کیتھرین اعظم
| ||||
---|---|---|---|---|
پیدائشی نام | (جرمن وچ: Sophie Friederike Auguste von Anhalt-Zerbst)، (جرمن وچ: Sophie Auguste Friederike von Anhalt-Zerbst-Dornburg) | |||
جم | 2 مئی 1729 [۱][۲][۳] | |||
وفات | 6 نومبر 1796 (67 سال)[۴][۵] | |||
وجہ وفات | سکتہ | |||
مدفن | پیٹر اینڈ پال کیتھیڈرل | |||
طرز وفات | طبعی موت | |||
رہائش | ششیچن | |||
شہریت | روسی سلطنت (۱۷۴۵–)[۹] | |||
رکنیت | پرشیائی سائینس اکیڈیمی | |||
مناصب | ||||
شہنشاہ کُل روس | ||||
دفتر وچ ۹ جولائی ۱۷۶۲ – ۱۷ نومبر ۱۷۹۶ |
||||
ہور معلومات | ||||
پیشہ | سیاست دان [۱۱][۱۲][۱۳]، شاہی حکمران ، آرٹ کولکٹر ، ارستقراطی | |||
مادری زبان | جرمن | |||
پیشہ ورانہ زبان | روسی [۱۴]، جرمن ، فرانسیسی | |||
عسکری خدمات | ||||
وفاداری | روسی سلطنت | |||
عہدہ | کرنل | |||
اعزازات | ||||
دستخط | ||||
ترمیم |
کیتھرین دوم [lower-alpha ۱] ( پیدائشی نام:انھلٹ زیربسٹ کی سوفی 2 مئی 1729 ء - 17 نومبر 1796 [lower-alpha ۲] )، جو سب توں زیادہ عام طور اُتے کیتھرین اعظم کے ناں توں جانی جاندی اے، [lower-alpha ۳] روس دی مہارانی سی۔ 1762 تک 1796 تک - ملک دی طویل ترین حکمران خاتون رہنما۔ اوہ بغاوت دے بعد اقتدار وچ آئی سی جو اس نے منظم کی، جس دے نتیجے وچ اس دے شوہر پیٹر III دا تختہ الٹ گیا۔ اس دے دور حکومت وچ ، روس دی بحالی کيتی گئی؛ ایہ وسیع تے مضبوط تر ہُندا گیا تے اسنوں یورپ دی اک وڈی طاقت دے طور اُتے تسلیم کیتا گیا۔
اقتدار وچ آنےاور اس دی سلطنت دی حکمرانی وچ ، کیتھرین اکثر اپنے عمدہ پسندیداراں اُتے بھروسا کردی سی، خاص طور اُتے اس وچ گریگوری اورلوف تے گریگوری پوتیمکن دا شمار ہُندا سی۔ الیگزینڈر سووریف تے پیٹرو رومیانتسیف جداں انتہائی کامیاب جرنیلاں دی مدد توں تے فیڈور اوشاکوف جداں ایڈمرلز، نے اس وقت حکومت کیتی جدوں روسی سلطنت فتح تے سفارتکاری دے ذریعے تیزی توں پھیل رہی سی۔ جنوب وچ ، کریمیا خانیت نوں روس ترک جنگاں وچ سلطنت عثمانیہ اُتے فتح دے بعد کچل دتا گیا سی تے روس نے نووروسیا دے علاقےآں نوں سیاہ تے ازوف سمندراں دے کنارے آباد کیتا سی۔
مغرب وچ ، کیتھرین دے سابق عاشق، بادشاہ ستانی سلاو اگست پونیاتوسکی دے زیر اقتدار، پولش – لتھوانیائی دولت مشترکہ نوں بالآخر تقسیم کر دتا گیا، روسی سلطنت نے سب توں وڈا حصہ حاصل کیتا۔ مشرق وچ ، روس نے الاسکا نوں نوآبادیات بنانا شروع کیتا، جس توں روسی امریکا قائم ہويا۔
کیتھرین نے روسی گبرنیاں ( گورنریٹس ) دی انتظامیہ وچ اصلاح دی تے اس دے حکم اُتے بوہت سارے نويں شہر تے قصبے قائم ہوئے۔ پیٹر دی گریٹ دی مداح، کیترین نے مغربی یورپی خطوط دے نال نال روس نوں جدید بنانا جاری رکھیا۔ پر، فوجی بھرتی تے معیشت سرف ڈوم اُتے انحصار کردی رہی تے ریاست تے نجی زمینداراں دے بڑھدے ہوئے مطالبات نے سیرف لیبر دے استحصال نوں تیز کر دتا۔
یہ وڈے پیمانے اُتے کئی بغاوتاں دے پِچھے اہم وجوہات وچوں اک کازاکاں تے کساناں دی پوگاچیف بغاوت سی۔
کیتھرین عظیم دی حکمرانی دا عرصہ، کیتھرینین ایرا [۱۵] روس دا سنہری دور سمجھیا جاندا اے۔ [۱۶] اشرافیہ دی آزادی دا منشور، جو پیٹر III دے مختصر دور حکومت دے دوران وچ جاری ہويا سی تے کیتھرین دے ذریعہ اس دی تصدیق کيتی گئی سی، نے روسی امرا نوں لازمی فوجی یا ریاستی خدمات توں آزاد کیتا سی۔ شراکت داراں دی توثیق کلاسیکی طرز وچ اشرافیہ دی بہت ساریاں حویلیاں دی تعمیر نے ملک دا چہرہ بدل دتا۔ انہاں نے جوش و جذبے دے نال روشن خیالی دے نظریات دی تائید کيتی تے اکثر انہاں نوں روشن خیال معزولین دی صف وچ شامل کیتا جاندا اے۔ [۱۷] فنون لطیفہ دی سرپرست دی حیثیت توں، اس نے روسی روشن خیالی دے دور دی صدارت کی، جس وچ نوبل میڈینز دے لئی سمولنی انسٹی ٹیوٹ دا قیام وی شامل اے، جو یورپ وچ خواتین دے لئی اعلیٰ تعلیم دے لئی سب توں پہلے سرکاری ادارہ اے۔
مڈھلا جیون
[سودھو]کیتھرین دی پیدائش الٹ اسٹیٹین، پومرانیا، کنگڈم آف پروشیا (اب سززیکن، پولینڈ) وچ بطور شہزادی سوفی فریڈرائک آگسٹ وون انہالٹ زیربسٹ ڈورن برگ ہوئی سی۔ انہاں دے والد، کرسچن اگست، انھلٹ زیربسٹ دا شہزادہ، انہالٹ [۱۸] حکمران جرمن خاندان نال تعلق رکھدے سن لیکن اوہ اسٹیٹین شہر دے گورنر دی حیثیت توں اک پروشین جرنیل دے عہدے اُتے فائز سن ۔ اس دے دو کزنز سویڈن دے بادشاہ بن گئے: گستاو سوم تے چارلس سیزدہم۔ [۱۹] اس دے بعد جرمنی دی حکمران خانداناں وچ رواج دے مطابق، اس نے اپنی تعلیم بنیادی طور اُتے اک فرانسیسی گورنیس تے استاداں توں حاصل کيتی۔ کیتھرین نوں اک ٹامبوائے دے طور اُتے سمجھیا جاندا سی تے اسنوں فائک ناں توں جانیا جاندا سی۔ [۲۰]
اس دا بچپن کافی ناگوار گزریا سی۔ اس نے اک بار اپنے نمائندے بیرن گرم نوں لکھیا: "مینوں اس وچ کوئی دلچسپی نئيں اے۔" [۲۱] اگرچہ کیتھرین اک شہزادی پیدا ہوئی سی، لیکن اس دے اہل خانہ دے پاس بوہت گھٹ پیسہ سی۔ اس دے اقتدار وچ اضافے دی حمایت اس دی والدہ دے دولت مند رشتہ داراں نے کی، جو دونے ہی رئیس تے شاہی تعلقدار سن ۔ [۲۲][۲۳] مقدس رومن سلطنت دی 300 توں زیادہ تعداد وچ اک بہت ہی مسابقتی سیاسی نظام دے لئی بہت ساریاں چھوٹی تے بے اختیار، دے ناں توں بنے ہوئے مختلف شاہی خاندان اکثر سیاسی شادیاں دے ذریعہ اک دوسرے اُتے فائدے دے لئی لڑدے رہے۔ [۲۴] چھوٹے جرمن شہزادی خانداناں دے لئی، فائدہ مند شادی انہاں دے مفادات نوں اگے ودھانے دا اک بہترین ذریعہ سی تے نوجوان سوفی نوں ونن انہالٹ خاندان دی پوزیشن بہتر بنانے دے لئی اپنے بچپن وچ کِسے طاقتور حکمران دی بیوی بننے دے لئی تیار کیتا گیا سی۔ اپنی آبائی جرمن دے علاوہ، سوفی نوں 18 واں صدی وچ فرانسیسی بولی وچ روانی ہوئے گئی، جو یورپی اشرافیہ دی زبان اے ۔ [۲۵] نوجوان سوفی نے 18 واں صدی دی اک جرمن شہزادی دے لئی معیاری تعلیم حاصل کيتی، جس وچ اک خاتون، فرانسیسی تے لوتھران الہیات توں متوقع آداب سیکھنے اُتے توجہ دتی گئی۔ [۲۶]
اپنے دوسرے کزن، ہولسٹین گوٹورپ دے متوقع زار پیٹر دی بیوی دے طور اُتے سوفی کیتھرین دا انتخاب سفارتی انتظام دی کچھ مقدار دے نتیجے وچ ہويا جس وچ کاؤنٹ لیستوک، پیٹر دی خالہ تے حکمران روسی مہارانی الزبتھ تے پرشیا دے فریڈرک دوم نے حصہ لیا۔ لیستوک تے فریڈرک آسٹریاکے اثرورسوخ کوکمزور کرنے تے روس تے پروشیا دے وچکار دوستی نوں مستحکم کرنا چاہندے سن ۔ تے روسی چانسلر بیسٹوشیف نوں برباد کرنے دے لئی، جس اُتے مہارانی الزبتھ انحصار کیتا کردی سی تے جس نے روس-آسٹریا دے تعاون دے معروف حمایتی دی حیثیت توں کم کیتا سی۔
کیتھرین دی پہلی ملاقات پیٹر III توں 10 سال دی عمر وچ ہوئی۔ اپنیاں تحریراں دی بنیاد پر، اس نے پیٹر نال ملن اُتے اسنوں قابل نفرت محسوس کیتا۔ اوہ اس دی ہلکی سی رنگت تے اِنّی چھوٹی عمر وچ شراب نوشی دے شوق نوں ناپسند کردی سی۔ پیٹر حالے وی کھلونا فوجیاں دے نال کھیلدا سی۔ بعد وچ کیتھرین نے لکھیا کہ اوہ محل دے اک سرے اُتے تے پیٹر دوسرے کنارے اُتے اے۔ [۲۷]
سفارتی سازش ناکام ہوئی جس دی وڈی وجہ ہولسٹین گوٹارپ دی کیتھرین دی والدہ، جوہانا الزبتھ دی مداخلت سی۔ تاریخی اکاؤنٹس وچ جوہنا نوں سرد، مکروہ عورت دے طور اُتے پیش کیتا گیا اے جو گپ شپ تے دربار دی سازشاں نوں پسند کردی سی۔ اس دی شہرت دے لئی بھکھ اس دی بیٹی دے روس دی ملکہ بننے دے امکانات اُتے مرکوز سی، لیکن اس نے مہارانی الزبتھ نوں غصہ پہنچایا، جس نے بالآخر پروسیا دے بادشاہ فریڈرک دے لئی جاسوسی کرنے اُتے ملک توں اس اُتے پابندی عائد کردتی۔ مہارانی الزبتھ کنبے نوں اچھی طرح جاندی تھی: اس دا ارادہ شہزادی دی شادی جوہنا دے بھائی چارلس آگسٹس (کارل اگست وان ہولسٹین) توں کرنا سی، جو شادی توں پہلے ہی 1727 وچ چیچک دی وجہ توں فوت ہوئے گیا سی۔ [۲۸] جوہانا دی مداخلت دے باوجود، مہارانی الزبتھ نے کیتھرین توں زبردست پسندیدگی اختیار کيتی، جو، 1744 وچ روس پہنچنے اُتے نہ صرف خود مہارانی الزبتھ دے نال، بلکہ اس دے شوہر تے روسی عوام دے نال وی خود نوں ملحق کرنے وچ کوئی کسر نئيں چھڈی۔ کیتھرین نے روسی بولی سیکھنے دے جوش دے نال خود نوں استعمال کیتا، رات نوں اٹھدے ہوئے تے ننگے پیر اپنے کمرے وچ گھمدے پھردے، اپنے اسباق نوں دہرا رہی ہُندی سی۔ اگرچہ اس نے بولی وچ مہارت حاصل کيتی، لیکن اس نے اک لہجہ برقرار رکھیا۔ اس مشق دے نتیجے وچ مارچ 1744 وچ نمونیہ دا شدید حملہ ہويا۔ جدوں اس نے اپنی یاداں تحریر کيتیاں، تاں اس نے کہیا کہ اس نے فیصلہ کیتا اے کہ فیر جو وی ضروری اے اسنوں کرنے دا وعدہ کیتا جائے تے اس گل دا یقین کرنے دے لئی کہ اسنوں تاج پہننے دے اہل بننے دے لئی جو وی مطلوب اے اس اُتے یقین کرنا اے۔
کیتھرین نے اپنی یاداں نوں یاد کردے ہوئے کہیا کہ روس پہنچدے ہی اوہ فوریج دی بیماری وچ مبتلا ہوئے گئی جس نے اسنوں نیڑے ہی ہلاک کر دتا۔ اس نے اپنی بقاء دا بار بار خون بہہ رہیا اے۔ اک ہی دن وچ ، اس دے چار خون گیری ہوئے گئے سن ۔ اس دی والدہ، جو اس طرز عمل دی مخالفت کر رہی سن، مہارانی دی بے حرمتی وچ پڑ گئياں۔ جدوں کیتھرین دی صورت حال انتہائی مایوس کن نظر آندی سی، تاں اس دی والدہ اسنوں لتھورین پادری دے ذریعہ اعتراف جرم کرانا چاہدیاں سن۔ بہرحال، اس دے دھوکے توں بیدار ہُندے ہوئے، کیتھرین نے کہیا: "ميں کوئی لوتھرین نئيں چاہندی؛ وچ اپنے آرتھوڈوکس دے والد [پادری] نوں چاہندی ہون۔" اس توں اس نے مہارانی دی عزت وچ اضافہ کیتا۔
شہزادی سوفی دے والد، جو اک دیندار جرمن لوتھرن نيں، نے اپنی بیٹی دے مشرقی آرتھوڈوکس وچ تبدیلی دی مخالفت کيتی۔ پر، اس دے اعتراض دے باوجود، 28 جون 1744 کو، روسی آرتھوڈوکس چرچ نے شہزادی سوفی نوں اک رکن دی حیثیت توں اک نواں ناں کیتھرین (یکاترینہ یا ایکٹیرینا) تے (مصنوعی) سرپرستی Алексеевна (الکسیئیونا، الیسی دی بیٹی) دے نال وصول کیتا۔ اگلے دن، باضابطہ بیٹروتھل ہويا۔ دیرینہ منصوبہ بند خاندانی شادی آخرکار 21 اگست 1745 نوں سینٹ پیٹرزبرگ وچ ہوئی۔ سوفی 16 سال دی ہوئے چکی سی۔ اس دے والد شادی دے سلسلے وچ روس نئيں گئے سن ۔ دولہا، جو اس وقت پیٹر وان ہولسٹین گوٹورپ دے ناں توں جانیا جاندا اے، جو 1739 وچ ڈیوک آف ہولسٹین گوٹورپ ( شمال مغربی جرمنی وچ ڈنمارک دی سرحد دے نیڑے واقع ) بنیا۔ نوبیاہندا جوڑے اورینبیوم دے محل وچ آباد ہوئے، جو آنے والے کئی سالاں تک "ینگ کورٹ" دی رہائش گاہ رہیا۔
اپنے شوہر توں تنگ آکے، کیتھرین کتاباں دی شوقین فنکار بن گئياں، زیادہ تر فرانسیسی بولی وچ ۔ [۲۶] کیتھرین نے اپنے شوہر نوں "لوتھر دی نمازی کتاباں پڑھنے دے لئی وقف کر کے ناراض کر دتا، دوسرے تریخ وچ تے کچھ شاہراہ ڈاکوواں دی آزمائش جو پہیے اُتے پھانسی یا ٹُٹ چکے سن "۔ ايسے عرصے دے دوران وچ انہاں نے پہلے والٹیئر تے فرانسیسی روشن خیالی دے دوسرے فلسفے پڑھے۔ جدوں اوہ روسی بولی سیکھ رہی سی، تاں اوہ اپنے گود لینے والے ملک دے ادب وچ تیزی توں دلچسپی لیندی گئی۔ [۲۹] آخر وچ ، ایہ ٹیسٹس کے ذریعہ اینالس ہی سی جس دی وجہ توں اوہ نوعمر دور دے ذہن وچ "انقلاب" کہندی سی کیونجے ٹیکسیٹس اوہ پہلی دانشور سی جس نے پڑھیا سی جو اقتدار دی سیاست نوں سمجھدا اے، جداں کہ اوہ نئيں ہونا چاہیے۔ اوہ خاص طور اُتے ٹیسٹس دی اس دلیل توں متاثر ہوئی سی کہ لوک انہاں دے دعویدار مثالی نظریاتی وجوہات دی بنا اُتے عمل نئيں کردے نيں تے اس دی بجائے انہاں نے "چھپی ہوئی تے دلچسپی رکھنے والی منشا" تلاش کرنا سیکھ لیا اے۔ اورینبیوم وچ رہندے ہوئے، کیتھرین دا سرگئی سالٹکوف دے نال پہلا جنسی تعلق سی کیونجے کیترین دے بعد دعویٰ کیتا گیا سی کہ پیٹر توں اس دی شادی نوں انجام نئيں دتا گیا سی۔ [۳۰]
کیتھرین دے چیمبرلین، کاؤنٹ آندرے شوالوف نے ڈایئراسٹ جیمز بوسویل توں بخوبی واقف سی تے بوسویل نے دسیا اے کہ شوالوف نے حکمران دے مباشرت امور توں متعلق نجی معلومات شیئر کيتیاں ۔ انہاں افواہاں وچوں اک ایہ سی کہ پیٹر نے اک معشوقہ ( الزبتھ ورانٹوسوا ) نوں لیا، [۳۱] جدوں کہ کیتھرین نے سرجی سالٹیکوف دے نال رابطہ کیتا، [۳۲] گریگوری گریگوریویچ اولوف (1734–1783)، [۳۳][۳۴] الیگزینڈر واسیلچیکو، [۳۵][۳۶][۳۵][۳۷] گریگوری پوتیمکن، [۳۸][۳۹] ستانی سلاو اگست پوونیاتوسکی، [۴۰][۴۱] تے ہور۔ اس دی اپنے شوہر دی معشوقہ دی بہن شہزادی ایکٹیرینا ورنٹوسوا ڈاشکووا توں دوستی ہوئے گئی، جنھاں نے اسنوں کئی طاقتور سیاسی گروہاں توں متعارف کرایا جنہاں نے اپنے شوہر دی مخالفت کيتی۔
محل وچ مقیم افراد دے لئی پیٹر سوم دا مزاج کافی ناقابل برداشت ہوئے گیا۔ اوہ صبح دے وقت مرد نوکراں توں مشقاں کرنے دا اعلان کردا، جو بعد وچ دیر رات تک گانے تے ناچنے دے لئی کیتھرین دے کمرے وچ رہندا۔ پیٹر دے کردار دا کلاسیکی نظریہ، جداں کہ بہت ساری خامیاں نيں، بنیادی طور اُتے اس دی بیوی تے جانشین دی یاداں توں اخذ کیتا گیا اے ۔
