ہندوستانی فوج تے جنگ عظیم دوم
برٹش انڈین آرمی | |
---|---|
نويں بھرتی یافتہ انڈین آرمی | |
فعال | 1857–1947 |
ملک | برطانوی ھند |
تابعدار | سانچہ:Country data British Empire |
قسم | فوج |
حجم | 2.5 ملین مرد |
فوجی چھاؤنی /ایچ کیو | جی ایچ کیو انڈیا (دہلی) |
کمان دار | |
قابل ذکر کمان دار | آرکیبلڈ ویول، پہلا ارل ویول کلاڈ آچنلیک |
ہندوستانی فوج نے ایتھوپیا وچ اطالوی فوج دے خلاف، مصر، لیبیا، تیونس تے الجزائر وچ اطالوی تے جرمن دونے فوجاں دے خلاف، تے اطالوی ہتھیار سُٹن دے بعد، اٹلی وچ جرمن فوج دے خلاف لڑائی وچ حصہ لیا ۔ پر، ہندوستانی فوج دا وڈا حصہ جاپانی فوج توں لڑنے دے لئی پرعزم سی، پہلے ملایا وچ برطانوی شکستاں تے برما توں ہندوستانی سرحد دی طرف پسپائی دے دوران لڑائی دی ؛ بعد وچ ، وقفہ کرنے تے برما وچ فاتحانہ پیش قدمی دے لئی دوبارہ تیار ہوݨ دے بعد، برطانوی سلطنت دی ہن تک دی سب توں وڈی فوج دے حصے دے طور اُتے حصہ لیا ۔ انہاں مہمات وچ 87,000 توں ودھ ہندوستانی فوجیاں دیاں جاناں گئياں، جداں کہ 34,354 زخمی ہوئے، تے 67,340 جنگی قیدی بن گئے۔ [۴][۵] انہاں دی بہادری نوں تقریباً 4000 تمغاں توں نوازیا گیا تے ہندوستانی فوج دے 18 ارکان نوں وکٹوریہ کراس یا جارج کراس توں نوازیا گیا۔ 1942 توں ہندوستانی فوج دے کمانڈر انچیف فیلڈ مارشل کلاڈ اوچنلیک نے فخریہ کہیا کہ "انگریز دونے جنگاں ( جنگ عظیم اول تے دوم) توں نئيں گزر سکدے سن جے انہاں دے پاس ہندوستانی فوج نہ ہُندی۔" [۶][۷] برطانوی وزیر اعظم ونسٹن چرچل نے وی "ہندوستانی فوجیاں تے افسراں دی بے مثال بہادری" نوں خراج تحسین پیش کيتا۔ [۶]
پس منظر
[سودھو]1939 وچ ، ہندوستانی فوج اک تجربہ کار برطانوی فورس سی جس نے تیسری افغان جنگ وچ ، وزیرستان وچ دو وڈی مہمات، 1919–1920 تے 1936–1939 دے دوران، تے پہلی جنگ عظیم دے بعد توں شمال مغربی سرحد اُتے کئی چھوٹے تنازعات وچ لڑی سی . اوداں تاں افرادی قوت دی کوئی کمی نئيں سی لیکن فوج نوں ہنر مند تکنیکی افراد دی کمی دا سامنا کرنا پيا۔ گھڑسوار فورس نوں مشینی ٹینک فورس وچ تبدیل کرنا حالے شروع ہويا سی تے ٹینکاں تے بکتر بند گڈیاں دی مناسب تعداد دی فراہمی وچ ناکامی دی وجہ توں اس وچ رکاوٹ پیدا ہوئی۔
1939 وچ ، برطانوی حکام دے پاس ہندوستانی افواج دی توسیع تے تربیت دا کوئی جامع منصوبہ نئيں سی، اس فوج وچ تقریباً 130,000 افراد شامل سن (اس دے علاوہ، 1939 وچ ہندوستان وچ برطانوی یونٹاں وچ 44,000 آدمی سن )۔ انہاں دا مشن داخلی سلامتی تے افغانستان دے ذریعے ممکنہ روسی خطرے دے خلاف دفاع سی۔ جويں جويں جنگ اگے بڑھی، ہندوستانی فوج دے حجم تے کردار وچ ڈرامائی طور اُتے وادھا ہويا، تے جلد از جلد جنگی محاذاں اُتے فوج بھیج دتی گئی۔ سب توں سنگین مسئلہ آلات حرب دی کمی سی [۸]
تنظیم
[سودھو] تفصیلی مضامین لئی ملاحظہ کرو: Chindits اور Order of Battle of the Chindits
1939 دی ہندوستانی فوج پہلی جنگ عظیم دے دوران ہندوستانی فوج توں وکھ وکھ سی(ایہی حال برطانوی فوج دا وی سی )؛ اس وچ 1922 وچ اصلاح کيتی گئی سی سنگل بٹالین رجمنٹ توں ہٹ کر ملٹی بٹالین رجمنٹاں وچ ۔ [۹] مجموعی طور پر، فوج نوں 21 کیولری رجمنٹ تے 107 انفنٹری بٹالین تک کم کر دتا گیا۔ [۱۰] فیلڈ آرمی ہن چار انفنٹری ڈویژنز تے پنج کیولری بریگیڈز اُتے مشتمل سی [۱۱] شمال مغربی سرحد نوں دراندازیاں توں بچانے دے لئی 12 انفنٹری بریگیڈز دی کورنگ فورس سی تے انفنٹری دا اک تہائی حصہ، 43 بٹالین، نوں داخلی سلامتی تے سول پاور دی مدد دے لئی مختص کيتا گیا سی۔ [۱۱] 1930 دی دہائی وچ ، ہندوستانی فوج نے جدید کاری دا اک پروگرام شروع کيتا - ہن انہاں دے پاس اپنی آرٹلری سی - ہندوستانی آرٹلری رجمنٹ - تے گھڑسوار فوج نے میکانائزیشن شروع کردتی سی [۱۲] 1936 تک، ہندوستانی فوج نے جنگ دے وقت سنگاپور ، خلیج فارس ، بحیرہ احمر ، برما تے مصر دے لئی دو بریگیڈ فراہم کرنے دا وعدہ کيتا سی۔ [۱۳] لیکن، 1939 تک، ہور کمی نے ہندوستانی فوج نوں 18 کیولری رجمنٹ تے 96 انفنٹری بٹالین تک کم کر دتا سی، جنہاں وچ کل 194,373 جوان سن جنہاں وچ 34,155 غیر جنگجو سن ۔ [۱۴] اوہ فرنٹیئر ریگولر فورس دے 15,000 جواناں، معاون فورس (انڈیا) دے 22,000 جواناں نوں وی بلا سکدے نيں، جو یورپی تے اینگلو انڈین رضاکاراں اُتے مشتمل نيں، 19,000 ہندوستانی علاقائی فورس توں، تے 53,000 ہندوستانی ریاستی افواج تاں۔ [۱۴]
گھڑسوار فوج دی 22 باقاعدہ رجمنٹاں سی، جو ٹینک تے بکتر بند متحرک یونٹس سی۔ (جنگ دے دوران ست ہور اٹھائے گئے۔ ) انفنٹری دی ویہہ باقاعدہ ہندوستانی رجمنٹاں سی (بشمول برما رائفلز ) تے دس گورکھا رجمنٹ۔ جنگ توں پہلے، تمام ہندوستانی رجمنٹاں وچ گھٹ توں گھٹ دو بٹالین سی، تے بوہتے دے پاس ودھ سی گورکھا رجمنٹ دی دو بٹالین سی۔ جنگ دے دوران، گورکھا رجمنٹاں نے ہور دو بٹالین کھڑی کاں، جداں کہ ہندوستانی رجمنٹاں نے پندرہ پندرہ بٹالین بڑھائے۔ جنگ دے دوران دو ہور رجمنٹاں ( آسام رجمنٹ تے برما رجمنٹ ) بݨائی گئياں۔
ہندوستانی فوج نے دوسری جنگ عظیم دا آغاز کم تیاری دے نال کيتا جدوں جدید ہتھیاراں تے آلات دی کمی سی [۱۵] اسنوں کسی تنازعے وچ ملوث ہوݨ دی توقع نئيں سی تے برطانوی حکومت دی طرف توں یورپ وچ جنگ شروع ہوݨ دے بعد اسنوں مشورہ دتا گیا سی کہ اس دی لوڑ بالکل وی نئيں سی [۱۵] لہذا، ایہ سب کچھ خلاف توقع سی جدوں 4th انفنٹری تے 5th انفنٹری ڈویژناں توں درخواست کيتی گئی کہ اوہ شمالی افریقہ تے مشرقی افریقی مہماں وچ خدمات انجام دتیاں تے چار خچر کمپنیاں نوں فرانس وچ برطانوی مہم جوئی فورس وچ شامل ہوݨ دے لئی وی .[۱۵]
1940
[سودھو]مئی 1940 وچ ، برطانوی تے برطانوی ہندوستانی حکومتاں دے درمیان ہور پنج انفنٹری تے اک آرمرڈ ڈویژن دی تشکیل اُتے معاہدہ طے پایا، جو 6 ، 7 ، 8 ، 9 ، 10 انفنٹری تے 31ويں انڈین آرمرڈ ڈویژن بن گئياں۔ [۱۶] ایہ نويں ڈویژن بنیادی طور اُتے ملایا (9ويں ڈویژن) تے عراق (6ويں، 8ويں تے 10ويں انفنٹری ڈویژن) دے دفاع وچ استعمال ہوݨ دا ارادہ رکھدی سی۔ [۱۶] تیسرا انڈین موٹر بریگیڈ ، آرمرڈ ڈویژن توں، مصر جانا سی۔ بکتر بند گڈیاں دی کمی دی وجہ توں باقی آرمرڈ ڈویژن دی تشکیل روک دتی گئی۔ [۱۶]
1941
[سودھو]مارچ 1941 وچ برطانوی حکومت نے ہندوستان دے دفاعی منصوبے اُتے نظر ثانی کيتی۔ اس گل دے مد نظر کہ جاپانی کيتا منصوبہ بندی کر رہے سن تے بیرون ملک بھیجے گئے ڈویژناں نوں تبدیل کرنے دی لوڑ دی وجہ توں ، ست نويں بکتر بند رجمنٹس تے 50 نويں انفنٹری بٹالینز دی لوڑ سی جو کہ پنج نويں انفنٹری ڈویژناں نوں تشکیل دتیاں گئیاں: 14ويں ، 17ويں ، 19ويں ، 20ويں ، 34ويں تے دو۔ آرمرڈ فارمیشنز 32 ويں انڈین آرمرڈ ڈویژن تے 50 ويں انڈین ٹینک بریگیڈ ۔ [۱۷]
1942
[سودھو]1942 وچ سنگاپور دے زوال دے نال ہی تقریباً 40,000 ہندوستانی فوجی پکڑے گئے۔ انہاں نوں اک انتخاب دتا گیا سی۔ 30,000 انڈین نیشنل آرمی وچ شامل ہوئے۔ جنہاں نے انکار کیہ اوہ جنگی قیدی بنا دتے گئے تے بوہتے نیو گنی بھیجے گئے۔ [۱۸] 1942 وچ پہلے توں تشکیل شدہ ڈویژناں دے نال جو بوہتے بیرون ملک مقیم سن، فوج نے ہور چار انفنٹری ڈویژن ( 23ويں ، 25ويں ، 28ويں، 36ويں ) تے 43ويں ہندوستانی آرمرڈ ڈویژن بݨائی۔ [۱۹] پر، 1942 دے دوران ہوݨ والے واقعات تے جاپانی فتوحات دا مطلب ایہ سی کہ 28 ويں ڈویژن دی تشکیل نئيں ہوئی سی تے اس دے لئی مختص یونٹس نوں کدرے تے استعمال کيتا گیا سی۔ 36 ويں ڈویژن، منفرد طور پر، اک ہندوستانی فوج دی تشکیل دے طور اُتے تشکیل دتی گئی سی لیکن اس دی تشکیل برطانوی بریگیڈاں نال کيتی گئی سی جو مڈغاسکر مہم تے برطانیہ توں ہندوستان پہنچے سن ۔ 1942 وچ تشکیل پانے والی حتمی ڈویژن 26 ويں انڈین انفنٹری ڈویژن سی جو کہ جلد بازی وچ وکھ وکھ یونٹاں توں تربیت یا فتہ کلکتہ دے نیڑے تعینات کيتی گئی سی [۱۹]
1942 وچ ملایا تے برما دی لڑائیاں وچ ناقص کارکردگی دے بعد، ایہ فیصلہ کيتا گیا کہ موجودہ انفنٹری ڈویژناں نوں ودھ جدت توں مزین کر دتا گیا ۔ اس دا مقابلہ کرنے دے لئی، 17ويں تے 39ويں ڈویژناں نوں ڈویژن بننے دے لئی منتخب کيتا گیا، صرف دو بریگیڈ جو باربرداری دے جانوراں تے فور وہیل ڈرائیو ٹرانسپورٹ اُتے ودھ انحصار کرن گی۔ [۲۰]
دسمبر 1942 تک ایہ معاہدہ ایتھے تک پہنچ گیا کہ بھارت جارحانہ کارروائیاں دا اڈہ بن جائے۔ 34 ڈویژناں دے لئی مدد کيتی جانی چاہیے، جس وچ دو برطانوی، اک مغربی افریقی، اک مشرقی افریقی تے گیارہ ہندوستانی ڈویژن شامل ہوݨ گے، تے جو کچھ برما آرمی دے پاس رہ گیا اے۔ [۲۱]
1943
[سودھو]1943 دے منصوبےآں وچ اک ہور انفنٹری ڈویژن، اک فضائی ڈویژن تے اک بھاری بکتر بند بریگیڈ دی تشکیل شامل سی 32 ويں تے 43ويں بکتر بند ڈویژناں نوں ملیا کے صرف 44 ويں انڈین آرمرڈ ڈویژن دی تشکیل کيتی گئی۔ [۲۲] انفنٹری ڈویژناں دے قیام وچ تبدیلی کيتی گئی، جس نے ڈویژنل دستےآں دے طور اُتے دو اضافی انفنٹری بٹالین قائم کيتی۔ [۲۲] 1943 وچ فوج دی تیاری دے بارے وچ رپورٹ دینے تے بہتری دی تجویز دینے دے لئی اک کمیٹی قائم کيتی گئی سی۔ جس دی سفارشات ایہ سی:
- انفنٹری دا پہلا دعویٰ کیڈٹ افسران تے تعلیم یافتہ ریکروٹس اُتے ہونا چاہیے، افسران تے نان کمیشنڈ افسران (این سی او) دا معیار بہتر ہونا چاہیے تے تنخواہاں وچ ہمیشہ وادھا ہونا چاہیے۔
- بنیادی تربیت نوں ودھیا کر نو ماہ کيتا جائے تے اس دے بعد دو ماہ دی خصوصی جنگل دی تربیت دتی جائے۔
- کمک دے نظام نوں بہتر بنایا جانا چاہیدا تے مسودے وچ تجربہ کار NCO نوں شامل کيتا جانا چاہیدا۔
- انفنٹری بریگیڈ وچ اک برطانوی، اک ہندوستانی تے اک گورکھا بٹالین شامل ہونا چاہیے۔ [۲۳]
جولائی 1943 توں پیدل فوج دی جنگل دی تربیت وچ مدد کرنے دے لئی، 14ويں تے 39ويں ڈویژن نوں تربيتی ڈویژناں وچ تبدیل کر دتا گیا۔ [۲۴] 116 ويں انڈین انفنٹری بریگیڈ ، جو 39 ويں ڈویژن دا حصہ اے، جس نے جنگل وچ تبدیلی دی خصوصی تربیت فراہم کيتی۔ اک انفنٹری بٹالین بریگیڈ دے نال چار توں چھ ماہ تک گزارے گی، اس توں پہلے کہ لڑائی دے ڈویژناں وچوں اک وچ تھکی ہوئی بٹالین نوں تبدیل کرنے دے لئی محاذ اُتے بھیجیا جائے۔ [۲۴] 14ويں ڈویژن دے بریگیڈز تے یونٹس نے پہلے توں برما دے محاذ اُتے خدمات انجام دینے والی ہندوستانی بٹالین دے لئی کمک دے لئی جنگل دی تربیت فراہم کيتی۔ [۲۵]
1944
[سودھو]منصوبہ بند 44 ويں انڈین ایئر بورن ڈویژن نوں آخر کار 44 ويں مسلح ڈویژن توں تشکیل دتا گیا، جس نے 31 ويں آرمرڈ نوں فوج وچ واحد بکتر بند ڈویژن دے طور اُتے چھڈ دتا۔ [۲۶] انفنٹری ڈویژن دی تشکیل دوبارہ تبدیل کر دتی گئی۔ ہن اسنوں تن انفنٹری بریگیڈ دے علاوہ تن انفنٹری بٹالین دے طور اُتے معیاری بنا دتا گیا سی جنہاں نوں ڈویژنل دستےآں دے طور اُتے تفویض کيتا گیا ۔ [۲۶]
جنگلو ںماں جنگ دی تربیت وچ 116ويں بریگیڈ دی کامیابی نوں تسلیم کيتا گیا۔ مئی 1944 توں، 116ويں بریگیڈ نے چودھويں آرمی تے 150ويں بریگیڈ دی تربیت یافتہ یونٹس، جو رسالپور ٹریننگ بریگیڈ توں تبدیل ہوئیاں، جنوبی فوج دے لئی تیار کردہ تربیت یافتہ یونٹس۔ [۲۷] 155ويں انڈین انفنٹری بریگیڈ نوں مغربی تھیٹر آف وار دے لئی تیار کردہ یونٹاں نوں تربیت فراہم کرنے دے لئی تشکیل دتا گیا سی۔ [۲۸]
انفنٹری ڈویژنز
[سودھو]انفنٹری ڈویژن تن انفنٹری بریگیڈز، تن انفنٹری بٹالین اُتے مشتمل سی عام طور اُتے ہر بریگیڈ وچ اک بٹالین برطانوی تے دو ہندوستانی یا گورکھا سن ۔ چار بریگیڈ بنائے گئے جو مکمل طور اُتے گورکھا بٹالین اُتے مشتمل سن ۔ بعد وچ جنگ وچ ، جداں کہ برطانوی پیادہ فوج دی کمک ودھ کم ہو گئی، خاص طور اُتے جنوب مشرقی ایشیائی محاذ وچ ، برما وچ لڑنے والے بریگیڈز وچ برطانوی بٹالین دی جگہ ہندوستانی یونٹس نے لے لی۔
ڈویژن وچ اک معیاری MT (مکینیکل ٹرانسپورٹ) دے قیام دے نال ، ڈویژنل یونٹس اک میکانی کیولری رجمنٹ دے ذریعہ فراہم کردہ اک جاسوسی یونٹ سن، تے چھتِیہہ وکرز مشین گناں توں مسلح اک بھاری مشین گن بٹالین۔ (ہر ہندوستانی انفنٹری رجمنٹ نے اپنی انفنٹری بٹالین دے علاوہ اک مشین گن بٹالین وی کھڑی دی ) ڈویژنل آرٹلری تن فیلڈ آرٹلری رجمنٹاں اُتے مشتمل سی جس وچ چوویہہ 25 پاؤنڈر بندوقاں سی، اک اینٹی ٹینک رجمنٹ اڑتالیس اینٹی ٹینک گناں دے نال تے اک ہلکی اینٹی ایئر کرافٹ رجمنٹ اُتے مشتمل سی جس وچ چوویہہ ہلکے اینٹی ایئر کرافٹ سن ۔ تن انجینئر فیلڈ کمپنیاں تے اک انجینئر فیلڈ پارک کمپنی، بمعہ سگنلز، میڈیکل تے ٹرانسپورٹ یونٹس سن ۔ [۲۹]
