ابن عصفور اشبیلی
ابن عصفور اشبیلی | |
---|---|
جم | سنہ 1200 |
وفات | سنہ 1270 (69–70 سال) |
عملی زندگی | |
قلمی نام | ابن عصفور الإشبيلي |
ادبی تحریک | لغت تے نحو |
پیشہ | مدرس اللغة العربية |
کارہائے نمایاں | كتاب الممتع الكبير في التصريف |
[[file:Script error: No such module "".|16x16px|link=|alt=]] Script error: No such module "". | |
25px باب ادب | |
ترمیم |
ابو حسن علی بن مومن (597ھ – 699ھ) بن محمد بن علی بن احمد ، نحوی حضرمی اشبیلی، اوہ اندلس وچ لغت تے نحو دے ماہر سن ۔
حالات زندگی
[سودھو]ابن عصفور 597ھ بمطابق سنہ 1200ء وچ اشبیلیہ وچ پیدا ہوئے۔ ، اندلس وچ دولت موحدین دے زمانے وچ ، تے کہیا جاندا اے کہ آپ پنج سو ستتر( 577ھ) وچ پیدا ہوئے سن، اوہ چيتا کرنے والے، بلند مرتبے والے، پڑھنے وچ سب توں ودھ صابر سن، تے کدی وی اس توں تھکتے نئيں سن ۔وہ لغت تے نحو دے بہت وڈے عالم سن ۔ ۔ اوہ جو کچھ حفظ کر رہیا اے اس دا اوہ سمجھے ہوئے حافظ اے، جو کچھ اس نے حفظ کيتا اے اس دا اظہار کرنے دی صلاحیت رکھدا اے، تے ایہی اوہ مقصد اے، جو کسی شخص دے لئی اس دا سمجھے جانے والا تے اسنوں چيتا رکھنے والا سمجھیا جاندا اے، اس نے زجاج تے شلوبین توں نحو سکھی تے بعد وچ دس سال تک اس توں پڑھدے رہے۔ ایتھے تک کہ سبویہ دے خط اُتے اس اُتے مہر لگ گئی۔، تقریباً ستر طلباء تے ہر اک جس نے اسنوں اپنے ملک وچ ابو علی شلوبین دے پاس پڑھیا اوہ اک شاندار استاد بن گیا ۔ فیر انہاں دے درمیان اختلاف تے رکاوٹ پیدا ہوگئی، جس دے بعد اوہ کچھ عرصہ دے لئی کدرے چلا گیا، تے اس نے اشبیلیہ، شریش، مالقہ، لوسیہ تے مرسیہ وچ نحو پڑھائی تے بوہت سارے تلامذہ پیدا کيتے ۔۔ [۱][۲][۳]
لکھتاں
[سودھو]- كتاب المقرب في النحو[۴][۵]؛[۲]
- كتاب الممتع في التصريف[۳][۵]
- كتاب مختصر المحتسب[۲][۳]
- كتاب المفتاح[۲]
- كتاب الهلال[۲]
- كتاب الأزهار[۲]
- كتاب إنارة الدياجي[۲]
- كتاب مختصر الغرة[۲]
- كتاب المقنع[۵]
- كتاب ضرائر الشعر
- كتاب مفاخرة السالف والعذار[۲]
- كتاب البديع[۲]
- كتاب السلك والعنوان ومرام اللؤلؤ والعقيان[۵].
- كتاب إيضاح المشكل[۶]
- كتاب شرح الإيضاح[۱]
- منظومة في النحو[۵]
- مقدمة في النحو وشرحها
- كتاب سرقات الشاعر[۲]
- كتاب شرح الجزولية[۳]
- كتاب شرح الجمل، وقيل له ثلاثة شروح
- كتاب شرح كتاب سيبويه
- كتاب شرح أبيات الإيضاح[۱]
- كتاب شرح المتنبي[۴]
- كتاب شرح الأشعار الستة[۲][۳]،
- كتاب شرح المقرب[۴]،
- كتاب شرح الحماسة[۲]
وفات
[سودھو]شیخ تقی الدین ابن تیمیہ نے دعویٰ کيتا کہ اوہ چھ سو انسٹھ (664ھ) وچ مرنے تک شراب پیݨ دے ہال وچ سنتری نوں سنگسار کر رہے سن، تے انہاں دی پیروی سیوطی، الصفدی تے الذہبی نے کيتی۔ تے ہور آپ دی وفات دے سال دے تعین وچ راویاں دا اختلاف اے، اس لئی کہیا جاندا اے کہ ایہ ذوالقعدہ 663ھ / 1263ء دی چوویہہ تریخ سی تے اکثر ذرائع اسنوں 669ھ / 1270ء دے طور اُتے بیان کيتا۔ [۷]
حوالے
[سودھو]- ↑ ۱.۰ ۱.۱ ۱.۲ : أبو العباس أحمد بن أحمد بن عبد الله الغبريني:عنوان الدراية فيمن عرف من العلماء في المائة السابعة ببجاية؛تحقيق عادل نويهض، منشورات دار الآفاق الجديدة، بيروت، ط2، أبريل 1979
- ↑ ۲.۰۰ ۲.۰۱ ۲.۰۲ ۲.۰۳ ۲.۰۴ ۲.۰۵ ۲.۰۶ ۲.۰۷ ۲.۰۸ ۲.۰۹ ۲.۱۰ ۲.۱۱ ۲.۱۲ الصفدي، صلاح الدين خليل بن ايبيك: الوافي بالوفيات؛ تحقيق أحمد الأرناووط_تركي صطفى، مج 22 ، دار إحياء التراث العربي، بيروت لبنان، ط1، 2000
- ↑ ۳.۰ ۳.۱ ۳.۲ ۳.۳ ۳.۴ السيوطي، جلال الدين عبد الرحمن:بغية الوعاة؛تحقيق محمد أبو الفضل إبراهيم، ج2، ط2، دم، 1979
- ↑ ۴.۰ ۴.۱ ۴.۲ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا
<ref>
ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتےمولد تلقائيا3
لئی۔ - ↑ ۵.۰ ۵.۱ ۵.۲ ۵.۳ ۵.۴ بروكلمان، كارل:تاريخ الأدب العربي؛مج5، دار المعارف، ط5، القاهرة، دز
- ↑ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا
<ref>
ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتےمولد تلقائيا4
لئی۔ - ↑ محمد بن الخوجة، صفحات من تاريخ تونس، دار الغرب الإسلامي، بيروت، الصفحة 409، 1986.