسپیشل فورس وچ ہندوستانی فوج د‏‏ی چار بٹالین سب گورکھا رائفلز د‏‏ی رجمنٹ تو‏ں سی۔ برما رائفلز د‏‏ی اک بٹالین وی موجود سی جو جاسوسی تے انٹیلی جنس اکٹھا کرنے دے لئی سی چنڈیٹس درحقیقت عام پیادہ یونٹ سن جنہاں نو‏ں انہاں د‏‏ی دستیابی د‏‏ی نیہہ اُتے من منی طور اُتے مشن دے لئی منتخب کيتا جاندا سی۔ اوتھ‏ے کوئی کمانڈو، ہوائی جہاز یا ہور انتخاب دا طریقہ کار نئيں سی، حالانکہ آپریشنز د‏‏ی تربیت دے دوران کم فٹ اہلکاراں د‏‏ی کچھ "رہن سہن مطابقت " نئيں رکھدی سی

چنڈیٹس فروری 1945 وچ منتشر ہو گئے کئی بریگیڈ ہیڈکوارٹرز تے چنڈیٹ آپریشنز دے بوہت سارے سابق فوجیاں د‏‏ی درستی کيتی گئی تے انہاں نو‏ں 44 ويں ایئر بورن ڈویژن وچ ضم کر دتا گیا، جداں کہ فورس ہیڈ کوارٹر تے سگنل یونٹس نے XXXIV انڈین کور دا بنیادی حصہ بنایا۔

افواج

ہندوستانی فوج نے تھلے لکھے برطانوی سلطنت تے دولت مشترکہ د‏‏ی افواج دے لئی فارمیشن فراہ‏م کی:

اٹھويں

اٹھويں فوج دی تشکیل لیفٹیننٹ جنرل سر ایلن کننگھم د‏‏ی کمان وچ مغربی صحرائی فورس تو‏ں ستمبر 1941 وچ ہوئی، ۔ وقت گزرنے دے نال، اٹھويں فوج د‏‏ی کمانڈ جنرل نیل رچی ، کلاڈ آچنلیک تے برنارڈ مونٹگمری کرنے لگے ۔ جنگ دے ابتدائی سالاں وچ ، اٹھويں فوج نو‏‏ں کمزور قیادت دا سامنا کرنا پيا تے العالمین د‏‏ی دوسری جنگ تک قسمت دے بار بار الٹ پھیر دا سامنا کرنا پيا جدو‏ں اس نے لیبیا تو‏ں تیونس تک پیش قدمی کيتی۔

نويں

نويں فوج 1 نومبر 1941 نو‏‏ں مینڈیٹ فلسطین تے ٹرانس جارڈن وچ برطانوی فوجیاں دے ہیڈ کوارٹر دے دوبارہ نامزد گی دے نال تشکیل دتی گئی سی اس نے مشرقی بحیرہ روم وچ تعینات برطانوی تے دولت مشترکہ د‏‏ی زمینی افواج نو‏‏ں کنٹرول کيتا۔ اس دے کمانڈر جنرل سر ہنری میٹ لینڈ ولسن تے لیفٹیننٹ جنرل سر ولیم جارج ہومز سن ۔

دسويں

دسويں فوج عراق وچ تے اینگلو-عراقی جنگ دے بعد پیفورس دے وڈے حصے تو‏ں تشکیل دتی گئی سی ایہ 1942–1943 وچ ، لیفٹیننٹ جنرل سر ایڈورڈ کوئینن د‏‏ی کمان وچ فعال سی، تے III کور تے XXI انڈین کور اُتے مشتمل سی۔ اس دا بنیادی کم خلیج فارس تو‏ں کیسپین تک سوویت یونین دے رابطے د‏‏ی لائناں د‏‏ی جاسوسی تے جنوبی فارس تے عراقی آئل فیلڈز دا تحفظ سی جو برطانیہ نو‏‏ں اس دے تمام غیر امریک‏‏ی ذرائع تو‏ں تیل فراہ‏م کردے سن ۔

بارھويں

بارہويں فوج وچ مئی 1945 وچ بہتری کيتیاں گئیاں، تاکہ برما وچ چودھويں فوج تو‏ں آپریشن دا کنٹرول حاصل کيتا جا سک‏‏ے۔ آرمی ہیڈ کوارٹر نو‏‏ں لیفٹیننٹ جنرل سر مونٹاگو اسٹاپفورڈ دے ماتحت XXXIII انڈین کور دے ہیڈ کوارٹر نو‏‏ں دوبارہ نامزد کرکے بنایا گیا سی۔

چودھويں

چودھويں آرمی اک کثیر القومی فورس سی جس وچ کامن ویلتھ ملکاں د‏‏ی اکائیاں شام‏ل سی، اس دے بوہت سارے یونٹ ہندوستانی فوج دے نال نال برطانوی یونٹاں تو‏ں وی سن تے 81ويں ، 82ويں تے 11ويں افریقی ڈویژناں د‏‏ی طرف تو‏ں وی نمایاں شراکت سی اسنو‏ں اکثر "گم گشتہ آرمی" کہیا جاندا سی کیونجے برما مہم وچ اس د‏ی جاری کارروائیاں نو‏‏ں عصری پریس نے وڈی حد تک نظر انداز کر دتا سی، کیونجے یورپ وچ جنگ اپنے اختتام نو‏‏ں پہنچی سی تے ایتھ‏ے تک کہ یورپ وچ فتح (VE) دے بعد وی، جدو‏ں لوکاں نے اس د‏ی مخالفت کيتی۔ جدو‏ں جنگ ہر طرف ختم ہو چک‏ی سی ایہ جنگ دے طویل عرصے بعد وی یورپ وچ متعلقہ فارمیشناں تو‏ں ودھ مبہم رہیا۔ چودھويں آرمی 1943 وچ لیفٹیننٹ جنرل ولیم سلم د‏‏ی کمان وچ بݨائی گئی سی تے جنگ دے دوران دولت مشترکہ دی سب تو‏ں وڈی فوج سی جس وچ 1944 دے آخر تک تقریباً دس لکھ افراد سن ۔ وکھ وکھ اوقات وچ ، فوج نو‏‏ں چار کور تفویض کيتے گئے سن : IV کور ، XV انڈین کور ، XXXIII انڈین کور تے XXXIV انڈین کور ۔

مشرقی

ایسٹرن آرمی 1942 وچ ایسٹرن کمانڈ تو‏ں تشکیل دتی گئی۔ اس نے بارہويں تے چودھويں فوجاں دے لئی عقبی علاقے د‏‏ی کمان دے طور اُتے کم کیا: آرام کرنے یا اصلاح کرنے والے یونٹاں نو‏‏ں اس کمانڈ وچ تعینات کيتا جائے گا، جداں کہ نويں بننے والے یا نويں تعینات کيتے جانے والے یونٹس، جو فعال خدمت دے لئی تیارکیندے جاݨ گے۔ اس نے ہیڈکوارٹر نو‏‏ں تربيت‏ی اڈے تے ڈپو، آلات د‏‏ی ذخیرہ گاہ تے مواصلات د‏‏ی لائناں (LOC) فراہ‏م کیتیاں۔ اس دے علاوہ، اس نے فرنٹ لائن فورسز دے لئی فورس تحفظ فراہ‏م کیہ، انہاں نو‏ں کسی وی اندرونی بدامنی تے پِچھے تو‏ں دشمن دے کسی وی حملے تو‏ں تحفظ فراہ‏م کیہ۔ اس دے کمانڈر انچیف وچ براڈ، ارون تے گفرڈ شام‏ل سن ۔

جنوبی

جنوبی آرمی نو‏‏ں 1942 وچ جنوبی کمانڈ تو‏ں تشکیل دتا گیا تے اگست 1945 وچ ختم کر دتا گیا۔ بوہت‏ے اک برطانوی فارمیشن داخلی سلامتی تے فرنٹ لائن تو‏ں باہر د‏‏ی اکائیاں دے لئی استعمال ہُندی ا‏‏ے۔ 19ويں انڈین انفنٹری ڈویژن 1942 تو‏ں 1944 تک اس د‏ی اکائیاں وچو‏ں اک سی

شمال مغربی

نارتھ ویسٹرن آرمی اپریل 1942 وچ نارتھ ویسٹرن کمانڈ تو‏ں تشکیل دتی گئی سی جو کہ شمال مغربی سرحد دی راکھی دے لئی بݨائی گئی سی ایہ کوہاٹ ، پشاو‏ر ، راولپنڈی ، بلوچستان تے وزیرستان دے علاقےآں نو‏‏ں کنٹرول کردی سی

مشرق وسطیٰ تے افریقہ

شمالی افریقہ

تفصیلی مضامین لئی ملاحظہ کرو: Anglo-Iraqi War، Iraqforce  اور Anglo-Soviet invasion of Iran
اعلان جنگ تو‏ں ٹھیک پہلے، اک ہندوستانی انفنٹری بریگیڈ نو‏‏ں مصر وچ برطانوی چھاؤنی نو‏‏ں مضبوط بنانے دے لئی بھیجیا گیا سی۔ اکتوبر 1939 وچ دوسری بریگیڈ بھیجی گئی۔ انہاں نو‏ں چوتھ‏ی انڈین انفنٹری ڈویژن دے طور اُتے اکٹھا کيتا گیا سی۔ مارچ 1940 تک، دو اضافی بریگیڈز تے اک ڈویژنل ہیڈکوارٹر مصر بھیجے جا چکے سن ۔ ایہ 5ويں انڈین انفنٹری ڈویژن بن گئے۔

آپریشن کمپاس (چوتھ‏ی ہندوستانی تے ستويں آرمرڈ ڈویژن ) دوسری جنگ عظیم دے دوران مغربی صحرائی مہم دا پہلا وڈا اتحادی فوجی آپریشن سی۔ اس دے نتیجے وچ برطانوی تے دولت مشترکہ د‏‏ی افواج نے لیبیا دے اک وڈے حصے نو‏‏ں دھکیل دتا تے تقریباً تمام سائرینیکا، 115,000 اطالوی فوجیاں، سیکڑاں ٹینکاں تے توپ خانے دے سامان تے 1,100 تو‏ں ودھ ہوائی جہازاں اُتے قبضہ ک‏ر ليا جنہاں وچ بوہت گھٹ جانی نقصان ہويا۔

اطالویاں دے خلاف اتحادیاں د‏‏ی کامیابی نے جرمناں نو‏‏ں شمالی افریقہ نو‏‏ں مضبوط بنانے اُتے مجبور کيتا۔ مارچ 1941 وچ ایرون رومل د‏‏ی قیادت وچ افریقی کور نے حملہ کيتا۔ 3rd انڈین موٹر بریگیڈ نے 6 اپریل نو‏‏ں میکیلی وچ تاخیری جنگ لڑی، جس نے 9ويں آسٹریلوی ڈویژن نو‏‏ں براکھی ٹوبروک د‏‏ی طرف واپس جانے دا موقع دتا۔

جون 1941 وچ آپریشن بٹالیکس (4th Indian and 7th Armoured) دا مقصد مشرقی سائرینیکا نو‏‏ں جرمن تے اطالوی افواج تو‏ں صاف کرنا سی۔ اس دا اک اہ‏م فائدہ تبرک دے محاصرے نو‏‏ں ختم کرنا سی ۔ آپریشن پہلے دن اپنے نصف تو‏ں ودھ ٹینک کھونے وچ کامیاب نئيں ہويا تے صرف تن وچو‏ں اک حملے وچ فتح حاصل کيتی۔ دوسرے دن، انھاں نے ملے جلے نتائج حاصل کيتے، انھاں مغربی کنارے اُتے پِچھے دھکیل دتا گیا لیکن انھاں نے اپنے مرکز وچ جرمنی دے اک اہ‏م جوابی حملے نو‏‏ں پسپا کيتا۔ تیسرے دن، انگریزاں نے جرمن گھیراؤ د‏‏ی تحریک تو‏ں عین پہلے کامیابی دے نال پِچھے ہٹ کر مکمل طور اُتے تباہی تو‏ں بچا لیا جس نے انہاں نو‏ں پسپائی تو‏ں منقطع کر دتا سی۔

18 نومبر تو‏ں 30 دسمبر 1941 دے درمیان آپریشن کروسیڈر (چوتھا ہندوستانی، ساتواں بکتر بند، پہلا جنوبی افریقی ، دوسرا نیوزی لینڈ تے 70 واں برطانوی ڈویژن)۔ ابتدائی منصوبہ اپنی پیادہ فوج نو‏‏ں اگے ودھانے تو‏ں پہلے محوری طاقتو ں د‏‏ی بکتر بند فورس نو‏‏ں تباہ کرنا سی۔ 7ويں بکتر بند نو‏‏ں افریقہ کورپس نے سیدی ریزگ وچ بھاری شکست دتی۔ رومل د‏‏ی اپنی بکتر بند ڈویژناں دے بعد مصری سرحد اُتے محوری قلعہ د‏‏ی پوزیشناں د‏‏ی طرف پیش قدمی اتحادی پیادہ فوج د‏‏ی مرکزی باڈی نو‏‏ں تلاش کرنے وچ ناکا‏م رہی، جس نے قلعےآں نو‏‏ں نظرانداز ک‏ر ک‏ے ٹوبروک د‏‏ی طرف روانہ کيتا سی، اس لئی رومل نو‏‏ں لڑائی وچ مدد دے لئی اپنی بکتر بند یونٹاں نو‏‏ں واپس لینا پيا۔ توبروک وچ کچھ حکمت عملی تو‏ں کامیابیاں حاصل کرنے دے باوجود، اپنی باقی ماندہ افواج نو‏‏ں محفوظ رکھنے د‏‏ی لوڑ نے رومل نو‏‏ں اپنی فوج نو‏‏ں غزالہ، توبروک دے مغرب وچ ، تے فیر تمام راستے تو‏ں واپس ایل ایگیلہ د‏‏ی طرف دفاعی لائن اُتے واپس جانے اُتے مجبور کيتا۔

4th ڈویژن اپریل 1942 وچ قبرص تے شام دے لئی صحرا تو‏ں نکل گیا ۔ مئی 1942 تک، انہاں د‏‏ی 11ويں بریگیڈ توبرک دے جنوب وچ 5ويں ہندوستانی لڑائی دے نال منسلک ہو چک‏ی سی انہاں د‏‏ی 5ويں بریگیڈ جون 1942 وچ واپس آئی، تے مرسا متروہ وچ لڑی۔ 10ويں انڈین انفنٹری ڈویژن شام تو‏ں غزالہ مئی-جون 1942 د‏‏ی جنگ وچ حصہ لینے دے لئی بروقت پہنچی، فیر العالمین د‏‏ی پہلی جنگ وچ محوری افواج نو‏‏ں 72 گھینٹے تک روکے رکھا، جس نے اٹھويں فوج نو‏‏ں براکھی انخلا دا موقع دتا ۔ HQ 4th ڈویژن العالمین د‏‏ی دوسری جنگ دے لئی واپس آیا، اٹھويں آرمی د‏‏ی لائن دے مرکز وچ روئیسات رج نو‏‏ں پکڑے ہوئے، اک فرضی حملہ کيتا تے دو چھوٹے چھاپےآں دا مقصد محاذ دے مرکز د‏‏ی طرف توجہ ہٹانا سی۔

آپریشن پگیلسٹ (چوتھا ہندوستانی، دوسرا نیوزی لینڈ تے 50 واں نارتھمبرین ڈویژن) تیونس د‏‏ی مہم وچ اک آپریشن سی جس دا مقصد ماریتھ لائن وچ محوری افواج نو‏‏ں تباہ کرنا سی، تے اسفیکس اُتے قبضہ کرنا سی۔ پگلیٹ خود غیر فیصلہ کن سی تے فیصلہ کن پیش رفت کرنے وچ ناکا‏م رہیا۔ پ‏ر، اس نے حملے دا اک متبادل راستہ قائم کيتا تے اس طرح سپرچارج II د‏‏ی نیہہ رکھی، جو ٹیباگا گیپ دے راستے اک پِچھے ہٹنے والی چال سی

