عالم اسلام

عالم اسلام (Muslim world) (جسنوں امت مسلمہ وی کہیا جاندا اے ) ایہ اصطلاح متعدد معنی رکھدی اے۔ مذہبی معنےآں وچ امت اسلامیہ توں مراد ایداں دے افراد نيں جو اسلام دی تعلیمات اُتے عمل پیرا نيں۔ ثقافتی لحاظ توں امت مسلمہ توں مراد اسلامی رہتل اے۔ جدید جغرافیائی سیاسی لحاظ توں امت مسلمہ توں مراد عام طور اُتے مجموعی مسلم اکثریت والے ملکاں یا ریاستاں نيں۔
مسلم دنیا دی تریخ تقریباً 1400 سال اُتے محیط اے تے اس وچ متعدد سماجی و سیاسی پیشرفتاں دے نال نال فنون لطیفہ، سائنس، فلسفہ تے ٹیکنالوجی وچ وی ترقی شامل اے، خاص طور اُتے اسلامی عہد زريں وچ ۔ تمام مسلمان رہنمائی دے لئی قرآن و سنت توں رجوع کردے تے محمد بن عبد اللہ دی رسالت اُتے ایمان رکھدے نيں۔ لیکن دوسرے کچھ معاملات اُتے اختلاف رائے دے نتیجے وچ اسلام دے اندر مختلف دینی مکاتب فکر تے فرقےآں دا ظہور ہويا۔ جدید دور وچ ، مسلم دنیا دا بیشتر حصہ یورپی طاقتاں دے زیر اثر یا نوآبادیاتی تسلط وچ رہیا۔ نوآبادیاتی دور دے بعد ابھرنے والی قومی ریاستاں نے طرح طرح دے سیاسی تے معاشی نمونے اپنائے نيں تے اوہ لامذہب تے مذہبی رجحانات توں متاثر ہوئے نيں۔[۱]
2013ء تک، 49 مسلم اکثریتی ملکاں سن جنھاں نے مشترکہ جی ڈی پی (برائے نام) 5.7 ٹریلین امریکی ڈالر دے نال،[۲] بمطابق 2016[update]2016|، دنیا دے کل جی ڈی پی دا محض 8 فیصد حصہ ڈالیا۔[۳] 2015ء تک دے اعداد شمار دے مطابق، 1.8 بلین یا 24.1% آبادی مسلماناں اُتے مشتمل اے۔[۴] اپنے آپ نوں مسلمان ظاہر کرنے والے خطےآں وچ کل آبادی دے تناسب دے حساب توں 91% مشرق وسطی-شمالی افریقا (مینا) وچ ،[۵] 89% وسطی ایشیا وچ ،[۶] 40% جنوب مشرقی ایشیا وچ اسلام،[۷] 31%جنوبی ایشیا وچ ،[۸][۹] 30% ذیلی صحارائی افریقا،[۱۰] 25% ایشیا–اوقیانوسیہ وچ ،[۱۱] 6% دے آس پاس یورپ،[۱۲] تے 1% امریکین وچ ۔[۱۳][۱۴][۱۵][۱۶]
مسلماناں دی اکثریت دووڈے فرقےآں: سنی (75–90%)،[۱۷] شیعہ (10–20%)،،[۱۸] اگرچہ اک وڈے سروے وچ 25% نے خود نوں "محض مسلمان دے شناخت دی۔[۱۹] سب توں وڈا مسلم اکثریتی ملک انڈونیشیا اے [۲۰] جتھے دنیا دی کل مسلم آيادی دا تقریباً 13% نيں، جدوں کہ دنیا وچ مسلماناں دی سب توں وڈی آبادی،[۲۱] جنوبی ایشیا وچ اے جتھے دنیا دی کل مسلم آيادی دا 31% مسلمان نيں،[۲۲] جدوں کہ مشرق و سطی تے شمالی افریقا وچ کل مسلم آبادی دا 20% مسلمان آباد نيں[۲۳]جتھے اسلام غالب مذہب اے ;[۲۴] تے 15% ذیلی صحارائی افریقا تے مغربی افریقا وچ نيں۔[۲۵] وسطی ایشیا[۲۶]، قفقاز[۲۷][۲۸] تے جنوب مشرقی ایشیا وچ وی مسلماناں ہی دی اکثریت اے۔[۲۹] بھارت مسلم اکثریتی ملکاں توں ہٹ کر سب توں زیادہ مسلم آبادی والا ملک اے۔[۳۰] امریکین، چین، یورپ تے شمالی ایشیا وچ وی کافی وڈی مسلم آبادیاں موجود نيں۔[۳۱][۳۲][۳۳] اسلام دنیا دا سب توں تیزی توں پھیلنے والا مذہب اے۔[۳۴][۳۵][۳۶]