1759 وچ کیتھرین اپنے دوسرے بچے، انا، دے نال حاملہ ہوگئياں جو صرف 14 ماہ زندہ رہی سی، ۔ کیتھرین دی بے وفائیاں دی مختلف افواہاں دی وجہ توں، پیٹر نوں ایہ یقین کرنے دی ترغیب دتی گئی کہ اوہ اس بچے دا حیاتیاندی باپ نئيں اے تے اس نے ایہ اعلان کیتا کہ "شیطان دے پاس جاؤ!"، جدوں کیتھرین نے غصے توں اس الزام نوں مسترد کر دتا۔ اس طرح اس نے پیٹر دی مبینہ کھردری شخصیت توں دور رہنے دے لئی اس دا زیادہ تر وقت اکیلا نجی بائوڈیر وچ گزاریا۔ [۴۲] اپنی یادداشتاں وچ ، کیتھرین نےسختی توں کہیا اے دا اس دے بیٹے پال دا حقیقی والد پیٹر نئيں سی، بلکہ سالتیکوف سی، اس دا مطلب رومانوف خاندان 1762 وچ ختم ہويا نہ کہ 1918 وچ ۔[۴۳] پر، حقیقت ایہ اے کہ پال ظہور تے شخصیت دے معاملے وچ پیٹر توں مشابہت رکھدا اے بوہت سارے لوکاں نے ایہ دلیل دتی کہ پیٹر واقعی پال دا باپ سی۔ کیتا حقیقت اے ایہ حقیقت اے کہ رومانوف دی براہ راست مرد لائن سن 1762 وچ پیٹر دے تخت دے نال الحاق دے نال ہی ختم ہوئے گئی، کیونجے اوہ چارلس فریڈرک دا بیٹا سی، ہولسٹین گوٹورپ دا ڈیوک تے انا پیٹرووانا ( پیٹر اعظم دی وڈی زندہ بچی بیٹی) دا بیٹا حوالےدی لوڑ؟ [ حوالہ دی ضرورت ] کیتھرین نے اس دی یاد اپنی یادداشتاں وچ یاد رکھی اے جو اس دے تخت اُتے الحاق توں پہلے انہاں دے اُتے امید تے پُر عزم مزاج دی یاداں وچ اے:
- "ميں اپنے آپ توں کہیا کردا سی کہ خوشی تے غم خود اُتے منحصر ہُندا اے۔ جے آپ نوں ناخوش محسوس ہُندا اے تو، اپنے آپ نوں ناخوشی توں بالاتر کرن تے اس طرح عمل کرن تاکہ آپ دی خوشی تمام واقعات توں آزاد ہوئے۔ " [۴۴]
پیٹر سوم دی حکمرانی تے جولائی 1762 دی بغاوت
[سودھو]5 جنوری 1762 ( OS : 25 دسمبر 1761) نوں ایمپریس ایلزبتھ دی موت دے بعد، پیٹر بادشاہ پیٹر III دی حیثیت توں تخت نشین ہويا تے کیتھرین ملکہ بن گئياں۔ شاہی جوڑا سینٹ پیٹرزبرگ دے نويں سرمائی محل وچ چلا گیا۔ زار دی سنجیدگی تے پالیسیاں، بشمول پروشین بادشاہ، فریڈرک دوم دی زبردست داد و تحسین، نے اوہی گروہاں توں وکھ ہوئے گئے جنہاں کیتھرین نے کاشت دی سی۔ روس تے پروشیا نے ست سالاں دی جنگ (1756–1763) دے دوران وچ اک دوسرے توں لڑا سی تے روسی فوج نے 1761 وچ برلن اُتے قبضہ کر ليا سی۔ پر، پیٹر نے فریڈرک دوم دی حمایت کی، اشرافیہ وچ انہاں دی زیادہ تر حمایت ختم کردتی۔ پیٹر نے پروشیا دے خلاف روسی کارروائیاں نوں بند کر دتا تے فریڈرک نے روس دے نال پولینڈ دے علاقےآں دی تقسیم دا مشورہ دتا۔ پیٹر نے اپنی ڈچی آف ہولسٹین تے ڈنمارک دے وچکار صوبہ سکلس وِگ دے تنازع وچ وی دخل اندازی دی (دیکھو کاؤنٹ جوہان ہارٹویگ ارنسٹ وان برن اسٹورف )۔ ہولسٹین گوٹورپ دے ڈیوک دی حیثیت توں، پیٹر نے سویڈن دے خلاف روس دے روايتی اتحادی ڈنمارک دے خلاف جنگ دا ارادہ کیتا۔
جولائی 1762 وچ ، شہنشاہ بننے دے صرف چھ ماہ بعد، پیٹر اورنین باوم وچ اپنے ہولسٹین نژاد درباریاں تے رشتہ داراں دے نال رہ گیا، جدوں کہ اس دی اہلیہ نیڑےی ہی اک ہور محل وچ رہندی سی۔ 8 جولائی (او ایس: 27 جون 1762) دی رات، [۴۵] کیتھرین دتی گریٹ نوں ایہ خبر ملی کہ اس دے ساتھی سازشی کارکناں وچوں اک نوں اس دے اغوا شدہ شوہر نے گرفتار کیتا اے تے ایہ کہ اوہ جو منصوبہ بنا رہے سن اوہ سب اک نال ہونا چاہیے۔۔ اگلے دن، اوہ محل توں نکلی تے اسماعیلوفسکی رجمنٹ دے لئی روانہ ہوئے گئی، جتھے انہاں نے سپاہیاں توں اپنے شوہر توں بچانے دے لئی اک تقریر کيتی۔ اس دے بعد کیتھرین سیمینوسکی بیرکاں وچ جانے دے لئی رجمنٹ دے نال روانہ ہوئے گئی، جتھے پادری اسنوں روسی تخت دے واحد مقبوضہ دی حیثیت توں مقرر کرنے دے منتظر سن ۔ اس نے انہاں دے شوہر نوں گرفتار کر ليا تے اسنوں زبردستی ختم کرنے دی دستاویز اُتے دستخط کرنے اُتے مجبور کیتا تے کسی نوں وی اس دے تخت توں الحاق دے بارے وچ بحث کرنے دے لئی نئيں چھڈیا۔ [۴۶] 17 جولائی 1762 ء نوں - اس بغاوت دے اٹھ دن بعد جس نے بیرونی دنیا نوں حیرت وچ ڈال دتا [۴۷] تے اس دے تخت توں الحاق دے صرف چھ ماہ بعد — پیٹر III روپشا وچ ، ممکنہ طور اُتے الیکسی اولوف دے ہتھوں وفات پا گیا (گرگوری اورلوف دے چھوٹے بھائی)، دربار پسند تے بغاوت وچ شریک)۔ سمجھیا جاندا اے کہ پیٹر نوں قتل کیتا گیا سی، لیکن ایہ معلوم نئيں اے کہ اوہ کِداں مر گیا۔ سرکاری پوسٹ، پوسٹ مارٹم دے بعد، ہیمورائڈائیکل کولک تے اپوپلیسی اسٹروک دا شدید حملہ سی۔ [۴۸]
پیٹر III دے اقتدار دے خاتمے دے وقت، تخت دے لئی دوسرے ممکنہ حریفاں وچ ایوان ششم (1740–1764) وی شامل سی، جو چھ ماہ دی عمر توں جھیل لاڈوگا وچ سلوزبرگ وچ قید سی تے اسنوں پاگل سمجھیا جاندا سی۔ ایوان ششم نوں اک ناکام بغاوت دے اک حصے دے طور اُتے اسنوں آزاد کرنے دی کوشش دے دوران وچ قتل کیتا گیا سی: اس توں پہلے مہارانی الزبتھ دی طرح، کیتھرین نے وی سخت ہدایات دتیاں سن کہ ایسی کسی وی کوشش کيتی صورت وچ آئیون نوں ماریا جانا سی۔ ییلیزاویٹا ایلکسیئیونا تاراکانوا (1753۔ 1775) اک ہور ممکنہ حریف سی۔
اگرچہ کیتھرین رومانوف خاندان توں نئيں سی، لیکن اس دے آباو اجداد وچ رورک خاندان دے ارکان شامل سن، جو رومانوف توں پہلے سن ۔ اس نے اپنے شوہر دی حیثیت توں سلطنت بادشاہ دی حیثیت سے، اس دی مثال قائم کيتی جدوں کیتھرین اول نے اپنے شوہر پیٹر گریٹ دے بعد 1725 وچ قائم کیتا۔ مورخین کیتھرین دی تکنیکی حیثیت اُتے بحث کردے نيں، چاہے اوہ اک عارضی طور اُتے ہاں یا غاصب، صرف اس دے بیٹے، گرینڈ ڈیوک پال دی اقلیت دے دوران وچ قابل برداشت ہون۔ سن 1770 دی دہائی وچ ، نِکتا پینن سمیت پال توں وابستہ امرا دے اک گروہ نے کیتھرین نوں معزول کرنے تے ولی عہد نوں پولس وچ منتقل کرنے دے لئی اک نويں بغاوت اُتے غور کیتا، جس دے اقتدار دے بارے وچ انہاں نے اک قسم دی آئینی بادشاہت پر پابندی دا تصور کیتا سی۔ [۴۹] پر، اس توں کچھ حاصل نئيں ہويا تے کیترین نے اپنی موت تک حکومت کيتی۔
حکومت (1762–96)
[سودھو]تاجپوشی (1762)
[سودھو]22 ستمبر 1762 نوں کیتھرین دی ماسنوں ميں مفروضہ کیتیڈرل وچ تاج پوشی کيتی گئی۔ اس دی تاجپوشی وچ رومانوی خاندان دے اک اہم خزانے، روس دا شاہی تاج، جسنوں سوئس فرانسیسی دربار دے ہیرے دے جوہری جیریومی پازی نے ڈیزائن کیتا سی، دی تخلیق کيتی نشان دہی کيتی گئی اے۔ بازنطینی سلطنت دے ڈیزائن توں متاثر ہوئے کے، تاج نوں دو نصف کرہ، اک سونا تے اک چاندی دا بنایا گیا سی، جو مشرقی تے مغربی رومن سلطنتاں دی نمائندگی کردا سی، جس نوں فولانی مالا نے تقسیم کیتا سی تے اسنوں کم ہوپ توں بنھ دتا سی۔ اس تاج وچ 75 موندی تے 4،936 ہندوستانی ہیرے شامل نيں جس وچ لاریل تے بلوط دے پتے بندے نيں، جو طاقت تے طاقت دی علامت نيں تے اس دے نال 398.62 کیریٹ روبی اسپنل اے جو اس توں پہلے ایمپریس الزبتھ تے اک ہیرا کراس دا سی۔ تاج دو ماہ دے دوران وچ ریکارڈ کیتا گیا تے اس دا وزن 2.3 کلورہیا ۔[۵۰] سن 1762 توں، بادشاہت دے خاتمے تے آخری رومانوف، نکولس دوم، دی وفات تک، 1918 وچ ، روسی سلطنت دے تمام رومانوف بادشاہاں دی تاجپوشی دا تاج سی۔ ایہ رومانوف خاندان دا اک اہم خزانہ اے تے ہن ماسکو کریملن آرموری میوزیم وچ نمائش دے لئی اے۔ [۵۱]
امورخارجہ
[سودھو]اپنے دور حکومت وچ ، کیتھرین نے روسی علاقےآں وچ ۵۲۰٬۰۰۰ کلومربع میٹر (۲۰۰٬۰۰۰ مربع میل) تک توسیع دی روسی سلطنت دی سرحداں، نیو روس، کریمیا، شمالی قفقاز، سجے کنارے یوکرین، بیلاروس، لتھوانیا تے کورلینڈ نوں اپنے اندر سموندے ہوئے، خاص طور اُتے دو طاقتاں یعنی سلطنت عثمانیہ تے پولش - لتھوانیائی دولت مشترکہ توں جا ملیاں۔
کیتھرین دے وزیر خارجہ نکیندا پینن (اپنے عہدے اُتے 1763–1781 وچ )، اپنے اقتدار دے آغاز توں ہی کافی اثر و رسوخ استعمال کردا رہیا۔ اک باشعور سیاست دان، پینن نے روس، پروسیا، پولینڈ تے سویڈن دے وچکار بوربن – ہیبسبرگ لیگ دی طاقت دا مقابلہ کرنے دے لئی "ناردرن معاہدہ" قائم کرنے دے لئی بہت کوششاں تے لکھاں روبل لگیائے۔ جدوں ایہ گل واضح ہوئے گئی کہ اس دا منصوبہ کامیاب نئيں ہوسکدا اے تو، پینن اس دی حمایت توں دستبردار ہوئے گئے تے کیتھرین نے انہاں دی جگہ آئیون آسٹر مین (عہدہ سن 1781–1797) وچ شامل کے دتا۔
کیتھرین نے 1766 وچ برطانیہ دے نال تجارتی معاہدے اُتے اتفاق کیتا، لیکن مکمل فوجی اتحاد توں دستبردار ہوئے گیا۔ [۵۲] اگرچہ اوہ برطانیہ دی دوستی دے فائدے دیکھ سکدی اے، لیکن اوہ ست سالاں دی جنگ وچ اپنی فتح دے بعد برطانیہ دی ودھدی ہوئی طاقت توں محتاط سی، جس توں یورپی طاقت دے توازن نوں خطرہ اے۔
روس-ترکی دیاں جنگاں
[سودھو]پیٹر دتی گریٹ، بحیرہ احمر دے کنارے، جنوب وچ ازوف مہماں وچ اک پیر حاصل کرنے وچ کامیاب ہوئے گیا سی۔ کیتھرین نے جنوب فتح نوں مکمل کیتا، روس تے ترکی دی جنگ 1768–1774 دے بعد جنوب مشرقی یورپ وچ روس نوں غالب اقتدار بنا دتا۔ روس سمیت بھاری شکست کدی سلطنت عثمانیہ دی طرف توں سامنا کرنا پيا، وچوں کچھ پہنچایا چسما دی لڑائی (5-7 جولائی 1770) تے کاگول دی لڑائی (21 جولائی 1770)۔ سن 1769 وچ ، یوکرائن وچ روسی زیر قبضہ علاقےآں نوں تباہ کرنے والے، کریمیا دے نوگائی غلاماں دے آخری چھاپے وچ ، 20،000 غلاماں نوں پھڑ لیا گیا۔ [۵۳]
روسی فتوحات نے بحیرہ اسود تک رسائی حاصل کيتی تے کیتھرین دی حکومت نوں موجودہ جنوبی یوکرین نوں شامل کرنے دی اجازت دی، جتھے روسیاں نے اوڈیشہ، نیکولایف، یکاترینوسلاو دے نويں شہراں دی بنیاد رکھی (لفظی طور پر: "کیتھرین دا جلال"، مستقبل دا ڈینیپرو) تے خیرسن۔ مکوچک کناری دے معاہدے، جس اُتے 10 جولائی 1774 نوں دستخط ہوئے، اسنوں ازوف، کیرچ، یینیکل، کنبرن تے دریائے نیپر تے بگ دے وچکار بحیرہ اسود دے ساحل دی اک چھوٹی سی پٹی وچ روسی علاقے دے دیے۔ اس معاہدے نے بحر الزوف وچ روسی بحری یا تجارتی ٹریفک اُتے عائد پابندیاں نوں وی ختم کر دتا، جسنوں روس نے عثمانی سلطنت وچ آرتھوڈوکس عیسائیاں دا محافظ دا منصب عطا کیتا تے کریمیا نوں روس دا محافظ مقام بنا دتا۔
ترکی دے خلاف پہلی جنگ دے نتیجے وچ کیتھرین نے کریمیا خانیت دی ناں نہاد آزادی دے 9 سال بعد، جسنوں روس نے ضمانت دتی سی، نوں سلطنت عثمانیہ توں، 1783 وچ ، کریمیا توں الحاق کر ليا۔ کریمین خاناں دا محل روسیاں دے ہتھ وچ چلا گیا۔ سن 1787 وچ ، کیتھرین نے کریمیا وچ فاتحانہ جلوس کڈیا، جس توں اگلی روس ترکی جنگ نوں بھڑکانے وچ مدد ملی۔
ترکی دے خلاف پہلی جنگ دے نتیجے وچ کیتھرین نے کریمیا خانیت دے ناں نہاد آزادی دے nine years سال بعد، جسنوں روس نے ضمانت دتی سی، نوں سلطنت عثمانیہ توں، 83 years83 in وچ ، کریمیا توں الحاق کر ليا۔ کریمین خاناں دا محل روسیاں دے ہتھ وچ چلا گیا۔ سن 1787 وچ ، کیتھرین نے کریمیا وچ فاتحانہ جلوس کڈیا، جس توں اگلی روس ترکی جنگ نوں بھڑکانے وچ مدد ملی۔
عثمانیاں نے روس-ترکی جنگ وچ 1787–92 وچ دوبارہ دشمنی شروع کردتی۔ ایہ جنگ عثمانیاں دے لئی اک ہور تباہی سی، جس دا اختتام معاہدہ جسیسی (1792) دے نال ہويا، جس نے کریمیا دے روسی دعوے نوں قانونی حیثیت دتی تے یدیسان دے علاقے نوں روس دی منظوری دے دی۔
روس فارس جنگ
[سودھو]جارجیوسک دے معاہدے وچ (1783) روس نے جارجیا نوں کسی وی نويں حملے تے انہاں دے فارسی سوزریناں دی ہور سیاسی امنگاں توں بچانے اُتے اتفاق کیتا۔ کیتھرین نے 1796 وچ ، جدوں نويں بادشاہ آغا محمد خان دی حکومت دے تحت، جارجیا اُتے دوبارہ حملہ کیتا سی تے 1795 وچ قفقاز وچ نو قائم روسی فوجی دستےآں نوں ملک بدر کر دتا سی، دے بعد، فارس دے خلاف اک نويں جنگ لڑی۔ پر، روسی حکومت دے لئی حتمی مقصد، روس مخالف شاہ (بادشاہ) نوں ختم کرنا سی تے اس دی جگہ اک سوتیلے بھائی، مرتضیٰ قولی خان دی حیثیت توں رکھنا سی، جو روس توں منحرف ہوچکيا سی تے ايسے وجہ توں اوہ روس نواز سی۔ [۵۴][۵۵]
یہ توقع دی جارہی سی کہ اک 13،000 مضبوط روسی کور دی سربراہی تجربہ کار جنرل، ایوان گڈوچ دی ہوئے گی، لیکن اس مہارانی نے اپنے پریمی، شہزادہ زیوبوف دے مشورے اُتے عمل پیرا ہويا تے اس دی کمان اپنے جوان بھائی، کاؤنٹ ویلرین زوبو نوں سونپی۔ روسی فوجی اپریل 1796 وچ کزلییار توں روانہ ہوئے تے 10 مئی نوں ڈربینٹ دے کلیدی قلعے اُتے حملہ کیتا۔ دربار دے شاعر درژاون نے اس مشہور تقریب وچ اس تقریب دی رونق بخشی سی۔ بعد وچ انہاں نے اک ہور قابل ذکر نظم وچ ضوبوف دی اس مہم توں واپسی اُتے تلخ کلامی کيتی۔ [ حوالہ دی ضرورت ] جون دے وسط تک، زبوف دیاں فوجاں جدید مزاحمت آذربائیجان دے بیشتر علاقےآں اُتے قابو پانے اُتے قابو پالاں، جنہاں وچ تن پرنسپل شہراں - باکو، شمقہ تے گانجا شامل نيں۔ نومبر تک، اوہ اراس تے کورا ندیاں دے سنگم اُتے کھڑے سن، جو سرزمین ایران اُتے حملہ کرنے دے لئی تیار سن ۔ اس مہینے وچ ، روس دی شہنشاہ دا انتقال ہوئے گیا تے اس دے جانشین پول، جو نفرت کردے سن کہ زوبوس نے فوج دے لئی دوسرے منصوبے بنائے سن، نے فوج نوں روس توں پسپائی دا حکم دتا۔ اس رد عمل نے طاقتور زوبوس تے ہور افسران دی مایوسی تے دشمنی نوں جنم دتا جنہاں نے اس مہم وچ حصہ لیا: انہاں وچوں بوہت سارے سازشیاں وچ شامل ہون گے جنہاں نے پنج سال بعد پولس دے قتل دا بندوبست کیتا۔ حوالےدی لوڑ؟ [ حوالہ دی ضرورت ]
مغربی یورپ دے نال تعلقات
