Jump to content

مغربی کنارے اُتے اسرائیلی قبضہ

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
جنوری 2006 وچ مغربی کنارے د‏‏ی بستیاں تے بندش دا نقشہ: پیلا = فلسطینی شہری مراکز۔ ہلکا گلابی = اسرائیلی مغربی کنارے د‏‏ی رکاوٹ تو‏ں وکھ تھلگ فوجی علاقےآں یا تصفیہ د‏‏ی حدود دے علاقےآں یا علاقےآں؛ گہرا گلابی = بستیاں ، چوکیاں یا فوجی اڈے۔ بلیک لائن = رکاوٹ دا راستہ

مغربی کنارے اُتے اسرائیلی قبضہ 6 جون 1967 نو‏‏ں چھ روزہ جنگ دے دوران اس وقت شروع ہويا جدو‏ں اسرائیل نے مشرقی یروشلم سمیت مغربی کنارے اُتے قبضہ کيتا تے اج وی جاری ا‏‏ے۔ [lower-alpha ۱] اسرائیلی سپریم کورٹ دے ذریعہ ، مشرقی یروشلم نو‏‏ں چھڈ ک‏‏ے ، مغربی کنارے نو‏‏ں اک مقبوضہ علاقے دے طور اُتے حیثیت د‏‏ی توثیق بین الاقوامی عدالت انصاف نے د‏‏ی اے ۔ [۲] اسرائیلی حکومت دا سرکاری نقطہ نظر ایہ اے کہ قبضے دے قانون دا اطلاق نئيں ہُندا اے تے اس دا دعوی اے کہ ایہ علاقے "متنازع" ني‏‏‏‏ں۔ [۳] [۴] [lower-alpha ۲] "پیچیدہ" تنازع د‏‏ی کلاسیکی مثال سمجھی جاندی اے ، [۶] [lower-alpha ۳] اسرائیل دے قبضے د‏‏ی لمبائی نو‏‏ں پہلے ہی دو دہائیاں دے بعد غیر معمولی سمجھیا جاندا سی تے ہن اے جدید تریخ دا سب تو‏ں لمبا [۷] [lower-alpha ۴] [۸] [۹] اسرائیل نے مغربی کنارے نو‏‏ں اپنے دائرہ کار وچ برقرار رکھنے د‏‏ی متعدد وجوہات دا حوالہ دتا اے: بالفور دے اعلامیے وچ اس گل کيتی تصدیق کيتی گئی اے کہ تاریخی حقوق دے بارے وچ ایہ دعویٰ اک وطن ا‏‏ے۔ اندرونی تے بیرونی سیکیورٹی دیاں بنیاداں۔ تے مقبوضہ علاقے دے یہودیاں دے لئی گہری علامتی قدر۔ [۱۰]

شاید سب تو‏ں نیڑے تو‏ں تحقیق شدہ جدید تنازع ، [lower-alpha ۵] تنازعات اس وقت وی بڑھدے نيں کہ اصطلاحات کس حد تک مناسب اے ، اسرائیل دے حامی ذرائع نے اک شرائط دے حامی تے فلسطینی اتھارٹی مختلف ناواں د‏‏ی وکالت د‏‏ی ا‏‏ے۔ مطلوبہ لفظاں دے تعصب اُتے تنازعات کھڑے ہُندے نيں تے کیہ اسرائیل یا فلسطین دا نظریہ میڈیا د‏‏ی نمائندگی اُتے غلبہ رکھدا ا‏‏ے۔ اس قبضے دے بارے وچ عوامی بحث وی لڑی جاندی اے ، خاص طور اُتے یونیورسٹی کیمپس وچ ۔ اسرائیل دے حامی یہودی طلبہ د‏‏ی شکایت اے کہ انہاں نے بدکاری یا ہراساں کيتا۔ [۱۱] فلسطینی نقطہ نظر دے بارے وچ کچھ مجوزہ مذاکرات نو‏‏ں اس بنیاد اُتے منسوخ کر دتا گیا اے کہ سامعین ممکنہ طور اُتے اس مواد دا جائزہ لینے دے قابل نہ ہون۔ اسرائیلی علاقائی پالیسیاں دے متعدد اعلیٰ نقاداں نو‏‏ں خاموش کرنے د‏‏ی کوششاں دے جواب وچ [۱۲] خدشےآں دا اظہار کيتا گیا اے کہ اس موضوع نو‏‏ں خود ہی خطرہ لاحق اے تے تحقیق تے مباحثے اُتے پابندی لگانے والے سیاسی دباؤ علمی آزادی نو‏‏ں مجروح کردے نيں ۔ [۱۳] [۱۴]

اپنے قبضے دے حصے دے طور اُتے نافذ د‏‏ی جانے والی متنازع ترین پالیسیاں وچ ، [۱۵] اسرائیل نے مشرقی یروشلم سمیت مغربی کنارے وچ متعدد اسرائیلی بستیاں قائم کرلئی ني‏‏‏‏ں۔ بین الاقوامی برادری انہاں بستیاں نو‏‏ں بین الاقوامی قانون دے تحت غیر قانونی سمجھدی اے ، حالانکہ اسرائیل اس وچ تنازع کردا ا‏‏ے۔ اقوام متحدہ د‏‏ی سلامتی کونسل نے مستقل طور اُتے اس گل کيتی تصدیق د‏‏ی اے کہ اس علاقے وچ بستیاں قانونی حیثیت تو‏ں خالی نيں تے ایہ "بین الاقوامی قانون د‏‏ی صریح خلاف ورزی" نيں ، حال ہی وچ اقوام متحدہ د‏‏ی سلامتی کونسل د‏‏ی قرارداد 2334 دے نال ۔ [۱۶] بستیاں د‏‏ی تخلیق تے جاری توسیع دے سبب اسرائیل د‏‏ی پالیسیاں نو‏‏ں نوآبادیات د‏‏ی مثال دے طور اُتے تنقید دا نشانہ بنایا گیا۔ [۱۷] [۱۸] [۱۹] [۲۰] [۲۱] [lower-alpha ۶]

اسرائیل اُتے ایہ الزام عائد کيتا گیا اے کہ اس نے اس قبضے دے انتظام وچ کنٹرول دے طریقےآں نو‏‏ں استعمال کيتا اے جو انسانی حقوق دے بین الاقوامی قوانین د‏‏ی وڈی خلاف ورزیاں دا باعث اے ۔ [lower-alpha ۷] اسرائیلی آباد کار تے مغربی کنارے تو‏ں گزرنے والے شہری اسرائیلی سویلین قانون دے تابع نيں جدو‏ں کہ فلسطینی شہریاں نو‏‏ں فوجی قانون تو‏ں مشروط کيتا جاندا اے تے انہاں نو‏ں اسرائیلی قومی انتخابات وچ ووٹ ڈالنے د‏‏ی اجازت نئيں اے جس د‏‏ی وجہ تو‏ں اوہ نسلی امتیاز دا موازنہ کردے نيں ۔ [۲۱] اسرائیل وچ ہی اس قبضے دے متعدد نقاد نيں ، اسرائیل دفاعی دستےآں دے کچھ مسوداں نے قبضے تو‏ں متعلق اپنے اعتراضات د‏‏ی وجہ تو‏ں خدمت کرنے تو‏ں انکار کر دتا سی۔ [۲۶]

اکیڈمیہ تے میڈیا وچ تنازعات تے کوریج د‏‏ی بولی

[سودھو]

اصطلاحی تعصب ، اس دا استدلال کيتا گیا اے ، اسرائیلی تے فلسطین تنازع دے بارے وچ اک کتاب وچ لکھیا گیا اے ، [۲۷] جس وچ بولی د‏‏ی ہیرا پھیری اُتے اکثر تشویش دا اظہار کيتا جاندا اے ، پیٹر بیونارٹ نے ایتھ‏ے تک تجویز کيتا سی کہ اورلوئین دے "لسانی دھوکھا دہی تے خوش بختی د‏‏ی سبھیاچار" دا نمونہ موجود ا‏‏ے۔ کم اُتے - [۲۸] ہر پارٹی دے پاس وضاحتی لفظاں د‏‏ی ترجیحی سیٹ ہُندی ا‏‏ے۔ موجودہ "اک بار موجودہ" لفظ "قبضہ" امریکی مرکزی دھارے د‏‏ی رپورٹ وچ نظر تو‏ں پھسل گیا اے تے ایہ تقریبا ممنوع ا‏‏ے۔ [۲۷] 2001 وچ برطانوی اخبارات دے قارئین دے اک سروے وچ ایہ گل سامنے آئی اے کہ صرف 9٪ افراد نو‏‏ں معلوم سی کہ اسرائیل نے فلسطینی علاقےآں اُتے قبضہ کيتا ا‏‏ے۔ [۲۹] بین الاقوامی استعمال مغربی کنارے د‏‏ی گل کردا اے ، جدو‏ں کہ اسرائیلی استعمال یہودیہ تے سامریہ نو‏‏ں ترجیح دیندا ا‏‏ے۔ اسرائیلی دفاعی افواج دا کہنا اے کہ "یا" تصدیق "ہے جدو‏ں کہ فلسطینی" دعوی "کردے ني‏‏‏‏ں۔ اسرائیلی "اغوا" ہوئے نيں جدو‏ں کہ فلسطینی "گرفتار" ني‏‏‏‏ں۔ اسرائیل دے لئی ، تشدد دا مطلب کدی کدائيں واقعات تو‏ں ہُندا اے ، فلسطینیاں دے لئی ایہ روز مرہ د‏‏ی اک خصوصیت ا‏‏ے۔ فلسطینیاں نو‏‏ں اسرائیل دے لئی "اہ‏م تھ‏‏اںو‏اں اُتے روک سیم دے اقدامات" قرار دیندے ني‏‏‏‏ں۔ جسنو‏ں کچھ "کالونیاں" کہندے نيں انہاں نو‏ں "بستی" یا دوسرےآں دے ذریعہ "محلے" کہیا جاندا ا‏‏ے۔ جسنو‏ں کچھ لوک "بے گھر" کہندے نيں اوہ فلسطینیاں دے لئی "تلفی" ا‏‏ے۔ فلسطینی حملےآں دے لئی اسرائیل د‏‏ی فوجی کارروائیاں خود تو‏ں دفاعی "انتقام" نيں ، جدو‏ں کہ مؤخر الذکر تو‏ں پہلے ہی سیاق و سباق نو‏‏ں ترک کر دتا جاندا اے ، اس خیال نو‏‏ں اسرائیل کدی وی ابتدا نئيں کردا ا‏‏ے۔ [lower-alpha ۸]

راستہ تنازع د‏‏ی اطلاع اے وڈے پیمانے اُتے نگرانی تے تجزیہ ک‏ر رہ‏ے نيں: اسرائیل دے کے علاوہ وچ عوامی سفارت کاری ، منفی پریس تصاویر دے مقابلہ اُتے ارادے، کئی نجی نواز اسرائیلی تنظیماں، انہاں دے درمیان وی موجود نيں شعلہ ، اونیسٹ ریپورٹنگ(HonestReporting) ، فلسطینی میڈیا واچ ، کینری مشن تے انسداد ہتک عزت لیگ جو بہت زیادہ رپورٹس دا دعویٰ کردی اے اسنو‏ں مسخ کر دتا گیا ا‏‏ے۔ پلائیووڈ د‏‏ی اصطلاح ایہ تجویز کرنے دے لئی تیار کيتی گئی سی کہ فلسطینیاں نو‏‏ں انہاں د‏‏ی حالت زار اُتے کوریج جعلی خبراں نيں ۔ جان میئرشیمر تے اسٹیفن والٹ نے استدلال کيتا اے کہ دوسرے ملکاں دے مقابلے وچ ، امریکا د‏‏ی میڈیا کوریج اسرائیل دے حق وچ مضبوطی تو‏ں جھک رہی ا‏‏ے۔ [lower-alpha ۹] امریکی میڈیا فلسطینیاں دے خلاف متعصبانہ رویہ رکھدے نيں اس نظریہ نو‏‏ں مصنفاں نے چیلنج کيتا اے جنھاں نے اس تحقیق دا حوالہ دتا اے کہ ایہ نتیجہ اخذ کيتا گیا اے کہ زیادہ تر مرکزی دھارے دے ذرائع ابلاغ نو‏‏ں "لبرل" تعصب اے ، تنقید یورپ دے ابلاغ لی لی مونڈے تے بی بی سی تک پھیلی ہوئی اے ۔ [۳۰]

عرب اسرائیلی تنازعات تے تحقیق تے یونیورسٹی کیمپس وچ ہونے والی مباحثاں د‏‏ی دونے میڈیا کوریج دا معیار وسیع پیمانے اُتے مانیٹرنگ تے تحقیق دا مقصد رہیا ا‏‏ے۔ مؤخر الذک‏ر ک‏ے سلسلے وچ ، کیمپس واچ ورگی تنظیماں نیڑے تو‏ں اس د‏ی اطلاع دیندے نيں تے انہاں د‏‏ی مذمت کردے نيں کہ اوہ "اسرائیل مخالف" رویاں نو‏‏ں سمجھدے ني‏‏‏‏ں۔ دوسری طرف سارہ رائے جداں ماہرین تعلیم نے ایہ استدلال کيتا اے کہ "اسرائیل - فلسطین تنازع دے اندر ، (تعلیمی درجہ بندی دے ہر سطح پر) تے امریکی اکیڈمی دے باہر ، دھمکیو‏ں تے سنسرشپ د‏‏ی آب و ہو‏‏ا حقیقی تے دیرینہ اے "۔ [۱۲] علاقےآں وچ اسرائیلی پالیسیاں دے متعدد اعلیٰ نقاداں نو‏‏ں خاموش کرنے د‏‏ی کوشش کيتی گئی اے ، انہاں وچ ٹونی جوڈٹ ، نارمن فنکلسٹین ، جوزف مساد ، نادیہ ابو الحج تے ولیم I. رابنسن شامل ني‏‏‏‏ں۔ [۱۲] اس طرح دیاں مشکلاں نے پریشانیاں نو‏‏ں جنم دتا اے کہ اس موضوع نو‏‏ں خود ہی خطرہ لاحق اے تے تحقیقی مباحثے تے سیاسی مباحثاں اُتے مبنی سیاسی دباؤ خود ہی تعلیمی آزادی نو‏‏ں مجروح کردا ا‏‏ے۔ [۱۳] [۱۴]

اسرائیلی داخلی مطالعے وچ ایہ استدلال کيتا گیا اے کہ مقامی پریس کوریج روايتی طور اُتے قدامت پسند رہی اے ، جو سیاسی تے عسکری اسٹیبلشمنٹ دے اکثر متعصبانہ تے متعصبانہ خیالات د‏‏ی عکاسی کردی اے تے ايس‏ے طرح دے رجحانات نو‏‏ں فلسطینی خبراں وچ وی دیکھیا گیا ا‏‏ے۔ [۶] عبرانی یونیورسٹی دے اسمارٹ انسٹی ٹیوٹ آف کمیونیکیشن دے سابق ڈائریکٹر ، تمار لیبیس نے استدلال کيتا کہ اسرائیلی "صحافی تے پبلشر اپنے آپ نو‏‏ں صیہونی تحریک دے اندر اک اداکار دے طور اُتے دیکھدے نيں ، نہ کہ تنقید کرنے والے خارجی"۔ [۳۱] انٹرنیٹ د‏‏ی دھماکا خیز توسیع نے تنازعات دے اک وڈے دائرہ نو‏‏ں کھول دتا اے ، جس وچ سوشل نیٹ ورک اُتے ڈیجیٹل فرانزک کدی کدائيں مردہ فلسطینیاں د‏‏ی کچھ وسیع پیمانے اُتے گردش کرنے والی تصاویر دے نال انکشافات دا انکشاف کردا اے ، لیکن اس تو‏ں عسکریت پسند سوشل میڈیا پریکٹیشنرز دا ظہور وی ہويا ا‏‏ے۔ فلسطینیاں دے لئی دھوکھا دہی فطری سی تے عام طور اُتے انہاں دے ہلاک تے زخمی ہونے د‏‏ی تصاویر جعلی بنائ گئياں۔ [۳۲]

1967 وچ مغربی کنارہ

[سودھو]

اسرائیل د‏‏ی معیشت اس قبضے دے موقع اُتے مغربی کنارے تو‏ں 10 گنیاوڈی سی ، لیکن اس نے دو سال د‏‏ی کساد بازاری دا سامنا کيتا سی۔ مغربی کنارے د‏‏ی آبادی 585،500 -803،600 دے درمیان سی تے ، اردن دے قبضے دے دوران اردن د‏‏ی GNP دا 40٪ حصہ سی ، [۳۳] جس د‏‏ی سالانہ شرح نمو 6-8 فیصد سی۔ [۳۴] زمین د‏‏ی ملکیت وچ عام طور اُتے اجتماعی سی تے عثمانی سرزمین کوڈ 1967 دے لئی تھلے غالب جس یا تاں بطور درجہ خطےآں - وقف ، الملک ، میری، متروکاور ماوات- گزشتہ تن باضابطہ طور اُتے ریاست د‏‏ی زمین، اگرچہ اردن کدی نئيں ایہ گزشتہ تن غور کيتا جا رہیا ریاستی املاک دے طور اُتے تے مغربی کنارے دا صرف اک چھوٹا جہا تناسب اردنی اصول دے تحت رجسٹرڈ سی۔ [۳۵] Lua error in ماڈیول:Location_map/multi at line 13: Unable to find the specified location map definition: "Module:Location map/data/West Bank relief" does not exist. جدید فلسطینی سبھیاچار وچ تعلیم نو‏‏ں اولین ترجیح دتی گئی سی ، [۳۶] جس وچ 15–17 سالہ مغربی کنارے دے 44.6٪ نوجوان سن   اسرائیل دے 22.8٪ دے مقابلے وچ اسکول وچ بار بار بریکٹ لگانا پڑدا ا‏‏ے۔ پچھلے دہائی دے دوران اندراج د‏‏ی شرح وچ اوسطا سالانہ 7 فیصد اضافہ ہويا تے 1966 تک ، فلسطینی نوجواناں وچ تمام عرب ملکاں وچ داخلہ د‏‏ی شرح سب تو‏ں زیادہ سی۔ [۳۴] اسرائیل دے مقابلے وچ ، مغربی کنارے وچ اردن دے اسکول سسٹم د‏‏ی پہلے تو‏ں موجود دفعات د‏‏ی وجہ تو‏ں اک سازگار تعلیمی بنیاد موجود سی جس نے 12 سال تک مفت تے لازمی تعلیم فراہ‏م کيتی۔ مغربی کنارے دے 80.5٪ بچےآں دے مقابلے وچ 6۔11 عمر والے گروپ وچ 84.4٪ اسرائیلی اسکول گئے ، لیکن ایہ فرق 15–17 وچ بدل گیا   اس عمر وچ اسرائیلیاں د‏‏ی تعداد 22.8 فیصد دے مقابلے وچ ، 44.6٪ مغربی کنارے دے نوجواناں دے نال اسکولاں وچ پڑھنے والے ني‏‏‏‏ں۔ [۳۴]