اصطلاح[سودھو]
اک جدید سیاسی جغرافیائی لحاظ توں، 'مسلم دنیا' تے 'اسلامی دنیا' دی اصطلاحات انہاں ملکاں دی طرف اشارہ کردیاں نيں جتھے اسلام اکثریت دا مذہب اے، اگرچہ شمولیت دے لئی کوئی اتفاق شدہ معیار نئيں اے۔[۳۷][۳۸] کچھ ماہرین و تجزیہ نگاراں نے 'مسلم/اسلامی دنیا' دی اصطلاح تے اس دی مشتق اصطلاحات 'مسلم / اسلامی ملک' نوں "سادہ" تے "ثنائی" دی حیثیت توں تنقید دا نشانہ بنایا اے۔ چونکہ کسی وی ریاست وچ مذہبی طور اُتے یکساں آبادی نئيں اے (مثال دے طور اُتے مصر دے شہری 10٪ شہری مسیحی نيں تے مطلق تعداد وچ ، بعض ایداں دے ملکاں وی نيں، جتھے بوہت گھٹ مسلمان رہندے نيں تے ایداں دے وی جتھے اوہ کثیر تعداد وچ نيں تے بعض چھوٹے اسلامی اکثریتی ملکاں دے مقابلے وچ ، انہاں دی مسلمان آبادی زیادہ اے لیکن وڈے ملک دی وڈی آبادی دی وجہ توں، کوئی دوسرا مذہب اکثریتی اے، انہاں ملکاں وچ ، اس اصطلاح دے مطابق اسلام فیر وی اقليتی ہی کہلاندا اے۔[۳۹][۴۰][۴۱] لہذا، لکھنے وچ اکثر 'مسلم اکثریتی ملکاں' دی اصطلاح نوں ترجیح دتی جاندی اے۔[۴۲]
جغرافیہ[سودھو]

اسلام دنیا دا بطور تعداد دوسرا وڈا مذہب اے۔ 2010ء دے اک مطالعے دے مطابق جسنوں جنوری 2011ء وچ جاری کيتا، [۴۳][۴۴] اسلام دے 1.57 بلین پیروکار نيں جو اسنوں دنیا دی آبادی دا 23 فیصد توں ودھ بناتے نيں۔[۴۵][۴۶][۴۷] پیو ریسرچ سینٹر دے مطابق 2010ء وچ 49 مسلم اکثریتی ملکاں دے سن ۔[۴۸]

حکومت[سودھو]
ریاست تے مذہب[سودھو]
اسلامی ریاستاں[سودھو]
اسلامی ریاستاں جتھے اسلام نوں ریاست تے آئین دی نظریاتی بنیاد دے طور اُتے اپنایا گيا اے۔
ریاستی مذہب[سودھو]
مندرجہ ذیل وچ اوہ اکثریتی مسلم ملکاں، قومی ریاستاں بطور ریاستی مذہب اسلام دی تائید کيتی کردی نيں۔
غیر واضح یا غیر علانیہ[سودھو]
مندرجہ ذیل وچ غیر جانبدار ریاستاں نيں جتھے مذہب دی حیثیت توں متعلق آئینی یا سرکاری اعلان غیر واضح یا غیر منقول اے۔
سیکولر حکومت[سودھو]
مسلم دنیا دی انہاں ریاستاں نے خود نوں سیکولر ریاست قرار دتا اے، جتھے یعنی انہاں وچ سرکاری امور تے مذہب دے وچکار علیحدگی دا واضع اعلان کيتا اے۔
البانیا[۷۸]
آذربائیجان[۷۹]
بوسنیا تے ہرزیگووینا[۸۰]
برکینا فاسو[۸۱]
چاڈ[۸۲]
گیمبیا[۸۳]
گنی[۸۴]
گنی بساؤ[۸۵]
- سانچہ:Country data Ivory Coast[حوالہ درکار]
قازقستان[۸۶]
کوسوو[۸۷]
کرغیزستان[۸۸]
لبنان[۸۹][۹۰]
مالی[۹۱]
نائجر[۹۲]
نائیجیریا[۹۳]
سینیگال[۹۴]
سیرالیون[۹۵]
تاجکستان[۹۶]
ترکی[۹۷]
ترکمانستان[۹۸]
ازبکستان[۹۹]
آبادیات[سودھو]
جغرافیائی تقسیم[سودھو]
حوالے[سودھو]
- ↑ Ira M. Lapidus (2014). A History of Islamic Societies. Cambridge University Press (Kindle edition), 829–834. ISBN 978-0-521-51430-9.