[سودھو]کیتھرین نوں اک روشن خیال خود مختار دی حیثیت توں پہچاننے دی خواہش سی۔ انہاں نے روس دے لئی اوہ کردار ادا کیتا جو بعد وچ برطانیہ نے بیشتر 19 واں تے 20 واں صدی دے اوائل وچ بین الاقوامی ثالث دی حیثیت توں تنازعات دے ذریعہ ادا کیتا جو جنگ دا سبب بن سکدا اے یا کیتا۔ انہاں نے جرمن ریاستاں پرشیا تے آسٹریا دے وچکار باویرین جانشینی (1778–1779) دی جنگ وچ ثالث دی حیثیت توں کم کیتا۔ 1780 وچ ، اس نے اک مسلح نیوٹرلٹی دی لیگ قائم کيتی، جو امریکی انقلاب دے دوران وچ برطانوی رائل نیوی توں غیر جانبدار جہاز رانی دے دفاع دے لئی ڈیزائن کيتی گئی سی۔
سن 1788 توں 1790 تک، روس نے سویڈن دے خلاف جنگ لڑی، ایہ تنازع کیتھرین دے کزن، سویڈن دے کنگ گوستاو III دے ذریعہ پیدا ہويا سی، جس نے توقع کيتی سی کہ اوہ روسی فوجاں نوں محض عثمانی ترکاں دے خلاف جنگ وچ مصروف رہے تے سینٹ پیٹرزبرگ نوں براہ راست حملہ کرنے دی امید کرسکدا اے۔ لیکن روس دے بالٹک فلیٹ نے ہوگلینڈ (جولائی 1788) دی بنھی جنگ وچ رائل سویڈش بحریہ نوں چیک کیتا تے سویڈش دی فوج اگے ودھنے وچ ناکام رہی۔ ڈنمارک نے 1788 وچ ( تھیٹر دی جنگ ) سویڈن دے خلاف جنگ دا اعلان کیتا۔ سن 1790 وچ سوینسکنڈ دی لڑائی وچ روسی بیڑے دی فیصلہ کن شکست دے بعد، فریقین نے ویرالی دے معاہدے اُتے دستخط کیتے (14 اگست 1790)، فتح شدہ تمام علاقےآں نوں اپنے متعلقہ مالکان نوں لوٹادتا تے اوبو دے معاہدے دی تصدیق کردتی۔ امن دا قیام 20 سال تک جاری رہیا، جس دی مدد 1792 وچ گوستاو III دے قتل دی مدد توں ہوئی۔ حوالےدی لوڑ؟ [ حوالہ دی ضرورت ]
پولش – لتھوانیائی دولت مشترکہ دے بٹوارے
[سودھو]1764 وچ ، کیتھرین نے ستانی سلاو اگست پونیاتوسکی، اپنے سابق عاشق، نوں پولینڈ دے تخت اُتے بٹھایا۔ اگرچہ پولینڈ نوں تقسیم کرنے دا خیال پروشیا دے کنگ فریڈرک دوم توں آیا سی، لیکن کیتھرین نے 1790 دی دہائی وچ اسنوں اگے ودھانے وچ اہم کردار ادا کیتا سی۔ سن 1768 وچ ، اوہ باضابطہ طور اُتے پولینڈ-لتھوانیا دولت مشترکہ دی محافظ بن گئياں، جس نے پولینڈ وچ ، روس دے خلاف بغاوت، کنفیڈریشن آف بار (1768–72) نوں اشتعال انگیز کیتا۔ اس بغاوت دے پولش - لتھُواینین دولت مشترکہ وچ داخلی سیاست دی وجہ توں ٹوٹنے دے بعد، انہاں نے اپنے سفیراں تے سفارت کاراں دی نگرانی وچ ، اک مستقل کونسل دے ذریعہ روسی سلطنت دے زیر انتظام حکومت، Rzeczpospolita وچ قائم کیتا۔ [۵۶]
سن 1789 دے فرانسیسی انقلاب دے بعد، کیتھرین نے روشن خیالی دے بہت سارے اصولاں نوں مسترد کر دتا جو اس نے اک بار سازگار انداز وچ دیکھیا سی۔ پولینڈ دے مئی دے آئین (1791) دے خوف توں پولینڈ-لتھوانیا دولت مشترکہ دی طاقت وچ دوبارہ بغاوت دا سبب بن سکدا اے تے دولت مشترکہ دے اندر ودھدی جمہوری تحریکاں یورپی بادشاہتاں دے لئی خطرہ بن سکدیاں نيں، کیتھرین نے پولینڈ وچ مداخلت دا فیصلہ کیتا۔ اس نے پولش انسداد اصلاحات دے اک گروپ نوں مدد فراہم دی جو تارگویکا کنفیڈریشن دے ناں توں مشہور اے۔ 1792 دی پولش روس جنگ وچ تے کوسیکوزکو بغاوت (1794) وچ پولینڈ دی وفادار افواج نوں شکست دینے دے بعد، روس نے پولینڈ دی تقسیم نوں مکمل کے لیا، جس توں دولت مشترکہ دے باقی تمام حصےآں نوں پروشیا تے آسٹریا (1795) دے نال تقسیم کر دتا گیا۔ حوالےدی لوڑ؟ [ حوالہ دی ضرورت ]
جاپان دے نال تعلقات
[سودھو]مشرق بعید وچ ، روسی کامچٹکااور کریل جزیراں وچ فر دے حصول وچ سرگرم عمل ہوئے گئے۔ اس دی وجہ توں جاپان دے نال جنوب وچ تجارت تے اشیائے خور و نوش دے لئی تجارت دا آغاز کرنے وچ روسی دلچسپی نوں فروغ ملا۔ 1783 وچ ، طوفاناں نے اس وقت روسی سرزمین، الیشیان جزیرے دے ساحل پر، اک جاپانی سمندری کپتان، ڈائیکوکیہ کڈائی نوں بھگا دتا۔ روسی مقامی حکام نے انہاں دی پارٹی دی مدد کيتی تے روسی حکومت نے اسنوں بطور تجارتی ایلچی دے طور اُتے استعمال کرنے دا فیصلہ کیتا۔ 28 جون 1791 کو، کیتھرین نے ڈیاکوویا نوں سنسکوئی سیلو وچ سامعین عطا کیتا۔ اس دے بعد، 1792 وچ ، روسی حکومت نے جاپان وچ اک تجارتی مشن روانہ کیتا، جس دی سربراہی آدم لکشمن نے کيتی۔ ٹوکوگاوا شاگنت نے ایہ مشن حاصل کیتا، لیکن مذاکرات ناکام ہوئے گئے۔ حوالےدی لوڑ؟ [ حوالہ دی ضرورت ]
چین دے نال تعلقات
[سودھو]چین دے چی این لونگشہنشاہ وسطی ایشیا وچ توسیع پسندانہ پالیسی اُتے کاربند سن تے انہاں نے روسی سلطنت نوں اک ممکنہ حریف دی حیثیت توں دیکھیا، جس توں بیجنگ تے سینٹ پیٹرزبرگ دے وچکار مشکل تے دوستانہ تعلقات پیدا ہوئے۔ [۵۷] 1762 وچ ، اس نے یکطرفہ طور اُتے معاہدہ کیختا نوں منسوخ کر دتا، جس نے دونے سلطنتاں دے وچکار کاروان تجارت اُتے حکمرانی کيتی۔ [۵۸] کشیدگی دا اک ہور ذریعہ چینی ریاست نال تعلق رکھنے والے منگل منگول فرشتہ سن جنھاں نے روسیاں توں پناہ لی سی۔ [۵۹] چنگ ریاست دے ذریعہ دنگر نسل کشی دے نتیجے وچ بہت سارے زنگگراں نے روسی سلطنت وچ حرمت حاصل کرنے دی راہنمائی کيتی سی تے ایہ معاہدہ کیختا دے خاتمے دی اک وجہ سی۔ کیتھرین نے کینگلونگ شہنشاہ نوں اک ناخوشگوار تے متکبر ہمسایہ سمجھیا، اک بار کہیا: "ميں اس وقت تک نئيں مراں گا جدوں تک کہ وچ یورپ توں ترکاں نوں بے دخل نئيں کرداں، چین دے غرور نوں دبانے تے ہندوستان دے نال تجارت نوں قائم نہ کراں"۔ فرانسیسی بولی وچ لکھے گئے بیرن ڈی گرم نوں اک 1790 خط وچ ، اس نے چی این لونگ شہنشاہ نوں " mon voisin chinois aux petits yeux " ("چھوٹی اکھاں والا میرا چینی پڑوسی") کہیا۔
اکنامکس تے فنانس
[سودھو]روسی معاشی ترقی مغربی یورپ وچ معیار توں کم سی۔ مورخ فرانکوئس کروزٹ لکھدے نيں کہ روس کیتھرین دے تحت:
کیتھرین نے والگا جرمنی دی نقل مکانی دی سختی توں حوصلہ افزائی کی، جرمنی توں آنے والے کسان جو زیادہ تر دریائے وولگا ویلی خطے وچ آباد سن ۔ انھاں نے واقعی اس شعبے نوں جدید بنانے وچ مدد کيتی جس نے روسی معیشت اُتے مکمل طور اُتے غلبہ حاصل کیتا۔ انہاں نے گندم دی پیداوار تے آٹے دی چکی، تمباکو دی سبھیاچار، بھیڑاں دی پرورش تے چھوٹے پیمانے اُتے تیاری دے سلسلے وچ متعدد اختراعات متعارف کرواواں۔ [۶۰][۶۱] سانچہ:Page needed
1768 وچ ، تفویض بینک نوں پہلے سرکاری کاغذی رقم جاری کرنے دا کم سونپیا گیا سی۔ ایہ سینٹ پیٹرزبرگ تے ماسنوں ميں 1769 وچ کھولیا گیا۔ اس دے بعد دوسرے شہراں وچ متعدد بینک شاخاں قائم کيتیاں گئیاں، جنھاں گورنمنٹ ٹاؤن کہیا جاندا اے۔ تانبے دی رقم وچ ایسی ہی رقم دی ادائیگی اُتے کاغذی نوٹ جاری کر دتے گئے سن، جو انہاں نوٹاں دی پیش کش اُتے واپس کر دتے گئے سن ۔ فوجی تقاضاں اُتے وڈے سرکاری اخراجات دی وجہ توں انہاں تفویض روبلاں دا خروج ضروری سی، جس دی وجہ توں خزانے وچ چاندی دی کمی واقع ہوئی (خاص طور اُتے غیر ملکی تجارت وچ ، چاندی تے سونے دے سکےآں وچ لین دین خاص طور اُتے انجام پائے گئے سن )۔ تفویض روبل چاندی دے روبل دے نال برابر دی سطح اُتے گردش؛ انہاں دونے کرنسیاں دے لئی مارکیٹ مبادلہ دی شرح جاری سی۔ انہاں نوٹاں دا استعمال 1849 تک جاری رہیا۔ [۶۲]
فنون تے سبھیاچار
[سودھو]کیتھرین فنون، ادب تے تعلیم دی سرپرست سن۔ ہرمیٹیج میوزیم، جو بمطابق 2009[update] پورے سرمائی محل اُتے قبضہ، کیتھرین دے ذاتی جمع دے طور اُتے شروع ہويا۔ مہارانی آرٹ تے کتاباں دی اک بہت وڈی محبت کرنے والی سی تے اس نے 1770 وچ ہرمیٹیج دی تعمیر دا حکم دتا تاکہ اس دی پینٹنگز، مجسمہ سازی تے کتاباں دا وسیع ذخیرہ موجود ہوئے۔ [۶۳] سن 1790 تک، ہرمیٹیج وچ 38،000 کتاباں، 10،000 جواہرات تے 10،000 نقاشی سن۔ اس دے "تجسس" دے ذخیرے دے لئی دو پراں توں وابستہ سن ۔ [۶۴] انہاں نے مئی 1770 وچ سارسکوئی سیلو وچ پہلا "انگریزی باغ" لگیانے دا حکم دتا۔ سن 1772 وچ والٹائر نوں اک خط وچ ، انہاں نے لکھیا: "حالے وچ انگریزی باغات، منحنی خطوط، نرم ڈھلوان، جھیلاں دی شکل وچ ، خشک زمین اُتے جزیرہ نما پیسےآں توں پوشیدہ اے تے مینوں سیدھی لکیراں، توازن دے رستےآں دے لئی گہرا مذمت اے۔ وچ انہاں چشماں نال نفرت کردا ہاں جو پانی نوں اپنی نوعیت دے برخلاف بنانے دے لئی تشدد دا نشانہ بناتے نيں: مجسمے گیلریاں، واسٹیبلز وغیرہ دے حوالے کے دتے جاندے نيں۔ اک لفظ وچ ، اینگلو مینیا میرے پلاٹومینیا دا ماسٹر اے "۔ [۶۵]
کیتھرین نے عام چیزاں نوں چینیاں دے لئی عام یورپی جنون وچ شریک کیتا تے چینی فن نوں جمع کرنے تے مقبول چائنیزری انداز وچ چینی مٹی دے برتن خریدنے دی گل کيتی۔ [۶۶] 1762 تے 1766 دے درمیان وچ ، اس نے اورین بیوم وچ "چینی محل" تعمیر کیتا سی جس وچ فن تعمیرات تے باغبانی دے کینوسری انداز دی عکاسی ہُندی اے۔ چینی محل نوں اطالوی معمار انٹونیو رینالڈی نے ڈیزائن کیتا سی جو چائنیزری انداز وچ مہارت رکھدے سن ۔ سن 1779 وچ ، اس نے برطانوی معمار چارلس کیمرون دی خدمات حاصل کيتی کہ اس نے سارسکوئے سیلو (جدید پشکن، روس) وچ چینی پنڈ تعمیر کروائے۔ کیتھرین نے پہلے چینی گائاں دی تعمیر دے لئی اک چینی معمار دی خدمات حاصل کرنے دی کوشش کيتی سی تے ایہ معلوم کرنا ناممکن سی کہ، کیمرون اُتے آباد ہوئے گیا، جس نے ايسے طرح چائنیزری انداز وچ مہارت حاصل کيتی۔
وہ ولٹیئر، ڈیڈروٹ تے ڈی ایلبرٹ نوں بڑھاوا کردے ہوئے مزاحیہ اداکاری، افسانے تے یاداں لکھدی نيں۔ ایہ تمام فرانسیسی انسائیکلوپیڈسٹ نيں جنہاں نے بعد وچ انہاں دیاں تحریراں وچ اس دی ساکھ نوں مستحکم کیتا۔ اس دن دے معروف ماہر معاشیات، جداں آرتھر ینگ تے جیک نیکر، آزاد اقتصادی سوسائٹی دے غیر ملکی ممبر بن گئے، انہاں نے سن 1765 وچ سینٹ پیٹرزبرگ وچ انہاں دی تجویز اُتے قائم کیتا۔ اس نے برلن نال تعلق رکھنے والے لیون ہارڈ اویلر تے پیٹر سائمن پیلس تے سویڈن توں اینڈرس جوہن لیکسل سائنس داناں نوں روسی راجگڑھ وچ بھرتی کیتا۔ حوالےدی لوڑ؟ [ حوالہ دی ضرورت ] کیتھرین نے والٹیئر نوں اپنے مقاصد وچ شامل کیتا تے 1778 وچ انہاں دی موت توں وابستہ ہونے تک 15 سال تک اس دے نال خط کتابت کيتی۔ انہاں نے انہاں دے کارنامےآں دی تعریف کيتی، انہاں نوں "شمال دا اسٹار" تے "روس دا سیمیریمیس " قرار دتا ( بابل دی افسانوی ملکہ دے حوالے توں، اک مضمون جس اُتے انہاں نے 1768 وچ اک المیہ شائع کیتا)۔ اگرچہ اوہ اس توں کدی وی آمنے سامنے نئيں آئی سی، لیکن اس دی موت دے بعد اس نے اس اُتے سخت غمژدہ کیتا۔ اس نے اپنی کتاباں دا مجموعہ اس دے ورثاء توں حاصل کیتا تے انہاں نوں روس دی نیشنل لائبریری وچ رکھیا۔ [ حوالہ دی ضرورت ]
کیتھرین نے تن طرح دیاں کتاباں پڑھیاں، یعنی اپنی خوشی دے لئی، اوہ معلومات دے لئی تے جو اسنوں فلسفہ مہیا کرن۔ [۶۷] پہلے زمرے وچ ، اس نے رومانوی تے مزاح نگاری پڑھی جو اس وقت مقبول سن، جنہاں وچوں بوہت سارے ناقدین نے اس وقت توں تے اس دے بعد توں ہی "غیر متزلزل" سمجھے سن ۔ اوہ خاص طور اُتے جرمن مزاح نگار مصنفاں دا کم پسند کردیاں نيں جداں مورٹز اگست وان وون تھمیل تے کرسٹوف فریڈرک نکولائی۔ دوسرے زمرے وچ ڈینس ڈیڈروٹ، جیکس نیکر، جوہن برنہارڈ بیسڈو تے جارجس لوئس لیکلر، کامٹے ڈی بوفن دے کم آئے۔ [۶۸] کیتھرین نے ماہرین معاشیات دے بارے وچ کچھ مایوسی دا اظہار کیتا جنھاں اوہ انہاں دے ناقابل عمل نظریات دی حیثیت توں پڑھدیاں سن، نیکر دی اک کتاب دے حاشیے وچ لکھدیاں سن کہ جے ریاست دے تمام معاشی مسائل نوں اک ہی دن وچ حل کرنا ممکن ہُندا تاں اوہ ایسا کردی۔ بہت عرصہ پہلے۔ خاص ملکاں دے بارے وچ معلومات دے لئی جو انہاں دی دلچسپی رکھدے نيں، اس نے اس دی سلطنت توں متصل چین دی وسیع و عریض چینی سلطنت دے بارے وچ جاننے دے لئی جین بپٹسٹ بورگائگن ڈی'ان ویل دی میموئیرز ڈی چین نوں پڑھیا۔ سلطنت عثمانی تے کریمین خانیٹ دے بارے وچ معلومات دے لئی فرانسوا بیرون ڈی ٹاٹ دی یادداشتاں ڈی لیس ٹورکس تے لیس ٹارٹاریس۔ فریڈرک دی کتاباں، فریڈرک دے بارے وچ اِنّا ہی سیکھدی نيں جِنّا پرشیا دے بارے وچ جاننے دے لئی اپنی تعریف کر رہیاں نيں۔ تے بینجمن فرینکلن دے پرچے امریکی انقلاب دی وجوہات نوں سمجھنے دے لئی برطانوی ولی عہد دی مذمت کردے نيں۔ تیسری قسم وچ والٹیئر، فریڈرک میلچیر، بیرن وان گرم، فرڈینینڈو گالیانی، نکولس بائوڈو تے سر ولیم بلیک اسٹون دا کم ہويا۔ [۶۹] فلسفے دے لئی، انھاں ایسی کتاباں پسند آئیاں جنھاں "روشن روشن آمریت" کہیا جاندا سی، جسنوں اوہ اک خود مختار لیکن اصلاح پسند حکومت دا آئیڈیل سمجھدی اے جو قانون دی حکمرانی دے مطابق چلدی اے، حکمران دی خواہشاں دے مطابق نئيں، لہذا بلیک اسٹون دے قانونی معاملات وچ اس دی دلچسپی اے۔ تبصرے
سن 1762 وچ ، اس دی تخت نشینی دے کچھ ہی مہینےآں وچ ، جدوں فرانسیسی حکومت نے اس دی لا مذہبی دی وجہ توں مشہور فرانسیسی انسائیکلوپیڈی دی اشاعت روکنے دی دھمکی سنائی تو، کیتھرین نے ڈیڈروٹ نوں تجویز پیش کیتا کہ اوہ اس دے تحفظ وچ روس وچ اپنا عظیم کم مکمل کرے۔
چار سال بعد، 1766 وچ ، انہاں نے فرانسیسی فلاسفراں دے مطالعہ توں سیکھنے والی روشن خیالی دے اصولاں نوں قانون سازی کرنے دی کوشش کيتی۔ انہاں نے ماسنوں ميں اک گرینڈ کمیشن بلايا - تقریبا— اک مشاورتی پارلیمنٹ — جس وچ تمام طبقات دے 652 ارکان (اہلکار، امرا، بورژواری تے کسان) تے مختلف قومیتاں اُتے مشتمل سی۔ کمیشن نوں روسی سلطنت دی ضروریات تے انہاں نوں مطمئن کرنے دے ذرائع اُتے غور کرنا پيا۔ مہارانی نے "اسمبلی دی رہنمائی دے لئی ہدایات" تیار کيتیاں، (جس طرح اس نے صاف طور اُتے اعتراف کیتا سی) مغربی یورپ دے فلاسفراں، خاص طور اُتے مونٹسکیئیو تے سیزیر بیکاریہ دے نال۔