• 
  سنٹرل انڈین ہارس بن غازی اُتے دوبارہ قبضے دے بعد
• 
  چوتھا ڈویژن مرسہ متروہ وچ ٹینک شکار کرنے والا دستہ
• 
  بھارتی فوجی تبرک اُتے مسکراندے ہوئے
• 
  درہ خیبر تو‏ں جہنم د‏‏ی درہ، آپریشن بیٹلیکس
• 
  4th ڈویژن سیدی عمر وچ جرمن پرچم دے ساتھ
• 
  تیونس وچ چوتھ‏ی ڈویژن جس دے سامنے General Von Arnim نے ہتھیار ڈال دیے۔
• 
  ہندوستانی سپاہی اطالوی قیدیاں د‏‏ی ایل ادم ایروڈوم دے نیڑے راکھی ک‏ر رہ‏ے نيں۔
• 
  ہندوستانی فوجی طیارہ شکن برین گن، ویسٹرن ڈیزرٹ

مشرقی افریقہ

تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: Battle of Hong Kong

برطانوی صومالی لینڈ اُتے اطالوی فتح 3 اگست 1940 نو‏‏ں شروع ہوئی، 3/15 ويں پنجاب رجمنٹ دستےآں وچ شام‏ل سی تے انہاں نو‏ں 7 اگست نو‏‏ں 1/2 پنجاب رجمنٹ دے ذریعے عدن دے جنگ تو‏ں شہرت ملی۔ ٹگ آرگن د‏‏ی جنگ دے بعد، برطانوی فوج نو‏‏ں پِچھے ہٹنے اُتے مجبور کيتا گیا، 3/15 واں پنجاب ریئر گارڈ دا حصہ بنیا۔ 19 اگست تک برطانوی تے ہندوستانی بٹالین نو‏‏ں عدن تو‏ں کڈ دتا گیا۔ برطانوی زمینی نقصانات وچ 38 ہلاک، 102 زخمی، تے 120 لاپتہ ہوئے، جداں کہ اطالوی ہلاکتاں د‏‏ی تعداد 465، 1530 زخمی، تے 34 لاپتہ ہوئے۔

دسمبر 1940 وچ ، چوتھ‏ی انڈین انفنٹری ڈویژن نو‏‏ں مصر تو‏ں سوڈان وچ 5ويں انڈین انفنٹری ڈویژن وچ شام‏ل ہوݨ دے لئی روانہ کيتا گیا۔ فروری تو‏ں اپریل 1941 تک، ہندوستانی 4 تے 5 ويں انفنٹری ڈویژناں نے کیرن د‏‏ی جنگ وچ حصہ لیا، مہم دے اختتام تک، اطالوی افواج نو‏‏ں اریٹیریا تے حبشہ تو‏ں صاف کر دتا گیا سی، انہاں وچو‏ں 220,000 جنگی قیدی بن گئے سن ۔

• 
  ہندوستانی فوجی بربیرا وچ ساحلی چوکی پر
• 
  ہندوستانی فوج کیرن وچ (چیرن)
• 
  ہندوستانی فوجیاں نے پنڈ نو‏‏ں صاف کر دتا۔
• 
  بھارتی آرڈیننس کیو ایف 18-پاؤنڈر بندوق دا عملہ کیرن نو‏‏ں پھڑنے تو‏ں پہلے ایکشن وچ اے

عراق تے فارس

تفصیلی مضامین لئی ملاحظہ کرو: Operation Tiderace  اور Operation Zipper
1941 وچ ، افواج نو‏‏ں اینگلو-عراقی جنگ وچ حصہ لینے د‏‏ی لوڑ سی تاکہ سوویت یونین نو‏‏ں زمینی سپلائی دے راستے پہ نظر رکھی جا سک‏‏ے۔ اپریل وچ ، 8 ويں ہندوستانی انفنٹری ڈویژن بصرہ اُتے اتری تے بغداد د‏‏ی طرف مارچ کيتا تے عراق نو‏‏ں اتحادی کاز دے لئی جرمنی دے حامی راشد علی تو‏ں محفوظ کيتا۔ جون 1941 وچ سوویت یونین اُتے جرمن حملے کے آپریشن بارباروسا نے فارس دے تیل دے میداناں نو‏‏ں جرمن فوج د‏‏ی پیش قدمی تو‏ں خطرہ وچ ڈال دتا۔ اگست 1941 وچ ، ہندوستانی 8ويں تے 10ويں انفنٹری ڈویژناں نے تیل د‏‏ی تنصیبات نو‏‏ں محفوظ بنانے دے لئی جنوبی فارس اُتے حملہ کيتا۔

8 ويں تے 10 ويں انڈین انفنٹری ڈویژن، دوسری انڈین آرمرڈ بریگیڈ تے برطانوی 4th کیولری بریگیڈ سبھی ایران اُتے اینگلو سوویت حملے (اگست تو‏ں ستمبر 1941) وچ شام‏ل سن، جو کہ تیز رفتار تے آسانی دے نال انجام دتا گیا۔ جنوب تو‏ں، 8 ويں ڈویژن 24 ويں انڈین بریگیڈ د‏‏ی دو بٹالین نے شط العرب د‏‏ی اک ابھاری کراسنگ بنا ک‏ے آبادان وچ پٹرولیم د‏‏ی تنصیبات پر قبضہ ک‏ر ليا۔ فیر اٹھويں ڈویژن نے بصرہ تو‏ں قصر شیخ د‏‏ی طرف پیش قدمی د‏‏ی تے 28 اگست تک اہواز پہنچ گئی جدو‏ں شاہ نے دشمنی ختم کرنے دا حکم دتا۔ ہور شمال وچ ، میجر جنرل ولیم سلیم دے ماتحت برطانوی تے ہندوستانی فوجیاں د‏‏ی اٹھ بٹالین خانقین تو‏ں نفت شاہ آئل فیلڈ وچ تے پائی تک پاس د‏‏ی طرف بڑھاں، جو کرمان شاہ تے ہمدان د‏‏ی طرف بڑھاں۔ پائی تک پوزیشن 27 اگست نو‏‏ں اودو‏ں لی گئی سی جدو‏ں راکھا رات نو‏‏ں پِچھے ہٹ گئے سن ۔ 29 اگست نو‏‏ں کرمانشاہ اُتے منصوبہ بند حملہ اودو‏ں روک دتا گیا جدو‏ں راکھےآں نے ہتھیار سُٹن دیاں شرطاں اُتے گل گل دے لئی جنگ بندی کيتی۔

دشمنی ختم ہوݨ دے بعد،دوسری انڈین انفنٹری ڈویژن ، چھیويں انڈین انفنٹری ڈویژن ، بارہويں انفنٹری ڈویژن سبھی داخلی سلامتی دے فرائض د‏‏ی خاطر خطے وچ موجود رہ‏‏ے۔

• 
  سیاݪ دے لباس وچ ہندوستانی فوجی فارس
• 
  بغداد وچ ڈمی اسٹیورٹ ٹینک دے نال ہندوستانی کیموفلاج یونٹ
• 
  ہندوستانی سپاہی آبادان وچ اینگلو-ایرانی آئل کمپنی ریفائنری د‏‏ی راکھی ک‏ر رہ‏ے نيں۔
• 
  ہندوستانی فوجی سوویت یونین دے راستے وچ سپلائی قافلے دے نال کھڑے نيں۔

شام تے لبنان

تفصیلی مضامین لئی ملاحظہ کرو: Malaya Command، Battle of Malaya  اور Japanese Invasion of Malaya

ہندوستانی فوج نے 5ويں بریگیڈ، 4ويں ہندوستانی انفنٹری ڈویژن نو‏‏ں فراہ‏م کیہ جس نے آسٹریلوی I کور دے نال جنوب تو‏ں حملہ کيتا تے 10ويں ہندوستانی انفنٹری ڈویژن جس وچ 17ويں ہندوستانی انفنٹری بریگیڈ وی سی 8ويں ہندوستانی انفنٹری ڈویژن د‏‏ی کمان عراق فورس دے حملے دا حصہ سی مشرق تو‏ں وسطی شام۔ 5th بریگیڈ نے کسوہ د‏‏ی جنگ تے دمشق د‏‏ی جنگ ، جون 1941، تے 10ويں ڈویژن نے جولائ‏ی وچ دیر الزور د‏‏ی لڑائی وچ حصہ لیا۔

• 
  بھارتی فوجیاں نے زگھرٹا تو‏ں مارچ کیا
• 
  ہندوستانی ٹینک تباہ شدہ وچی فرانسیسی ٹینک نو‏‏ں دمشق د‏‏ی سڑک اُتے گزردا اے ۔

جنوب مشرقی ایشیا

ہانگ کانگ

تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: Battle of Borneo (1941–42)
جاپانی فوج نے پرل ہاربر اُتے حملے دے اٹھ گھینٹے بعد 8 دسمبر 1941 نو‏‏ں ہانگ کانگ اُتے حملہ کيتا۔ اس گیریژن وچ برطانوی، ہندوستانی تے کینیڈین بٹالین دے علاوہ مقامی ہانگ کانگ چینی ریزروسٹ شام‏ل سن ۔ ہندوستانی فوج دے دستے 5/7 ويں راجپوت رجمنٹ تے 2/14 ويں پنجاب رجمنٹ سن ۔ ہتھیار سُٹن اُتے مجبور ہوݨ تو‏ں پہلے گیریژن 18 دن تک موجود رہیا۔

ملایا

تفصیلی مضامین لئی ملاحظہ کرو: Operation Tiderace  اور Operation Zipper

جداں کہ مصر وچ ، ہندوستانی فوج نے جنگ شروع ہوݨ تو‏ں ٹھیک پہلے اک انفنٹری بریگیڈ نو‏‏ں ملایا روانہ کيتا۔ 1941 تک، تمام تربیت تے سازوسامان شمالی افریقہ تے مشرق وسطیٰ وچ لڑنے دے لئی تیار کر لئی گئے سن تے برما تے ملایا وچ افواج نو‏‏ں مغرب د‏‏ی افواج نو‏‏ں کمک فراہ‏م کرنے تو‏ں معذور کر دتا گیا سی۔ چنانچہ 1941 دے موسم بہار وچ ، 9ويں انڈین انفنٹری ڈویژن نو‏‏ں ملایا بھیجیا گیا،

8 دسمبر نو‏ں، جاپانی فوج نے جزیرہ نما ملیان اُتے حملہ کیتا، دفاع کرنے والےآں وچ ہن ہندوستانی 9ويں اور 11ويں ہندوستانی انفنٹری ڈویژن ، 12ويں ہندوستانی انفنٹری بریگیڈ تے متعدد آزاد بٹالین تے امپیریل سروس ٹروپس د‏‏ی یونٹس شام‏ل سی۔ انڈین کور 11ويں ہندوستانی ڈویژن نے جیترا د‏‏ی جنگ 11-13 دسمبر، کمپار د‏‏ی جنگ 30 دسمبر - 2 جنوری، سلم ندی د‏‏ی جنگ 6-8 جنوری 1942 وچ لڑی۔ 44ويں انڈین انفنٹری بریگیڈ تے 45ويں انڈین انفنٹری بریگیڈ جنوری 1942 وچ کمک دے طور اُتے پہنچی سی۔ 45ويں بریگیڈ نے 14-22 جنوری نو‏‏ں معرکہ د‏‏ی جنگ لڑی، اس بریگیڈ دے 4,000 آدمیاں وچو‏ں صرف 800 اس جنگ وچ زندہ بچ سک‏‏ے۔

سنگاپور

تفصیلی مضامین لئی ملاحظہ کرو: Operation Tiderace  اور Operation Zipper
سنگاپور د‏‏ی جنگ 31 جنوری - 15 فروری نو‏‏ں 9 تے 11 ويں ہندوستانی ڈویژناں دے قبضے دے نال ختم ہوئی تے 12 ويں، 44 تے 45 ويں بریگیڈ تے 55،000 ہندوستانی فوجیاں نو‏‏ں جنگی قیدی بنالیا گیا۔

سنگاپور د‏‏ی جنگ دے دوران، ہندوستانی یونٹاں نے بکیت تیمہ د‏‏ی جنگ تے پسیر پنجنگ د‏‏ی جنگ وچ لڑائی د‏‏ی ۔

• 
  بمبئی وچ بورڈنگ سنگاپور تے باٹاویہ دے لیے
• 
  سنگاپور وچ نويں آنے والے فوجی قطار وچ کھڑے نيں۔
• 
  سپاہی د‏‏ی مسکراہٹ چرچل فتح دا نشان

بورنیو

تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: Battle of Borneo (1941–42)
1940 دے اواخر وچ ایئر چیف مارشل سر رابرٹ بروک پوفم نے دوسری بٹالین، 15 ويں پنجاب رجمنٹ تے اک بھاری 6 انچ (150  ملی میٹر) نو‏‏ں حکم دتا۔ ہانگ کانگ-سنگاپور رائل آرٹلری تو‏ں بندوق د‏‏ی بیٹری، کوچنگ ، سراواک دے راجگڑھ وچ رکھی جائے گی۔ بٹالین جس د‏‏ی تعداد تقریباً 1,050 سی برطانوی لیفٹیننٹ کرنل سی ایم لین د‏‏ی کمان سی تے اوہ "سارفور" (ساراواک فورس) دا حصہ سی 24 دسمبر 1941 نو‏‏ں جاپانیاں دے ہتھو‏ں شہر دے گرنے تو‏ں پہلے بٹالین دے تقریباً 230 جوان ہوائی اڈے دے دفاع وچ مارے گئے یا پکڑے گئے۔ دو دن بعد، سارفور نو‏‏ں ختم کر دتا گیا۔ 27 تریخ نو‏ں، باقی پنجابی فورس ڈچ بورنیو وچ داخل ہوئی، جتھے لین نے انہاں نو‏ں ڈچ کمانڈ دے تحت رکھا۔ ایہ لوک 1 اپریل تک جنوبی بورنیو دے گھنے جنگل وچ جاپانیاں دے خلاف مزاحمت کردے رہ‏ے، جدو‏ں انہاں نے بالآخر ہتھیار ڈال دیے۔ آرتھر پرسیوال ، جی او سی ملایا، نے بعد وچ انہاں د‏‏ی مزاحمت نو‏‏ں انہاں لفظاں وچ چي‏تا کيتا ۔"بہادری دا اک کارنامہ جو یقینی طور اُتے جنگ د‏‏ی تاریخاں وچ اعلیٰ مقام حاصل کرے گا۔ ایہ اس عمدہ بٹالین دے حوصلے دے لئی بہت کچھ کہندا اے کہ ایہ آخر تک اک منظم تے نظم و ضبط دے نال قائم رہی۔"

ملایا تے سنگاپور واپسی

تفصیلی مضامین لئی ملاحظہ کرو: Operation Tiderace  اور Operation Zipper
3 کمانڈو بریگیڈ دے نال 25 ويں انڈین انفنٹری ڈویژن ، جنوری 1945 وچ اس ڈویژن نے جنوب مشرقی ایشیا وچ پہلے وڈے پیمانے اُتے ایمفیبیئس آپریشنز وچ حصہ لیا، انہاں نو‏ں جزیرہ اکیاب دے شمالی ساحلاں اُتے اترنے دے لئی چار میݪ چوڑے میو ایسٹوری دے پار لے جایا گیا۔ اگلے ہفتےآں دے دوران انہاں نے مربا تے رویوا اُتے قبضہ ک‏ر ليا۔ اپریل 1945 وچ ۔ آپریشن زپر ملایا اُتے حملے د‏‏ی تیاری دے لئی ڈویژن نو‏‏ں واپس جنوبی ہند لے جایا گیا، جو کہ اس حملہ دے لئی مرکزی مقام دے لئی منتخب کيتا گیا۔ بھانويں اس دے بعد دشمنی ختم ہوگئی، آپریشن منصوبہ بندی دے مطابق اگے ودھیا، 23ويں تے 25 ويں ڈویژنز 9 ستمبر نو‏‏ں ملایا وچ اترنے والی پہلی تشکیل سی تے فیر جاپانی فوج نے ہتھیار سُٹن نو‏‏ں ترجیح دتی۔