- ↑ "Economies of the ummah". https://www.dawn.com/news/1035026.
- ↑ "Muslim countries make thin contribution to global economy". ستمبر 22, 2016. 13 اگست 2018 وچ اصل توں آرکائیو شدہ. اخذ شدہ بتریخ 16 دسمبر 2017.
- ↑ Michael Lipka & Conrad Hackett (6 اپریل 2017). "Why Muslims are the world's fastest-growing religious group". پیو ریسرچ سینٹر. http://www.pewresearch.org/fact-tank/2017/04/06/why-muslims-are-the-worlds-fastest-growing-religious-group/. Retrieved on 14 فروری 2018.
- ↑ "Region: Middle East-North Africa". The Future of the Global Muslim Population. Pew Research Center. 27 جنوری 2011. 9 مارچ 2013 وچ اصل توں آرکائیو شدہ. اخذ شدہ بتریخ 3 جنوری 2012.
- ↑ "The Global Religious Landscape" (PDF). Pew. دسمبر 2012. 24 ستمبر 2015 وچ اصل (PDF) توں آرکائیو شدہ.
- ↑ "Oxford Islamic Studies Online". www.oxfordislamicstudies.com (بزبان انگریزی). 20 مارچ 2017 وچ اصل توں آرکائیو شدہ. اخذ شدہ بتریخ 14 مارچ 2017.
- ↑ "Region: Asia-Pacific". Pew Research Center's Religion & Public Life Project. 27 جنوری 2011. 10 اکتوبر 2017 وچ اصل توں آرکائیو شدہ. اخذ شدہ بتریخ 13 مارچ 2017.
- ↑ Burke، Daniel. "The moment American Muslims were waiting for". CNN Religion. 12 مارچ 2017 وچ اصل توں آرکائیو شدہ. اخذ شدہ بتریخ 13 مارچ 2017.
- ↑ "Region: Sub-Saharan Africa". The Future of the Global Muslim Population. Pew Research Center. 9 مارچ 2013 وچ اصل توں آرکائیو شدہ. اخذ شدہ بتریخ 3 جنوری 2012.
- ↑ "Region: Asia-Pacific". The Future of the Global Muslim Population. Pew Research Center. 9 مارچ 2013 وچ اصل توں آرکائیو شدہ. اخذ شدہ بتریخ 3 جنوری 2012.
- ↑ "Region: Europe". The Future of the Global Muslim Population. Pew Research Center. 7 اپریل 2013 وچ اصل توں آرکائیو شدہ. اخذ شدہ بتریخ 3 جنوری 2012.
- ↑ "Region: Americas". The Future of the Global Muslim Population. Pew Research Center. 7 اپریل 2013 وچ اصل توں آرکائیو شدہ. اخذ شدہ بتریخ 3 جنوری 2012.
- ↑ Tom Kington (31 مارچ 2008). "Number of Muslims ahead of Catholics, says Vatican". The Guardian. 2 ستمبر 2013 وچ اصل توں آرکائیو شدہ. اخذ شدہ بتریخ 17 نومبر 2008.
- ↑ "Muslim Population". IslamicPopulation.com. 25 مئی 2013 وچ اصل توں آرکائیو شدہ. اخذ شدہ بتریخ 17 نومبر 2008.
- ↑ "Field Listing Religions". 4 جون 2011 وچ اصل توں آرکائیو شدہ. اخذ شدہ بتریخ 17 نومبر 2008.