چونکہ بہت سارے جمہوری اصولاں نے اس توں زیادہ اعتدال پسند تے تجربہ کار مشیراں نوں خوفزدہ کیتا سی، لہذا انہاں نے انہاں نوں فورا ہی عمل وچ لیانے توں گریز کیتا۔ 200 توں زیادہ نشستاں دے انعقاد دے بعد، ناں نہاد کمیشن نظریہ دے دائرے توں بالاتر ہوئے کے تحلیل ہوئے گیا۔
اس دے باوجود، کیتھرین نے اپنے نقاز وچ تجویز کردہ جدید کاری دے کچھ رجحانات نوں حل کرنے دے لئی کوڈ جاری کرنا شروع کر دتے۔ 1775 وچ ، سلطنت نے روسی سلطنت دے صوبےآں دے انتظامیہ دے لئی اک قانون نامہ جاری کیتا۔ اس قانون دے تحت آبادی وچ اضافہ تے ملک نوں صوبےآں تے ضلعے وچ تقسیم کرکے روس اُتے موثر انداز وچ حکومت کرنے دی کوشش کيتی گئی۔ اس دے دور حکومت دے اختتام تک، 50 صوبے تے تقریباً 500 500 ضلعے تشکیل دتے گئے، اس توں دوگنی توں زیادہ سرکاری اہلکار مقرر کیتے گئے تے مقامی حکومت اُتے خرچ کرنے وچ چھ گنیااضافہ ہويا۔ سن 1785 وچ ، کیتھرین نے اشرافیہ نوں چارٹر نوں نوبلٹی توں نوازیا، جس نے اُتریا زمینی اقتدار دی طاقت وچ اضافہ کیتا۔ ہر ضلع دے رئیساں نے اشرافیہ دے اک مارشل دا انتخاب کیتا، جس نے بادشاہ توں انہاں کی، خاص طور اُتے معاشی معاملات اُتے تشویش دے معاملات اُتے گل کيتی۔ ايسے سال، کیتھرین نے شہراں دا چارٹر جاری کیتا، جس نے تمام لوکاں نوں چھ گروہاں وچ تقسیم کیتا تاکہ بزرگاں دی طاقت نوں محدود کیتا جاسکے تے اک مڈل اسٹیٹ تشکیل دتا جاسکے۔ کیتھرین نے 1781 دا کوڈ آف کمرشل نیویگیشن تے سالٹ ٹریڈ کوڈ، 1782 دا پولیس آرڈیننس تے 1786 دا قومی تعلیم دا قانون جاری کیتا۔ 1777 وچ ، مہارانیاں نے والٹیئر نوں اک پسماندہ روس وچ اپنی قانونی ایجادات "تھوڑی تھوڑی" ترقی دے طور اُتے بیان کيتیاں ۔
کیتھرین دے دور وچ ، روسی کلاسیکی تے یوروپی اثرات درآمد تے مطالعہ کردے سن جو روسی روشن خیالی نوں متاثر کردے سن ۔ گیوریلا ڈیرزھاوین، ڈینس فونویزین تے ایپولیٹ بوگڈانوویچ نے انیہويں صدی دے عظیم مصنفاں، خاص طور اُتے الیگزاندر پشکن دے لئی بنیاد رکھی۔ کیتھرین روسی اوپیرا دی اک عظیم سرپرست بن گئی۔ جدوں الیگزینڈر رادیشیف اپنے شائع سفر سینٹ پیٹرز برگ توں ماسکو 1790 وچ (اک سال فرانسیسی انقلاب دے آغاز دے بعد) تے اس دی وجہ دے طور اُتے منعقد کساناں دی قابل مذمت سماجی حالات دی بغاوتاں دے بارے وچ خبردار زرعی غلام، کیتھرین نے اسنوں سائبیریا جلاوطن کر دتا۔
کیتھرین نے سینٹ پیٹرزبرگ وچ واقع سارسکوئی سیلو دی رہائش گاہ اُتے الزبتھ ویگے لی برن (سابقہ مصوری میری میری اینٹوئنیٹ ) نوں وی حاصل کیتا، جس دے ذریعہ انھاں اپنی موت توں کچھ ہی دیر پہلے پینٹ کیتا گیا سی۔ میڈم ویجی لی برون نے اپنی یادداشتاں وچ اس شہنشاہی دی تفصیل دے نال بیان کیتا: "اس مشہور عورت دی نظر نے مینوں اس طرح متاثر کیتا کہ مینوں کسی وی چیز دے بارے وچ سوچنا ناممکن لگیا: وچ صرف اس دی طرف نگاہ ڈال سکدا سی۔ سب توں پہلے وچ اس دے چھوٹے قد اُتے بہت حیرت زدہ سی۔ ميں نے اسنوں بہت لمبا، اِنّا ہی شہرت دا تصور کیتا سی۔ اوہ وی بہت موٹا سی، لیکن اس دا چہرہ ہن وی خوبصورت سی تے اس نے بالکل ٹھیک توں اپنے سفید بالاں نوں پہنے ہوئے سن ۔ اس دی ذہانت اس دے ماتھے اُتے لگی ہوئی دکھادی دیندی سی، جو اُچی تے چوڑی دونے سی۔ اس دی اکھاں نرم تے حساس سن، اس دی ناک کافی یونانی سی، اس دی رنگت اُچی سی تے اس دی خصوصیات نمایاں نيں۔ اس نے میرے توں مٹھاس بھری آواز وچ فورا۔ مینوں مخاطب کیتا، جے تھوڑا سا گلا ہويا سی: "میڈم، وچ آپ دا استقبال کرنے وچ خوش ہون، میڈم، آپ دی ساکھ آپ دے سامنے اے۔ مینوں فنون لطیفہ دا خاصا شوق اے۔ وچ کوئی ماہر نئيں ہون، لیکن وچ اک بہت وڈا فن عاشق ہون۔ "
میڈم ویجی لی برن نے اک گالا وچ مہارانی دی وی وضاحت کيتی: "دوہرے دروازے کھل گئے تے مہارانی نمودار ہوئی۔ ميں نے کہیا اے کہ اوہ بہت چھوٹی سی تے فیر وی انہاں دناں جدوں اس نے سر عام بلند کیتا، اس دا عقاب نما گھورنا تے نگہداشت کرنے دا عادی سی، اس سب نے اسنوں عظمت دی فضا عطا کردتی کہ مینوں شاید اوہ دنیا دی ملکہ ہُندی؛ اس نے تن آرڈرز دی چٹکیاں پہنی سن تے اس دا لباس سادہ تے باقاعدہ سی۔ اس وچ ہیرے دی پٹی توں لگیائے ہوئے سونے دے نال کڑھائی ہوئی ململ ٹانک سی تے پوری آستِناں نوں ایشیاٹک انداز وچ جوڑ دتا گیا سی۔ اس سرنگے دے دوران وچ اس نے بہت چھوٹی آستِناں دے نال سرخ مخمل ڈول مین پہنا ہويا سی۔ اس دے بونٹ جس نے اس دے سفید بالاں نوں رکھیا سی اوہ ربناں توں نئيں سجایا گیا سی بلکہ انتہائی خوبصورت ہیراں توں سجا سی سی۔
تعلیم
[سودھو]کیتھرین مغربی یورپی فلسفے تے سبھیاچار نوں اپنے دل توں نیڑے رکھدی نيں تے اوہ خود نوں روس وچ ہم خیال لوکاں دے نال گھیرنا چاہندی نيں۔ [۷۰] انہاں دا خیال سی کہ روسی بچےآں نوں یورپی تعلیم دلانے توں اک 'نويں قسم دا فرد' تشکیل پایا جاسکدا اے۔ کیتھرین دا خیال سی کہ تعلیم روسی عوام دے دل و دماغ نوں تبدیل کر سکدی اے تے انہاں نوں پسماندگی توں دور کر سکدی اے۔ اس دا مطلب افراد نوں فکری تے اخلاقی طور اُتے ترقی دینا، انھاں علم تے ہنر مہیا کرنا تے شہری ذمہ داری دا احساس فروغ دینا سی۔ [۷۱]
کیتھرین نے ایوان بٹسکوئی نوں تعلیمی معاملات وچ اپنا مشیر مقرر کیتا۔ [۷۲] اس دے ذریعہ، اس نے روس تے ہور ملکاں توں تعلیمی ادارےآں دے بارے وچ معلومات اکٹھی کيتیاں ۔ انہاں نے ٹی این ٹیپلوف، ٹی وان کلنگسٹٹ، ایف جی دلتھی تے مورخ جی مولر اُتے مشتمل کمشن وی قائم کیتا۔ اس نے برطانوی تعلیم دے علمبرداراں توں مشورہ کیتا، خاص طور اُتے ریو۔ ڈینیل ڈومارسق تے ڈاکٹر جان براؤن۔ [۷۳] 1764 وچ ، اس نے ڈومارسق نوں روس آنے دے لئی بھیجیا تے فیر اسنوں تعلیمی کمیشن وچ مقرر کیتا۔ اس کمیشن نے اصلاحی منصوبےآں دا مطالعہ کیتا جو اس توں پہلے II شوالوف دے ذریعہ الزبتھ تے پیٹر III دے تحت نصب سن ۔ انہاں نے خطوط نوں چھڈ کے 5 توں 18 سال دی عمر تک تمام روسی آرتھوڈوکس مضامین دے لئی عام نظام تعلیم دے قیام دے لئی سفارشات پیش کيتیاں ۔ [۷۴] پر، قانون ساز کمیشن دے مطالبے دی وجہ توں کمیشن دی طرف توں پیش کردہ کسی وی سفارش اُتے کوئی کارروائی نئيں کيتی گئی۔ جولائی 1765 وچ ، ڈومارسق نے کمیشن دے مسائل دے بارے وچ ڈاکٹر جان براؤن نوں خط لکھیا تے روس وچ تعلیم تے معاشرتی اصلاحات دے لئی اک عمومی تے صاف گو تجویزات اُتے مشتمل اک طویل جواب ملا۔ ڈاکٹر براؤن نے استدلال کیتا، اک جمہوری ملک وچ ، تعلیم نوں ریاست دے ماتحت ہونا چاہیے تے تعلیم دے ضابطے دی بنیاد اُتے ہونا چاہیے۔ انہاں نے "خواتین جنسی تعلقات دی مناسب تے اثرائتی تعلیم" اُتے وی بہت زور دتا۔ دو سال پہلے، کیتھرین نے دونے جنساں دے نوجواناں دی تعلیم دے لئی جنرل پروگرام تیار کرنے دے لئی ایوان بیٹسکوئی نوں کمیشن دتا سی۔ [۷۵] اس کم نے پسماندہ روسی ماحول دے نقصان دہ اثر و رسوخ توں وکھ تھلگ پیدا ہونے والے 'نويں قسم دے لوکاں' دے فروغ دے فروغ اُتے زور دتا اے۔ [۷۶] اس مقصد دے حصول دے لئی ماسکو فاؤنڈیشن ہوم (ماسکو یتیم خانے) دا قیام پہلی کوشش سی۔ اس اُتے ایہ الزام عائد کیتا گیا سی کہ اوہ بے سہارا تے غیر شادی شدہ بچےآں نوں کسی وی طرح توں ریاست تعلیم دے مناسب سمجھنے دی تعلیم دلوانے دے لئی انہاں نوں داخلہ دلاندا اے۔ چونکہ ماسکو فاؤنڈیشن ہوم کسی سرکاری فنڈ توں چلنے والے ادارے دی حیثیت توں قائم نئيں ہويا سی، لہذا اس نے نويں تعلیمی نظریات اُتے تجربہ کرنے دے موقع دی نمائندگی کيتی۔ پر، ماسکو فاؤنڈیشن ہوم ناکام رہیا، جس دی بنیادی وجہ اموات دی انتہائی اُچی شرح سی، جس دی وجہ توں بہت سارے بچےآں نے ریاست دے مطلوبہ روشن خیال مضامین وچ ترقی کرنے دے لئی طویل عرصہ تک زندہ رہنے توں روک دتا۔ [۷۷]
ماسکو فاؤنڈیشن ہوم دے بہت ہی دیر بعد، اپنے فیکٹوٹم، ایوان بیٹسکوئی دے اشتعال انگیزی پر، انہاں نے جان لوک دے نظریات توں اخذ کردے ہوئے، چھوٹے بچےآں دی تعلیم دے لئی اک دستی تحریر کیتا تے اس نے اپنی نوعیت دا پہلا، 1764 وچ مشہور سمولنی انسٹی ٹیوٹ دی بنیاد رکھی۔ روس وچ پہلے تاں انسٹی ٹیوٹ نے صرف نابالغ طبقے دی نو عمر لڑکیوں نوں ہی داخلہ دتا سی، لیکن آخر کار اس نے پیٹی بورژوازی دی لڑکیوں نوں وی داخل کرنا شروع کر دتا۔ [۷۸] سمولنکی انسٹی ٹیوٹ، سمولاندی ميں تعلیم حاصل کرنے والی لڑکیوں اُتے اکثر انہاں اُتے الزام لگیایا جاندا سی کہ دنیا وچ اس سمولنی عمارتاں دی دیواراں دے باہر چلنے والی کسی وی چیز توں بے خبر اے۔ انسٹی ٹیوٹ دی دیواراں دے اندر، انھاں معصوم فرانسیسی، موسیقاراں، ناچنے تے بادشاہ دی مکمل تعظیم سکھائی جاندی سی۔ انسٹی ٹیوٹ وچ ، سخت نظم و ضبط دا نفاذ اس دے فلسفے دا مرکزی مرکز سی۔ دوڑنا تے کھیل نوں منع کیتا گیا سی تے عمارت خاص طور اُتے ٹھنڈی رکھی گئی سی کیونجے خیال کیتا جاندا سی کہ ضرورت توں زیادہ گرمی پیدا کرنے والے جسم دے لئی نقصان دہ اے۔ [۷۹]
1768–1774 دے دوران وچ ، قومی اسکولاں دے نظام دے قیام وچ کوئی پیشرفت نئيں ہوئی۔ [۸۰] کیتھرین دوسرے ملکاں دے تعلیمی نظریہ تے عمل دی تحقیقات کردی رہی۔ قومی اسکول دا نظام نہ ہونے دے باوجود اس نے بہت ساریاں تعلیمی اصلاحات کيتیاں ۔ کیڈٹ کور 1766 دی دوبارہ تشکیل نے بہت ساریاں تعلیمی اصلاحات دا آغاز کیتا۔ اس دے بعد اس نے بچےآں نوں بہت چھوٹی عمر توں ہی لے جانا شروع کیتا تے 21 سال دی عمر تک انہاں دی تعلیم حاصل کرنا شروع کردتی۔ علوم، فلسفہ، اخلاقیات، تریخ تے بین الاقوامی قانون نوں شامل کرنے دے لئی پیشہ ورانہ فوجی نصاب توں نصاب نوں وسیع کیتا گیا سی۔ کیڈٹ کور وچ اس پالیسی نے نیول کیڈٹ کور تے انجینئری تے آرٹلری اسکولاں وچ پڑھائی نوں متاثر کیتا۔ جنگ تے پگاشیف دی شکست دے بعد، کیتھرین نے گبرنیہ وچ اسکول قائم کرنے دی ذمہ داری عائد کردتی - روسی سلطنت دا اک صوبائی ڈویژن جس دی حکمرانی گورنر دے ذریعہ کيتی جاندی سی - سوشیل ویلفیئر دے بورڈز اُتے جو تِناں آزاد نمائندےآں دی شرکت دے نال تشکیل دتی گئی سی۔
1782 تک، کیتھرین نے بوہت سارے مختلف ملکاں دے تعلیمی نظام دے بارے وچ جمع کيتی گئی معلومات دا مطالعہ کرنے دے لئی اک ہور مشاورتی کمیشن دا بندوبست کیتا۔ [۸۲] اک ریاضی دان فرانز ایپینس نے تیار کیتا اک نظام خاص طور اُتے کھڑا ہويا۔ اوہ آسٹریا دے پنڈ، قصبے تے صوبائی راجگڑھ دی سطح اُتے معمولی، اصلی تے عام اسکولاں دے تن درجے دے ماڈل نوں اپنانے دے حق وچ سی۔ مشاورتی کمیشن دے علاوہ، کیتھرین نے پییوٹر زاواڈوفسکی دے تحت نیشنل اسکولاں دا کمیشن قائم کیتا۔ اس کمیشن اُتے قومی اسکول دا نیٹ ورک ترتیب دینے، استاداں نوں تربیت دینے تے درسی کتاباں دی فراہمی دا الزام عائد کیتا گیا سی۔ 5 اگست 1786 کو، روسی قومی قانون برائے قومی تعلیم نافذ کیتا گیا۔ [۸۳] اس قانون نے گبرنیا کے دارالحکومتاں وچ ہائی اسکولاں تے پرائمری اسکولاں دا دو درجے والا نیٹ ورک قائم کیتا جو مفت سن، مفت کلاسز (سیرفز نئيں) تے شریک تعلیم دے لئی کھلا سی۔ اس نے ہر عمر وچ پڑھنے والے مضامین تے درس و تدریس دے طریقہ کار نوں وی تفصیل توں باقاعدہ بنایا۔ کمیشن دے ذریعہ ترجمہ شدہ نصابی کتاباں دے علاوہ، استاداں نوں "استاداں دی رہنمائی" وی فراہم کيتی گئی سی۔ ایہ کم، چار حصےآں وچ تقسیم، تدریسی طریقےآں، سکھائے جانے والے مضامین، استاداں دے نال سلوک تے اسکول چلانے توں متعلق اے۔
انیہويں صدی دا فیصلہ عام طور اُتے تنقید دا سی تے ایہ دعوی کیتا گیا سی کہ کیتھرین اپنے تعلیمی پروگرام دی حمایت کرنے دے لئی کافی رقم دی فراہمی وچ ناکام رہی۔ [۸۴] کیتھرین پروگرام دے نفاذ دے دو سال بعد، نیشنل کمیشن دے اک ممبر نے قائم کردہ ادارےآں دا معائنہ کیتا۔ پورے روس وچ ، انسپکٹرز نوں سخت رد عمل دا سامنا کرنا پيا۔ اگرچہ شرافت والےآں نے انہاں ادارےآں دے لئی قابل ستائش رقم فراہم کی، لیکن انہاں نے اپنے بچےآں نوں نجی، مائشٹھیت ادارےآں وچ بھیجنے نوں ترجیح دتی۔ ہور، قصبے دے لوکاں دا رجحان جونیئر اسکولاں تے انہاں دے تعلیمی اصولاں دے خلاف سی سانچہ:Clarify طریقےآں۔ کیتھرین دے دور دے اختتام دے نیڑے نیڑے 549 ریاستی ادارےآں وچ اک اندازے دے مطابق 62،000 شاگرد تعلیم حاصل کر رہے سن ۔ روسی آبادی دی تعداد دے مقابلہ وچ ایہ صرف اک چھوٹی سی تعداد سی۔ [۸۵]
مذہبی امور
[سودھو]کیتھرین دی روسی بولی (بشمول آرتھوڈوکسائ) دے ہر چیز نوں ظاہر کرنے توں اس دی مذہب توں اس دی ذاتی بے حسی دا باعث بن سکدا اے۔ اس نے اپنی جنگاں دی ادائیگی دے لئی چرچ دے تمام علاقےآں نوں قومی شکل دے دی، خانقاہاں نوں وڈے پیمانے اُتے خالی کرایا تے بقیہ پادریاں نوں زیادہ تر کساناں دی حیثیت توں زندہ رہنے یا بپتسمہ تے ہور خدمات دی فیساں توں محروم رہنے اُتے مجبور کیتا۔ شرافت دے بوہت گھٹ افراد گرجا گھر وچ داخل ہوئے، جو پہلے توں کدرے کم اہم ہوئے گئے سن ۔ انہاں نے اختلاف رائے دہندگان نوں چیپل بنانے دی اجازت نئيں دتی تے فرانسیسی انقلاب دے آغاز دے بعد انہاں نے مذہبی اختلاف رائے نوں ختم کر دتا۔ [۸۶]
