عالم اسلام
عالم اسلام (Muslim world) (جسنوں امت مسلمہ وی کہیا جاندا اے ) ایہ اصطلاح متعدد معنی رکھدی اے۔ مذہبی معنےآں وچ امت اسلامیہ توں مراد ایداں دے افراد نيں جو اسلام دی تعلیمات اُتے عمل پیرا نيں۔ ثقافتی لحاظ توں امت مسلمہ توں مراد اسلامی رہتل اے۔ جدید جغرافیائی سیاسی لحاظ توں امت مسلمہ توں مراد عام طور اُتے مجموعی مسلم اکثریت والے ملکاں یا ریاستاں نيں۔
مسلم دنیا دی تریخ تقریباً 1400 سال اُتے محیط اے تے اس وچ متعدد سماجی و سیاسی پیشرفتاں دے نال نال فنون لطیفہ، سائنس، فلسفہ تے ٹیکنالوجی وچ وی ترقی شامل اے، خاص طور اُتے اسلامی عہد زريں وچ ۔ تمام مسلمان رہنمائی دے لئی قرآن و سنت توں رجوع کردے تے محمد بن عبد اللہ دی رسالت اُتے ایمان رکھدے نيں۔ لیکن دوسرے کچھ معاملات اُتے اختلاف رائے دے نتیجے وچ اسلام دے اندر مختلف دینی مکاتب فکر تے فرقےآں دا ظہور ہويا۔ جدید دور وچ ، مسلم دنیا دا بیشتر حصہ یورپی طاقتاں دے زیر اثر یا نوآبادیاتی تسلط وچ رہیا۔ نوآبادیاتی دور دے بعد ابھرنے والی قومی ریاستاں نے طرح طرح دے سیاسی تے معاشی نمونے اپنائے نيں تے اوہ لامذہب تے مذہبی رجحانات توں متاثر ہوئے نيں۔[۱]
2013ء تک، 49 مسلم اکثریتی ملکاں سن جنھاں نے مشترکہ جی ڈی پی (برائے نام) 5.7 ٹریلین امریکی ڈالر دے نال،[۲] بمطابق 2016[update]2016|، دنیا دے کل جی ڈی پی دا محض 8 فیصد حصہ ڈالیا۔[۳] 2015ء تک دے اعداد شمار دے مطابق، 1.8 بلین یا 24.1% آبادی مسلماناں اُتے مشتمل اے۔[۴] اپنے آپ نوں مسلمان ظاہر کرنے والے خطےآں وچ کل آبادی دے تناسب دے حساب توں 91% مشرق وسطی-شمالی افریقا (مینا) وچ ،[۵] 89% وسطی ایشیا وچ ،[۶] 40% جنوب مشرقی ایشیا وچ اسلام،[۷] 31%جنوبی ایشیا وچ ،[۸][۹] 30% ذیلی صحارائی افریقا،[۱۰] 25% ایشیا–اوقیانوسیہ وچ ،[۱۱] 6% دے آس پاس یورپ،[۱۲] تے 1% امریکین وچ ۔[۱۳][۱۴][۱۵][۱۶]
مسلماناں دی اکثریت دووڈے فرقےآں: سنی (75–90%)،[۱۷] شیعہ (10–20%)،،[۱۸] اگرچہ اک وڈے سروے وچ 25% نے خود نوں "محض مسلمان دے شناخت دی۔[۱۹] سب توں وڈا مسلم اکثریتی ملک انڈونیشیا اے [۲۰] جتھے دنیا دی کل مسلم آيادی دا تقریباً 13% نيں، جدوں کہ دنیا وچ مسلماناں دی سب توں وڈی آبادی،[۲۱] جنوبی ایشیا وچ اے جتھے دنیا دی کل مسلم آيادی دا 31% مسلمان نيں،[۲۲] جدوں کہ مشرق و سطی تے شمالی افریقا وچ کل مسلم آبادی دا 20% مسلمان آباد نيں[۲۳]جتھے اسلام غالب مذہب اے ;[۲۴] تے 15% ذیلی صحارائی افریقا تے مغربی افریقا وچ نيں۔[۲۵] وسطی ایشیا[۲۶]، قفقاز[۲۷][۲۸] تے جنوب مشرقی ایشیا وچ وی مسلماناں ہی دی اکثریت اے۔[۲۹] بھارت مسلم اکثریتی ملکاں توں ہٹ کر سب توں زیادہ مسلم آبادی والا ملک اے۔[۳۰] امریکین، چین، یورپ تے شمالی ایشیا وچ وی کافی وڈی مسلم آبادیاں موجود نيں۔[۳۱][۳۲][۳۳] اسلام دنیا دا سب توں تیزی توں پھیلنے والا مذہب اے۔[۳۴][۳۵][۳۶]