- ↑ * Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- Sunni Islam: Oxford Bibliographies Online Research Guide "Sunni Islam is the dominant division of the global Muslim community, and throughout history it has made up a substantial majority (85 to 90 percent) of that community."
- "Sunni". Berkley Center for Religion, Peace, and World Affairs. اخذ شدہ بتریخ دسمبر 20, 2012.
Sunni Islam is the largest denomination of Islam, comprising about 85% of the world's over 1.5 billion Muslims.
- Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ See
- "Shiʿi". Encyclopædia Britannica Online. 2019-10-04. Retrieved 2019-09-30.
In the early 21st century some 10–13 percent of the world’s 1.6 billion Muslims were Shiʿi.
- "Mapping the Global Muslim Population: A Report on the Size and Distribution of the World's Muslim Population". پیو ریسرچ سینٹر. 7 اکتوبر 2009. اخذ شدہ بتریخ 24 ستمبر 2013.
The Pew Forum's estimate of the Shia population (10–13%) is in keeping with previous estimates, which generally have been in the range of 10–15%۔ Some previous estimates, however, have placed the number of Shias at nearly 20% of the world's Muslim population.
- "Shia". Berkley Center for Religion, Peace, and World Affairs. 15 دسمبر 2012 وچ اصل توں آرکائیو شدہ. اخذ شدہ بتریخ 5 دسمبر 2011.
Shi'a Islam is the second largest branch of the tradition, with up to 200 million followers who comprise around 15% of all Muslims worldwide.۔۔
- Jalil Roshandel (2011). Iran, Israel and the United States. Praeger Security International, 15. “The majority of the world's Islamic population, which is Sunni, accounts for over 75 percent of the Islamic population; the other 10 to 20 percent is Shia.”
- "Shiʿi". Encyclopædia Britannica Online. 2019-10-04. Retrieved 2019-09-30.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ Pechilis, Karen (2013). South Asian Religions: Tradition and Today (in en). Routledge, 193. ISBN 978-0-415-44851-2.
- ↑ Diplomat, Akhilesh Pillalamarri, The. "How South Asia Will Save Global Islam" (in en-US). The Diplomat. http://thediplomat.com/2016/01/how-south-asia-will-save-global-islam/.
- ↑ "Middle East-North Africa Overview" (in en-US). Pew Research Center's Religion & Public Life Project. 2009-10-07. http://www.pewforum.org/2009/10/07/mapping-the-global-muslim-population10/.
- ↑ "Region: Middle East-North Africa". The Future of the Global Muslim Population. Pew Research Center. 27 جنوری 2011. اخذ شدہ بتریخ 22 دسمبر 2011.
- ↑ "Region: Sub-Saharan Africa". The Future of the Global Muslim Population. Pew Research Center. 27 جنوری 2011. اخذ شدہ بتریخ 22 دسمبر 2011.
- ↑ Rowland, Richard H. "CENTRAL ASIA ii. Demography". Encyclopaedia Iranica (in English) 2. pp. 161–164. Retrieved 2017-05-25.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ Yusuf, Imtiyaz. "The Middle East and Muslim Southeast Asia: Implications of the Arab Spring". Oxford Islamic Studies. http://www.oxfordislamicstudies.com/Public/focus/essay1009_southeast_asia.html.
- ↑ "India invited as 'Guest of Honour' to OIC meet, Sushma Swaraj to attend". @businessline.
- ↑ "Book review: Russia’s Muslim Heartlands reveals diverse population", The National (in English), 21 اپریل 2018, retrieved 13 جنوری 2019 Check date values in:
|date=, |accessdate=
(help) - ↑ "Muslim Population by Country". The Future of the Global Muslim Population. Pew Research Center. 9 فروری 2011 وچ اصل توں آرکائیو شدہ. اخذ شدہ بتریخ 22 دسمبر 2011.
- ↑ "Islam in Russia". www.aljazeera.com.
- ↑ "Main Factors Driving Population Growth" (in en-US). Pew Research Center's Religion & Public Life Project. 2015-04-02. http://www.pewforum.org/2015/04/02/main-factors-driving-population-growth/.