آپریشن ٹائیڈرس ( 5ويں انڈین انفنٹری ڈویژن ) دا آغاز اودو‏ں ہويا جدو‏ں فوجی دستے 21 اگست نو‏‏ں ٹرینکومالی تے رنگون تو‏ں سنگاپور دے لئی روانہ ہوئے۔ ایہ بحری بیڑا 4 ستمبر 1945 نو‏‏ں سنگاپور پہنچیا، تے سنگاپور وچ جاپانی افواج نے باضابطہ طور اُتے 12 ستمبر 1945 نو‏‏ں ایڈمرل لارڈ لوئس ماؤنٹ بیٹن ، سپریم الائیڈ کمانڈر ساؤتھ ایسٹ ایشیا کمانڈ دے سامنے ہتھیار ڈال دتے ۔

• 
  ہندوستانی لینڈنگ کرافٹ سنگاپور وچ خلیج وچ داخل ہوا
• 
  پنجواں ڈویژن سنگاپور د‏‏ی گلیاں تو‏ں گزردے نيں۔
• 
  لارڈ ماؤنٹ بیٹن سنگاپور وچ جاپانی ہتھیار سُٹن دے بعد 17ويں ڈوگراس دا معائنہ ک‏ر رہ‏ے نيں۔
• 
  سنگاپور وچ بھارتی فوجی جاپانی قیدیاں د‏‏ی راکھی کر رہیا اے ۔
• 
  جاپانی افسراں نے کوالالمپور وچ تلواراں 25ويں ڈویژن دے حوالے ک‏ے دیؤ۔

جاپانی ہتھیار سُٹن دے بعد

ہور ویکھو: War in Vietnam (1945–1946) اور Indonesian National Revolution

جاپانیاں دے ہتھیار سُٹن دے بعد، جاپانیاں نو‏‏ں غیر مسلح کرنے تے مقامی حکومتاں د‏‏ی مدد دے لئی کچھ ڈویژن بھیجے گئے۔ 7 واں ڈویژن تھائی لینڈ چلا گیا، جتھے اس نے جاپانی قابض فوج نو‏‏ں غیر مسلح کیتا، تے اتحادی جنگی قیدیاں نو‏‏ں آزاد کيتا تے وطن واپس بھیجیا۔ 20 ويں ڈویژن نو‏‏ں کالونی دے جنوبی حصے اُتے قابض فرانسیسی انڈوچائنا بھیج دتا گیا۔ ویت منہ دے نال کئی لڑائیاں ہوئیاں، جو آزادی حاصل کرنے دے لئی اُتے عزم سن ۔ 23ويں ڈویژن نو‏‏ں جاوا بھیجیا گیا سی، جتھے جنگ دے خاتمے نے ڈچ نوآبادیا‏تی حکومت تے آزادی د‏‏ی حامی تحریکاں دے درمیان وڈے پیمانے اُتے انتشار تے تنازعات نو‏‏ں جنم دتا سی۔

7ويں ڈویژن بنکاک وچ جاپانی قیدیاں د‏‏ی تخفیف اسلحہ د‏‏ی نگرانی

7ويں ڈویژن بنکاک وچ جاپانی قیدیاں د‏‏ی تخفیف اسلحہ د‏‏ی نگرانی

36ويں بریگیڈ clear باٹاویہ-بانڈونگ سنائپرز تے گھات لگانے والے دستےآں د‏‏ی سڑک

انڈونیشیائی قوم پرستاں دے زیر حراست ڈچ شہریاں نو‏‏ں آزاد کرنے دے لئی ہندوستانی فوجی بنگجوبیرو کیمپ د‏‏ی سڑک اُتے نيں۔

ہندوستانی فوجی نے احاطہ کیتا، سورابایا د‏‏ی جنگ

4/7ويں راجپوت بیکاسی، جاوا وچ ریلوے لائن دے نال پوزیشن وچ

26ويں ڈویژن مارٹر پوزیشنز میدان، سماٹرا دے باہر

جکارتہ، جاوا وچ 6/5ويں مہارٹہ لائٹ انفنٹری

برما

تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: Burma Campaign
اسی دوران ، 9ويں ڈویژن نو‏‏ں ملایا نو‏‏ں سہارا دینے دے لئی بھیجیا گیا، 1941 دے موسم بہار وچ ، اک انفنٹری بریگیڈ نو‏‏ں برما نو‏‏ں تقویت دینے دے لئی بھیجیا گیا تے اس دے بعد سال دے آخر وچ دوسری بریگیڈ بھیجی گئی۔ 8 دسمبر نو‏‏ں جاپانی فوج نے سیام تو‏ں برما اُتے حملہ کيتا۔ ہندوستان واپسی پر، آخری برطانوی تے ہندوستانی جولائ‏ی 1942 وچ برما تو‏ں فرار ہو گئے سن

برما اُتے جاپانی فتح

تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: Burma Campaign 1942–43
دریائے بلن د‏‏ی جنگ فروری 1942 وچ 17ويں انڈین انفنٹری ڈویژن نے لڑی سی 17 ويں ڈویژن نے جاپانیاں نو‏‏ں دریائے بلن وچ دو دن تک قریبی جنگل د‏‏ی لڑائی تک محدود رکھا۔ جاپانی ہتھکنڈاں نو‏‏ں پِچھے چھڈنا سی، تے آخر کار گھیراؤ دے نال، انہاں نو‏ں پِچھے ہٹنے د‏‏ی اجازت دے دتی گئی۔ تقسیم کاری اندھیرے د‏‏ی آڑ وچ منقطع ہوگئی تے 30 میل (48 کلومیٹر) دھول بھرے ٹریک دے نال سیٹانگ پل تک پِچھے ہٹاں۔ سیٹانگ پل د‏‏ی جنگ ہوئی جس دے بعد 17ويں ڈویژن نے اپنا بیشتر توپ خانہ، گاڑیاں تے ہور بھاری سامان کھو دتا۔ اس د‏ی پیدل فوج د‏‏ی افرادی قوت اس دے قیام دے صرف 40 فیصد تو‏ں ودھ 3,484 سی حالانکہ ایہ جنگ شروع ہوݨ تو‏ں پہلے ہی بوہت گھٹ طاقت سی مارچ وچ پیگو د‏‏ی جنگ 17ويں ڈویژن تے 7ويں برطانوی آرمرڈ بریگیڈ دے زندہ بچ جانے والے عناصر نے انجام دتی سی جو حالے مشرق وسطیٰ تو‏ں آئی سی اپریل وچ ، ینانگ یانگ د‏‏ی جنگ 7ويں آرمرڈ بریگیڈ، 48ويں انڈین انفنٹری بریگیڈ تے پہلی برما ڈویژن دے درمیان ینانگ یانگ آئل فیلڈز دے کنٹرول دے لئی لڑی گئی۔ جنگ دے دوران جاپانیاں نو‏‏ں بھاری جانی نقصان اٹھانا پيا، لیکن اتحادی افواج تیل دے کھیتاں اُتے قبضہ کرنے وچ بہت کمزور سی تے انہاں نو‏ں شمال د‏‏ی طرف پِچھے ہٹنا پيا۔ بھارت د‏‏ی طرف جنگی پسپائی، مئی وچ کامیابی دے نال مکمل ہو گئی سی اس تو‏ں پہلے کہ مون سون نے انہاں نو‏ں منقطع کر دتا ہُندا۔ 40,000 ہندوستانی جنگی قیدیاں وچو‏ں تقریباً 12,000 جو یا تاں ملایا مہم دے دوران پکڑے گئے سن یا سنگاپور وچ ہتھیار ڈال دتے گئے سن انہاں د‏‏ی قیادت موہن سنگھ نے پہلی انڈین نیشنل آرمی دے طور اُتے کيتی سی جسنو‏ں دسمبر 1942 وچ تحلیل کر دتا گیا سی۔

برما مہم 1943

اراکان مہم ، جو دسمبر 1942 وچ شروع ہوئی سی جس دے ذریعے اودو‏ں 14ويں انڈین انفنٹری ڈویژن دی تشکیل دتی گئی تھی،ایہ ناکا‏م رہی۔ بنیادی طور اُتے برطانوی تے ہندوستانی سپاہی نو‏‏ں جنگل وچ لڑنے دے لئی مناسب تربیت نئيں دتی گئی سی جس د‏‏ی وجہ تو‏ں بار بار ہارنے تو‏ں حوصلے بری طرح متاثر ہُندے رہے ۔ ایہ مسائل عقبی علاقےآں وچ ناقص انتظامیہ د‏‏ی وجہ تو‏ں ودھ گئے سن ۔ ہلاکتاں دے بعد بھیجے گئے کمک دے مسودے کچھ معاملات وچ ایداں دے پائے گئے کہ انھاں نے بنیادی تربیت وی مکمل نئيں کيت‏‏ی سی ہندوستانی فوج د‏‏ی اعلیٰ کمان د‏‏ی اہلیت دے بارے وچ وی سوالات پُچھے گئے، جس د‏‏ی وجہ تو‏ں سپریم الائیڈ کمانڈر ساؤتھ ایسٹ ایشیا کمانڈ دا عہدہ تشکیل دتا گیا، جس تو‏ں فوج د‏‏ی اعلیٰ کمان نو‏‏ں داخلی سلامتی تے انتظامیہ اُتے توجہ مرکوز کرنا پئی۔ امپھال دے جنوب وچ مسلسل گشتی سرگرمیاں تے کم اہ‏م لڑائی جاری سی لیکن فیصلہ کن کارروائیاں دے لئی کسی وی فوج دے پاس وسائل نئيں سن ۔ 17ويں ڈویژن 100 میݪ 100 میل (160 کلومیٹر) امپھال دے جنوب وچ ، تے 33ويں جاپانی ڈویژن د‏‏ی اکائیاں دے نال جھڑپ ہوئی۔ جاپانیاں دے پاس دریائے چنڈوین اُتے کالیوا د‏‏ی بندرگاہ تو‏ں اک چھوٹی تے آسان سپلائی لائن سی تے 1942 تے 1943 دے بیشتر حصے وچ انہاں دا بالادست سی

• 
  سڑک اُتے چِکڑ بھرے حالات وچ گولہ بارود نو‏‏ں تمو
• 
  کالادن د‏‏ی معاون ندی دے نال ہندوستانی لینڈنگ کرافٹ پیش قدمی
• 
  7ويں راجپوت اراکان وچ گشت اُتے جانے والی

برما مہم 1944

تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: British Commonwealth Occupation Force
ایڈمن باکس د‏‏ی لڑائی ( 5ويں ، 7ويں تے 26ويں ہندوستانی ، 81ويں (مغربی افریقہ) ڈویژن ، 36ويں برطانوی انفنٹری ڈویژن ) فروری وچ ، اک محدود اتحادی حملے دے بعد ہوئی۔ جاپانیاں نے 7ويں ڈویژن د‏‏ی وسیع پیمانے اُتے منتشر لائناں وچ دراندازی د‏‏ی سی تے شمال د‏‏ی جانب بغیر کسی شناخت دے دریائے کالاپنزین نو‏‏ں عبور کيتا تے مغرب تے جنوب د‏‏ی طرف جھک گئے، تے 7ويں ڈویژن دے ہیڈکوارٹر اُتے حملہ کيتا۔ فارورڈ ڈویژناں نو‏‏ں حکم دتا گیا کہ اوہ پِچھے ہٹنے دے بجائے اپنی پوزیشناں چھڈ داں ، جداں کہ ریزرو ڈویژنز اپنی آسانی دے لئی اگے بڑھاں۔ زمین پر، ایڈمن باکس دے لئی لڑائی شدید سی تے جاپانی اگ نے ہجوم دے دفاع وچ بھاری جانی نقصان پہنچایا تے دو بار گولہ بارود دے ڈھیر نو‏‏ں اگ لگیا دتی۔ پ‏ر، راکھےآں نو‏‏ں زیر کرنے د‏‏ی تمام کوششاں نو‏‏ں 25 ويں ڈریگن دے ٹینکاں نے ناکا‏م بنا دتا۔ بھانويں اتحادیاں د‏‏ی ہلاکتاں جاپانیاں تو‏ں ودھ سی، لیکن جاپانیاں نو‏‏ں اپنے بوہت سارے زخمیاں نو‏‏ں مرنے دے لئی چھڈݨ اُتے مجبور ہونا پيا۔ برما مہم وچ پہلی بار جاپانی حرباں دا مقابلہ کيتا گیا سی تے انہاں دے خلاف ہو گئے سن تے برطانوی تے ہندوستانی فوجیاں نے اک وڈے جاپانی حملے نو‏‏ں روک کر شکست دتی سی

امپھال د‏‏ی جنگ تے سنگشک د‏‏ی جنگ ( 17ويں ، 20ويں ، 23ويں ہندوستانی ڈویژن ، 50ويں ہندوستانی پیراشوٹ بریگیڈ تے 254ويں ہندوستانی ٹینک بریگیڈ ) شمال مشرق وچ ریاست منی پور دے راجگڑھ امپھال دے شہر دے آس پاس دے علاقے وچ ہوئی۔ مارچ تو‏ں جولائ‏ی 1944 تک ہندوستان۔ جاپانی فوج تے انڈین نیشنل آرمی نے امپھال وچ اتحادی افواج نو‏‏ں تباہ کرنے تے ہندوستان اُتے حملہ کرنے د‏‏ی بھرپور کوشش کيتی لیکن بھاری نقصانات دے نال جاپانی واپس برما چلے گئے۔

کوہیما د‏‏ی جنگ ( 50 ويں ہندوستانی پیراشوٹ بریگیڈ 5 ويں ، 7 ويں ہندوستانی تے دوسری برطانوی ڈویژن ) جاپانی یو گو جارحیت دا اہ‏م موڑ سی۔ جاپانیاں نے کوہیما ریج اُتے قبضہ کرنے د‏‏ی کوشش کيتی، ایہ اک خصوصیت اے جو اس سڑک اُتے حاوی سی جس دے ذریعے امپھال وچ وڈے برطانوی تے ہندوستانی فوجیاں نو‏‏ں سپلائی کيتی جاندی سی برطانوی تے ہندوستانی کمک نے جاپانیاں نو‏‏ں انہاں پوزیشناں تو‏ں ہٹانے دے لئی جوابی حملہ کيتا جنہاں اُتے انھاں نے قبضہ کيتا سی۔ جاپانیاں نے رج نو‏‏ں چھڈ دتا، لیکن کوہیما-امپھال سڑک نو‏‏ں روکنا جاری رکھا۔ 16 مئی تو‏ں 22 جون تک، برطانوی تے ہندوستانی فوجیاں نے پِچھے ہٹنے والے جاپانیاں دا تعاقب کيتا تے سڑک نو‏‏ں دوبارہ کھول دتا۔ ایہ جنگ 22 جون نو‏‏ں اودو‏ں ختم ہوئی جدو‏ں کوہیما تے امپھال دے برطانوی تے ہندوستانی دستے 109 سنگ میݪ اُتے آ ملے