اصطلاح
[سودھو]اک جدید سیاسی جغرافیائی لحاظ توں، 'مسلم دنیا' تے 'اسلامی دنیا' دی اصطلاحات انہاں ملکاں دی طرف اشارہ کردیاں نيں جتھے اسلام اکثریت دا مذہب اے، اگرچہ شمولیت دے لئی کوئی اتفاق شدہ معیار نئيں اے۔[۳۷][۳۸] کچھ ماہرین و تجزیہ نگاراں نے 'مسلم/اسلامی دنیا' دی اصطلاح تے اس دی مشتق اصطلاحات 'مسلم / اسلامی ملک' نوں "سادہ" تے "ثنائی" دی حیثیت توں تنقید دا نشانہ بنایا اے۔ چونکہ کسی وی ریاست وچ مذہبی طور اُتے یکساں آبادی نئيں اے (مثال دے طور اُتے مصر دے شہری 10٪ شہری مسیحی نيں تے مطلق تعداد وچ ، بعض ایداں دے ملکاں وی نيں، جتھے بوہت گھٹ مسلمان رہندے نيں تے ایداں دے وی جتھے اوہ کثیر تعداد وچ نيں تے بعض چھوٹے اسلامی اکثریتی ملکاں دے مقابلے وچ ، انہاں دی مسلمان آبادی زیادہ اے لیکن وڈے ملک دی وڈی آبادی دی وجہ توں، کوئی دوسرا مذہب اکثریتی اے، انہاں ملکاں وچ ، اس اصطلاح دے مطابق اسلام فیر وی اقليتی ہی کہلاندا اے۔[۳۹][۴۰][۴۱] لہذا، لکھنے وچ اکثر 'مسلم اکثریتی ملکاں' دی اصطلاح نوں ترجیح دتی جاندی اے۔[۴۲]
جغرافیہ
[سودھو]
تفصیلی لیکھ لئی ویکھو: اسلام بلحاظ ملکاسلام دنیا دا بطور تعداد دوسرا وڈا مذہب اے۔ 2010ء دے اک مطالعے دے مطابق جسنوں جنوری 2011ء وچ جاری کيتا، [۴۳][۴۴] اسلام دے 1.57 بلین پیروکار نيں جو اسنوں دنیا دی آبادی دا 23 فیصد توں ودھ بناتے نيں۔[۴۵][۴۶][۴۷] پیو ریسرچ سینٹر دے مطابق 2010ء وچ 49 مسلم اکثریتی ملکاں دے سن ۔[۴۸]
حکومت
[سودھو]ریاست تے مذہب
[سودھو]اسلامی ریاستاں
[سودھو]اسلامی ریاستاں جتھے اسلام نوں ریاست تے آئین دی نظریاتی بنیاد دے طور اُتے اپنایا گيا اے۔
ریاستی مذہب
[سودھو]مندرجہ ذیل وچ اوہ اکثریتی مسلم ملکاں، قومی ریاستاں بطور ریاستی مذہب اسلام دی تائید کيتی کردی نيں۔
غیر واضح یا غیر علانیہ
[سودھو]مندرجہ ذیل وچ غیر جانبدار ریاستاں نيں جتھے مذہب دی حیثیت توں متعلق آئینی یا سرکاری اعلان غیر واضح یا غیر منقول اے۔
سیکولر حکومت
[سودھو]مسلم دنیا دی انہاں ریاستاں نے خود نوں سیکولر ریاست قرار دتا اے، جتھے یعنی انہاں وچ سرکاری امور تے مذہب دے وچکار علیحدگی دا واضع اعلان کيتا اے۔
البانیا[۷۸]
آذربائیجان[۷۹]
بوسنیا تے ہرزیگووینا[۸۰]
برکینا فاسو[۸۱]
چاڈ[۸۲]
گیمبیا[۸۳]
گنی[۸۴]
گنی بساؤ[۸۵]- سانچہ:Country data Ivory Coast[حوالہ درکار]
قازقستان[۸۶]
کوسوو[۸۷]
کرغیزستان[۸۸]
لبنان[۸۹][۹۰]
مالی[۹۱]
نائجر[۹۲]
نائیجیریا[۹۳]
سینیگال[۹۴]
سیرالیون[۹۵]
تاجکستان[۹۶]
ترکی[۹۷]
ترکمانستان[۹۸]
ازبکستان[۹۹]
آبادیات
[سودھو]جغرافیائی تقسیم
[سودھو]
حوالے
[سودھو]- ↑ Ira M. Lapidus (2014). A History of Islamic Societies. Cambridge University Press (Kindle edition), 829–834. ISBN 978-0-521-51430-9.