پر، کیتھرین نے اپنی عثمانی مخالف پالیسی وچ عیسائیت نوں فروغ دتا، جس نے ترک حکمرانی دے تحت عیسائیاں دے تحفظ تے فروغ نوں فروغ دتا۔ اس نے بنیادی طور اُتے پولش کیتھولک (23 فروری 1769 ء دی یوکاز) اُتے سختی پائی تے پولینڈ دی تقسیم دے بعد انہاں اُتے ریاستی کنٹرول نوں زور دینے تے ودھانے دی کوشش کيتی۔ [۸۷] بہر حال، کیتھرین دے روس نے 1773 وچ بیشتر یورپ وچ جیس سوٹ دے دباؤ دے بعد جیسسوٹ وچ شامل ہونے دے لئی اک پناہ تے اک اڈا فراہم کیہ۔
اسلام
[سودھو]کیترین نے اپنے دور حکومت وچ اسلام دے بارے وچ بہت ساریاں مختلف سوچاں اختیار کيتیاں ۔ سن 1762 توں 1773 دے درمیان وچ ، مسلماناں نوں کسی وی آرتھوڈوکس سرورز دے مالک ہونے توں منع کیتا گیا سی۔ مالیاتی مراعات دے ذریعہ انہاں اُتے قدامت پسندی دا دباؤ ڈالیا گیا۔ [۸۸] جے مسلمان آرتھوڈوکس وچ تبدیل ہونے دا انتخاب کردے نيں تاں کیترین نے تمام مذاہب دے ہور خطبات دے نال نال مجرماں دے لئی عام معافی دا وعدہ کیتا۔ [۸۹] پر، 1767 دے قانون ساز کمیشن نے اسلامی عقیدے دے دعوے کرنے والے افراد نوں متعدد نشستاں پیش کيتیاں ۔ اس کمیشن نے انہاں دے مذہبی حقوق دے تحفظ دا وعدہ کیتا سی، لیکن ایسا نئيں کیتا۔ متعدد آرتھوڈوکس کساناں نے اچانک تبدیلی توں خطرہ محسوس کیتا تے اپنی ناراضی دی علامت دے طور اُتے مسیتاں نوں جلا دتا۔ جدوں عوامی اشتعال انگیزی بہت خلل ڈالنے والی ہوئے گئی تاں کیتھرین نے اسلام نوں ریاست دے خاتمے دی بجائے ریاست وچ شامل کرنے دا انتخاب کیتا۔ 1773 دے "تمام عقائد دی رواداری" دے حکم دے بعد، مسلماناں نوں مسیتاں تعمیر کرنے تے انہاں دی تمام روایات اُتے عمل کرنے دی اجازت دتی گئی، انہاں وچ سب توں زیادہ واضح ایہ اے کہ ایہ مکہ مکرمہ دی زیارت اے، جس توں پہلے انکار کیتا گیا سی۔ [۹۰] کیتھرین نے اورنبرگ مسلم روحانی اسمبلی تشکیل دتی جس توں مسلم آبادی والے علاقےآں نوں باقاعدہ بنانے دے نال نال ملاواں دی تعلیمات تے نظریات نوں باقاعدہ بنانے وچ مدد ملے گی۔ کیتھرین تے اس دی حکومت دے ذریعہ اسمبلی وچ عہدےآں دی تقرری تے ادائیگی کيتی گئی سی تاکہ مذہبی امور نوں باقاعدہ بنایا جاسکے۔ [۹۱]
سن 1785 وچ ، کیتھرین نے مسلماناں دے لئی نويں مسیتاں تے نويں بستیاں دی سبسڈی دینے دی منظوری دی۔ ایہ اس دے ملک دے بیرونی کنارےآں نوں منظم تے غیر فعال طریقے توں کنٹرول کرنے دی اک ہور کوشش سی۔ انہاں وچ رکھی مسیتاں دے نال نويں بستیاں دی تعمیر کرکے، کیتھرین نے کوشش کيتی کہ جنوبی روس وچ گھومنے والے بوہت سارے خانہ بدوش افراد نوں گراؤنڈ کرن۔ [۹۲] 1786 وچ ، اس نے گورنمنٹ دے ضابطاں دے تحت اسلامی اسکولاں نوں روسی پبلک اسکول سسٹم وچ ضم کر دتا۔ ایہ منصوبہ خانہ بدوش لوکاں نوں آباد کرنے اُتے مجبور کرنے دی اک ہور کوشش سی۔ اس توں روسی حکومت نوں زیادہ توں زیادہ لوکاں نوں کنٹرول کرنے دا موقع ملا، خاص کر اوہ لوک جو پہلے روسی قانون دے دائرہ اختیار وچ نئيں آئے سن ۔ [۹۳]
یہودیت
[سودھو]روس اکثر یہودیت نوں اک علاحدہ وجود دی حیثیت توں برتاؤ کردا سی، جتھے یہودیاں نوں اک علاحدہ قانونی تے بیوروکریٹک نظام دے نال برقرار رکھیا جاندا سی۔ اگرچہ حکومت جاندی سی کہ یہودیت دا وجود اے، لیکن کیتھرین تے اس دے مشیراں دی یہودیاں دے بارے وچ کوئی حقیقت نئيں اے کیونجے اس دے دور وچ اس اصطلاح دا مطلب بہت ساریاں چیزاں دا سی۔ [۹۴] سن 1772 تک روس وچ یہودیت اک چھوٹا، جے موجود نئيں تاں مذہب سی۔ جدوں کیتھرین پولینڈ دی پہلی تقسیم اُتے راضی ہوگئياں تو، یہودیاں دے وڈے عنصر نوں وکھ وکھ لوکاں دی طرح سمجھیا جاندا سی، جس دی تعریف انہاں دے مذہب نال ہُندی اے۔ کیتھرین نے یہودیاں نوں آرتھوڈوکس معاشرے توں وکھ کر دتا تے انھاں پییلی آف سیٹلمنٹ تک محدود کر دتا۔ اس نے یہودیت دے پیروکاراں اُتے اضافی ٹیکس عائد کیتا۔ جے کوئی خاندان آرتھوڈوکس دے عقیدے وچ بدل گیا تو، اضافی ٹیکس اٹھا لیا گیا۔ [۹۵] معاشرے دے یہودی ممبراں نوں اپنے آرتھوڈوکس پڑوسیاں توں دگنا ٹیکس ادا کرنے دی ضرورت سی۔ تبدیل شدہ یہودی روسی حکمرانی دے تحت بیوپاری طبقے تے کھیت وچ مفت کساناں دی حیثیت توں داخلے دی اجازت حاصل کرسکدے سن ۔ [۹۶][۹۷]
یہودیاں نوں روس دی معیشت وچ شامل کرنے دی کوشش وچ ، کیتھرین نے انھاں 1782 دے چارٹر آف ٹاؤنس دے حقوق تے قوانین دے تحت شامل کیتا۔ [۹۸] راسخ العقیدہ روسی بنیادی طور اُتے معاشی وجوہات دی بنا اُتے یہودیت دی شمولیت نوں ناپسند کردے سن ۔ کیتھرین نے مساوات دی آڑ وچ وی یہودیاں نوں بعض معاشی میداناں توں دور رکھنے دی کوشش کيتی۔ 1790 وچ ، اس نے ماسکو دے متوسط طبقے توں یہودی شہریاں اُتے پابندی عائد کردتی۔ [۹۹]
سن 1785 وچ ، کیتھرین نے یہودیاں نوں غیر ملکیوں دے حقوق دے نال سرکاری طور اُتے غیر ملکی قرار دتا۔ [۱۰۰] اس توں یہودی مذہب جو روس وچ یہودی ہسکلہ وچ برقرار اے اس دی اک وکھ شناخت نوں دوبارہ توں تقویت ملی۔ کیتھرین دے اس فرمان نے یہودیاں نوں روس دے آرتھوڈوکس یا قدرتی شہری دے حقوق دی وی تردید دی سی۔ سنہ 1794 وچ یہودی نسل دے لوکاں دے لئی ٹیکساں وچ دوبارہ دگنا اضافہ ہويا تے کیتھرین نے سرکاری طور اُتے اعلان کیتا کہ یہودیاں دا روسیاں توں کوئی تعلق نئيں اے۔
روسی آرتھوڈوکس
[سودھو]متعدد طریقےآں توں، آرتھوڈوکس چرچ کیتھرین دے دور وچ اپنے غیر ملکی اسيں منصباں توں بہتر نئيں سی۔ اس دی سربراہی وچ ، اس نے پیٹر III نے جو کم شروع کیتا سی اسنوں مکمل کیتا: چرچ دی زمیناں ضبط کرلئی گئياں تے خانقاہاں تے بشپش دونے دے بجٹ نوں کالج آف اکانومی نے کنٹرول کیتا۔ [۱۰۱] حکومت کیتی طرف توں اوقاف نے نجی رکھی ہوئی زمیناں دی آمدنی دی جگہ لے لئی۔ اوقاف اکثر مطلوبہ اصل رقم توں بوہت گھٹ ہُندے سن ۔ [۱۰۲] انہاں نے 954 خانقاہاں وچوں 569 نوں بند کر دتا، جنہاں وچوں صرف 161 نے سرکاری رقم وصول کيتی۔ چرچ دی دولت توں صرف 400،000 روبل دی واپسی کيتی گئی۔ [۱۰۳] اگرچہ دوسرے مذاہب (جداں اسلام) نے قانون ساز کمیشن نوں دعوت نامے موصول ہوئے، لیکن آرتھوڈوکس دے پادریاں نوں اک وی نشست نئيں ملی۔ کیتھرین دے دور حکومت دے دوران وچ حکومت وچ انہاں دی جگہ اُتے سخت پابندی عائد سی۔ [۸۶]
سن 1762 وچ ، آرتھوڈوکس چرچ تے اپنے آپ نوں اولڈ مومنین کہنے والے اک فرقے دے وچکار پھوٹ پڑنے وچ مدد دے لئی، کیتھرین نے اک ایسا عمل منظور کیتا جس دے ذریعے پرانے مومنین نوں مداخلت دے کھلے دل توں اپنے عقیدے اُتے عمل کرنے دی اجازت دی۔ [۱۰۴] مذہبی رواداری دا دعوی کردے ہوئے، اس دا ارادہ سی کہ اوہ مومنین نوں سرکاری چرچ وچ شامل کرن۔ انہاں نے اس دی تعمیل کرنے توں انکار کر دتا تے 1764 وچ ، انہاں نے 20،000 توں زیادہ پرانے عقائد نوں انہاں دے عقیدے دی بنیاد اُتے سائبیریا جلاوطن کر دتا۔ بعد دے سالاں وچ ، کیتھرین نے اپنے خیالات وچ ترمیم کيتی۔ سن 1785 دے اربن چارٹر دے بعد پرانے مومنین نوں منتخب میونسپل عہدےآں اُتے فائز رہنے دی اجازت دتی گئی سی تے انہاں نے روس وچ آباد ہونے دی خواہش رکھنے والےآں توں مذہبی آزادی دا وعدہ کیتا سی۔ [۱۰۵][۱۰۶]
دینی تعلیم دا سختی توں جائزہ لیا گیا۔ پہلے تو، اس نے صرف دینی مدارس وچ اصلاح دی تجویز پیش کردے ہوئے، علمی علوم اُتے نظر ثانی دی کوشش کيتی۔ ایہ اصلاحات کدی وی منصوبہ بندی دے مراحل توں اگے نئيں ودھ سکن۔ 1786 تک، کیتھرین نے مذہب تے علمی علوم دے تمام پروگراماں نوں عام تعلیم توں خارج کر دتا۔ [۱۰۷] عوامی مفادات نوں چرچ دے لوکاں توں وکھ کرکے، کیتھرین نے روس وچ روزانہ دی جانے والی کارروائیاں نوں سیکولر بنانا شروع کیتا۔ اس نے روسی حکومت تے اس دے عوام اُتے اک بوہت سارے طاقت رکھنے والے گروہ نال تعلق رکھنے والے پادریاں نوں اک علاحدہ طبقے وچ تبدیل کر دتا جو معاوضے دے لئی ریاست اُتے انحصار کرنے اُتے مجبور اے۔ [۱۰۲]
ذاتی زندگی
[سودھو]کیترین نے، اپنے طویل دور حکومت وچ ، بہت نال محبت کرنے والےآں نوں لیا، جدوں تک کہ اوہ انہاں وچ دلچسپی رکھدی، اکثر انھاں اعلیٰ عہدےآں اُتے فائز کردی سی تے فیر انھاں سیرفز تے وڈے املاک دے تحفاں دے نال تنخواہ دتی جاندی۔ دربار اُتے خرچ ہونے والی ریاستی رقم دی فیصدی 1767 وچ 10.4 فیصد توں ودھ کے 1781 وچ 11.4 فیصد ہوئے کے 1795 وچ 13.5 فیصد ہوئے گئی۔ کیتھرین نے 1762–1772 توں 66،000 سرورز، 1773–1793 توں 202،000 تے اک دن وچ اک لکھ وچ : 18 اگست 1795 نوں دتا۔ :119 کیتھرین نے بیوروکریسی دی حمایت خرید لئی۔ 19 اپریل 1764 توں، کسی وی بیوروکریٹ نوں ست سال یا اس توں زیادہ فوری طور اُتے اک ہی عہدے اُتے فائز کر دتا گیا۔ 13 ستمبر 1767 کو، کیتھرین نے حکم دتا کہ اک عہدے اُتے ست سال گزرنے دے بعد، سرکاری ملازمین نوں دفتر یا میرٹ توں قطع نظر خود بخود ترقی دتی جائے گی۔ [۱۰۸]
1776 وچ اپنے پریمی تے مشیر گریگوری الیگزینڈرووچ پوتیمکن دے نال اس دے تعلقات ختم ہونے دے بعد، اس نے مبینہ طور اُتے اس دے لئی اک امیدوار محبت کرنے والے دا انتخاب کیتا جس نے اس دی دلچسپی برقرار رکھنے دے لئی جسمانی خوبصورتی تے ذہنی فیکلٹی (جداں سکندر دمتریو - میمونوف تے نکولس الیگزینڈر سک [۱۰۹] )۔ انہاں وچوں کچھ افراد اس دے بدلے وچ اس نال پیتار کردے سن تے عشق ختم ہونے دے بعد وی اوہ انہاں دے نال ہمیشہ سخاوت دا مظاہرہ کردے سن ۔ اس دے اک محبت کرنے والے، پییوٹر زاواڈوفسکی، نے 1777 وچ اسنوں برطرف کرنے دے بعد یوکرائن وچ 50،000 روبل، 5،000 روبل پنشن تے 4،000 کسان وصول کیتے۔ [۱۱۰] اس دے آخری عاشق، شہزادہ زبوف، اس توں عمر وچ 40 سال چھوٹا سی۔ اس دی جنسی آزادی نے انہاں دے بارے وچ بہت ساری داستان رقم کيتی۔ [۱۱۱]
کیتھرین نے اک برطانوی ڈاکٹر سیمس ڈمسڈیل دے ذریعہ چیچک دے خلاف ٹیکہ لگیانے دا فیصلہ کیتا۔ جدوں کہ اس وقت ایہ اک متنازع طریقہ سمجھیا جاندا سی، لیکن اوہ کامیاب ہوگئياں۔ بعد وچ اس دے بیٹا پاویل وی ٹیکہ لگیایا گیا سی۔ اس دے بعد کیتھرین نے اپنی پوری سلطنت دے دوران وچ ٹیکے لگیانے دی کوشش کيتی تے کہیا: "میرا مقصد، میری مثال دے ذریعہ، میرے مضامین دی کثیر تعداد نوں موت توں بچانا سی، جو اس تکنیک دی اہمیت نوں نئيں جاندے سن تے اس توں خوفزدہ سن، خطرے وچ پے گئے سن "۔۔ سن 1800 تک، روسی سلطنت وچ لگ بھگ 2 لکھ انسداد (آبادی دا 6٪) انتظام کیتا گیا۔
کیتھرین نے اپنے ناجائز بیٹے نوں گرگوری اورلوف ( الیکسس بوبرینسکی دے بعد، پولس اول دے ذریعہ کاؤنٹ بابرینسکی ) دے پاس، اس دے دربار توں دور، تولا دے نیڑے رکھیا سی۔
پونیاتوسکی
[سودھو]روس وچ برطانوی سفیر، سر چارلس ہینبری ولیمز نے، کیتھرین نوں اتحادی بننے دے بدلے وچ ، ستانی سلاو پونیاتوسکی نوں سفارتخانے وچ جگہ دینے دی پیش کش کيتی۔ پونیاتوسکی، اپنی والدہ دے ذریعہ، زارتوریسکی خاندان نال تعلق رکھدے سن، جو پولینڈ وچ روس نواز دھڑے دے ممتاز ممبر سن ۔ پونیاتوسکی تے کیتھرین اٹھويں کزن سن جنہاں نوں دو بار ڈنمارک دے باہمی باپ دادا کنگ کرسچن اول نے سکاٹش ہاؤس دے اسٹُٹ ہاؤس توں پونیاتوسکی دی زچگی دی وجہ توں کڈیا سی۔ کیتھرین، جس دی عمر 26 سال اے تے اس نے پہلے ہی اس وقت دے گرینڈ ڈیوک پیٹر توں 10 سال پہلے شادی کيتی سی، نے 22 سالہ پونیاتوسکی توں 1755 وچ ملاقات کيتی سی، لہذا اورلوو بھائیاں دا سامنا کرنے توں پہلے اس دی اچھی طرح نال ملاقات کيتی۔ 1757 وچ ، پونیاتوسکی نے ست سالاں دی جنگ دے دوران وچ برطانوی فوج وچ خدمات انجام دتیاں، اس طرح کیتھرین توں نیڑےی تعلقات منقطع ہوئے گئے۔ اس توں دسمبر 1757 وچ اس دی آنا پیٹرووانا نامی اک بیٹی پیدا ہوئی۔
پولینڈ دے کنگ آگسٹس سوم دا انتقال 1763 وچ ہويا، لہذا پولینڈ نوں نواں حکمران منتخب کرنے دی ضرورت سی۔ کیتھرین نے اگلے بادشاہ بننے دے لئی بطور امیدوار پونیاتوسکی دی حمایت کيتی۔ انہاں نے ممکنہ تنازعات توں بچنے دے لئی روسی فوج نوں پولینڈ بھیج دتا۔ روس نے پولینڈ اُتے حملہ 26 اگست 1764 نوں کیتا، لڑنے دی دھمکی دے کے تے پیونیٹوسکی نوں بادشاہ دے طور اُتے مسلط کیتا۔ پونیاتوسکی نے اس تخت نوں قبول کر ليا تے اس طرح اس نے خود نوں کیتھرین دے ماتحت کر دتا۔ کیتھرین دے منصوبے دی خبراں پھیل گئياں تے فریڈرک دوم (دوسرے دے بقول عثمانی سلطان) نے انہاں نوں متنبہ کیتا کہ جے اوہ پوونیٹوسکی نال شادی کرکے پولینڈ اُتے فتح حاصل کرنے دی کوشش کردی اے تاں سارا یورپ اس دی مخالفت کريں گا۔ اس دا اس نال شادی کرنے دا کوئی ارادہ نئيں سی، اس توں پہلے ہی اولوف دے بچے تے گرانڈ ڈیوک پال نوں جنم دے چکی سی۔
پروشیا ( پرنس ہینری دی ایجنسی دے ذریعے)، روس (کیتھرین دے ماتحت) تے آسٹریا ( ماریہ تھریسا دے ماتحت) نے پولینڈ دے بٹواراں دے لئی گراؤنڈ تیار کرنا شروع کیتا۔ پہلی تقسیم، 1772 وچ ، تِناں طاقتاں نے ۵۲٬۰۰۰ کلومیٹر2 (۲۰٬۰۰۰ مربع میل) نوں تقسیم کیہ انہاں وچ روس نوں کم توں کم جڑنے والی لائن دے مشرق وچ ایداں دے علاقے مل گئے، کم یا زیادہ، ریگا – پولٹسک – موگلیف۔ دوسری تقسیم وچ ، سن 1793 وچ ، روس نے سب توں زیادہ زمین حاصل کيتی، منسک دے مغرب توں نیڑے کییف تک تے دریا نیپیر دے تھلے، بحیرہ اسود دے نیڑے اوچاکوف دے سامنے جنوب دی طرف کچھ جگہ چھڈ گئی۔ بعد وچ پولینڈ وچ بغاوتاں نے کیتھرین دی موت توں اک سال پہلے، 1795 وچ تیسری تقسیم دا آغاز کیتا۔ پہلی جنگ عظیم دے بعد پولینڈ 1918 تک اک آزاد قوم دی حیثیت توں اپنا وجود ختم کر گیا۔