- ↑ Burke, Daniel (اپریل 4, 2015). "The world's fastest-growing religion is ۔۔۔". CNN. http://edition.cnn.com/2015/04/02/living/pew-study-religion/. Retrieved on 18 اپریل 2015.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ Scott Carpenter, Soner Cagaptay (2 جون 2009). "What Muslim World?". Foreign Policy. https://foreignpolicy.com/2009/06/02/what-muslim-world/.
- ↑ سائیٹ غلطی:نا منیا جان والا
<ref>
ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتےBEWH
لئی۔ - ↑ Nawaz, Maajid (2012). Radical: My Journey out of Islamist Extremism. WH Allen, XXII–XIII. ISBN 978-1-4481-3161-7. Retrieved on 19 ستمبر 2017.
- ↑ سائیٹ غلطی:نا منیا جان والا
<ref>
ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتےHitchens
لئی۔ - ↑ Gert Jan Geling (12 جنوری 2017). "Ook na 1400 jaar kan de islam heus verdwijnen" (in nl). Trouw. https://www.trouw.nl/nieuws/ook-na-1400-jaar-kan-de-islam-heus-verdwijnen~bc232725/. Retrieved on 3 اکتوبر 2017. ""Many people, including myself, are often guilty of using terms such as 'Muslim countries'، or the 'Islamic world'، as if Islam has always been there, and always will be. And that is completely unclear. (…) If the current trend [of apostasy] continues, at some point a large section of the population may no longer be religious. How 'Islamic' would that still make the 'Islamic world'?"
- ↑ Jones, Gavin W. (2005). Islam, the State and Population. C. Hurst & Co. Publishers, 11–14. ISBN 978-1-85065-493-3. Retrieved on 19 ستمبر 2017.
- ↑ "Muslim Population by Country"۔ The Future of the Global Muslim Population. Pew Research Center. Retrieved 22 دسمبر 2011.
- ↑ "Preface", The Future of the Global Muslim Population (پیو ریسرچ سینٹر)
- ↑ "Executive Summary"۔ The Future of the Global Muslim Population. Pew Research Center. Retrieved 22 دسمبر 2011.
- ↑ Turmoil in the world of Islam
- ↑ "Christian Population as Percentages of Total Population by Country"۔ Global Christianity. Pew Research Center. Retrieved 22 دسمبر 2011.
- ↑ "Muslim-Majority Countries". The Future of the Global Muslim Population. Pew Research Center. ۲۵ دسمبر ۲۰۱۸ وچ اصل توں آرکائیو شدہ. اخذ شدہ بتریخ 22 دسمبر 2011.
- ↑ "Constitution of Afghanistan 2004". 23 فروری 2017 وچ اصل توں آرکائیو شدہ. اخذ شدہ بتریخ 23 فروری 2017.
- ↑ "Islamic Republic of Iran Constitution". 25 فروری 2008 وچ اصل توں آرکائیو شدہ. اخذ شدہ بتریخ 23 فروری 2017.
- ↑ "Mauritania's Constitution of 1991 with Amendments through 2012" (PDF). 4 مئی 2017 وچ اصل (PDF) توں آرکائیو شدہ. اخذ شدہ بتریخ 23 فروری 2017.
- ↑ "Oman's Constitution of 1996 with Amendments through 2011" (PDF). 27 جنوری 2017 وچ اصل (PDF) توں آرکائیو شدہ. اخذ شدہ بتریخ 23 فروری 2017.
- ↑ "Basic Law of Saudi Arabia". ۲۶ دسمبر ۲۰۱۱ وچ اصل توں آرکائیو شدہ. اخذ شدہ بتریخ 6 جنوری 2012.
- ↑ "Yemen's Constitution of 1991 with Amendments through 2001" (PDF). 27 جنوری 2017 وچ اصل (PDF) توں آرکائیو شدہ. اخذ شدہ بتریخ 23 فروری 2017.
- ↑ "Of the People's Democratic Republic of Algeria" (PDF). ۰۴ مئی ۲۰۱۷ وچ اصل (PDF) توں آرکائیو شدہ. اخذ شدہ بتریخ 23 فروری 2017.
- ↑ "Constitution of the Kingdom of Bahrain (2002)". 23 فروری 2017 وچ اصل توں آرکائیو شدہ. اخذ شدہ بتریخ 23 فروری 2017.