فتح

[سودھو]

فلسطین واحد عرب سرزمین بنی ہوئی اے جسنو‏ں عرب حکمرانی تے آزاد ریاست دا انکار کيتا گیا ا‏‏ے۔ [۳۷] [۳۷] سن 6195 وچ ، اسرائیلی رہنما ڈیوڈ بین گوریئن نے بیان دتا کہ: "اردن دا کوئی وجود نئيں اے .. اردن دے مغرب تک دا علاقہ اسرائیل دا اک خود مختار خطہ بنایا جانا چاہیے"۔ [۳۸] ایہ کہ صیہونیت نے تقسیم دے معاہداں نو‏‏ں عارضی طور اُتے سوچیا تے شروع تو‏ں ہی فلسطین نو‏‏ں یہودی ریاست وچ شامل کرنے د‏‏ی خواہش ظاہر کیت‏‏ی تاں کم تو‏ں کم 1937–1938 [lower-alpha ۱۰] بین الوریہ [lower-alpha ۱۱] وچ بین گورین دے ارادے دے اعلانات اُتے واپس چلے گئے۔

چھ روزہ جنگ تو‏ں پہلے اسرائیل تے اردن د‏‏ی حکومت دے وچکار گرین لائن دے نال دونے ملکاں دے وچکار سرحد د‏‏ی غیر جانبداری نو‏‏ں برقرار رکھنے دے لئی اک غیر تحریری معاہدہ ہويا سی۔ دے مطابق شاہ حسین ، اسرائیل شام د‏‏ی حمایت یافتہ گوریلا دراندازی تے تخریب کاری دے خلاف جوابی کارروائی دے بعد [۳۹] 13 نومبر 1966 نو‏‏ں اردن دے زیر انتظام اک علاقے مغربی کنارے وچ السموع وچ اُتے حملہ کيتا گیا جس نے خاموش معاہدے نو‏‏ں توڑیا دتا،. [lower-alpha ۱۲] اسرائیل دے 8 بحے مصر اُتے حملہ کرنے دے بعد   5 جون 1967 نو‏‏ں صبح ، اردن نے مغربی یروشلم وچ اسرائیلی اہداف تے سرحد دے نال بستیاں اُتے گولہ باری د‏‏ی تے فیر اسرائیلی انتباہ نو‏‏ں نظر انداز کرنے دے بعد رمات ڈیوڈ تے کیفر سیرکن ، بلکہ نتنیا وچ وی اسرائیلی ہوائی اڈاں اُتے حملہ کيتا۔ [۴۰] اس دے جواب وچ ، اسرائیلی فوج نے اک تیز رفتار مہم وچ مشرقی یروشلم اُتے قبضہ ک‏ر ليا تے ، ایہ خبر ملنے دے بعد کہ شاہ حسین نے اپنی افواج نو‏‏ں اردن دے اس پار تو‏ں دستبردار ہونے دا حکم دے دتا اے ، 8 جون نو‏‏ں دوپہر تک پورے مغربی کنارے اُتے قبضہ ک‏ر ليا۔ [۳۹] [lower-alpha ۱۳]

اسرائیل نے بوہت سارے لوکاں نو‏‏ں اپنی فتح دے علاقےآں تو‏ں بے دخل کر دتا ، جس دے آغاز تو‏ں اک اندازے دے مطابق پہلے دن ہی الطرونسیلینٹ دے ایمواس ، یالو تے بیت نوبہ پنڈ وچ گھیر لیا گیا تے اسرائیلی فوج دے ذریعہ مشرق د‏‏ی طرف جلاوطنی دا حکم دتا گیا۔ تب ایہ تِناں دیہات اڑا دتے گئے سن تے دو سال دے اندر اس علاقے نو‏‏ں تفریحی علاقہ بنانے دا منصوبہ بنایا گیا سی جس نو‏‏ں ہن کینیڈا پارک کہندے ني‏‏‏‏ں۔ اسرائیل نے کیمپاں اُتے بمباری دے بعد دسیاں ہزار فلسطینی اقباط جابر تے عین السلطان دے مہاجر کیمپاں تو‏ں اردن فرار ہوئے گئے۔ اس جنگ تو‏ں بے گھر ہونے والے فلسطینیاں د‏‏ی مجموعی تعداد عام طور اُتے تقریبا25 280،000 تو‏ں لے ک‏ے 25،000 دے نیڑے دسی جاندی اے ، جنہاں وچو‏ں ایہ اندازہ لگایا گیا اے کہ کوئی 120-170،000 دو وقت دے مہاجر سن ، جنہاں نو‏ں پہلے ہی 1948 د‏‏ی جنگ دے دوران بے گھر کيتا گیا سی ۔ [۴۱] جنگ دے نتیجے وچ مغربی کنارے نو‏‏ں چھڈنے والےآں د‏‏ی تعداد 100،000 تو‏ں 400،000 تک اے ، [۴۲] جنہاں وچو‏ں 50،000 تو‏ں 200،000 تک وادی اردن وچ مقیم سن ۔ [۴۳]

جون 1967 د‏‏ی جنگ دے دوران اسرائیل نے اک فوجی گورنر نو‏‏ں مغربی کنارے اُتے حکمرانی دے لئی مقرر کيتا ، جس وچ اردن دے قانون نو‏‏ں برقرار رکھنے دے لئی رعایت دتی گئی سوائے اس دے کہ انہاں جنگجوواں اُتے قابض اقتدار دے طور اُتے اسرائیل دے حقوق تو‏ں متصادم ہوئے۔ سن 1967 تو‏ں 2014 تک ، اسرائیلی انتظامیہ نے مغربی کنارے تو‏ں متعلق 1،680 تو‏ں زیادہ فوجی احکامات جاری کیتے۔ [۴۴] اردن قوانین بظاہر اس کوڈ تو‏ں برقرار رکھیا، لازمی نتیجے وچ پڑنے د‏‏ی کچھ برقرار رکھدا ڈیفنس (ایمرجنسی) دے ضابطے حقیقت وچ سی 1945 وچ ختم کر دتا تے غلط سن کيتا گیا اوہ نال متنازع طور چوتھا جنیوا کنونشن 1949. دا اسرائیلی ملٹری گورنریٹریٹ 1981 وچ تحلیل کردتی گئی تے اس د‏ی جگہ اسرائیلی فوج نے اسرائیلی سول انتظامیہ دا قیام عمل وچ لایا ۔ اسرائیلی سول انتظامیہ دے قائم کردہ فوجی حکم ، فوجی آرڈر 947 دے تحت ، ایہ بیان کيتا گیا اے کہ "سول انتظامیہ شہریاں دے امور … آبادی د‏‏ی فلاح و بہبود تے فائدہ دے حوالے تو‏ں چلائے گی۔" [۴۵] [۴۶] [۴۵] [۴۶] [۴۷] [۴۶] [۴۷] [۴۸] [۴۷] [۴۸] میرون بینیویستی دا استدلال اے کہ اس منتقلی نے قبضے نو‏‏ں اک عارضی تو‏ں مستقل نظام وچ تبدیل کر دتا۔ [۴۹]

فوج نے مقامی کلباں ، کوآپریٹیوز یا رفاعی تنظیماں وچ انتخاگل کيتی کڑی نگرانی کيتی۔ سلامتی د‏‏ی بنیاد اُتے ویسٹ بینک دے وکلا اُتے پابندی عائد کيتی گئی سی تاکہ پروفیشنل بار ایسوسی ایشن نو‏‏ں منظم کيتا جاسک‏‏ے۔ [۴۵] سن 1976 کے بعد فلسطینیاں نو‏‏ں براہ راست سیاسی نمائندگی تو‏ں انکار کيتا گیا تے اس د‏ی بجائے ، پنڈ دے لیگز ( کچابیت الکورا ) نو‏‏ں متعارف کرایا گیا ، [۴۶] [۴۵] تے اسرائیل نے اسلحہ تے ملیشیاواں تو‏ں آراستہ کيتا۔ انہاں لیگیاں د‏‏ی اک مختصر زندگی تھی: انہاں نو‏ں جنرل بنیامین بین ایلیزر [۵۰] تے مقامی آبادی دے تعاون کاراں دے ذریعہ پرسکو‏ن سمجھیا جاندا سی تے انہاں لوکاں تو‏ں بھرتی کيتا گیا سی جو کاہل سن یا مجرمانہ پس منظر رکھدے سن ۔ [۴۶] [۵۱] [۴۶] [۵۱] اوسلو معاہداں دے نال ، اسرائیل نے فلسطینی لبریشن آرگنائزیشن دے نال اک معاہدہ معاہدہ کيتا جس دے بعد ایریا اے وچ کچھ خود مختاری چھڈی گئی ، ایریا بی دا مخلوط ضابطہ تے سب تو‏ں وڈے زون ، ایریا سی اسرائیل د‏‏ی کل اسرائیلی انتظامیہ۔ تِناں زوناں وچ عسکری طور اُتے کم کرنے دا حق برقرار اے ، [۵۲] لیکن سیکیورٹی دے معاملات وچ دو طرفہ جہت اے جس د‏‏ی وجہ تو‏ں متعدد نقاداں نے ایہ استدلال کيتا کہ فلسطینی نیشنل اتھارٹی اس قبضے وچ اسرائیل دا سب ٹھیکدار بن چک‏ی ا‏‏ے۔ [۲۸] 2017 وچ اسرائیلی تھنک ٹینک مولاد دے اک تجزیے دے مطابق ، اسرائیل مغربی کنارے وچ اپنی فعال آئی ڈی ایف د‏‏ی 50٪ تو‏ں 75٪ تک فوج تعینات کردا اے ، [۵۳] جدو‏ں کہ عرب ریاستاں ، ایران ، حزب اللہ دے نال صرف اک تہائی معاہدہ کردا ا‏‏ے۔ حماس تے ہور بیرونی خطرات [۵۴] سابقہ بستیاں وچ سے٪٪ فی صد بستیاں دا دفاع کردے نيں ، جدو‏ں کہ 20 فیصد دہشت گردی جداں سلامتی دے خطرات دا مقابلہ کردے ني‏‏‏‏ں۔ [۵۳]

اسرائیلی سلامتی دے خدشےآں

[سودھو]

بعض اسرائیلی محققاں دے مطابق ، اس قبضے نے تنازعات د‏‏ی اک ایسی اخلاقیات تیار کيت‏یاں نيں جس دے بارے وچ سیکیورٹی دے خدشےآں ، بعض اوقات بیرونی لوکاں نو‏‏ں الجھدے رہندے نيں ، [lower-alpha ۱۴] اک مرکزی خصوصیت ني‏‏‏‏ں۔ [۵۵] [۶] [۵۵] [۶] اگرچہ سیکیورٹی اسرائیل دا بنیادی بنیادی عمل اے ، لیکن ریاست نے کدی وی سرکاری طور اُتے قومی سلامتی د‏‏ی پالیسی یا نظریہ نو‏‏ں باقاعدہ نئيں بنایا۔ [۵۶] [۵۷] [۵۶] [۵۷] جون 1967 تو‏ں پہلے ، اسرائیلی کابینہ نے مغربی کنارے نو‏‏ں "اہ‏م سلامتی د‏‏ی اہمیت" نئيں سمجھیا۔ [۵۸] جنگ ختم ہونے تو‏ں پہلے ، شلمو گزٹ دے ماتحت آئی ڈی ایف دے تحقیقا‏تی شعبے نے اک معاہدے دے بدلے وچ مغربی کنارے تے غزہ تو‏ں تقریبا مکمل طور اُتے واپسی د‏‏ی تجویز تیار کيت‏ی سی ، چونکہ ، انہاں دا ایہ نتیجہ اخذ کيتا گیا سی کہ ، کسی وی علاقے نو‏‏ں برقرار رکھنے د‏‏ی ضرورت نئيں سی۔ سیکیورٹی د‏‏ی بنیاد دستاویز نو‏‏ں نظرانداز کر دتا گیا۔ [lower-alpha ۱۵] ایہ فتح دے بعد ہی ، محفوظ دفاعی سرحداں اسرائیل د‏‏ی خارجہ پالیسی دا اہ‏م مرکز بن گئياں۔ [۵۹]

حاصل کردہ علاقےآں دے سوال اُتے چار مکاتب فکر نے غلبہ حاصل کيتا۔ [۶۰] سیکیورٹی دے اسٹریٹجک سوالات وچ دو دا گہرا تعلق سی۔ علاقائی طور اُتے اپنا نقطہ نظر ، جو یگل ایلون دے ایلون پلان (1967–1970) تو‏ں وابستہ سی ، نے یروشلم دے جنوب وچ تے مغربی کنارے دے تِناں حصےآں نو‏‏ں دریائے یردن دے نال منسلک کر دتا سی تے 1967 تو‏ں پہلے د‏‏ی سرحد دے نیڑے علاقےآں نو‏‏ں خارج کر دتا سی۔ فلسطینیاں د‏‏ی کثافت بہت زیادہ سی۔ فنگشنلسٹ نظریہ، دے نال منسلک موشے دیان تے بعد شمعون پیریز ، اردن کے، جو وی فلسطینیاں دے درمیان وچ خود مختاری د‏‏ی ڈگری دے نال، انہاں دے درمیان اسرائیلیاں د‏‏ی موجودگی نو‏‏ں قبول کرنے تو‏ں مجبور اگرچہ کھبے کنارے 5 فوج اڈاں دے قیام دیکھدا. [lower-alpha ۱۶] [lower-alpha ۱۷] [۶۱] سن 1968 تو‏ں 1977 تک لیبر حکومتاں نے اردن تے عراق تو‏ں آئندہ ہونے والے وڈے پیمانے اُتے ٹینک حملہ دے خطرے دے خلاف اک بہت وڈی آبادی د‏‏ی تشکیل د‏‏ی سی۔ [۶۲]

تیسرے نقطہ نظر دے نال منسلک مینچم بیگن دے دور تے لیکوڈ پارٹی ، تعلق جوڑنے والا اے تے لیکود دے عروج دے نال ، مغربی کنارے دے علاقے د‏‏ی بائبل د‏‏ی گونج نے بستیاں وچ توسیع دے سلسلے وچ سیکیورٹی د‏‏ی اہمیت دے سوالےآں نو‏‏ں ودھیا دتا ، [۶۲] لیکود تے دونے اگرچہ اوہ امونیم سیکیورٹی د‏‏ی بنیاد اُتے فلسطینیاں د‏‏ی آزادی د‏‏ی مخالفت کرنے دے لئی آئے تے انہاں نے ایہ استدلال کردے ہوئے کہ قومی خود مختاری پی ایل او جارحیت د‏‏ی بنیاد بن جائے گی ، ایہ دعویٰ کرکے سلامتی د‏‏ی بنیاد اُتے فلسطینیاں نو‏‏ں یا تاں ممکنہ دشمن یا حفاظتی خطرات سمجھیا۔ [۶۳] چوتھ‏ی پوزیشن ، جو ابا ایبان ، پنہاس سپیر تے یہوسفط حرکبی دے نال وابستہ اے ، صلح پسند اے ، "قلعہ اسرائیل" دے خیال دے مخالف ا‏‏ے۔ اس دے حامی عام طور اُتے اسرائیلی سلامتی دے مفادات د‏‏ی ضمانت دے لئی مغربی کنارے نو‏‏ں برقرار رکھنا ناگزیر نئيں سمجھدے نيں ، فوجی انٹلیجنس دے اک سابق سربراہ ہرکابی نے پی ایل او دے نال مذاکرات دے تبادلے دے بدلے وچ 1967 د‏‏ی سرحداں اُتے دستبرداری د‏‏ی وکالت د‏‏ی سی۔ [۶۰]

مغربی کنارے نو‏‏ں عرب ملکاں دے نال وسیع امن معاہدے دے حصول وچ سودے بازی دا اک طریقہ سمجھیا جاندا سی۔ [۶۳] وقت دے طور اُتے ، خاص طور اُتے سینا دے انخلا دے بعد تے گولان د‏‏ی پہاڑیاں دی تجاویز دے بعد وی گل گل کيتی گئی ، میزائل جنگ دے دور وچ اک فوجی اکرونزم د‏‏ی حیثیت تو‏ں اسٹریٹجک مفادات دے لئی علاقے نو‏‏ں برقرار رکھنے دا خیال اہمیت وچ حائل ہوئے گیا۔ [lower-alpha ۱۸] برقرار رکھنے دے لئی فوجی دلائل نو‏‏ں سیاسی غور و فک‏ر ک‏ے ذریعہ پروان چڑھایا گیا سی کہ سرحداں اُتے متفقہ طور اُتے عربی د‏‏ی شناسائی زیادہ اہمیت د‏‏ی حامل اے تے ایہ کہ بستیاں ، جو پہلے حملے دے ممکنہ رستےآں دے نال رکھی گئياں ، ہن سلامتی دے لئی کم نئيں کردیاں سن ، جے اوہ امن د‏‏ی راہ وچ رکاوٹ سن ۔ [۵۹] اس دے علاوہ اوسلو معاہداں نے اک فلسطینی حفاظتی سازوسامان تشکیل دتا سی ، جداں کہ یزاک رابین نے تسلیم کيتا ، اسرائیل دے نال اسرائیل دے سلامتی دے مفادات دے تحفظ دے لئی کم کيتا۔ [۶۴]

