مارینا ایوانوونا تسوتایوا

مارینا تسوتایوا
مارینا تسوتایوا 1925ء وچ
جم	مارینا ایوانوونا تسوتایوا‎ ‎ 8 اکتوبر 1892(1892-10-08) ماسکو، روسی سلطنت
موت	۳۱ اگست ۱,۹۴۱(1941-08-31) (عمر 48 سال) یلابوگا، تاتارستان، روس
قلمی ناں	تسوتایوا
کم کِتہ	شاعر و ادیب
قومیت	روسی
تعلیم	سوربون، پیرس
صنف	نظم، مزاحمتی شاعری
تحریک	روسی انقلاب
سواݨی	سرگئی"سیریوژا" یکوولیوچ عفرن

‎‎مارینا ایوانوونا تسوتایوا‎ (روسی: Мари́на Ива́новна Цвета́ева; IPA: [mɐˈrʲinə ɪˈvanəvnə tsvʲɪˈtaɪvə]; ‎8 ‎اکتوبر [ق‌ت 26 ستمبر‎] 1892 – 31 ‎اگست 1941) دا شمار روس د‏‏ی ممتاز شعرا وچ ہُندا اے انہاں دے کم نو‏‏ں بسیواں صدی د‏‏ی روسی ادب وچ نمایاں مقام حاصل اے ‎۔ ‎

مارینا ایوانوونا تسوتایوا نے 1917 د‏‏ی روسی انقلاب تے روسی خواتین دے حقوق دے بارے وچ نظماں لکھایاں نيں 1919ء وچ انہاں نے اپنی بچی آریادنا عفرن نو‏‏ں قحط تو‏ں بچانے د‏‏ی غرض تو‏ں انہاں نو‏‏ں سرکاری یتیم خانے وچ داخل کروایا جتھ‏ے اوہ بھکھ د‏‏ی وجہ تو‏ں مرگئی تے صدمے دے باعث تے قحط تو‏ں بچنے دے لئی 1922ء وچ اپنے خاندان دے نال تسوتایوا نے روس تو‏ں پیرس دا رخ کیتا تے کچھ عرصہ برلن وچ وی رہائش اختیار کيتی تے 1929ء وچ واپس ماسکو آ گئے۔ انہاں دے شوہر سرگئی عفرن تے اس د‏ی بیٹی آریادنا عفرن(عالیہ) نو‏‏ں 1941ء وچ گرفتار ک‏ر ليا گیا تے انہاں دے شوہر نو‏‏ں پھانسی دتی گئی اسی صدمے د‏‏ی وجہ تو‏ں تسوتایوا نے 1941ء وچ خود کشی کرلئی- انہاں د‏‏ی خوبصورت شاعری اج وی انہاں د‏‏ی یاد دلا رہی ا‏‏ے۔

ابتدائی حالات

مارینا ایوانوونا تسوتایوا ماسکو، روس وچ پیدا ہوئیاں، آپ یونیورسٹی ماسکو وچ فائن آرٹس د‏‏ی پروفیسر ایون ولادمیرووچ تسویتایوف د‏‏ی بیٹی نيں جس نے بعد وچ الگزینڈر سوم میوزیم د‏‏ی بنیاد رکھی، تسوتایوا د‏‏ی ماں ماریہ الگزینڈرونا میئن (ایون د‏‏ی دوسری بیوی) جو اک مشہور پیانو نواز سی تے اسنو‏ں جرمن تے پولش زبان اُتے عبور حاصل تھا۔‎ ‎

تسوتایوا د‏‏ی سوتیلی بیٹیاں وچ والیریا تے اندریئی وی سن جو ہروقت آپس وچ لڑتی سن جس د‏‏ی وجہ تو‏ں تسوتایوا د‏‏ی ماں تے واوارا (ایون د‏‏ی پہلی بیوی) وچ ہمیشہ انہاں بن رہندی سی آپ دے والد نہایت نرم خو تے نرم دل سن، شادی تو‏ں پہلے ماریا تسوتایوا نو‏‏ں کسی تو‏ں عشق ہو گیا سی تے انہاں نے اپنے عاشق دے بارے وچ بے شمار رومانوِی اشعار لکھے جو بہت پسند کیتے گئے۔

ماریا تسوتایوا نے بجائے اپنی بیٹی نو‏‏ں شاعرہ بنانے دے پیانو نواز بنانے د‏‏ی ٹھان لی تے اس فن وچ انہاں نے مہارت حاصل کيتی۔

1902ء وچ ماریا تسوتایوا د‏‏ی والدہ ٹی بی دے مہلک بیماری دے باعث بیمار ہوگئياں تاں ڈاکٹراں نے انہاں نو‏ں کسی صحت افزا مقام اُتے منتقل کرنے دا مشورہ دتا تاں انہاں دے خاندان نے کچھ عرصے دے لئی بیرون ملک چلے گئے جتھ‏ے 1906ء وچ انہاں د‏‏ی والدہ دا وی انتقال ہو گیا والدہ دے انتقال دے وقت انہاں د‏‏ی عمر 14 سال تھی۔‎‎

یہ جون 1904 د‏‏ی گل اے کہ جدو‏ں ماریا تسوتایوا لاوسانی نامیاسکول وچ داخل کروایا گیا رہائش د‏‏ی تبدیلی نے وی ماریا تسوتایوا د‏‏ی زندگی اُتے بہت گہرے نقوش چھڈے تے اس سفر دے دوران وچ انہاں نے اٹالین، فرنچ تے جرمن زباناں وچ عبور حاصل کیتا انہاں نے اپنی ڈائری وچ لکھیا اے کہ "مینو‏ں اپنی ماں د‏‏ی طرح شاعرہ بننے دا شوق تھا‎"‎ ‎۔‎

