بھارت وچ اردو
| اردو بلحاظ ملک تے علاقے |
|---|
| فائل:Map-Hindustani World urdu.png |
 بوآ اردو زبان |
ہندوستان وچ اردو : اردو دی ولادت ہندوستان وچ ہوئی۔ جدوں پیدا ہوئی تاں ملک بہت ہی وسیع سی۔ شمالی مغرب وچ ایران تاں شمالی مشرق وچ تھائی لینڈ اس دے حدود سن ۔ رفتہ رفتہ ایہ حدود سکڑدے گئے۔ 1947 تقسیمِ ہند دے بعد تاں بھارت اج دی شکل دا ہويا اے۔ فیر وی ایہ ملک اِنّا وسیع اے کہ اسنوں اج وی بر صغیر دا وڈا حصہ تصور کيتا جاندا اے۔
اس وسیع ملک وچ لسانی اعتبار توں مختلف طبقات نيں۔ ایتھے دی دفتری زبان تاں ہندی اے مگر اس دے نال انگریزی وی دفتری زبان اے۔ اردو بھارت دی بعض ریاستاں دی دفتری زبان اے۔ کل 29 ریاستاں نيں، انہاں ریاستاں وچ 22 دفتری زباناں نيں۔
اردو بحیثیت سرکاری بولی
[سودھو]- جموں تے کشمیر وچ اردو صوبائی سطح اُتے سرکاری بولی اے۔
- صوبائی سطح اُتے اردو ذیل دیاں ریاستاں وچ دوسری سرکاری بولی اے۔ یعنی پہلی سرکاری بولی علاقائی بولی اے تاں دوسری سرکاری بولی اردو اے۔
- دہلی
- اتر پردیش
- بہار
- تلنگانہ
- آندھرا پردیش
- مغربی بنگال نيں۔
ان ریاستاں دے علاوہ بہت ساری ریاستاں وچ اچھے خاصے اردو بولنے والےآں دی تعداد اے۔ مثلاً دہلی، مہاراشٹر، آندھرا پردیش، کرناٹک، اتر پردیش، مدھیہ پردیش، اتراکھنڈ، ہریانہ وغیرہ ریاستاں۔
اردو دے اہم شہر
[سودھو]بھارت دے درجناں شہر ایداں دے نيں جتھے وڈی تعداد وچ اردو بولی جاندی اے۔ اوہ شہر جو کدی نواباں دے دار الخلافہ رہ چکے نيں انہاں نوں اردو دا گہوارہ کہیا جاسکدا اے۔ ایداں دے شہراں وچ ذیل دے شہر اہم نيں۔
- دہلی
- لکھنؤ
- بھوپال
- حیدر آباد دکن
- کولکتہ
- احمد آباد
- چینائی
- اورنگ آباد، مہاراشٹر
- پٹنہ
- دربھنگہ
- بنگلور
- میسور
کچھ ایداں دے شہر جو ثقافتی اعتبار توں ہندی تے اردو بولنے والے یکساں ملدے نيں، ذیل دے شہر نيں۔
دور جدید وچ بھارت وچ اردو کوسموپولس تے میٹرو شہراں وچ کافی پھلی پھولی اے۔ اس دی وجہ اردو بولنے والے احباب شہراں دی طرف منتقل ہوجانا اے۔ ایداں دے شہر ذیل دے نيں۔
اردو فونٹس
[سودھو]بھارت سرکار دی وزارت انسانی وسائل و بہبود تے انفورمیشن ٹیکنولوجی تے قومی کونسل برائے فروغ اردو بولی مل کے مشترکہ طور اُتے اردو فونٹس نوں ترقی دینے دی ذمھ دار اے تاکہ اردو ہور ادارےآں اُتے انحصار توں باہر نکل آئے۔[۱]
اردو تے ہور زباناں وچ لغات
[سودھو]بھارت دے کئی زباناں وچ اردو دے مشترکہ لغات نيں۔ جداں اردو-تیلگو لغات، اردو-ہندی لغات، اردو-مراٹھی لغات، اردو-بنگالی لغات، اردو-کنڑی لغات وغیرہ۔
مثال دے طور اُتے 1938 وچ ورنگل دے عثمانیہ کالیج دے وظیفہ یاب عربی پروفیسر آئی۔ کونڈالیا راؤ نے اردو-تیلگو لغات دی تالیف کيتی۔ فیر اس دے بعد 2009 وچ آندھرا پردیش سرکاری تنظیم لسانیات دے صدر اے۔ بی۔ کے۔ پرساد دی نگرانی وچ 862 صفحات والی اردو-تیلگو لغات شایع ہوئی۔
اردو وچ تراجم ہندو مت دیاں کتاباں
[سودھو]ہندو دھرم دی کئی دھارمک کتاباں مترجم ہوئیاں، انہاں وچوں ذیل دی اہم نيں۔
- راماین – (مغل سلطان اکبر دے دور وچ )
- مہا بھارت – رزم نامہ (مغل سلطان اکبر دے دور وچ )
- بھگوت گیندا - نغمئہ یزدانی۔ الہ آباد نال تعلق رکھنے والے ڈاکٹر اجے مالوی نے گیندا نوں سنسکتر توں اردو وچ ترجمہ کيتا۔ انہاں دا کہنا ایہ سی کہ اس طرح دے تراجم توں دو مذہباں دے پیروکاراں دے درمیان اچھے رشتے قائم ہون گے تے ہم آہنگی پیدا ہوئے گی۔[۲]