ذمہ داریاں دے لحاظ توں پیدل فوج دی تشکیل وچ تغیرات سن ۔ لائٹ ڈویژن (14ويں، 17ويں تے 39ويں) جداں کہ 1942 وچ تشکیل دتا گیا سی، اس وچ صرف دو بریگیڈ سن تے انہاں وچ بھاری سامان دی کمی سی ٹرانسپورٹ چھ خچر تے چار جیپ کمپنیاں اُتے مشتمل سی اس قسم دی تقسیم نوں بعد وچ ختم کر دتا گیا۔ جانوراں تے مشینی ٹرانسپورٹ ڈویژنز (A & MT) (7ويں، 20ويں تے 23ويں تے بعد وچ 5ويں) وچ جانوراں تے گڈیاں دی آوا جائی دا مرکب بنایا سی، جداں کہ ناں توں ظاہر اے۔ [۳۰] خاص طور پر، گڈیاں توں تیار کردہ فیلڈ آرٹلری رجمنٹ وچوں اک نوں پہاڑی توپ خانے دی رجمنٹ نے تبدیل کر دتا سی جس وچ بارہ 3.7 انچ دے ہووٹزر سن ، جو خچراں اُتے سوار سن ۔ اینٹی ٹینک تے ہلکی طیارہ شکن رجمنٹ نوں اک ہی رجمنٹ نے بدل دتا، جس وچ دو بیٹریاں اینٹی ٹینک تے اینٹی ایئر کرافٹ گناں سی۔ ڈویژنل جاسوسی یونٹ دی جگہ ہلکے توں لیس انفنٹری بٹالین نے لے لئی۔ اک ہور معیاری انفنٹری بٹالین نے ہیڈکوارٹر ڈیفنس یونٹ فراہم کیہ۔
27 مئی 1944 نوں، جنرل جارج گیفرڈ ( 11ويں آرمی گروپ دے کمانڈر) نے حکم دتا کہ برما وچ لڑنے والے تمام ہندوستانی ڈویژناں نوں A & MT اسٹیبلشمنٹ نوں اپنانا چاہیے۔ [۳۱] پر، اس سال دے آخر وچ ، لیفٹیننٹ جنرل ولیم سلم (چودھويں آرمی دی کمانڈنگ) نے دو ڈویژناں (5ويں تے 17ويں) نوں وسطی برما دے نسبتاً کھلے خطےآں وچ مشینی کارروائیاں دے نکتہ نظر توں دو موٹرائزڈ بریگیڈز تے اک ایئرپورٹ ایبل بریگیڈ دے مخلوط اسٹیبلشمنٹ وچ تبدیل کر دتا، ۔ .[۳۲] اپریل 1945 وچ ، 20 ويں ڈویژن نوں وی اک برطانوی ڈویژن توں گاڑیاں حاصل کر کے جزوی طور اُتے موٹرائزڈ اسٹیبلشمنٹ وچ تبدیل کر دتا گیا جس دے اہلکاراں نوں برما توں واپس بلايا جا رہیا سی۔ [۳۳]
آرمرڈ ڈویژنز
[سودھو]اس ڈویژ ن دا مقصد 1940، 1941 تے 1942 دے منصوبےآں وچ اک آرمرڈ ڈویژن بنانا سی۔ پر، ہندوستانی بکتر بند سازوسامان دی کمی دا سامنا کرنا پيا۔ 1940 وچ ٹینکاں دی کمی 31ويں آرمرڈ ڈویژن دی تنظیم توں ظاہر ہوئی جس وچ پہلے اک بکتر بند تے دو موٹر بریگیڈ سن ۔ 1940 دے آخر وچ اسنوں دو بکتر بند تے اک موٹر بریگیڈ وچ تبدیل کر دتا گیا۔ [۳۴] جدوں تیسرا انڈین موٹر بریگیڈ مصر بھیجیا گیا تاں دو بکتر بند بریگیڈاں تے اک سپورٹ گروپ دی برطانوی آرمرڈ ڈویژن تنظیم نوں اپنایا گیا۔
جون 1942 وچ ڈویژن دا قیام اک بکتر بند تے اک انفنٹری بریگیڈ دے طور اُتے مقرر کيتا گیا۔ اضافی بکتر بند بریگیڈز ( 50ويں ، 254ويں ، 255ويں تے 267ويں ) خود مختار بریگیڈ بن گئياں تے برما دی مہم وچ خدمات انجام دتیاں۔ [۳۵] مارچ 1943 وچ تکنیکی عملے دی کمی نے بکتر بند فورس دا اک ہور جائزہ لینے اُتے مجبور کيتا تے 32 ويں تے 43ويں بکتر بند ڈویژن نوں ضم کر کے 44 ويں ہندوستانی آرمرڈ ڈویژن بن گئی۔ [۳۵] مارچ 1944 وچ ، ہور جائزے نے بکتر بند فورس نوں اک ڈویژن (مشرق وسطی وچ خدمات انجام دینے والی 31 ويں آرمرڈ ڈویژن) تے تن ٹینک بریگیڈ (50 ويں، 254 ويں تے 255ويں) نوں برما وچ کم کر دتا۔ [۳۵]
فضائی دستے
[سودھو]50 ويں خود مختار ہندوستانی پیراشوٹ بریگیڈ 29 اکتوبر 1941 نوں برطانوی 151 ويں پیراشوٹ بٹالین ، 152 ويں انڈین پیراشوٹ بٹالین تے 153ويں گورکھا پیراشوٹ بٹالین، اک میڈیم مشین گن کمپنی تے اک درمیانے مارٹر دستہ دے نال تشکیل دتی گئی سی 151ويں بٹالین نوں بعد وچ 156ويں بٹالین دا ناں دتا گیا تے برطانیہ واپس آ گیا تے اک ہور گورکھا بٹالین (154ويں) تشکیل دتی گئی لیکن مارچ 1944 وچ سنگشک دی لڑائی وچ اس نے بریگیڈ وچ شمولیت اختیار نئيں کيتی [۳۶][۳۷]
44 ويں انڈین آرمرڈ ڈویژن دے ہیڈ کوارٹر نوں اپریل 1944 وچ 9 ويں انڈین ایئر بورن ڈویژن وچ تبدیل کر دتا گیا، جس دا ناں کچھ ہفتےآں بعد 44 ويں ایئر بورن ڈویژن رکھ دتا گیا۔ [۳۸] ہندوستان اُتے جاپانی حملے دی وجہ توں تاخیر ہوئی جس دے بعد، تقسیم جولائی وچ دوبارہ شروع ہوئی۔ اس نے 50 ويں پیراشوٹ بریگیڈ نوں ضم کیتا، تے بعد وچ ختم ہوݨ والی چنڈیٹ فورس توں دو بریگیڈز [۳۹] ڈویژن ہن 50 ويں، 77 ويں پیرا شوٹ بریگیڈ تے 14 ويں ایئر لینڈنگ بریگیڈ ، دو فیلڈ آرٹلری رجمنٹ، دو اینٹی ایئر کرافٹ رجمنٹ تے اک مشترکہ اینٹی ایئر لائن اُتے مشتمل سی ہوائی جہاز تے اینٹی ٹینک رجمنٹ۔ [۴۰]
توپ خانے
[سودھو]رائل آرٹلری نے اودوں وی ہندوستانی فوج دی تشکیل دے لئی ضروری توپ خانہ فراہم کیہ سی، لیکن انڈین رجمنٹ آف آرٹلری 1935 وچ تشکیل دتی گئی سی جو ابتدائی طور اُتے چار گھوڑےآں توں تیار کيتی گئی بیٹریاں اُتے مشتمل سی [۴۱] جنگ دے دوران رجمنٹ نوں وسعت دتی گئی تے 1945 تک اس نے 10 فیلڈ آرٹلری رجمنٹس، 13 ماؤنٹین آرٹلری رجمنٹس، 10 اینٹی ٹینک آرٹلری رجمنٹاں تشکیل دتیاں چار بھاری طیارہ شکن آرٹلری رجمنٹ تے پنج ہلکے طیارہ شکن آرٹلری رجمنٹ توں تن طیارہ شکن بریگیڈز تشکیل دتیاں گئیاں۔ [۴۲] جنگ دے دوران رجمنٹ دی خدمات دے لئی، اسنوں 1945 وچ رائل انڈین آرٹلری کا خطاب دتا گیا سی [۴۱]
انجینئرز
[سودھو]ہندوستانی انجینئر فوج دے ہر ڈویژن دا حصہ سن ۔ انجینئرز کور نے فوجی دستےآں دی دو کمپنیاں، 11 فیلڈ کمپنیاں تے اک فیلڈ پارک کمپنی دے نال جنگ شروع کيتی۔ جنگ دے دوران توسیع دی وجہ توں انجینئراں دی مجموعی تعداد نوں ودھیا نا پيا ۔ فوج دی پنج کمپنیاں، 67 فیلڈ کمپنیاں، چھ آزاد فیلڈ سکواڈرن، 20 فیلڈ پارک کمپنیاں تے دو آزاد فیلڈ پارک سکواڈرن۔ [۴۳]
سواݨیاں معاون کور (بھارت)
[سودھو]سواݨیاں دی معاون کور (انڈیا) مئی 1942 وچ تشکیل دتی گئی سی بھرتی ہوݨ والےآں دی گھٹ توں گھٹ عمر 18 سال ہونی چاہیے تے انہاں دی ڈیوٹی کلریکل یا گھریلو سی دسمبر 1942 وچ ، گھٹ توں گھٹ عمر نوں کم کر کے 17 سال کر دتا گیا تے جنگ دے اختتام تک 11,500 سواݨیاں نے اندراج کرایا سی۔ [۴۴] رضاکار لوکل سروس یا جنرل سروس دیاں شرطاں اُتے اندراج کر سکدے نيں۔ جنرل سروس اُتے آنے والےآں نوں ہندوستان وچ کدرے وی خدمت دے لئی بھیجیا جا سکدا اے۔ [۴۵] 20 لکھ توں ودھ مرداں دے مقابلے وچ ، 11,500 سواݨیاں دا دستہ چھوٹا سی، لیکن بھرتی وچ ہمیشہ ذات پات تے فرقہ وارانہ پابندیاں دی وجہ توں رکاوٹاں آندی سی۔ اودوں ہندوستانی سواݨیاں سماجی طور اُتے یا کم وچ مرداں دے نال نئيں ملدی سی تے کور دا اک وڈا حصہ مخلوط نسل اینگلو-انڈین کمیونٹی توں تشکیل پاندا سی۔ [۴۶] WAC(I) دے پاس اک خود مختار ایئر ونگ سی، جو WAAF دے ہندوستانی ہم منصب دے طور اُتے کم کردا سی: سواݨیاں ایئر فیلڈز تے ایئر ہیڈکوارٹرز (AHQ) وچ سوئچ بورڈ تے ايسے طرح دے فرائض سر انجام دیندی سی۔ جنگ دے پہلے حصے وچ ايسے طرح اک نیول ونگ وی سی، لیکن بحری اڈے دے انتہائی مقامی ماحول تے جنگ دے وقت دی بحری خدمات، برطانوی تے ہندوستانی، دے بالکل وکھ وکھ اخلاق دے نال، اس محکمے نوں 1944 وچ باضابطہ طور اُتے چھپا دتا گیا سی۔ جو بعد وچ کہلاواں : سواݨیاں دی رائل انڈین نیول سروس (WRINS)، انہاں دی اپنی وردی دے نال، WRNS دی طرح۔
ہندوستانی ریاستی افواج (ISF)
[سودھو] تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: Battle of Borneo (1941–42)
ہندوستانی ریاستاں یا ریاستاں دی فوجاں نے جنگ دے دوران ہور 250,000 آدمی فراہم کيتے۔ [۴۷] انہاں نے پنج کیولری رجمنٹ تے 36 انفنٹری بٹالین دا حصہ ڈالیا، [۴۸] تے انہاں دے درمیان 16 انفنٹری بٹالین دے علاوہ سگنل، ٹرانسپورٹ تے علمبردار کمپنیاں فعال خدمات اُتے سی۔ [۴۷] انہاں دے اک آدمی، کیپٹن محمود خان درانی نوں جاپانی قید وچ جارج کراس توں نوازیا گیا۔ [۴۹]
چنڈیٹس
[سودھو] تفصیلی مضامین لئی ملاحظہ کرو: Chindits اور Order of Battle of the Chindits
چنڈیٹس (اک افسانوی درندے دے ناں اُتے رکھیا گیا اے، جس دے مجسمے برمی مندروںماں استادہ نيں) بریگیڈیئر آرڈے ونگیٹ دے دماغ دی اختراع سن، جنہاں دا ارادہ سی کہ دشمن دی خطوط دے پِچھے طویل فاصلے تک دخول دے چھاپے برما وچ جاپانیاں دے خلاف اہم کوشش بن جاواں گے۔ [۵۰] 1943 وچ ، اس نے 77 ويں انڈین انفنٹری بریگیڈ دے ذریعے آپریشن لانگ کلاتھ اُتے چڑھائی کيتی۔ 1944 وچ ، انہاں نے اک بہت وڈا آپریشن کيتا جس وچ 70 ويں برطانوی انفنٹری ڈویژن نوں ختم کرنا شامل سی، اس دی تن بریگیڈاں دے نال مل کے ہور تن بریگیڈاں نوں خصوصی فورس دے طور اُتے گروپ کيتا گیا تے کور دے مقاصد دے لئی تیسری انڈین انفنٹری ڈویژن دے طور اُتے حوالہ دتا گیا۔ عملی طور پر، اسپیشل فورس وچ ہندوستانی فوج دی چار بٹالین سب گورکھا رائفلز دی رجمنٹ توں سی۔ برما رائفلز دی اک بٹالین وی موجود سی جو جاسوسی تے انٹیلی جنس اکٹھا کرنے دے لئی سی چنڈیٹس درحقیقت عام پیادہ یونٹ سن جنہاں نوں انہاں دی دستیابی دی نیہہ اُتے من منی طور اُتے مشن دے لئی منتخب کيتا جاندا سی۔ اوتھے کوئی کمانڈو، ہوائی جہاز یا ہور انتخاب دا طریقہ کار نئيں سی، [۵۱] حالانکہ آپریشنز دی تربیت دے دوران کم فٹ اہلکاراں دی کچھ "رہن سہن مطابقت " نئيں رکھدی سی
چنڈیٹس فروری 1945 وچ منتشر ہو گئے [۵۲] کئی بریگیڈ ہیڈکوارٹرز تے چنڈیٹ آپریشنز دے بوہت سارے سابق فوجیاں دی درستی کيتی گئی تے انہاں نوں 44 ويں ایئر بورن ڈویژن وچ ضم کر دتا گیا، جداں کہ فورس ہیڈ کوارٹر تے سگنل یونٹس نے XXXIV انڈین کور دا بنیادی حصہ بنایا۔
افواج
[سودھو]ہندوستانی فوج نے تھلے لکھے برطانوی سلطنت تے دولت مشترکہ دی افواج دے لئی فارمیشن فراہم کی:
اٹھويں
[سودھو]اٹھويں فوج دی تشکیل لیفٹیننٹ جنرل سر ایلن کننگھم دی کمان وچ مغربی صحرائی فورس توں ستمبر 1941 وچ ہوئی، [۵۳] ۔ [۵۴] وقت گزرنے دے نال، اٹھويں فوج دی کمانڈ جنرل نیل رچی ، کلاڈ آچنلیک تے برنارڈ مونٹگمری کرنے لگے ۔ [۵۴] جنگ دے ابتدائی سالاں وچ ، اٹھويں فوج نوں کمزور قیادت دا سامنا کرنا پيا تے العالمین دی دوسری جنگ تک قسمت دے بار بار الٹ پھیر دا سامنا کرنا پيا جدوں اس نے لیبیا توں تیونس تک پیش قدمی کيتی۔ [۵۴]
نويں
[سودھو]نويں فوج 1 نومبر 1941 نوں مینڈیٹ فلسطین تے ٹرانس جارڈن وچ برطانوی فوجیاں دے ہیڈ کوارٹر دے دوبارہ نامزد گی دے نال تشکیل دتی گئی سی اس نے مشرقی بحیرہ روم وچ تعینات برطانوی تے دولت مشترکہ دی زمینی افواج نوں کنٹرول کيتا۔ اس دے کمانڈر جنرل سر ہنری میٹ لینڈ ولسن تے لیفٹیننٹ جنرل سر ولیم جارج ہومز سن ۔ [۵۵][۵۶][۵۷]
دسويں
[سودھو]دسويں فوج عراق وچ تے اینگلو-عراقی جنگ دے بعد پیفورس دے وڈے حصے توں تشکیل دتی گئی سی ایہ 1942–1943 وچ ، لیفٹیننٹ جنرل سر ایڈورڈ کوئینن دی کمان وچ فعال سی، تے III کور تے XXI انڈین کور اُتے مشتمل سی۔ [۵۸] اس دا بنیادی کم خلیج فارس توں کیسپین تک سوویت یونین دے رابطے دی لائناں دی جاسوسی تے جنوبی فارس تے عراقی آئل فیلڈز دا تحفظ سی جو برطانیہ نوں اس دے تمام غیر امریکی ذرائع توں تیل فراہم کردے سن ۔ [۵۹]
بارھويں
[سودھو]بارہويں فوج وچ مئی 1945 وچ بہتری کيتیاں گئیاں، تاکہ برما وچ چودھويں فوج توں آپریشن دا کنٹرول حاصل کيتا جا سکے۔ آرمی ہیڈ کوارٹر نوں لیفٹیننٹ جنرل سر مونٹاگو اسٹاپفورڈ دے ماتحت XXXIII انڈین کور دے ہیڈ کوارٹر نوں دوبارہ نامزد کرکے بنایا گیا سی۔ [۶۰]
چودھويں
[سودھو]چودھويں آرمی اک کثیر القومی فورس سی جس وچ کامن ویلتھ ملکاں دی اکائیاں شامل سی، اس دے بوہت سارے یونٹ ہندوستانی فوج دے نال نال برطانوی یونٹاں توں وی سن تے 81ويں ، 82ويں تے 11ويں افریقی ڈویژناں دی طرف توں وی نمایاں شراکت سی اسنوں اکثر "گم گشتہ آرمی" کہیا جاندا سی کیونجے برما مہم وچ اس دی جاری کارروائیاں نوں عصری پریس نے وڈی حد تک نظر انداز کر دتا سی، کیونجے یورپ وچ جنگ اپنے اختتام نوں پہنچی سی تے ایتھے تک کہ یورپ وچ فتح (VE) دے بعد وی، جدوں لوکاں نے اس دی مخالفت کيتی۔ جدوں جنگ ہر طرف ختم ہو چکی سی ایہ جنگ دے طویل عرصے بعد وی یورپ وچ متعلقہ فارمیشناں توں ودھ مبہم رہیا۔ [۶۱] چودھويں آرمی 1943 وچ لیفٹیننٹ جنرل ولیم سلم دی کمان وچ بݨائی گئی سی تے جنگ دے دوران دولت مشترکہ دی سب توں وڈی فوج سی جس وچ 1944 دے آخر تک تقریباً دس لکھ افراد سن ۔ وکھ وکھ اوقات وچ ، فوج نوں چار کور تفویض کيتے گئے سن : IV کور ، XV انڈین کور ، XXXIII انڈین کور تے XXXIV انڈین کور ۔ [۶۲]
مشرقی