- ↑ "Economies of the ummah". https://www.dawn.com/news/1035026.
- ↑ Muslim countries make thin contribution to global economy at tribune.com.pk Error: unknown archive URL (archived ستمبر 22, 2016)
- ↑ Michael Lipka & Conrad Hackett (6 اپریل 2017). "Why Muslims are the world's fastest-growing religious group". پیو ریسرچ سینٹر. http://www.pewresearch.org/fact-tank/2017/04/06/why-muslims-are-the-worlds-fastest-growing-religious-group/. Retrieved on 14 فروری 2018.
- ↑ Region: Middle East-North Africa at pewforum.org Error: unknown archive URL (archived 27 جنوری 2011)
- ↑ The Global Religious Landscape at www.pewforum.org Error: unknown archive URL (archived دسمبر 2012)
- ↑ Oxford Islamic Studies Online at www.oxfordislamicstudies.com Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Region: Asia-Pacific at www.pewforum.org Error: unknown archive URL (archived 27 جنوری 2011)
- ↑ The moment American Muslims were waiting for at www.cnn.com Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Region: Sub-Saharan Africa at pewforum.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Region: Asia-Pacific at pewforum.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Region: Europe at pewforum.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Region: Americas at pewforum.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Number of Muslims ahead of Catholics, says Vatican at www.theguardian.com Error: unknown archive URL (archived 31 مارچ 2008)
- ↑ Muslim Population at www.islamicpopulation.com Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Field Listing Religions at www.cia.gov Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ * Mapping the Global Muslim Population: A Report on the Size and Distribution of the World's Muslim Population at www.pewforum.org Error: unknown archive URL (archived اکتوبر 7, 2009)
- Sunni Islam: Oxford Bibliographies Online Research Guide "Sunni Islam is the dominant division of the global Muslim community, and throughout history it has made up a substantial majority (85 to 90 percent) of that community."
- Sunni at berkleycenter.georgetown.edu Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- Religions at www.cia.gov Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ See
- Lua error in ماڈیول:Citation/CS1 at line 4444: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
- Mapping the Global Muslim Population: A Report on the Size and Distribution of the World's Muslim Population at www.pewforum.org Error: unknown archive URL (archived 7 اکتوبر 2009)
- Shia at berkleycenter.georgetown.edu Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- Jalil Roshandel (2011). Iran, Israel and the United States. Praeger Security International, 15. “The majority of the world's Islamic population, which is Sunni, accounts for over 75 percent of the Islamic population; the other 10 to 20 percent is Shia.”
- ↑ The World’s Muslims: Unity and Diversity – Preface at www.pewforum.org Error: unknown archive URL (archived 9 اگست 2012)
- ↑ 10 Countries With the Largest Muslim Populations, 2010 and 2050date=2015-04-02 at www.pewforum.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Pechilis, Karen (2013). South Asian Religions: Tradition and Today (in en). Routledge, 193. ISBN 978-0-415-44851-2.
- ↑ Diplomat, Akhilesh Pillalamarri, The. "How South Asia Will Save Global Islam" (in en-US). The Diplomat. http://thediplomat.com/2016/01/how-south-asia-will-save-global-islam/.
- ↑ "Middle East-North Africa Overview" (in en-US). Pew Research Center's Religion & Public Life Project. 2009-10-07. http://www.pewforum.org/2009/10/07/mapping-the-global-muslim-population10/.
