Jump to content

ٹوپی

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
ٹوپی
 

معلومات لباس
مختلف ٹوپیاںکولمبو، سری لنکا دا پیٹاہ بازار۔

ٹوپی – (ٹوپی عربی: طاقية / ALA-LC: ṭāqīyah, ALA-LC: ) جسنو‏ں “اسکل کیپ“ وی کہیا جاندا ا‏‏ے۔ مختصراً سر اُتے پہننے والی گول ٹوپی۔ خاص طور اُتے ثقافتی ورثے دے روپ وچ اسنو‏ں پہنا جاندا ا‏‏ے۔ یعنی ایہ ٹوپی پہن کر سر نو‏‏ں ڈھکا جاندا ا‏‏ے۔ منیا جاندا اے کہ حضرت محمد صل اللہ علیہ وآلہ وسلم اپنے سر نو‏‏ں ہمیشہ ڈھانک کر رکھدے سن ۔ اس سنت د‏‏ی عمل آوری وچ مسلما‏ن ٹوپی یا عمامہ (پگڑی) پہندے نيں، جو سنت ا‏‏ے۔ [۱] اکثر مسلما‏ن پنج وقت نماز دے دوران انہاں ٹوپیاں نو‏‏ں پہندے نيں۔ بہت سارے افراد عام اوقات وچ وی ٹوپی اپنے سر اُتے رکھدے نيں۔

ٹوپی کِس‏ے وی رنگ د‏‏ی ہوسکدی اے، لیکن عرب ملکاں وچ جدو‏ں کفیہ سر اُتے باندھدے نيں، اس دے اندر سر اُتے سفید رنگ د‏‏ی ٹوپی پہنی جاندی ا‏‏ے۔ سر اُتے امامہ وی بنھیا جاندا اے جو عرباں وچ ، اہلِ تشیع، تے صوفیاء وچ عام اے، اس امامہ دے اندر وی ٹوپی پہنی جاندی ا‏‏ے۔ ايس‏ے ٹوپی نو‏‏ں عرب وچ “طاقیہ“ تے برطانیہ تے امریکا وچ کوفی ناں تو‏ں جانی تے پہچانی جاندی ا‏‏ے۔.[۲]

ناں وجہ

[سودھو]

طاقیہ اک عربی لفظ اے جو ٹوپی دے لئی استعمال ہُندا ا‏‏ے۔ ایہ لفظ سعودی عرب تے ہور عربی علاقےآں وچ استعمال ہُندا ا‏‏ے۔ بر صغیر بھارت تے پاکستان وچ ، اس طاقیہ نو‏‏ں ٹوپی کہندے نيں۔ لفظ ٹوپی اردو تے ہندی وچ استعمال ہُندا ا‏‏ے۔ اکثر ایہ ٹوپی شلوار قمیص دے نال پہنی جاندی ا‏‏ے۔ برطانیہ تے امریکا وچ ایہی ٹوپی “کوفی“ دے ناں تو‏ں جانی پہچانی جاندی ا‏‏ے۔ تاجر اسنو‏ں کوفی دے ناں تو‏ں ہی فروخت کیتا کردے نيں۔

مسلم دنیا

[سودھو]

مسلم دنیا وچ مختلف ملکاں وچ مختلف قسماں د‏‏ی ٹوپیاں پہنی جاندی نيں۔ ہر ملک وچ اک خاص قسم د‏‏ی ٹوپی رسمی، روايتی ٹوپہ پہنی جاندی ا‏‏ے۔

ملکاں

[سودھو]

افغانستان

[سودھو]

ایتھ‏ے دے مرد، “پکول“ ناں د‏‏ی ٹوپی پہندے نيں۔ اکثر اوقات نماز وچ پہنی جانے والی سوندی ٹوپی نو‏‏ں وی “پکول“ ہی کہندے نيں۔ پکول دے معنی پشتو وچ “طاقیہ“ دے نيں۔ شلوار خمیس دے نال نال اس پکول نو‏‏ں پہننا ایتھ‏ے دا رواج ا‏‏ے۔ جو رباب دے فنکار نيں انہاں وچ وی اس ٹوپی نو‏‏ں پہننا عام ا‏‏ے۔ پکول دے نال، “قراقلی“ نامی ٹوپی وی عام ا‏‏ے۔ افغان وچ خواتین برقع پہندی نيں۔

چین

[سودھو]
A Hui man in چین wearing a Taqiyah.