[سودھو]ایسٹرن آرمی 1942 وچ ایسٹرن کمانڈ توں تشکیل دتی گئی۔ اس نے بارہويں تے چودھويں فوجاں دے لئی عقبی علاقے دی کمان دے طور اُتے کم کیا: آرام کرنے یا اصلاح کرنے والے یونٹاں نوں اس کمانڈ وچ تعینات کيتا جائے گا، جداں کہ نويں بننے والے یا نويں تعینات کيتے جانے والے یونٹس، جو فعال خدمت دے لئی تیارکیندے جاݨ گے۔ اس نے ہیڈکوارٹر نوں تربيتی اڈے تے ڈپو، آلات دی ذخیرہ گاہ تے مواصلات دی لائناں (LOC) فراہم کیتیاں۔ اس دے علاوہ، اس نے فرنٹ لائن فورسز دے لئی فورس تحفظ فراہم کیہ، انہاں نوں کسی وی اندرونی بدامنی تے پِچھے توں دشمن دے کسی وی حملے توں تحفظ فراہم کیہ۔ اس دے کمانڈر انچیف وچ براڈ، ارون تے گفرڈ شامل سن ۔
جنوبی
[سودھو]جنوبی آرمی نوں 1942 وچ جنوبی کمانڈ توں تشکیل دتا گیا تے اگست 1945 وچ ختم کر دتا گیا۔ بوہتے اک برطانوی فارمیشن داخلی سلامتی تے فرنٹ لائن توں باہر دی اکائیاں دے لئی استعمال ہُندی اے۔ 19ويں انڈین انفنٹری ڈویژن 1942 توں 1944 تک اس دی اکائیاں وچوں اک سی[۶۳]
شمال مغربی
[سودھو]نارتھ ویسٹرن آرمی اپریل 1942 وچ نارتھ ویسٹرن کمانڈ توں تشکیل دتی گئی سی جو کہ شمال مغربی سرحد دی راکھی دے لئی بݨائی گئی سی ایہ کوہاٹ ، پشاور ، راولپنڈی ، بلوچستان تے وزیرستان دے علاقےآں نوں کنٹرول کردی سی [۶۴]
مشرق وسطیٰ تے افریقہ
[سودھو]شمالی افریقہ
[سودھو] تفصیلی مضامین لئی ملاحظہ کرو: Anglo-Iraqi War، Iraqforce اور Anglo-Soviet invasion of Iran
اعلان جنگ توں ٹھیک پہلے، اک ہندوستانی انفنٹری بریگیڈ نوں مصر وچ برطانوی چھاؤنی نوں مضبوط بنانے دے لئی بھیجیا گیا سی۔ اکتوبر 1939 وچ دوسری بریگیڈ بھیجی گئی۔ انہاں نوں چوتھی انڈین انفنٹری ڈویژن دے طور اُتے اکٹھا کيتا گیا سی۔ [۶۵] مارچ 1940 تک، دو اضافی بریگیڈز تے اک ڈویژنل ہیڈکوارٹر مصر بھیجے جا چکے سن ۔ ایہ 5ويں انڈین انفنٹری ڈویژن بن گئے۔ [۶۵]
آپریشن کمپاس (چوتھی ہندوستانی تے ستويں آرمرڈ ڈویژن ) دوسری جنگ عظیم دے دوران مغربی صحرائی مہم دا پہلا وڈا اتحادی فوجی آپریشن سی۔ اس دے نتیجے وچ برطانوی تے دولت مشترکہ دی افواج نے لیبیا دے اک وڈے حصے نوں دھکیل دتا تے تقریباً تمام سائرینیکا، 115,000 اطالوی فوجیاں، سیکڑاں ٹینکاں تے توپ خانے دے سامان تے 1,100 توں ودھ ہوائی جہازاں اُتے قبضہ کر ليا جنہاں وچ بوہت گھٹ جانی نقصان ہويا۔ [۶۶]
اطالویاں دے خلاف اتحادیاں دی کامیابی نے جرمناں نوں شمالی افریقہ نوں مضبوط بنانے اُتے مجبور کيتا۔ مارچ 1941 وچ ایرون رومل دی قیادت وچ افریقی کور نے حملہ کيتا۔ 3rd انڈین موٹر بریگیڈ نے 6 اپریل نوں میکیلی وچ تاخیری جنگ لڑی، جس نے 9ويں آسٹریلوی ڈویژن نوں براکھی ٹوبروک دی طرف واپس جانے دا موقع دتا۔ [۶۷]
جون 1941 وچ آپریشن بٹالیکس (4th Indian and 7th Armoured) دا مقصد مشرقی سائرینیکا نوں جرمن تے اطالوی افواج توں صاف کرنا سی۔ اس دا اک اہم فائدہ تبرک دے محاصرے نوں ختم کرنا سی ۔ آپریشن پہلے دن اپنے نصف توں ودھ ٹینک کھونے وچ کامیاب نئيں ہويا تے صرف تن وچوں اک حملے وچ فتح حاصل کيتی۔ دوسرے دن، انھاں نے ملے جلے نتائج حاصل کيتے، انھاں مغربی کنارے اُتے پِچھے دھکیل دتا گیا لیکن انھاں نے اپنے مرکز وچ جرمنی دے اک اہم جوابی حملے نوں پسپا کيتا۔ تیسرے دن، انگریزاں نے جرمن گھیراؤ دی تحریک توں عین پہلے کامیابی دے نال پِچھے ہٹ کر مکمل طور اُتے تباہی توں بچا لیا جس نے انہاں نوں پسپائی توں منقطع کر دتا سی۔ [۶۸]
18 نومبر توں 30 دسمبر 1941 دے درمیان آپریشن کروسیڈر (چوتھا ہندوستانی، ساتواں بکتر بند، پہلا جنوبی افریقی ، دوسرا نیوزی لینڈ تے 70 واں برطانوی ڈویژن)۔ ابتدائی منصوبہ اپنی پیادہ فوج نوں اگے ودھانے توں پہلے محوری طاقتو ں دی بکتر بند فورس نوں تباہ کرنا سی۔ 7ويں بکتر بند نوں افریقہ کورپس نے سیدی ریزگ وچ بھاری شکست دتی۔ رومل دی اپنی بکتر بند ڈویژناں دے بعد مصری سرحد اُتے محوری قلعہ دی پوزیشناں دی طرف پیش قدمی اتحادی پیادہ فوج دی مرکزی باڈی نوں تلاش کرنے وچ ناکام رہی، جس نے قلعےآں نوں نظرانداز کر کے ٹوبروک دی طرف روانہ کيتا سی، اس لئی رومل نوں لڑائی وچ مدد دے لئی اپنی بکتر بند یونٹاں نوں واپس لینا پيا۔ توبروک وچ کچھ حکمت عملی توں کامیابیاں حاصل کرنے دے باوجود، اپنی باقی ماندہ افواج نوں محفوظ رکھنے دی لوڑ نے رومل نوں اپنی فوج نوں غزالہ، توبروک دے مغرب وچ ، تے فیر تمام راستے توں واپس ایل ایگیلہ دی طرف دفاعی لائن اُتے واپس جانے اُتے مجبور کيتا۔ [۶۹]
4th ڈویژن اپریل 1942 وچ قبرص تے شام دے لئی صحرا توں نکل گیا ۔ مئی 1942 تک، انہاں دی 11ويں بریگیڈ توبرک دے جنوب وچ 5ويں ہندوستانی لڑائی دے نال منسلک ہو چکی سی [۷۰] انہاں دی 5ويں بریگیڈ جون 1942 وچ واپس آئی، تے مرسا متروہ وچ لڑی۔ [۷۱] 10ويں انڈین انفنٹری ڈویژن شام توں غزالہ مئی-جون 1942 دی جنگ وچ حصہ لینے دے لئی بروقت پہنچی، فیر العالمین دی پہلی جنگ وچ محوری افواج نوں 72 گھینٹے تک روکے رکھا، جس نے اٹھويں فوج نوں براکھی انخلا دا موقع دتا ۔ [۷۲] HQ 4th ڈویژن العالمین دی دوسری جنگ دے لئی واپس آیا، اٹھويں آرمی دی لائن دے مرکز وچ روئیسات رج نوں پکڑے ہوئے، اک فرضی حملہ کيتا تے دو چھوٹے چھاپےآں دا مقصد محاذ دے مرکز دی طرف توجہ ہٹانا سی۔ [۷۱]
آپریشن پگیلسٹ (چوتھا ہندوستانی، دوسرا نیوزی لینڈ تے 50 واں نارتھمبرین ڈویژن) تیونس دی مہم وچ اک آپریشن سی جس دا مقصد ماریتھ لائن وچ محوری افواج نوں تباہ کرنا سی، تے اسفیکس اُتے قبضہ کرنا سی۔ پگلیٹ خود غیر فیصلہ کن سی تے فیصلہ کن پیش رفت کرنے وچ ناکام رہیا۔ پر، اس نے حملے دا اک متبادل راستہ قائم کيتا تے اس طرح سپرچارج II دی نیہہ رکھی، جو ٹیباگا گیپ دے راستے اک پِچھے ہٹنے والی چال سی [۷۳]-
سنٹرل انڈین ہارس بن غازی اُتے دوبارہ قبضے دے بعد
-
چوتھا ڈویژن مرسہ متروہ وچ ٹینک شکار کرنے والا دستہ
-
بھارتی فوجی تبرک اُتے مسکراندے ہوئے
-
درہ خیبر توں جہنم دی درہ، آپریشن بیٹلیکس
-
4th ڈویژن سیدی عمر وچ جرمن پرچم دے ساتھ
-
تیونس وچ چوتھی ڈویژن جس دے سامنے General Von Arnim نے ہتھیار ڈال دیے۔
-
ہندوستانی سپاہی اطالوی قیدیاں دی ایل ادم ایروڈوم دے نیڑے راکھی کر رہے نيں۔
-
ہندوستانی فوجی طیارہ شکن برین گن، ویسٹرن ڈیزرٹ
مشرقی افریقہ
[سودھو] تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: Battle of Hong Kong
برطانوی صومالی لینڈ اُتے اطالوی فتح 3 اگست 1940 نوں شروع ہوئی، 3/15 ويں پنجاب رجمنٹ دستےآں وچ شامل سی تے انہاں نوں 7 اگست نوں 1/2 پنجاب رجمنٹ دے ذریعے عدن دے جنگ توں شہرت ملی۔ ٹگ آرگن دی جنگ دے بعد، برطانوی فوج نوں پِچھے ہٹنے اُتے مجبور کيتا گیا، 3/15 واں پنجاب ریئر گارڈ دا حصہ بنیا۔ 19 اگست تک برطانوی تے ہندوستانی بٹالین نوں عدن توں کڈ دتا گیا۔ برطانوی زمینی نقصانات وچ 38 ہلاک، 102 زخمی، تے 120 لاپتہ ہوئے، جداں کہ اطالوی ہلاکتاں دی تعداد 465، 1530 زخمی، تے 34 لاپتہ ہوئے۔ [۷۴]
دسمبر 1940 وچ ، چوتھی انڈین انفنٹری ڈویژن نوں مصر توں سوڈان وچ 5ويں انڈین انفنٹری ڈویژن وچ شامل ہوݨ دے لئی روانہ کيتا گیا۔ فروری توں اپریل 1941 تک، ہندوستانی 4 تے 5 ويں انفنٹری ڈویژناں نے کیرن دی جنگ وچ حصہ لیا، [۷۵] مہم دے اختتام تک، اطالوی افواج نوں اریٹیریا تے حبشہ توں صاف کر دتا گیا سی، انہاں وچوں 220,000 جنگی قیدی بن گئے سن ۔ [۷۵]-
ہندوستانی فوجی بربیرا وچ ساحلی چوکی پر
-
ہندوستانی فوج کیرن وچ (چیرن)
-
ہندوستانی فوجیاں نے پنڈ نوں صاف کر دتا۔
-
بھارتی آرڈیننس کیو ایف 18-پاؤنڈر بندوق دا عملہ کیرن نوں پھڑنے توں پہلے ایکشن وچ اے
عراق تے فارس
[سودھو] تفصیلی مضامین لئی ملاحظہ کرو: Operation Tiderace اور Operation Zipper
1941 وچ ، افواج نوں اینگلو-عراقی جنگ وچ حصہ لینے دی لوڑ سی تاکہ سوویت یونین نوں زمینی سپلائی دے راستے پہ نظر رکھی جا سکے۔ [۷۶] اپریل وچ ، 8 ويں ہندوستانی انفنٹری ڈویژن بصرہ اُتے اتری تے بغداد دی طرف مارچ کيتا تے عراق نوں اتحادی کاز دے لئی جرمنی دے حامی راشد علی توں محفوظ کيتا۔ [۷۷] جون 1941 وچ سوویت یونین اُتے جرمن حملے کے آپریشن بارباروسا نے فارس دے تیل دے میداناں نوں جرمن فوج دی پیش قدمی توں خطرہ وچ ڈال دتا۔ اگست 1941 وچ ، ہندوستانی 8ويں تے 10ويں انفنٹری ڈویژناں نے تیل دی تنصیبات نوں محفوظ بنانے دے لئی جنوبی فارس اُتے حملہ کيتا۔ [۷۷]
8 ويں تے 10 ويں انڈین انفنٹری ڈویژن، دوسری انڈین آرمرڈ بریگیڈ تے برطانوی 4th کیولری بریگیڈ سبھی ایران اُتے اینگلو سوویت حملے (اگست توں ستمبر 1941) وچ شامل سن، جو کہ تیز رفتار تے آسانی دے نال انجام دتا گیا۔ جنوب توں، 8 ويں ڈویژن 24 ويں انڈین بریگیڈ دی دو بٹالین نے شط العرب دی اک ابھاری کراسنگ بنا کے آبادان وچ پٹرولیم دی تنصیبات پر قبضہ کر ليا۔ [۷۸] فیر اٹھويں ڈویژن نے بصرہ توں قصر شیخ دی طرف پیش قدمی دی تے 28 اگست تک اہواز پہنچ گئی جدوں شاہ نے دشمنی ختم کرنے دا حکم دتا۔ [۷۹] ہور شمال وچ ، میجر جنرل ولیم سلیم دے ماتحت برطانوی تے ہندوستانی فوجیاں دی اٹھ بٹالین خانقین توں نفت شاہ آئل فیلڈ وچ تے پائی تک پاس دی طرف بڑھاں، جو کرمان شاہ تے ہمدان دی طرف بڑھاں۔ پائی تک پوزیشن 27 اگست نوں اودوں لی گئی سی جدوں راکھا رات نوں پِچھے ہٹ گئے سن ۔ 29 اگست نوں کرمانشاہ اُتے منصوبہ بند حملہ اودوں روک دتا گیا جدوں راکھےآں نے ہتھیار سُٹن دیاں شرطاں اُتے گل گل دے لئی جنگ بندی کيتی۔ [۸۰]
دشمنی ختم ہوݨ دے بعد،دوسری انڈین انفنٹری ڈویژن ، چھیويں انڈین انفنٹری ڈویژن ، بارہويں انفنٹری ڈویژن سبھی داخلی سلامتی دے فرائض دی خاطر خطے وچ موجود رہے۔ [۸۱]-
سیاݪ دے لباس وچ ہندوستانی فوجی فارس
-
بغداد وچ ڈمی اسٹیورٹ ٹینک دے نال ہندوستانی کیموفلاج یونٹ
-
ہندوستانی سپاہی آبادان وچ اینگلو-ایرانی آئل کمپنی ریفائنری دی راکھی کر رہے نيں۔
-
ہندوستانی فوجی سوویت یونین دے راستے وچ سپلائی قافلے دے نال کھڑے نيں۔
شام تے لبنان
[سودھو] تفصیلی مضامین لئی ملاحظہ کرو: Malaya Command، Battle of Malaya اور Japanese Invasion of Malaya
-
بھارتی فوجیاں نے زگھرٹا توں مارچ کیا
-
ہندوستانی ٹینک تباہ شدہ وچی فرانسیسی ٹینک نوں دمشق دی سڑک اُتے گزردا اے ۔
جنوب مشرقی ایشیا
[سودھو]ہانگ کانگ
[سودھو] تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: Battle of Borneo (1941–42)
جاپانی فوج نے پرل ہاربر اُتے حملے دے اٹھ گھینٹے بعد 8 دسمبر 1941 نوں ہانگ کانگ اُتے حملہ کيتا۔ اس گیریژن وچ برطانوی، ہندوستانی تے کینیڈین بٹالین دے علاوہ مقامی ہانگ کانگ چینی ریزروسٹ شامل سن ۔ ہندوستانی فوج دے دستے 5/7 ويں راجپوت رجمنٹ تے 2/14 ويں پنجاب رجمنٹ سن ۔ ہتھیار سُٹن اُتے مجبور ہوݨ توں پہلے گیریژن 18 دن تک موجود رہیا۔ [۸۳]
ملایا
[سودھو] تفصیلی مضامین لئی ملاحظہ کرو: Operation Tiderace اور Operation Zipper
جداں کہ مصر وچ ، ہندوستانی فوج نے جنگ شروع ہوݨ توں ٹھیک پہلے اک انفنٹری بریگیڈ نوں ملایا روانہ کيتا۔ [۸۴] 1941 تک، تمام تربیت تے سازوسامان شمالی افریقہ تے مشرق وسطیٰ وچ لڑنے دے لئی تیار کر لئی گئے سن تے برما تے ملایا وچ افواج نوں مغرب دی افواج نوں کمک فراہم کرنے توں معذور کر دتا گیا سی۔ [۸۵] چنانچہ 1941 دے موسم بہار وچ ، 9ويں انڈین انفنٹری ڈویژن نوں ملایا بھیجیا گیا، [۸۶]
8 دسمبر نوں، جاپانی فوج نے جزیرہ نما ملیان اُتے حملہ کیتا، [۸۷] دفاع کرنے والےآں وچ ہن ہندوستانی 9ويں اور 11ويں ہندوستانی انفنٹری ڈویژن ، 12ويں ہندوستانی انفنٹری بریگیڈ تے متعدد آزاد بٹالین تے امپیریل سروس ٹروپس دی یونٹس شامل سی۔ انڈین کور 11ويں ہندوستانی ڈویژن نے جیترا دی جنگ 11-13 دسمبر، کمپار دی جنگ 30 دسمبر - 2 جنوری، سلم ندی دی جنگ 6-8 جنوری 1942 وچ لڑی۔ 44ويں انڈین انفنٹری بریگیڈ تے 45ويں انڈین انفنٹری بریگیڈ جنوری 1942 وچ کمک دے طور اُتے پہنچی سی۔ 45ويں بریگیڈ نے 14-22 جنوری نوں معرکہ دی جنگ لڑی، اس بریگیڈ دے 4,000 آدمیاں وچوں صرف 800 اس جنگ وچ زندہ بچ سکے۔ [۸۸]
سنگاپور
[سودھو] تفصیلی مضامین لئی ملاحظہ کرو: Operation Tiderace اور Operation Zipper
سنگاپور دی جنگ 31 جنوری - 15 فروری نوں 9 تے 11 ويں ہندوستانی ڈویژناں دے قبضے دے نال ختم ہوئی تے 12 ويں، 44 تے 45 ويں بریگیڈ تے 55،000 ہندوستانی فوجیاں نوں جنگی قیدی بنالیا گیا۔ [۸۹]
-
سنگاپور وچ نويں آنے والے فوجی قطار وچ کھڑے نيں۔
-
سپاہی دی مسکراہٹ چرچل فتح دا نشان
بورنیو
[سودھو] تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: Battle of Borneo (1941–42)