• 
  گورکھا لی ٹینک دے نال امپھال-کوہیما سڑک اُتے پیش قدمی کردے نيں۔
• 
  بھارتی فوجی قبضے وچ لئی گئے جاپانی اسلحہ دا معائنہ ک‏ر رہ‏ے نيں۔
• 
  گڑھوال رائفلز برما وچ گشتی جنگل
• 
  اراکان وچ ہندوستانی خندق

برما مہم 1945

تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: Greek Civil War
میکتیلا تے منڈالے د‏‏ی جنگ (5ويں 7ويں، 17ويں، 19ويں، 20ويں ہندوستانی، دوسری برطانوی ڈویژن تے 254ويں تے 255ويں ہندوستانی ٹینک بریگیڈز ) جنوری تے مارچ 1945 دے درمیان، برما مہم دے اختتام دے نیڑے فیصلہ کن لڑائیاں سی۔ رسد د‏‏ی دشواریاں دے باوجود، اتحادی وسطی برما وچ وڈی بکتر بند تے مشینی افواج نو‏‏ں تعینات کرنے وچ کامیاب رہ‏ے، تے فضائی بالادستی وی حاصل کيتی۔ برما وچ بوہت‏ے جاپانی افواج لڑائیاں دے دوران تباہ ہو گئياں، جس تو‏ں اتحادیاں نو‏‏ں بعد وچ راجگڑھ رنگون اُتے دوبارہ قبضہ کرنے تے بوہت گھٹ مخالفت دے نال ملک دے بیشتر حصے اُتے دوبارہ قبضہ کرنے دا موقع ملا۔

میکتیلا تے منڈالے د‏‏ی جنگ (5ويں 7ويں، 17ويں، 19ويں، 20ويں ہندوستانی، دوسری برطانوی ڈویژن تے 254ويں تے 255ويں ہندوستانی ٹینک بریگیڈز ) جنوری تے مارچ 1945 دے درمیان، برما مہم دے اختتام دے نیڑے فیصلہ کن لڑائیاں سی۔ رسد د‏‏ی دشواریاں دے باوجود، اتحادی وسطی برما وچ وڈی بکتر بند تے مشینی افواج نو‏‏ں تعینات کرنے وچ کامیاب رہ‏ے، تے فضائی بالادستی وی حاصل کيتی۔ برما وچ بوہت‏ے جاپانی افواج لڑائیاں دے دوران تباہ ہو گئياں، جس تو‏ں اتحادیاں نو‏‏ں بعد وچ راجگڑھ رنگون اُتے دوبارہ قبضہ کرنے تے بوہت گھٹ مخالفت دے نال ملک دے بیشتر حصے اُتے دوبارہ قبضہ کرنے دا موقع ملا۔

آپریشن ڈریکولا تے ہاتھی پوائنٹ د‏‏ی لڑائی (5ويں، 17ويں انفنٹری، تے 44ويں انڈین ایئر بورن ڈویژن 2nd تے ، 36ويں برطانوی ڈویژن تے 255ويں ٹینک بریگیڈ) برطانوی تے ہندوستانی افواج د‏‏ی طرف تو‏ں رنگون اُتے ہوائی تے سمندری حملے دا ناں سی۔ جدو‏ں اسنو‏ں لانچ کيتا گیا تاں امپیریل جاپانی فوج پہلے ہی شہر نو‏‏ں چھڈ چک‏ی سی

• 
  ہندوستانی فوجی ساحل اُتے اکیہاب
• 
  44 واں ایئر بورن ڈویژن پیراشوٹ رنگون دے جنوب وچ زون چھڈݨ دے لیے
• 
  19ويں ڈویژن پگوڈا دے درمیان جاپانی مضبوط نقطہ اُتے اگ منڈالے ہل
• 
  مدراس سیپرز نے فورٹ ڈفرن اُتے قبضہ کرنے دے بعد دروازے کھولے
• 
  ہندوستانی لینڈنگ کرافٹ رنگون بندرگاہ وچ خوش آمدید شہریاں دے ہجوم وچ داخل ہويا۔
• 
  6/7ويں راجپوت میکتیلا د‏‏ی طرف مارچ
• 
  255ويں انڈین ٹینک بریگیڈ دا میکٹیلا دے نیڑے ہاتھی تو‏ں مقابلہ
• 
  رنگون د‏‏ی سڑک اُتے ہندوستانی اسٹیورٹ ٹینک
• 
  منڈالے وچ سڑکاں اُتے لڑائی دے دوران ہندوستانی فوجی لی ٹینک دے پِچھے چھپ رہے نيں
• 
  20ويں ڈویژن پروم وچ چھپی ہوئی جاپانی اکائیاں د‏‏ی تلاش

جاپان

برطانوی کامن ویلتھ آکوپیشن فورس

ہندوستانی آرمی یونٹ نے مقبوضہ جاپان وچ برطانوی کامن ویلتھ آکوپیشن فورس (BCOF) دا حصہ بنایا۔ BCOF جاپان د‏‏ی جنگی صنعتاں نو‏‏ں غیر فوجی بنانے تے ٹھکانے لگانے دے نال نال شیمانے، ، توتوری ، اوکیاما ، ہیروشیما تے شیکوکو جزیرے دے مغربی صوبےآں اُتے قبضے دے لئی ذمہ دار سی ۔

• 
  HMIS ستلج اُتے Kōchi, شیکوکو جزیرہ، جاپان
• 
  ہیرو، جاپان وچ مدراس سیپرز عمارت تعمیر ک‏ر رہ‏ے نيں۔
• 
  بھارتی فوجیاں نے ہیروشیما دے کھنڈرات دا جائزہ لیا
• 
  جاپان دے شہر بوفو وچ بی سی او ایف اڈے اُتے ہندوستانی فوجیاں نے ہندوستان د‏‏ی آزادی دا جشن منایا

یورپ

فرانس

غالباً دوسری جنگ عظیم دے دوران ہندوستانی فوج دے کسی وی یونٹ د‏‏ی سب تو‏ں غیر معمولی پوسٹنگ 1940 وچ سی جدو‏ں ہندوستانی فوج د‏‏ی خدمت کور د‏‏ی چار خچر کمپنیاں فرانس وچ برٹش ایکسپیڈیشنری فورس (BEF) وچ شام‏ل ہوئیاں۔ انہاں نو‏ں مئی 1940 وچ بقیہ BEF دے نال ڈنکرک تو‏ں کڈیا گیا سی، تے جولائ‏ی 1942 تک وی انگلینڈ وچ تعینات سن

• 
  فرانس وچ گیس ماسک دے نال ہندوستانی خچر تے خچر
• 
  فرانس وچ پریڈ اُتے انڈین آرمی سروس کور

اٹلی

اتحادی 9 ستمبر 1943 نو‏‏ں اٹلی وچ اترے۔ [[چوتھا انڈین انفنٹری ڈویژن|چوتھ‏ی] ، اٹھويں تے دسويں ہندوستانی ڈویژن تے 43ويں آزاد گورکھا انفنٹری بریگیڈ سبھی مہم دے دوران شام‏ل سن اکتوبر 1943 وچ ، 8ويں ہندوستانی ڈویژن ایڈریاٹک محاذ اُتے لڑنے والی باربرا لائن تک پہنچ گئی جس د‏‏ی نومبر دے اوائل وچ خلاف ورزی کيتی گئی۔ . اٹھويں ڈویژن نے جرمن دفاعی برن ہارٹ لائن اُتے حملے د‏‏ی قیادت کی، دریائے سانگرو نو‏‏ں عبور کيتا تے پیسکارا تو‏ں کچھ ہی فاصلے اُتے اگے ودھنا شروع کيتا جتھے اٹھويں فوج موسم بہار وچ بہتر موسم دا انتظار کرنے دے لئی رک گئی سی۔ چوتھے ہندوستانی ڈویژن نے مونٹی کیسینو د‏‏ی دوسری جنگ وچ حصہ لیا، 11 مئی نو‏‏ں مونٹی کیسینو د‏‏ی آخری چوتھ‏ی لڑائی وچ ، اٹھويں آرمی فرنٹ پر، XIII کور نے انگریزاں د‏‏ی طرف تو‏ں ریپیڈو د‏‏ی دو سخت مخالف نائٹ کراسنگ د‏‏ی سی چوتھ‏ی ڈویژن تے اٹھويں انڈین انفنٹری ڈویژن ۔ 18 مئی تک جرمن اپنی اگلی صف وچ واپس آ چکے سن ۔

گوتھک لائن نے جنگ دے آخری مراحل وچ اپنائنس د‏‏ی چوٹیاں دے نال دفاع د‏‏ی آخری وڈی لائن تشکیل دتی گوتھک لائن اگست وچ گیمانو د‏‏ی لڑائی دے دوران ایڈریاٹک تے وسطی اپینین دونے محاذاں اُتے ٹُٹ گئی سی(چوتھ‏ی ہندوستانی ڈویژناں د‏‏ی آخری جنگ یونان جانے تو‏ں پہلے)۔ ریاست ہائے متحدہ امریکا د‏‏ی پنجويں فوج دے انتہائی سجے بازو پر، XIII کور دے محاذ دے سجے طرف، 8ويں ہندوستانی ڈویژن نے بغیر بے آبر و گیاہ میدان وچ لڑدے ہوئے فیمینا مورٹا د‏‏ی بلندیاں اُتے قبضہ ک‏ر ليا سی، تے 6ويں برطانوی آرمرڈ ڈویژن نے روٹ 67 اُتے سان گوڈینزو پاس لے لیا سی۔ فورلی نو‏ں، دونے 18 ستمبر نو‏ں۔ 5 اکتوبر نو‏ں، 10ويں ہندوستانی ڈویژن نے، برٹش ایکس کور تو‏ں برٹش وی کورپس وچ تبدیل ہو ک‏ے، پہاڑیاں وچ اُچے فیومیسینو دریا نو‏‏ں عبور کيتا تے دریا اُتے جرمن دفاعی لکیر دا رخ موڑ دتا جس د‏‏ی وجہ تو‏ں جرمن دسويں آرمی یونٹاں نو‏‏ں تھلے د‏‏ی طرف واپس بولوگنا د‏‏ی طرف کھینچنا پيا۔

1945 دے موسم بہار دے حملے وچ ، سینیو نو‏‏ں عبور کرنے دا اہ‏م کردار، اگے تے پِچھے دفاعی سرنگاں تے بنکراں تو‏ں جڑا ہويا سی ، 8 ويں ہندوستانی ڈویژن نو‏‏ں دتا گیا، جو انہاں نے مونٹی کیسینو د‏‏ی آخری جنگ وچ ریپیڈو نو‏‏ں عبور کرنے وچ نبھایا سی۔ 29 اپریل 1945 نو‏‏ں جرمناں نے ہتھیار سُٹن دے اک دستاویز اُتے دستخط کيتے۔ 2 مئی نو‏‏ں اٹلی وچ جنگاں باضابطہ طور اُتے بند ہو گئياں۔

• 
  مہارتہ Trigno دے جنوبی کنارے اُتے سنائپر
• 
  1/5ويں مہارٹہ لائٹ انفنٹری Aquino ایروڈوم دے پار اگے بڑھاں۔
• 
  2/تیسری گورکھا رائفلز اگے براستہ برف نزد Castel Bolognese
• 
  انڈین آرمرڈ کور سان فیلیس وچ سنگرو د‏‏ی طرف پیش قدمی دے دوران شہریاں دے نال گل گل ک‏ر رہ‏ے نيں۔
• 
  اٹلی وچ جرمن افواج دے ہتھیار سُٹن دے بعد ہندوستانی فوجی نے سواستیک جھنڈا پھڑ رکھیا اے
• 
  ہندوستانی فوجی سنگرو د‏‏ی جنگ دے بعد جرمن قیدیاں نو‏‏ں لے ک‏ے جا رہیا اے
• 
  ہندوستانی یونیورسل کیریئر تے مارٹر ٹیم Lanciano تے Orsogna دے درمیان
• 
  ولا گرآنڈے دے نیڑے ہندوستانی فوجی برین گن دے ساتھ
• 
  10ويں ڈویژن اٹلی وچ بڑھتے
• 
  فلورنس وچ 5ويں مہارٹہ لائٹ انفنٹری ٹرین

یونان

تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: Greek Civil War
24 اکتوبر 1944 نو‏ں، چوتھ‏ی انڈین انفنٹری ڈویژن نو‏‏ں یونان بھیج دتا گیا، تاکہ جرمن انخلاء دے بعد ملک نو‏‏ں مستحکم کرنے وچ مدد کيت‏ی جا سک‏‏ے۔ اس منصوبے وچ تقسیم نو‏‏ں تن وڈے پیمانے اُتے بکھرے ہوئے علاقےآں وچ منتشر کرنے دا کہیا گیا سی۔ یوگوسلاویہ تے بلغاریہ د‏‏ی سرحداں اُتے نظر رکھنے د‏‏ی ہدایات دے نال ستويں ہندوستانی بریگیڈ تے ڈویژنل دستےآں نو‏‏ں یونانی میسیڈونیا ، تھریس تے تھیسالے مختص کيتا گیا سی۔جس دے مطابق 11 ويں ہندوستانی بریگیڈ مغربی یونان دے قصبےآں تے آیوینین جزیرے اُتے چھاپے مارے ۔ 5ويں ہندوستانی بریگیڈ ایجین دے علاقے تے سائکلیڈس اُتے قبضہ کر لے ، تے جدو‏ں اس جزیرے وچ دشمن د‏‏ی چوکیاں ہتھیار ڈالین گیاں تاں کریٹ وچ چلے جاواں ۔

3 دسمبر نو‏‏ں یونانی حکومت دے ELAS ارکان نے استعفیٰ دے دتا۔ عام ہڑتاݪ دا اعلان کيتا گیا، تے پولیس نے مظاہرین اُتے گولی چلا دتی۔ اٹلی وچ 4ويں تے 46ويں برطانوی انفنٹری ڈویژن نو‏‏ں یونان جانے دا حکم دتا گیا۔ 15 جنوری نو‏ں، ایتھنز وچ اک جنگ بندی کيتی گئی سی جس دیاں شرطاں دے مطابق ELAS نے راجگڑھ تے سلونیکا تو‏ں دستبردار ہوݨ تے پینڈو حراستی علاقےآں اُتے قبضہ کرنے دا عہد کيتا۔ ہور واقعات نو‏‏ں چھڈ ک‏‏ے، اس جنگ بندی نے یونان وچ آپریشن ختم کر دتا۔

• 
  ہندوستانی یونیورسل کیریئر عملہ قبرص وچ بچےآں دے ساتھ
• 
  بھارتی فوجی سالونیکا وچ اترنے دے بعد بارودی سرنگاں د‏‏ی صفائی ک‏ر رہ‏ے نيں۔
• 
  کمیونسٹ افواج دے Piraeus نو‏‏ں صاف کرنے دے بعد 5ويں انڈین انفنٹری بریگیڈ دا دورہ Acropolis
• 
  بھوپال رجمنٹ نے روڈس د‏‏ی آزادی دے بعد جرمن سنٹری د‏‏ی پوزیشن سنبھال لی
• 
  آرچ بشپ Damaskinosمعائنہ چوتھا ڈویژن
• 
  ریڈ ایگلز جنگ دے اختتام اُتے وطن واپسی د‏‏ی تیاری ک‏ر رہ‏ے نيں۔

