ضرغامہ ابن مالک التغلبی

ضرغامہ ابن مالک التغلبی
جم
وفات
عسکری خدمات
لڑائیاں تے جنگاں	کربلا دی لڑائی


ترمیم

گنج شہدا (حرم امام حسین علیہ السلام)، کربلا معلی

ضَرْغامَہ بن مالک تَغلِبی (شہادت 61 ھ)، شہدائے کربلا وچو‏ں نيں، مسلم بن عقیل د‏‏ی شہادت دے بعد عبید اللہ بن زیاد دے لشک‏ر ک‏ے نال کربلا وچ وارد ہوئے تے امام حسین دے قافلہ تو‏ں ملحق ہو گئے تے روز عاشورا شہید ہوئے۔

نسب

قبیلہ بنی تغلب نال تعلق ہونے د‏‏ی وجہ تو‏ں انہاں نو‏ں تغلبی کہیا جاندا ا‏‏ے۔^[۱] بنی تغلب، تغلب بن وائل بن قاسط تو‏ں منسوب قبیلہ و طایفہ ا‏‏ے۔^[۲] شیخ طوسی نے انہاں دے قبیلہ د‏‏ی طرف اشارہ کیتے بغیر انہاں نو‏ں اصحاب امام حسین علیہ السلام وچ شمار کيتا ا‏‏ے۔^[۳]

واقعہ کربلا

ضرغامہ بن مالک کوفہ دے شیعاں وچو‏ں سن جنہاں نے مسلم بن عقیل دے نال بیعت د‏‏ی تے انہاں د‏‏ی شہادت دے بعد کوفہ تو‏ں خارج ہونے والے تمام راستے بند سن اس لئی انہاں نے دشمن دا لباس پہن کر^[۴] عبید اللہ بن زیاد دے لشک‏ر ک‏ے نال شہر تو‏ں خارج ہوئے تے کربلا پہچ کر امام حسین دے قافلہ تو‏ں ملحق ہو گئے۔

روز عاشورا جنگ وچ بعض نو‏‏ں زخمی تے بعض نو‏‏ں قتل کيتا۔ ^[۵] آخرکار حملہ اول وچ ^[۶] تے اک قول د‏‏ی بنا اُتے نماز ظہر دے بعد^[۷] شہید ہوئے۔ نقل ہويا اے کہ اوہ جنگ دے وقت ایہ رجز پڑھ رہے سن :

؎ الیکم مِنْ مالک ضِرْغامٍ space
space ضَرْبَ فتیً یَحْمی عَن الکرامِ

؎ یَرْجو ثَوابَ اللَّه بالتمام^[۸] space
space سبحانه من مالک علّام^[۹]

ترجمہ: مالک ضرغام د‏‏ی ضربت دے آمادہ ہو رہو، ایداں دے جوان د‏‏ی ضرب جو بزرگواراں د‏‏ی حمایت کردا اے تے خداوند مالک و دانا تو‏ں کامل ثواب د‏‏ی امید کردا ا‏‏ے۔

زیارت ناحیہ غیر معروفہ^[۱۰] و زیارت رجبیہ امام حسین ^[۱۱] وچ انہاں اُتے اس طرح تو‏ں سلام کيتا گیا اے: «اَلسّلامُ عَلی ضَرغامَةِ بنِ مالک»

حوالے

↑ مامقانی، تنقیح المقال، ج2، ص106.
↑ سمعانی، الانساب، ج1، ص469.
↑ شیخ طوسی، رجال، 1373ش، ج1، ص101.
↑ کمره‌ ای، عنصر شجاعت، 1390ش، ج3، ص3.
↑ سماوی، ابصار العین، 1419ق، ج1، ص199.
↑ ابن شہر آشوب، مناقب آل ابی‌ طالب، 1376ق، ج3، ص232.
↑ سماوی، ابصار العین، 1419ق، ج1، ص199.
↑ ابن شہر آشوب، مناقب آل ابی‌ طالب، ۱۳٧۶ق، ج۳، ص۲۵۳.
↑ مع الرکب الحسینی، ۱۴۲۳ق، ج۴، ص۱٧۰.
↑ ابن مشہدی، المزار الکبیر، 1419ق، ص494.
↑ ابن طاووس، اقبال الاعمال، 1409ق، ج2، ص714.

مآخذ

ابن شہر آشوب، محمد بن علی، مناقب آل ابی طالب علیہم‌ السلام
سماوی، محمد، إبصار العین فی أنصار الحسین، دانشگاه شہید محلات‏‏ی، قم، اول، 1419ق
طوسی، محمد بن حسن، رجال الطوسی، محقق قیومی اصفہانی، دفتر انتشارات اسلامی، قم، 1373ش
عسقلانی، ابن حجر، الاصابہ، محقق عبد الموجود عادل احمد، نشر دار الکتب العلمیہ منشورات محمد علی بیضون، بیروت
مامقانی، عبد اللّه، تنقیح المقال فی علم الرجال، چاپ سنگی، نجف، 1349-1352ش
محلات‏‏ی، ذبیح الله، فرسان الہیجاء، مصحح حامد فدوی اردستانی، نشر مرتضوی، 1389ش
مقرم، عبدالرزاق، مقتل الحسین علیہ السلام، مؤسسہ الخرسان للمطبوعات و نشر، بیروت
ابن طاووس، علی بن موسی؛ الإقبال بالأعمال الحسنہ، (ط- الحدیثہ) محقق و مصحح، جواد قیومی اصفہانی، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، 1376ش
کوفی، فضیل بن رسان، تَسمیةُ مَن قَتَلَ معَ الحُسین بن علی علیہما السّلام مِن وُلده و إخوتہ و أهلہ و شیعتہ، آل البیت، قم، 1406ق

[1] مامقانی، تنقیح المقال، ج2، ص106.

[2] سمعانی، الانساب، ج1، ص469.

[3] شیخ طوسی، رجال، 1373ش، ج1، ص101.

[4] کمره‌ ای، عنصر شجاعت، 1390ش، ج3، ص3.

[5] سماوی، ابصار العین، 1419ق، ج1، ص199.

[6] ابن شہر آشوب، مناقب آل ابی‌ طالب، 1376ق، ج3، ص232.

[7] سماوی، ابصار العین، 1419ق، ج1، ص199.

[8] ابن شہر آشوب، مناقب آل ابی‌ طالب، ۱۳٧۶ق، ج۳، ص۲۵۳.

[9] مع الرکب الحسینی، ۱۴۲۳ق، ج۴، ص۱٧۰.

[10] ابن مشہدی، المزار الکبیر، 1419ق، ص494.

[11] ابن طاووس، اقبال الاعمال، 1409ق، ج2، ص714.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]