1940 دے اواخر وچ ایئر چیف مارشل سر رابرٹ بروک پوفم نے دوسری بٹالین، 15 ويں پنجاب رجمنٹ تے اک بھاری ۶ انچ (۱۵۰ ملی میٹر) نوں حکم دتا۔ ہانگ کانگ-سنگاپور رائل آرٹلری توں بندوق دی بیٹری، کوچنگ ، سراواک دے راجگڑھ وچ رکھی جائے گی۔ بٹالین جس دی تعداد تقریباً 1,050 سی برطانوی لیفٹیننٹ کرنل سی ایم لین دی کمان سی تے اوہ "سارفور" (ساراواک فورس) دا حصہ سی 24 دسمبر 1941 نوں جاپانیاں دے ہتھوں شہر دے گرنے توں پہلے بٹالین دے تقریباً 230 جوان ہوائی اڈے دے دفاع وچ مارے گئے یا پکڑے گئے۔ دو دن بعد، سارفور نوں ختم کر دتا گیا۔ 27 تریخ نوں، باقی پنجابی فورس ڈچ بورنیو وچ داخل ہوئی، جتھے لین نے انہاں نوں ڈچ کمانڈ دے تحت رکھا۔ ایہ لوک 1 اپریل تک جنوبی بورنیو دے گھنے جنگل وچ جاپانیاں دے خلاف مزاحمت کردے رہے، جدوں انہاں نے بالآخر ہتھیار ڈال دیے۔ آرتھر پرسیوال ، جی او سی ملایا، نے بعد وچ انہاں دی مزاحمت نوں انہاں لفظاں وچ چيتا کيتا ۔"بہادری دا اک کارنامہ جو یقینی طور اُتے جنگ دی تاریخاں وچ اعلیٰ مقام حاصل کرے گا۔ ایہ اس عمدہ بٹالین دے حوصلے دے لئی بہت کچھ کہندا اے کہ ایہ آخر تک اک منظم تے نظم و ضبط دے نال قائم رہی۔" [۹۱]
ملایا تے سنگاپور واپسی
[سودھو] تفصیلی مضامین لئی ملاحظہ کرو: Operation Tiderace اور Operation Zipper
3 کمانڈو بریگیڈ دے نال 25 ويں انڈین انفنٹری ڈویژن ، جنوری 1945 وچ اس ڈویژن نے جنوب مشرقی ایشیا وچ پہلے وڈے پیمانے اُتے ایمفیبیئس آپریشنز وچ حصہ لیا، انہاں نوں جزیرہ اکیاب دے شمالی ساحلاں اُتے اترنے دے لئی چار میݪ چوڑے میو ایسٹوری دے پار لے جایا گیا۔ اگلے ہفتےآں دے دوران انہاں نے مربا تے رویوا اُتے قبضہ کر ليا۔ [۹۲] اپریل 1945 وچ ۔ آپریشن زپر ملایا اُتے حملے دی تیاری دے لئی ڈویژن نوں واپس جنوبی ہند لے جایا گیا، جو کہ اس حملہ دے لئی مرکزی مقام دے لئی منتخب کيتا گیا۔ بھانويں اس دے بعد دشمنی ختم ہوگئی، آپریشن منصوبہ بندی دے مطابق اگے ودھیا، 23ويں تے 25 ويں ڈویژنز 9 ستمبر نوں ملایا وچ اترنے والی پہلی تشکیل سی تے فیر جاپانی فوج نے ہتھیار سُٹن نوں ترجیح دتی۔ [۹۳]
-
ہندوستانی لینڈنگ کرافٹ سنگاپور وچ خلیج وچ داخل ہوا
-
پنجواں ڈویژن سنگاپور دی گلیاں توں گزردے نيں۔
-
لارڈ ماؤنٹ بیٹن سنگاپور وچ جاپانی ہتھیار سُٹن دے بعد 17ويں ڈوگراس دا معائنہ کر رہے نيں۔
-
سنگاپور وچ بھارتی فوجی جاپانی قیدیاں دی راکھی کر رہیا اے ۔
-
جاپانی افسراں نے کوالالمپور وچ تلواراں 25ويں ڈویژن دے حوالے کے دیؤ۔
جاپانی ہتھیار سُٹن دے بعد
[سودھو]- ہور ویکھو: War in Vietnam (1945–1946) اور Indonesian National Revolutionجاپانیاں دے ہتھیار سُٹن دے بعد، جاپانیاں نوں غیر مسلح کرنے تے مقامی حکومتاں دی مدد دے لئی کچھ ڈویژن بھیجے گئے۔ 7 واں ڈویژن تھائی لینڈ چلا گیا، جتھے اس نے جاپانی قابض فوج نوں غیر مسلح کیتا، تے اتحادی جنگی قیدیاں نوں آزاد کيتا تے وطن واپس بھیجیا۔ [۹۶] 20 ويں ڈویژن نوں کالونی دے جنوبی حصے اُتے قابض فرانسیسی انڈوچائنا بھیج دتا گیا۔ ویت منہ دے نال کئی لڑائیاں ہوئیاں، جو آزادی حاصل کرنے دے لئی اُتے عزم سن ۔ [۹۷] 23ويں ڈویژن نوں جاوا بھیجیا گیا سی، جتھے جنگ دے خاتمے نے ڈچ نوآبادیاتی حکومت تے آزادی دی حامی تحریکاں دے درمیان وڈے پیمانے اُتے انتشار تے تنازعات نوں جنم دتا سی۔ [۹۸]
برما
[سودھو] تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: Burma Campaign
اسی دوران ، 9ويں ڈویژن نوں ملایا نوں سہارا دینے دے لئی بھیجیا گیا، 1941 دے موسم بہار وچ ، اک انفنٹری بریگیڈ نوں برما نوں تقویت دینے دے لئی بھیجیا گیا تے اس دے بعد سال دے آخر وچ دوسری بریگیڈ بھیجی گئی۔ [۹۹] 8 دسمبر نوں جاپانی فوج نے سیام توں برما اُتے حملہ کيتا۔ [۱۰۰] ہندوستان واپسی پر، آخری برطانوی تے ہندوستانی جولائی 1942 وچ برما توں فرار ہو گئے سن [۱۰۰]
برما اُتے جاپانی فتح
[سودھو] تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: Burma Campaign 1942–43
دریائے بلن دی جنگ فروری 1942 وچ 17ويں انڈین انفنٹری ڈویژن نے لڑی سی 17 ويں ڈویژن نے جاپانیاں نوں دریائے بلن وچ دو دن تک قریبی جنگل دی لڑائی تک محدود رکھا۔ جاپانی ہتھکنڈاں نوں پِچھے چھڈنا سی، تے آخر کار گھیراؤ دے نال، انہاں نوں پِچھے ہٹنے دی اجازت دے دتی گئی۔ تقسیم کاری اندھیرے دی آڑ وچ منقطع ہوگئی تے ۳۰ میل (۴۸ کلومیٹر) دھول بھرے ٹریک دے نال سیٹانگ پل تک پِچھے ہٹاں۔ [۱۰۱] سیٹانگ پل دی جنگ ہوئی جس دے بعد 17ويں ڈویژن نے اپنا بیشتر توپ خانہ، گاڑیاں تے ہور بھاری سامان کھو دتا۔ [۱۰۲] اس دی پیدل فوج دی افرادی قوت اس دے قیام دے صرف 40 فیصد توں ودھ 3,484 سی حالانکہ ایہ جنگ شروع ہوݨ توں پہلے ہی بوہت گھٹ طاقت سی [۱۰۳] مارچ وچ پیگو دی جنگ 17ويں ڈویژن تے 7ويں برطانوی آرمرڈ بریگیڈ دے زندہ بچ جانے والے عناصر نے انجام دتی سی جو حالے مشرق وسطیٰ توں آئی سی [۱۰۴] اپریل وچ ، ینانگ یانگ دی جنگ 7ويں آرمرڈ بریگیڈ، 48ويں انڈین انفنٹری بریگیڈ تے پہلی برما ڈویژن دے درمیان ینانگ یانگ آئل فیلڈز دے کنٹرول دے لئی لڑی گئی۔ جنگ دے دوران جاپانیاں نوں بھاری جانی نقصان اٹھانا پيا، لیکن اتحادی افواج تیل دے کھیتاں اُتے قبضہ کرنے وچ بہت کمزور سی تے انہاں نوں شمال دی طرف پِچھے ہٹنا پيا۔ بھارت دی طرف جنگی پسپائی، مئی وچ کامیابی دے نال مکمل ہو گئی سی اس توں پہلے کہ مون سون نے انہاں نوں منقطع کر دتا ہُندا۔ [۱۰۴] 40,000 ہندوستانی جنگی قیدیاں وچوں تقریباً 12,000 جو یا تاں ملایا مہم دے دوران پکڑے گئے سن یا سنگاپور وچ ہتھیار ڈال دتے گئے سن انہاں دی قیادت موہن سنگھ نے پہلی انڈین نیشنل آرمی دے طور اُتے کيتی سی جسنوں دسمبر 1942 وچ تحلیل کر دتا گیا سی۔
برما مہم 1943
[سودھو]-
سڑک اُتے چِکڑ بھرے حالات وچ گولہ بارود نوں تمو
-
کالادن دی معاون ندی دے نال ہندوستانی لینڈنگ کرافٹ پیش قدمی
-
7ويں راجپوت اراکان وچ گشت اُتے جانے والی
برما مہم 1944
[سودھو] تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: British Commonwealth Occupation Force
ایڈمن باکس دی لڑائی ( 5ويں ، 7ويں تے 26ويں ہندوستانی ، 81ويں (مغربی افریقہ) ڈویژن ، 36ويں برطانوی انفنٹری ڈویژن ) فروری وچ ، اک محدود اتحادی حملے دے بعد ہوئی۔ جاپانیاں نے 7ويں ڈویژن دی وسیع پیمانے اُتے منتشر لائناں وچ دراندازی دی سی تے شمال دی جانب بغیر کسی شناخت دے دریائے کالاپنزین نوں عبور کيتا تے مغرب تے جنوب دی طرف جھک گئے، تے 7ويں ڈویژن دے ہیڈکوارٹر اُتے حملہ کيتا۔ فارورڈ ڈویژناں نوں حکم دتا گیا کہ اوہ پِچھے ہٹنے دے بجائے اپنی پوزیشناں چھڈ داں ، جداں کہ ریزرو ڈویژنز اپنی آسانی دے لئی اگے بڑھاں۔ زمین پر، ایڈمن باکس دے لئی لڑائی شدید سی تے جاپانی اگ نے ہجوم دے دفاع وچ بھاری جانی نقصان پہنچایا تے دو بار گولہ بارود دے ڈھیر نوں اگ لگیا دتی۔ پر، راکھےآں نوں زیر کرنے دی تمام کوششاں نوں 25 ويں ڈریگن دے ٹینکاں نے ناکام بنا دتا۔ بھانويں اتحادیاں دی ہلاکتاں جاپانیاں توں ودھ سی، لیکن جاپانیاں نوں اپنے بوہت سارے زخمیاں نوں مرنے دے لئی چھڈݨ اُتے مجبور ہونا پيا۔ برما مہم وچ پہلی بار جاپانی حرباں دا مقابلہ کيتا گیا سی تے انہاں دے خلاف ہو گئے سن تے برطانوی تے ہندوستانی فوجیاں نے اک وڈے جاپانی حملے نوں روک کر شکست دتی سی [۱۰۸]
امپھال دی جنگ تے سنگشک دی جنگ ( 17ويں ، 20ويں ، 23ويں ہندوستانی ڈویژن ، 50ويں ہندوستانی پیراشوٹ بریگیڈ تے 254ويں ہندوستانی ٹینک بریگیڈ ) شمال مشرق وچ ریاست منی پور دے راجگڑھ امپھال دے شہر دے آس پاس دے علاقے وچ ہوئی۔ مارچ توں جولائی 1944 تک ہندوستان۔ جاپانی فوج تے انڈین نیشنل آرمی نے امپھال وچ اتحادی افواج نوں تباہ کرنے تے ہندوستان اُتے حملہ کرنے دی بھرپور کوشش کيتی لیکن بھاری نقصانات دے نال جاپانی واپس برما چلے گئے۔ [۱۰۹]
کوہیما دی جنگ ( 50 ويں ہندوستانی پیراشوٹ بریگیڈ 5 ويں ، 7 ويں ہندوستانی تے دوسری برطانوی ڈویژن ) جاپانی یو گو جارحیت دا اہم موڑ سی۔ جاپانیاں نے کوہیما ریج اُتے قبضہ کرنے دی کوشش کيتی، ایہ اک خصوصیت اے جو اس سڑک اُتے حاوی سی جس دے ذریعے امپھال وچ وڈے برطانوی تے ہندوستانی فوجیاں نوں سپلائی کيتی جاندی سی برطانوی تے ہندوستانی کمک نے جاپانیاں نوں انہاں پوزیشناں توں ہٹانے دے لئی جوابی حملہ کيتا جنہاں اُتے انھاں نے قبضہ کيتا سی۔ جاپانیاں نے رج نوں چھڈ دتا، لیکن کوہیما-امپھال سڑک نوں روکنا جاری رکھا۔ 16 مئی توں 22 جون تک، برطانوی تے ہندوستانی فوجیاں نے پِچھے ہٹنے والے جاپانیاں دا تعاقب کيتا تے سڑک نوں دوبارہ کھول دتا۔ ایہ جنگ 22 جون نوں اودوں ختم ہوئی جدوں کوہیما تے امپھال دے برطانوی تے ہندوستانی دستے 109 سنگ میݪ اُتے آ ملے [۱۱۰]-
بھارتی فوجی قبضے وچ لئی گئے جاپانی اسلحہ دا معائنہ کر رہے نيں۔
-
گڑھوال رائفلز برما وچ گشتی جنگل
-
اراکان وچ ہندوستانی خندق
برما مہم 1945
[سودھو] تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: Greek Civil War
میکتیلا تے منڈالے دی جنگ (5ويں 7ويں، 17ويں، 19ويں، 20ويں ہندوستانی، دوسری برطانوی ڈویژن تے 254ويں تے 255ويں ہندوستانی ٹینک بریگیڈز ) جنوری تے مارچ 1945 دے درمیان، برما مہم دے اختتام دے نیڑے فیصلہ کن لڑائیاں سی۔ رسد دی دشواریاں دے باوجود، اتحادی وسطی برما وچ وڈی بکتر بند تے مشینی افواج نوں تعینات کرنے وچ کامیاب رہے، تے فضائی بالادستی وی حاصل کيتی۔ برما وچ بوہتے جاپانی افواج لڑائیاں دے دوران تباہ ہو گئياں، جس توں اتحادیاں نوں بعد وچ راجگڑھ رنگون اُتے دوبارہ قبضہ کرنے تے بوہت گھٹ مخالفت دے نال ملک دے بیشتر حصے اُتے دوبارہ قبضہ کرنے دا موقع ملا۔ [۱۱۱]
میکتیلا تے منڈالے دی جنگ (5ويں 7ويں، 17ويں، 19ويں، 20ويں ہندوستانی، دوسری برطانوی ڈویژن تے 254ويں تے 255ويں ہندوستانی ٹینک بریگیڈز ) جنوری تے مارچ 1945 دے درمیان، برما مہم دے اختتام دے نیڑے فیصلہ کن لڑائیاں سی۔ رسد دی دشواریاں دے باوجود، اتحادی وسطی برما وچ وڈی بکتر بند تے مشینی افواج نوں تعینات کرنے وچ کامیاب رہے، تے فضائی بالادستی وی حاصل کيتی۔ برما وچ بوہتے جاپانی افواج لڑائیاں دے دوران تباہ ہو گئياں، جس توں اتحادیاں نوں بعد وچ راجگڑھ رنگون اُتے دوبارہ قبضہ کرنے تے بوہت گھٹ مخالفت دے نال ملک دے بیشتر حصے اُتے دوبارہ قبضہ کرنے دا موقع ملا۔ [۱۱۲]
آپریشن ڈریکولا تے ہاتھی پوائنٹ دی لڑائی (5ويں، 17ويں انفنٹری، تے 44ويں انڈین ایئر بورن ڈویژن 2nd تے ، 36ويں برطانوی ڈویژن تے 255ويں ٹینک بریگیڈ) برطانوی تے ہندوستانی افواج دی طرف توں رنگون اُتے ہوائی تے سمندری حملے دا ناں سی۔ جدوں اسنوں لانچ کيتا گیا تاں امپیریل جاپانی فوج پہلے ہی شہر نوں چھڈ چکی سی [۱۱۳]-
ہندوستانی فوجی ساحل اُتے اکیہاب
-
44 واں ایئر بورن ڈویژن پیراشوٹ رنگون دے جنوب وچ زون چھڈݨ دے لیے
-
19ويں ڈویژن پگوڈا دے درمیان جاپانی مضبوط نقطہ اُتے اگ منڈالے ہل
-
مدراس سیپرز نے فورٹ ڈفرن اُتے قبضہ کرنے دے بعد دروازے کھولے
-
ہندوستانی لینڈنگ کرافٹ رنگون بندرگاہ وچ خوش آمدید شہریاں دے ہجوم وچ داخل ہويا۔
-
6/7ويں راجپوت میکتیلا دی طرف مارچ
-
255ويں انڈین ٹینک بریگیڈ دا میکٹیلا دے نیڑے ہاتھی توں مقابلہ
-
رنگون دی سڑک اُتے ہندوستانی اسٹیورٹ ٹینک
-
20ويں ڈویژن پروم وچ چھپی ہوئی جاپانی اکائیاں دی تلاش
جاپان
[سودھو]برطانوی کامن ویلتھ آکوپیشن فورس
[سودھو]-
ہیرو، جاپان وچ مدراس سیپرز عمارت تعمیر کر رہے نيں۔
-
بھارتی فوجیاں نے ہیروشیما دے کھنڈرات دا جائزہ لیا
-
جاپان دے شہر بوفو وچ بی سی او ایف اڈے اُتے ہندوستانی فوجیاں نے ہندوستان دی آزادی دا جشن منایا
یورپ
[سودھو]فرانس
[سودھو]-
فرانس وچ گیس ماسک دے نال ہندوستانی خچر تے خچر
-
فرانس وچ پریڈ اُتے انڈین آرمی سروس کور
اٹلی
[سودھو]اتحادی 9 ستمبر 1943 نوں اٹلی وچ اترے۔ [[چوتھا انڈین انفنٹری ڈویژن|چوتھی] ، اٹھويں تے دسويں ہندوستانی ڈویژن تے 43ويں آزاد گورکھا انفنٹری بریگیڈ سبھی مہم دے دوران شامل سن [۱۱۷][۱۱۸] اکتوبر 1943 وچ ، 8ويں ہندوستانی ڈویژن ایڈریاٹک محاذ اُتے لڑنے والی باربرا لائن تک پہنچ گئی جس دی نومبر دے اوائل وچ خلاف ورزی کيتی گئی۔ .[۱۱۹] اٹھويں ڈویژن نے جرمن دفاعی برن ہارٹ لائن اُتے حملے دی قیادت کی، دریائے سانگرو نوں عبور کيتا تے پیسکارا توں کچھ ہی فاصلے اُتے اگے ودھنا شروع کيتا جتھے اٹھويں فوج موسم بہار وچ بہتر موسم دا انتظار کرنے دے لئی رک گئی سی۔ [۱۲۰] چوتھے ہندوستانی ڈویژن نے مونٹی کیسینو دی دوسری جنگ وچ حصہ لیا، [۱۲۱] 11 مئی نوں مونٹی کیسینو دی آخری چوتھی لڑائی وچ ، اٹھويں آرمی فرنٹ پر، XIII کور نے انگریزاں دی طرف توں ریپیڈو دی دو سخت مخالف نائٹ کراسنگ دی سی چوتھی ڈویژن تے اٹھويں انڈین انفنٹری ڈویژن ۔ [۱۲۲] 18 مئی تک جرمن اپنی اگلی صف وچ واپس آ چکے سن ۔ [۱۲۳]