- ↑ "The World Factbook". Cia.gov. 21 جولائی 2015 وچ اصل توں آرکائیو شدہ. اخذ شدہ بتریخ 30 دسمبر 2013.
- ↑ "Comoros's Constitution of 2001 with Amendments through 2009" (PDF). 4 مئی 2017 وچ اصل (PDF) توں آرکائیو شدہ. اخذ شدہ بتریخ 23 فروری 2017.
- ↑ "Djibouti's Constitution of 1992 with Amendments through 2010" (PDF). 25 جون 2016 وچ اصل (PDF) توں آرکائیو شدہ. اخذ شدہ بتریخ 23 فروری 2017.
- ↑ "Egypt's Constitution of 2014" (PDF). 4 مئی 2017 وچ اصل (PDF) توں آرکائیو شدہ. اخذ شدہ بتریخ 23 فروری 2017.
- ↑ "Constitution of Iraq" (PDF). 28 نومبر 2016 وچ اصل (PDF) توں آرکائیو شدہ.
- ↑ "Jordan country report" Archived 29 جون 2011 at the وے بیک مشین، The World Factbook، U.S. Central Intelligence Agency, 24 اگست 2012
- ↑ "International Religious Freedom Report". US State Department. 2002. اخذ شدہ بتریخ 24 جون 2017.
- ↑ "Libya's Constitution of 2011 with Amendments through 2012" (PDF). 27 جنوری 2017 وچ اصل (PDF) توں آرکائیو شدہ. اخذ شدہ بتریخ 23 فروری 2017.
- ↑ "Constitution of the Republic of Maldives 2008" (PDF). 19 مئی 2017 وچ اصل (PDF) توں آرکائیو شدہ. اخذ شدہ بتریخ 23 فروری 2017.
- ↑ "Constitution of Malaysia" (PDF). ۱۴ مئی ۲۰۱۱ وچ اصل (PDF) توں آرکائیو شدہ. اخذ شدہ بتریخ 23 فروری 2017.
- ↑ "Morocco's Constitution of 2011" (PDF). 27 جنوری 2017 وچ اصل (PDF) توں آرکائیو شدہ. اخذ شدہ بتریخ 23 فروری 2017.
- ↑ "The Constitution of the Islamic Republic of Pakistan". ۰۶ جون ۲۰۱۹ وچ اصل توں آرکائیو شدہ. اخذ شدہ بتریخ 27 نومبر 2010.
- ↑ "Qatar's Constitution of 2003" (PDF). 27 جنوری 2017 وچ اصل (PDF) توں آرکائیو شدہ. اخذ شدہ بتریخ 23 فروری 2017.
- ↑ Janos, Besenyo (2009). Western Sahara. Pécs: Publikon Publishers. ISBN 978-963-88332-0-4.
- ↑ "Provisional Constitution of the Federal Republic of Somalia". 27 جنوری 2017 وچ اصل توں آرکائیو شدہ. اخذ شدہ بتریخ 23 فروری 2017.
- ↑ "Tunisia's Constitution of 2014" (PDF). 27 جنوری 2017 وچ اصل (PDF) توں آرکائیو شدہ. اخذ شدہ بتریخ 23 فروری 2017.
- ↑ "United Arab Emirates's Constitution of 1971 with Amendments through 2009" (PDF). 29 اکتوبر 2016 وچ اصل (PDF) توں آرکائیو شدہ. اخذ شدہ بتریخ 23 فروری 2017.
- ↑ "Indonesia's Constitution of 1945, Reinstated in 1959, with Amendments through 2002" (PDF). 27 جنوری 2017 وچ اصل (PDF) توں آرکائیو شدہ. اخذ شدہ بتریخ 23 فروری 2017.
- ↑ "Syrian Arab Republic's Constitution of 2012" (PDF). 27 جنوری 2017 وچ اصل (PDF) توں آرکائیو شدہ. اخذ شدہ بتریخ 23 فروری 2017.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ "Bangladesh SC declares illegal amendment allowing religion in politics". The Hindu (Dhaka). 2 فروری 2010. ISSN 0971-751X. https://www.thehindu.com/news/international/Bangladesh-SC-declares-illegal-amendment-allowing-religion-in-politics/article16811849.ece. Retrieved on ۱۰ مئی ۲۰۲۰.