اورلوف
[سودھو]گریٹروری اورلوف، پیٹر اعظم دے خلاف اسٹریلٹسی بغاوت (1698) وچ باغی دا پوتا سی، جنگ زورینڈورف (25 اگست 1758) وچ خود نوں ممتاز کیتا، جس وچ اسنوں تن زخم آئے۔ انہاں نے پیٹر دے پروشین نواز جذبات دے برعکس نمائندگی کی، جس توں کیتھرین نے اتفاق نئيں کیتا۔ سن 1759 تک، کیتھرین تے اوہ محبت کرنے والے بن گئے سن ۔ کسی نے کیتھرین دے شوہر، گرینڈ ڈیوک پیٹر نوں نئيں دسیا۔ کیتھرین نے اورلوو نوں بہت کارآمد سمجھیا تے اوہ 28 جون 1762 نوں اپنے شوہر دے خلاف بغاوت وچ اہم کردار ادا کر گئياں، لیکن اوہ کسی نال شادی کرنے دی بجائے روس دی وارّہ ملکہ اختیار کرنے نوں ترجیح دیندی نيں۔
گریگوری اورلوف تے اس دے ہور تِناں بھائیاں نوں اس نے لقب، رقم، تلواراں تے ہور تحائف توں نوازیا سی، لیکن کیتھرین نے گریگوری نال شادی نئيں کيتی سی، جو سیاست وچ نااہل تے بیکار ثابت ہوئے جدوں مشورے دے لئی کہیا گیا سی۔ سینٹ پیٹرزبرگ وچ جدوں اس نے محل دا استقبال کیتا جدوں کیتھرین مہارانی بن گئياں۔
اورلوف دا انتقال 1783 وچ ہويا۔ انہاں دے بیٹے، ایلکسی گریگوریویچ بابرینسکی (1762–1813) دی اک بیٹی، ماریہ الیکسیئیوا بوبرینسکی (بابرینسکایا) (1798–1835) سی، جس نے 1819 وچ 34 سالہ پرنس نیکولائی سرجیوچ گیگرین (لندن، انگلینڈ، 1784–1842) وچ شادی کيتی ) جنہاں نے نپولین دے خلاف بوروڈینو (7 ستمبر 1812) دی لڑائی وچ حصہ لیا تے بعد وچ سارڈینیا دی بادشاہی دے راجگڑھ ٹیورین وچ سفیر دی حیثیت توں خدمات انجام دتیاں۔
پوتیمکن
[سودھو]گریگوری پوٹیمکین 1762 دے بغاوت وچ ملوث سی۔ 1772 وچ ، کیترین دے نیڑےی دوستاں نے اسنوں دوسری خواتین دے نال اورلوف دے معاملات توں آگاہ کیتا تے اس نے اسنوں برخاست کر دتا۔ 1773 دے موسم سرما وچ ، پگاچیف نے بغاوت دی دھمکی دینا شروع کردتی سی۔ کیتھرین دے بیٹے پول نے حمایت حاصل کرنا شروع کردتی سی۔ انہاں دونے رجحانات نے اس دی طاقت نوں خطرہ بنایا۔ اس نے پوٹمکن نوں مدد دے لئی بلايا - زیادہ تر فوجی۔ تے اوہ اس توں سرشار ہوئے گیا۔
1772 وچ ، کیتھرین نے پوٹیمکن نوں خط لکھیا۔ اس توں کچھ دن پہلے ہی اسنوں ولگا دے علاقے وچ بغاوت دے بارے وچ پتہ چل گیا سی۔ اس نے اس بغاوت نوں ختم کرنے دے لئی جنرل الیگزینڈر بیبکوف نوں مقرر کیتا، لیکن انہاں نوں فوجی حکمت عملی دے بارے وچ پوٹمکن دے مشورے دی ضرورت سی۔ پوٹیمکن نے جلدی توں پوزیشن تے ایوارڈ حاصل کیتے۔ روسی شاعراں نے انہاں دی خوبیاں دے بارے وچ لکھیا، عدالت نے انہاں دی تعریف کيتی، غیر ملکی سفیراں نے اس دے حق وچ لڑائی دی تے اس دا کنبہ محل وچ چلا گیا۔ بعد وچ اوہ اس نوآبادیات اُتے حکمرانی کردے ہوئے نويں روس دا مکمل طور اُتے حکمران بن گیا۔
سن 1780 وچ ، مقدس رومن مہارانیہ ماریہ تھیریسا دے بیٹے، شہنشاہ جوزف دوم، نے روس دے نال اتحاد وچ داخل ہونے یا نہ ہونے دے بارے وچ طے کرنے دے خیال توں کھلواڑ کیتا تے کیتھرین نال ملاقات کرنے نوں کہیا۔ پوٹیمکن دے پاس اسنوں بریفنگ دینے تے اس دے نال سینٹ پیٹرزبرگ جانے دا کم سی۔ پوٹیمکین نے سائنس داناں دی تعداد ودھانے دے لئی کیتھرین نوں روس دی یونیورسٹیاں وچ توسیع کرنے اُتے وی راضی کیتا۔
اگست 1783 وچ پوٹیمکن بہت بیمار ہوئے گئے۔ کیتھرین نوں خدشہ سی کہ اوہ جنوب دی ترقی دے کم نوں ختم نئيں کريں گا جداں کہ اس نے منصوبہ بنایا سی۔ پوٹیمکن 52 سال دی عمر وچ 1791 وچ فوت ہوئے گئے۔
سرفس
[سودھو]سن 1754 توں لے کے 1762 تک دی جانے والی اک مردم شماری دے مطابق، کیتھرین دے پاس 500،000 سیرف سن ۔ ہور 2.8 ملین روسی ریاست نال تعلق رکھدے نيں۔ [۱۱۲]
حقوق تے شرائط
[سودھو]کیتھرین دے دورِ اقتدار وچ ، زمیندار عظیم طبقے وچ سرفاں دی ملکیت سی، جو اپنی سرزمین اُتے پابند سن ۔ سیرفز دے بچے سیرفڈم وچ پیدا ہوئے سن تے ايسے زمین اُتے انہاں دے والدین نے کم کیتا سی۔ سیرفاں دے بہت محدود حقوق سن، لیکن اوہ بالکل غلام نئيں سن ۔ اگرچہ ریاست نے تکنیکی طور اُتے انہاں نوں اپنے ملکیت رکھنے دی اجازت نئيں دی، کچھ سرف انہاں دی آزادی دی ادائیگی دے لئی اِنّی دولت جمع کرنے وچ کامیاب ہوئے گئے۔ [۱۱۳] معاشرے دے تمام طبقاں دے ذریعہ شاہی روس وچ قانون دی تفہیم اکثر کمزور، الجھن یا کوئی وجود نئيں ہُندی سی، خاص طور اُتے انہاں صوبےآں وچ جتھے زیادہ تر سرفر رہندے سن ۔ ایہی وجہ اے کہ کچھ سیرف دولت جمع کرنے جداں کم کرنے دے قابل سن ۔ سیرف بننے دے لئی، لوکاں نے مشکلات دے اوقات وچ انہاں دے تحفظ تے مدد دے بدلے وچ اک جاگیردار توں اپنی آزادیاں قبول کيتیاں ۔ اس دے علاوہ، انھاں ایتھے تک اراضی موصول ہوئی، لیکن انہاں دیاں فصلاں دا کچھ فیصد ٹیکس انہاں دے زمینداراں نوں دینے دے لئی لیا گیا۔ ایہ اوہ اعزازات سن جنہاں توں اک خطبہ حق دار سی تے امرا اوہی انجام دینے دے پابند سن ۔ ایہ سب کیتھرین دے اقتدار توں پہلے سچ سی تے ایہی اوہ نظام اے جو اسنوں وراثت وچ ملیا اے۔
کیتھرین نے سرفڈوم وچ کچھ تبدیلیاں شروع کيتیاں ۔ جے کوئی نوالہ اس معاملے وچ اپنے نال نئيں چلدا سی تاں سیرف اس دے خلاف قانون دے مناسب ذرائع اُتے عمل پیرا ہوئے کے شکایات درج کرسکدے نيں۔ [۱۱۴] کیتھرین نے انہاں نوں ایہ نواں حق دتا، لیکن بدلے وچ اوہ ہن براہ راست اس توں اپیل نئيں کرسکن۔ اس نے ایہ کم اس لئی کیتا کہ اوہ کساناں توں پریشان نئيں ہونا چاہدیاں سن، لیکن انہاں نوں بغاوت دی وجہ نئيں دسنیا چاہدیاں سن۔ اس ایکٹ وچ ، انہاں نے سیرف نوں اک جائز بیوروکریٹک حیثیت دتی جس دی پہلے انہاں دی کمی سی۔ [۱۱۵] کچھ سیرف اپنی نويں حیثیت نوں اپنے فائدے دے ل use استعمال کرنے وچ کامیاب سن ۔ مثال دے طور پر، جے سرفرز غیر قانونی ملکیت وچ ہُندے تاں آزاد ہونے دے لئی درخواست دے سکدے نيں تے غیر بزرگاں نوں سیرف رکھنے دی اجازت نئيں اے۔ [۱۱۶] کچھ سرورز نے آزادی دے لئی درخواست دتی تے کامیاب رہے۔ اس دے علاوہ، کچھ گورنراں نے سرفرز تے سزا دتے گئے امرا دی شکایات نوں وی سنیا، لیکن ایہ کسی وی طرح عالمگیر نئيں سی۔
ان دے علاوہ، اک خطبے دے حقوق بہت ہی محدود سن ۔ اک زمیندار اپنی صوابدید اُتے اپنے سرفرز نوں سزا دے سکدا سی تے کیتھرین دتی گریٹ دے تحت سائبریا وچ اپنے سرفرز نوں سخت مشقت دی سزا دینے دی اہلیت حاصل کرلئی، ایہ سزا عام طور اُتے سزا یافتہ مجرماں دے لئی مخصوص اے۔ [۱۱۷] صرف اک آدمی جو اپنے بزرگاں دے نال ایسا نئيں کرسکدا سی اوہ انہاں نوں مار ڈالے۔ اک خطبے دی زندگی ریاست نال تعلق رکھدی سی۔ تاریخی طور پر، جدوں سرفرز نوں انہاں مسائل دا سامنا کرنا پڑدا سی جو اوہ خود ہی حل نئيں کرسکدے سن (جداں بدسلوکی مالک)، اوہ اکثر خود مختار توں اپیل کردے سن تے کیتھرین دے دور حکومت وچ وی ایسا ہی کردے رہے، لیکن اس نے ممنوعہ قانون اُتے دستخط کیتے۔ [۱۱۸] اگرچہ اوہ سرورز دے نال براہ راست گل گل نئيں کرنا چاہندی سی، لیکن اس نے اپنے طبقے دی حیثیت توں حالات نوں بہتر بنانے تے سیرفوم دے ادارے دے سائز نوں کم کرنے دے لئی کچھ اقدامات پیدا کیتے۔ مثال دے طور پر، اس نے نويں سرورز دی تعداد نوں محدود کرنے دے لئی کارروائی کيتی۔ اس نے لوکاں نوں سیرف بننے دے بہت سارے طریقےآں دا خاتمہ کیتا، جس دا اختتام 17 مارچ 1775 دے منشور وچ ہويا، جس وچ اک ایسا خلیہ ممنوع سی جسنوں اک بار فیر سیرپ بننے توں آزاد کیتا گیا سی۔ [۱۱۹] پر، اس نے بوہت سارے کساناں دی آزادی نوں وی محدود کر دتا۔ اس دے دور حکومت وچ ، کیترین نے بوہت سارے سرکاری کساناں نوں نجی سرف (اک زمیندار دی ملکیت وچ ) بننے دے لئی دے دتا تے جدوں انہاں دی ملکیت وچ ہتھ بدلے تاں اک صراف دا مقام کدی نئيں ہويا۔ پر، ریاست دے زیر اقتدار کساناں وچ عام طور اُتے کسی بزرگ دی ملکیت توں زیادہ آزادیاں ہودیاں سن۔
اگرچہ خطیراں دی اکثریت زمین اُتے پابند کسان سن، لیکن اک نیک فرد نوں تجارت سیکھنے یا کسی اسکول وچ تعلیم یافتہ ہونے دے نال نال اجرت ادا کرنے والے کاروبار وچ ملازمت دے لئی بھیجنے دے لئی بھیجیا جاسکدا سی۔ [۱۲۰] ایہ اکثر کیتھرین دے دور وچ ہويا کیونجے اس دے قائم کردہ نويں اسکولاں دی وجہ تاں۔ صرف اس راہ وچ اک خطہ کھیت چھڈ سکدا سی جس دے لئی اوہ ذمہ دار سی۔
کیتھرین دی طرف رویہ
[سودھو]ان دے مطلق العنان دے نال سروراں دا رویہ تاریخی طور اُتے اک مثبت سی۔ [۱۲۱] پر، جے زار دی پالیسیاں بہت زیادہ پسند کيتیاں گئیاں یا بہت زیادہ ناپسند سن، تاں اوہ حقیقی زار نئيں سمجھی جادیاں سن۔ انہاں معاملات وچ ، اس "جعلی" زار دی جگہ "سچے" زار توں لینا ضروری سی، جو وی ہوئے۔ چونکہ خطےآں وچ سیاسی طاقت نئيں سی، لہذا انہاں نے اپنا پیغام پہنچانے دے لئی ہنگامہ کیتا۔ پر، عام طور پر، جے سرفر زار دی پالیسیاں پسند نئيں کردے سن، تاں انہاں نے اشرافیہ نوں بدعنوان تے برے طور اُتے دیکھیا، روس دے عوام نوں نیک نیندی دے نال گفتگو کرنے تے اس دے فرماناں دی غلط تشریح کرنے توں روک دتا۔ پر، اوہ پہلے ہی کیترین توں اس دے الحاق اُتے شک کر رہے سن کیونجے انہاں نے پیٹر III دے اک ایداں دے عمل نوں منسوخ کر دتا سی جس نے آرتھوڈوکس چرچ نال تعلق رکھنے والے سرفرز نوں بنیادی طور اُتے رہیا کیتا سی۔ [۱۲۲] فطری طور پر، صرافاں نوں ایہ پسند نئيں آیا جدوں کیتھرین نے انہاں توں درخواست کرنے دے انہاں دے حق نوں چھیننے دی کوشش کيتی کیونجے انہاں نوں ایسا لگیا جداں اس نے خود توں مطلق العنان توں اپنا تعلق منقطع کر دتا اے تے اس توں اپیل کرنے دا انہاں دا اختیار اے۔ راجگڑھ توں بہت دور، اوہ اس دے تخت توں الحاق دے حالات دے بارے وچ الجھے ہوئے سن ۔ [۱۲۳]
کساناں نوں بوہت سارے دوسرے عوامل دی وجہ توں وی مایوسی ہوئی، جس وچ فصلاں دی ناکامی تے وبائی امراض شامل نيں، خاص طور اُتے 1771 وچ اک وڈی وبا۔ امرا پہلے توں کدرے زیادہ سخت حکمرانی نافذ کر رہے سن، ہر خطبے دی اراضی نوں کم کردے ہوئے تے 1767 دے آس پاس شروع ہونے والی اپنی آزادی نوں محدود کر رہے سن ۔ [۱۲۴] انہاں دی عدم اطمینان دی وجہ توں پوگاچیف دے سن 1774 وچ بغاوت دے دوران وچ وسیع پیمانے اُتے تشدد تے فسادات پھیل گئے۔ شاید انہاں دی پیروی کسی نے کيتی سی جو کیتھرین توں منقطع ہونے دے جذبات تے امرا نوں طاقت ور بنانے دی انہاں دی پالیسیاں دی وجہ توں حقیقی زار ہونے دا بہانہ کررہی سی، لیکن ایہ پہلا موقع نئيں سی جدوں انہاں نے کیتھرین دے دور حکومت وچ دکھاوے دا پیروکار کیتا۔ [۱۲۵] پگاشیف نے اپنے بارے وچ ایہ کہانیاں بناواں سن کہ اوہ اپنے آپ نوں حقیقی زار دی حیثیت توں کم کرن، عام لوکاں دی مدد کرن، انہاں دیاں مشکلاں نوں سناں، انہاں دے لئی دعا کرن تے عموما سنجیدہ سلوک کرن تے اس توں کساناں تے سیراں نوں انہاں دی نہایت ہی قدامت پسندانہ اقدار دے نال انہاں دے مقاصد تک پہنچانے وچ مدد ملی۔۔[۱۲۶] اس ساری عدم اطمینان نوں ذہن وچ رکھدے ہوئے، کیتھرین نے 10 سال حکومت کیتی اس توں پہلے کہ سرفرز دا غصہ اس طرح بغاوت اُتے اُگڑا جدوں تک کہ پوگاشیف جِنّا وسیع سی۔ ایہ بغاوت بالآخر ناکام ہوئے گئی تے درحقیقت اس دی حمایت کيتی گئی کیوں کہ کیتھرین نوں پرتشدد بغاوت دے بعد سرف آزادی دے خیال توں دور کر دتا گیا سی۔ کیتھرین دی حکمرانی وچ ، انہاں دے روشن خیال نظریات دے باوجود، سرف عام طور اُتے ناخوش تے مایوس سن ۔
آخری مہینے تے موت
[سودھو]اگرچہ کیتھرین دی زندگی تے حکمرانی وچ غیر معمولی ذاتی کامیابیاں شامل سن، لیکن اوہ دو ناکامیاں اُتے ختم ہوگئياں۔ اس دا سویڈن کزن (اک بار ہٹا دتا گیا)، کنگ گوستاو چہارم ایڈولف، ستمبر 1796 وچ اس نال ملن گیا، اس مہارانی دا ارادہ سی کہ اس دی پوتی الیگزینڈریا شادی دے ذریعہ سویڈن دی ملکہ بن جائے۔ 11 ستمبر نوں شاہی دربار وچ اک گیند دتی گئی سی جدوں منگنی دا اعلان ہونا سی۔ گوستاو ایڈولف اُتے ایہ دباؤ پيا کہ اوہ ایہ مننے دے لئی دباؤ اے کہ الیگزینڈریا لوتھرانزم وچ تبدیل نئيں ہوئے گا تے اگرچہ اس نوجوان خاتون توں خوش سی، لیکن اس نے گیند اُتے حاضر ہونے توں انکار کر دتا تے اسٹاک ہوم چلے گئے۔ اس مایوسی نے کیتھرین دی صحت نوں متاثر کیتا۔ اوہ اک ایسی منصوبہ بندی کرنے دا ارادہ کرنے دے لئی کافی حد تک صحت یاب ہوئیاں جو اپنے پسندیدہ پوتے سکندر نوں اس دے وارث دے طور اُتے قائم کرے گی تے اپنے مشکل بیٹے پال نوں دبائے گی، لیکن منگنی دی گیند دے صرف دو ماہ بعد ہی اس دا اعلان ہونے توں پہلے ہی اس دی موت ہوئے گئی۔ [۱۲۷]