گوتھک لائن نے جنگ دے آخری مراحل وچ اپنائنس دی چوٹیاں دے نال دفاع دی آخری وڈی لائن تشکیل دتی گوتھک لائن اگست وچ گیمانو دی لڑائی دے دوران ایڈریاٹک تے وسطی اپینین دونے محاذاں اُتے ٹُٹ گئی سی(چوتھی ہندوستانی ڈویژناں دی آخری جنگ یونان جانے توں پہلے)۔ [۱۲۴] ریاست ہائے متحدہ امریکا دی پنجويں فوج دے انتہائی سجے بازو پر، XIII کور دے محاذ دے سجے طرف، 8ويں ہندوستانی ڈویژن نے بغیر بے آبر و گیاہ میدان وچ لڑدے ہوئے فیمینا مورٹا دی بلندیاں اُتے قبضہ کر ليا سی، تے 6ويں برطانوی آرمرڈ ڈویژن نے روٹ 67 اُتے سان گوڈینزو پاس لے لیا سی۔ فورلی نوں، دونے 18 ستمبر نوں۔ 5 اکتوبر نوں، 10ويں ہندوستانی ڈویژن نے، برٹش ایکس کور توں برٹش وی کورپس وچ تبدیل ہو کے، پہاڑیاں وچ اُچے فیومیسینو دریا نوں عبور کيتا تے دریا اُتے جرمن دفاعی لکیر دا رخ موڑ دتا جس دی وجہ توں جرمن دسويں آرمی یونٹاں نوں تھلے دی طرف واپس بولوگنا دی طرف کھینچنا پيا۔
1945 دے موسم بہار دے حملے وچ ، سینیو نوں عبور کرنے دا اہم کردار، اگے تے پِچھے دفاعی سرنگاں تے بنکراں توں جڑا ہويا سی ، 8 ويں ہندوستانی ڈویژن نوں دتا گیا، جو انہاں نے مونٹی کیسینو دی آخری جنگ وچ ریپیڈو نوں عبور کرنے وچ نبھایا سی۔ [۱۲۵] 29 اپریل 1945 نوں جرمناں نے ہتھیار سُٹن دے اک دستاویز اُتے دستخط کيتے۔ 2 مئی نوں اٹلی وچ جنگاں باضابطہ طور اُتے بند ہو گئياں۔ [۱۲۵]-
1/5ويں مہارٹہ لائٹ انفنٹری Aquino ایروڈوم دے پار اگے بڑھاں۔
-
2/تیسری گورکھا رائفلز اگے براستہ برف نزد Castel Bolognese
-
اٹلی وچ جرمن افواج دے ہتھیار سُٹن دے بعد ہندوستانی فوجی نے سواستیک جھنڈا پھڑ رکھیا اے
-
ہندوستانی فوجی سنگرو دی جنگ دے بعد جرمن قیدیاں نوں لے کے جا رہیا اے
-
ولا گرآنڈے دے نیڑے ہندوستانی فوجی برین گن دے ساتھ
-
10ويں ڈویژن اٹلی وچ بڑھتے
-
فلورنس وچ 5ويں مہارٹہ لائٹ انفنٹری ٹرین
یونان
[سودھو] تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: Greek Civil War
24 اکتوبر 1944 نوں، چوتھی انڈین انفنٹری ڈویژن نوں یونان بھیج دتا گیا، تاکہ جرمن انخلاء دے بعد ملک نوں مستحکم کرنے وچ مدد کيتی جا سکے۔ [۱۲۶] اس منصوبے وچ تقسیم نوں تن وڈے پیمانے اُتے بکھرے ہوئے علاقےآں وچ منتشر کرنے دا کہیا گیا سی۔ یوگوسلاویہ تے بلغاریہ دی سرحداں اُتے نظر رکھنے دی ہدایات دے نال ستويں ہندوستانی بریگیڈ تے ڈویژنل دستےآں نوں یونانی میسیڈونیا ، تھریس تے تھیسالے مختص کيتا گیا سی۔جس دے مطابق 11 ويں ہندوستانی بریگیڈ مغربی یونان دے قصبےآں تے آیوینین جزیرے اُتے چھاپے مارے ۔ 5ويں ہندوستانی بریگیڈ ایجین دے علاقے تے سائکلیڈس اُتے قبضہ کر لے ، تے جدوں اس جزیرے وچ دشمن دی چوکیاں ہتھیار ڈالین گیاں تاں کریٹ وچ چلے جاواں ۔ [۱۲۷]
-
ہندوستانی یونیورسل کیریئر عملہ قبرص وچ بچےآں دے ساتھ
-
بھارتی فوجی سالونیکا وچ اترنے دے بعد بارودی سرنگاں دی صفائی کر رہے نيں۔
-
بھوپال رجمنٹ نے روڈس دی آزادی دے بعد جرمن سنٹری دی پوزیشن سنبھال لی
-
ریڈ ایگلز جنگ دے اختتام اُتے وطن واپسی دی تیاری کر رہے نيں۔
انڈیا
[سودھو]14 ويں انڈین انفنٹری ڈویژن تے 39 ويں انڈین انفنٹری ڈویژن نوں 1943 وچ ٹریننگ فارمیشنز وچ تبدیل کر دتا گیا، تے جنگ دے اختتام تک اوہ انڈیا وچ ہی رہے۔ ہور یونٹ جنہاں نے صرف ہندوستان وچ خدمات انجام دتیاں انہاں وچ 32 ويں انڈین آرمرڈ ڈویژن تے 43ويں انڈین آرمرڈ ڈویژن شامل نيں جنہاں نے 1943 وچ 44 ويں انڈین ایئر بورن ڈویژن وچ تبدیل ہوݨ توں پہلے کدی وی تشکیل مکمل نئيں کيتی۔ آسام وچ مقیم 21 ويں انڈین انفنٹری ڈویژن نوں وی توڑ کر 1944 وچ 44 واں ایئر بورن بنایا گیا۔ 34 ويں انڈین انفنٹری ڈویژن نے سیلون دے لئی گیریژن فراہم کیہ، تے جنگ دے دوران اوتھے رہیا، اسنوں 1945 وچ ختم کر دتا گیا، اس یونٹ نے کدی فعال سروس دا مظاہرہ نئيں کيتا ۔۔ [۱۲۹]
وکٹوریہ کراس
[سودھو]ہندوستانی اہلکاراں نوں بہادری دے لئی 4000 ایوارڈز تے 31 وکٹوریہ کراس ملے۔ [۱۳۰] وکٹوریہ کراس (VC) اعلیٰ ترین فوجی اعزاز اے، جو دولت مشترکہ ملکاں دی مسلح افواج دے ارکان تے سابقہ برطانوی سلطنت دے علاقےآں نوں "دشمن دے مقابلے وچ " بہادری دے لئی دتا جاندا اے۔
وکٹوریہ کراس توں نوازے جانے دی وجہ کچھ ایويں اے ،
ہندوستانی فوج دے تھلے لکھے ارکان نے دوسری جنگ عظیم وچ وکٹوریہ کراس حاصل کيتياں ؛… سب توں نمایاں بہادری، یا بہادری یا خود قربانی دا کچھ جرات مندانہ یا ممتاز عمل، یا دشمن دی موجودگی وچ فرض دے لئی انتہائی لگن۔
مشرقی افریقی مہم دے ایوارڈز
[سودھو]- سیکنڈ لیفٹیننٹ پریمندر سنگھ بھگت ، کور آف انڈین انجینئرز
- 31 جنوری توں 1 فروری 1941 دی رات تک میٹیما اُتے قبضے دے بعد دشمن دے تعاقب دے دوران، اس دی استقامت (صبح توں شام تک 96 گھینٹے چوکنا رہنے ) تے بہادری، ذاتی طور اُتے 15 بارودی سرنگاں نوں صاف کرنے دی نگرانی وچ ۔ [۱۳۲]
- صوبیدار رچھپال رام ، 6 ويں راجپوتانہ رائفلز (مرنے دے بعد ایوارڈ)
- 7 فروری 1941 نوں، کیرن، اریٹیریا وچ ، رچھپال رام نے دشمن اُتے اک کامیاب حملے دی قیادت دی تے اس دے بعد چھ جوابی حملےآں نوں پسپا کيتا تے فیر بغیر کوئی گولی چلائے، اپنی کمپنی دے چند زندہ بچ جانے والےآں نوں واپس لے آئے۔ پنج دن بعد، جدوں اک ہور حملے دی قیادت کی، تاں اس دا دایاں پیر ضائع ہو گیا ، لیکن اوہ مرنے تک اپنے جواناں دی حوصلہ افزائی کرتےرہے۔ [۱۳۳]
ملائی مہم دے ایوارڈز
[سودھو]لیفٹیننٹ کرنل آرتھر ایڈورڈ کمنگ ، 12ويں فرنٹیئر فورس رجمنٹ
3 جنوری 1942 نوں کوانتان، ملایا دے قریب، جاپانیاں نے بٹالین اُتے شدید حملہ کيتا تے دشمن دی اک مضبوط فوج پوزیشن وچ گھس گئی۔ کمنگ نے جواناں دی اک چھوٹی سی جماعت دے نال فوری طور اُتے جوابی حملہ کيتا تے بھانويں اس دے تمام آدمی مارے گئے تے اسنوں خود وی پیٹ وچ دو سنگین زخم سن تے اوہ بٹالین دے وڈے حصے دے لئی حالات نوں کافی حد تک بحال کرنے وچ کامیاب ہو گئے۔ گاڑیاں واپس موڑ لی گئی۔ بعد وچ ، اس نے اک کیریئر وچ گڈی چلیا کے، بہت ودھ اگ دے تھلے، اپنے آدمیاں دی وکھ تھلگ دستےآں نوں اکٹھا کيتا تے دوبارہ زخمی ہوگیا۔ اس دے بہادرانہ اقدامات نے بریگیڈ نوں براکھی پِچھے ہٹنے وچ مدد کيتی۔
تیونسی مہم دے ایوارڈز
[سودھو]کمپنی دے حوالدار میجر چھیلو رام ، 6 ويں راجپوتانہ رائفلز (مرنے دے بعد ایوارڈ)
19-20 اپریل 1943 دی رات نوں، تیونس دے جیبل گارسی وچ ، زخمی ہوݨ دے باوجود، اپنا ہتھ گنوانے دے باوجود کمپنی دی کمان سنبھالی۔ دوبارہ زخمی ہو کے، اس نے مرنے تک اپنے آدمیاں نوں اکٹھا کرنا جاری رکھا۔
صوبیدار لال بہادر تھاپا ، سیکنڈ گورکھا رائفلز
5-6 اپریل 1943 نوں، تیونس دے راس زوئی اُتے خاموش حملے دے دوران، لال بہادر تھاپا نے دو حصےآں دی قیادت کردے ہوئے، دشمن دے نال پہلا سامنا اک راستے دے دامن وچ اک تنگ شگاف نوں عبور کردے ہوئے کيتا جس اُتے گہرا پتھر سی۔ دشمن دی پوسٹس چوکیوں دی چوکیوں نوں سب صوبیدار تے اس دے جواناں نے ککری یا بیونٹ توں ماریا تے اگلی مشین گن پوسٹاں دے نال وی ايسے طرح نمٹا گیا۔ اس دے بعد اس افسر نے گولیاں دی زد وچ آنے والے راستے تک لڑنا جاری رکھیا جتھے اس نے تے اس دے نال رائفل مین نے چار نوں مار ڈالیا - باقی بھج گئے۔ اس توں پوری ڈویژن دی پیش قدمی ممکن ہوئی۔ [۱۳۴]
برما مہم دے ایوارڈز
[سودھو]کیپٹن مائیکل آلمنڈ گورکھا رائفلز (مرن مگروں ایوارڈ)↵
11 جون 1944 نوں، جدوں اس دی پلاٹون پن ہمی روڈ پل دے 20 گز دے اندر آئی تاں دشمن نے بھاری تے سیدھا فائرنگ کی، جس توں شدید جانی نقصان ہويا تے لوکاں نوں چھپنے اُتے مجبور کر دتا۔ ، پر کیپٹن آلمند نے، انتہائی بہادری دے نال اپنے اُتے وار سہا ، دشمن دی گن پوزیشناں اُتے دستی بم پھینکے تے اپنی کوکری توں خود تن جاپانیاں نوں ہلاک کر دتا۔ اپنے پلاٹون کمانڈر دی شاندار مثال توں متاثر ہو کے زندہ بچ جانے والے جواناں نے اس دا پِچھا کيتا تے اپنے مقصد نوں حاصل کيتا۔ دو دن بعد کیپٹن آلمند نے افسراں دے جانی نقصان دی وجہ توں کمپنی دی کمان سنبھالی تے لمبے گھاہ تے دلدلی زمین توں 30 گز اگے جاکے مشین گن دی گولیاں دی زد وچ آکے دشمن دے متعدد مشین گنرز نوں ذاتی طور اُتے ہلاک کيتا تے کامیابی توں اپنے آدمیاں نوں اُچی زمین دی چوٹی اُتے لے گیا جس اُتے انہاں نوں قبضہ کرنے دا حکم دتا گیا سی۔ اک بار فیر، 23 جون نوں، موگانگ دے ریلوے پل اُتے آخری حملے وچ ، کیپٹن آلمند، بھانويں خندق وچ پیر آنے توں اوہ پریشان سی ، جس دی وجہ توں اس دے لئی چلنا مشکل ہو گیا سی، لیکن گہرے چِکڑ تے گولے دے سوراخاں وچوں اکیلے ہی اگے ودھے تے اک چارج کيتا۔ جاپانی مشین گن نے اکیلے ہی گھونسلا کیتا، لیکن اوہ جان لیوا زخمی ہو گیا تے کچھ ہی دیر بعد اس دی موت ہو گئی۔[۱۳۵]
میجر فرینک جیرالڈ بلےکے 9ويں گورکھا رائفلز (بعد وچ بعد ایوارڈ)↵
9 جولائی 1944 نوں، میجر بلےکے اک کمپنی دی کمانڈ کر رہے سن جو اک اہم پیش قدمی دے دوران درمیانی تے ہلکی مشین گناں توں قریبی فاصلے اُتے فائرنگ دے ذریعے روکيتی گئی سی میجر اپنے جواناں توں بہت ودھ گولی چلاندے ہوئے اگے نکلیا تے بازو وچ شدید زخمی ہوݨ دے باوجود مشین گناں نوں تلاش کيتا تے تنہا پوزیشن چارج کيتی۔ جان لیوا زخمی ہوݨ دے باوجود وی اوہ زمین اُتے لیٹا اپنے جواناں دا جوش بڑھاندا رہیا۔ اس دی نڈر قیادت نے اس دے جواناں دے طوفانی جذبے نوں مقصد حاصل کرنے دے لئی ترغیب دتی۔[۱۳۶]
نائیک فضل دین، 10ويں بلوچ رجمنٹ (مرنے دے بعد ایوارڈ)↵
2 مارچ 1945 نوں، اک حملے دے دوران، نائیک فضل دین دے حصے نوں دشمن دے بنکراں توں فائر کيتا گیا، جس دے بعد اس نے ذاتی طور اُتے قریبی بنکر اُتے حملہ کر کے اسنوں ختم کرایا، فیر اپنے جواناں نوں دوسرے دے خلاف لے گئے۔ اچانک چھ جاپانی، جنہاں دی قیادت وچ دو افسران تلواراں لے رہے سن، باہر نکلے تے نائیک فضل دین نوں انہاں وچوں اک نے سینے اُتے وار کيتا ۔ جداں ہی تلوار واپس لی گئی، نائیک نے اسنوں اس تلوار باز سپاہی دے ہتھ توں کھو لیا تے اسنوں اس توں مار ڈالیا۔ اک ہور جاپانی نوں تلوار توں مارنے دے بعد اس نے اسنوں بلندی اُتے لہرایا، اپنی رپورٹ بنانے تے گرنے توں پہلے لڑکھڑاندے ہوئے اپنے آدمیاں دی حوصلہ افزائی کردا رہیا۔[۱۳۷]
حوالدار گاجے گھلے، 5ويں گورکھا رائفلز↵
24-27 مئی 1943 دے دوران، حوالدار گاجے گھلے اک مضبوط جاپانی پوزیشن اُتے حملہ کرنے وچ مصروف نوجوان سپاہیاں دی اک پلاٹون دا انچارج سی۔ بازو، سینے تے ٹانگاں وچ زخمی ہوݨ دے باوجود اوہ حملے دے بعد حملے دی قیادت کردا رہیا، گورکھا دی لڑائی دے نعرے لگیا کر اپنے جواناں دی حوصلہ افزائی کردا رہیا۔ اپنے قائد دی غیر متزلزل مرضی توں حوصلہ افزائی کردے ہوئے، پلاٹون نے دھاوا بولا تے اس پوزیشن اُتے قبضہ کر ليا جسنوں بعد وچ حوالدار نے سنبھالیا تے شدید گولہ باری وچ مضبوط کر ليا، جداں تک کہ ایسا کرنے دا حکم نہ ملیا ، رجمنٹل ایڈ پوسٹ اُتے جانے توں انکار کر دتا۔[۱۳۸]
رائفل مین بھنبھگتا گرونگ، دوسری گورکھا رائفلز