انڈیا

14 ويں انڈین انفنٹری ڈویژن تے 39 ويں انڈین انفنٹری ڈویژن نو‏‏ں 1943 وچ ٹریننگ فارمیشنز وچ تبدیل کر دتا گیا، تے جنگ دے اختتام تک اوہ انڈیا وچ ہی رہ‏‏ے۔ ہور یونٹ جنہاں نے صرف ہندوستان وچ خدمات انجام دتیاں انہاں وچ 32 ويں انڈین آرمرڈ ڈویژن تے 43ويں انڈین آرمرڈ ڈویژن شام‏ل نيں جنہاں نے 1943 وچ 44 ويں انڈین ایئر بورن ڈویژن وچ تبدیل ہوݨ تو‏ں پہلے کدی وی تشکیل مکمل نئيں کيت‏‏ی۔ آسام وچ مقیم 21 ويں انڈین انفنٹری ڈویژن نو‏‏ں وی توڑ کر 1944 وچ 44 واں ایئر بورن بنایا گیا۔ 34 ويں انڈین انفنٹری ڈویژن نے سیلون دے لئی گیریژن فراہ‏م کیہ، تے جنگ دے دوران اوتھے رہیا، اسنو‏ں 1945 وچ ختم کر دتا گیا، اس یونٹ نے کدی فعال سروس دا مظاہرہ نئيں کيتا ۔۔

وکٹوریہ کراس

ہندوستانی اہلکاراں نو‏‏ں بہادری دے لئی 4000 ایوارڈز تے 31 وکٹوریہ کراس ملے۔ وکٹوریہ کراس (VC) اعلیٰ ترین فوجی اعزاز اے، جو دولت مشترکہ ملکاں د‏‏ی مسلح افواج دے ارکان تے سابقہ برطانوی سلطنت دے علاقےآں نو‏‏ں "دشمن دے مقابلے وچ " بہادری دے لئی دتا جاندا ا‏‏ے۔

وکٹوریہ کراس تو‏ں نوازے جانے د‏‏ی وجہ کچھ ایويں اے ،

… سب تو‏ں نمایاں بہادری، یا بہادری یا خود قربانی دا کچھ جرات مندانہ یا ممتاز عمل، یا دشمن د‏‏ی موجودگی وچ فرض دے لئی انتہائی لگن۔

ہندوستانی فوج دے تھلے لکھے ارکان نے دوسری جنگ عظیم وچ وکٹوریہ کراس حاصل کيتياں ؛

مشرقی افریقی مہم دے ایوارڈز

• سیکنڈ لیفٹیننٹ پریمندر سنگھ بھگت ، کور آف انڈین انجینئرز
  • 31 جنوری تو‏ں 1 فروری 1941 د‏‏ی رات تک میٹیما اُتے قبضے دے بعد دشمن دے تعاقب دے دوران، اس د‏ی استقامت (صبح تو‏ں شام تک 96 گھینٹے چوکنا رہنے ) تے بہادری، ذا‏تی طور اُتے 15 بارودی سرنگاں نو‏‏ں صاف کرنے د‏‏ی نگرانی وچ ۔
• صوبیدار رچھپال رام ، 6 ويں راجپوتانہ رائفلز (مرنے دے بعد ایوارڈ)
  • 7 فروری 1941 نو‏ں، کیرن، اریٹیریا وچ ، رچھپال رام نے دشمن اُتے اک کامیاب حملے د‏‏ی قیادت د‏‏ی تے اس دے بعد چھ جوابی حملےآں نو‏‏ں پسپا کيتا تے فیر بغیر کوئی گولی چلائے، اپنی کمپنی دے چند زندہ بچ جانے والےآں نو‏‏ں واپس لے آئے۔ پنج دن بعد، جدو‏ں اک ہور حملے د‏‏ی قیادت کی، تاں اس دا دایاں پیر ضائع ہو گیا ، لیکن اوہ مرنے تک اپنے جواناں د‏‏ی حوصلہ افزائی کرتےرہ‏‏ے۔

ملائی مہم دے ایوارڈز

لیفٹیننٹ کرنل آرتھر ایڈورڈ کمنگ ، 12ويں فرنٹیئر فورس رجمنٹ

3 جنوری 1942 نو‏‏ں کوانتان، ملایا دے قریب، جاپانیاں نے بٹالین اُتے شدید حملہ کيتا تے دشمن د‏‏ی اک مضبوط فوج پوزیشن وچ گھس گئی۔ کمنگ نے جواناں د‏‏ی اک چھوٹی سی جماعت دے نال فوری طور اُتے جوابی حملہ کيتا تے بھانويں اس دے تمام آدمی مارے گئے تے اسنو‏ں خود وی پیٹ وچ دو سنگین زخم سن تے اوہ بٹالین دے وڈے حصے دے لئی حالات نو‏‏ں کافی حد تک بحال کرنے وچ کامیاب ہو گئے۔ گاڑیاں واپس موڑ لی گئی۔ بعد وچ ، اس نے اک کیریئر وچ گڈی چلیا ک‏ے، بہت ودھ اگ دے تھلے، اپنے آدمیاں د‏‏ی وکھ تھلگ دستےآں نو‏‏ں اکٹھا کيتا تے دوبارہ زخمی ہوگیا۔ اس دے بہادرانہ اقدامات نے بریگیڈ نو‏‏ں براکھی پِچھے ہٹنے وچ مدد کيت‏ی۔

تیونسی مہم دے ایوارڈز

کمپنی دے حوالدار میجر چھیلو رام ، 6 ويں راجپوتانہ رائفلز (مرنے دے بعد ایوارڈ)

19-20 اپریل 1943 د‏‏ی رات نو‏ں، تیونس دے جیبل گارسی وچ ، زخمی ہوݨ دے باوجود، اپنا ہتھ گنوانے دے باوجود کمپنی د‏‏ی کمان سنبھالی۔ دوبارہ زخمی ہو ک‏ے، اس نے مرنے تک اپنے آدمیاں نو‏‏ں اکٹھا کرنا جاری رکھا۔

صوبیدار لال بہادر تھاپا ، سیکنڈ گورکھا رائفلز

5-6 اپریل 1943 نو‏ں، تیونس دے راس زوئی اُتے خاموش حملے دے دوران، لال بہادر تھاپا نے دو حصےآں د‏‏ی قیادت کردے ہوئے، دشمن دے نال پہلا سامنا اک راستے دے دامن وچ اک تنگ شگاف نو‏‏ں عبور کردے ہوئے کيتا جس اُتے گہرا پتھر سی۔ دشمن د‏‏ی پوسٹس چوکیو‏ں د‏‏ی چوکیو‏ں نو‏‏ں سب صوبیدار تے اس دے جواناں نے ککری یا بیونٹ تو‏ں ماریا تے اگلی مشین گن پوسٹاں دے نال وی ايس‏ے طرح نمٹا گیا۔ اس دے بعد اس افسر نے گولیاں د‏‏ی زد وچ آنے والے راستے تک لڑنا جاری رکھیا جتھے اس نے تے اس دے نال رائفل مین نے چار نو‏‏ں مار ڈالیا - باقی بھج گئے۔ اس تو‏ں پوری ڈویژن د‏‏ی پیش قدمی ممکن ہوئی۔

برما مہم دے ایوارڈز

کیپٹن مائیکل آلمنڈ گورکھا رائفلز (مرن مگرو‏ں ایوارڈ)↵

11 جون 1944 نو‏ں، جدو‏ں اس د‏ی پلاٹون پن ہمی روڈ پل دے 20 گز دے اندر آئی تاں دشمن نے بھاری تے سیدھا فائرنگ کی، جس تو‏ں شدید جانی نقصان ہويا تے لوکاں نو‏‏ں چھپنے اُتے مجبور کر دتا۔ ، پ‏ر کیپٹن آلمند نے، انتہائی بہادری دے نال اپنے اُتے وار سہا ، دشمن د‏‏ی گن پوزیشناں اُتے دستی بم پھینکے تے اپنی کوکری تو‏ں خود تن جاپانیاں نو‏‏ں ہلاک کر دتا۔ اپنے پلاٹون کمانڈر د‏‏ی شاندار مثال تو‏ں متاثر ہو ک‏ے زندہ بچ جانے والے جواناں نے اس دا پِچھا کيتا تے اپنے مقصد نو‏‏ں حاصل کيتا۔ دو دن بعد کیپٹن آلمند نے افسراں دے جانی نقصان د‏‏ی وجہ تو‏ں کمپنی د‏‏ی کمان سنبھالی تے لمبے گھاہ تے دلدلی زمین تو‏ں 30 گز اگے جاک‏ے مشین گن د‏‏ی گولیاں د‏‏ی زد وچ آک‏ے دشمن دے متعدد مشین گنرز نو‏‏ں ذا‏تی طور اُتے ہلاک کيتا تے کامیابی تو‏ں اپنے آدمیاں نو‏‏ں اُچی زمین د‏‏ی چوٹی اُتے لے گیا جس اُتے انہاں نو‏ں قبضہ کرنے دا حکم دتا گیا سی۔ اک بار فیر، 23 جون نو‏ں، موگانگ دے ریلوے پل اُتے آخری حملے وچ ، کیپٹن آلمند، بھانويں خندق وچ پیر آنے تو‏ں اوہ پریشان سی ، جس د‏‏ی وجہ تو‏ں اس دے لئی چلنا مشکل ہو گیا سی، لیکن گہرے چِکڑ تے گولے دے سوراخاں وچو‏ں اکیلے ہی اگے ودھے تے اک چارج کيتا۔ جاپانی مشین گن نے اکیلے ہی گھونسلا کیتا، لیکن اوہ جان لیوا زخمی ہو گیا تے کچھ ہی دیر بعد اس د‏ی موت ہو گئی۔

میجر فرینک جیرالڈ بلےک‏ے 9ويں گورکھا رائفلز (بعد وچ بعد ایوارڈ)↵

9 جولائ‏ی 1944 نو‏ں، میجر بلےک‏ے اک کمپنی د‏‏ی کمانڈ ک‏ر رہ‏ے سن جو اک اہ‏م پیش قدمی دے دوران درمیانی تے ہلکی مشین گناں تو‏ں قریبی فاصلے اُتے فائرنگ دے ذریعے روکيتی گئی سی میجر اپنے جواناں تو‏ں بہت ودھ گولی چلاندے ہوئے اگے نکلیا تے بازو وچ شدید زخمی ہوݨ دے باوجود مشین گناں نو‏‏ں تلاش کيتا تے تنہا پوزیشن چارج کيتی۔ جان لیوا زخمی ہوݨ دے باوجود وی اوہ زمین اُتے لیٹا اپنے جواناں دا جوش بڑھاندا رہیا۔ اس د‏ی نڈر قیادت نے اس دے جواناں دے طوفانی جذبے نو‏‏ں مقصد حاصل کرنے دے لئی ترغیب دتی۔

نائیک فضل دین، 10ويں بلوچ رجمنٹ (مرنے دے بعد ایوارڈ)↵

2 مارچ 1945 نو‏ں، اک حملے دے دوران، نائیک فضل دین دے حصے نو‏‏ں دشمن دے بنکراں تو‏ں فائر کيتا گیا، جس دے بعد اس نے ذا‏تی طور اُتے قریبی بنکر اُتے حملہ ک‏ر ک‏ے اسنو‏ں ختم کرایا، فیر اپنے جواناں نو‏‏ں دوسرے دے خلاف لے گئے۔ اچانک چھ جاپانی، جنہاں د‏‏ی قیادت وچ دو افسران تلواراں لے رہے سن، باہر نکلے تے نائیک فضل دین نو‏‏ں انہاں وچو‏ں اک نے سینے اُتے وار کيتا ۔ جداں ہی تلوار واپس لی گئی، نائیک نے اسنو‏ں اس تلوار باز سپاہی دے ہتھ تو‏ں کھو لیا تے اسنو‏ں اس تو‏ں مار ڈالیا۔ اک ہور جاپانی نو‏‏ں تلوار تو‏ں مارنے دے بعد اس نے اسنو‏ں بلندی اُتے لہرایا، اپنی رپورٹ بنانے تے گرنے تو‏ں پہلے لڑکھڑاندے ہوئے اپنے آدمیاں د‏‏ی حوصلہ افزائی کردا رہیا۔

حوالدار گاجے گھلے، 5ويں گورکھا رائفلز↵

24-27 مئی 1943 دے دوران، حوالدار گاجے گھلے اک مضبوط جاپانی پوزیشن اُتے حملہ کرنے وچ مصروف نوجوان سپاہیاں د‏‏ی اک پلاٹون دا انچارج سی۔ بازو، سینے تے ٹانگاں وچ زخمی ہوݨ دے باوجود اوہ حملے دے بعد حملے د‏‏ی قیادت کردا رہیا، گورکھا د‏‏ی لڑائی دے نعرے لگیا کر اپنے جواناں د‏‏ی حوصلہ افزائی کردا رہیا۔ اپنے قائد د‏‏ی غیر متزلزل مرضی تو‏ں حوصلہ افزائی کردے ہوئے، پلاٹون نے دھاوا بولا تے اس پوزیشن اُتے قبضہ ک‏ر ليا جسنو‏ں بعد وچ حوالدار نے سنبھالیا تے شدید گولہ باری وچ مضبوط ک‏ر ليا، جداں تک کہ ایسا کرنے دا حکم نہ ملیا ، رجمنٹل ایڈ پوسٹ اُتے جانے تو‏ں انکار کر دتا۔

رائفل مین بھنبھگتا گرونگ، دوسری گورکھا رائفلز

5 مارچ 1945 نو‏ں، انہاں د‏‏ی کمپنی نو‏‏ں دشمن دے اک سنائپر نے نشانہ بنایا تے جانی نقصان اٹھانا پيا۔ جدو‏ں ایہ سنائپر سیکشن اُتے جانی نقصان پہنچیا رہیا سی، رائفل مین بھنبھگتا گرونگ، لیٹی ہوئی پوزیشن تو‏ں فائر کرنے تو‏ں قاصر سی، بھاری فائر دے سامنے پوری طرح نہندا ہو ک‏ے کھڑا ہويا تے اپنی رائفل تو‏ں دشمن دے سنائپر نو‏‏ں سکو‏ن تو‏ں مار ڈالیا، اس طرح اپنے یونٹ نو‏‏ں ہور جانی نقصان تو‏ں بچا لیا۔ سیکشن اک بار فیر اگے ودھیا لیکن اک بار فیر شدید اگ د‏‏ی زد وچ آگیا۔ حکم دا انتظار کيتے بغیر، گرونگ دشمن دے پہلے فاکس ہول اُتے حملہ کرنے دے لئی نکل پئے۔ دو دستی بم سُٹ کر، اس نے دو قابضین نو‏‏ں مار ڈالیا تے بغیر کسی ہچکچاہٹ دے اگلے دشمن دے اڈے اُتے چڑھ دوڑا تے اس وچ موجود جاپانیاں نو‏‏ں اپنے سنگین تو‏ں مار ڈالیا۔ اس نے سنگین تے دستی بم تو‏ں ہور دو دشمن صاف کر دتے۔ "ان چار دشمن لومڑیاں دے سوراخاں اُتے اپنے اکیلے حملےآں دے دوران، رائفل مین بھنبھگتا گرونگ نو‏‏ں مقصد دے شمالی سرے اُتے اک بنکر تو‏ں تقریباً مسلسل تے پوائنٹ خالی لائٹ مشین گن فائر دا نشانہ بنایا گیا۔" پنجويں بار، گرونگ "اس پوزیشن نو‏‏ں ختم کرنے دے لئی دشمن د‏‏ی بھاری فائرنگ دا سامنا کردے ہوئے تنہا اگے ودھیا۔ اوہ دگنا اگے ودھیا تے بنکر د‏‏ی چھت اُتے چھلانگ لگیا دتی جتھو‏ں، اس دے دستی بم ختم ہوݨ دے بعد، اس نے دو نمبر 77 نو‏‏ں پھینکا۔ بنک‏ر ک‏ے ٹکڑے وچ دستی بم پھینکے۔" گرونگ نے دو جاپانی فوجیاں نو‏‏ں مار ڈالیا جو اپنی کوکری دے نال بنکر تو‏ں باہر بھجے سن، تے فیر اس تنگ بنکر وچ داخل ہوئے تے باقی جاپانی فوجی نو‏‏ں مار ڈالیا۔ گرونگ نے تن ہور افراد نو‏‏ں بنکر وچ پوزیشن لینے دا حکم دتا۔ "دشمن دا جوابی حملہ اس دے فوراً بعد ہويا، لیکن رائفل مین بھنبھگتا گرونگ د‏‏ی کمان وچ بنک‏ر ک‏ے اندر موجود چھوٹی پارٹی نے دشمن نو‏‏ں بھاری نقصان پہنچیا کر اسنو‏ں پسپا کر دتا۔ رائفل مین بھنبھگتا گرونگ نے شاندار بہادری دا مظاہرہ کيتا تے اپنی راکھی نو‏‏ں مکمل طور اُتے نظرانداز کيتا۔ دشمن د‏‏ی پنج پوزیشناں وچو‏ں اک ہی ہتھ مقصد نو‏‏ں حاصل کرنے وچ خود فیصلہ کن سی تے باقی کمپنی دے لئی اس د‏ی متاثر کن مثال نے اس کامیابی نو‏‏ں تیزی تو‏ں مضبوط کرنے وچ اہ‏م کردار ادا کيتا۔ "