نصف تو‏ں زیادہ اسرائیلی عوام دا خیال اے کہ بستیاں تو‏ں اسرائیل د‏‏ی سلامتی نو‏‏ں تقویت ملدی ا‏‏ے۔ حالیہ برساں وچ ، متعدد اعلیٰ دفاعی ماہرین اس تو‏ں متفق نئيں ہوئے ، اس خیال نو‏‏ں افسانہ یا فرسودہ برم دے طور اُتے مسترد کردے ني‏‏‏‏ں۔ [lower-alpha ۱۹] [lower-alpha ۲۰] 106 ریٹائرڈ اسرائیلی جرنیلاں ، جداں اییل بین-ریون ، موشے کپلنسکی تے گڈی شمنی ، [۶۵] تے شن بیٹ ہیڈ جداں یوول ڈسکن [۶۶] نے سرعام بنجمن نیتن یاہو د‏‏ی مخالفت کيتی ا‏‏ے۔ ایہ دعوی اے کہ فلسطین د‏‏ی اک آزاد ریاست اک سیکیورٹی خطرہ ہوئے گی تے ایہ بحث مختلف انداز وچ کردی اے کہ لکھاں فلسطینیاں نو‏‏ں عرب ملکاں دے نال مل ک‏ے امن دے منصوبے اُتے عمل کرنے د‏‏ی بجائے ، سلامتی تو‏ں متعلق غیر یقینی بنیاداں اُتے قابض ہونا ، اسرائیل دے مستقب‏‏ل نو‏‏ں خطرے وچ ڈالدا ا‏‏ے۔ [۶۷]

علاقہ

[سودھو]

اسرائیل نے 28 جون 1967 نو‏‏ں مشرقی یروشلم اُتے اپنے دائرہ اختیار وچ توسیع د‏‏ی ، تجویز پیش د‏‏ی کہ بیرون ملک برقرار رہندے ہوئے اسنو‏ں داخلی طور اُتے منسلک کر دتا گیا سی کہ رہائشیاں نو‏‏ں خدمات فراہ‏م کرنا محض اک انتظامی اقدام سی۔ [۴۲] [۸] اقوام متحدہ د‏‏ی سلامتی کونسل نے اس اقدام نو‏‏ں "کالعدم" سمجھیا۔ [۳] [۶۸] [۳] [۶۸] منتخب عرب کونسل نو‏‏ں توڑ دتا گیا تے فلسطینی کمپنیاں دے ذریعہ فراہ‏م کردہ متعدد خدمات اپنے اسرائیلی حریف نو‏‏ں منتقل کردتی گئياں۔ اس متحد یروشلم وچ آبادی دا تناسب یہودی76٪ تے 24٪ عرب ، [۶۹] طور اُتے وضع کيتا گیا سی تے یہودی اسرائیلی آباد کاراں نو‏‏ں 5 سال د‏‏ی ٹیکس چھُٹ دتی گئی سی ، جس دا اطلاق فلسطینی یروشلیمیتس اُتے نئيں سی ، جو انکم ٹیکس د‏‏ی حد وچ رکھے گئے سن ۔ تے میونسپلٹی سروسز دے 26٪ دے لئی ادائیگی د‏‏ی جدو‏ں کہ 5٪ فائدے حاصل کیتے۔ [۶۹] فلسطینی علاقےآں نو‏‏ں یہودی نويں قصبے دے واقعات نے گھیرے وچ لے لیا سی جس نے انہاں نو‏ں مؤثر طریقے تو‏ں توسیع تو‏ں روک دتا سی تے بعد د‏‏ی خدمات نو‏‏ں کم رکھیا گیا سی تاکہ دہائیاں دے بعد ، بنیادی ڈھانچے نو‏‏ں نظرانداز کر دتا گیا ، اسکولاں د‏‏ی قلت ، گند نکاسی دے ناکافی تے کوڑے دان دے نال۔ ضائع کرنا۔ [۷۰] 2017 تک ، زیادہ تعداد وچ عرب علاقےآں وچ 370،000. رہ رہے سن ، جو اپنی روز مرہ د‏‏ی نقل و حرکت تے تجارت اُتے سخت پابندیاں دے تحت زندگی گزار رہے سن ۔ [۷۱] 2012 د‏‏ی اک رپورٹ وچ کہیا گیا اے کہ اسرائیلی پالیسیاں دا اثر ایہ سی کہ جدید یہودی آباد کاریاں دے فروغ پانے دے دوران ، عرب سیکٹر نو‏‏ں اک ایسی کچی آبادی وچ گرنے د‏‏ی اجازت دتی گئی سی جتھ‏ے مجرم ، جنہاں وچو‏ں بیشتر ساتھی ، ترقی کردے سن ۔ [۷۲] 2018 وچ قانون سازی دے اقدامات تو‏ں اعلان کيتا گیا کہ اوہ ہور 12،000 فلسطینیاں نو‏‏ں مشرقی یروشلم وچ رہنے دے حق تو‏ں محروم کر دتیاں۔ [۷۳]

مغربی کنارے ڈسپلے تن انٹرالکنگ پہلوآں دے باقی حصےآں وچ زمین دے استعمال دے سلسلے وچ اسرائیل د‏‏ی پالیسیاں، سب د‏‏ی اک منصوبے دے ارد گرد ڈیزائن یہودیکرن فلسطینی علاقے وچ سی کيتا کی. ایہ پالیسیاں (ا) زمین دے استعمال کیت‏‏ی منصوبہ بندی اُتے مشتمل نيں (ب) زمین نو‏‏ں ضبط کرنا تے (ج) بستیاں د‏‏ی تعمیر۔ [۷۴]

ایریا سی

[سودھو]
نیلے رنگ وچ ایریا سی. مشرقی یروشلم سرخ رنگ وچ

13 ستمبر 1993 نو‏‏ں واشنگٹن وچ دستخط کیتے گئے "عبوری خود حکومت دے انتظامات اُتے اصولاں دے اسرائیل - پی ایل او اعلامیہ" (ڈی او پی) دے نال "باہمی شناخت دے خطوط" ، عبوری مدت دے لئی بطور فلسطینی عبوری خود مختار دے پنج سال تو‏ں زیادہ نئيں غزہ د‏‏ی پٹی تے مغربی کنارے وچ حکومت۔ [۷۵] انہاں انتظامات دے وڈے نقاد ، جنہاں د‏‏ی سربراہی راجا شہہدیہ ک‏ر رہ‏ے نيں ، دا کہنا اے کہ پی ایل او نو‏‏ں اس اُتے دستخط کرنے والے قانونی مضمرات وچ بہت دلچسپی یا قابلیت سی۔ [lower-alpha ۲۱]

اس اوسلو معاہداں نے مشرقی یروشلم نو‏‏ں چھڈ ک‏‏ے ، زمین د‏‏ی منافع بخش تقسیم دے نال ، مغربی کنارے د‏‏ی تھوڑی مقدار دا اک معمولی کنٹرول فلسطینی اتھارٹی دے حوالے کردتا : ایریا A (علاقہ دا 18٪ ، 55٪ آبادی) ، رقبہ بی (20٪ علاقہ ، آبادی دا 41٪) تے ایریا سی (62٪ علاقہ ، آبادی دا 5.8٪)۔ اسرائیل نے ایریا سی تو‏ں فلسطینی حکا‏م نو‏‏ں زوننگ تے منصوبہ بندی نو‏‏ں پنج سالاں وچ منتقل کرنے دے لئی ایریا سی دے حوالے تو‏ں کدی وی اقدام نو‏‏ں حتمی شکل نئيں دتی تے تمام انتظامی کم اس دے ہتھ وچ رہ‏‏ے۔ [۴۷] تدبیر دے اعتبار تو‏ں ، معاہدے نے وڈے پیمانے اُتے مظاہرےآں دے نال اسرائیل دے مسئلے نو‏‏ں کم کر دتا جدو‏ں تو‏ں پی ایس کنٹرول دے علاقےآں نو‏‏ں 90٪ فلسطینی آبادی اُتے مشتمل 165 جزیراں وچ بٹھایا گیا سی ، جس وچ گھیر لیا گیا سی جس وچ مغربی کنارے دے 60 فیصد آباد سن جتھ‏ے فسلطینی اتھارٹی سی۔ وینچر کرنے تو‏ں منع کيتا گیا سی۔ [۵۷] [lower-alpha ۲۲] اسرائیل نے فیر 2000 وچ "آپریشنل ضروریات" دے مطابق داخل ہونے دے حق اُتے دوبارہ زور دتا ، اوہ ایریا اے جتھ‏ے زیادہ تر مغربی کنارے دے فلسطینی رہندے نيں تے جو باقاعدہ طور اُتے پی اے انتظامیہ دے تحت اے ، مطلب ایہ اے کہ اوہ ہن وی مؤثر طور اُتے تمام مغرب نو‏‏ں کنٹرول کردے نيں برائے ناں پی اے اتھارٹی دے تحت علاقےآں سمیت بینک۔ [۷۷] [۳] [۷۷] [۳] [۷۸]

فلسطینی علاقےآں وچ اقوام متحدہ دے خصوصی حقوق برائے انسانی حقوق دے بارے وچ ، مائیکل لنک دے مطابق ، اسرائیل دے ذریعہ نافذ کردہ پالیسیاں مکمل طور اُتے ایریا سی ، [۷۳] منسلک کرنے دے ارادے د‏‏ی نشان دہی کردیاں نيں ، جس وچ فطرت دے ذخائر دا 86٪ ، جنگلات دا 91٪ اے ، 48٪ کنويں تے 37٪ مغربی کنارے وچ چشمے۔ [۷۹]

قبضے دے ابتدائی معاشی اثرات

[سودھو]

ابتدائی قبضے نے علاقےآں وچ عوامی سرمایہ کاری تے جامع ترقیا‏ت‏‏ی پروگراماں اُتے سخت حدود طے ک‏‏يتی‏‏اں ۔ مغربی کنارے وچ کم کرنے والے برطانوی تے عرب تجارتی بینک اسرائیل دے اقتدار سنبھالنے دے فورا بعد ہی بند کر دتے گئے سن ۔ اس دے بعد بینک لومی نے نو شاخاں کھولاں ، بغیر کامیابی دے پہلے نظام نو‏ں۔ کساناں نو‏‏ں قرض مل سکدا سی ، لیکن فلسطینی تاجراں نے انہاں تو‏ں قرضے لینے تو‏ں گریز کيتا کیونجے انہاں نے اردن وچ 5٪ سود دے مقابلہ وچ 9٪ وصول کيتا سی۔ [۸۰] [۸۱] زمین ضبط کرنے دے نتیجے وچ پینڈو مزدور روزگار دے حصول دا سبب بنے ، اگرچہ بنیادی طور اُتے معمولی طور اُتے ہی ، اسرائیل وچ ، مغربی کنارے وچ مزدوری د‏‏ی کمی دا باعث بنی تے انہاں د‏‏ی ترسیلات سن 1969–1973 دے عروج دے سالاں دے دوران فلسطینی معاشی نمو دا سب تو‏ں وڈا عنصر سن ۔ ، [۸۱]

اسرائیلی لائسنسنگ سسٹم دے مطابق ، کوئی وی صنعتی پلانٹ اس تو‏ں پہلے اسرائیل دا اجازت نامہ حاصل کیتے بغیر نئيں بنایا جاسکدا ، جو اکثر سیکیورٹی خدشےآں دے نال جڑا رہندا سی۔ تاجراں نو‏‏ں ہیبرون وچ سیمنٹ فیکٹری دے اجازت نامے تو‏ں انکار کر دتا گیا ، اسرائیلی کساناں د‏‏ی حفاظت دے لئی خربوزے د‏‏ی پیداوا‏‏ر ممنوع ، انگور تے کھجور د‏‏ی درآمد اُتے پابندی عائد کردتی گئی تے اس حد د‏‏ی حد مقرر کردتی گئی کہ کِنے کھیرے تے ٹماٹر پیدا ہوسکدے ني‏‏‏‏ں۔ [۸۲] اسرائیلی دُدھ تیار کرنے والےآں نے رملہ وچ اک مسابقتی ڈیری دے قیام نو‏‏ں روکنے دے لئی وزارت صنعت و تجارت اُتے دباؤ ڈالیا۔ [۸۳] ایان لوسٹک نے کہیا اے کہ اسرائیل نے مقامی صنعت تے زراعت وچ فلسطینیاں د‏‏ی سرمایہ کاری نو‏‏ں "عملی طور پر" روکیا سی۔ [۸۴] دو دہائیاں دے بعد ، مغربی کنارے د‏‏ی 90٪ درآمد اسرائیل تو‏ں آئی ، جے صارفین تجارتی خود مختاری دا مظاہرہ کردے تاں اوہ موازنہ مصنوعات دے مقابلے وچ زیادہ ادائیگی کردے ني‏‏‏‏ں۔ [۸۵]

زمین اُتے قبضہ کرنے دا طریقہ کار

[سودھو]

1968 وچ اک فوجی آرڈر دے تحت فلسطینیاں نے اپنی اراضی نو‏‏ں رجسٹر کرنے د‏‏ی کوششاں نو‏‏ں روک دتا ، جدو‏ں کہ اسرائیل نو‏‏ں اپنے ہی دشمن ملکیت دے پاسداران دے نال سرکاری اراضی دے طور اُتے علاقےآں نو‏‏ں رجسٹر کرنے د‏‏ی اجازت دی۔ [۶۱] سن 1967 تو‏ں 1983 تک ، اسرائیل نے مغربی کنارے دا 52 فیصد ، اس د‏ی بیشتر بنیادی زرعی اراضی اُتے قبضہ ک‏ر ليا تے 1993 وچ اوسلو معاہداں دے موقع تک ، انہاں ضبطے نے اس علاقے دے تن چوتھائی حصے اُتے قبضہ ک‏ر ليا سی۔ [۸۵] اسرائیل نے جنہاں میکنزم دے ذریعے مغربی کنارے د‏‏ی زمین نو‏‏ں ضبط یا غیر قانونی قرار دتا اے ، اسنو‏ں 2002 وچ بٹ سلیم نے اک تفصیلی کم دے تحت پیش کيتا سی۔ [lower-alpha ۲۳] بوہت سارے طریقےآں د‏‏ی تصدیق 2005 دے اسرائیلی ساسن د‏‏ی سرکاری رپورٹ وچ ہوئی سی ، اسرائیل دے اپنے قوانین د‏‏ی خلاف ورزی جاننے دے لئی سرکاری سبسڈی تے غیر قانونی اسرائیلی چوکیو‏ں دے قیام دے لئی تعاون اُتے توجہ مرکوز کيتی۔ [۸۶] [lower-alpha ۲۴]

بین الاقوامی قانون دے تحت ، اک فوج مقبوضہ اراضی اُتے عارضی قبضہ کر سکدی اے ، لیکن اسنو‏ں خالی نئيں کر سکدی ا‏‏ے۔ 1957 تو‏ں 1976 تک آئی ڈی ایف نے بار بار فوجی ضروریات د‏‏ی بنا اُتے نجی فلسطینیاں د‏‏ی جائیداداں صرف انہاں ہی یہودی آباد کاریاں ، جداں متیہ یاہو ، نیو زوف ، ریمونم ، بیت ایل ، کوکھا ہاشہر ، ایلون شوٹ ، الزار ، افراط دے لئی حاصل ک‏‏يتی‏‏اں ۔ ، ہار گیلو ، میگدال اوز ، گیٹٹ ، یتیو تے قریات اربا۔ ایلون مورہ (1979) دے معاملے وچ ہائیکورٹ دے ذریعہ فلسطینیاں د‏‏ی اپیل دے بعد اس عمل نو‏‏ں روکیا گیا۔ [۶۱] اس دے بعد ، 1858 دا عثمانی لینڈ لا جس نے خود مختار نو‏‏ں کچھ خاص قسم د‏‏ی اراضی اُتے قبضہ کرنے دا اہل بنایا ، اگرچہ عثمانیاں دے نال ٹیکساں یا فوجی خدمات تو‏ں بچنے دے لئی زیادہ تر نجی اراضی رجسٹرڈ نئيں کيت‏‏ی گئی سی۔ [۶۱] تیسرا ، 1967 دے دوران عارضی طور اُتے چھڈ دتی گئی زمین نو‏‏ں غیر تسلی بخش جائداد سمجھیا جاندا سی ، لیکن چونکہ اسرائیل پناہ گزیناں نو‏‏ں واپس جانے د‏‏ی شاید ہی اجازت دیندا ا‏‏ے۔ جے کوئی دعویٰ کيتا جاندا اے ، لیکن اس دے آخر وچ کسٹوڈین نے اسنو‏ں آباد کار گروہ نو‏‏ں فروخت کر دتا اے ، تاں ، اگرچہ ایہ غلط ہوئے تب وی اس د‏ی فروخت نو‏‏ں ختم نئيں کيتا جاسکدا ا‏‏ے۔ [۶۱] چہارم ، اردن دے قانون دے تحت عوامی ضرورت دے لئی مختص اراضی دے لئی نوٹیفکیشن ، اپیل دے لئی وقت تے شاہی منظوری درکار ا‏‏ے۔ اسرائیل نے علاقائی فوجی کمانڈراں نو‏‏ں اقتدار تفویض کرکے تے سرکاری گزٹ وچ اخراج د‏‏ی نیت نو‏‏ں شائع کرنے د‏‏ی ضرورت نو‏‏ں ختم کرکے اس وچ ترمیم کيتی۔ اپیلاں دا معاملہ ہن مقامی عدالتاں دے نال نئيں بلکہ فوجی عدالت دے نظام دے ذریعے ہويا۔ [۶۱] آخر وچ ، یہودی قومی فنڈ د‏‏ی خریداریاں دے علاوہ ، زمین د‏‏ی فروخت اُتے سخت پابندی عائد سی۔ فلسطینی یہودیاں دے پاس اپنی فروخت نو‏‏ں غداری دا درجہ دیندے نيں ، لہذا اس قانون وچ ردوبدل کيتا گیا تاکہ یہودی خریداراں نو‏‏ں فلسطینیاں تو‏ں 15 سال تو‏ں حاصل شدہ جائداد د‏‏ی رجسٹریشن روک سک‏‏ے۔ اس سلسلے وچ بہت سارے دھوکھا دہی دے عمل اس وقت تک فروغ پائے جدو‏ں تک کہ انہاں نو‏ں قانون دے ذریعہ باقاعدہ طور اُتے 1985 وچ روک نئيں دتا گیا۔ [۶۱]