5 مارچ 1945 نوں، انہاں دی کمپنی نوں دشمن دے اک سنائپر نے نشانہ بنایا تے جانی نقصان اٹھانا پيا۔ جدوں ایہ سنائپر سیکشن اُتے جانی نقصان پہنچیا رہیا سی، رائفل مین بھنبھگتا گرونگ، لیٹی ہوئی پوزیشن توں فائر کرنے توں قاصر سی، بھاری فائر دے سامنے پوری طرح نہندا ہو کے کھڑا ہويا تے اپنی رائفل توں دشمن دے سنائپر نوں سکون توں مار ڈالیا، اس طرح اپنے یونٹ نوں ہور جانی نقصان توں بچا لیا۔ سیکشن اک بار فیر اگے ودھیا لیکن اک بار فیر شدید اگ دی زد وچ آگیا۔ حکم دا انتظار کيتے بغیر، گرونگ دشمن دے پہلے فاکس ہول اُتے حملہ کرنے دے لئی نکل پئے۔ دو دستی بم سُٹ کر، اس نے دو قابضین نوں مار ڈالیا تے بغیر کسی ہچکچاہٹ دے اگلے دشمن دے اڈے اُتے چڑھ دوڑا تے اس وچ موجود جاپانیاں نوں اپنے سنگین توں مار ڈالیا۔ اس نے سنگین تے دستی بم توں ہور دو دشمن صاف کر دتے۔ "ان چار دشمن لومڑیاں دے سوراخاں اُتے اپنے اکیلے حملےآں دے دوران، رائفل مین بھنبھگتا گرونگ نوں مقصد دے شمالی سرے اُتے اک بنکر توں تقریباً مسلسل تے پوائنٹ خالی لائٹ مشین گن فائر دا نشانہ بنایا گیا۔" پنجويں بار، گرونگ "اس پوزیشن نوں ختم کرنے دے لئی دشمن دی بھاری فائرنگ دا سامنا کردے ہوئے تنہا اگے ودھیا۔ اوہ دگنا اگے ودھیا تے بنکر دی چھت اُتے چھلانگ لگیا دتی جتھوں، اس دے دستی بم ختم ہوݨ دے بعد، اس نے دو نمبر 77 نوں پھینکا۔ بنکر کے ٹکڑے وچ دستی بم پھینکے۔" گرونگ نے دو جاپانی فوجیاں نوں مار ڈالیا جو اپنی کوکری دے نال بنکر توں باہر بھجے سن، تے فیر اس تنگ بنکر وچ داخل ہوئے تے باقی جاپانی فوجی نوں مار ڈالیا۔ گرونگ نے تن ہور افراد نوں بنکر وچ پوزیشن لینے دا حکم دتا۔ "دشمن دا جوابی حملہ اس دے فوراً بعد ہويا، لیکن رائفل مین بھنبھگتا گرونگ دی کمان وچ بنکر کے اندر موجود چھوٹی پارٹی نے دشمن نوں بھاری نقصان پہنچیا کر اسنوں پسپا کر دتا۔ رائفل مین بھنبھگتا گرونگ نے شاندار بہادری دا مظاہرہ کيتا تے اپنی راکھی نوں مکمل طور اُتے نظرانداز کيتا۔ دشمن دی پنج پوزیشناں وچوں اک ہی ہتھ مقصد نوں حاصل کرنے وچ خود فیصلہ کن سی تے باقی کمپنی دے لئی اس دی متاثر کن مثال نے اس کامیابی نوں تیزی توں مضبوط کرنے وچ اہم کردار ادا کيتا۔ "[۱۳۹]
رائفل مین لچھیمان گرونگ، اٹھويں گورکھا رائفلز↵
12-13 مئی 1945 نوں، رائفل مین لچھیمن گرونگ اپنی پلاٹون دی سب توں اگے دی چوکی سنبھال رہے سن جس اُتے دشمن دے گھٹ توں گھٹ 200 دے حملے دا سامنا کرنا پيا۔ دو بار اس نے پِچھے توں گرنیڈ پھینکا جو اس دی خندق اُتے گرا سی لیکن تیسرا اس دے سجے ہتھ وچ پھٹ گیا جس توں اس دی انگلیاں اُڑ گئياں، اس دا بازو ٹُٹ گیا تے اسنوں چہرے، جسم تے سجے ٹانگ وچ شدید زخم آئے۔ اس دے دو ساتھی وی بری طرح زخمی ہوئے لیکن رائفل مین، ہن اکیلا تے اپنے زخماں نوں نظر انداز کردے ہوئے، چار گھینٹے تک اپنی رائفل نوں کھبے ہتھ توں لاد کر فائر کردا رہیا، ہر حملے دا اطمینان توں انتظار کردا رہیا جس دے نتیجے وچ اسنوں پوائنٹ بلین رینج اُتے گولی لگی۔ اس دے بعد جدوں ہلاکتاں دی گنتی کيتی گئی تاں دسیا گیا اے کہ اس دی پوزیشن دے آس پاس 31 مردہ جاپانی سن جنہاں نوں اس نے صرف اک بازو توں ماریا سی۔[۱۴۰]
جمعدار عبدالحفیظ، 9 ويں جاٹ رجمنٹ (مرنے دے بعد ایوارڈ)↵
6 اپریل 1944 نوں جمعدار عبدالحفیظ نوں حکم دتا گیا کہ اوہ اپنی پلاٹون دے نال دشمن دے زیر قبضہ اک نمایاں مقام اُتے حملہ کرن، جس تک پہنچنے دا واحد راستہ اک ننگی ڈھلوان تے فیر اک بہت ہی کھڑی چٹان اُتے سی۔ جمعدار نے حملے دی قیادت کردے ہوئے خود کئی دشمناں نوں مار ڈالیا تے فیر کسی تے خصوصیت توں مشین گن دی فائر دی پرواہ کيتے بغیر اس اُتے دباؤ ڈالیا۔ اسنوں دو زخم لگے، جنہاں وچوں دوسرا جان لیوا سی، لیکن اوہ تعداد وچ بہت برتر دشمن نوں بھگانے وچ کامیاب ہو گیا سی تے اک اہم ترین پوزیشن اُتے قبضہ کر ليا سی۔
لیفٹیننٹ کرم جِت سنگھ جج، 15 ويں پنجاب رجمنٹ (مرنے دے بعد ایوارڈ)↵
18 مارچ 1945 نوں، اک کمپنی دے پلاٹون کمانڈر، لیفٹیننٹ کرم جِت سنگھ جج نے اک کپاس دی مل اُتے قبضہ کرنے دا حکم دتا، اپنی بہادری دے بے شمار کماں توں میدان جنگ وچ غلبہ حاصل کيتا۔ دشمن دے دس بنکراں نوں ختم کرنے دے بعد اس نے اک ٹینک نوں دوسرے ٹینک توں 20 گز دے اندر جانے دی ہدایت دی تے ٹینک کمانڈر توں کہیا کہ اوہ گولی باری بند کر دے جدوں اوہ اندر داخل ہو جائے۔ ایسا کردے ہوئے اوہ جان لیوا زخمی ہو گیا سی۔ [۱۴۱]
رائفل مین گنجو لامہ، ستويں گورکھا رائفلز
12 جون 1944 نوں 'B' کمپنی دشمن دی پیش قدمی نوں روکنے دی کوشش کر رہی سی جدوں اوہ بھاری مشین گن تے ٹینک مشین گن دی گولیاں دی زد وچ آ گئی۔ رائفل مین گنجو لامہ نے اپنی راکھی نوں مکمل طور اُتے نظر انداز کردے ہوئے اپنی PIAT گن لی تے اگے بڑھدے ہوئے دشمن دے ٹینکاں دے 30 گز دے اندر بندوق نوں حرکت وچ لیاݨ وچ کامیاب ہو گئے تے انہاں وچوں دو نوں ناک آؤٹ کر دتا۔ ٹوٹی ہوئی کلائی تے اس دے سجے تے کھبے ہتھوں وچ دو ہور سنگین زخماں دے باوجود اوہ فیر اگے ودھیا تے ٹینک دے عملے نوں جو فرار ہوݨ دی کوشش کر رہے سن، توں مشغول ہوگیا۔ جداں تک اوہ انہاں سب دا حساب نہ لے لے اس نے اپنے زخماں اُتے مرہم رکھنے دی رضامندی ظاہر نئيں کيتی۔[۱۴۲]
رائفل مین تل بہادر پن، چھیويں گورکھا رائفلز↵
23 جون 1944 نوں، ریلوے پل اُتے حملے دے دوران، رائفل مین تل بہادر پن، اس دے سیکشن کمانڈر تے اک دوسرے دے علاوہ پلاٹون دے اک حصے دا صفایا کر دتا گیا۔ سیکشن کمانڈر نے فوری طور اُتے دشمن دی پوزیشن اُتے چارج کيتا لیکن تیسرے آدمی دی طرح اوہ وی بری طرح زخمی ہو گیا۔ رائفل مین پن نے برین گن دے نال گولہ باری تے پوزیشن تک پہنچنے دے بعد اکیلے ہی چارج جاری رکھا، تن افراد نوں ہلاک کر دتا تے ہور پنج نوں پرواز وچ ڈال دتا، دو ہلکی مشین گناں تے بہت ودھ گولہ بارود قبضے وچ لے لیا۔ اس دے بعد اس نے درست معاون فائر کیتا، جس توں اس دی باقی پلاٹون نوں اپنے مقصد تک پہنچنے وچ مدد ملی۔[۱۴۳]
رائفل مین اگنسنگ رائے، 5ويں گورکھا رائفلز↵
26 جون 1944 نوں آگنسنگ رائے تے انہاں دی پارٹی نے اک مشین گن دا چارج کيتا۔ اگنسنگ رائے نے خود عملے دے تن افراد نوں ہلاک کيتا۔ جدوں پہلی پوزیشن حاصل کر لئی گئی، تاں اس نے جنگل توں مشین گن توں فائرنگ کی، جتھے اس نے عملے دے تن افراد نوں ہلاک کر دتا، باقی دے لئی اس دے آدمی ذمہ دار سن ۔ اس دے بعد اس نے اک وکھ تھلگ بنکر توں اکیلے ہی نمٹا، جس وچ چاراں مکیناں نوں ہلاک کر دتا۔ دشمن ہن اِنّے حوصلے پست ہو چکے سن کہ بھج گئے تے دوسری چوکی اُتے دوبارہ قبضہ کر ليا گیا۔[۱۴۴]
سپاہی بھنڈاری رام، 10ويں بلوچ رجمنٹ↵
22 نومبر 1944 نوں سپاہی بھنڈاری رام دی پلٹن مشین گن دی گولی توں تباہ ہوگئی۔ بھانويں زخمی ہو کے اوہ دشمن نوں دیکھدے ہوئے اک جاپانی لائٹ مشین گن تک رینگتا رہیا تے دوبارہ زخمی ہو گیا، لیکن اپنے مقصد توں 5 گز دے اندر رینگتا رہیا۔ اس دے بعد اس نے پوزیشن اُتے دستی بم پھینکا، جس توں گنر تے دو ہور افراد ہلاک ہوگئے۔ اس کارروائی نے اس دی پلٹن نوں دشمن دی پوزیشن اُتے تیزی توں قبضہ کرنے دی ترغیب دتی۔ تبھی اس نے اپنے زخماں اُتے مرہم پٹی کرنے دی اجازت دتی۔[111][۱۴۵]
لانس نائیک شیر شاہ، 16ويں پنجاب رجمنٹ (مرنے دے بعد ایوارڈ)↵
19-20 جنوری 1945 نوں، لانس نائیک شیر شاہ اپنی پلاٹون دے کھبے جانب دے حصے دی کمانڈ کر رہے سن جدوں اس اُتے جاپانیاں دی بھاری تعداد نے حملہ کيتا۔ اس نے دشمن دے سجے طرف رینگتے ہوئے تے پوائنٹ خالی رینج اُتے گولی مار دے دو حملےآں نوں توڑ دتا۔ دوسرے موقع اُتے اوہ ماریا گیا تے اس دی ٹانگ ٹُٹ گئی، لیکن اس نے برقرار رکھیا کہ اس دی چوٹ معمولی سی تے جدوں تیسرا حملہ آیا تاں اوہ دوبارہ دشمن نوں گھیردا ہويا اگے ودھیا ایتھے تک کہ اس دے سر وچ گولی لگ گئی تے اوہ ہلاک ہو گیا۔[۱۴۶]
نائیک گیان سنگھ، 15ويں پنجاب رجمنٹ↵
2 مارچ 1945 نوں، نائک گیان سنگھ جو اپنی پلاٹون دے سرکردہ حصے دے انچارج سن، اکیلے ہی اپنی ٹومی بندوق چلاندے ہوئے چلے گئے، تے دشمن دے لومڑیاں نوں بھگا دتا۔ بازو وچ زخمی ہوݨ دے باوجود اوہ دستی بم پھینکتا چلا گیا۔ اس نے چالاکی توں چھپائی گئی اینٹی ٹینک بندوق دے عملے اُتے حملہ کر کے اسنوں ہلاک کر دتا، تے فیر اپنے آدمیاں نوں دشمن دی تمام پوزیشناں نوں صاف کرنے والی اک گلی توں تھلے لے گئے۔ اوہ اودوں تک اپنے حصے دی قیادت کردے رہے جداں تک کہ کارروائی تسلی بخش طریقے توں مکمل نہ ہو جائے۔[۱۴۷]
نائک نند سنگھ، گیارہويں سکھ رجمنٹ↵
11-12 مارچ 1944 نوں، نائک نند سنگھ، جو حملے دے اک اہم حصے دی کمانڈ کر رہے سن، نوں حکم دتا گیا کہ اوہ دشمن دی طرف توں حاصل کردہ پوزیشن اُتے دوبارہ قبضہ کر لین۔ اس نے اپنے یونٹ نوں بہت بھاری مشین گن تے رائفل فائر دے تھلے توں دودھاری تلوار اُتے لے گیا تے ران وچ زخمی ہوݨ دے باوجود پہلی خندق اُتے قبضہ کرلیا۔ اس دے بعد اوہ اکیلے ہی اگے ودھے تے چہرے تے کندھے اُتے دوبارہ زخمی ہو گئے، اس دے باوجود دوسری تے تیسری خندق اُتے قبضہ کر ليا۔ حوالدار پرکاش سنگھ، اٹھويں پنجاب رجمنٹ↵ 6 جنوری 1943 نوں، حوالدار پرکاش سنگھ نے اپنے ہی کیریئر نوں اگے ودھایا تے دو معذور جہازاں دے عملے نوں بہت شدید اگ توں بچایا۔ اک بار فیر 19 جنوری نوں ايسے علاقے وچ اس نے دو تے کیریئرز نوں بچایا جنہاں نوں دشمن دی ٹینک شکن بندوق نے کارروائی توں باہر کر دتا سی۔ اس دے بعد اوہ دوبارہ باہر نکلیا تے اک ہور معذور جہاز بردار نوں لیایا جس وچ دو زخمی آدمی سن ۔[۱۴۸]
جمعدار پرکاش سنگھ چِب، 13ويں فرنٹیئر فورس رائفلز (مرنے دے بعد ایوارڈ)↵
16/17 فروری 1945 نوں جمعدار پرکاش سنگھ اک پلاٹون دی کمان کر رہے سن جس نے دشمن دے شدید حملےآں دا وڈا بجھ چُکیا۔ اوہ دونے ٹخناں وچ زخمی ہو گیا سی تے اپنی کمان دے قابل نہيں سی، لیکن جدوں اس دا سیکنڈ انہاں کمانڈ وی زخمی ہو گیا سی، تاں اوہ رینگتا ہويا واپس چلا گیا تے دوبارہ اپنی یونٹ دی کمان سنبھال لی، آپریشن دی ہدایت دی تے اپنے جواناں دی حوصلہ افزائی کيتی۔ اوہ دوسری بار دونے ٹانگاں وچ زخمی ہويا لیکن اوہ اپنے ہتھوں توں اک جگہ توں دوسری جگہ گھسیٹتے ہوئے دفاع دی ہدایت کردا رہیا۔ جدوں تیسری بار تے آخری بار زخمی ہويا، تاں اوہ ڈوگرہ جنگ دے نعرے لگاندا ہويا مر گیا، اس توں اس دی کمپنی نوں حوصلہ ملیا جس نے آخر کار دشمن نوں بھگا دتا۔[۱۴۹]
حوالدار عمراؤ سنگھ، انڈین آرٹلری رجمنٹ↵
15-16 دسمبر 1944 نوں، حوالدار عمراؤ سنگھ 81ويں مغربی افریقی ڈویژن توں منسلک 30ويں ماؤنٹین رجمنٹ، انڈین آرٹلری دے اک ایڈوانس سیکشن وچ فیلڈ گن ڈیٹیچمنٹ کمانڈر سن ۔ سنگھ دی بندوق 8ويں گولڈ کوسٹ رجمنٹ نوں سپورٹ کرنے والی اعلیٰ پوزیشن وچ سی 75 ملی میٹر بندوقاں تے مارٹراں توں 90 منٹ دی مسلسل بمباری دے بعد، سنگھ دی گن پوزیشن اُتے جاپانی پیادہ فوج دی گھٹ توں گھٹ دو کمپنیاں نے حملہ کيتا۔ برین لائٹ مشین گن دا استعمال کردے ہوئے اس نے بندوق برداراں دی رائفل فائر دی ہدایت کی، حملہ نوں روک دتا، تے دو دستی بماں توں زخمی ہوگیا۔ حملہ آوراں دی دوسری لہر نے سنگھ تے دو ہور بندوق برداراں دے علاوہ سبھی نوں مار ڈالیا، لیکن انہاں نوں وی ماریا گیا۔ تِناں فوجیاں دے پاس صرف چند گولیاں باقی سی، تے ایہ حملہ دے ابتدائی مراحل وچ حملہ آوراں دی تیسری لہر دے ذریعے تیزی توں ختم ہو گئياں۔ بے بھَو، سنگھ نے اک "بندوق بردار" (اک بھاری لوہے دی سلاخ، جو کوے دی بار دی طرح) اٹھائی تے ہتھ توں ہتھ دی لڑائی وچ اسنوں ہتھیار دے طور اُتے استعمال کيتا۔ اسنوں تن پیادہ فوجیاں نوں ماردے ہوئے دیکھیا گیا سی، اس توں پہلے کہ اوہ ہنگامےآں دی بارش دا شکار ہو جائے۔ چھ گھینٹے بعد، جوابی حملے دے بعد، اوہ زندہ لیکن اپنے توپ خانے دے ٹکڑے دے نیڑے بے ہوش پایا گیا، جو سر دی چوٹ دی وجہ توں تقریباً ناقابل شناخت سی، ہن وی اپنے بندوق بردار نوں پکڑے ہوئے سی۔ دس جاپانی فوجی نیڑے ہی مرے پئے سن ۔ اس دن دے بعد اس دی فیلڈ گن دوبارہ کارروائی وچ آگئی۔
صوبدار رام سروپ سنگھ، پہلی پنجاب رجمنٹ (مرنے دے بعد ایوارڈ)↵
25 اکتوبر 1944 نوں دو پلاٹوناں نوں دشمن دی اک مضبوط پوزیشن اُتے حملہ کرنے دا حکم دتا گیا۔ صوبیدار رام سروپ سنگھ دی قیادت وچ پلاٹون نے دشمن نوں مکمل طور اُتے بھگا کر اپنا مقصد حاصل کر ليا، تے بھانويں صوبیدار دونے ٹانگاں وچ زخمی سی، اس نے اگے ودھنے اُتے اصرار کيتا۔ بعد وچ ، دشمن دے شدید جوابی حملے نوں صرف صوبیدار رام سروپ سنگھ دے زبردست جوابی انچارج نے روک دتا جس وچ اس نے خود دشمن دے چار نوں مار ڈالیا۔ اوہ دوبارہ زخمی ہو گیا، ران وچ ، لیکن اپنے آدمیاں دی رہنمائی کردا رہیا، تے دو دشمن نوں مار ڈالیا، ایتھے تک کہ اوہ جان لیوا زخمی ہو گیا۔[۱۵۰]
قائم مقام صوبیدار نیترابہادر تھاپا، پنجويں گورکھا رائفلز (مرنے دے بعد ایوارڈ)↵
25-26 جون 1944 نوں، قائم مقام صوبیدار تھاپا بشن پور، برما وچ اک چھوٹی وکھ تھلگ پہاڑی چوکی دی کمانڈ کر رہے سن جدوں جاپانی فوج نے زبردست حملہ کيتا۔ اپنے قائد دی بہادری توں متاثر ہو کے جواناں نے اپنی پوزیشن نوں تھام لیا تے دشمناں نوں ماریا ، لیکن جانی نقصان بہت ودھ سی تے کمک دی درخواست کيتی گئی۔ جدوں ایہ چند گھینٹے بعد پہنچے تاں انہاں نوں وی بھاری جانی نقصان پہنچیا۔ تھاپا نے کمک دا گولہ بارود خود حاصل کيتا تے دستی بماں تے ککریاں توں حملہ کیتا، ایتھے تک کہ اوہ ماریا گیا.
