پاکستان دا ہندو، جین تے بدھ مت تعمیراتی ورثہ
پاکستان دا ہندو، بدھ تے جین تعمیراتی ورثہ پاکستان وچ آباد کاری تے رہتل دی اک طویل توں ریخ دا حصہ اے۔ وادی سندھ دی رہتل دوسری صدی ق م دے وسط وچ منہدم ہوگئی تے اس دے بعد ویدک رہتل دا آغاز ہويا، جو شمالی ہندوستان تے پاکستان دے بیشتر حصےآں تک پھیلی ہوئی سی۔
ویدک دور
[سودھو]ویدک دور ( ت 1500 – تقریباً 500 BCE ) ۱۵۰۰ ق م توں ۸۰۰ ق م دے دوران تشکیل دتا گیا سی۔ جداں کہ ہند آریائی ہجرت کرکے وادی سندھ وچ آباد ہوئے، انہاں دے نال انہاں دی مخصوص مذہبی روایات تے رسومات وی آئیاں جو مقامی سبھیاچار دے نال مل گئياں۔ [۱] انڈو-آریائیاں دے مذہبی عقائد تے بیکٹیریا توں مرگیانہ سبھیاچار تے سابقہ وادی سندھ دی رہتل دے مقامی ہڑپہ انڈس عقائد نے بالآخر ویدک سبھیاچار تے قبیلے نوں جنم دتا۔ [۲] [۴] ابتدائی ابتدائی ویدک سبھیاچار اک قبائلی، چراگاہی معاشرہ سی جس دا مرکز وادی سندھ وچ سی، جو اج پاکستان اے۔ اس عرصے دے دوران وید ، ہندو مت دے قدیم ترین صحیفے ، oمرتب ہوئے۔ [۶]
اس عرصے دے دوران کئی ابتدائی قبیلے تے سلطنتاں وجود وچ آئیاں تے انہاں وکھ وکھ قبیلے دے درمیان باہمی فوجی جھگڑے عام سن ۔ جداں کہ رگ وید وچ بیان کيتا گیا اے، جو اودوں تحریر کيتا جا رہیا سی، اس طرح دے تنازعات وچ سب توں ودھ قابل ذکر دس بادشاہاں دی لڑائی سی۔ ایہ جنگ ۱۴ويں صدی ق م (۱۳۰۰ ق م) وچ دریائے راوی دے کنارے ہوئی سی۔ ایہ جنگ بھارتاس قبیلے تے دس قبیلے دے کنفیڈریشن دے درمیان لڑی گئی سی۔
- ابھیرا سلطنت ، چولستان تھر دے علاقے وچ مرکز اے۔
- بہلیکہ سلطنت ، پنجاب وچ مرکز۔
- گندھارا قبر سبھیاچار ، جسنوں سوات کلچر وی کہیا جاندا اے تے موجودہ خیبر پختونخواہ دی وادی سوات وچ مرکز اے۔
- کمبوجا سلطنت ، ہندوکش دے علاقے وچ مرکز۔
- مدرا کنگڈم ، جس دا مرکز بالائی پنجاب وچ اے، جس دا راجگڑھ سیالکوٹ اے۔
- پوراواس ، کمبوجاں دا اک ذیلی قبیلہ
- سندھو سلطنت ، موجودہ سندھ وچ مرکز۔
- سودرا سلطنت ، چولستان تھر دے علاقے وچ مرکز اے۔ ب دھد ی سلام اَجُْہ دآ بیجُْہ ہوٗں اَجُْہ دآ بیجُْہ ہوٗں اَجُْہ دآ بیجُْہ ہوٗں اَجُْہ دآ بیجُْہ ہوٗں
اس دے ابتدائی دور وچ قدیم ہندوستان دی وکھ وکھ ریاستاں دی تشکیل دیکھی گئی۔ اپنے آخری مرحلے وچ (ت. 700 ق م توں)، اس نے مہاجن پداں دا عروج دیکھیا، تے اس دے بعد ہندو مت تے کلاسیکی سنسکرت ادب دے سنہری دور، موریہ سلطنت (ت. ۳۲۰ ق م توں) تے ہندوستان دی درمیانی سلطنتاں آئیاں ۔ .