16 نومبر [قت 5 نومبر] 1796، کیتھرین صبح سویرے اٹھیا کھڑی ہوئی تے اس نے اپنی معمول دی صبح دی کافی لی، جلد ہی کاغذات اُتے کم کرنے دے لئی بیٹھ گئی۔ اس نے اپنی خاتون نوکرانی، ماریہ پیریکوسخینا نوں دسیا کہ اوہ اک لمبے عرصے وچ اس توں کدرے زیادہ سو چکی اے۔ [۱۲۸] صبح 9:00 بجے دے بعد اوہ فرش اُتے اس دے چہرے دے ارغوانی رنگ کی، اس دی نبض کمزور تے اس دی سانس لینے وچ اتھل پتھرا ہويا سی۔ درباری معالج نے فالج دی تشخیص دی [۱۲۹] تے اس دی بحالی دی کوششاں دے باوجود اوہ کوما وچ گر گئياں۔ اسنوں آخری رسومات دتیاں گئیاں تے اگلی شام 9: 45 دے لگ بھگ انہاں دا انتقال ہوئے گیا۔ پوسٹ مارٹم وچ موت دی وجہ دے طور اُتے فالج دی تصدیق دی اے۔ [۱۳۰]
بعد وچ ، اس دی موت دی وجہ تے اس دے طریق کار توں متعلق کئی بے بنیاد کہانیاں گردش کردی گئياں۔ اس وقت دی مہارانی دی میراث دی اک مشہور توہین ایہ اے کہ اوہ اپنے گھوڑے دے نال جنسی تعلقات دے بعد فوت ہوئے گئی۔ کہانی وچ دعوی کیتا گیا اے کہ اس دی نوکرانیاں دا خیال اے کہ کیتھرین نے اپنے پسندیدہ گھوڑے ڈڈلی دے نال بہت زیادہ غیر منظم وقت گزاریا اے۔ [۱۳۱] اک جرمن اسکالر ایڈم اویلیاریس نے اپنی 1647 دی کتاب بیسچریبانگ ڈیر مسکوائٹیشین انہاں پرسشین ریسی وچ دعوی کیتا اے کہ روسیاں نوں خاص طور اُتے گھوڑےآں دے نال بدکاری دا شوق سی۔ [۱۳۲] روس دی مبینہ وحشیانہ "ایشین" نوعیت دی مثال دے طور اُتے اولیئرس دے گھوڑےآں دے نال بداخلاقی دے بارے وچ روسی رجحان دے بارے وچ اک دعوے نوں روس دے خلاف ادب وچ بار بار دہرایا گیا۔ اس کہانی نوں کیتھرین دی طرف توں اپنے گود لینے والے وطن تے اس دے ہپفیلیا نال محبت دے نال دہرائی جانے والی تعدد نوں دیکھدے ہوئے، اس بے قصور کہانی نوں اس دی موت دی وجہ دے طور اُتے لاگو کرنا اک آسان قدم سی۔ بالآخر، یورپ دے مردِ اکثریتی معاشرے وچ اک خاتون رہنما دی حیثیت توں، اس دی غیر فطری پوزیشن دے نال، جنسی تعلقات دے اظہار دے بارے وچ کیتھرین دی شرمندگی دی کمی نے انہاں نوں بہت ہی بدنیندی اُتے مبنی گپ شپ دا نشانہ بنادتا تے اک تعزیر دے نال جنسی تعلقات دی کوشش کردے ہوئے اس دی موت دی کہانی سی۔ اس دا مطلب ایہ ظاہر کرنا سی کہ روس دی سلطنت دی حیثیت توں اس دا راج کس قدر "غیر فطری" سی۔ [۱۳۳] کیتھرین دا مطلب ایہ سی کہ اوہ یوروپی طاقت دے کھیل وچ اک موہن بن گیا سی جس دی شادی کسی شہزادے توں کرنی ہوئے گی تے اس خاندان نوں جاری رکھنے دے لئی اس محاورہ نوں "وارث تے اسپیئر" مہیا کرنا سی تے اس کردار وچ بادشاہی دی حیثیت توں حکمران بن دے اس کردار نوں مسترد کرنا سی۔ اپنے حق نے اپنے خلاف سخت رد عمل بھڑکایا۔
کیتھرین دی غیر منقولہ خواہش، جسنوں اس دے سکریٹری الیگزنڈر واسیلیویچ کھڑوویتسکی نے 1792 دے اوائل وچ اپنے کاغذات وچ کھوج کیتا سی، اس دی موت دے بارے وچ خاص ہدایات دتیاں گئیاں: "میرے جسم اُتے سفید پوش ملبوس بچھ، و تے میرے سر اُتے سنہری تاج رکھو تے اس اُتے میرا عیسائی ناں لکھیا ہويا اے۔ سوگ دا لباس چھ مہینےآں تک پہننا اے تے ہن نئيں: اس توں چھوٹا ہی بہتر اے۔ " [۱۳۴] آخر وچ ، اس مہارانی نوں سونے دا تاج اپنے سر اُتے رکھے تے چاندی دے بروکیڈ والے لباس وچ ملبوس کیتا گیا۔ 25 نومبر کو، تابوت، جسنوں سونے دے تانے بانے وچ بھر پور طریقے توں سجایا گیا سی، گرینڈ گیلری دے چیمبر آف ماتم وچ اک بلند پلیٹ فارم دے اُتے رکھیا گیا سی، جسنوں انٹونیو رینالڈی نے ڈیزائن کیتا تے سجایا سی۔ [۱۳۵][۱۳۶] الزبتھ ویجی لی برن دے مطابق : "سلطنت دے اک وڈے تے شاندار سجاوٹ والے کمرے وچ مہارانی دا جسم چھ ہفتےآں تک حالت وچ سی، جسنوں دن رات روشن رکھیا جاندا سی۔ کیتھرین نوں اک رسمی بستر اُتے کھِچیا گیا سی جس دے چاراں طرف روس دے تمام شہراں دے بازوواں دی کوٹھی سن۔ اس دا چہرہ بے نقاب ہوئے گیا سی تے اس دا سیدھا ہتھ بستر اُتے ٹکا ہويا سی۔ اوہ تمام خواتین، جنہاں وچوں کچھ جسم دے ذریعہ دیکھنے دے لئی موڑ لیدیاں سن، جا کے اس ہتھ نوں چوماں گی یا گھٹ توں گھٹ دکھادی دیندی نيں۔ " مہارانی دے جنازے دی تفصیل میڈم ویجی لی برن دی یاداں وچ لکھی گئی اے۔
بچے
[سودھو]نام | مدت حیات | نوٹ |
---|---|---|
پال (I) پیٹرووچ </br> روس دا شہنشاہ |
1 اکتوبر 1754 - </br> 23 مارچ 1801 |
موسم سرما دے محل وچ پیدا ہوئے، اس نے پہلی شادی 1773 وچ ہیسی ڈارمسٹادٹ دی شہزادی ولہمینہ لوئیسہ نال کیندی تے اس توں کوئی مسئلہ نئيں سی۔ اس نے دوسری شادی، 1776 وچ ، ورسٹمبرگ دی شہزادی سوفی ڈوروتیہ نال کیندی تے اس دا مسئلہ روس دے آئندہ سکندر اول تے روس دا نکولس اول شامل سی۔ اوہ 1796 وچ روس دے شہنشاہ دی حیثیت توں کامیاب ہويا تے 1801 وچ سینٹ مائیکل کیسل وچ اس دا قتل کر دتا گیا۔ |
روس دی گرینڈ ڈچیس انا پیٹرووینا </br> روس دا گرینڈ ڈچیس |
9 دسمبر 1757 - </br> 8 مارچ 1759 |
ممکنہ طور اُتے کیتھرین تے اسٹینیسو پوونیٹوسکی دی اولاد، انا 10 توں 11 بجے دے درمیان وچ سرمائی محل وچ پیدا ہوئی سی۔ [۱۳۷] کیتھرین دی خواہش دے برخلاف، اس دی وفات بہن دے بعد ایمپریس الزبتھ نے رکھی سی۔ [۱۳۸] 17 دسمبر 1757 کو، انا نے بپتسمہ لیا تے سینٹ کیتھرین دے عظیم آرڈر آف دتی آرڈر حاصل کیتا۔ [۱۳۹] الزبتھ نے دیوی ماں دی حیثیت توں خدمات انجام دتیاں۔ اس نے انا نوں بپتسمہ دینے والے فونٹ توں بالاتر رکھیا تے کیتھرین، جو کسی وی تقریبات دا مشاہدہ نئيں کردیاں سن تے پیٹر نوں 60،000 روبل دا تحفہ لے کے آئیاں ۔ الزبتھ نے انا نوں لے لیا تے خود ہی بچے دی پرورش کی، جداں کہ اس نے پول دے نال کیتا سی۔ [۱۴۰] اپنی یادداشتاں وچ ، کیتھرین نے 8 مارچ 1759 نوں انا دی موت دا کوئی ذکر نئيں کیتا، [۱۴۱] اگرچہ اوہ ناقابل تسخیر سن تے صدمے دی حالت وچ داخل ہوگئياں۔ [۱۴۲] انا دی آخری رسومات 15 مارچ نوں سکندر نیویسکی لاورا وچ ہوئی۔ آخری رسومات دے بعد، کیترین نے اپنی مردہ بیٹی دا دوبارہ کدی ذکر نئيں کیتا، ہمیشہ مرد اولاد نوں ترجیح دتی۔ [۱۴۳] |
Alexei Grigorievich Bobrinsky </br> بابرینسکی نوں گناں |
11 اپریل 1762 - </br> 20 جون 1813 |
سرمائی محل وچ پیدا ہوئے، اوہ بوبریدی ميں پرورش پائے سن ۔ اس دے والد گرگوری گریگوریویچ اولوف سن ۔ اس نے بیرونس انا ڈوروتھیہ وان یونگرن اسٹرنبرگ نال شادی کيتی سی تے اسنوں ایشو سی۔ کاؤنٹ بابرینسکی نوں 1796 وچ تخلیق کیتا گیا، اس دی موت 1813 وچ ہوئی۔ |
الزبتھ گرگورورنا ٹیمکینا | 13 جولائی 1775 - </br> 25 مئی 1854 |
سامیلوف دے گھرانے وچ کیتھرین دے شوہر دی موت دے بہت سال بعد پیدا ہوئے تے کدی کیتھرین نے تسلیم نئيں کیتا، ایہ تجویز کیتا گیا اے کہ تیمکینا کیتھرین تے پوٹمکن دا ناجائز بچ wasہ سی، لیکن ہن اس دا امکان امکان نئيں سمجھیا جاندا اے۔ [۱۴۴] |
مقبول سبھیاچار وچ
[سودھو]لارڈ بائرن دی نامکمل فرضی بہادری نظم ڈان جوان وچ کیتھرین اک کردار دے طور اُتے دکھادی دیندی اے۔
کرسٹیانا گریگوری دی کتاب، کیتھرین: دتی گریٹ سفر، روس، 1743 وچ اوہ رائل ڈائری سیریز وچ اک مضمون سی۔
مہارانی نوں آفنباچ دے اوپیریٹا لا گرانڈے ڈوچسی ڈی گورولسٹین (1867) وچ تعزیت دتی گئی اے ۔ [۱۴۵]
ارنسٹ لیوبیش دی خاموش فلم فوربڈین پیراڈائز (1924) نے اک افسر دے نال کیتھرین دے رومانوی دی کہانی سنائی۔
مارلن ڈیٹریچ نے فلم دی سکارلیٹ ایمپریس (1934) وچ کیتھرین دتی گریٹ دی تصویر کشی دی سی۔
دی رائز آف کیتھرین دتی گریٹ (1934) اک ایسی فلم اے جس دی اداکاری ایلیسبتھ برگنر تے ڈگلس فیئربینک جونیئر نے دی اے۔
Lubitsch آواز دی فلم دے طور اُتے انہاں 1924 خاموش فلم دوبارہ تشکیل دے دتا A رائل سکینڈل (1945)، وی ماں Czarina طور اُتے جانا۔
جین موراؤ نے فرحت مزاحیہ فلم گریٹ کیتھرین (1968) وچ کیتھرین دا اک ورژن کھیلا۔
برطانوی / کینیڈا / امریکن ٹی وی دی منی نگاراں ینگ کیتھرین (1991)، جس وچ جولیا اورمنڈ کیتھرین دی حیثیت توں تے وینیسا ریڈ گریو دی ایمپریس الزبتھ دی حیثیت توں کم کردی سی، کیتھرین دی مڈھلا جیون اُتے مبنی اے۔
ٹیلی ویژن فلم کیتھرین دتی گریٹ (1995) وچ کیتھرین زیٹا جونز نے کیتھرین دی حیثیت توں تے جین مورائو نے مہارانی الزبتھ دی حیثیت توں کم کیتا سی۔
اس دے اقتدار وچ اضافے تے اس دے بعد دے دور اقتدار نوں ایوارڈ یافتہ روس ون ٹیلی ویژن سیریز ایکٹیرینا وچ پیش کیتا گیا اے۔
چینل ون روس ٹیلی ویژن سیریز کیتھرین دتی گریٹ 2015 وچ ریلیز ہوئی سی۔
کیتھرین (میگھن ٹونجز دے ذریعہ پیش کردہ) ویب سیریز ایپک ریپ بیٹلس آف ہسٹری وچ "الیگزینڈر دتی گریٹ بمقابلہ آئیون دتی ٹیرائفک" (12 جولائی 2016) دے عنوان توں شائع ہوئی اے جس وچ عنوانی کرداراں دے نال نال فریڈرک دتی گریٹ تے پومپیو دی گریٹ۔
ٹیلی ویژن دی منی سیریز وچ کیتھرین دتی گریٹ (2019) ستارے ہیلن میرن نيں۔
وہ ایلے فیننگ نے کامیڈک منیسیریز دی گریٹ (2020) وچ ادا کیتا اے۔
ممتاز کیتھریینیاں دی لسٹ
[سودھو]کیتھرین روس وچ نمایاں شخصیتاں وچ شامل نيں:
- ایوان بیٹسکوئی
- الیگزنڈر بیزبورڈکو
- یاکوف بلگاکوف
- گیوریلا درقژاون
- میخائل کھیرسوف
- دمتری لیویتسکی
- الکسی اورلوف
- نکیندا پینن
- گریگوری پوٹیمکن
- نکولس ریپین
- پیٹر رومیانتسیف
- میخائلو شیچرباتوف
- سکندر سووروف
- فیوڈور عشاکوف
- کیتھرین ورنٹووا
- جان پال جونز۔ امریکی سمندری کپتان تے ایڈمرل نے بحیرہ اسود وچ سن 1788 وچ ترکاں دے خلاف بحری کارروائیاں وچ کیتھرین دے تحت خدمات انجام دتیاں۔
ہور ویکھو
[سودھو]- عظیم کیتھرین دے بارے وچ افوانيں تے شہری کنودنتیاں
- پوتیمکن پنڈ
- روس دے کنبے دے درخت
حوالے
[سودھو]- ↑ https://cs.isabart.org/person/122064 — اخذ شدہ بتاریخ: ۱ اپریل ۲۰۲۱
- ↑ Katarina II — ناشر: Society of Swedish Literature in Finland
- ↑ Katarina II — مدیر: Aleksandr Panchenko — عنوان : Словарь русских писателей XVIII века. Выпуск 1: А—И — صفحہ: 361 — ISBN 5-02-027972-2
- ↑ full work available at URL: https://bigenc.ru/ — عنوان : Большая российская энциклопедия — ناشر: The Great Russian Encyclopedia — اجازت نامہ: works protected by copyrights
- ↑ full work available at URL: http://enc.cap.ru/ — مصنف: Yury Isayev — عنوان : Чувашская энциклопедия — ناشر: Chuvash publishing company — ISBN 978-5-7670-1471-2
- ↑ http://journals.cambridge.org/article_s1551929511000046
- ↑ http://www.tandfonline.com/doi/pdf/10.2753/RES1060-9393300346
- ↑ http://www.musicweb-international.com/classrev/2014/Feb14/Sarti_collection_TC721950.htm
- ↑ http://www.tandfonline.com/doi/pdf/10.1080/19485565.1977.9988272
- ↑ https://libris.kb.se/katalogisering/86lnj7ks3r4cnq6 — اخذ شدہ بتاریخ: ۲۴ اگست ۲۰۱۸ — شائع شدہ از: ۱ جون ۲۰۱۸
- ↑ http://www.tcm.com/this-month/article.html?isPreview=&id=1018994%7C1008274&name=Great-Catherine
- ↑ http://www.corbisimages.com/stock-photo/rights-managed/BE037931/political-cartoon-depicting-catherine-ii
- ↑ http://www.themalaysianinsider.com/books/article_book/book-talk-maids-tale-of-catherine-the-great
- ↑ CONOR.SI ID: https://plus.cobiss.net/cobiss/si/sl/conor/213655907
- ↑ Skinner, Barbara (جنوری 2015). "Religion and Enlightenment in Catherinian Russia: The Teachings of Metropolitan Platon by Elise Kimerling Wirtschafter". https://www.researchgate.net/publication/272431572. Retrieved on 8 نومبر 2018.
- ↑ "Russian Monarchy". The Tsarskoye Selo State Museum-Preserve. https://web.archive.org/web/20181009093957/http://eng.tzar.ru/museums/history/monarchy. Retrieved on 8 نومبر 2018.
- ↑ "Despot" is not derogatory in this context. See Campbell, Kenneth C. (2015). Western Civilization: A Global and Comparative Approach: Since 1600: Volume II: Since 1600. Routledge. p. 86. ISBN 978-1-317-45230-0.
- ↑ Ferdinand Siebigk: Christian اگست (Fürst von Anhalt-Zerbst)۔ In: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB)۔ Band 4, Duncker & Humblot, Leipzig 1876, S. 157–59.
- ↑ Cronholm, Neander N. (1902). A History of Sweden from the Earliest Times to the Present Day. Chicago, New York [etc.] The author. ch 37
- ↑ Hays, Jeffrey. "Catherine the Great" (in en). http://factsanddetails.com/russia/History/sub9_1b/entry-4938.html. Retrieved on 23 جنوری 2019.
- ↑ Sergeant, Philip W. (2004). The Courtships of Catherine the Great. Kessinger Publishing. p. 5.
- ↑ Streeter, Michael (2007). Catherine the Great. Haus Publishing. p. 3.
- ↑ Massie 2011
- ↑ Rounding 2006
- ↑ Rounding 2006
- ↑ ۲۶.۰ ۲۶.۱ Brechka 1969
- ↑ Streeter, Michael (2007). Catherine the Great. Haus Publishing. p. 6.
- ↑ Huberty, Michel (1994). L'Allemagne dynastique: Les quinze Familles qui on fait l'Empire. p. 166. ISBN 978-2-901138-07-5.
- ↑ Brechka 1969
- ↑ Rounding 2006
- ↑ Klyuchevsky 1997:47
- ↑ Dangerous Liaisons. Liena Zagare, The New York Sun، Arts & Letters, p. 15. 18 اگست 2005.
- ↑ جون Head, Catherine: The Portrait of an Empress، Viking Press, New York, 1935, pp. 312–13.
