غسل
مضامین بسلسلہ | |||
فقہ | |||
---|---|---|---|
|
|||
اسلامیات | |||
غسل اک عربی اصطلاح اے جس دے معنی پورے جسم نوں دھونے دے نيں۔
حدیثِ مبارکہ
[سودھو]حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ يَحْيَى التَّمِيمِىُّ وَمُحَمَّدُ بْنُ رُمْحِ بْنِ الْمُهَاجِرِ قَالاَ أَخْبَرَنَا اللَّيْثُ ح وَحَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ حَدَّثَنَا لَيْثٌ عَنْ نَافِعٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- يَقُولُ إِذَا أَرَادَ أَحَدُكُمْ أَنْ يَأْتِىَ الْجُمُعَةَ فَلْيَغْتَسِلْ
” | حضرت عبد اللہ بن مسعود فرماندے نيں کہ ميں نے رسول اللہ ﷺ نوں فرماندے ہوئے سنیا کہ جدوں تسيں وچوں کوئی جمعہ (کی نماز) دے لئی آئے تاں اسنوں چاہیے کہ غسل کرے۔ | “ |
غسل دا طریقہ
[سودھو]شریعت دی رو توں غسل توں مراد پاک پانی دا تمام ظاہری بدن اُتے خاص طریقے توں بہانا اے۔ قرآن حکیم وچ اللہ تعالٰیٰ نے فرمایا:
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا قُمْتُمْ إِلَى الصَّلَاةِ فَاغْسِلُوا وُجُوهَكُمْ وَأَيْدِيَكُمْ إِلَى الْمَرَافِقِ وَامْسَحُوا بِرُءُوسِكُمْ وَأَرْجُلَكُمْ إِلَى الْكَعْبَيْنِ ۚ وَإِن كُنتُمْ جُنُبًا فَاطَّهَّرُوا ۚ وَإِن كُنتُم مَّرْضَىٰ أَوْ عَلَىٰ سَفَرٍ أَوْ جَاءَ أَحَدٌ مِّنكُم مِّنَ الْغَائِطِ أَوْ لَامَسْتُمُ النِّسَاءَ فَلَمْ تَجِدُوا مَاءً فَتَيَمَّمُوا صَعِيدًا طَيِّبًا فَامْسَحُوا بِوُجُوهِكُمْ وَأَيْدِيكُم مِّنْهُ ۚ مَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيَجْعَلَ عَلَيْكُم مِّنْ حَرَجٍ وَلَـٰكِن يُرِيدُ لِيُطَهِّرَكُمْ وَلِيُتِمَّ نِعْمَتَهُ عَلَيْكُمْ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ
اے ایمان والو! جدوں تسيں نماز دے لئی اٹھو تاں اپنے منہ دھو لو تے ہتھ کہنیاں تک تے اپنے سراں اُتے مسح کرو تے اپنے پیر ٹخناں تک دھو لو تے جے تسيں ناپاک ہوئے تاں نہا لو تے اگرتم بیمار ہو یا سفر اُتے ہو یا کوئی تسيں وچوں جائے ضرور توں آیا ہو یا عورتاں دے پاس گئے ہو فیر تسيں پانی نہ پاؤ تاں پاک مٹی توں تیمم کر لو تے اسنوں اپنے مونہاں او رہتھوں اُتے مل لو الله تسيں اُتے تنگی کرنا نئيں چاہندا لیکن توانوں پاک کرنا چاہندا اے تے تاکہ اپنا احسان تسيں اُتے پورا کرے تاکہ تسيں شکر کرو
غسل دے 3 فرائض نيں:
- کلی کرنا
- ناک وچ پانی ڈالنا
- پورے ظاہری بدن اُتے پانی بہانا۔
غسل دا مسنون طریقہ
[سودھو]- نیت کرے۔
- بسم اللہ توں ابتدا کرے۔
- دونے ہتھوں نوں کلائییاں تک دھوئے۔
- جسم اُتے جتھے کدرے نجاست (ناپاکی) لگی ہووے اسنوں دھوئے۔