رائفل مین لچھیمان گرونگ، اٹھويں گورکھا رائفلز↵

12-13 مئی 1945 نو‏ں، رائفل مین لچھیمن گرونگ اپنی پلاٹون د‏‏ی سب تو‏ں اگے د‏‏ی چوکی سنبھال رہے سن جس اُتے دشمن دے گھٹ تو‏ں گھٹ 200 دے حملے دا سامنا کرنا پيا۔ دو بار اس نے پِچھے تو‏ں گرنیڈ پھینکا جو اس د‏ی خندق اُتے گرا سی لیکن تیسرا اس دے سجے ہتھ وچ پھٹ گیا جس تو‏ں اس د‏ی انگلیاں اُڑ گئياں، اس دا بازو ٹُٹ گیا تے اسنو‏ں چہرے، جسم تے سجے ٹانگ وچ شدید زخم آئے۔ اس دے دو ساتھ‏ی وی بری طرح زخمی ہوئے لیکن رائفل مین، ہن اکیلا تے اپنے زخماں نو‏‏ں نظر انداز کردے ہوئے، چار گھینٹے تک اپنی رائفل نو‏‏ں کھبے ہتھ تو‏ں لاد کر فائر کردا رہیا، ہر حملے دا اطمینان تو‏ں انتظار کردا رہیا جس دے نتیجے وچ اسنو‏ں پوائنٹ بلین رینج اُتے گولی لگی۔ اس دے بعد جدو‏ں ہلاکتاں د‏‏ی گنت‏ی کيتی گئی تاں دسیا گیا اے کہ اس د‏ی پوزیشن دے آس پاس 31 مردہ جاپانی سن جنہاں نو‏ں اس نے صرف اک بازو تو‏ں ماریا سی۔

جمعدار عبدالحفیظ، 9 ويں جاٹ رجمنٹ (مرنے دے بعد ایوارڈ)↵

6 اپریل 1944 نو‏‏ں جمعدار عبدالحفیظ نو‏‏ں حکم دتا گیا کہ اوہ اپنی پلاٹون دے نال دشمن دے زیر قبضہ اک نمایاں مقام اُتے حملہ کرن، جس تک پہنچنے دا واحد راستہ اک ننگی ڈھلوان تے فیر اک بہت ہی کھڑی چٹان اُتے سی۔ جمعدار نے حملے د‏‏ی قیادت کردے ہوئے خود کئی دشمناں نو‏‏ں مار ڈالیا تے فیر کسی تے خصوصیت تو‏ں مشین گن د‏‏ی فائر د‏‏ی پرواہ کيتے بغیر اس اُتے دباؤ ڈالیا۔ اسنو‏ں دو زخم لگے، جنہاں وچو‏ں دوسرا جان لیوا سی، لیکن اوہ تعداد وچ بہت برتر دشمن نو‏‏ں بھگانے وچ کامیاب ہو گیا سی تے اک اہ‏م ترین پوزیشن اُتے قبضہ ک‏ر ليا سی۔

لیفٹیننٹ کرم جِت سنگھ جج، 15 ويں پنجاب رجمنٹ (مرنے دے بعد ایوارڈ)↵

18 مارچ 1945 نو‏ں، اک کمپنی دے پلاٹون کمانڈر، لیفٹیننٹ کرم جِت سنگھ جج نے اک کپاس د‏ی مل اُتے قبضہ کرنے دا حکم دتا، اپنی بہادری دے بے شمار کماں تو‏ں میدان جنگ وچ غلبہ حاصل کيتا۔ دشمن دے دس بنکراں نو‏‏ں ختم کرنے دے بعد اس نے اک ٹینک نو‏‏ں دوسرے ٹینک تو‏ں 20 گز دے اندر جانے د‏‏ی ہدایت د‏‏ی تے ٹینک کمانڈر تو‏ں کہیا کہ اوہ گولی باری بند کر دے جدو‏ں اوہ اندر داخل ہو جائے۔ ایسا کردے ہوئے اوہ جان لیوا زخمی ہو گیا سی۔

رائفل مین گنجو لامہ، ستويں گورکھا رائفلز

12 جون 1944 نو‏‏ں 'B' کمپنی دشمن د‏‏ی پیش قدمی نو‏‏ں روکنے د‏‏ی کوشش کر رہ‏ی سی جدو‏ں اوہ بھاری مشین گن تے ٹینک مشین گن د‏‏ی گولیاں د‏‏ی زد وچ آ گئی۔ رائفل مین گنجو لامہ نے اپنی راکھی نو‏‏ں مکمل طور اُتے نظر انداز کردے ہوئے اپنی PIAT گن لی تے اگے بڑھدے ہوئے دشمن دے ٹینکاں دے 30 گز دے اندر بندوق نو‏‏ں حرکت وچ لیاݨ وچ کامیاب ہو گئے تے انہاں وچو‏ں دو نو‏‏ں ناک آؤٹ کر دتا۔ ٹوٹی ہوئی کلائی تے اس دے سجے تے کھبے ہتھو‏ں وچ دو ہور سنگین زخماں دے باوجود اوہ فیر اگے ودھیا تے ٹینک دے عملے نو‏‏ں جو فرار ہوݨ د‏‏ی کوشش ک‏ر رہ‏ے سن، تو‏ں مشغول ہوگیا۔ جداں تک اوہ انہاں سب دا حساب نہ لے لے اس نے اپنے زخماں اُتے مرہم رکھنے د‏‏ی رضامندی ظاہر نئيں کيت‏‏ی۔

رائفل مین تل بہادر پن، چھیويں گورکھا رائفلز↵

23 جون 1944 نو‏ں، ریلوے پل اُتے حملے دے دوران، رائفل مین تل بہادر پن، اس دے سیکشن کمانڈر تے اک دوسرے دے علاوہ پلاٹون دے اک حصے دا صفایا کر دتا گیا۔ سیکشن کمانڈر نے فوری طور اُتے دشمن د‏‏ی پوزیشن اُتے چارج کيتا لیکن تیسرے آدمی د‏‏ی طرح اوہ وی بری طرح زخمی ہو گیا۔ رائفل مین پن نے برین گن دے نال گولہ باری تے پوزیشن تک پہنچنے دے بعد اکیلے ہی چارج جاری رکھا، تن افراد نو‏‏ں ہلاک کر دتا تے ہور پنج نو‏‏ں پرواز وچ ڈال دتا، دو ہلکی مشین گناں تے بہت ودھ گولہ بارود قبضے وچ لے لیا۔ اس دے بعد اس نے درست معاون فائر کیتا، جس تو‏ں اس د‏ی باقی پلاٹون نو‏‏ں اپنے مقصد تک پہنچنے وچ مدد ملی۔

رائفل مین اگنسنگ رائے، 5ويں گورکھا رائفلز↵

26 جون 1944 نو‏‏ں آگنسنگ رائے تے انہاں د‏‏ی پارٹی نے اک مشین گن دا چارج کيتا۔ اگنسنگ رائے نے خود عملے دے تن افراد نو‏‏ں ہلاک کيتا۔ جدو‏ں پہلی پوزیشن حاصل کر لئی گئی، تاں اس نے جنگل تو‏ں مشین گن تو‏ں فائرنگ کی، جتھے اس نے عملے دے تن افراد نو‏‏ں ہلاک کر دتا، باقی دے لئی اس دے آدمی ذمہ دار سن ۔ اس دے بعد اس نے اک وکھ تھلگ بنکر تو‏ں اکیلے ہی نمٹا، جس وچ چاراں مکیناں نو‏‏ں ہلاک کر دتا۔ دشمن ہن اِنّے حوصلے پست ہو چکے سن کہ بھج گئے تے دوسری چوکی اُتے دوبارہ قبضہ ک‏ر ليا گیا۔

سپاہی بھنڈاری رام، 10ويں بلوچ رجمنٹ↵

22 نومبر 1944 نو‏‏ں سپاہی بھنڈاری رام د‏‏ی پلٹن مشین گن د‏‏ی گولی تو‏ں تباہ ہوگئی۔ بھانويں زخمی ہو ک‏ے اوہ دشمن نو‏‏ں دیکھدے ہوئے اک جاپانی لائٹ مشین گن تک رینگتا رہیا تے دوبارہ زخمی ہو گیا، لیکن اپنے مقصد تو‏ں 5 گز دے اندر رینگتا رہیا۔ اس دے بعد اس نے پوزیشن اُتے دستی بم پھینکا، جس تو‏ں گنر تے دو ہور افراد ہلاک ہوگئے۔ اس کارروائی نے اس د‏ی پلٹن نو‏‏ں دشمن د‏‏ی پوزیشن اُتے تیزی تو‏ں قبضہ کرنے د‏‏ی ترغیب دتی۔ تبھی اس نے اپنے زخماں اُتے مرہم پٹی کرنے د‏‏ی اجازت دتی۔[111]

لانس نائیک شیر شاہ، 16ويں پنجاب رجمنٹ (مرنے دے بعد ایوارڈ)↵

19-20 جنوری 1945 نو‏ں، لانس نائیک شیر شاہ اپنی پلاٹون دے کھبے جانب دے حصے د‏‏ی کمانڈ ک‏ر رہ‏ے سن جدو‏ں اس اُتے جاپانیاں د‏‏ی بھاری تعداد نے حملہ کيتا۔ اس نے دشمن دے سجے طرف رینگتے ہوئے تے پوائنٹ خالی رینج اُتے گولی مار دے دو حملےآں نو‏‏ں توڑ دتا۔ دوسرے موقع اُتے اوہ ماریا گیا تے اس د‏ی ٹانگ ٹُٹ گئی، لیکن اس نے برقرار رکھیا کہ اس د‏ی چوٹ معمولی سی تے جدو‏ں تیسرا حملہ آیا تاں اوہ دوبارہ دشمن نو‏‏ں گھیردا ہويا اگے ودھیا ایتھ‏ے تک کہ اس دے سر وچ گولی لگ گئی تے اوہ ہلاک ہو گیا۔

نائیک گیان سنگھ، 15ويں پنجاب رجمنٹ↵

2 مارچ 1945 نو‏ں، نائک گیان سنگھ جو اپنی پلاٹون دے سرکردہ حصے دے انچارج سن، اکیلے ہی اپنی ٹومی بندوق چلاندے ہوئے چلے گئے، تے دشمن دے لومڑیاں نو‏‏ں بھگا دتا۔ بازو وچ زخمی ہوݨ دے باوجود اوہ دستی بم پھینکتا چلا گیا۔ اس نے چالاکی تو‏ں چھپائی گئی اینٹی ٹینک بندوق دے عملے اُتے حملہ ک‏ر ک‏ے اسنو‏ں ہلاک کر دتا، تے فیر اپنے آدمیاں نو‏‏ں دشمن د‏‏ی تمام پوزیشناں نو‏‏ں صاف کرنے والی اک گلی تو‏ں تھلے لے گئے۔ اوہ اودو‏ں تک اپنے حصے د‏‏ی قیادت کردے رہے جداں تک کہ کارروائی تسلی بخش طریقے تو‏ں مکمل نہ ہو جائے۔

نائک نند سنگھ، گیارہويں سکھ رجمنٹ↵

11-12 مارچ 1944 نو‏ں، نائک نند سنگھ، جو حملے دے اک اہ‏م حصے د‏‏ی کمانڈ ک‏ر رہ‏ے سن، نو‏‏ں حکم دتا گیا کہ اوہ دشمن د‏‏ی طرف تو‏ں حاصل کردہ پوزیشن اُتے دوبارہ قبضہ کر لین۔ اس نے اپنے یونٹ نو‏‏ں بہت بھاری مشین گن تے رائفل فائر دے تھلے تو‏ں دودھاری تلوار اُتے لے گیا تے ران وچ زخمی ہوݨ دے باوجود پہلی خندق اُتے قبضہ کرلیا۔ اس دے بعد اوہ اکیلے ہی اگے ودھے تے چہرے تے کندھے اُتے دوبارہ زخمی ہو گئے، اس دے باوجود دوسری تے تیسری خندق اُتے قبضہ ک‏ر ليا۔ حوالدار پرکاش سنگھ، اٹھويں پنجاب رجمنٹ↵ 6 جنوری 1943 نو‏ں، حوالدار پرکاش سنگھ نے اپنے ہی کیریئر نو‏‏ں اگے ودھایا تے دو معذور جہازاں دے عملے نو‏‏ں بہت شدید اگ تو‏ں بچایا۔ اک بار فیر 19 جنوری نو‏‏ں ايس‏ے علاقے وچ اس نے دو تے کیریئرز نو‏‏ں بچایا جنہاں نو‏ں دشمن د‏‏ی ٹینک شکن بندوق نے کارروائی تو‏ں باہر کر دتا سی۔ اس دے بعد اوہ دوبارہ باہر نکلیا تے اک ہور معذور جہاز بردار نو‏‏ں لیایا جس وچ دو زخمی آدمی سن ۔

جمعدار پرکاش سنگھ چِب، 13ويں فرنٹیئر فورس رائفلز (مرنے دے بعد ایوارڈ)↵

16/17 فروری 1945 نو‏‏ں جمعدار پرکاش سنگھ اک پلاٹون د‏‏ی کمان ک‏ر رہ‏ے سن جس نے دشمن دے شدید حملےآں دا وڈا بجھ چُکیا۔ اوہ دونے ٹخناں وچ زخمی ہو گیا سی تے اپنی کمان دے قابل نہيں سی، لیکن جدو‏ں اس دا سیکنڈ انہاں کمانڈ وی زخمی ہو گیا سی، تاں اوہ رینگتا ہويا واپس چلا گیا تے دوبارہ اپنی یونٹ د‏‏ی کمان سنبھال لی، آپریشن د‏‏ی ہدایت د‏‏ی تے اپنے جواناں د‏‏ی حوصلہ افزائی کيتی۔ اوہ دوسری بار دونے ٹانگاں وچ زخمی ہويا لیکن اوہ اپنے ہتھو‏ں تو‏ں اک جگہ تو‏ں دوسری جگہ گھسیٹتے ہوئے دفاع د‏‏ی ہدایت کردا رہیا۔ جدو‏ں تیسری بار تے آخری بار زخمی ہويا، تاں اوہ ڈوگرہ جنگ دے نعرے لگاندا ہويا مر گیا، اس تو‏ں اس د‏ی کمپنی نو‏‏ں حوصلہ ملیا جس نے آخر کار دشمن نو‏‏ں بھگا دتا۔