- ↑ "Albania – Constitution". ICL. ۲۴ ستمبر ۲۰۱۵ وچ اصل توں آرکائیو شدہ. اخذ شدہ بتریخ 18 مارچ 2015.
- ↑ "Article 7.1 of Constitution" (PDF). 26 اکتوبر 2011 وچ اصل (PDF) توں آرکائیو شدہ. اخذ شدہ بتریخ 23 فروری 2017.
- ↑ "Bosnia and Herzegovina – Constitution". ICL. ۰۳ اکتوبر ۲۰۱۴ وچ اصل توں آرکائیو شدہ. اخذ شدہ بتریخ 18 مارچ 2015.
- ↑ Article 31 of Constitution
- ↑ Article 1 of Constitution
- ↑ "The Gambia 2014 International Religious Freedom Report" (PDF). اخذ شدہ بتریخ 24 جون 2017.
- ↑ Article 1 of Constitution Archived 13 ستمبر 2004 at the وے بیک مشین
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ "The Constitution of the Republic of Kazakhstan". Official site of the President of the Republic of Kazakhstan. 24 ستمبر 2014 وچ اصل توں آرکائیو شدہ. اخذ شدہ بتریخ 24 نومبر 2014.
- ↑ Republic of Kosovo constitution Archived 21 نومبر 2013 at the وے بیک مشین، Republic of Kosovo constitution,
- ↑ Article 1 of Constitution Archived 4 فروری 2007 at the وے بیک مشین
- ↑ "Lebanon" (PDF). اخذ شدہ بتریخ 5 جون 2018.
- ↑ "The Lebanese Constitution (as amended up to ستمبر 21, 1990)". 6 نومبر 2018 وچ اصل توں آرکائیو شدہ. اخذ شدہ بتریخ 5 جون 2018.
- ↑ Preamble of Constitution Archived 12 ستمبر 2012 at the وے بیک مشین
- ↑ John L. Esposito. The Oxford Dictionary of Islam. Oxford University Press US, (2004) ISBN [[Special:BookSources/0-19-512559-2 pp. 233–34
- ↑ "Nigerian Constitution". Nigeria Law. ۲۷ جولائی ۲۰۱۱ وچ اصل توں آرکائیو شدہ. اخذ شدہ بتریخ 17 جولائی 2015.
- ↑ "Senegal". U.S. Department of State. اخذ شدہ بتریخ 18 مارچ 2015.
- ↑ "Sierra Leone's Constitution of 1991, Reinstated in 1996, with Amendments through 2008" (PDF). 30 اکتوبر 2016 وچ اصل (PDF) توں آرکائیو شدہ. اخذ شدہ بتریخ 23 فروری 2017.
- ↑ "Tajikistan's Constitution of 1994 with Amendments through 2003" (PDF). 2 جنوری 2017 وچ اصل (PDF) توں آرکائیو شدہ. اخذ شدہ بتریخ 23 فروری 2017.
- ↑ "Article 2 of Constitution". 1 دسمبر 2010 وچ اصل توں آرکائیو شدہ. اخذ شدہ بتریخ 18 مارچ 2015.
- ↑ "Constitution of Turkmenistan". 14 اپریل 2015 وچ اصل توں آرکائیو شدہ. اخذ شدہ بتریخ 18 مارچ 2015.
- ↑ "Uzbekistan's Constitution of 1992 with Amendments through 2011" (PDF). 27 جنوری 2017 وچ اصل (PDF) توں آرکائیو شدہ. اخذ شدہ بتریخ 23 فروری 2017.
|
سائیٹ غلطی:
- مضامین جنہاں وچ اردو بولی دا متن شامل اے
- صفحات مع انگریزی بولی وچ حوالے
- CS1 maint: English language specified
- CS1 errors: dates
- All articles with unsourced statements
- Articles with unsourced statements since اکتوبر 2019
- Articles with unsourced statements since جون 2020
- اتحاد اسلامیت
- اسلام
- اسلامی رہتل
- اسلامی سبھیاچار
- ثقافتی حلقہ اثر
- تاریخی خطے
- مسلم شخصیتاں