- ↑ Region: Middle East-North Africa at pewforum.org Error: unknown archive URL (archived 27 جنوری 2011)
- ↑ Region: Sub-Saharan Africa at pewforum.org Error: unknown archive URL (archived 27 جنوری 2011)
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1 at line 4444: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
- ↑ Middle East :: Azerbaijan — The World Factbook – Central Intelligence Agency at www.cia.gov Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ The Many Languages of Islam in the Caucasus at eurasianet.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Yusuf, Imtiyaz. "The Middle East and Muslim Southeast Asia: Implications of the Arab Spring". Oxford Islamic Studies. http://www.oxfordislamicstudies.com/Public/focus/essay1009_southeast_asia.html. Archived 2013-02-19 at the وے بیک مشین
- ↑ India invited as 'Guest of Honour' to OIC meet, Sushma Swaraj to attend at www.thehindubusinessline.com Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1 at line 4444: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
- ↑ Muslim Population by Country at features.pewforum.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Islam in Russia at www.aljazeera.com Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ "Main Factors Driving Population Growth" (in en-US). Pew Research Center's Religion & Public Life Project. 2015-04-02. http://www.pewforum.org/2015/04/02/main-factors-driving-population-growth/.
- ↑ Burke, Daniel (اپریل 4, 2015). "The world's fastest-growing religion is ۔۔۔". CNN. http://edition.cnn.com/2015/04/02/living/pew-study-religion/. Retrieved on 18 اپریل 2015.
- ↑ No God But God at www.usnews.com Error: unknown archive URL (archived 2008-04-07)
- ↑ Scott Carpenter, Soner Cagaptay (2 جون 2009). "What Muslim World?". Foreign Policy. https://foreignpolicy.com/2009/06/02/what-muslim-world/.
- ↑ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا
<ref>ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتےBEWHلئی۔ - ↑ Nawaz, Maajid (2012). Radical: My Journey out of Islamist Extremism. WH Allen, XXII–XIII. ISBN 978-1-4481-3161-7. Retrieved on 19 ستمبر 2017.
- ↑ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا
<ref>ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتےHitchensلئی۔ - ↑ Gert Jan Geling (12 جنوری 2017). "Ook na 1400 jaar kan de islam heus verdwijnen" (in nl). Trouw. https://www.trouw.nl/nieuws/ook-na-1400-jaar-kan-de-islam-heus-verdwijnen~bc232725/. Retrieved on 3 اکتوبر 2017. ""Many people, including myself, are often guilty of using terms such as 'Muslim countries'، or the 'Islamic world'، as if Islam has always been there, and always will be. And that is completely unclear. (…) If the current trend [of apostasy] continues, at some point a large section of the population may no longer be religious. How 'Islamic' would that still make the 'Islamic world'?"
- ↑ Jones, Gavin W. (2005). Islam, the State and Population. C. Hurst & Co. Publishers, 11–14. ISBN 978-1-85065-493-3. Retrieved on 19 ستمبر 2017.
- ↑ "Muslim Population by Country"۔ The Future of the Global Muslim Population. Pew Research Center. Retrieved 22 دسمبر 2011.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1 at line 4444: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
- ↑ "Executive Summary"۔ The Future of the Global Muslim Population. Pew Research Center. Retrieved 22 دسمبر 2011.
- ↑ Turmoil in the world of Islam
- ↑ "Christian Population as Percentages of Total Population by Country"۔ Global Christianity. Pew Research Center. Retrieved 22 دسمبر 2011.