- فیر وضو کرے جس طرح نماز دے لئی کيتا جاندا اے جے ایسی جگہ کھڑا اے۔ جتھے پانی جمع ہو جاندا اے تاں پیر نوں آخر وچ غسل دے بعد دھوئے۔
- تن بار سارے جسم اُتے پانی بہائے۔
- پہلے سجے کندھے دی طرف توں پانی بہائے۔
- فیر کھبے کندھے دی طرف پانی بہانے دے بعد پورے بدن اُتے تن بار پانی پائے۔
- وضو کردے وقت جے پیر نئيں دھوئے سن تاں ہن دھو لے۔
غسل واجب دی صورت وچ جسم اُتے لگی ہوئی نجاست نوں پہلے دھونا سنت اے۔
شاور، ٹوٹی، نل تے ٹب وغیرہ دے ذریعے غسل کرنے دے لئی پہلے اچھی طرح کلی کرن تے ناک وچ نرم ہڈی تک پانی ڈالاں تے فیر پورے بدن اُتے گھٹ توں گھٹ اک مرتبہ اس طرح پانی بہاواں کہ بدن دا کوئی حصہ بال برابر وی خشک نہ رہے تاں غسل دے واجبات ادا ہو جاواں گے۔
تالاب یا نہر وچ غسل دا طریقہ
[سودھو]تالاب، دریا یا نہر وچ نہاؤن توں پہلے کُرلی کرن فیر ناک وچ پانی ڈال کر خوب صاف کرن تے تھوڑی دیر اس وچ ٹھہرنے توں غسل دی سب سنتاں ادا ہو جاواں گی۔ تے جے تالاب تے حوض یعنی ٹھہرے ہوئے پانی وچ نہاواں تاں بدن نوں تن بار حرکت دینے یا جگہ بدلن توں غسل ہو جائے گا۔
سر دے بالاں دا دھونا
[سودھو]اگر غسل کرنے والی عورت دے سر دے بالاں نوں کھولے بغیر پانی سر دی جلد تک بخوبی پہنچ جائے تاں اس دے لئی سر دے بالاں نوں کھولنا ضروری نئيں۔ پر جے گوندھے ہوئے بالاں دی تہ تک پانی نہ پہنچے تاں فیر بالاں دا کھولنا واجب اے۔
دوران غسل قرآنی آیات تے دعاواں دا پڑھنا
[سودھو]غسل کردے ہوئے انسان بالعموم برہنہ ہُندا اے اس لئی اس دوران قرآنی آیات یا ہور کوئی دعا وغیرہ پڑھنا جائز نئيں ایتھے تک کہ کوئی دنیوی کلام کرنا وی منع اے۔
غسل دے فرض ہوݨ دی صورت
[سودھو]- مباشرت دے دوران مرد دے ذکر کيتی ٹوپی عورت دی فرج وچ داخل ہوݨ توں مرد تے عورت دونے اُتے غسل فرض ہو جاندا اے، خواہ انزال ہو یا نہ ہوئے۔
- احتلام دی صورت وچ غسل واجب ہو جاندا اے۔
- عورت حیض تے نفاس توں فارغ ہوئے تاں اس اُتے غسل فرض اے۔
- مباشرت تے اس دے علاوہ کسی وی دوسرے طریقے توں شہوت حاصل کردے ہوئے انزال ہو جائے تاں غسل واجب ہو جاندا اے۔
- جے شہوت دے علاوہ کسی دوسری وجہ مثلا محنت و مشقت یا کسی بیماری ، قبض، دی وجہ توں انزال ہو جائے تاں غسل واجب نئيں، التبہ اس توں وضو ٹُٹ جاندا اے۔
- جے پتلی منی پیشاب دے نال بغیر شہوت دے نکلی تاں غسل فرض نئيں۔
- سو کر اُٹھݨ دے بعد کپڑےآں اُتے کچھ نشانات پائے گئے تاں اس اُتے غسل دی چند صورتاں نيں:
- جے اس دے ودی یا مذی دونے وچوں اک دے ہوݨ دا یقین یا اِحتمال ہوئے تاں غسل واجب نئيں۔
- جے یقین اے کہ منی یا مذی نئيں کچھ تے اے تاں غسل واجب نئيں۔
- جے منی ہوݨ دا یقین اے مگر مذی دا شک اے تے جے خواب وچ احتلام ہونا چيتا نئيں تاں غسل ضروری نئيں ورنہ اے۔