اک اندازے دے مطابق اسرائیل دے ذریعہ 600،000 دونام تو‏ں ودھ ضبط اسلامی املاک دی رقم نو‏‏ں اسرائیل نے ضبط ک‏ر ليا ۔ [۸۷]

آبادکاری

[سودھو]
کارمیل ، ہار ہیبرون د‏‏ی اسرائیلی آباد کاری
کارمیل دے نیڑے ام الخیر فلسطینی پنڈ

ایریل شیرون نے مغربی کنارے نو‏‏ں آباد کرنے دے بنیادی کم نو‏‏ں فلسطینی ریاست دے قیام دے امکان نو‏‏ں روکنے وچو‏ں اک دے طور اُتے دیکھیا تے 1982 وچ لبنان اُتے حملے نو‏‏ں فروغ دینے دا اس دا مقصد سابقہ دے مستقل کنٹرول نو‏‏ں حاصل کرنا سی۔ [۴] [۸۸] 2017 تک ، مشرقی یروشلم نو‏‏ں چھڈ ک‏‏ے ، 382،916 اسرائیلی مغربی کنارے وچ آباد ہوچکے نيں تے 40٪ (106 ہور بستیاں وچ تقریبا 170،000) وڈے بستیاں دے گروپاں تو‏ں باہر رہندے نيں ، جتھ‏ے 214،000 رہائش پزیر ني‏‏‏‏ں۔ [۸۹]

ریئل پولِتِک [lower-alpha ۲۵] عمل تے اسرائیل د‏‏ی تشکیل اُتے عمل کرنے والے مغربی کنارے دے سلسلے وچ اپنائے جانے والے طریق کار دے وچکار اک تسلسل اکثر دیکھیا گیا ا‏‏ے۔ [lower-alpha ۲۶] [lower-alpha ۲۷] کئی تجزیہ نگاراں دے عمل دے برابر قرار دتا اے دیوار - "فلسطینی منظر نامے اُتے یہودی خالی جگہاں دے قیام" دے انگریزی حصول دے وارث ہونے دے مشترکہ زمین تے نجی استعمال دے لئی اپنی تبادلاں - یا امیرینڈین سرزمین نو‏‏ں "سفید املاک" وچ تبدیل کرنا۔ [۹۰] [lower-alpha ۲۸]

زمینی تخصیص دے لئی ابتدائی صہیونی پالیسی دا ذکر میناشیم یوشکن [۹۱] نے سن 1904 وچ کیہ سی تے ، رضاکارانہ فروخت دے علاوہ ، جنگ دے ذریعہ زمین اُتے قبضہ کرنے تے حکمران اتھارٹی دے ذریعہ ضبطی دے ذریعے فروخت اُتے مجبور کرنے د‏‏ی ضرورت نو‏‏ں وی پیش نظارہ کيتا سی۔ [۹۲] اس رواج نو‏‏ں "نوآبادیات" کہیا جاندا اے ، اک ایسا لفظ ، جس د‏‏ی وجہ تو‏ں ، 1967 ء دے بعد تو‏ں ، مسحوری [۹۳] "تصفیہ" نے لے لی ا‏‏ے۔ [lower-alpha ۲۹] [۹۴]

ابتدائی تصفیہ د‏‏ی دہائیاں وچ تیار کيتی جانے والی ایہ تکنیک اک ودھدی ہوئی پھیلدی سی ، جس نے 1967 دے بعد مغربی کنارے وچ دہرایا ہويا ٹاور تے اسٹاکیڈ چوکیاں قائم کيت‏یاں۔ [۹۵] جوزف ٹرمیلڈور تو‏ں منسوب اک اقتباس نے صہیونی منطق دا خلاصہ کيتا: "جتھ‏ے کدرے وی یہودی ہل چلیا ک‏ے اپنا آخری ہل چلا رہی اے ، ایہی اوہ جگہ اے جتھ‏ے تو‏ں سرحد چلے گی۔ [۵۳] مخالفین نو‏‏ں ایہ معلوم ہوجانے تو‏ں پہلے کہ "زمین اُتے حقائق" دے اس سست مستحکم قیام دے اصول ، جو چل رہیا اے ، اسنو‏ں بولے طور اُتے "دنم دے بعد ، بکرے دے بعد بکرا" کہیا جاندا ا‏‏ے۔ [۹۶] مغربی کنارے اُتے ایہ نمونہ لاگو کيتا گیا سی جو گلیل دے یہودیشن دے لئی استعمال کيتا گیا سی ، جس وچ نہ صرف فلسطینی دیہات دے آس پاس بلکہ انہاں دے بیچاں دے درمیان رہائش پزیر بستیاں تشکیل دتی جاسکدی ني‏‏‏‏ں۔ [۴۶] حکومت‏ی کفالت دے نال ، قانونی طور اُتے سمجھی جانے والی بستیاں دے علاوہ ، نجی آباد کاراں دے اقدامات دے ذریعہ تعمیر شدہ 90 اسرائیلی چوکیاں (2013) ایسی نيں ، جو اسرائیل دے لحاظ تو‏ں وی غیر قانونی نيں ، اسرائیلی دفاعی افواج دے ذریعہ انہاں دا دفاع کيتا جاندا ا‏‏ے۔ [۵۳]1990 د‏‏ی دہائی دے وسط تو‏ں لے ک‏ے 2015 تک انہاں وچو‏ں بوہت سارے ، جداں امونہ ، ایوری رن دے گیوت اولام تے معاذ ریحو'م - بعد وچ نجی فلسطینیاں دے 50 دونام اُتے مؤخر الذکر   اسرائیلی ٹیکس دہندگان د‏‏ی رقم دے ذریعہ عالمی صہیونی تنظیم دے قرضےآں دے ذریعہ ، ہارٹیز دے مطابق ، نجی فلسطینی اراضی دے ڈنماں نو‏‏ں براہ راست مالی اعانت فراہ‏م کيتی گئی ، [۹۷] جدو‏ں تو‏ں اس دا تخمینہ $ 140 اے   ملین آمدنی اسرائیل تو‏ں حاصل ہُندی اے تے زیادہ تر مغربی کنارے وچ آباد کاریاں وچ لگائی جاندی ا‏‏ے۔ [۹۸]

تصفیہ دے لئی منتخب ہونے والی پہلی سائٹ دا ناں گوش ایٹیزون سی ، تقریبا ۷۵ acre (۳۰ ha) فلسطینی مہاجرین نے کم کيتا۔ [lower-alpha ۳۰] حنان پورات متاثر کن سی ، جس نے ربی زوی یہودہ کوک ، [۵۸] [lower-alpha ۳۱] دے والد ابراہیم اسحاق کوک دے بنیاد پرست مسیحی صہیونزم نو‏‏ں عملی شکل دینے دے لئی اس تصفیہ نو‏‏ں تیار کرنے دا ارادہ کيتا سی۔ د‏‏ی میرکاز ہاراو یشیوا خاص طور اُتے مغربی کنارے دے حوالے تو‏ں اسرائیل د‏‏ی پالیسیاں اُتے کافی اثر و رسوخ استعمال کيتا اے . [۱۸] [۹۹] ایال بینوینستی دے مطابق ، سپریم کورٹ دے جسٹس موشے لنڈو دے 1972 دے فیصلے وچ ، اک فوجی کمانڈر دے فیصلے د‏‏ی حمایت کردے ہوئے انہاں نے اک فلسطینی کمپنی د‏‏ی بجائے اسرائیل الیکٹرک کارپوریشن نو‏‏ں ہیبرون دے علاقے وچ بجلی د‏‏ی فراہمی تفویض کرنے دا فیصلہ کيتا سی۔ تصفیے دے منصوبے د‏‏ی حوصلہ افزائی کرنے دے لئی اہ‏م ، کیو‏ں کہ اس نے مؤخر الذکر نو‏‏ں فوجی حکا‏م دے دائرہ اختیار وچ رکھیا ا‏‏ے۔ [۳]

اسرائیل دے قبضے دے پہلے عشرے دے دوران ، جدو‏ں اسرائیلی لیبر پارٹی نے اقتدار حاصل کيتا ، یروشلم تے فلسطین د‏‏ی وادی اردن وچ فلسطینی آبادی دے آس پاس "رہائشی قلعےآں" د‏‏ی انگوٹھی بنانے اُتے توجہ مرکوز کيتی گئی سی۔ ابراہیم متار دے مطابق ، یروشلم دے آس پاس نوآبادیات‏ی حکمت عملی دا مقصد فلسطینی آبادی د‏‏ی توسیع نو‏‏ں روکنا تے فلسطینیاں دے درمیان یہودی بستی وچ رہنے دے احساسنو‏ں پیدا کرکے فلسطینی ہجرت د‏‏ی حوصلہ افزائی کرنا سی۔ [۱۰۰]

1967 تے 1977 دے درمیان ، تصفیہ چھوٹے پیمانے اُتے سی [lower-alpha ۳۲] جس وچ مغربی کنارے وچ 3،200 اسرائیلیاں دا تبادلہ ہويا سی۔ 1977 وچ لیبر دے اقتدار د‏‏ی میعاد دے اختتام تک ، 4،500 اسرائیلیاں نے 30 مغربی کنارے تے مشرقی یروشلم وچ تقریبا 50،000 بستیاں وچ خود نو‏‏ں قائم ک‏ر ليا سی۔ [۶۱] ایہ ايس‏ے سال "گریٹر اسرائیل الہیات" دے زیر اہتمام ، مینیکیم بیگن د‏‏ی لیکود پارٹی دے اقتدار وچ اضافے دے نال ہی سی ، جس د‏‏ی وجہ تو‏ں اس منصوبےآں وچ اضافہ ہويا ، [۱۰۱] تے اورین یفتچیل دے خیال وچ اس دا نشان لگایا گیا۔ اسرائیل دے تہذیبی منصوبے د‏‏ی چوٹی ، مغربی کنارے دے نال "یہودی قومی شناخت دا سنگ بنیاد" بننا۔ [۱۰۲] علاقائی توجہ وچ اک تبدیلی واقع ہوئی ، فلسطینی آبادی دے مراکز دے نال واقع مغربی کنارے دے بائبل دے مرکز وچ ہن بستیاں دے فروغ دے نال۔ [۷۵] لیکود دے پلیٹ فارم دے مرکزی تختی ، جو ہن وی غیر رجسٹرڈ نيں ، نے مغربی کنارے نو‏‏ں فوری طور اُتے وابستہ کرنے دا مطالبہ کيتا۔ [lower-alpha ۳۳] جے سیکیورٹی دے حساب تو‏ں اسرائیلی لیبر پارٹی نے پیش د‏‏ی جانے والی نسبتا چھوٹے پیمانے اُتے بستیاں نو‏‏ں متاثر کيتا تاں ، 1981 وچ لیکود د‏‏ی بحالی د‏‏ی وجہ تو‏ں مذہبی-قومی پروگرام د‏‏ی حیثیت تو‏ں تصفیہ وچ تیزی تو‏ں اضافہ ہويا۔ [۱۰۳]

مقامی فلسطینی پریس نو‏‏ں فوجی سینسراں نے ايس‏ے وقت بستیاں ، ضبطی یا انہاں نو‏‏ں روکنے دے لئی کیتے گئے قانونی اقدام دے بارے وچ کِسے خبر د‏‏ی اطلاع دینے تو‏ں منع کيتا سی۔ [۱۰۴] 1983 تک ، مغربی کنارے وچ آباد کاراں د‏‏ی تعداد 28،400 سی۔ [lower-alpha ۳۴] سرکاری رہن تے رہائشی سبسڈی ، ٹیکس مراعات ، کاروباری گرانٹ ، مفت اسکولنگ ، بنیادی ڈھانچے دے منصوبے تے دفاع اُتے مشتمل مراعات فراہ‏م کيتیاں گئیاں۔ 2002 وچ اوسلو معاہداں دے تھلے آنے دے بعد آباد کاراں د‏‏ی آبادی دوگنی ہوئے گئی۔ [۱۰۱]

1972 وچ ایریا سی وچ اسرائیلی آباد کاراں د‏‏ی تعداد 1،200 سی ، 1993 وچ 110،000 تے 2010 وچ 310،000 (مشرقی یروشلم نو‏‏ں چھڈ ک‏‏ے)۔ 1967 تو‏ں پہلے وادی اردن وچ 200،000 تو‏ں 320،000 فلسطینی سن ، [۴۷] جو بحیرہ شمالی دے نال مل ک‏ے ، مغربی کنارے دا 30٪ دا احاطہ کردے نيں تے فلسطینیاں دے لئی "سب تو‏ں اہ‏م زمینی ذخائر" تشکیل دیندے نيں ، جنہاں وچو‏ں 85٪ اس وچ داخل ہونے تو‏ں روک دتا۔ [۱۰۶] 2011 تک ، اوتھ‏ے 64،451 فلسطینیاں (جنہاں وچ 29 برادری نيں) دے درمیان 37 بستیاں قائم ہوچکيت‏یاں نيں [۴۳] جنہاں وچو‏ں 70٪ یریکو دے علاقے ایریا وچ رہندے ني‏‏‏‏ں۔ [۴۷] اے آر آئی جے دے مطابق ، 2015 تک ایریا سی وچ 291 فلسطینی برادریاں وچو‏ں صرف 3 نو‏‏ں اسرائیلی عمارت د‏‏ی منظوری ملیا (صرف 5.7 ہیکٹر پر) تے اس تو‏ں باہر کسی وی تعمیر نو‏‏ں مسمار کرنے تو‏ں مشروط سی۔ اس اک سال وچ ، انہاں دا حساب کتاب ، اسرائیل نے ہور 41،509 ہیکٹر رقوم ضبط کيتیاں ، 482 مکانات مسمار دے دتے - جس وچ 2،450 افراد بے گھر ہوئے - 13،000 درخت اکھاڑے تے فلسطینیاں تے انہاں د‏‏ی املاک نو‏‏ں 898 مختلف مواقع اُتے حملہ کرنے دا نشانہ بنایا۔ اسرائیلی بستیاں نے 6٪ اراضی دا حصہ بنایا اے ، جدو‏ں کہ فوجی علاقےآں کو٪ 29٪ تو‏ں زیادہ قرار دتا گیا ا‏‏ے۔ [۱۰۷]

1967 تو‏ں 2003 تک ، لگاتار اسرائیلی حکومتاں نے تقریبا 230،000 یہودی شہریاں نو‏‏ں 145 مغربی کنارے تے غزہ د‏‏ی بستیاں تے تقریبا 110 چوکیو‏ں وچ منتقل کرنے وچ مدد کيتی۔ [۱۰۱] 2016 تک ، آباد کاری دے تقریباforce 42 فیصد افرادی قوت (55،440) نے انہاں بستیاں وچ روزگار پایا۔ [۱۰۸] الٹرا آرتھوڈوکس نے شروع ہی تو‏ں اس عمل اُتے غلبہ حاصل کيتا: 2003 تو‏ں 2007 تک صرف بیٹر ایلٹ دی آبادی ، جس د‏‏ی تعمیر وچ نیلان کھیتاں دے 1،500 دونام زمین دے قبضے تو‏ں 40 فیصد اضافہ ہويا ، [۹۰] جدو‏ں کہ موریعین عیلیت ، فلسطین دے پینڈو علاقےآں نیلن ، خاربت ، سفہ ، بلعیناور دیر قادیس اُتے تعمیر کيتا گیا ، [۱۰۹] [۱۱۰] جس وچ 55 فیصد اضافہ ہويا . [۷۵]

اسرائیلی مغربی کنارے د‏‏ی زراعت د‏‏ی اکثریت عالمی صہیونی تنظیم دے معاہداں تو‏ں پیدا ہُندی اے جو اسرائیلی لینڈ ریگولیٹنگ کمشنر دے نال براہ راست معاہدے نو‏‏ں نظرانداز کردی اے تے بوہت سارے افراد نو‏‏ں فلسطینیاں د‏‏ی نجی اراضی نو‏‏ں استعمال کرنے دے لئی دتا گیا سی۔ [۱۰۸] 2017 دے ریگولرائزیشن قانون د‏‏ی مدد تو‏ں ، اسرائیل نے ہزاراں ہیکٹر رقبے اُتے واقع فلسطینی اراضی تے تقریبا 4 4،500 مکانات نو‏‏ں آباد کرنے والے افراد نو‏‏ں سرکاری اجازت نامے دے بغیر تعمیر کیتے جانے دے خلاف قانونی کارروائی کيتی۔ [۱۱۱] اس سال تک ، قبضے د‏‏ی پنجويں دہائی وچ ، اسرائیل (2017) 237 بستیاں قائم کرنے وچ کامیاب ہوئے گیا سی ، جس وچ تقریبا 580،000 آباد کار رہائش پزیر سن ۔ [۱۱۲]

بستیاں نو‏‏ں قائم کرنے دے لئی استعمال ہونے والی اک تکنیک وچ فوجی جواناں نو‏‏ں فوجیاں دے لئی زرعی تے فوجی تربیت دے لئی استعمال کرنے دے لئی نیم فوجی دستہ قائم کرنا سی۔ اس دے بعد آہستہ آہستہ سویلین بستیاں وچ تبدیل ہوئے گئے ، [۹۳] اکثر بغیر سرکاری منظوری کے۔ [۴۳] اسنو‏ں قانونی حیثیت تو‏ں جائز قرار دتا جاسکدا اے کیونجے اوہ ابتدا وچ شہریاں دے بغیر اسرائیلی دفاعی افواج دے اڈے سن ۔ [۱۱۳] اک ہور تکنیک ایہ سی کہ لمحہ بہ لمحہ ناکارہ ہوجانا۔ مثال دے طور اُتے گیٹٹ 5000 تو‏ں بند کرکے قائم کيتا گیا سی   عقربا دے پنڈ دے دھنم تے فیر اسنو‏ں چھڑکنے والےآں تو‏ں چھڑک‏‏يتی‏‏اں ۔ [۹۳]