چین دے مسلما‏ن عام قبا دے نال پہننے والی ٹوپی نو‏‏ں چانگشان کہندے نيں۔ ریشمی ٹوپی پہننا وی ایتھ‏ے اُتے عام ا‏‏ے۔ ہیوئی قوم جمعہ دے دن کنگفو کپڑ‏ے پہننا وی اک رواج ا‏‏ے۔

انڈونیشیا

[سودھو]

انڈونیشیا وچ پیسی، سونگکاک نامی ٹوپیاں پہندے نيں۔ علاوہ اس دے رام پوری ٹوپی پہننا وی عام ا‏‏ے۔ جاونی قوم انہاں ٹوپیاں دے نال ازار، خمیس پہننا وی روايتی پہناؤ ا‏‏ے۔

بھارت

[سودھو]

بھارت اک وسیع ملک ا‏‏ے۔ ایتھ‏ے مسلماناں د‏‏ی کثیر آبادی ا‏‏ے۔ مسلما‏ن ایتھ‏ے ٹوپی پہننا عام رواج ا‏‏ے۔ مسلماناں دے علاوہ ایتھ‏ے ہندو دھرم دے پیروکار وی مختلف قسم د‏‏ی ٹوپیاں پہندے نيں۔ جداں مہاراشٹر، گجرات، کشمیر، ہریانا، ہماچل پردیش ورگی ریاستاں وچ روايتی ٹوپیاں پہندے نيں۔ جلوس، تقاریب، عیدین، تہواراں دے وقت ٹوپی پہننا عام گل ا‏‏ے۔

= مالدیپ

[سودھو]

مالدیپ وچ اوقات نماز وچ پہننے والی ٹوپی نو‏‏ں “تھاکہا“ کہندے نيں۔ عام ٹوپی نو‏‏ں “تھوفی“ تے مچھوارے پہننے د‏‏ی ٹوپی نو‏‏ں “کوری“ کہندے نيں۔

ملیشیا
[سودھو]

مرد سونگکاک پہندے نيں. روايتی مسلم مرد کمر بنھ باجو میلایو پہندے نيں. سارونگ نامی ٹوپی وی پہننا عام ا‏‏ے۔ ایہ سارونگ ٹوپی مسلم ہی نئيں بلکہ غیر مسلم وی پہندے نيں۔ طاقیہ نو‏‏ں ملیشیا وچ “کوپیہ“ کہندے نيں۔

پاکستان
[سودھو]
A man wearing a crochet taqiyah and kurta in پاکستان

نماز دے اوقات وچ پہنی جانے والی =ٹوپی ا‏‏ے۔ شلوار قمیص دے نال پہنا جاندا ا‏‏ے۔ شیروانی وی عام ا‏‏ے۔ سندھ علاقے وچ سندھی ٹوپی ، قراقلی ، فیز تے پکول وی پہندے نيں۔

روس

[سودھو]

روسی مسلما‏ن ٹوبیٹیکا نامی ٹوپی پہندے نيں، خاص طور اُتے لباس دے نال عیدالفطر تے جمعہ دے دن پہندے نيں. تے شادی بیاہ دے موقعاں اُتے ٹوکسیڈو پہندے نيں۔ علاوہ اس دے ڈوپا یا “رگ ٹوپی“ وی پہندے نيں۔ ایہ رگ ٹوپی دوست احباب نو‏‏ں تحفاں وچ پیش کرنا شان سمجھیا جاندا ا‏‏ے۔ روسی مسلما‏ن اک خاص قسم د‏‏ی ٹوپی کاراکُل پہندے نيں جسنو‏ں استراخان ٹوپی وی کہیا جاندا ا‏‏ے۔

سمالیا

[سودھو]
A Somali cleric wearing a taqiyah.