- ↑ Muslim-Majority Countries at pewforum.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Constitution of Afghanistan 2004 at www.constituteproject.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Islamic Republic of Iran Constitution at www.iranonline.com Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Mauritania's Constitution of 1991 with Amendments through 2012 at www.constituteproject.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Oman's Constitution of 1996 with Amendments through 2011 at www.constituteproject.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Basic Law of Saudi Arabia at www.servat.unibe.ch Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Yemen's Constitution of 1991 with Amendments through 2001 at www.constituteproject.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Of the People's Democratic Republic of Algeria at confinder.richmond.edu Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Constitution of the Kingdom of Bahrain (2002) at en.wikisource.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ The World Factbook at www.cia.gov Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Comoros's Constitution of 2001 with Amendments through 2009 at www.constituteproject.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Djibouti's Constitution of 1992 with Amendments through 2010 at www.constituteproject.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Egypt's Constitution of 2014 at www.constituteproject.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Constitution of Iraq at www.iraqinationality.gov.iq Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ "Jordan country report" Archived 29 جون 2011 at the وے بیک مشین، The World Factbook، U.S. Central Intelligence Agency, 24 اگست 2012
- ↑ International Religious Freedom Report at 2009-2017.state.gov Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Libya's Constitution of 2011 with Amendments through 2012 at www.constituteproject.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Constitution of the Republic of Maldives 2008 at www.presidencymaldives.gov.mv Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Constitution of Malaysia at confinder.richmond.edu Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Morocco's Constitution of 2011 at www.constituteproject.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ The Constitution of the Islamic Republic of Pakistan at www.pakistani.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Qatar's Constitution of 2003 at www.constituteproject.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Janos, Besenyo (2009). Western Sahara. Pécs: Publikon Publishers. ISBN 978-963-88332-0-4.
- ↑ Provisional Constitution of the Federal Republic of Somalia at www.constituteproject.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Tunisia's Constitution of 2014 at www.constituteproject.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ United Arab Emirates's Constitution of 1971 with Amendments through 2009 at www.constituteproject.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Indonesia's Constitution of 1945, Reinstated in 1959, with Amendments through 2002 at www.constituteproject.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Syrian Arab Republic's Constitution of 2012 at www.constituteproject.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ The Constitution of the People's Republic of Bangladesh – 2A. The state religion at bdlaws.minlaw.gov.bd Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ "Bangladesh SC declares illegal amendment allowing religion in politics". The Hindu (Dhaka). 2 فروری 2010. ISSN 0971-751X. https://www.thehindu.com/news/international/Bangladesh-SC-declares-illegal-amendment-allowing-religion-in-politics/article16811849.ece. Retrieved on ۱۰ مئی ۲۰۲۰.
- ↑ Albania – Constitution at www.servat.unibe.ch Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Article 7.1 of Constitution at azerbaijan.az Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Bosnia and Herzegovina – Constitution at servat.unibe.ch Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Article 31 of Constitution
- ↑ Article 1 of Constitution
- ↑ The Gambia 2014 International Religious Freedom Report at 2009-2017.state.gov Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Article 1 of Constitution Archived 13 ستمبر 2004 at the وے بیک مشین
- ↑ Article 1 of Constitution at www.cicr.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ The Constitution of the Republic of Kazakhstan at www.akorda.kz Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Republic of Kosovo constitution Archived 21 نومبر 2013 at the وے بیک مشین، Republic of Kosovo constitution,
- ↑ Article 1 of Constitution Archived 4 فروری 2007 at the وے بیک مشین
- ↑ Lebanon at 2009-2017.state.gov Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ The Lebanese Constitution (as amended up to ستمبر 21, 1990) at www.wipo.int Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Preamble of Constitution Archived 12 ستمبر 2012 at the وے بیک مشین
- ↑ John L. Esposito. The Oxford Dictionary of Islam. Oxford University Press US, (2004) ISBN [[Special:BookSources/0-19-512559-2 pp. 233–34
- ↑ Nigerian Constitution at www.nigeria-law.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Senegal at 2001-2009.state.gov Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Sierra Leone's Constitution of 1991, Reinstated in 1996, with Amendments through 2008 at www.constituteproject.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Tajikistan's Constitution of 1994 with Amendments through 2003 at www.constituteproject.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Article 2 of Constitution at www.tbmm.gov.tr Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Constitution of Turkmenistan at www.uta.edu Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Uzbekistan's Constitution of 1992 with Amendments through 2011 at www.constituteproject.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
سائیٹ غلطی: <ref> ٹیگ اک ٹولی جیدا ناں "note" اے ہیگے نیں، پر کوئی <references group="note"/> ٹیگ نا لبھیا۔
- مضامین جنہاں وچ اردو بولی دا متن شامل اے
- Webarchive template unknown archives
- Webarchive template warnings
- All articles with unsourced statements
- Articles with unsourced statements since اکتوبر 2019
- Articles with unsourced statements since جون 2020
- اتحاد اسلامیت
- اسلام
- اسلامی رہتل
- اسلامی سبھیاچار
- ثقافتی حلقہ اثر
- تاریخی خطے
- مسلم شخصیتاں