- ↑ Malecka, Anna " Did Orlov buy the Orlov?"، Gems and Jewellery، جولائی 2014, vol. 23, no. 6, pp. 10–12.
- ↑ ۳۵.۰ ۳۵.۱ Simon Sebag Montefiore : Potemkin och Katarina den stora – en kejserlig förbindelse (Potemkin and Catherine the Great – an imperial commitment) (2006) (In Swedish)
- ↑ Malecka, Anna " Did Orlov buy the Orlov?"، Gems and Jewellery، جولائی 2014, vol. 23, no. 6, pp. 10–12.
- ↑ Kaus, Gina (trans جون Head)، Catherine: The Portrait of an Empress، Viking Press, New York, 1935, pp. 312–16.
- ↑ Montefiore 2001
- ↑ Rounding 2006
- ↑ Jerzy Michalski, Stanisław اگست Poniatowski، Polski Słownik Biograficzny, T. 41, 2011, p. 614
- ↑ Butterwick 1998
- ↑ Sergeant, Philip W. The Courtships of Catherine the Great (Kessinger Publishing, 2004)، 34, 62.
- ↑ Rounding 2006
- ↑ Barbara Evans Clements (2012). A History of Women in Russia: From Earliest Times to the Present. Indiana University Press. p. 71. ISBN 978-0-253-00104-7.
- ↑ "Catherine The Great". History Channel. http://www.history.co.uk/biographies/catherine-the-great. Retrieved on 11 مارچ 2015.
- ↑ Alexander, John (1989). Catherine the Great: Life and Legend. New York: Oxford University Press. Unknown parameter
|url-access=
ignored (help) - ↑ Ruth P. Dawson, “Perilous News and Hasty Biography : Representations of Catherine II Immediately after her Seizure of the Throne.” Biography 27 (2004)، 517–34
- ↑ Massie, Robert K (2011). Catherine the Great: Portrait of a Woman. New York: Random House. pp. 274–75. ISBN 978-0-679-45672-8.
- ↑ Memoirs of Decembrist Michael Fonvizin (nephew of writer Denis Fonvizin، who belonged to the constitutionalists' circle in the 1770s); see: Фонвизин М۔А۔ Сочинения и письма: Т۔ 2. – Иркутск، 1982. С۔ 123 [Fonvizin, M.A.: Works and letters، volume 2. Irkutsk: 1982, p. 123]
- ↑ "The Russian Crown Jewels". Famousdiamonds.tripod.com. https://web.archive.org/web/20140627113746/http://famousdiamonds.tripod.com/russiancrownjewels.html. Retrieved on 11 جون 2014.
- ↑ "Diamond Fund Treasures". Almazi.net. https://web.archive.org/web/20070726230229/http://almazi.net/index.php?page=index&lang=eng. Retrieved on 11 جون 2014.
- ↑ Rodger 2005
- ↑ Kizilov, Mikhail. "Slave Trade in the Early Modern Crimea From the Perspective of Christian, Muslim, and Jewish Sources". pp. 2–7. https://www.academia.edu/2971600.
- ↑ Cronin, Stephanie (2013). Iranian–Russian Encounters: Empires and Revolutions Since 1800. Routledge. p. 51. ISBN 978-0-415-62433-6.
- ↑ Mikaberidze, Alexander (2011). Conflict and Conquest in the Islamic World: A Historical Encyclopedia (2 volumes). ABC-CLIO. p. 763. ISBN 978-1-59884-337-8.
- ↑ Alexander, John T. (1989). Catherine the Great : life and legend. New York: Oxford University Press. ISBN 0-19-505236-6. OCLC 17807369. Unknown parameter
|url-access=
ignored (help) - ↑ Lim 2013
- ↑ Lim 2013
- ↑ Lim 2013
- ↑ "The Economic Contributions of the German Russians to the Imperial Russian Economy." Journal of the American Historical Society of Germans from Russia (2012) 35#2 pp. 1–34
- ↑ Fred C. Koch, The Volga Germans: in Russia and the Americas, from 1763 to the present (Penn State Press, 2010)۔
- ↑ James A. Duran, "The Reform of Financial Administration in Russia during the Reign of Catherine II." Canadian–American Slavic Studies 4.3 (1970): 485–96.
- ↑ Rounding 2006
- ↑ Brechka 1969
- ↑ Rounding 2006
- ↑ Lim 2013
- ↑ Brechka 1969
- ↑ Brechka 1969
- ↑ Brechka 1969
- ↑ Max 2006
- ↑ Nicholas V. Riasanovsky, A History of Russia (New York: Oxford University Press, 2011)۔
- ↑ Madariaga 1979
- ↑ N. Hans, "Dumaresq, Brown and Some Early Educational Projects of Catherine II"، Slavonic and East European Review (1961) : 229–35.
- ↑ Madariaga 1979
- ↑ Hans, “Dumaresq”، 233.
- ↑ Dixon 2009
- ↑ Catherine Evtuhov, A History of Russia: Peoples, Legends, Events, Forces (Boston: Houghton Mifflin, 2004)۔
- ↑ Max 2006
- ↑ Max 2006
- ↑ Madariaga 1979
- ↑ Madariaga 1979
- ↑ Madariaga 1979
- ↑ Madariaga 1979
- ↑ Madariaga 1979
- ↑ Madariaga 1979
- ↑ ۸۶.۰ ۸۶.۱ Madariaga 1981
- ↑ "The Religion of Russia". http://www.newadvent.org/cathen/13253a.htm. Retrieved on 24 مارچ 2007.
- ↑ Fisher 1968
- ↑ Fisher 1968
- ↑ Fisher 1968
- ↑ Fisher 1968
- ↑ Fisher 1968
- ↑ Madariaga 1981
- ↑ Klier 1976
- ↑ Klier 1976
- ↑ Klier 1976
- ↑ Madariaga 1981
- ↑ Klier 1976
- ↑ Klier 1976
- ↑ Klier 1976
- ↑ Raeff, Mark. Catherine the Great: A Profile (New York: Hill and Wang, 1972)، 293.
- ↑ ۱۰۲.۰ ۱۰۲.۱ Hosking 1997
- ↑ Richard Pipes, Russia under the old regime، p. 242
- ↑ Marc Raeff، Catherine the Great: A Profile (New York: Hill and Wang, 1972)، 294.
- ↑ Hosking 1997
- ↑ Raef, Catherine the Great: A Profile p. 296.
- ↑ Raeff, Marc. Catherine the Great: A Profile (New York: Hill and Wang, 1972)، 298.
- ↑ Richard Pipes, Russia under the old regime, p. 135
- ↑ Bushkovitch, Paul. A Concise History of Russia۔ New York, Oxford University Press, 2011
- ↑ Farquhar, Michael (2001). A Treasure of Royal Scandals. New York: پینگوئن (ادارہ). p. 7. ISBN 978-0-7394-2025-6.
- ↑ Alexander, John T. Catherine the Great: Life and Legend۔ New York: Oxford University Press, 1989, pp. 332–35
- ↑ Massie, Robert K. (2011)۔ Catherine the Great: Portrait of a Woman۔ New York: Random House. p. 302
- ↑ Elise Kimerling Wirtschafter, “Legal Identity and the Possession of Serfs in Imperial Russia,” The Journal of Modern History، Vol. 70, No. 3 (ستمبر 1998)، 564
- ↑ Isabel de Madriaga, “Catherine II and the Serfs: A Reconsideration of Some Problems”، The Slavonic and East European Review، Vol. 52, No. 126 (Jan. 1974)، 48–51
- ↑ Witschafter, “Legal Identity”، 563–64
- ↑ Witschafter, “Legal Identity”، 565–67
- ↑ Madriaga, “Catherine II”، 42–46
- ↑ Madriaga, “Catherine II”، 48–51
- ↑ Madriaga, “Catherine II”، 35
- ↑ Witschafter, “Legal Identity”، 567
- ↑ Field, Daniel (1976). Rebels in the Name of the Tsar. Boston: Houghton Mifflin. ISBN 978-0-395-21986-7.
- ↑ Marc Raeff, “Pugachev’s Rebellion,” in Preconditions of Revolution in Early Europe، The Johns Hopkins Press, 1972, 170
- ↑ Madariaga 1981
- ↑ Raeff, “Pugachev’s Rebellion”، 166–69
- ↑ Raeff, “Pugachev’s Rebellion”، 171
- ↑ Raeff, “Pugachev’s Rebellion”، 171–72
- ↑ Henri Troyat in Catherine la Grande (Swedish translation by Harald Bohrn Katarina den stora : 1729–1796 سانچہ:آئی ایس بی این) p. 427
- ↑ Rounding 2006
- ↑ Dixon 2009
- ↑ Rounding 2006
- ↑ "How Catherine the Great Shook up Europe's Male Power Structure". 2 جنوری 2017. https://allthatsinteresting.com/catherine-the-great.
- ↑ Rounding 2006
- ↑ Rounding 2006
- ↑ Dixon 2009
- ↑ Rounding 2006
- ↑ Dixon 2009
- ↑ Rounding, Virginia (2008). Catherine the Great: Love, Sex, and Power. Macmillan. p. 74. ISBN 978-0-312-37863-9.
- ↑ Massie, Robert K. (2012). Catherine the Great: Portrait of a Woman. New York: Random House LLC. p. 203. ISBN 978-0-345-40877-8.
- ↑ Bantysh-Kamensky, Dmitri (2005). Lists of holders of the Imperial Russian Orders of St. Andrew, St. Catherine, St. Alexander Nevsky and St. Anne [Списки кавалерам российских императорских орденов Св۔ Андрея Первозванного، Св۔ Екатерины، Св۔ Александра Невского и Св۔ Анны с учреждения до установления в 1797 году орденского капитула]. Moscow: Truten. p. 106. ISBN 978-5-94926-007-4.
- ↑ Montefiore 2010
- ↑ Catherine the Great; Cruse, Markus; Hoogenboom, Hilde (2006). The Memoirs of Catherine the Great. New York: Random House LLC. p. 214. ISBN 978-0-8129-6987-0.
- ↑ Dixon, Simon (2010). Catherine the Great. London: Profile Books. pp. 106–07. ISBN 978-1-84765-192-1.
- ↑ Alexander, John T. (1989). Catherine the Great: Life and Legend. Oxford: Oxford University Press. p. 54. ISBN 978-0-19-505236-7.
- ↑ Montefiore 2010
- ↑ Corleonis, Adrian. "La Grande-Duchesse de Gérolstein، operetta in 3 acts: Description۔ Allmusic.com, accessed 21 جون 2011
ذرائع
[سودھو]- Brechka, Frank (جنوری 1969). "Catherine the Great: The Books She Read". The Journal of Library History 4 (1): 39–52.
- Dixon, Simon (2009). Catherine the Great. Ecco. ISBN 978-0-06-078627-4.
- Fisher, Alan W. (1968). "Enlightened Despotism and Islam under Catherine II". Slavic Review 27 (4): 542–53. doi: .
- Hosking, Geoffrey (1997). Russia: People and Empire, 1552–1917. Harvard University Press.
- Klier, John D. (1976). "The Ambiguous Legal Status of Russian Jewry in the Reign of Catherine II". Slavic Review 35 (3): 504–17. doi: .
- Kliuchevskii, Vasilii۔ 1997. A course in Russian history: the time of Catherine the Great۔ Armonk, NY: M.E. Sharpe. (Translation of a 19th-century work.)
- Kolchin, Peter [First published 1987] (1990). Unfree Labor: American Slavery and Russian Serfdom. Cambridge: Harvard University Press. ISBN 978-0-674-92098-9.
- Lim, Susanna Soojung (2013). China and Japan in the Russian Imagination, 1685–1922: To the Ends of the Orient. روٹلیج. ISBN 978-1-135-07161-5.
- Madariaga, Isabel De (1979). "The Foundation of the Russian Educational System by Catherine II". Slavonic and East European Review: 369–95.
- Madariaga, Isabel De (1981). Russia in the Age of Catherine the Great. Yale University Press.
- Madariaga, Isabel De (1993). Catherine the Great: A Short History. New Haven and London: Yale University Press. ISBN 978-0-300-05427-9.
- Massie, Robert K. (2011). Catherine the Great: Portrait of a Woman. New York: Random House. ISBN 978-0-679-45672-8.
- سانچہ:Cite newspaper
- Montefiore, Simon Sebag (2001). Prince of Princes: the life of Potemkin. London: Weidenfeld & Nicolson. ISBN 978-1-84212-438-3.
- Montefiore, Simon Sebag (2010). Catherine the Great and Potemkin: The Imperial Love Affair. Orion. ISBN 978-0-297-86623-7.
- Butterwick, Richard (1998). Poland's Last King and English Culture: Stanisław اگست Poniatowski, 1732–1798. Clarendon Press. ISBN 978-0-19-820701-6. Retrieved on 29 اپریل 2012.
- Reddaway, W.F. "Documents of Catherine the Great. The Correspondence with Voltaire and the Instruction of 1767 in the English Text of 1768"۔ Cambridge University Press, (England)، (1931)، Reprint (1971)۔
- Rodger, NAM (2005). Command of the Ocean: A Naval History of Britain, 1649–1815. W.W. Norton & Company. ISBN 978-0-393-06050-8.
- Rounding, Virginia (2006). Catherine the Great: Love, Sex and Power. London: Hutchinson. ISBN 978-0-09-179992-2.
ہور پڑھو
[سودھو]- Alexander, John T. (1988). Catherine the Great: Life and Legend. New York: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-505236-7.
- Bilbasov Vasily A. History of Catherine the Great۔ Berlin: Publishing Frederick Gottgeyner, 1900. At Runivers.ru in DjVu and PDF formats
- Bogdanovich Modest I. Russian army in the age of the Empress Catherine II۔ Saint Petersburg: Printing office of the Department of inheritance, 1873. At Runivers.ru in DjVu and PDF formats
- Brickner Alexander Gustavovich. History of Catherine the Great۔ Saint Petersburg: Typography of A. Suvorin, 1885. At Runivers.ru in DjVu and PDF formats
- Cronin, Vincent۔ Catherine, Empress of All the Russias۔ London: Collins, 1978 (hardcover, ISBN [[Special:BookSources/0-00-216119-2); 1996 (paperback, ISBN [[Special:BookSources/1-86046-091-7)
- Dixon, Simon. Catherine the Great (Profiles in Power)۔ Harlow, UK: Longman, 2001 (paperback, ISBN [[Special:BookSources/0-582-09803-3)
- Herman, Eleanor. Sex With the Queen۔ New York: HarperCollins, 2006 (hardcover, ISBN [[Special:BookSources/0-06-084673-9)۔
- Malecka, Anna. "Did Orlov buy the Orlov"، Gems and Jewellery, جولائی 2014, pp. 10–12.
- The Memoirs of Catherine the Great by Markus Cruse and Hilde Hoogenboom (translators)۔ New York: Modern Library, 2005 (hardcover, ISBN [[Special:BookSources/0-679-64299-4); 2006 (paperback, ISBN [[Special:BookSources/0-8129-6987-1)
- Sette, Alessandro. "Catherine II and the Socio-Economic Origins of the Jewish Question in Russia"، Annales Universitatis Apulensis – Series Historica، 23, II (2019): 47–63.
- Smith, Douglas, ed. and trans. Love and Conquest: Personal Correspondence of Catherine the Great and Prince Grigory Potemkin۔ DeKalb, IL: Northern Illinois UP, 2004 (hardcover, ISBN [[Special:BookSources/0-87580-324-5); 2005 (paperback ISBN [[Special:BookSources/0-87580-607-4)
- اونری ترویات۔ Catherine the Great۔ New York: Dorset Press, 1991 (hardcover, ISBN [[Special:BookSources/0-88029-688-7); London: Orion, 2000 (paperback, ISBN [[Special:BookSources/1-84212-029-8)
- Troyat, Henri. Terrible Tsarinas۔ New York: Algora, 2001 (ISBN [[Special:BookSources/1-892941-54-6)۔
باہرلے جوڑ
[سودھو]- سانچہ:In Our Time
- کیتھرین دتی گریٹ انہاں کرونولوجی ورلڈ ہسٹری ڈیٹا بیس
- مذکورہ بالا قوانین وچوں کچھ ہور معلومات دے نال
- Manifesto of the Empress Catherine II, inviting foreign immigration Manifesto of the Empress Catherine II, inviting foreign immigration
- سوینسکند دی جنگ تے جنگ دے بارے وچ معلومات
- تاریخی خرافات: عظیم کیتھرین دی موت
- کیتھرین گریٹ آف روس
- مختصر طور اُتے کیتھرین دے بارے وچ : The Enlightened Despots
- سانچہ:In lang عظیم کیتھرین عظیم دے آبا و اجداد دا خاندانی درخت
- Douglas Smith, محبت تے فتح: وے Douglas Smith,
- http://www.alexenderpalace.org/palace/Catherine.html
- "Catherine II." ۔ انسائیکلوپیڈیا برٹانیکا (11 واں ایڈیشن)۔ 1911۔
- "Catharine II." ۔ نواں بین الاقوامی انسائیکلوپیڈیا۔ 1905۔
- Romanovs. The fifth film. Peter III; Catherine II یوٹیوب اتے Romanovs. The fifth film. Peter III; Catherine II یوٹیوب اتے - تاریخی تعمیر نو "دی رومانووس"۔ اسٹارمیڈیا۔ بابیچ-ڈیزائن (روس، 2013)
کیتھرین اعظم Cadet branch of the House of Anhalt جم: 2 مئی 1729 موت: 17 نومبر 1796
| ||
شاہی القاب | ||
---|---|---|
پیشرو پیٹر سوم |
زار روس 9 جولائی 1762 – 17 نومبر 1796 |
جانشین پاول اول |
Empress consort of Russia 5 جنوری 1762 – 9 جولائی 1762 |
سانچہ:Russian emperors سانچہ:Age of Enlightenment سانچہ:Russian grand duchesses by marriage
- مضامین جنہاں وچ اردو بولی دا متن شامل اے
- مضامین جنہاں وچ سونسکا بولی دا متن شامل اے
- مضامین جنہاں وچ روسی بولی دا متن شامل اے
- Pages with citations using unsupported parameters
- Pages with TemplateStyles errors
- مضامین جنہاں وچ جرمن بولی دا متن شامل اے
- 1729 دے جم
- 2 مئی دے جم
- 1796 دیاں موتاں
- 6 نومبر دیاں موتاں
- صفحات مع خاصیت P463
- صفحات مع خاصیت P103
- صفحات مع خاصیت P945
- صفحات مع خاصیت P109
- ممکنہ طور پر تاریخ بیانات پر مشتمل تمام مضامین از 2009
- Articles with invalid date parameter in template
- ممکنہ طور پر تاریخ بیانات پر مشتمل تمام مضامین
- اے سی مع 17 عناصر
- ویکیپیڈیا مضامین مع VIAF شناخت کنندگان
- ویکیپیڈیا مضامین مع LCCN شناخت کنندگان
- ویکیپیڈیا مضامین مع ISNI شناخت کنندگان
- ویکیپیڈیا مضامین مع GND شناخت کنندگان
- ویکیپیڈیا مضامین مع SELIBR شناخت کنندگان
- ویکیپیڈیا مضامین مع BNF شناخت کنندگان
- ویکیپیڈیا مضامین مع BIBSYS شناخت کنندگان
- ویکیپیڈیا مضامین مع ULAN شناخت کنندگان
- ویکیپیڈیا مضامین مع NLA شناخت کنندگان
- Wikipedia articles with faulty authority control identifiers (SBN)
- ویکیپیڈیا مضامین مع RKDartists شناخت کنندگان
- راسخ الاعتقاد کلیسیا دے حکمران
- روسی سیاسی خواتین
- وفيات بسبب اسٹروک
- اٹھارہويں صدی دی روسی شخصیتاں
- اٹھارہويں صدی دیاں عورتاں حکمران
- اٹھارویں صدی دی روسی خواتین
- مقالے جنہاں وچ جرمن بولی دا متن اے
- غیر نظر ثانی شدہ تراجم اُتے مشتمل صفحات