اطالوی مہم دے ایوارڈز
[سودھو]نائک یشونت گھڈگے ، 5ويں مہارٹہ لائٹ انفنٹری (مرنے دے بعد ایوارڈ)
10 جولائی 1944 نوں، نائیک یشونت گھڈگے دی کمانڈ وچ رائفل سیکشن نیڑے توں بھاری مشین گن دی گولی دی زد وچ آیا جس وچ کمانڈر دے علاوہ سیکشن دے تمام ارکان ہلاک یا زخمی ہوگئے۔ بغیر کسی ہچکچاہٹ دے نائک یشونت گھاگے مشین گن دی پوزیشن اُتے پہنچے، پہلے اک گرینیڈ پھینکا جس نے مشین گن تے فائرر نوں باہر کڈ دتا تے فیر اس نے بندوق دے عملے وچوں اک نوں گولی مار دتی۔ آخر کار، اپنے میگزین نوں تبدیل کرنے دا وقت نہ ہوݨ دے باعث، اس نے دشمن دے باقی دو ارکان نوں موت دے گھاٹ اتار دتا۔ دشمن دے اک سنائپر دی گولی توں اوہ جان لیوا زخمی ہو گیا۔
رائفل مین تھمن گرونگ ، 5ويں گورکھا رائفلز (بعد وچ بعد ایوارڈ)
10 نومبر 1944 نوں، رائفل مین تھامن گرونگ لڑائی دے گشت وچ سکاؤٹ دے طور اُتے کم کر رہے سن ۔ ایہ بلاشبہ اس دی شاندار بہادری دی وجہ توں سی کہ اس دی پلٹن اک انتہائی مشکل پوزیشن توں پِچھے ہٹنے وچ کامیاب رہی جس توں ودھ جانی نقصان نئيں ہويا سی تے کچھ بہت قیمتی معلومات حاصل ہوئی سی جس دے نتیجے وچ تن دن بعد اس معاملے نوں پھڑ اگیا۔ رائفل مین دی بہادری نے اسنوں اپنی جان دے دتی۔ [۱۵۱]
سپاہی علی حیدر ، 13ويں فرنٹیئر فورس رائفلز
9 اپریل 1945 نوں دریائے سینیو نوں عبور کرنے دے دوران، صرف سپاہی علی حیدر تے اس دے سیکشن دے دو ہور افراد ہیوی مشین گن دی گولی دی زد وچ آ گئے۔ فیر، جدوں دوسرے دو نے اسنوں جا پکڑآ لیا، سپاہی نے نیڑے ترین مضبوط پوائنٹ اُتے حملہ کيتا تے زخمی ہوݨ دے باوجود اسنوں کارروائی توں دور کردتا۔ دوسرے مضبوط پوائنٹ اُتے حملہ کردے ہوئے اوہ دوبارہ شدید زخمی ہو گیا لیکن نیڑے توں رینگنے، گرنیڈ پھینکنے تے پوسٹ نوں چارج کرنے وچ کامیاب ہو گیا۔ دشمن وچوں دو زخمی ہوئے، باقی دو نے ہتھیار ڈال دیے۔ اس دے بعد کمپنی دے باقی افراد دریا نوں عبور کرنے تے اک پل ہیڈ قائم کرنے وچ کامیاب ہوگئے۔ [۱۵۲]
سپاہی نامدیو جادو ، 5ويں مہارٹہ لائٹ انفنٹری
9 اپریل 1945 نوں، اٹلی، جدوں دریا دے مشرقی سیلابی کنارے اُتے اک حملے وچ اک چھوٹی پارٹی دا تقریباً صفایا ہو گیا سی، سپاہی نامدیو جادھو نے دو زخمیاں نوں گہرے پانی دے ذریعے، اک کھڑی کنارے اُتے تے بارودی سرنگ دی پٹی دے ذریعے بھاری اگ دے تھلے توں لے گیا ۔ راکھی دے خیال توںفیر، اپنے مردہ ساتھیاں دا بدلہ لینے دا عزم کردے ہوئے، اس نے دشمن دی تن مشین گن پوسٹاں نوں ختم کر دتا۔ آخر کار، بینک دے اُتے چڑھ کر اس نے مراٹھا جنگ دا نعرہ لگایا تے باقی کمپنیاں نوں لہرا دتا۔ اس نے نہ صرف بہت ساریاں جاناں بچاواں بلکہ بٹالین نوں برج ہیڈ نوں محفوظ بنانے تے بالآخر علاقے وچ دشمن دی تمام مزاحمت نوں کچݪݨ دے قابل بنایا۔ [۱۵۳]
سپاہی کمل رام ، اٹھويں پنجاب رجمنٹ
12 مئی 1944 نوں کمپنی دی پیش قدمی فرنٹ تے فلینکس اُتے چار پوسٹاں توں بھاری مشین گن دی فائرنگ توں روک دتی گئی۔ پوزیشن اُتے قبضہ ضروری سی تے سپاہی کمل رام نے رضاکارانہ طور اُتے سجے چوکی دے عقبی حصے وچ وڑ کے اسنوں خاموش کر دتا۔ اس نے پہلی دو چوکیوں اُتے اَگڑ پِچھڑ حملہ کیتا، دشمناں نوں قتل یا قیدی بنا لیا تے اک حوالدار دے نال مل کے اک تہائی دشمن دی تباہی مکمل کيتی۔ اس دی شاندار بہادری نے بلاشبہ جنگ دے نازک دور وچ اک مشکل صورتحال نوں بچایا۔ [۱۵۴]
رائفل مین شیر بہادر تھاپا ، 9ويں گورکھا رائفلز (بعد وچ بعد ایوارڈ)
18-19 ستمبر 1944 نوں، جدوں 9ويں گورکھا رائفلز دی اک کمپنی نوں جرمن تیار پوزیشن دی طرف توں شدید مخالفت دا سامنا کرنا پيا، رائفل مین شیر بہادر تھاپا تے اس دے سیکشن کمانڈر، جو بعد وچ بری طرح زخمی ہوئے، نے دشمن دی مشین گن اُتے چارج کيتا تے خاموش کر دتا۔ رائفل مین اس دے بعد اکیلے اک ریز دے بے نقاب حصے دی طرف چلا گیا جتھے گولیاں دے بوچھاڑ نوں نظر انداز کردے ہوئے اس نے ہور مشین گناں نوں خاموش کرایا، واپسی دا راستہ بنایا تے دو زخمیاں نوں مارنے توں پہلے بچا لیا۔ [۱۵۵]
جارج کراس
[سودھو]جارج کراس (GC) وکٹوریہ کراس دا ہم منصب اے تے شہریاں دے نال نال فوجی اہلکاراں دے لئی سب توں ودھ بہادری دا ایوارڈ اے جو انہاں کارروائیاں وچ جو دشمن دے سامنے نئيں ہُندے، یا جنہاں دے لئی عام طور اُتے فوجی اعزاز نئيں دتا جاندا۔
ہندوستانی فوج دے تھلے لکھے ارکان نے دوسری جنگ عظیم وچ جارج کراس وصول کيتا ؛
کیپٹن متین احمد انصاری ، ستويں راجپوت رجمنٹ (مرن مگروں ایوارڈ)
دسمبر 1941 وچ ہانگ کانگ اُتے حملہ کرنے دے بعد اسنوں جاپانیاں نے قید کر ليا سی۔ جدوں جاپانیاں نوں معلوم ہويا کہ اس دا تعلق اک شاہی ریاست دے حکمران توں اے، تاں انہاں نے مطالبہ کيتا کہ اوہ انگریزاں توں اپنی وفاداری ترک کر دیؤ تے جیل دے کیمپاں وچ ہندوستانی قیدیاں دی صفاں وچ عدم اطمینان پھیلائيں ۔ اس نے انکار کر دتا تے مئی 1942 وچ اسنوں بدنام زمانہ اسٹینلے جیل وچ ڈال دتا گیا، جتھے اسنوں بھُکھا ماریا گیا تے انہاں اُتے ظلم کيتا گیا۔ جدوں اوہ جیل دے کیمپاں وچ واپسی اُتے انگریزاں دے نال اپنی وفاداری اُتے ثابت قدم رہے تاں اسنوں دوبارہ اسٹینلے جیل وچ قید کردتا گیا، جتھے اسنوں پنج ماہ تک بھُکھا رکھیا گیا تے اذیتاں دتیاں گئیاں۔ اس دے بعد اسنوں اصل کیمپ وچ واپس کر دتا گیا، جتھے اس نے انگریزاں دے نال اپنی وفاداری جاری رکھی، تے ایتھے تک کہ دوسرے قیدیاں دے فرار دی کوششاں نوں منظم کرنے وچ وی مدد کيتی۔ اسنوں 30 ہور برطانوی، چینی تے ہندوستانی قیدیاں دے نال موت دی سزا سنائی گئی تے 20 اکتوبر 1943 نوں اس دا سر قلم کر دتا گیا [۱۵۶]
سووار ڈتو رام ، سینٹرل انڈیا ہارس (مرنے دے بعد ایوارڈ)
سووار ڈتو رام نوں 23 جولائی 1944 نوں اٹلی دے مونٹی کیسینو وچ اک زخمی ساتھی دی مدد کرنے اُتے انہاں دی بہادری اُتے مرن مگروں جارج کراس توں نوازیا گیا۔ [۱۵۷]
لیفٹیننٹ کرنل محمود خان درانی ، پہلی بہاولپور انفنٹری ، بھارتی ریاستی افواج
گرفتاری دے وقت اوہ بھارتی ریاستی افواج دی پہلی بہاولپور انفنٹری توں منسلک سن ۔ 1942 وچ ملایا وچ پسپائی دے دوران، اوہ تے سپاہیاں دی اک چھوٹی پارٹی تن ماہ تک گرفتاری توں بچنے وچ کامیاب ہو گئی، اس توں پہلے کہ انہاں دے مقام نوں جاپانی متحدہ انڈین نیشنلسٹ آرمی دے حوالے کے دتا جائے۔ اس نے INA دے نال تعاون کرنے توں انکار کر دتا تے ایجنٹاں دی ہندوستان وچ دراندازی دی انہاں دی کوششاں دا مقابلہ کرنے دے لئی کم کيتا۔ مئی 1944 وچ ، اسنوں گرفتار کر ليا گیا تے جاپانیاں نے منظم طریقے توں بھُکھا تے تشدد دا نشانہ بنایا، لیکن اس نے اپنے ساتھیاں نوں دھوکہ دینے توں انکار کر دتا۔ اس دے بعد اسنوں جاپانیاں نے INA دے حوالے کے دتا جتھے اس اُتے دوبارہ وحشیانہ تشدد کيتا گیا تے اک موقع اُتے اسنوں موت دی سزا سنائی گئی۔ اوہ اپنی پوری آزمائش وچ ثابت قدم رہیا۔ [۱۵۸]
لانس نائیک اسلام الدین ، نويں جاٹ رجمنٹ (مرن مگروں ایوارڈ)
12 اپریل 1945 پیاوبوے، وسطی برما وچ جدوں اس نے ساتھیاں نوں بچانے دے لئی اپنی جان قربان کيتی۔ [۱۵۹]
نائک کرپا رام 13ويں فرنٹیئر فورس رائفلز (بعد وچ بعد ایوارڈ)
بنگلور دے اک آرام کیمپ وچ فیلڈ فائرنگ دی مشق دے دوران، اک رائفل گرینیڈ غلط فائر ہويا تے اس دے حصے توں صرف اٹھ گز دے فاصلے اُتے گرا۔ اٹھائیہہ سالہ سپاہی تیزی توں اگے ودھیا، جواناں دے بچانے دے لئی چیختا ہويا تے اسنوں محفوظ فاصلے اُتے پھینکنے دی کوشش کيتی۔ ایہ اس دے ہتھ وچ پھٹ گیا، جس توں اوہ جان لیوا زخمی ہو گیا، لیکن اس دی خود قربانی نے اس دے ساتھیاں نوں نقصان توں بچا لیا۔ [۱۶۰]
حوالدار عبدالرحمن ، 9 ويں جاٹ رجمنٹ (مرن مگروں ایوارڈ)
22 فروری 1945 نوں جاوا وچ کلیٹیک وچ ہوائی حادثے نوں ہوݨ توں بچانے دی کوشش وچ اس نے بہادری دا مظاہرہ کيتا۔ [۱۶۱]
لیفٹیننٹ سبرامنیم ، ملکہ وکٹوریہ دے اپنے مدراس سیپرز اینڈ مائنر (مرنے دے بعد ایوارڈ)
دوسرےآں نوں دھماکے توں بچانے دے لئی 24 جون 1944 نوں اک بارودی سرنگ اُتے ڈگ کے اپنی جان قربان کر دتی۔ [۱۶۲]
مابعد
[سودھو]دوسری جنگ عظیم وچ ہندوستانی سلطنت دے 87,000 توں ودھ فوجیاں، فضائی عملے تے بحری فوجیاں دیاں جاناں گئياں، [۱۶۳] اس وچ 24,338 ہلاک تے 11,754 لاپتہ شامل سن ۔ [۱۶۴] بھاری اکثریت ہندوستانی فوج دے ارکان دی اے۔ مزیدیہ کہ 34,354 زخمی ہوئے۔ [۱۶۳]
جنگی قیدی بننے والے 79,489 ہندوستانی فوجاں وچوں جرمن اور/یا اطالوی افواج دے پاس 15,000 توں 17,000 سن ۔ [۱۶۵] انہاں جنگی قیدیاں وچوں 2,500 تے 4,000 دے درمیان بعد وچ اتحادیاں توں لڑنے دے ارادے توں اطالوی بٹاگلیون آزاد ہندستان اور/یا جرمن انڈیشے لیجن وچ شامل ہوئے۔ [۱۶۵][۱۶۶] جاپانی افواج دے ہتھوں پکڑے گئے 40,000 توں ودھ ہندوستانی جنگی قیدیاں نے جاپانی حامی انڈین نیشنل آرمی (INA) دے لئی رضاکارانہ خدمات انجام دتیاں، جس نے برما تے شمال مشرقی ہندوستان وچ اتحادیاں توں لڑیا۔ سنگاپور دے موسم خزاں وچ 60,000 ہندوستانی جنگی قیدیاں وچوں، 11,000 جاپانی کیمپاں وچ بیماری، غذائی قلت، جسمانی زیادتی، یا ودھ کم توں مر گئے۔ [۱۶۷] انہاں وچوں بوہت سارے لوکاں نوں نیو گنی یا جزائر سولومن منتقل کر دتا گیا سی، جتھے جاپانی افواج نے انہاں نوں جبری مشقت دے طور اُتے استعمال کيتا سی۔
1943 دے اواخر وچ ، جدوں اٹلی نے اتحادیاں دے سامنے سر تسلیم خم کیتا، ہندوستانی انہاں دسیاں ہزار اتحادی جنگی قیدیاں وچ شامل سن جو جنگی قیدیاں دے کیمپاں توں فرار ہوئے، یا آزاد کرائے گئے۔ 1943 تے 1944 دے دوران قیدیاں دے تبادلے وچ 128 ہندوستانی جنگی قیدیاں نوں جرمنی توں واپس بھیجیا گیا۔ [۱۶۸] 200 توں ودھ ہندوستانی جنگی قیدی یورپ وچ مر گئے۔ [۱۶۹] 30 اپریل 1945 تک جرمن کیمپاں وچ صرف 8,950 ہندوستانی جنگی قیدی رہ گئے۔ [۱۷۰] جرمن انڈیشے لیگون نے بوہت گھٹ فرنٹ لائن ایکشن دیکھیا، اس وچ بوہت گھٹ جانی نقصان ہويا تے اس دے بوہت سارے بھرتی ہوݨ والے جنگی قیدیاں دے کیمپاں وچ واپس آ گئے۔ جولائی 1945 وچ ، برطانوی حکومت نے اطلاع دتی کہ لشکر دے گھٹ توں گھٹ 1,045 ارکان نوں پہلے ہی ہندوستان واپس بھیج دتا گیا اے، یا انہاں نوں برطانیہ وچ پوچھ گچھ دے لئی رکھیا جا رہیا اے، جداں کہ تقریباً 700 یورپ وچ مفرور نيں۔ [۱۷۱][۱۷۰] ) اس دے برعکس، INA دے ذریعے بھرتی کيتے گئے جنگی قیدیاں وچوں 2,615 اتحادیاں دے خلاف کارروائی وچ مارے گئے یا لاپتہ ہوئے۔ [۱۷۲]
دوسری جنگ عظیم اوہ آخری دور سی جدوں ہندوستانی فوج نے برطانوی فوج دے نال لڑائی وچ حصہ لیا ، جداں کہ آزادی تے تقسیم 1947 وچ ہوئی سی[۱۷۳] 3 جون 1947 نوں برطانوی حکومت نے ہندوستان تے پاکستان دے درمیان برصغیر دی تقسیم دے منصوبے دا اعلان کيتا۔ 30 جون 1947 نوں مسلح افواج دی تقسیم دے طریقہ کار اُتے اتفاق ہويا۔ تقسیم دے بعد برٹش انڈین آرمی نوں نويں ریاستاں دی افواج ، انڈین آرمی تے پاکستان آرمی دے درمیان تقسیم کر دتا گیا۔ فیلڈ مارشل کلاڈ آچنلیک ، اودوں کے کمانڈر انچیف، انڈیا نوں تقسیم کاری دا سپریم کمانڈر مقرر کيتا گیا تاکہ یونٹس، اسٹورز وغیرہ دی ہموار تقسیم نوں یقینی بنایا جا سکے۔ یکم جولائی 1947 نوں اعلان کيتا گیا کہ دونے ملکاں 15 اگست 1947 تک اپنی اپنی مسلح افواج دا آپریشنل کنٹرول حاصل کر لین گے۔حوالےدی لوڑ؟
ایہ وی دیکھو
[سودھو]- دوسری جنگ عظیم وچ ہندوستانی تقسیم دی لسٹ
- دوسری جنگ عظیم وچ برطانوی سلطنت دی تقسیم دی لسٹ
- دوسری عالمی جنگ وچ برطانوی دولت مشترکہ دی فوجی تریخ
- انڈین نیشنل آرمی
- انڈی
نوٹس
[سودھو]- Allen, Louis (1984). Burma: The Longest War. Dent Paperbacks. ISBN 0-460-02474-4.
- Anders, Leslie. The Ledo Road: General Joseph W. Stilwell's Highway to China (1965)
- Badsey, Stephen (2000). The Hutchinson atlas of World War Two battle plans: before and after. Taylor & Francis. ISBN 1-57958-265-6.
- Barkawi, Tarak. "Culture and Combat in the Colonies: The Indian Army in the Second World War", Journal of Contemporary History 41 (2006): 325–55. online Archived 4 مارچ 2016 at the وے بیک مشین
- Blunt, Alison (2005). Domicile and diaspora: Anglo-Indian women and the spatial politics of home. Wiley Blackwell. ISBN 1-4051-0055-9.
- (2002) The British Army 1939–45 (3): The Far East. Osprey Publishing. ISBN 1-84176-238-5.
- Brown, F Yeats (2007). Martial India. Read Books. ISBN 978-1-4067-3397-6.
- Carver, Field Marshal Lord (2001). The Imperial War Museum Book of the War in Italy 1943–1945. Sidgwick & Jackson. ISBN 0-330-48230-0.
- Chappell, Mike (1993). The Gurkhas. Osprey Publishing. ISBN 1-85532-357-5.
- Churchill, Winston (1986). The Hinge of Fate Volume 4 of Second World War. Houghton Mifflin Harcourt. ISBN 0-395-41058-4.
- Dunn, Peter M (1985). The first Vietnam War. C Hurst & Co. ISBN 0-905838-87-4.
- (2008) Gazala 1942: Rommel's Greatest Victory. Osprey Publishing. ISBN 978-1-84603-264-6.
- Guy, Alan J. and Peter B. Boyden, eds. Soldiers of the Raj: The Indian Army 1600–1947 (Coventry, UK: National Army Museum, 1997)
- Harper, Stephen (1985). Miracle of deliverance: the case for the bombing of Hiroshima and Nagasaki. Sidgwick & Jackson. ISBN 0-283-99282-4.
- Haining, Peter (2007). The Banzai Hunters: The Forgotten Armada of Little Ships That Defeated the Japanese, 1944–45. Anova Books. ISBN 978-1-84486-052-4.
- Hoyt, Edwin Palmer (2002). Backwater war: the Allied campaign in Italy, 1943–1945. Greenwood Publishing Group. ISBN 0-275-97478-2.
- Jackson, Ashley (2005). The British Empire and the Second World War. Continuum International Publishing Group. ISBN 1-85285-417-0.
- Jeffreys, Alan, and Patrick Rose, eds. The Indian Army 1939–47: Experience and Development (Farnham: Ashgate, 2012), 244pp online review
- (2005) The British Army in the Far East 1941–45. Osprey Publishing. ISBN 1-84176-790-5.
- Khan, Yasmin. The Raj At War: A People's History of India's Second World War (Random House India, 2015); published in US and UK as India At War: The Subcontinent and the Second World War (Oxford U.P. 2015)
- L، Klemen (۲۰۰۰). «Forgotten Campaign: The Dutch East Indies Campaign 1941–1942». بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۱-۰۷-۲۶. دریافتشده در ۲۰۲۳-۰۶-۲۶.
- Latimer, Jon (2004). Burma: The Forgotten War, London: John Murray.
- Liddle Hart, Basil (1970). History of the Second World War. G P Putnam. ISBN 0-306-80912-5.
- (2001) The Oxford History of the British Empire: The Twentieth Century Volume 4 of The Oxford History of the British Empire. Oxford University Press. ISBN 0-19-924679-3.
- (2006) Iraq 1941: the battles for Basra, Habbaniya, Fallujah and Baghdad. Osprey Publishing. ISBN 1-84176-991-6.
- McMillan, Richard (2005). The British occupation of Indonesia 1945–1946. Routledge. ISBN 0-415-35551-6.
- (2007) Desert Rats: British 8th Army in North Africa 1941–43. Osprey Publishing. ISBN 978-1-84603-144-1.
- Moreman, T R (2005). The jungle, the Japanese and the British Commonwealth armies at war, 1941–45. Routledge. ISBN 0-7146-4970-8.
- Perry, Frederick William (1988). The Commonwealth armies: manpower and organisation in two world wars. Manchester University Press ND. ISBN 0-7190-2595-8.