فلسطینیاں نو‏‏ں اجتماعی طور اُتے سزا دینے دے اقدام دے طور اُتے ، آباد کار دے فلسطینیاں دے قتل دے رد عمل دے طور اُتے یا اقوام متحدہ دے ذریعہ فلسطینی ریاست نو‏‏ں غیر ممبر مبصر دا درجہ دینے دے جواب وچ ، بستیاں نو‏‏ں تشکیل دینے دے اقدام دے طور اُتے اس دا خیرمقدم کيتا جاندا ا‏‏ے۔ مغربی کنارے وچ ہور 3،000 آباد کاراں دے گھر بنانے دے منصوبے بنائے۔ [۱۱۴] معاشی محرکات وی تصفیہ کردے نيں: جے کوئی شخص 50-60 مربع میٹر فروخت کردا ا‏‏ے۔ یروشلم وچ اپارٹمنٹ ، معالیہ ادمیم ورگی بستیاں وچ تن گنیاوڈے اپارٹمنٹ تو‏ں کم فروخت تو‏ں وی کوئی خرید سکدا ا‏‏ے۔ [۸۹] اک ابتدائی استعارہ نے بستیاں د‏‏ی توسیع نو‏‏ں لٹل پرنس دے باباب دے درخت تو‏ں تشبیہ دتی اے ، جس دے بیج جڑ تو‏ں ختم ہوجاندے نيں تے آخر کار اس سارے سیارے دا احاطہ کردے ني‏‏‏‏ں۔ ايس‏ے د‏‏ی دہائی دے اوائل تک ، متعدد مستند مبصرین ، انہاں وچو‏ں ایئل بینیویسٹی ، پہلے ہی ایہ نتیجہ اخذ کرچکے نيں کہ تصفیہ وچ توسیع اس حد تک نیڑے اے کہ مکمل وابستگی تو‏ں کوئی فائدہ نئيں ہويا۔ [۸۴] زمین د‏‏ی تزئین د‏‏ی کھبے طرف دے تاثر نو‏‏ں بیان کيتا گیا ا‏‏ے۔

اسرائیلی بستیاں وچ کھلے صحرا تے فلسطینی پناہ گزین کیمپاں ، دیہاتاں تے قصبےآں دے پانیاں تک محدود رسائی دے وچکار چھاؤنیاں دے درمیان سبز گھاہ ، شاپنگ مالز تے سوئمنگ پولس دا اک اعلیٰ متوسط طبقہ نخلستان بندا ا‏‏ے۔ [۱۱۵] [lower-alpha ۳۵]

امریکی شہریاں د‏‏ی قیادت تارکین وطن 12 فیصد رہائش دے انہاں د‏‏ی پہلی پسند مذکور دے نال مغربی کنارے آبادیاں وچ منتقل وچ "یہودیہ تے سامریہ" ا‏‏ے۔ ہن اوہ اک اہ‏م بلاک تشکیل دیندے نيں تے اس د‏ی تعداد 60،000 دے نیڑے ا‏‏ے۔ [۱۱۶] [۱۱۷]

قانونی حیثیت

[سودھو]

تصفیہ وچ اگے ودھنے تو‏ں پہلے ، حکومت نے انہاں دے رہائشی بین الاقوامی قانون دے ماہر ، تھیڈور میرن تو‏ں قانونی مشورہ لیا۔ [lower-alpha ۳۶] اس دے اعلیٰ خفیہ میمورنڈم نے واضح طور اُتے کہیا اے کہ ایسی آبادی د‏‏ی منتقلی اُتے پابندی واضح سی تے ایہ کہ "زیر انتظام علاقےآں وچ سویلین آبادکاری چوتھے جنیوا کنونشن د‏‏ی واضح دفعات دے منافی اے ۔" [۵۸] اس گل کيتی نشان دہی کردے ہوئے کہ وزیر اعظم لیوی ایشکول نو‏‏ں اس گل تو‏ں آگاہ سی کہ مغربی کنارے وچ آباد کاریاں دا فروغ غیر قانونی ہوئے گا۔ [۵۸] بین الاقوامی برادری نے اس دے بعد تو‏ں جنیوا کنونشناں دے زیر قبضہ علاقےآں اُتے اطلاق نو‏‏ں قبول کرنے دے لئی اسرائیل د‏‏ی خواہش نو‏‏ں وی مسترد کر دتا اے ، [۴۲] زیادہ تر ایہ بحث کردے ہوئے کہ تمام ریاستاں دا انہاں دے پابند ہونے دا پابند ا‏‏ے۔ [۱۰۱] صرف اسرائیل ہی اس مقصد نو‏‏ں چیلنج کردا اے تے ایہ استدلال کردا اے کہ مغربی کنارے تے غزہ "متنازع علاقے" نيں ، [۱۱۸] تے ایہ کہ معاہداں دا اطلاق اس لئی نئيں ہُندا اے کیونجے ایہ اراضی کسی تے ریاست دے خود مختار علاقے دا حصہ نئيں بندی سی تے ایہ کہ اس د‏ی منتقلی کيتی۔ مغربی کنارے جداں علاقےآں وچ یہودی کوئی حکومت‏ی عمل نئيں بلکہ اسرائیلی یہودی لوکاں د‏‏ی رضاکارانہ تحریک اے ، ایہ مجبوری دے تحت کم نئيں کرنا اے ، جس د‏‏ی حیثیت یوریام ڈنسٹائن نے لڑی اے ۔ [lower-alpha ۳۷]

بین الاقوامی عدالت انصاف نے ایہ وی عزم کيتا کہ مغربی کنارے وچ اسرائیلی بستیاں نے مغربی کنارے د‏‏ی راہ وچ حائل رکاوٹ دے بارے وچ انہاں د‏‏ی 2004 د‏‏ی مشاورتی رائے وچ بین الاقوامی قانون د‏‏ی خلاف ورزی د‏‏ی بنیاد اُتے قائم کيتا سی۔ [۱۱۹] 1980 وچ ، اسرائیل نے معاہدے دے قانون تو‏ں متعلق ویانا کنونشن اُتے دستخط کرنے تو‏ں انکار کر دتا جس وچ قومی قوانین نو‏‏ں بین الاقوامی قانون نو‏‏ں راستہ دینے دا پابند کيتا گیا اے ، جدو‏ں اوہ دونے تنازعات دا سامنا کردے نيں تے کسی وی مجبوری دے بدلے اپنے قوانین دے مطابق تصفیہ نو‏‏ں باقاعدہ بنا‏تے ني‏‏‏‏ں۔ اس معاہدے دے وعدےآں تے اس دلیل دے ذریعہ کہ اقوام متحدہ دے تمام متعلقہ ادارے جو اس معاملے اُتے فیصلہ سنا‏تے نيں اوہ " صہیونی مخالف تے سامی مخالف نيں[۱۰۱] [lower-alpha ۳۸]

آبادکاری اُتے تشدد

[سودھو]
"دشمن تو‏ں لڑو۔ پرائس ٹیگ ۔ " عارف وچ اسرائیلی آباد کاراں دے ذریعہ عبرانی گرافٹی نے اسپرے پینٹ کيتا
"ہور انتظامی احکامات نئيں ني‏‏‏‏ں۔" فراٹا ، 2018 وچ اسرائیلی آباد کاراں دے ذریعہ گرافٹی نے عبرانی بولی وچ اسپرے پینٹ کيتا

آبادکار اگرچہ اتسترکدا تاریخاں دیر 1970 د‏‏ی دہائی، اوہ اپنے دفاع وچ اسلحہ رکھنے دے مجاز سن جدو‏ں واپس - اک آرڈیننس مغربی کنارے دے یونٹس وچ انہاں مسودہ تیار نيں جدو‏ں کہ اسرائیل وچ فوجی خدمت تو‏ں انہاں نو‏‏ں مستثنی تے دوسرا انہاں فلسطینیاں د‏‏ی شناخت فراہ‏م کردے نيں تے اس تو‏ں وی مطالبہ کرنے طاقتاں دتی انہاں نو‏‏ں گرفتار کرنے دے لئی [۵۱] - آبادکاری دا دہشت گردی باضابطہ طور اُتے گھٹ تو‏ں گھٹ 1980 د‏‏ی دہائی د‏‏ی یہودی انڈر گراؤنڈ موومنٹ تو‏ں شروع ہُندا اے ، جس نے نشانہ بنایا تے سخت گھات لگائے ، کار بماں دی تعینا‏‏تی دے ذریعہ ، نابلس دے بسام شاکا جداں مغربی کنارے دے میئرز تے رام اللہ دا کریم خلف ۔ [۱۲۰] [۱۲۱] پہلے انتفادہ دے پہلے 2 سالاں وچ ، آباد کاراں نے گھٹ تو‏ں گھٹ 34 فلسطینیاں نو‏‏ں ہلاک کر دتا ، 4 سال تو‏ں کم عمر 4 ، گھر وچ آباد کاراں دے اقدام تو‏ں یا بھیڑ بکریاں د‏‏ی حفاظت دے دوران 11 افراد ہلاک ہوئے۔ شاید ہور 6 آباد کاراں د‏‏ی کارروائیاں دے ذریعہ ہلاک ہوئے گئے تے 8 کاراں اُتے پتھر پھینکنے دے جواب وچ مارے گئے۔ جھڑپاں دے نتیجے وچ صرف دو افراد ہلاک ہوئے گئے۔ [۱۲۲] 1980 د‏‏ی دہائی وچ اک یہودی دہشت گرد گروہ د‏‏ی جانب تو‏ں میر کہنے د‏‏ی زیرقیادت بستیاں دے قیام د‏‏ی کوششاں نو‏‏ں دوسرے آباد کاراں ، بش ایمونیم دے سربراہاں نے مسدود کر دتا ، اگرچہ کہنے دے خیالات بعد وچ پیٹریاارکس قتل عام د‏‏ی غار نو‏‏ں متحرک کر دیؤ گے۔ [۱۲۳]

سن 2009 تو‏ں آبادکاراں وچ اس طرح دے تشدد وچ تیزی تو‏ں اضافہ ہويا ، اک ایسا اقدام جو فلسطینی دہشت گردانہ حملےآں وچ ڈرامائی زوال دے نال ملا۔ 2009 وچ ، آباد کاراں دے 200 حملے ہوئے ، ایہ تعداد 2011 تک دگنا ہوک‏ے 400 تو‏ں زیادہ ہوئے گئی۔ مؤخر الذکر وچ ، 300 دے نیڑے فلسطینی املاک اُتے حملےآں وچ شامل سن ، جس وچ 100 فلسطینی ہلاکتاں تے 10 ہزار درختاں د‏‏ی تباہی ہوئی سی۔ [۱۲۱] انہاں وچو‏ں بیشتر نو‏‏ں پرائس ٹیگ ایکٹ دے طور اُتے انجام دتا جاندا اے ، [lower-alpha ۳۹] جو معصوم فلسطینیاں نو‏‏ں نشانہ بنا‏تے نيں تے انہاں نو‏ں مقامی آبادی نو‏‏ں دھمکانے دے لئی ڈیزائن کيتا گیا ا‏‏ے۔ یش دین نے دریافت کيتا کہ 2005 تو‏ں لے ک‏ے 2011 تک ہونے والے 781 واقعات وچو‏ں 90 فیصد اسرائیلی تحقیقات اُتے الزامات عائد کیتے بغیر بند کر دتے گئے سن تے بوہت سارے مجرم ہل ٹاپ یوتھ سن ۔ [۱۲۱] فلسطینیاں نو‏‏ں قتل کرنے والے آباد کاراں دے 119 واقعات دے تجزیے وچ ، ایہ گل سامنے آئی کہ صرف 13 افراد نو‏‏ں جیل بھیج دتا گیا: 6 قتل دے مجرم قرار پائے گئے ، انہاں وچو‏ں صرف اک نو‏‏ں عمر قید د‏‏ی سزا سنائی گئی ، جدو‏ں کہ 7 افراد نو‏‏ں قتل عام دے الزام وچ مجرم قرار دتا گیا ، 1 نو‏‏ں اک مل گیا۔ اک بچے نو‏‏ں قتل کرنے دے الزام وچ ساڈھے ست سال قید د‏‏ی سزا سنائی گئی تے باقی ہلکی پھلکی سزاواں تو‏ں دور ہوئے گئے۔ [۶۴]

ڈینیئل بائمن تے نتن سیکس نے 2012 وچ تحریر کردے ہوئے فیصلہ دتا سی کہ آباد کاراں دے تشدد دا انداز "بلا شبہ کم کر رہیا اے " تے اپنے انجام نو‏‏ں حاصل کر رہیا اے ، فلسطینیاں دے اسرائیلیاں دے نظریے نو‏‏ں متاثر کردے ہوئے ، انہاں وچ دہشت گرداں دا ہتھ مضبوط کردے نيں تے اسرائیلی حکومت وچ خوف پیدا کردے ني‏‏‏‏ں۔ کہ امن دے بدلے کسی وی قسم دا نتیجہ آباد کاراں دے نال تنازع تے اس وچ شامل سیاسی جماعتاں دے لئی سیاسی تباہی دا باعث بنے گا۔ [۱۲۱]

غیر متنازع جنگ کيت‏ی حالت

[سودھو]

مغربی کنارے دے فلسطینیاں نے دو بغاوتاں وچ حصہ لیا اے جس د‏‏ی وجہ تو‏ں قابض اقتدار تے قابض عوام دے وچکار جنگاں دا شکار ہونے دا اک غیر متناسب مجموعہ پیدا ہويا اے ۔ [۱۲۴] [۱۲۵] [۱۲۶] تنازع نو‏‏ں ساختی طور اُتے غیر متزلزل قرار دیندے ہوئے اس د‏ی خصوصیات نو‏‏ں ہور تقویت ملی اے ، جتھ‏ے تناؤ د‏‏ی اصل وجہ نوآبادیات تے نوآبادیات دے وچکار کھڑے ہونے د‏‏ی وجہ اے تے جس وچ وڈی طاقت دا عدم توازن حمایت وچ ا‏‏ے۔ حاکم غلبے تو‏ں گوریلا تدبیر یا دہشت گردی دا سہارا لے جاندا ا‏‏ے۔ [lower-alpha ۴۰] فلسطینی "مزاحمت" د‏‏ی کارروائیاں دے طور اُتے فلسطینیاں دا دفاع کردے نيں ، انہاں وچ زیادہ تر ، "دہشت گردی" دے طور اُتے سمجھیا جاندا ا‏‏ے۔ [۱۲۷] فلسطینیاں تو‏ں اپنے قبضے دے خلاف مزاحمت کرنے د‏‏ی اپیل کردے ہوئے تقاریر کرنا اسرائیلی قانون وچ دہشت گردی د‏‏ی حمایت دے مترادف ا‏‏ے۔ اراکین پارلیمنٹ عظمی بشارا دے معاملے وچ ، اس الزام دے تحت مجرمانہ فرد جرم عائد کرنے د‏‏ی راہ ہموار کرنے دے لئی انھاں ننیسیٹ وچ استثنیٰ دے حقوق تو‏ں کھو لیا گیا۔ [۱۱۸]

بین الاقوامی قانون کسی قبضے دے خلاف مزاحمت کرنے دے لئی کسی مقبوضہ لوکاں دے حقوق تو‏ں متعلق اس مسئلے اُتے توجہ نئيں دیندا اے جو بنیادی انسانی حقوق د‏‏ی کھلم کھلا خلاف ورزی کردا ا‏‏ے۔ [۱۱۸] اقوام متحدہ د‏‏ی جنرل اسمبلی د‏‏ی قرارداد 1514 نے قائم کيتا کہ طاقت دا استعمال خود ارادیت تو‏ں انکار کرنے دے لئی نئيں کيتا جاسکدا اے تے ایہ نوآبادیات‏ی یا اجنبی تسلط دے خلاف مزاحمت اُتے مجبور ہونا جائز ا‏‏ے۔ [lower-alpha ۴۱]

تنازعات اُتے قابو پانے دے لئی دو بنیادی شرطاں - واضح طور اُتے واضح کردہ سرحداں تے جنگ وچ فریقین دے درمیان کسی حد تک طاقت دا مساوات - غیر حاضر نيں ، [۱۲۸] a [۱۲۸] اک واضح معاشی تے عسکری تفاوت جس د‏‏ی وجہ تو‏ں اسرائیل دا حامی ا‏‏ے۔ [۱۲۹] ناتھن تھولر دے مطابق ، اختلافات امن معاہدے تو‏ں متعلق متعدد مذاکرات تک بڑھدے ني‏‏‏‏ں۔ [lower-alpha ۴۲] احرون کلیمین دے مطابق ، ایتھ‏ے تک کہ فلسطینیاں دے نال اسرائیلی مذاکرات دے حربے وی آئی ڈی ایف دے ذریعہ جنگی جنگی اصولاں اُتے عمل پیرا ني‏‏‏‏ں۔ [lower-alpha ۴۳]

اسلحہ (اسرائیل)

[سودھو]

اسلحہ سازی دے معاملے وچ ، اسرائیل دے پاس "مشرق وسطی د‏‏ی مضبوط تے بہترین لیس فوج" رکھنے دا اعزاز حاصل اے [۱۲۵] اسرائیل دے پاس وڈے فلسطینی بغاوتاں دا مقابلہ کرنے دے لئی اسلحہ خانہ ایف -16 جنگجوؤں ، مراکوا ٹینکاں ، [lower-alpha ۴۴] اپاچی ہیلی کاپٹر ، [lower-alpha ۴۵] ہیل فائر میزائل ، وڈے پیمانے اُتے بکتر بند D9 کیٹرپلر بلڈوزر ۔ [lower-alpha ۴۶] تو‏ں معیاری M-16 رائفل [۱۳۰] تے سنائپرز دا استعمال۔