- گلے بکاولی
تقابلی امتحانات بذریعے اردو
[سودھو]حکومت ہند دے ماتحت مختلف ادارےآں دے ذریعے ہور زباناں دے نال اردو وچ وی مقابلہ جاندی امتحانات ہُندے نيں۔
اردو ادب
[سودھو]دورِ حاضر وچ اردو بہت پِچھے رہ گئی اے۔ ایداں دے وچ ، عربی مدارس، اردو مدارس، اردو فروغ ادارے، اردو اخبار، اردو ٹی۔ وی۔ چینلز، مشاعرے، کتب خانے، اردو بولی دے ورثہ نوں بچانے وچ کوشاں نيں۔ سیاسی حلقے وی اردو سیمینار، اردو مشاعرے انعقاد کرنے وچ کافی دلچسپی دکھاندے نيں۔
اردو ادیب
[سودھو]کلاسیکل اردو ادب دے تمام ادبا ہندوستان دے رہنے والے سن ۔
اردو شاعر
[سودھو]عصری شاعر وچ نامور، جاوید اختر، گلزار زتشی، وسیم بریلوی، منور رانا، راحت اندوری، نامور شاعر نيں۔
بھارت وچ اہم اردو اخبار
[سودھو]مختلف شہراں توں شایع ہونے والے روزنامے
دہلی
[سودھو]لکھنؤ
[سودھو]کانپور
[سودھو]کولکتہ
[سودھو]بھوپال
[سودھو]ممبئی
[سودھو]حیدرآباد
[سودھو]- سیاست (اخبار) -[۳]
- منصف (اخبار) -[۴]
- رہنمائے دکن
- اعتماد (اخبار) -[۵]
- راشٹریہ سہارا -[۶]
- ملاپ (اخبار) -[۷]
بنگلور
[سودھو]دربھنگہ
[سودھو]پٹنہ
[سودھو]چینائی
[سودھو]- دی مسلمان (اخبار) [۸]
بھارت وچ جامعیات
[سودھو]بھارت وچ اوہ جامعیات جو یا تاں مکمل طور اُتے اردو کيتیاں ناں یا اردو دے شعبہ جات نيں۔
اترپردیش
[سودھو]بہار
[سودھو]مولانا مظہرالحق عربی و فارسی یونیورسٹی پٹنہ بہار [www.mmhapu.com]
مولانا آزاد قومی اردو یونیورسٹی محلہ-چندن پٹٹی ضلع-دربھنگہ [www.manuu.ac.in]
مغربی بنگال
[سودھو]مدھیہ پردیش
[سودھو]مہاراشٹر
[سودھو]کرناٹک
[سودھو]تلنگانہ وچ اردو جامعیات
[سودھو]- 1918ء وچ قائم شدہ جامعہ عثمانیہ حیدر آباد دکن
- حیدرآباد سنٹرل یونیورسٹی
- تلگو یونیورسٹی
- مولانا آزاد نیشنل اردو یونیورسٹی, حیدر آباد دکن.[۹]
آندھرا پردیش دے جامعیات جتھے اردو شعبہ جات نيں
[سودھو]- سری کرشنا دیوارایا یونی ورسٹی - اننتپور ضلع
- جامعیہ شری وینکاٹیشورا، تروپتی
تامل ناڈو
[سودھو]کیرلا
[سودھو]- شری شنکراچاریہ سنسکرت یونی ورسٹی (اردو شعبہ)
بھارت وچ اردو یونیورسٹیاں
[سودھو]- جامعہ اسلامیہ، نويں دہلی
- جامعہ نظامیہ حیدر آباد
- جامعہ علی گڑھ، علی گڑھ
فروغ اردو دے لئی کوشاں ادارے
[سودھو]- سینٹرل انسٹی ٹیوٹ آف انڈین لینگویجس[۱۰]
- قومی کونسل برائے فروغ اردو زبان[۱۱]
- انجمن ترقی اردو ہند
- اردو اکیڈمی حیدا آباد دکن [۱۲] dep=25&org=168&category=about]
بھارت وچ اردو ٹی۔ وی۔ چینل
[سودھو]بھارت وچ اردو ریڈیو اسٹیشنس
[سودھو]حوالے
[سودھو]- ↑ Urdu language: India develops Urdu font, ‘dumps’ Pakistan's | Gadgets Now
- ↑ دسمبر 26، 2008
- ↑ The Siasat Daily: Breaking News, Hyderabad, India, Islamic, World
- ↑ [۱]
- ↑ etemaad.com
- ↑ «Archive copy». بایگانیشده از اصلی در ۲۰۰۸-۰۳-۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۱-۱۰.
- ↑ The Daily Milap
- ↑ http://musalman.100hands.net/ The Last Calligraphers, A film by Premjit Ramachandran
- ↑ :: Maulana Azad National Urdu University ::
- ↑ Central Institute of Indian Languages
- ↑ National Council for Promotion of Urdu Language
- ↑ [https://web.archive.org/web/20131127132150/http://www.aponline.gov.in/apportal/departments/departments.asp Archived 2013-11-27 at the وے بیک مشین?