- Prasad, Bisheshwar. The Retreat from Burma, 1941–1942 (Delhi, 1954) online official history
- Prasad, S. N., K. D. Bhargava, P. N. Khera. The Reconquest of Burma, volume I: جون 1942 – جون 1944 (Delhi: 1958) online vol 1; online vol 2
- Raghavan, Srinath. India's War: World War II and the Making of Modern South Asia (2016). wide-ranging scholarly survey excerpt
- Roy, Kaushik. "Military Loyalty in the Colonial Context: A Case Study of the Indian Army during World War II." Journal of Military History 73.2 (2009): 497-529.
- Raina, B.L. The Official History Of The Indian Armed Forces In The Second World 5 vol. 1963).
- Reynolds, Bruce E (2005). Thailand's secret war: the Free Thai, OSS, and SOE during World War II. Cambridge UNiversity. ISBN 0-521-83601-8.
- Riddick, John F (2006). The history of British India. Greenwood Publishing Group. ISBN 0-313-32280-5.
- Rose, Patrick. The Indian Army, 1939–47: Experience and Development (Routledge, 2016).
- Roy, Kaushik, "Military Loyalty in the Colonial Context: A Case Study of the Indian Army during World War II", Journal of Military History (2009) 73#2 pp 144–172 online
- Roy, Kaushik. "Expansion And Deployment of the Indian Army during World War II: 1939–45," Journal of the Society for Army Historical Research, (2010) 88#355, pp 248–268
- Roy, Kaushik, ed. The Indian Army in the Two World Wars (Brill, 2011).
- Roy, Kaushik, ed. War and society in colonial India, 1807–1945 (Oxford UP, 2010).
- Sharma, Gautam (1990). Valour and Sacrifice: Famous Regiments of the Indian Army. Allied Publishers. ISBN 81-7023-140-X.
- Slim, William (1956). Defeat Into Victory. Buccaneer Books. ISBN 1-56849-077-1.
- Sumner, Ian (2001). The Indian Army 1914–1947. Osprey Publishing. ISBN 1-84176-196-6.
- Voigt, Johannes. India in The Second World War (1988).
- Warren, Alan (2007). Britain's Greatest Defeat: Singapore 1942. Continuum International Publishing Group. ISBN 978-1-85285-597-0.
حوالے
[سودھو]- ↑ "Indian Army personnel". https://www.nationalarchives.gov.uk/help-with-your-research/research-guides/indian-army-personnel/. Retrieved on 4 دسمبر 2021.
- ↑ ۲.۰ ۲.۱ ۲.۲ Sumner, p.25
- ↑ "Commonwealth War Graves Commission Report on India 2007–2008". Commonwealth War Graves Commission. https://web.archive.org/web/20100618081321/http://www.cwgc.org/admin/files/cwgc_india.pdf. Retrieved on 7 ستمبر 2009.
- ↑ "Annual Report 2014–2015 by Commonwealth War Graves Commission – issuu". https://web.archive.org/web/20171010075358/https://issuu.com/wargravescommission/docs/ar_2014-2015?e=4065448%2F31764375. Retrieved on 10 جولائی 2022.
- ↑ Sumner, p.23
- ↑ ۶.۰ ۶.۱ "The Indian Army in the Second World War – CWGC – Forever India". https://web.archive.org/web/20120404114825/http://www.cwgc.org/foreverindia/context/indian-army-in-2nd-world-war.php.
- ↑ "Armed and ready". https://web.archive.org/web/20150524192004/http://www.newindianexpress.com/magazine/article1433642.ece?service=print. Retrieved on 2015-05-24.
- ↑ Kaushik Roy, "Expansion And Deployment of the Indian Army during World War II: 1939-45,"Journal of the Society for Army Historical Research, Autumn 2010, Vol. 88 Issue 355, pp 248-268
- ↑ Sumner, p.15
- ↑ Louis & Brown, p.284
- ↑ ۱۱.۰ ۱۱.۱ Sumner, p.13
- ↑ Louis & Brown, p.285
- ↑ Perry, p.101
- ↑ ۱۴.۰ ۱۴.۱ Perry, p.102
- ↑ ۱۵.۰ ۱۵.۱ ۱۵.۲ Sumner, p.23
- ↑ ۱۶.۰ ۱۶.۱ ۱۶.۲ Perry, p.103
- ↑ Perry, pp.103–104
- ↑ Peter Stanley, "Great in adversity: Indian prisoners of war in New Guinea", Journal of the Australian War Memorial (Oct 2002) #37 online
- ↑ ۱۹.۰ ۱۹.۱ Perry, p.108
- ↑ Perry, p.108
- ↑ Perry, p.112
- ↑ ۲۲.۰ ۲۲.۱ Perry, p.108
- ↑ Perry, p.111
- ↑ ۲۴.۰ ۲۴.۱ Perry, p.111
- ↑ Jeffreys & Anderson, pp. 19–20
- ↑ ۲۶.۰ ۲۶.۱ Perry, p.108
- ↑ Moreman (2005), p.164
- ↑ Perry, p.111
- ↑ Jeffreys & Anderson p.21
- ↑ Jeffreys & Anderson, p.23
- ↑ Jeffreys & Anderson, p.24
- ↑ Slim, p.379
- ↑ Slim, p.477
- ↑ Perry, p.1114
- ↑ ۳۵.۰ ۳۵.۱ ۳۵.۲ Perry, p.1114
- ↑ Allen, pp.187–188
- ↑ "50th Parachute Brigade". Order of Battle. http://www.ordersofbattle.com/UnitData.aspx?UniX=6185&Tab=Sub. Retrieved on 12 اکتوبر 2009.
- ↑ "44 Indian Airborne Division". Order of Battle. https://web.archive.org/web/20070930030034/http://www.ordersofbattle.com/UnitData.aspx?UniX=7413. Retrieved on 12 اکتوبر 2009.
- ↑ Brayley, p.22
- ↑ "44 Indian Airborne Division". Order of Battle. https://web.archive.org/web/20070930030034/http://www.ordersofbattle.com/UnitData.aspx?UniX=7413. Retrieved on 10 اکتوبر 2009.
- ↑ ۴۱.۰ ۴۱.۱ "Regiment of Artillery". Global Security. http://www.globalsecurity.org/military/world/india/artillery.htm. Retrieved on 11 اکتوبر 2009.
- ↑ "Index data". Order of Battle. https://web.archive.org/web/20080614232609/http://www.ordersofbattle.com/IndexData.aspx?SttX=BCOM&&SrvX=ARM. Retrieved on 11 اکتوبر 2009.
- ↑ "Indian Engineers". Order of Battle. http://www.ordersofbattle.com/CorpsData.aspx?CorX=376. Retrieved on 12 اکتوبر 2009.
- ↑ Perry, p.1114
- ↑ Brown, p.140
- ↑ Blunt, p.61
- ↑ ۴۷.۰ ۴۷.۱ Brown, p.134
- ↑ "Indian Corps unit index". Order of Battle. https://web.archive.org/web/20100210075847/http://www.ordersofbattle.com/CorpsIndex.aspx. Retrieved on 10 اکتوبر 2009.
- ↑ "Mahmood Khan Durrani". George Cross database. https://web.archive.org/web/20080531175159/http://www.gc-database.co.uk/recipients/DurraniMK.htm. Retrieved on 9 اکتوبر 2009.
- ↑ Jackson, pp.376–377
- ↑ Slim, p.216
- ↑ Brayley, p.22
- ↑ Moreman & Anderson, p.4
- ↑ ۵۴.۰ ۵۴.۱ ۵۴.۲ Moreman & Anderson, p.5
- ↑ "HQ British Troops Palestine and Transjordan". Order of Battle. https://web.archive.org/web/20110814080031/http://www.ordersofbattle.com/UnitData.aspx?UniX=6890&Tab=Uhi. Retrieved on 14 دسمبر 2008.
- ↑ "History and Commanders of 9 Army [British Commonwealth"]. Order of Battle. https://archive.today/20120516042314/http://www.ordersofbattle.com/UnitData.aspx?UniX=7077&Tab=Sub. Retrieved on 14 دسمبر 2008.
- ↑ "Commanders of the 9th Army". Order of Battle. https://archive.today/20120516042330/http://www.ordersofbattle.com/UnitData.aspx?UniX=7077&Tab=App. Retrieved on 14 دسمبر 2008.
- ↑ Lyman & Gerrard, p.19
- ↑ Lyman & Gerrard, pp.7–8
- ↑ Brayley & Chappel, p.4
- ↑ Brayley & Chappell, p.5
- ↑ Brayley & Chappel, p.4
- ↑ "Southern Army Subordinates". Order of Battle. https://archive.today/20130104100946/http://www.ordersofbattle.com/UnitData.aspx?UniX=7163&Tab=Sub. Retrieved on 11 اکتوبر 2009.سانچہ:مردہ ربط
- ↑ "North Western Army". Order of Battle. https://archive.today/20070706171348/http://www.ordersofbattle.com/UnitData.aspx?UniX=8813&Tab=Sub. Retrieved on 14 اکتوبر 2009.
- ↑ ۶۵.۰ ۶۵.۱ Perry, p.102
- ↑ Riddick, p.115
- ↑ Riddick, p.116
- ↑ Riddick, p.116
- ↑ Riddick, p.116
- ↑ Brown, p.98
- ↑ ۷۱.۰ ۷۱.۱ Brown, p.101
- ↑ Ford & White p.26
- ↑ Brown, pp.103–110
- ↑ "The Invasion of British Somaliland". Stone & Stone online database of World War II. https://web.archive.org/web/20090706002409/http://stonebooks.com/history/somaliland.shtml. Retrieved on 5 اکتوبر 2009.
- ↑ ۷۵.۰ ۷۵.۱ Riddick, p.115
- ↑ Sumner, p.23
- ↑ ۷۷.۰ ۷۷.۱ Riddick, p.115
- ↑ Compton McKenzie, p.130
- ↑ Compton Mackenzie, pp.132–133
- ↑ Compton Mackenzie, pp.130–136
- ↑ Sumner, p.25
- ↑ Riddick, p.115
- ↑ Riddick, p.116
- ↑ Perry, p.102
- ↑ Sumner, p.23
- ↑ Perry, p.107
- ↑ Riddick, p.116
- ↑ Churchill, p.36
- ↑ Warren, p.275
- ↑ Churchill, pp.87–89
- ↑ L. Klemen (1999–2000), "The Invasion of British Borneo in 1942" Archived 2023-04-08 at the وے بیک مشین, Forgotten Campaign: The Dutch East Indies Campaign 1941–1942.
- ↑ "25th Indian Division". Burma Star Association. https://web.archive.org/web/20090712023409/http://www.burmastar.org.uk/25thind.htm. Retrieved on 14 اکتوبر 2009.
- ↑ Warren, pp.297–299
- ↑ Harper, p.154
- ↑ سانچہ:Cite magazine
- ↑ Reynolds, p.413
- ↑ Dunn, pp176–177
- ↑ McMillan, p.19
- ↑ Perry, p.107
- ↑ ۱۰۰.۰ ۱۰۰.۱ Riddick, p.116
- ↑ Slim, p.17.
- ↑ Slim, p.18
- ↑ Liddle Hart, p.218
- ↑ ۱۰۴.۰ ۱۰۴.۱ "7th Armoured Brigade". Ministry of Defence. https://web.archive.org/web/20090821221643/http://www.army.mod.uk/structure/9976.aspx. Retrieved on 8 اکتوبر 2009.
- ↑ Allen, p.115
- ↑ Perry, p.110
- ↑ Slim, p.284
- ↑ Allen, pp.187–188
- ↑ Allen, pp.159–162
- ↑ "Battle of Kohima". Ministry of Defence.UK. https://web.archive.org/web/20090806001743/http://www.mod.uk/NR/rdonlyres/4C2B25FC-2E6C-45F9-B785-8A75139E9A0A/0/ww2_kohima.pdf. Retrieved on 11 اکتوبر 2009.
- ↑ Moreman (2005), pp.175–197
- ↑ Moreman (2005), pp.175–197
- ↑ Haining, pp.166–167
- ↑ British Commonwealth Occupation Force 1945–52 Error in webarchive template: Check
|url=
value. Empty., AWM. - ↑ Sumner, p.23
- ↑ Jackson, p.366
- ↑ Riddick, p.116
- ↑ Chappell, p.58
- ↑ Carver, p.90
- ↑ Carver, p.103
- ↑ Majdalany, p. 128
- ↑ Badsey, p.150
- ↑ Badsey, p.154
- ↑ Zuehlke, p.340
- ↑ ۱۲۵.۰ ۱۲۵.۱ "The Tiger Triumphs". H.M. Stationery Office for the Government of India. 1946. https://web.archive.org/web/20081201224621/http://www.ourstory.info/library/4-ww2/Tiger/triumphs08.html. Retrieved on 12 اکتوبر 2009.
- ↑ Hoyt, p.186
- ↑ "The Tiger Triumphs". H.M. Stationery Office for the Government of India. 1946. https://web.archive.org/web/20081201224621/http://www.ourstory.info/library/4-ww2/Tiger/triumphs08.html. Retrieved on 12 اکتوبر 2009.
- ↑ "The Tiger Triumphs". H.M. Stationery Office for the Government of India. 1946. https://web.archive.org/web/20081201224621/http://www.ourstory.info/library/4-ww2/Tiger/triumphs08.html. Retrieved on 12 اکتوبر 2009.
- ↑ Sumner, p.25
- ↑ Sherwood, Marika. "Colonies, Colonials and World War Two". BBC History. https://www.bbc.co.uk/history/worldwars/wwtwo/colonies_colonials_01.shtml. Retrieved on 8 اکتوبر 2009.
- ↑ «Military Honours and Awards». Ministry of Defence. بایگانیشده از اصلی در 27 ستمبر 2007. دریافتشده در 30 جنوری 2007. نامعلوم پیرامیٹر دا
|url-status=
نظر انداز کردا (کمک); تاریخ وارد شده در|access-date=،|archive-date=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ "History Section – Sappers VCs". Royal Engineers Museum. https://web.archive.org/web/20060810230716/http://www.remuseum.org.uk/rem_his_vc.htm. Retrieved on 9 اکتوبر 2009.
- ↑ "Richhpal Ram". National Archives. http://www.nationalarchives.gov.uk/theartofwar/valgal/valour/INF3_0423.htm. Retrieved on 9 اکتوبر 2009.
- ↑ سانچہ:London Gazette
- ↑ سانچہ:London Gazette
- ↑ سانچہ:London Gazette
- ↑ «Fazel Din». Burma Star Association. بایگانیشده از اصلی در 20 جولائی 2009. دریافتشده در 9 اکتوبر 2009. نامعلوم پیرامیٹر دا
|url-status=
نظر انداز کردا (کمک); تاریخ وارد شده در|access-date=،|archive-date=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ سانچہ:London Gazette
- ↑ سانچہ:London Gazette
- ↑ سانچہ:London Gazette
- ↑ «The Victoria Cross Registers». The National Archives. دریافتشده در 9 اکتوبر 2009. تاریخ وارد شده در
|access-date=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ سانچہ:London Gazette
- ↑ سانچہ:London Gazette
- ↑ سانچہ:London Gazette
- ↑ «The Victoria Cross Registers». The National Archives. دریافتشده در 9 اکتوبر 2009. تاریخ وارد شده در
|access-date=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ «The Victoria Cross Registers». The National Archives. دریافتشده در 9 اکتوبر 2009. تاریخ وارد شده در
|access-date=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ سانچہ:London Gazette
- ↑ «Nand Singh». National Army Museum. بایگانیشده از اصلی در 12 نومبر 2009. دریافتشده در 9 اکتوبر 2009. نامعلوم پیرامیٹر دا
|url-status=
نظر انداز کردا (کمک); تاریخ وارد شده در|access-date=،|archive-date=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ «The Victoria Cross Registers». The National Archives. دریافتشده در 9 اکتوبر 2009. تاریخ وارد شده در
|access-date=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ «The Victoria Cross Registers». The National Archives. دریافتشده در 9 اکتوبر 2009. تاریخ وارد شده در
|access-date=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ سانچہ:London Gazette
- ↑ یادکرد خالی (کمک) زمرہ:MTH
- ↑ "The Victoria Cross Registers". The National Archives. http://www.nationalarchives.gov.uk/documentsonline/victoriacross.asp. Retrieved on 9 اکتوبر 2009.
- ↑ "Sepoy Kamal Ram". Ministry of Defence. https://web.archive.org/web/20091025113636/http://www.wewerethere.defencedynamics.mod.uk/ww2/k_ram.html. Retrieved on 9 اکتوبر 2009.
- ↑ سانچہ:London Gazette
- ↑ سانچہ:London Gazette
- ↑ "Ditto Ram". George Cross database. https://web.archive.org/web/20080531175114/http://www.gc-database.co.uk/recipients/DittoRam.htm. Retrieved on 9 اکتوبر 2009.
- ↑ "Mahmood Khan Durrani". George Cross database. https://web.archive.org/web/20080531175159/http://www.gc-database.co.uk/recipients/DurraniMK.htm. Retrieved on 9 اکتوبر 2009.
- ↑ "Islam-ud-Din". George Cross database. https://web.archive.org/web/20080531175850/http://www.gc-database.co.uk/recipients/Islam-ud-Din.htm. Retrieved on 9 اکتوبر 2009.
- ↑ "Kirpa Ram". George Cross database. https://web.archive.org/web/20080531180020/http://www.gc-database.co.uk/recipients/KirpaRam.htm. Retrieved on 9 اکتوبر 2009.
- ↑ "Abdul Rahman". George Cross database. https://web.archive.org/web/20071116141712/http://www.gc-database.co.uk/recipients/RahmanA.htm. Retrieved on 18 نومبر 2007.
- ↑ "Subramanian". George Cross database. https://web.archive.org/web/20080531181050/http://www.gc-database.co.uk/recipients/Subramanian.htm. Retrieved on 9 اکتوبر 2009.
- ↑ ۱۶۳.۰ ۱۶۳.۱ Sherwood, Marika. "Colonies, Colonials and World War Two". BBC History. https://www.bbc.co.uk/history/worldwars/wwtwo/colonies_colonials_01.shtml. Retrieved on 8 اکتوبر 2009.
- ↑ "'Debt of Honour Register' from the Commonwealth War Graves Commission". Direct.gov.uk. https://web.archive.org/web/20110611200009/http://www.direct.gov.uk/en/Diol1/DoItOnline/DG_4017507. Retrieved on 15 جون 2011.
- ↑ ۱۶۵.۰ ۱۶۵.۱ G. J. Douds, 2004, "The Men Who Never Were: Indian POWs in the Second World War", South Asia: Journal of South Asian Studies, vol. 27, no. 2, pp189, 191, 209.
- ↑ Secretary of State for India [Arthur Henderson], 1946, House of Commons Debates, vol 425, (8 جولائی).
- ↑ Ian Dear & MRD Foot, The Oxford Companion to World War II, Oxford, OUP, (2001) p. 443.
- ↑ Arieh J. Kochavi, Confronting Captivity. Britain and the United States and their POWs in Nazi Germany (London and Chapel Hill: University of North Carolina Press, 2005, p136.
- ↑ Commonwealth War Graves Commission, 2014, Find War Dead (11 مئی 2014).
- ↑ ۱۷۰.۰ ۱۷۰.۱ Secretary of State for India [Arthur Henderson], 1946, House of Commons Debates, vol 425, (8 جولائی).
- ↑ G. J. Douds, 2004, "The Men Who Never Were: Indian POWs in the Second World War", South Asia: Journal of South Asian Studies, vol. 27, no. 2, pp189, 191, 209.
- ↑ Micheal Clodfelter. Warfare and Armed Conflicts: A Statistical Reference to Casualty and Other Figures, 1500–2000. 2nd Ed. 2002 سانچہ:آئی ایس بی این. p. 556
- ↑ Perry, p.119