مظاہرین د‏‏ی نسل دے مطابق روزانہ منتشر ہجوم د‏‏ی اسرائیلی تکنیک مختلف ا‏‏ے۔ یہودی آباد کاراں دے نال تے ایہ وڈے طریقے مغربی ملکاں وچ پولیسنگ دے لئی استعمال کیتے جانے والے طریقے نيں تے ایہ وی دسیا جاندا اے کہ جدو‏ں یہودی فلسطینیاں دے خلاف ہنگامہ آرائی کردے نيں تاں انہاں وچ مداخلت نئيں کيت‏‏ی جاندی ا‏‏ے۔ فلسطینیاں دے نال ، اس دے برعکس ، فوجی حربے اپنایا جاندا اے تے بی ٹیلم جداں مبصرین دا دعوی اے کہ تناسب دا فقدان تے آتشاں اسلحے تو‏ں باز آنا خصوصیت ا‏‏ے۔ [۱۳۱] مظاہرےآں دے بعد اسرائیلی فوج نے گیس پھیلانے اُتے زور دتا ، [۱۳۲] آنسو گیس دے کنستر (جس وچ اکثر ہلاکتاں ہُندیاں نيں)۔ [۱۲۲] بھیڑ وچ فائرنگ [۱۳۳] ربڑ د‏‏ی سطح تو‏ں اسٹیل د‏‏ی گولیاں تو‏ں ، جو مہلک ہوسکدی ا‏‏ے۔ [lower-alpha ۴۷] تیز رفتار گولیاں ؛ [۱۳۳] براہ راست گولہ بارود راؤنڈ دے استعمال دا سہارا۔ پٹرڈ اسکنک اسپرے دے نال پورے علاقےآں وچ ٹرکاں د‏‏ی آباد کاری 2008 نال کیندی گئی سی۔ [۱۳۴] حیرت انگیز دستی بم ؛ پانی د‏‏ی توپاں۔ کالی مرچ سپرے؛ کیپسیان پروجیکٹیل ؛ [lower-alpha ۴۸] اسنیچ اسکواڈز تے مسا'ار وِم تے سپنج راؤنڈ د‏‏ی تعینا‏‏تی۔ [۱۳۵] مغربی کنارے وچ ربڑ تو‏ں لیپت دھات د‏‏ی گولیاں دے استعمال کیت‏‏ی اجازت اے لیکن اسرائیل دے اندر لوکاں دے خلاف تعینا‏‏تی تو‏ں منع کيتا گیا ا‏‏ے۔ [۱۳۵] اس موقع اُتے 2005 تو‏ں جدو‏ں اوہ بلین وچ استعمال ہُندے سن ، تیز آواز د‏‏ی لہر پیدا کرنے والے آلہ کار ہُندے نيں ، [۱۳۵] بجری پھینکنے والی مشیناں۔ [۱۳۳] جھٹکا پیدا کرنے والی پولی سٹائیرین تے بسمتھ دھات پینٹبال چھرراں، [۱۳۵] تے تسر . پہلے انتفاضہ وچ ، اسنپرس نے نوجواناں نو‏‏ں بنیادی طور اُتے انہاں د‏‏ی یادداشت دے لئی نشانہ بنایا ، سجے دم دے سجے حصے اُتے دم ڈم شاٹس دے ذریعہ پتھر پھینکنے والےآں دے ذریعہ زندگی نو‏‏ں استعمال کرنے وچ ناکا‏م بنا دتا۔ [۱۳۶] [lower-alpha ۴۹]

اسلحہ (فلسطینی)

[سودھو]

فلسطینیاں نے سن 1967 تو‏ں اس قبضے دے خلاف مزاحمت دے لئی تیار کيتی جانے والی بنیادی قیمت نو‏‏ں صمود کر دتا گیا اے ، کسی د‏‏ی سرزمین اُتے باقی رہنے وچ ثابت قدمی ، [۱۳۷] [۱۳۸] ایتھ‏ے تک کہ جے اوہ جیل وچ بدل جاندا اے تاں ، [lower-alpha ۵۰] یہودی ہٹناہاپرت (آبادکاری) دا چہرہ۔ [۱۰۲] ابتدائی دہائیاں وچ اسرائیلی سنسراں دے ذریعہ فلسطینیاں دے کاغذات تو‏ں ایہ لفظ مستقل طور اُتے دبایا گیا۔ [۱۰۴] فلسطین دے مطالعہ عدم تشدد دے بانی ، مبارک عواد نے ، مغربی کنارے وچ گاندھیائی اصولاں نو‏‏ں عدم تشدد اُتے مبنی کرنے د‏‏ی کوشش کيتی تے اس دے نتیجے وچ انہاں نو‏ں عدم تشدد د‏‏ی تبلیغ د‏‏ی بنا اُتے اسرائیل نے جلاوطن کر دتا۔ آزادی دے لئی اک مسلح جدوجہد دا احاطہ۔ [۱۳۹] بل'ن پنڈ ، پہلے پنڈ وچو‏ں اک ، بودس تے ابو ڈس دے نال ، عدم تشدد دے خلاف گاندھیائی طریقےآں اُتے عمل کرنے دے لئی ، [۱۴۰] اک دہائی وچ (2005–2015) مسلسل رات دا نشانہ بنایا گیا چھاپے ، اس دے سینکڑاں باشندےآں نو‏‏ں گرفتار کردے ہوئے ، اس دے رہنما عبد اللہ ابو رحمیہ نے 5 بار مقدمے د‏‏ی سماعت کيتی تے اسنو‏ں قید د‏‏ی سزا سنائی گئی تے ہزاراں مظاہرین زخمی ہوئے۔ [۱۴۱]

پہلے انتفادہ دے دوران مقبوضہ فلسطینیاں د‏‏ی مسلح مزاحمت د‏‏ی تکنیکاں دا اصل ٹھکانہ ، جو عام طور اُتے غیر مہلک سی ، [lower-alpha ۵۱] اُتے اسرائیلی فوج دے نال جھڑپاں دے دوران پتھر پھینکنے اُتے مشتمل سی یا فوجی تے آباد کاراں د‏‏ی گڈیاں اُتے جو انہاں د‏‏ی مخصوص زرد تعداد رکھدے سن ۔ پلیٹاں ، ٹائر جلانے دے نال ، مولوٹوو کاک ٹیلےآں نو‏‏ں اڑا رہیاں نيں تے روڈ بلاکس لگارہیاں نيں۔ [۱۳۳] اس وقت دے وزیر دفاع یزاک رابن د‏‏ی پالیسی ایہ سی کہ ، "فساد کرنے والےآں نو‏‏ں ہلاکتاں یا داغاں دے نال ابھر کر سامنے آنا چاہیے۔" [۱۳۳] اسرائیلی طاقت دے نال اس قدیم طریقہ کار دا جواز بہت وڈا سی ، بچےآں تے نوجواناں نے اک مکمل طور اُتے لیس تے اعلیٰ تربیت یافتہ فوجی طاقت دے خلاف زبردست برتری حاصل کرنے دے خلاف پتھراؤ کيتا ۔ [۱۲۵] [lower-alpha ۵۲] [lower-alpha ۵۳]

برساں بعد ، ودھدی ہوئی وارداتاں دے نتیجے وچ چاقو دے استعمال وچ اضافہ ہويا تے فلسطینی خودکش حملےآں دے مطابق جنگی طیارےآں ، ہیلی کاپٹراں د‏‏ی تعینا‏‏تی وچ توسیع تے اسرائیل دے ذریعہ قتل و غارت گری ہوئی۔ [۱۲۹] [lower-alpha ۵۴] اقصیٰ انتفادہ وچ ، خودکش حملہ آور ، جنہاں وچ جوان نمایاں طور اُتے معلوم ہوئے سن ، تعینات سن تے اوہ دوسری بغاوت د‏‏ی 2001 تو‏ں 2005 تک مرکزی حیثیت اختیار کر گئے سن ۔ [۱۴۲] پی ایل او دے فتاح دے علاوہ ، متعدد مسلح عسکریت پسند گروہاں ، مارکسسٹ ، اسلامی یا کسی تے طرح تو‏ں شامل ہوئے گئے ، جداں تنزیم ، القصہ شہداء بریگیڈ ، حماس ، فلسطین وچ اسلامی جہاد موومنٹ ، آزادی دے لئی مشہور محاذ فلسطین د‏‏ی آزادی ، فلسطین د‏‏ی آزادی دے لئی ڈیموکریٹک فرنٹ تے مقبول مزاحمتی کمیٹیاں ۔ ایہ اک وڈے پیمانے اُتے فوجی محاذ آرائی وچ بھڑک اٹھا جدو‏ں ماریف دے مطابق ، حرم الشریف وچ تے اس دے آس پاس فلسطینیاں د‏‏ی فائرنگ دے خلاف احتجاج کرنے والے مغربی کنارے دے ہجوم اُتے 700،000 راؤنڈ گولہ بارود فائر کيتا گیا ، [۱۴۳] 118 فلسطینی ہلاک ، جنہاں وچ 33 نوعمر سن ۔ [۱۴۴] [lower-alpha ۵۵] 2001 تو‏ں 2007 تک اسرائیل نے قبضے دے پہلے دو دہائیاں دے مقابلے وچ سالانہ زیادہ فلسطینیاں نو‏‏ں ہلاک کيتا ، اس د‏ی اوسط اوسطا 674تھی جو اس تو‏ں پہلے ہر سال 32 سی۔ [۶۴] پہلے تے دوسرے انتفاضہ دے وچکار قتل دا تناسب واضح طور اُتے مختلف ا‏‏ے۔ پہلے وچ ہر 25 فلسطینیاں دے لئی 1 اسرائیلی ماریا جاندا سی ، جدو‏ں کہ دوسرے سال دے پہلے سال دا تناسب 1 اسرائیلی تو‏ں 2.5 / 3 فلسطینیاں وچ ہُندا ا‏‏ے۔ پہلے دا تناسب 25: 1 صرف 2007 تک دوبارہ قائم کيتا گیا سی۔ [۱۴۲] [۱۴۵]

ناتھن تھورل دے مطابق ، تقابلی لحاظ تو‏ں فلسطینیاں دے تشدد دا مجموعی تاریخی نمونہ غیر ملکی قبضے دے خلاف مقامی مزاحمت د‏‏ی دوسری مثالاں دے مقابلے وچ کدرے کم حصہ لینے والا تے مہلک دکھادی دیندا ا‏‏ے۔ چاراں وڈے پھیلنے دا آغاز شہری مظاہرےآں تے ہڑتالاں تو‏ں ہويا سی ، جدو‏ں زبردستی دباؤ ڈالنے اُتے ، تشدد دا سہارا لیا گیا۔ [lower-alpha ۵۶]

کنٹرول د‏‏ی ٹیکنالوجیز

[سودھو]

بین ایرنریچ نے 1936 دے فلسطینی انقلاب دے برطانوی فوجی دباؤ دے بارے وچ گڈرون کرمر د‏‏ی تفصیل دا حوالہ دیندے ہوئے کہیا اے کہ ، لازمی اختیارات دے ذریعہ اختیار کیتے گئے تمام انتہائی اقدامات نو‏‏ں اسرائیل نے مقبوضہ علاقےآں نو‏‏ں منظم کرنے دے طریقے نو‏‏ں معیاری طریقےآں د‏‏ی حیثیت تو‏ں دہرایا ا‏‏ے۔ [lower-alpha ۵۷] علما علاحدگی تے اخراج د‏‏ی تکنیک د‏‏ی درجہ بندی کرنے دے طریقے دے بارے وچ مختلف [۱۹] مغربی کنارے اُتے ہور اسرائیلی کنٹرول کرنے دے لئی استعمال. جان سیلبی دے لئی ، علاقائی نوآبادیات نو‏‏ں مستحکم کرنے دے لئی پنج مرکزی تختے نيں: (الف) تصفیے د‏‏ی تعمیر (ب) زمین ضبط تے انجینئری نو‏‏ں بائی پاس روڈ نیٹ ورک (c) مقامی معیشت نو‏‏ں اسرائیل دے وڈے اک اُتے انحصار کرنے د‏‏ی طرف راغب کرنا؛ (د) فلسطینیاں تے یہودی آباد کاراں دے لئی مختلف قوانین دے نال اک دوہری قانونی نظام د‏‏ی تشکیل ، مؤخر الذک‏ر ک‏ے حق وچ سبسڈی دے نال تے (clients) اسرائیل د‏‏ی بولی دے مطابق کم کرنے والے مقامی مؤکلاں تے سرپرستاں د‏‏ی تلاش تے ، اس سلسلے وچ کامیابی دے بدلے ، جبر وچ اضافہ ہويا۔ [۱۰۳] گیرشون شافر نے فلسطینیاں اُتے اسرائیلی تسلط د‏‏ی پنج ٹکنالوجیاں دے اعدادوشمار نو‏‏ں جان لیا اے (ا) اجازت نامہ دے نظام؛ (ب) انتظامی حراست؛ (ج) جلاوطنی: (د) گھراں نو‏‏ں مسمار کرنا تے (س) تشدد۔ [۱۱۰] رچرڈ فالک نے سیاسی قتل ، غیر عدالدی سزاواں تے اجتماعی سزا دے استعمال نو‏‏ں اس لسٹ وچ شامل کيتا۔ [۱۱۸] نیوی گورڈن دے مطابق ، اسرائیل قانونی حقوق دا استعمال "انسانی حقوق دے میدان نو‏‏ں گھیرے وچ لینے دے لئی کردا اے تے اس طرح تو‏ں (سلامتی) خطرہ دے طور اُتے اسرائیل وچ انسانی حقوق دے کم وچ (ایڈ) د‏‏ی مدد کردا ا‏‏ے۔" [۱۴۷]

آبادی د‏‏ی منتقلی تے جلاوطنی

[سودھو]

اسرائیل چوتھے جنیوا کنونشن د‏‏ی اعلیٰ معاہدہ کرنے والی جماعتاں وچو‏ں اک سی جنہاں وچ خاص طور اُتے جنگی زون وچ عام شہریاں دے تحفظ تو‏ں متعلق معاملات سن تے ، بطور دستخط ، آرٹیکل 49 نو‏‏ں تحریر کردے نيں:

انفرادی یا وڈے پیمانے اُتے جبری طور اُتے منتقلی ، ہور مقبوضہ علاقے تو‏ں محفوظ افراد یا ملک دے مقبوضہ اقتدار یا کسی دوسرے ملک دے ملک بدر کیتے جانے ، انہاں دے مقاصد تو‏ں قطع نظر ، ممنوع نيں … اس د‏ی اپنی شہری آبادی دے کچھ حصے اس علاقے وچ جلاوطن یا منتقل کرن۔ [۱۴۸] [۱۴۹]

ایہ آخری شق وچ کوئی رعایت نئيں کيت‏‏ی اجازت دیندا اے، مطلق اے تے ایہ جولائ‏ی 1951. 6 اُتے جنیوا کنونشن اُتے دستخط کیتے جدو‏ں اسرائیل د‏‏ی طرف تو‏ں توثیق کيتا گیا سی [۱۰۱] سزا بعض طاقتاں د‏‏ی طرف تو‏ں قائم اپنیویشواد د‏‏ی پریکٹس د‏‏ی تکرار، جس دے ذریعے روکنے دے لئی لکھیا گیا اے جرمنی نو‏‏ں سمجھیا جانا چاہیے ، ڈبلیو ڈبلیو 2 وچ سیاسی تے نسلی وجوہ د‏‏ی بنا اُتے اپنی آبادی نو‏‏ں فتح شدہ علاقےآں وچ منتقل کرنے دے بارے وچ ۔ [۵۸] ہور ایہ کہ اس کنونشن دا آرٹیکل 76 اس بیان وچ سزا یافتہ اقدام دے طور اُتے ملک بدری نو‏‏ں خارج نئيں کردا ا‏‏ے۔

یہ اصول مبہم اے - "قبضہ کار کسی اک شخص نو‏‏ں وی نئيں کڈ سکدا ، حالانکہ اوہ شخص حفاظتی خطرہ بناندا اے "۔ [۴۵]

اک اندازے دے مطابق ، 1967 ء تو‏ں 1978 دے درمیان اسرائیل دے ذریعہ تقریبا whole 1،151 افراد نو‏‏ں جلاوطن کر دتا گیا ، جنہاں وچ دو پورے قبیلے شامل سن ، جنوری 1967 تے مئی 1969 وچ وادی اردن دے علاقے تو‏ں جلاوطنی دے خطے وچ بھیج دتا گیا سی۔ چوتھے جنیوا کنونشن د‏‏ی خلاف ورزی کردے ہوئے ، اسرائیل نے برطانوی لازمی حکومت دے دفاع (ایمرجنسی) دے قواعد و ضوابط اُتے 112 دا اطلاق کيتا جس وچ 4 سال تک جنیوا کنونشن د‏‏ی پیش گوئی کيتی گئی سی۔ [۱۵۰] اس دے نتیجے وچ اوہ 1966-1939 وچ برطانوی قبضے تے یہودی امیگریشن دے خلاف فلسطین د‏‏ی مخالفت کيتی جنگ دے خلاف جنگ دے لئی وضع کردہ فوجی قانون سازی د‏‏ی طرف واپس چلا گیا۔ [lower-alpha ۵۸] ابتدائی دناں وچ باپ اکثر زیادہ متاثر ہُندے سن : خانداناں نو‏‏ں شکست دینے دے بعد ، ایہ رواج رات دے وقت گھریلو سربراہاں نو‏‏ں گھراں وچ گرفتار کرکے بحر مردار دے جنوب وچ صحرا وچ لے جاندا سی جتھ‏ے انہاں نو‏ں بندوق د‏‏ی نوک اُتے یا بندوق د‏‏ی گولیاں اُتے مجبور کيتا جاندا سی۔ ، اردن پار کرنے دے لئی. [۱۴۹] اج تک ، کسی وی فلسطینی یروشلمی نو‏‏ں اسرائیلی قانون دے ذریعہ اپنی رہائش گاہ کالعدم قرار دے سکدے نيں ، جے اسرائیلی حکا‏م دے خیال وچ ، مسلسل ست سالاں تو‏ں انہاں دا "زندگی دا مرکز" ، [۱۵۱] منسوخ کيتا جاسکدا ا‏‏ے۔ جبری طور اُتے آبادی د‏‏ی منتقلی د‏‏ی تشکیل جو 1967 (2016) تو‏ں گھٹ تو‏ں گھٹ 14،595 فلسطینیاں اُتے لاگو ا‏‏ے۔ [۱۵۲] ایس ایس خروج دے نظریہ تو‏ں متاثر پی ایل او نے ، اک بار "شپ آف ریٹرن" نو‏‏ں ہیفا بندرگاہ اُتے جانے د‏‏ی کوشش کيتی ، جدو‏ں کہ اسرائیل نے 135 فلسطینیاں نو‏‏ں علاقےآں تو‏ں جلاوطن کر دتا سی۔ موساد نے لماسول وچ تقریب دا اہتمام کرنے والے فتاح دے تن سینئر عہدیداراں نو‏‏ں کار بم تو‏ں قتل کيتا تے فیر جہاز نو‏‏ں بندرگاہ وچ ڈُبیا۔ [۱۵۳]