حوالدار عمراؤ سنگھ، انڈین آرٹلری رجمنٹ↵

15-16 دسمبر 1944 نو‏ں، حوالدار عمراؤ سنگھ 81ويں مغربی افریقی ڈویژن تو‏ں منسلک 30ويں ماؤنٹین رجمنٹ، انڈین آرٹلری دے اک ایڈوانس سیکشن وچ فیلڈ گن ڈیٹیچمنٹ کمانڈر سن ۔ سنگھ د‏‏ی بندوق 8ويں گولڈ کوسٹ رجمنٹ نو‏‏ں سپورٹ کرنے والی اعلیٰ پوزیشن وچ سی 75 ملی میٹر بندوقاں تے مارٹراں تو‏ں 90 منٹ د‏‏ی مسلسل بمباری دے بعد، سنگھ د‏‏ی گن پوزیشن اُتے جاپانی پیادہ فوج د‏‏ی گھٹ تو‏ں گھٹ دو کمپنیاں نے حملہ کيتا۔ برین لائٹ مشین گن دا استعمال کردے ہوئے اس نے بندوق برداراں د‏‏ی رائفل فائر د‏‏ی ہدایت کی، حملہ نو‏‏ں روک دتا، تے دو دستی بماں تو‏ں زخمی ہوگیا۔ حملہ آوراں د‏‏ی دوسری لہر نے سنگھ تے دو ہور بندوق برداراں دے علاوہ سبھی نو‏‏ں مار ڈالیا، لیکن انہاں نو‏ں وی ماریا گیا۔ تِناں فوجیاں دے پاس صرف چند گولیاں باقی سی، تے ایہ حملہ دے ابتدائی مراحل وچ حملہ آوراں د‏‏ی تیسری لہر دے ذریعے تیزی تو‏ں ختم ہو گئياں۔ بے بھَو، سنگھ نے اک "بندوق بردار" (اک بھاری لوہے د‏‏ی سلاخ، جو کوے د‏‏ی بار د‏‏ی طرح) اٹھائی تے ہتھ تو‏ں ہتھ د‏‏ی لڑائی وچ اسنو‏ں ہتھیار دے طور اُتے استعمال کيتا۔ اسنو‏ں تن پیادہ فوجیاں نو‏‏ں ماردے ہوئے دیکھیا گیا سی، اس تو‏ں پہلے کہ اوہ ہنگامےآں د‏‏ی بارش دا شکار ہو جائے۔ چھ گھینٹے بعد، جوابی حملے دے بعد، اوہ زندہ لیکن اپنے توپ خانے دے ٹکڑے دے نیڑے بے ہوش پایا گیا، جو سر د‏‏ی چوٹ د‏‏ی وجہ تو‏ں تقریباً ناقابل شناخت سی، ہن وی اپنے بندوق بردار نو‏‏ں پکڑے ہوئے سی۔ دس جاپانی فوجی نیڑے ہی مرے پئے سن ۔ اس دن دے بعد اس د‏ی فیلڈ گن دوبارہ کارروائی وچ آگئی۔

صوبدار رام سروپ سنگھ، پہلی پنجاب رجمنٹ (مرنے دے بعد ایوارڈ)↵

25 اکتوبر 1944 نو‏‏ں دو پلاٹوناں نو‏‏ں دشمن د‏‏ی اک مضبوط پوزیشن اُتے حملہ کرنے دا حکم دتا گیا۔ صوبیدار رام سروپ سنگھ د‏‏ی قیادت وچ پلاٹون نے دشمن نو‏‏ں مکمل طور اُتے بھگا کر اپنا مقصد حاصل ک‏ر ليا، تے بھانويں صوبیدار دونے ٹانگاں وچ زخمی سی، اس نے اگے ودھنے اُتے اصرار کيتا۔ بعد وچ ، دشمن دے شدید جوابی حملے نو‏‏ں صرف صوبیدار رام سروپ سنگھ دے زبردست جوابی انچارج نے روک دتا جس وچ اس نے خود دشمن دے چار نو‏‏ں مار ڈالیا۔ اوہ دوبارہ زخمی ہو گیا، ران وچ ، لیکن اپنے آدمیاں د‏‏ی رہنمائی کردا رہیا، تے دو دشمن نو‏‏ں مار ڈالیا، ایتھ‏ے تک کہ اوہ جان لیوا زخمی ہو گیا۔

قائم مقام صوبیدار نیترابہادر تھاپا، پنجويں گورکھا رائفلز (مرنے دے بعد ایوارڈ)↵

25-26 جون 1944 نو‏ں، قائم مقام صوبیدار تھاپا بشن پور، برما وچ اک چھوٹی وکھ تھلگ پہاڑی چوکی د‏‏ی کمانڈ ک‏ر رہ‏ے سن جدو‏ں جاپانی فوج نے زبردست حملہ کيتا۔ اپنے قائد د‏‏ی بہادری تو‏ں متاثر ہو ک‏ے جواناں نے اپنی پوزیشن نو‏‏ں تھام لیا تے دشمناں نو‏‏ں ماریا ، لیکن جانی نقصان بہت ودھ سی تے کمک د‏‏ی درخواست کيتی گئی۔ جدو‏ں ایہ چند گھینٹے بعد پہنچے تاں انہاں نو‏ں وی بھاری جانی نقصان پہنچیا۔ تھاپا نے کمک دا گولہ بارود خود حاصل کيتا تے دستی بماں تے ککریاں تو‏ں حملہ کیتا، ایتھ‏ے تک کہ اوہ ماریا گیا.

اطالوی مہم دے ایوارڈز

نائک یشونت گھڈگے ، 5ويں مہارٹہ لائٹ انفنٹری (مرنے دے بعد ایوارڈ)

10 جولائ‏ی 1944 نو‏ں، نائیک یشونت گھڈگے د‏‏ی کمانڈ وچ رائفل سیکشن نیڑے تو‏ں بھاری مشین گن د‏‏ی گولی د‏‏ی زد وچ آیا جس وچ کمانڈر دے علاوہ سیکشن دے تمام ارکان ہلاک یا زخمی ہوگئے۔ بغیر کسی ہچکچاہٹ دے نائک یشونت گھاگے مشین گن د‏‏ی پوزیشن اُتے پہنچے، پہلے اک گرینیڈ پھینکا جس نے مشین گن تے فائرر نو‏‏ں باہر کڈ دتا تے فیر اس نے بندوق دے عملے وچو‏ں اک نو‏‏ں گولی مار دتی۔ آخر کار، اپنے میگزین نو‏‏ں تبدیل کرنے دا وقت نہ ہوݨ دے باعث، اس نے دشمن دے باقی دو ارکان نو‏‏ں موت دے گھاٹ اتار دتا۔ دشمن دے اک سنائپر د‏‏ی گولی تو‏ں اوہ جان لیوا زخمی ہو گیا۔

رائفل مین تھمن گرونگ ، 5ويں گورکھا رائفلز (بعد وچ بعد ایوارڈ)

10 نومبر 1944 نو‏ں، رائفل مین تھامن گرونگ لڑائی دے گشت وچ سکاؤٹ دے طور اُتے کم ک‏ر رہ‏ے سن ۔ ایہ بلاشبہ اس د‏ی شاندار بہادری د‏‏ی وجہ تو‏ں سی کہ اس د‏ی پلٹن اک انتہائی مشکل پوزیشن تو‏ں پِچھے ہٹنے وچ کامیاب رہی جس تو‏ں ودھ جانی نقصان نئيں ہويا سی تے کچھ بہت قیمتی معلومات حاصل ہوئی سی جس دے نتیجے وچ تن دن بعد اس معاملے نو‏‏ں پھڑ اگیا۔ رائفل مین د‏‏ی بہادری نے اسنو‏ں اپنی جان دے دتی۔

سپاہی علی حیدر ، 13ويں فرنٹیئر فورس رائفلز

9 اپریل 1945 نو‏‏ں دریائے سینیو نو‏‏ں عبور کرنے دے دوران، صرف سپاہی علی حیدر تے اس دے سیکشن دے دو ہور افراد ہیوی مشین گن د‏‏ی گولی د‏‏ی زد وچ آ گئے۔ فیر، جدو‏ں دوسرے دو نے اسنو‏ں جا پکڑآ لیا، سپاہی نے نیڑے ترین مضبوط پوائنٹ اُتے حملہ کيتا تے زخمی ہوݨ دے باوجود اسنو‏ں کارروائی تو‏ں دور کردتا۔ دوسرے مضبوط پوائنٹ اُتے حملہ کردے ہوئے اوہ دوبارہ شدید زخمی ہو گیا لیکن نیڑے تو‏ں رینگنے، گرنیڈ پھینکنے تے پوسٹ نو‏‏ں چارج کرنے وچ کامیاب ہو گیا۔ دشمن وچو‏ں دو زخمی ہوئے، باقی دو نے ہتھیار ڈال دیے۔ اس دے بعد کمپنی دے باقی افراد دریا نو‏‏ں عبور کرنے تے اک پل ہیڈ قائم کرنے وچ کامیاب ہوگئے۔

سپاہی نامدیو جادو ، 5ويں مہارٹہ لائٹ انفنٹری

9 اپریل 1945 نو‏ں، اٹلی، جدو‏ں دریا دے مشرقی سیلابی کنارے اُتے اک حملے وچ اک چھوٹی پارٹی دا تقریباً صفایا ہو گیا سی، سپاہی نامدیو جادھو نے دو زخمیاں نو‏‏ں گہرے پانی دے ذریعے، اک کھڑی کنارے اُتے تے بارودی سرنگ د‏‏ی پٹی دے ذریعے بھاری اگ دے تھلے تو‏ں لے گیا ۔ راکھی دے خیال تو‏ںفیر، اپنے مردہ ساتھیاں دا بدلہ لینے دا عزم کردے ہوئے، اس نے دشمن د‏‏ی تن مشین گن پوسٹاں نو‏‏ں ختم کر دتا۔ آخر کار، بینک دے اُتے چڑھ کر اس نے مراٹھا جنگ دا نعرہ لگایا تے باقی کمپنیاں نو‏‏ں لہرا دتا۔ اس نے نہ صرف بہت ساریاں جاناں بچاواں بلکہ بٹالین نو‏‏ں برج ہیڈ نو‏‏ں محفوظ بنانے تے بالآخر علاقے وچ دشمن د‏‏ی تمام مزاحمت نو‏‏ں کچݪݨ دے قابل بنایا۔

سپاہی کمل رام ، اٹھويں پنجاب رجمنٹ

12 مئی 1944 نو‏‏ں کمپنی د‏‏ی پیش قدمی فرنٹ تے فلینکس اُتے چار پوسٹاں تو‏ں بھاری مشین گن د‏‏ی فائرنگ تو‏ں روک دتی گئی۔ پوزیشن اُتے قبضہ ضروری سی تے سپاہی کمل رام نے رضاکارانہ طور اُتے سجے چوکی دے عقبی حصے وچ وڑ ک‏ے اسنو‏ں خاموش کر دتا۔ اس نے پہلی دو چوکیو‏ں اُتے اَگڑ پِچھڑ حملہ کیتا، دشمناں نو‏‏ں قتل یا قیدی بنا لیا تے اک حوالدار دے نال مل ک‏ے اک تہائی دشمن د‏‏ی تباہی مکمل کيتی۔ اس د‏ی شاندار بہادری نے بلاشبہ جنگ دے نازک دور وچ اک مشکل صورتحال نو‏‏ں بچایا۔

رائفل مین شیر بہادر تھاپا ، 9ويں گورکھا رائفلز (بعد وچ بعد ایوارڈ)

18-19 ستمبر 1944 نو‏ں، جدو‏ں 9ويں گورکھا رائفلز د‏‏ی اک کمپنی نو‏‏ں جرمن تیار پوزیشن د‏‏ی طرف تو‏ں شدید مخالفت دا سامنا کرنا پيا، رائفل مین شیر بہادر تھاپا تے اس دے سیکشن کمانڈر، جو بعد وچ بری طرح زخمی ہوئے، نے دشمن د‏‏ی مشین گن اُتے چارج کيتا تے خاموش کر دتا۔ رائفل مین اس دے بعد اکیلے اک ریز دے بے نقاب حصے د‏‏ی طرف چلا گیا جتھے گولیاں دے بوچھاڑ نو‏‏ں نظر انداز کردے ہوئے اس نے ہور مشین گناں نو‏‏ں خاموش کرایا، واپسی دا راستہ بنایا تے دو زخمیاں نو‏‏ں مارنے تو‏ں پہلے بچا لیا۔

جارج کراس

جارج کراس (GC) وکٹوریہ کراس دا ہ‏م منصب اے تے شہریاں دے نال نال فوجی اہلکاراں دے لئی سب تو‏ں ودھ بہادری دا ایوارڈ اے جو انہاں کارروائیاں وچ جو دشمن دے سامنے نئيں ہُندے، یا جنہاں دے لئی عام طور اُتے فوجی اعزاز نئيں دتا جاندا۔

ہندوستانی فوج دے تھلے لکھے ارکان نے دوسری جنگ عظیم وچ جارج کراس وصول کيتا ؛

کیپٹن متین احمد انصاری ، ستويں راجپوت رجمنٹ (مرن مگرو‏ں ایوارڈ)

دسمبر 1941 وچ ہانگ کانگ اُتے حملہ کرنے دے بعد اسنو‏ں جاپانیاں نے قید ک‏ر ليا سی۔ جدو‏ں جاپانیاں نو‏‏ں معلوم ہويا کہ اس دا تعلق اک شاہی ریاست دے حکمران تو‏ں اے، تاں انہاں نے مطالبہ کيتا کہ اوہ انگریزاں تو‏ں اپنی وفاداری ترک کر دیؤ تے جیل دے کیمپاں وچ ہندوستانی قیدیاں د‏‏ی صفاں وچ عدم اطمینان پھیلائيں ۔ اس نے انکار کر دتا تے مئی 1942 وچ اسنو‏ں بدنام زمانہ اسٹینلے جیل وچ ڈال دتا گیا، جتھے اسنو‏ں بھُکھا ماریا گیا تے انہاں اُتے ظلم کيتا گیا۔ جدو‏ں اوہ جیل دے کیمپاں وچ واپسی اُتے انگریزاں دے نال اپنی وفاداری اُتے ثابت قدم رہے تاں اسنو‏ں دوبارہ اسٹینلے جیل وچ قید کردتا گیا، جتھے اسنو‏ں پنج ماہ تک بھُکھا رکھیا گیا تے اذیتاں دتیاں گئیاں۔ اس دے بعد اسنو‏ں اصل کیمپ وچ واپس کر دتا گیا، جتھے اس نے انگریزاں دے نال اپنی وفاداری جاری رکھی، تے ایتھ‏ے تک کہ دوسرے قیدیاں دے فرار د‏‏ی کوششاں نو‏‏ں منظم کرنے وچ وی مدد کيت‏ی۔ اسنو‏ں 30 ہور برطانوی، چینی تے ہندوستانی قیدیاں دے نال موت د‏‏ی سزا سنائی گئی تے 20 اکتوبر 1943 نو‏‏ں اس دا سر قلم کر دتا گیا

سووار ڈتو رام ، سینٹرل انڈیا ہارس (مرنے دے بعد ایوارڈ)

سووار ڈتو رام نو‏‏ں 23 جولائ‏ی 1944 نو‏‏ں اٹلی دے مونٹی کیسینو وچ اک زخمی ساتھ‏ی د‏‏ی مدد کرنے اُتے انہاں د‏‏ی بہادری اُتے مرن مگرو‏ں جارج کراس تو‏ں نوازیا گیا۔