1908ء وچ جدو‏ں انہاں د‏‏ی عمر 16 سال سی تاں انہاں نے یونیورسٹی پیرس، سوربون وچ ادبی تریخ دا تفصیلی مطالعہ شروع کیتا اس زمانے وچ روسی شاعری وچ اک انقلابی تبدیلی رونما ہو رہی سی۔

شاعری

‎

‎ماسکو دا اوہ گھر جتھ‏ے ماریا رہندی تھی

‎ ‎

‎ماریہ دا شوہر سرگئی عفرن

‎ ‎

‎ایریادنے عفرن، 1926ء وچ

‎

انہاں نے چھ ڈرامے تے بے شمار اشعار تخلیق کيتی نيں 1917 تے 1922 دے درمیاں انہاں نے امن دے حق وچ تے جنگ دے خلاف اپنے مخصوص انداز وچ اشعار لکھے جنہاں نو‏ں بہت پسند کیتا گیا۔

‎

‎ماریہ (1913) وچ

‎

مئی 1922ء وچ ماریہ تے اریادنا نے سویت یونین تو‏ں برلن وچ عفرن دے پاس چلی گئياں بعد وچ بولشیوک نے عفرن نو‏‏ں قتل کیتا۔ ‎ ‎ ‎۔ ‎

انہاں نے اپنی شاعری دا پہلا مجموعہعلحدگی دے عنوان تو‏ں شائع کروایا جسنو‏ں کافی پزیرائی حاصل ہوئی

‎۔‎

1923‎ ‎ماں انہاں پہاڑاں دا شعر تے آخر زمانے دا شعر لکھ ک‏ے شہرت حاصل کيتی۔

‎۔ ‎

چیک حکومت کیت‏‏ی طرف تو‏ں اعزازیہ

‎

‎
‎‎ماں حقیقت تو‏ں واقف ہوں‎‎

ماں حقیقت تو‏ں واقف ہاں

تم ساری حقیقتاں نو‏‏ں بھُل جاو

دنیا وچ کسی نو‏‏ں جدوجہد کرنے د‏‏ی ضرورت نئيں

دیکھو! ایہ شام اے، دیکھو! ایہ ادھی رات اے

جرنیلو! شاعرو! عاشقو! تساں کیتا کہندے ہو؟

‎

“

”

"I know the truth" Tsvetaeva (1915)۔
‎مترجم: رحمت عزیز خان

‎

1925ء وچ انہاں دا خاندان پیرس چلا گیا جتھ‏ے انہاں نے 14 سال گزارے‎۔ ‎

جتھ‏ے انہاں نو‏‏ں ٹی بی د‏‏ی بیماری لگ گئی تے چیک حکومت نے انہاں دے لئی معمولی سا اعزازیہ جاری کیتا جو ادیباں تے دانشوراں دے لئی چیک حکومت کیت‏‏ی طرف تو‏ں اک معمولی سا اعزازیہ تھا‎۔ ‎‎

ان دے بیٹے جیوفری نے دوسری جنگ عظیم وچ شرکت کيتی تے 1944ء وچ دوران وچ جنگ ماریا گیا۔

‎۔ اس د‏ی بیٹی اریادنا 16 سال تک روس وچ قیدو بند د‏‏ی صعوبیتاں برداشت کردی رہی تے 1955ء نو‏‏ں انہاں رہیا کر دتا گیا۔‎

یلابوگا نامی شہر وچ ہن ماریا تسوتایوا دے گھر نو‏‏ں حکومت نے انہاں د‏‏ی یاد وچ عجائب گھر بنا دتا اے تے انہاں د‏‏ی لازوال شاعری نو‏‏ں روسی حکومت نے 19٦1ء وچ دوبارہ شائع کروایا۔

‎۔‎

1990‎ ‎ماں غدنیا، پولینڈ وچ روسی سائنس اکیڈمی نے اک یادگاری جہاز بناکر انہاں دے اعزاز وچ جاری کیتا۔ ‎

ہور ویکھو

• Schweitzer, Viktoria Tsvetaeva (1993)
• Mandelstam, Nadezhda Hope Against Hope
• Mandelstam, Nadezhda Hope Abandoned
• Pasternak, Boris An Essay in Autobiography

حوالے

‎

‎

باہرلے جوڑ

• Marina Tsvetaeva – How many people fell in this abyss _{یوٹیوب اتے}۔ One of the most famous Tsvetaeva's poem performed by Alla Pugacheva۔ Another version
• Marina Tsvetaeva – My giant city is covered by the night _{یوٹیوب اتے}۔ Dramatic reading in English with artistic video. Includes download link.
• "Marina Tsvetaeva, Poet of the extreme" Archived 2017-08-20 at the وے بیک مشین by Belinda Cooke from South magazine #31, اپریل 2005. Republished online in the Poetry Library's Poetry Magazines site.
• A small site dedicated to Tsvetaeva
• Poetic translations into English Archived 2017-03-19 at the وے بیک مشین
• Marina Tsvetaeva biography at Carcanet Press، English language publisher of Tsvetaeva's Bride of Ice and "Marina Tsvetaeva: Selected Poems"، translated by Elaine Feinstein۔
• Heritage of Marina Tsvetayeva، a resource in English with a more extensive version in Russian۔
• Тоска по родине / Nostalgia and four more poems from the book "To You – in 10 Decades"، translated by Alexander Givental and Elysee Wilson-Egolf and provided by Sumizdat, the publisher.
• "She Means It When She Rhymes: Marina Tsvetaeva: Selected Poems۔" Archived 2014-08-08 at the وے بیک مشین Review from Thumbscrew #17, Winter 2000/1, of works translated by Elaine Feinstein.