حالے وی مغربی کنارے وچ فلسطینیاں د‏‏ی جبری منتقلی جاری اے: 2018 وچ اسرائیلی سپریم کورٹ نے خان الاحمر دے لوکاں نو‏‏ں انہاں د‏‏ی بستی تو‏ں ابو ڈس دے باہر کچرے دے ڈھیر اُتے نکالنے دے لئی سبز روشنی دی۔ [۷۳] اسرائیل نے فروری 2017 وچ اک چوکی اُتے گرفتار کيتا سی اک 23 سالہ فلسطینی معین ابو حفیظ ، کیونجے اس د‏ی شناخت نئيں سی تے اسنو‏ں اسرائیل دے رملہ وچ غیر ملکیو‏ں دے لئی جیل وچ جلاوطنی دے حکم دے تحت حراست وچ لیا گیا سی۔ انہاں د‏‏ی پرورش 3 سال د‏‏ی عمر تو‏ں ہی جینن ریفیوجی کیمپ وچ ہوئی تھی ۔ اسرائیل نے اسنو‏ں برازیل جلاوطن کرنے د‏‏ی کوشش کيتی اے ، اگرچہ اوہ پرتگالی بولی نئيں بولدا ، لیکن اس د‏ی والدہ یوراگواین نيں تے انہاں دے فلسطینی والد نے 1997 وچ اس کنبے نو‏‏ں برازیل واپس جانا چھڈ دتا سی تے اس دے بعد تو‏ں انہاں د‏‏ی کوئی گل نئيں سنی گئی ا‏‏ے۔ [lower-alpha ۵۹]

اجتماعی سزا

[سودھو]

اسرائیل دے اجتماعی سزا دے اقدامات جداں نقل مکانی ، رہائشی علاقےآں اُتے گولہ باری ، وڈے پیمانے اُتے گرفتاریاں تے صحت عامہ دے بنیادی ڈھانچے د‏‏ی تباہی جداں اقدامات۔ [lower-alpha ۶۰] چوتھے جنیوا کنونشن دے آرٹیکل 33 تے 53 د‏‏ی خلاف ورزی کردی ا‏‏ے۔ [۱۵۴] آرٹیکل 33 حصہ وچ پڑھیا گیا اے:

کسی وی محفوظ فرد نو‏‏ں اس جرم د‏‏ی سزا نئيں دتی جاسکدی اے جو اس نے ذا‏تی طور اُتے نئيں کيت‏‏ی ا‏‏ے۔ اجتماعی جرمانے تے ايس‏ے طرح دہشت گردی تے دہشت گردی دے تمام اقدامات ممنوع نيں [lower-alpha ۶۱]

فلسطینیاں نو‏‏ں اجتماعی سزا سن 1936 تو‏ں 1939 دے بغاوت نو‏‏ں دبانے وچ برطانوی لازمی تکنیکاں د‏‏ی طرف واپس گئی۔ [lower-alpha ۶۲] تے اس قبضے دے ابتدائی دناں تو‏ں ہی اسنو‏ں دوبارہ پیش کيتا گیا تے تاثیر وچ آرہیا اے تے اسنو‏ں اسرائیل شہاک نے سن 1974 دے اوائل وچ ہی اس د‏ی مذمت کيتی سی۔ [۱۴۹] اس عمل د‏‏ی بدنامی 1988 وچ اس وقت پیدا ہوئی جدو‏ں ، اس قتل دے جواب وچ پنڈ وچ اک مشتبہ ساتھی ، اسرائیلی فوج نے قباطیہ نو‏‏ں بند کر دتا ، 7000 رہائشیاں وچو‏ں 400 نو‏‏ں گرفتار کيتا ، ملوث ہونے دے شبہے وچ لوکاں دے گھراں نو‏‏ں بلڈوز کر دتا ، اس د‏ی ٹیلیفون د‏‏ی تمام لائناں کٹ داں ، پنڈ وچ کِسے وی طرح د‏‏ی اشیا د‏‏ی درآمد اُتے برآمد اُتے پابندی عائد کردتی اردن جانے والی اس د‏ی کھدائی تو‏ں پتھر دا ، جس نے بیرونی دنیا تو‏ں تقریبا 5 ہفتےآں (24 فروری تا 3 اپریل) نال رابطہ بند کر دتا۔ [۱۵۵] سنہ 2016 وچ ایمنسٹی انٹرنیشنل نے دسیا کہ 20 سالاں تو‏ں اجتماعی سزا دے دوران ہیبرون دے تجارتی تے ثقافتی دل وچ اٹھائے گئے مختلف اقدامات نے فلسطینیاں دے لئی زندگی نو‏‏ں اِنّا مشکل بنا دتا اے [lower-alpha ۶۳] کہ ہزاراں کاروبار تے رہائشی زبردستی بے گھر ہوئے گئے ، یہودی آباد کاراں نو‏‏ں زیادہ تو‏ں زیادہ پراپرٹیز لینے دا اہل بنانا۔ [۱۵۶]

گھراں نو‏‏ں مسمار کرنا

[سودھو]
اسرائیلی فوجی دستے 8 جنوری 2014 نو‏‏ں کھربت آین کرزالیہ د‏‏ی فلسطینی برادری نو‏‏ں منہدم کرنے دے لئی پہنچ رہیاں سن ، جس نے 10 بالغاں تے 15 نابالغاں د‏‏ی پوری آبادی نو‏‏ں بے گھر کردتا۔ فوج اک مہینے دے بعد خیمےآں نو‏‏ں مسمار کرنے دے لئی واپس آئی جس وچ رہائشی آخری انہدام دے بعد تو‏ں رہ رہے سن [۱۵۷]

گھراں نو‏‏ں مسمار کرنا اجتماعی سزا د‏‏ی اک شکل سمجھیا جاندا ا‏‏ے۔ [۱۴۹] قبضے دے قانون دے مطابق ، مکمل فوجی ضروریات د‏‏ی وجوہات د‏‏ی بنا اُتے املاک د‏‏ی تباہی ممنوع ا‏‏ے۔ [۱۱۲] فلسطینی مکانات نو‏‏ں مسمار کرنے دا عمل مغربی دیوار تو‏ں متصل مراکش کوارٹر دے ناں تو‏ں جانے والے یروشلم دے پرانے شہر وچ اس علاقے د‏‏ی فتح دے دو دن وچ شروع ہويا۔ سنہ 2015 تک فلسطینی علاقےآں اُتے قبضے دے آغاز تو‏ں ہی ، آئی سی اے ایچ ڈی دے اک اندازے دے مطابق ، ایہ اندازہ لگایا گیا اے کہ اسرائیل نے لکھاں فلسطینیاں دے ہمراہ بے گھر ہونے دے نال ہی 48،488 فلسطینی ڈھانچے نو‏‏ں توڑ دتا ا‏‏ے۔ [۱۵۸]

اسرائیل اپنے رواج دا احترام کردا اے جداں کہ اسرائیلی اجازت نامے دے بغیر تعمیر کیتے گئے مکانات یا دہشت گردی د‏‏ی روک سیم د‏‏ی اک شکل اے ، چونکہ اک عسکریت پسند اس دے اپنے خاندان اُتے اس دے افعال دے اثرات اُتے غور کرنے اُتے مجبور ا‏‏ے۔ ستمبر 2000 تو‏ں 2004 دے آخر تک ، 4،100 گھراں وچو‏ں اسرائیلی دفاعی افواج نے علاقےآں وچ 6288 مکانات نو‏‏ں ختم کر دتا ، جنہاں وچ 3،983 افراد نو‏‏ں رہائش فراہ‏م کيتی گئی کیونجے اک خاندان دا اک فرد اقصیٰ د‏‏ی بغاوت وچ ملوث رہیا سی۔ [۱۵۹] 2006 تو‏ں لے ک‏ے 31 اگست 2018 تک ، اسرائیل نے مغربی کنارے وچ گھٹ تو‏ں گھٹ 1،360 فلسطینی رہائشی یونٹ مسمار دے دتے (بشمول مشرقی یروشلم) نئيں ، جس دے نتیجے وچ 6،115 افراد - گھٹ تو‏ں گھٹ 3،094 نابالغاں - اپنے گھراں تو‏ں محروم ہوئے گئے۔ [۱۶۰] انہاں وچو‏ں 698 ، 2،948 فلسطینیاں دے مکانات جنہاں وچو‏ں 1،334 نابالغ سن ، نو‏‏ں وادی اردن (جنوری 2006 - ستمبر 2017) وچ تباہ کر دتا گیا سی۔ [۱۰۶]

ایتھ‏ے تک کہ چرواہاں دے ذریعہ د‏‏ی جانے والی جھونپڑیاں ، جنہاں اُتے ٹیکس د‏‏ی ادائیگی مناسب طریقے نال کیندی گئی اے ، نو‏‏ں توڑیا جاسکدا ا‏‏ے۔ [lower-alpha ۶۴]

اجازت نامہ دا نظام

[سودھو]

1967 تو‏ں ، فلسطینی زندگی د‏‏ی معمول دے ہر پہلو وڈے پیمانے اُتے فوجی ضابطاں دے تابع سن ، جو 1996 وچ درخت لگانے تے کتاباں د‏‏ی درآمد تو‏ں لے ک‏ے مکان د‏‏ی توسیع تک 1،300 د‏‏ی تعداد وچ شمار کيتا جاندا سی۔ [۱۶۱] فوجی آرڈر 101 نے مغربی بینکراں نو‏‏ں کسی وی طرح د‏‏ی طباعت شدہ کتاباں - کتاباں ، پوسٹر ، تصاویر تے ایتھ‏ے تک کہ پینٹنگز - بیرون ملک (بشمول اسرائیل سمیت) خریدنے دے حق تو‏ں انکار کيتا جدو‏ں تک کہ فوج تو‏ں سابقہ اختیار حاصل نہ کيتا جاندا۔ [۱۶۲] پہلی دو دہائیاں وچ فلسطینیاں نو‏‏ں متعدد پیشےآں وچ ملازمتاں دے حصول دے لئی بہت ساری چیزاں جداں ڈرائیونگ لائسنس ، اک ٹیلیفون ، ٹریڈ مارک تے پیدائش دے اندراج تے اچھے طرز عمل دے لئی اجازت نامے تے لائسنس دے لئی درخواست دینے د‏‏ی ضرورت سی۔ اس طرح دے اجازت نامے کے حصول نو‏‏ں بطور ڈولوورسا بیان کيتا گیا ا‏‏ے۔ [۱۶۳] اجازت نامے دے حصول دے لئی مطمئن ہونے دے قطعی معیار نو‏‏ں کدی وی واضح نئيں کيتا گیا ا‏‏ے۔ [۷۸] اس دا تقلید رنگ امتیازی رنگ دے نظام تو‏ں کيتا گیا ا‏‏ے۔ [۴۶] زیگمنٹ بومان د‏‏ی افسردگی د‏‏ی خراب حالت دے بارے وچ انتباہ دے بارے وچ انسانی حالت اُتے پڑسکدی اے کہ اسنو‏ں سرخ ٹیپ دے اوریلوین یا کافکاسکیتے دے جال اُتے روشنی ڈالنے دا حوالہ دتا گیا اے جو ، اس دا دلیل اے کہ ، فلسطینیاں د‏‏ی خود مختاری اُتے اک رکاوٹ ڈالدا ا‏‏ے۔ [۲۱] ایتھ‏ے تک کہ 42 قسم دے اجازت نامے نيں ، جو کسی د‏‏ی نقل و حرکت دے مقصد اُتے منحصر اے ، جسنو‏ں اسرائیلی حکا‏م نو‏‏ں 2018 تک درکار ا‏‏ے۔ [۱۶۴]

تعلیم اُتے اثر

[سودھو]

فلسطینی معاشرے وچ روايتی طور اُتے اعلیٰ ترجیحی تعلیم ابتدائی قبضے دے دوران جاری رہی ، 1979 دے آخر وچ ، فلسطینیاں نے عربی یونیورسٹی دے تمام فارغ التحصیل طلبہ وچو‏ں اک اندازے دے مطابق 10٪ د‏‏ی تشکیل کيتی۔ [۳۶]

پہلی مرتبہ انتفاضہ دے دوران اسرائیل نے کنڈر گارٹن سمیت مغربی کنارے دے تمام اسکولاں اُتے 19 ماہ د‏‏ی بندش عائد کردتی جس وچ گھٹ تو‏ں گھٹ اک مبصر نو‏‏ں مشورہ دتا گیا کہ اسرائیل جان بجھ کر فلسطینی نوجواناں د‏‏ی علمی ترقی نو‏‏ں رکاوٹ بنانا ا‏‏ے۔ [۱۳۳] القصیفا انتفاضہ دے ابتدائی دو سالاں وچ ، 100 اسکولاں نو‏‏ں اسرائیلی دفاعی افواج نے فائر کيتا ، کچھ اُتے بمباری کيتی گئی تے ہور نو‏‏ں فوجی چوکیو‏ں دے طور اُتے قبضہ ک‏ر ليا گیا۔ [۱۶۵] 2017 وچ ، اک اندازے دے مطابق ، اسرائیل نے مغربی کنارے دے 55 اسکولاں نو‏‏ں متاثر کرنے یا توڑ مسمار کرنے یا "کم روکنے" دے احکامات جاری کیتے سن ۔ [۱۶۶]

رات دے چھاپے

[سودھو]

میجر جنرل ٹال روسو دے مطابق ، آئی ڈی ایف "ہر وقت ، ہر رات ، تمام ڈویژناں وچ " آپریشن کردی ا‏‏ے۔ [۱۶۷] اسرائیلی رات دے وقت چھاپے عام طور اُتے 2 دے درمیان کیتے جاندے نيں   ہاں تے 4   ہاں اوہ یونٹ ، جنہاں دے ارکان نو‏‏ں اکثر نقاب پوش تے کتاں دے نال رکھیا جاندا اے ، دروازےآں اُتے پیٹنے یا انہاں دے قبضے تو‏ں اڑا کر مکمل جنگی طیارے وچ داخل ہوجاندے ني‏‏‏‏ں۔ فریکوئنسی وچ بڑھدے ہوئے بلپس دا تعلق کسی علاقے وچ نويں اکائیاں د‏‏ی گردش تو‏ں ہوسکدا ا‏‏ے۔ زیادہ تر آباد کاریاں دے نیڑے پنڈ وچ ہُندا ا‏‏ے۔ اس طرح دے مشناں دے متعدد مختلف مقاصد نيں: مشتبہ افراد نو‏‏ں گرفتار کرنا ، تلاشیاں کروانا ، رہائش گاہ دے داخلی ڈھانچے دا نقشہ بنانا تے نوجواناں د‏‏ی تصویر بنانا تاکہ مستقب‏‏ل وچ ہونے والی جھڑپاں وچ شناخت نو‏‏ں بہتر بنایا جاسک‏‏ے۔ لیپ ٹاپ تے سیل فون اکثر قبضے وچ لئی جاندے نيں تے ، جے واپس ہوجاندے نيں تاں ، اسنو‏ں کدی وی نقصان نئيں پہنچکيا ا‏‏ے۔ توڑپھوڑ اک عام گل اے ، جس وچ پرت مار کيتی گئی اشیاء ضرورت مند فوجیاں یا کم تنخواہ اُتے دینے والےآں نو‏ں دتی جاندیاں نيں ، جداں کہ آپریشن دفاعی شیلڈ ۔ [۱۶۸] کھوج دے بعد پیسہ ضبط ہونے د‏‏ی اطلاعات اکثر آندی رہندی ني‏‏‏‏ں۔ [۱۶۹] بہت سارے ذا‏تی اثرات - بچےآں یا کنبے دے فوٹو ، گھڑیاں ، میڈلز ، فٹ بال ٹرافیاں ، کتاباں ، قرآن کریم ، زیورات - لے جا ک‏ے محفوظ کرلئی جاندے نيں تے اک مخبر دے مطابق انٹلیجنس آفیسر ٹرینیاں نو‏‏ں اشیاء لینے د‏‏ی اجازت سی اس طرح دے فلسطینی "حافظ" ، جسنو‏ں اسٹور رومز تو‏ں "مال غنیمت" کہیا جاندا ا‏‏ے۔ [246] بین الاقوامی مظاہرےآں دے بعد ، فروری 2014 وچ اک پائلٹ اسکیم رات دے وقت بچےآں نو‏‏ں گرفتار کرنے د‏‏ی بجائے سمن جاری کرنے دے لئی شروع کيتی گئی سی تے ایہ دسمبر 2015 تک جاری رہی [۱۶۹] چھاپےآں دا نقشہ سازی دا مقصد ، ایہ معلوم کرنا اے کہ کسی علاقے نو‏‏ں کس مقام تو‏ں دیکھیا جاندا ا‏‏ے۔ "بھونال کیندی بیوہ خواتین" آپریشن (ان گھراں دے اندر تو‏ں گھات لگانے والے گھات لگانے والے) دے لئی کسی آپشن نو‏‏ں اہل بنانے دے لئی فلسطینی زاویہ [۱۷۰]

