پاکستان وچ آثار قدیمہ دیاں تھانواں
پاکستان وچ بوہت سارے آثار قدیمہ دیاں تھانواں موجود نيں۔جو زیريں پیلیولتھک دور توں لے کے مغل سلطنت تک نيں۔ قدیم ترین آثار قدیمہ دے آثار جدید دور دے اسلام آباد دے نیڑے وادی سون نال تعلق رکھدے نيں۔ وادی سون دی سبھیاچار نوں وسطی ایشیا دی مشہور قدیم قدیم سبھیاچار سمجھیا جاندا اے۔ [۱] بلوچستان وچ مہر گڑھ ۷۰۰۰ ق م توں ۲۰۰۰ ق م تک دے سب توں اہم نولیتھک تھانواں وچوں اک اے۔ مہر گڑھ سبھیاچار دنیا دی پہلی سبھیاچار وچ شامل سی جس نے زراعت تے مویشی پالنے تے دیہاتاں وچ رہائش اختیار کيتی۔ [۲] مہر گڑھ رہتل ۵۰۰۰ سال تک ۲۰۰۰ ق م تک قائم رہی جس دے بعد لوکاں نے دوسرے علاقےآں، ممکنہ طور اُتے ہڑپہ تے موہنجوداڑو دی طرف ہجرت کيتی۔ [۲] ہڑپہ تے موہنجوداڑو وادی سندھ دی رہتل (سی ۲۵۰۰ – ۱۹۰۰ ق م) دے مشہور ترین تھانواں نيں۔ [۳]
زیريں پیلیولتھک (پری سوانین)
[سودھو]
پاکستان وچ سونین توں پہلے دی سبھیاچار اولڈووان سبھیاچار توں مماثلت رکھدی اے جو منڈیل گلیشیشن توں ملدی اے۔ پنجاب وچ کچھ دریافتاں اس دور نال تعلق رکھدی نيں۔ [۴]
زیريں توں درمیانی پیلیولتھک (سوانین)
[سودھو]ابتدائی سونین سائٹس Acheulean دور توں مطابقت رکھدی نيں۔ پاکستان بھر توں انہاں تھانواں توں پتھر دے وکھ وکھ نمونے دریافت ہوئے نيں۔ [۴] اس دور توں وادی سون تے پوٹھوہار سطح مرتفع وچ سائٹس شامل نيں؛ [۵]
- اڈیالہ
- چونترا
- گھریالہ
- روات
- بالاول
- چک سگھو
- چکری
- راولپنڈی
- مورگاہ
- دینا
- جلال پور شریف
مہر گڑھ (c. 7000 ق م – ۲۰۰۰ ق م)، بلوچستان وچ زراعت تے پنڈ دی ساخت دے ثبوت دے نال قدیم ترین تھانواں وچوں اک اے۔ [۲]گھگر ہاکرہ (c. 6000 ق م) ہاکرہ رہتل وچ پائے جانے والے نمونے وی مہرگڑھ دے ايسے دور دے نيں۔
- پری ہڑپہ
ہڑپہ توں پہلے دی کھیتی باڑی کرنے والے لوکاں دا تعلق نو پستان توں اے ج [۶][۷] دریافتاں تے آثار قدیمہ دے نتائج ۲۷۰۰ ق م توں ۲۱۰۰ ق م تک ہڑپہ توں پہلے دی سبھیاچار دی تریخ دا تعین کردے نيں تے اس دے بعد ۲۱۰۰ ق م دے بعد ہڑپہ دا دور شروع ہُندا اے۔ [۸] ہڑپہ توں پہلے دی سبھیاچار نوں ظاہر کرنے والے کچھ علاقےآں وچ شامل نيں؛
- پیرک جتھے دی سبھیاچار نے بعد وچ وادی سندھ دی رہتل وچ ترقی کيتی۔ [۷]
- بولان [۷]
- کچی [۷]
- شیری خان تراکئی اک نواں پادری پنڈ اے تے جنوبی ایشیا دی دوسری قدیم ترین کاشتکاری بستی اے۔ [۹]
- لیوان [۹]
- اکرا [۹]
- کلی گل محمد
- امری نال [۷]
- کُلی [۷]
- کوٹ ڈیجی [۶][۸]
- ابتدائی ہڑپہ
- ہڑپہ
- رحمان ڈھیری – ۴۰۰۰ ق م
- امری – ۳۶۰۰ توں ۳۳۰۰ ق م
- نوشہرو
- رانا غنڈائی
- سور جنگل
- سندھ وچ موہنجوداڑو
- ڈبر کوٹ
- پیریانو غنڈائی
- سندھ وچ چنہودڑو
- لکھوین جو دڑو
- سوتکاگن ڈور
- خیبر پختونخوا وچ تخت بہائی
- خیبرپختونخوا وچ سیری بہلول
- خیبرپختونخوا وچ اکرا
- پنجاب وچ ٹیکسلا
- پنجاب وچ مانکیالہ
- سندھ وچ ٹھٹھہ
- سندھ وچ مہلوہا
درمیانہ دور
[سودھو]- سگالا
خطے وچ اسلامی اثر و رسوخ ۷ويں صدی دے اوائل وچ شروع ہويا۔
- علی مسجد
- جامع مسجد (خدا آباد)
- منصورہ، سندھ
- دیبل
ایہ وی دیکھو
[سودھو]- پاکستان وچ عالمی ثقافتی ورثے دی لسٹ
- پاکستان دا ہندو تے بدھ مت تعمیراتی ورثہ
- پاکستان وچ یادگاراں دی لسٹ
- پاکستان وچ سیاحت
حوالے
[سودھو]- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ ۲.۰ ۲.۱ ۲.۲ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ ۴.۰ ۴.۱ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ Parth R. Chauhan۔ "An Overview of the Siwalik Acheulian & Reconsidering Its Chronological Relationship with the Soanian"۔ 4 جنوری 2012 میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 24 مارچ 2013
- ↑ ۶.۰ ۶.۱ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ ۷.۰ ۷.۱ ۷.۲ ۷.۳ ۷.۴ ۷.۵ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ ۸.۰ ۸.۱ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ ۹.۰ ۹.۱ ۹.۲ "The Bannu Archaeological Project"۔ Department of Archaeology & Anthropology, University of Cambridge۔ 1 جولائی 2013 میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 25 مارچ 2013