گندھارا
[سودھو]گندھارا اک قدیم علاقے دا ناں اے جو موجودہ شمال مغربی پاکستان تے شمال مشرقی افغانستان دے کچھ حصےآں وچ واقع اے۔ [۷][۸][۹] ایہ خطہ وادی پشاور تے دریائے سوات دے گرد مرکز سی، حالانکہ "گریٹر گندھارا" دا ثقافتی اثر دریائے سندھ دے پار پوٹھوہار مرتفع وچ ٹیکسلا دے علاقے تک تے مغرب دی طرف افغانستان دی وادی کابل تک، تے شمال دی طرف قراقرم دے سلسلے تک پھیلا ہويا اے۔ [۱۰] [۱۱]
ھطططھب اپنے منفرد گندھارن طرز دے فن دے لئی مشہور اے جو کہ کلاسیکی یونانی تے ہیلینسٹک اسلوب توں بہت ودھ متاثر اے، گندھارا نے پہلی صدی توں ۵ويں صدی عیسوی تک کشان سلطنت دے تحت اپنی بلندی حاصل کيتی، جس دا راجگڑھ پشاور ( پروشپورہ ) سی۔ گندھارا "ہندوستان، وسطی ایشیا تے مشرق وسطیٰ دے سنگم اُتے پروان چڑھا،" تجارتی رستےآں نوں جوڑدا تے متنوع تہذیباں دے ثقافتی اثرات نوں جذب کردا۔ ایہ یہ یہ، بدھ مت اٹھويں یا نويں صدیاں تک پروان چڑھدا رہیا، جدوں اسلام نے پہلی بار اس خطے وچ اپنا غلبہ حاصل کرنا شروع کيتا۔ [۱۲] ایہ ویدک تے بعد وچ ہندو مت دی شکلاں دا مرکز وی، ایہ یہ یہ،تھا۔ [۱۳]
تھانواں
[سودھو]پنجاب
[سودھو]مندر
- جین مندر ، ٹھری بھبریاں لاہور سٹی۔
- شیکھر دے نال جین ڈگمبر مندر، پرانی انارکلی جین مندر چوک: [۱۴] ایہ مندر ۱۹۹۲ دے فسادات وچ تباہ ہو گیا سی ہن سابقہ مندر توں اک اسلامی اسکول چلایا جاندا اے ۔31°33′41″N 74°18′29″E / 31.561389°N 74.308056°E [۱۵]
سندھ
[سودھو]- سادھ بیلو مندر (نزد سکھر ، سندھ)
- چنہودڑو
- سراج جی ٹکری
- نگرپارکر جین مندر
(اک جین اسٹوپا وی صوبہ سندھ وچ واقع اے۔ )
- تخت بھائی
- بالا حصار قلعہ
- بریکوٹ
- اڈیانہ
- بٹکارا اسٹوپا
- چکدرہ
- گندھارا
- گور کھتری
- کشمیر سمسٹ
- زیريں سوات ویلی
- مینگورہ
- دیر دی وادی پنچکوڑا
- پشکلاوتی
- شہباز گڑھی۔
- سحری بہلول
- صوابی
- پنج تیرتھ
بلوچستان
[سودھو]- کوٹ بالا
- لاس بیلہ (ریاست)
- گوندرانی
تحفظ تے کرپشن
[سودھو]دسمبر ۲۰۱۷ وچ ، چیف جسٹس آف پاکستان میاں ثاقب نثار نے چکوال وچ کٹاس راج مندر توں متعلق کیس دی سماعت کردے ہوئے زور دتا، "یہ مندر صرف ہندو برادری دے لئی ثقافتی اہمیت دی جگہ نئيں اے، بلکہ ساڈے قومی ورثے دا وی اک حصہ اے۔ سانوں اس دی راکھی کرنی اے۔" کیس دی سماعت دے دوران ججاں دی بنچ نے مندراں توں مورتیاں نوں ہٹائے جانے اُتے برہمی دا اظہار کردے ہوئے ایہ جاننے دا مطالبہ کيتا کہ شری رام تے ہنومان دے مندراں وچ مورتیاں کیوں نئيں نيں۔ بنچ نوں دسیا گیا کہ متروکہ وقف املاک بورڈ (ای ٹی پی بی) دے اک سابق چیئرمین نے کرپشن توں [اپنے دور وچ ] کروڑاں روپے کمائے تے فیر [پاکستان توں] بھج گئے۔
ایہ وی دیکھو
[سودھو]نوٹس
[سودھو]حوالے
[سودھو]- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ India: Reemergence of Urbanization. Retrieved 12 مئی 2007.
- ↑ Witzel 1989.
- ↑ Archaeological cultures identified with phases of Vedic culture include the Ochre Coloured Pottery culture, the Gandhara Grave culture, the Black and red ware culture and the Painted Grey Ware culture.[۳]
- ↑ Oberlies (1998:155) gives an estimate of 1100 ق م for the youngest hymns in book 10. Estimates for a terminus post quem of the earliest hymns are more uncertain. Oberlies (p. 158) based on 'cumulative evidence' sets wide range of 1700–1100
- ↑ The precise time span of the period is uncertain. Philological and linguistic evidence indicates that the Rigveda, the oldest of the Vedas, was composed roughly between 1700 and 1100 ق م, also referred to as the early Vedic period.[۵]
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ Neelis, Early Buddhist Transmission and Trade Networks 2010, p. 232.
- ↑ Eggermont, Alexander's Campaigns in Sind and Baluchistan 1975, pp. ۱۷۵–۱۷۷.
- ↑ Kurt A. Behrendt (2007), The Art of Gandhara in the Metropolitan Museum of Art, pp.4-5,91
- ↑ Schmidt, Karl J. (1995). An Atlas and Survey of South Asian History, p.120: "In addition to being a center of religion for Buddhists, as well as Hindus, Taxila was a thriving center for art, culture, and learning."
- ↑ TEPA to remodel roads leading to Jain Mandir Chowk
- ↑ Wikimapia