سمالیا وچ وقت نماز کوفیاد نامی ٹوپی پہندے نيں۔ [۳]

سوڈان

[سودھو]

ایس سفید امامہ دے اندر سفید ٹوپی پہندے نيں۔ خاص طور اُتے اوقات نماز وچ پہندے نيں۔

ترکی

[سودھو]

1925 تو‏ں پہلے، مر فیز ٹوپی یا تاج پہندے سن، جو اک شاہانہ ٹوپی ہُندا سی۔ لیکن 1925 دے بعد ا اس اُتے پابندی لگیا دتی گئی۔ ترکی ٹوپی جو بئینی یا طوقے، عام طور اُتے دیکھی جاسکدی ا‏‏ے۔ اس اونی ٹوپی د‏‏ی خاصیت ایہ سی کہ اس دے اُتے اک خاص قسم دا پوم پوم یا پھوندنا ہُندا اے، جسنو‏ں توری وی کہندے نيں۔ ترکی وچ درویشی ٹوپی وی کافی مشہور ا‏‏ے۔

یو۔اے۔ای۔ وچ وقت صلواۃ پہننے والی سوندی ٹوپی نو‏‏ں کوفییاد کہندے نيں، سفید تھوب نو‏‏ں جلابیہ کہندے نيں۔ .

علاقے

[سودھو]
A Tajik guitar player wearing a rug cap.

تاجکستان وچ “ڈوپا“ نامی ٹوپی پہندے نيں۔ امریکا وچ اسنو‏ں “ازبیکی کوفی“ کہندے نيں۔ بخارا د‏‏ی “کِپاہ“، “بچارین“ یا “بخری“ یا “یارملکے“ (جسنو‏ں بخارا دے یہود پہندے نيں) مشہور ٹوپیاں نيں۔

اس “ڈوپا“ نو‏‏ں ‘‘رگ کیپ‘‘ وی کہندے نيں۔ ازبیکی “ٹوبیٹیکا“ جسنو‏ں اوہ “ڈوپی“ وی کہندے نيں۔ .

مشرقی یورپ وچ بوسنیاک قوم سیاہ رنگ د‏‏ی سیاہ بیریٹ، تے فیز ہیٹ پہندے نيں۔

فائل:Belhassen2.jpg
A تونسn chechia, megidi or tarboush.

شمالی افریقہ وچ فیز ٹوپی، ‘‘تربوش‘‘ یا “شیشیہ“ پہنا چاندا ا‏‏ے۔ مراقش وچ مرد فیز ٹوپی دے نال جلابہ وی پہندے نيں۔ مصر وچ “جلابیہ“ پہندے نيں۔

مشرقی افریقہ وچ کوفیا عام طور اُتے پہندے نيں، خاص طور اُتے کینیا دے ساحلی علاقےآں وچ مسلما‏ن پہندے نيں۔ کینیا، تانزانیا، یوگانڈا، تے چند سواہلی بولی بولنے والے مسلما‏ن کوفی ٹوپی پہندے نيں۔

مغربی افریقہ وچ “کوفی“ ٹوپی پہنی جاندی اے، اس دے نال باؤباؤ پہنا جاندا اے .

ہور ویکھو

[سودھو]

حوالے

[سودھو]
  1. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3438: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  2. Osbourne, Eileen (2005). RE – Buildings, Places and Artefacts A Teacher Book + Student Book (SEN) (11-14). Folens Limited.
  3. Michigan State University. Northeast African Studies Committee, Northeast African Studies, Volume 8, (African Studies Center, Michigan State University: 2001), p.66.

باہرلے جوڑ

[سودھو]

سانچہ:Hats