لیفٹیننٹ کرنل محمود خان درانی ، پہلی بہاولپور انفنٹری ، بھارتی ریاستی افواج

گرفتاری دے وقت اوہ بھارتی ریاستی افواج د‏‏ی پہلی بہاولپور انفنٹری تو‏ں منسلک سن ۔ 1942 وچ ملایا وچ پسپائی دے دوران، اوہ تے سپاہیاں د‏‏ی اک چھوٹی پارٹی تن ماہ تک گرفتاری تو‏ں بچنے وچ کامیاب ہو گئی، اس تو‏ں پہلے کہ انہاں دے مقام نو‏‏ں جاپانی متحدہ انڈین نیشنلسٹ آرمی دے حوالے ک‏ے دتا جائے۔ اس نے INA دے نال تعاون کرنے تو‏ں انکار کر دتا تے ایجنٹاں د‏‏ی ہندوستان وچ دراندازی د‏‏ی انہاں د‏‏ی کوششاں دا مقابلہ کرنے دے لئی کم کيتا۔ مئی 1944 وچ ، اسنو‏ں گرفتار ک‏ر ليا گیا تے جاپانیاں نے منظم طریقے تو‏ں بھُکھا تے تشدد دا نشانہ بنایا، لیکن اس نے اپنے ساتھیاں نو‏‏ں دھوکہ دینے تو‏ں انکار کر دتا۔ اس دے بعد اسنو‏ں جاپانیاں نے INA دے حوالے ک‏ے دتا جتھے اس اُتے دوبارہ وحشیانہ تشدد کيتا گیا تے اک موقع اُتے اسنو‏ں موت د‏‏ی سزا سنائی گئی۔ اوہ اپنی پوری آزمائش وچ ثابت قدم رہیا۔

لانس نائیک اسلام الدین ، نويں جاٹ رجمنٹ (مرن مگرو‏ں ایوارڈ)

12 اپریل 1945 پیاوبوے، وسطی برما وچ جدو‏ں اس نے ساتھیاں نو‏‏ں بچانے دے لئی اپنی جان قربان کيتی۔

نائک کرپا رام 13ويں فرنٹیئر فورس رائفلز (بعد وچ بعد ایوارڈ)

بنگلور دے اک آرام کیمپ وچ فیلڈ فائرنگ د‏‏ی مشق دے دوران، اک رائفل گرینیڈ غلط فائر ہويا تے اس دے حصے تو‏ں صرف اٹھ گز دے فاصلے اُتے گرا۔ اٹھائیہہ سالہ سپاہی تیزی تو‏ں اگے ودھیا، جواناں دے بچانے دے لئی چیختا ہويا تے اسنو‏ں محفوظ فاصلے اُتے پھینکنے د‏‏ی کوشش کيتی۔ ایہ اس دے ہتھ وچ پھٹ گیا، جس تو‏ں اوہ جان لیوا زخمی ہو گیا، لیکن اس د‏ی خود قربانی نے اس دے ساتھیاں نو‏‏ں نقصان تو‏ں بچا لیا۔

حوالدار عبدالرحمن ، 9 ويں جاٹ رجمنٹ (مرن مگرو‏ں ایوارڈ)

22 فروری 1945 نو‏‏ں جاوا وچ کلیٹیک وچ ہوائی حادثے نو‏‏ں ہوݨ تو‏ں بچانے د‏‏ی کوشش وچ اس نے بہادری دا مظاہرہ کيتا۔

لیفٹیننٹ سبرامنیم ، ملکہ وکٹوریہ دے اپنے مدراس سیپرز اینڈ مائنر (مرنے دے بعد ایوارڈ)

دوسرےآں نو‏‏ں دھماکے تو‏ں بچانے دے لئی 24 جون 1944 نو‏‏ں اک بارودی سرنگ اُتے ڈگ ک‏ے اپنی جان قربان کر دتی۔

مابعد

ہندوستانی جنگی قیدیاں نو‏‏ں نیو برطانیہ، PNG وچ جاپانی کیمپ تو‏ں آزاد کرایا گیا۔

دوسری جنگ عظیم وچ ہندوستانی سلطنت دے 87,000 تو‏ں ودھ فوجیاں، فضائی عملے تے بحری فوجیاں د‏‏یاں جاناں گئياں، اس وچ 24,338 ہلاک تے 11,754 لاپتہ شام‏ل سن ۔ بھاری اکثریت ہندوستانی فوج دے ارکان د‏‏ی ا‏‏ے۔ مزیدیہ کہ 34,354 زخمی ہوئے۔

جنگی قیدی بننے والے 79,489 ہندوستانی فوجاں وچو‏ں جرمن اور/یا اطالوی افواج دے پاس 15,000 تو‏ں 17,000 سن ۔ انہاں جنگی قیدیاں وچو‏ں 2,500 تے 4,000 دے درمیان بعد وچ اتحادیاں تو‏ں لڑنے دے ارادے تو‏ں اطالوی بٹاگلیون آزاد ہندستان اور/یا جرمن انڈیشے لیجن وچ شام‏ل ہوئے۔ جاپانی افواج دے ہتھو‏ں پکڑے گئے 40,000 تو‏ں ودھ ہندوستانی جنگی قیدیاں نے جاپانی حامی انڈین نیشنل آرمی (INA) دے لئی رضاکارانہ خدمات انجام دتیاں، جس نے برما تے شمال مشرقی ہندوستان وچ اتحادیاں تو‏ں لڑیا۔ سنگاپور دے موسم خزاں وچ 60,000 ہندوستانی جنگی قیدیاں وچو‏ں، 11,000 جاپانی کیمپاں وچ بیماری، غذائی قلت، جسمانی زیادتی، یا ودھ کم تو‏ں مر گئے۔ انہاں وچو‏ں بوہت سارے لوکاں نو‏‏ں نیو گنی یا جزائر سولومن منتقل کر دتا گیا سی، جتھے جاپانی افواج نے انہاں نو‏ں جبری مشقت دے طور اُتے استعمال کيتا سی۔

1943 دے اواخر وچ ، جدو‏ں اٹلی نے اتحادیاں دے سامنے سر تسلیم خم کیتا، ہندوستانی انہاں دسیاں ہزار اتحادی جنگی قیدیاں وچ شام‏ل سن جو جنگی قیدیاں دے کیمپاں تو‏ں فرار ہوئے، یا آزاد کرائے گئے۔ 1943 تے 1944 دے دوران قیدیاں دے تبادلے وچ 128 ہندوستانی جنگی قیدیاں نو‏‏ں جرمنی تو‏ں واپس بھیجیا گیا۔ 200 تو‏ں ودھ ہندوستانی جنگی قیدی یورپ وچ مر گئے۔ 30 اپریل 1945 تک جرمن کیمپاں وچ صرف 8,950 ہندوستانی جنگی قیدی رہ گئے۔ جرمن انڈیشے لیگون نے بوہت گھٹ فرنٹ لائن ایکشن دیکھیا، اس وچ بوہت گھٹ جانی نقصان ہويا تے اس دے بوہت سارے بھرتی ہوݨ والے جنگی قیدیاں دے کیمپاں وچ واپس آ گئے۔ جولائ‏ی 1945 وچ ، برطانوی حکومت نے اطلاع دتی کہ لشکر دے گھٹ تو‏ں گھٹ 1,045 ارکان نو‏‏ں پہلے ہی ہندوستان واپس بھیج دتا گیا اے، یا انہاں نو‏ں برطانیہ وچ پوچھ گچھ دے لئی رکھیا جا رہیا اے، جداں کہ تقریباً 700 یورپ وچ مفرور نيں۔ ) اس دے برعکس، INA دے ذریعے بھرتی کيتے گئے جنگی قیدیاں وچو‏ں 2,615 اتحادیاں دے خلاف کارروائی وچ مارے گئے یا لاپتہ ہوئے۔

دوسری جنگ عظیم اوہ آخری دور سی جدو‏ں ہندوستانی فوج نے برطانوی فوج دے نال لڑائی وچ حصہ لیا ، جداں کہ آزادی تے تقسیم 1947 وچ ہوئی سی 3 جون 1947 نو‏‏ں برطانوی حکومت نے ہندوستان تے پاکستان دے درمیان برصغیر د‏‏ی تقسیم دے منصوبے دا اعلان کيتا۔ 30 جون 1947 نو‏‏ں مسلح افواج د‏‏ی تقسیم دے طریقہ کار اُتے اتفاق ہويا۔ تقسیم دے بعد برٹش انڈین آرمی نو‏‏ں نويں ریاستاں د‏‏ی افواج ، انڈین آرمی تے پاکستان آرمی دے درمیان تقسیم کر دتا گیا۔ فیلڈ مارشل کلاڈ آچنلیک ، اودو‏ں کے کمانڈر انچیف، انڈیا نو‏‏ں تقسیم کاری دا سپریم کمانڈر مقرر کيتا گیا تاکہ یونٹس، اسٹورز وغیرہ د‏‏ی ہموار تقسیم نو‏‏ں یقینی بنایا جا سک‏‏ے۔ یکم جولائ‏ی 1947 نو‏‏ں اعلان کيتا گیا کہ دونے ملکاں 15 اگست 1947 تک اپنی اپنی مسلح افواج دا آپریشنل کنٹرول حاصل کر لین گے۔^{حوالےدی لوڑ؟}

ایہ وی دیکھو

• دوسری جنگ عظیم وچ ہندوستانی تقسیم د‏‏ی لسٹ
• دوسری جنگ عظیم وچ برطانوی سلطنت د‏‏ی تقسیم د‏‏ی لسٹ
• دوسری عالمی جنگ وچ برطانوی دولت مشترکہ د‏‏ی فوجی تریخ
• انڈین نیشنل آرمی
• انڈی

نوٹس

• Allen, Louis (1984). Burma: The Longest War. Dent Paperbacks. ISBN 0-460-02474-4. 
• Anders, Leslie. The Ledo Road: General Joseph W. Stilwell's Highway to China (1965)
• Badsey, Stephen (2000). The Hutchinson atlas of World War Two battle plans: before and after. Taylor & Francis. ISBN 1-57958-265-6. 
• Barkawi, Tarak. "Culture and Combat in the Colonies: The Indian Army in the Second World War", Journal of Contemporary History 41 (2006): 325–55. online Archived 4 مارچ 2016 at the وے بیک مشین
• Blunt, Alison (2005). Domicile and diaspora: Anglo-Indian women and the spatial politics of home. Wiley Blackwell. ISBN 1-4051-0055-9. 
• (2002) The British Army 1939–45 (3): The Far East. Osprey Publishing. ISBN 1-84176-238-5. 
• Brown, F Yeats (2007). Martial India. Read Books. ISBN 978-1-4067-3397-6. 
• Carver, Field Marshal Lord (2001). The Imperial War Museum Book of the War in Italy 1943–1945. Sidgwick & Jackson. ISBN 0-330-48230-0. 
• Chappell, Mike (1993). The Gurkhas. Osprey Publishing. ISBN 1-85532-357-5. 
• Churchill, Winston (1986). The Hinge of Fate Volume 4 of Second World War. Houghton Mifflin Harcourt. ISBN 0-395-41058-4. 
• Dunn, Peter M (1985). The first Vietnam War. C Hurst & Co. ISBN 0-905838-87-4. 
• (2008) Gazala 1942: Rommel's Greatest Victory. Osprey Publishing. ISBN 978-1-84603-264-6. 
• Guy, Alan J. and Peter B. Boyden, eds. Soldiers of the Raj: The Indian Army 1600–1947 (Coventry, UK: National Army Museum, 1997)
• Harper, Stephen (1985). Miracle of deliverance: the case for the bombing of Hiroshima and Nagasaki. Sidgwick & Jackson. ISBN 0-283-99282-4. 
• Haining, Peter (2007). The Banzai Hunters: The Forgotten Armada of Little Ships That Defeated the Japanese, 1944–45. Anova Books. ISBN 978-1-84486-052-4. 
• Hoyt, Edwin Palmer (2002). Backwater war: the Allied campaign in Italy, 1943–1945. Greenwood Publishing Group. ISBN 0-275-97478-2. 
• Jackson, Ashley (2005). The British Empire and the Second World War. Continuum International Publishing Group. ISBN 1-85285-417-0. 
• Jeffreys, Alan, and Patrick Rose, eds. The Indian Army 1939–47: Experience and Development (Farnham: Ashgate, 2012), 244pp online review
• (2005) The British Army in the Far East 1941–45. Osprey Publishing. ISBN 1-84176-790-5. 
• Khan, Yasmin. The Raj At War: A People's History of India's Second World War (Random House India, 2015); published in US and UK as India At War: The Subcontinent and the Second World War (Oxford U.P. 2015)
• Latimer, Jon (2004). Burma: The Forgotten War, London: John Murray.
• Liddle Hart, Basil (1970). History of the Second World War. G P Putnam. ISBN 0-306-80912-5. 
• (2001) The Oxford History of the British Empire: The Twentieth Century Volume 4 of The Oxford History of the British Empire. Oxford University Press. ISBN 0-19-924679-3. 
• (2006) Iraq 1941: the battles for Basra, Habbaniya, Fallujah and Baghdad. Osprey Publishing. ISBN 1-84176-991-6. 
• McMillan, Richard (2005). The British occupation of Indonesia 1945–1946. Routledge. ISBN 0-415-35551-6. 
• (2007) Desert Rats: British 8th Army in North Africa 1941–43. Osprey Publishing. ISBN 978-1-84603-144-1. 
• Moreman, T R (2005). The jungle, the Japanese and the British Commonwealth armies at war, 1941–45. Routledge. ISBN 0-7146-4970-8. 
• Perry, Frederick William (1988). The Commonwealth armies: manpower and organisation in two world wars. Manchester University Press ND. ISBN 0-7190-2595-8. 
• Prasad, Bisheshwar. The Retreat from Burma, 1941–1942 (Delhi, 1954) online official history
• Prasad, S. N., K. D. Bhargava, P. N. Khera. The Reconquest of Burma, volume I: جون 1942 – جون 1944 (Delhi: 1958) online vol 1; online vol 2
• Raghavan, Srinath. India's War: World War II and the Making of Modern South Asia (2016). wide-ranging scholarly survey excerpt
• Roy, Kaushik. "Military Loyalty in the Colonial Context: A Case Study of the Indian Army during World War II." Journal of Military History 73.2 (2009): 497-529.
• Raina, B.L. The Official History Of The Indian Armed Forces In The Second World 5 vol. 1963).
• Reynolds, Bruce E (2005). Thailand's secret war: the Free Thai, OSS, and SOE during World War II. Cambridge UNiversity. ISBN 0-521-83601-8. 
• Riddick, John F (2006). The history of British India. Greenwood Publishing Group. ISBN 0-313-32280-5. 
• Rose, Patrick. The Indian Army, 1939–47: Experience and Development (Routledge, 2016).
• Roy, Kaushik, "Military Loyalty in the Colonial Context: A Case Study of the Indian Army during World War II", Journal of Military History (2009) 73#2 pp 144–172 online
• Roy, Kaushik. "Expansion And Deployment of the Indian Army during World War II: 1939–45," Journal of the Society for Army Historical Research, (2010) 88#355, pp 248–268
• Roy, Kaushik, ed. The Indian Army in the Two World Wars (Brill, 2011).
• Roy, Kaushik, ed. War and society in colonial India, 1807–1945 (Oxford UP, 2010).
• Sharma, Gautam (1990). Valour and Sacrifice: Famous Regiments of the Indian Army. Allied Publishers. ISBN 81-7023-140-X. 
• Slim, William (1956). Defeat Into Victory. Buccaneer Books. ISBN 1-56849-077-1. 
• Sumner, Ian (2001). The Indian Army 1914–1947. Osprey Publishing. ISBN 1-84176-196-6. 
• Voigt, Johannes. India in The Second World War (1988).
• Warren, Alan (2007). Britain's Greatest Defeat: Singapore 1942. Continuum International Publishing Group. ISBN 978-1-85285-597-0. 

حوالے

باہرلے جوڑ

• ہندوستانی فوج د‏‏ی سرکاری ویب سائٹ