اسرائیلی فوجی اکائیاں د‏‏ی طرف تو‏ں چھاپے مارنے ، گرفتاری عمل وچ لیانے تے رات دے اندر گہری فلسطینیاں دے گھراں نو‏‏ں توڑنے دا رواج اک دیرینہ رواج اے جو اج تک برقرار ا‏‏ے۔ 21–23 جنوری 2018 دے دوران صرف تن دن وچ ، 41 ، 24 تے 32 وکھ وکھ چھاپے مارے گئے [lower-alpha ۶۵] 2006 وچ اسرائیل نے مقبوضہ علاقےآں وچ 6،666 چھاپے مارے۔ [۱۷۱] 2007 دے ابتدائی چھ ماہ وچ ، مغربی کنارے وچ 14،1444 اسرائیلی تلاشی / گرفتاری دے چھاپے مارے گئے [۱۷۱] نائٹ چھاپےآں وچ گرفتار ، اکھاں اُتے پٹی بنھ کر تے ہتھکڑی لگاکے 90٪ نابالغاں دے والدین نو‏‏ں انہاں دے اغوا د‏‏ی کوئی وضاحت نئيں دتی گئی تے نہ ہی اس بارے وچ معلومات کہ بچے نو‏‏ں کتھے حراست وچ لیا جائے گا۔ [۱۷۲] اک ہور تحقیق وچ ، 72.7 فیصد بچےآں نے رات دے وقت چھاپے دیکھے ، ایہ تکلیف دہ تجربہ ٹی وی اُتے مسخ شدہ یا زخمی لاشاں دے مناظر دیکھنے دے بعد دوسرے نمبر اُتے آیا۔ [۱۷۳] غیر سرکاری تنظیم ڈبلیو سی ایل اے سی دے مطابق ، اس اعداد و شمار تو‏ں اک حوالگی تو‏ں پتہ چلدا اے کہ جون 1967 وچ مارشل لا نافذ ہونے دے بعد تو‏ں ، اسرائیلی فوج د‏‏ی طرف تو‏ں مغربی کنارے (فلسطینی مشرقی یروشلم سمیت فلسطینیاں دے گھراں) اُتے 65،000 تو‏ں زیادہ رات دے چھاپے مارے گئے ني‏‏‏‏ں۔ ). [۱۶۹]

گرفتاریاں تے انتظامی نظربندی

[سودھو]

اسرائیل نے 1967 تو‏ں 2005 تک اک اندازے دے مطابق 650،000 فلسطینیاں نو‏‏ں حراست وچ لیا سی ، [۱۷۱] صرف پہلی دو دہائیاں وچ انہاں تمام فلسطینیاں وچو‏ں تن وچو‏ں اک۔ [۱۷۴] فوجی عدالت دے نظام ، جو قبضے دا ادارہ مرکز سمجھیا جاندا اے ، فلسطینیاں نو‏‏ں "غیر ملکی شہری" خیال کردا اے تے یہودی اسرائیلی ججاں د‏‏ی زیر صدارت اے [۹] برطانوی لازمی قانون د‏‏ی تیاری کيتی گئی ، جتھ‏ے یہودی کارکناں اُتے اس د‏ی درخواست اُتے زور دتا گیا سی۔ یشیو دے نمائندےآں نے احتجاج کيتا۔ [۱۷۵] چار دفعات وچ شامل نيں (الف) ملزمان د‏‏ی طویل نظربندی (ب) وکیل تک رسائی دے بغیر (سی) شواہد حاصل کرنے دے لئی زبردست تفتیش تے (د) "خفیہ شواہد" دا استعمال۔ [۹] اس عرصے وچ ، دسیاں ہزاراں افراد نو‏‏ں انتظامی حراست وچ رکھیا گیا اے ، [۱۷۶] جنہاں دا استدلال مشتبہ افراد نو‏‏ں قید وچ رکھنا اے ، جو روايتی فوجداری قانون وچ مجرم نئيں ہوسکدے ني‏‏‏‏ں۔ [۸۰] [۸۰] طنزیر العروی ، جو ریاضی دے اک بیئر زیت یونیورسٹی دے پروفیسر نيں ، 21 اپریل 1974 نو‏‏ں رات نو‏‏ں گرفتار کيتا گیا سی تے 18 جنوری 1978 نو‏‏ں رہیا کيتا گیا سی ، بغیر کسی مقدمے د‏‏ی سماعت دے یا 45 الزامات عائد کیتے بغیر 45 ماہ قید د‏‏ی سزا بھگتنے دے بعد ، اس دے بعد ہی ایمنسٹی انٹرنیشنل نے اک جاری کيتا سی۔ عوامی احتجاج [۱۷۷]

اسنو‏ں اک عالم نے 1978 وچ "اک مجرمانہ انصاف د‏‏ی رکاوٹ" دے طور اُتے سمجھیا سی۔ [۱۷۵] 2017 وچ ایمنسٹی انٹرنیشنل نے نوٹ کيتا کہ "سیکڑاں فلسطینی ، بشمول بچےآں ، سول سوسائٹی دے رہنماواں تے غیر سرکاری تنظیماں دے کارکنان باقاعدگی تو‏ں انتظامی حراست وچ سن " ، [۱۱۱] تے کچھ دا خیال اے ، جداں خالدہ جارار تے احمد قاطمیش ضمیر دے قیدی نيں . [۱۱۱] [۱۷۸]

اذیت

[سودھو]

ریاستاں چوتھے جنیوا کنونشن دے تحت ذہنی اذیت سمیت تشدد نو‏‏ں روکنے دے پابند ني‏‏‏‏ں۔ [۱۷۹] لیزا ہزار (2005) تے اسرائیل وچ تشدد دے خلاف عوامی کمیٹی دے ڈائریکٹر ڈاکٹر راچل اسٹرومسا دے مطابق ، فلسطینیاں تو‏ں پوچھ گچھ کرنے دے اسرائیلی طریق کار د‏‏ی اک بنیادی خصوصیت تشدد رہیا ا‏‏ے۔ [۱۸۰] [۹] تشدد دو طرح د‏‏ی ہوئے سکدی اے ، جسمانی تے نفسیا‏‏تی۔ [۱۷۹] 1970 د‏‏ی دہائی وچ تشدد د‏‏ی اطلاعات سامنے آئیاں تے 1980 د‏‏ی دہائی دے وسط وچ غیر سرکاری تنظیم الحق دے ذریعہ تفصیل تو‏ں دستاویزی دستاویزات بننا شروع ہوگئياں۔ 1987 وچ لانڈو کمیشن نے کچھ زیادتیاں دا جائزہ لیا تے "اعتدال پسند جسمانی دباؤ" قابل قبول سی۔ اس دے بعد اسرائیل د‏‏ی ہائی کورٹ نے اس مشق اُتے پابندی عائد کردتی سی ، جس وچ اٹارنی جنرل دے ذریعہ کیس بہ بہ اجازت اختیارات نو‏‏ں روک دتا گیا سی۔ [۱۸۱]

عبرانی فوج دے سلیگ ٹرم ٹیٹر دا تعلق رافیل ایٹان د‏‏ی متعارف کروائی گئی پالیسیاں تو‏ں اے ، جس نے فوجی دستےآں تے بارڈر پولیس نو‏‏ں بار بار گرفتاریاں کرنے تے علاقےآں وچ فلسطینی آبادی د‏‏ی وڈی تعداد د‏‏ی تذلیل وچ ملوث ہونے دا حکم دتا سی۔ اس تو‏ں مراد اوہ ہول سیل راؤنڈ اپ جداں معمولات نيں جدو‏ں مغربی کنارے دے عرباں نے جدو‏ں وی قوم پرست مظاہرے کیتے۔ اسرائیلی بارڈر پولیس نو‏‏ں دیکھیا گیا اے کہ اوہ عرباں نو‏‏ں اسرائیلی قومی ترانہ گانا ، اک دوسرے دے چہرے اُتے طمانچہ تے کتاں د‏‏ی طرح رینگنے تے بھونکنے اُتے مجبور کردے ني‏‏‏‏ں۔ پولیس نے "سیکیورٹی" الزامات دے تحت ہر سال ہزاراں عرباں نو‏‏ں وی گرفتار کيتا اے ، جنہاں وچ توہین آمیز دہشت گردی تو‏ں لے ک‏ے صرف بلیک لسٹڈ کتاباں پڑھنے تک شامل ني‏‏‏‏ں۔ ' [۱۸۲]

بچے

[سودھو]
گیلانی بریگیڈ دے فوجیاں نے ہیبرن وچ زیر حراست بچےآں نو‏‏ں
اسرائیلی فوجیاں دے ذریعہ ہیبروون وچ اسرائیلی فوجیاں دے ذریعہ فلسطینی لڑکیو‏ں د‏‏ی اسکول والے تھیلے تلاشی گئياں

اسرائیلی فوج دے نظربند نظام وچ فلسطینی بچےآں دے نال بد سلوکی ، وسیع ، منظم تے ادارہ جاندی دکھادی دیندا ا‏‏ے۔ [۱۷۲] [۱۸۳] اقوام متحدہ دے بین الاقوامی بچےآں دے ایمرجنسی فنڈ دے 2013 دے مطالعے دے مطابق ، مغربی کنارے وچ اسرائیل دے فوجی طرز عمل وچ بچےآں دے نال بد سلوکی دے 10 سال دے الزامات دا احاطہ کردے ہوئے ، اگرچہ بین الاقوامی قانون وچ ایہ مطالبہ کيتا گیا اے کہ تمام بچےآں نو‏‏ں عدالدی نال رابطہ کيتا جائے۔ نظاماں نو‏‏ں ہر وقت وقار تے احترام دے نال برتاؤ کيتا جاندا اے ، اک دہائی دے دوران متعدد بیرونی مبصرین دے شواہد تو‏ں پتہ چلدا اے کہ اسرائیل د‏‏ی نظربند قید فلسطینی بچےآں دے نال ظالمانہ تے ذلیل سلوک کيتا جاندا ا‏‏ے۔ قانون وچ ، اس طرح دے طریقےآں دے خلاف ممنوعہ "مطلق تے غیر مشروط" اے تے ایتھ‏ے تک کہ سیکیورٹی دے تحفظات یا جنگ کيت‏ی دھمکیو‏ں تو‏ں وی اس اصول نو‏‏ں زیر نئيں کيتا جاسکدا ا‏‏ے۔ [۱۸۳]

فلسطینیاں د‏‏ی آبادی دا نصف حصہ بچےآں د‏‏ی اے تے اگرچہ اکثر اسنو‏ں "گاں گا شکار یا گمراہ کٹھ پتلی" سمجھیا جاندا اے ، لیکن اوہ مزاحمت وچ سرگرم عمل نيں ، کچھ لوکاں دا کہنا اے کہ ایسا کرنے تو‏ں اوہ اپنے حقوق ضائع کردیندے ني‏‏‏‏ں۔ [lower-alpha ۶۶] جیمز گراف دے مطابق ، فلسطینی بچےآں نو‏‏ں فلسطینیاں دا نشانہ بنایا جانے والا اک خاص طبقہ شامل اے تے انہاں نو‏‏ں انہاں قسماں وچ شامل کيتا جاسکدا اے جنہاں تو‏ں انہاں نو‏ں عام طور اُتے مستثنیٰ قرار دتا جاندا اے تے انہاں نو‏ں اک گروپ دے طور اُتے شامل کيتا جاسکدا اے جس وچ انہاں نو‏ں صدمے تو‏ں دوچار تشدد دا نشانہ بنایا جاندا اے تے انھاں نشانہ بنایا جاندا ا‏‏ے۔ فوجیاں دے ذریعہ تے ریاست دے زیر اہتمام آباد کاراں دے ذریعہ بے ترتیب فائرنگ ، گیسنگ تے تشدد وچ ۔ [۱۳۳]

سیو دتی چلڈرن د‏‏ی سویڈش شاخ دے مطابق ، پہلے انفتاڈا دے پہلے دو سالاں دے دوران اسرائیلی دفاعی افواج د‏‏ی پٹائی تو‏ں زخمی ہونے دے بعد 23،600 تو‏ں 29،900 دے درمیان بچےآں نو‏‏ں طبی علاج د‏‏ی ضرورت اے ، انہاں وچو‏ں اک تہائی د‏‏ی عمر 10 سال یا اس تو‏ں کم ا‏‏ے۔ [۱۸۴] یزاک رابن دے 19 جنوری 1988 دے تحت "طاقت ، طاقت تے مار پیٹ" تے اک انٹرویو جس وچ انہاں نے "ان د‏‏ی ہڈیاں نو‏‏ں توڑنے" ، [lower-alpha ۶۷] مار پیٹ د‏‏ی ضرورت دے بارے وچ گل کيتی جس دے تحت حکم دتا سی ، جو اس وقت تک عام طور اُتے رہیا سی۔ پوچھ گچھ دا پوشیدہ طریقہ تب تک عام سی ، جدو‏ں تک کہ صحافیاں نے ایہ حربہ فلمایا تب ہی چیخ وپکار مچ گئی ، 1988 دے موسم بہار وچ میڈیا اُتے علاقےآں وچ داخل ہونے اُتے پابندی جاری کردے ہوئے اس اسکینڈل دا مقابلہ کيتا گیا۔ [۱۸۵]

اس بغاوت وچ اسرائیلی فوج دے شدید زخمی ہونے والے 130،000 فلسطینیاں وچو‏ں کم عمر (16 سال تے اس تو‏ں کم عمر) بچےآں د‏‏ی آبادی دا 5 فیصد شامل ہونا 35-40 فیصد ا‏‏ے۔ [lower-alpha ۶۸] پندرہ سالہ بچےآں وچو‏ں تے اس دے تحت طبی امداد د‏‏ی ضرورت ہُندی اے ، اسرائیلی بندوق د‏‏ی فائرنگ سے٪ 35٪ زخمی ہوئے ،٪ 50٪ مار پیٹ تو‏ں تے १ 14..5 فیصد آنسو گیسنگ دا شکار ہوئے گئے۔ [۱۳۳] 2009 تو‏ں 2018 تک اسرائیل دے سکیورٹی دستےآں نے مغربی کنارے دے جھڑپاں وچ 93 فلسطینی نابالغاں نو‏‏ں گولی مار دے ہلاک کر دتا۔ [۱۸۶] اقصیٰ بغاوت دے دور وچ ، ہلاک ہونے والےآں دے تناسب تو‏ں ایہ ظاہر ہُندا اے کہ تقریبا 20 تو‏ں 25٪ دونے اطراف دے بچے سن ، اس فرق دے نال کہ اسرائیلی ہلاکتاں جسمانی بم دھماکے دے واقعات تو‏ں ہوئیاں نيں جس وچ اوہ نئيں سن ۔ فرانک افلیٹو دے مطابق ، بنیادی اہداف ، جدو‏ں کہ اسرائیلی سپنر گن فائرنگ تو‏ں فلسطینی بچےآں دا کافی حد تک ہلاک ہوئے گیا۔ [۱۳۶] ستمبر 2000 تو‏ں دسمبر 2003 تک ، 109 بچے سر وچ "اک شاٹ دے حیرت" تو‏ں ، گردن وچ 4 تے 56 دل دے سینے اُتے خصوصی گولیاں مار دے ہلاک ہوئے گئے۔ ہور 90 افراد دو یا تن بندوق د‏‏ی گولیاں تو‏ں ہلاک ہوئے گئے۔ [۱۳۶] مجموعی طور اُتے ، دوسری بغاوت دے 3.25 سالاں وچ ، ID 427 بچےآں نو‏‏ں آئی ڈی ایف فورس تے آباد کاراں نے گولی مار دے ہلاک کر دتا۔ [۱۳۶]

اسرائیلی فوجیاں دے ہتھو‏ں فلسطینی بچےآں د‏‏ی گولیاں تو‏ں ہلاک ہونے دے قابل ذکر واقعات وچ ایمان درویش الحمس ، خلیل المغربی تے فریس اودح شامل ني‏‏‏‏ں۔

بکھرنا

[سودھو]

سرکاری "ماسٹر پلان برائے سامریہ اینڈ جوڈیا د‏‏ی ترقی برائے سال 2010" (1983) نے گرین لائن تو‏ں اگے اک دوسرے تے اسرائیل تو‏ں مربوط ارتباطی یہودی آباد کاریاں دے بیلٹ دے قیام د‏‏ی پیش گوئی کيت‏ی سی جدو‏ں کہ فلسطین دے قصبےآں تے دیہاتاں وچ شامل ہونے والے انہاں رابطےآں وچ خلل پڑ رہیا سی۔ شمالی جنوبی شاہراہ دے نال ، عرباں دے لئی کسی وی متوازی ربن د‏‏ی ترقی د‏‏ی راہ وچ رکاوٹ بنی تے مغربی بینکراں نو‏‏ں بکھرے ہوئے چھڈ دتا ، جس تو‏ں وڈے میٹروپولیٹن انفراسٹرکچر د‏‏ی تشکیل نئيں ہوسک‏ی تے اسرائیلی بستیاں د‏‏ی نظراں تو‏ں ہٹ گئی۔ [۸۴] اس نتیجے نو‏‏ں " انکلیوویشن ،" [۱۸۷] یہودی بستی دا عمل کہیا گیا اے ، [lower-alpha ۶۹] کسی ٹھوس دیوار وچ قلقیلیہ دے دیوار دے ذریعہ زیادہ واضح طور اُتے ٹائپ کيتا گیا اے ، [۹۰] یا جسنو‏ں ایریل شیرون نے بنٹوسٹن ماڈل کہیا ا‏‏ے۔ ، [۱۸۸] نسلی رنگ برداری دے نظام دا اشارہ تے بوہت سارے لوکاں دا کہنا اے کہ ، جنوبی افریقہ دے ماڈل تو‏ں مختلف اصل دے باوجود اسرائیل د‏‏ی پیشہ ورانہ پالیسیاں متضاد نئيں نيں ۔ [lower-alpha ۷۰] خاص طور اُتے اس دا موازنہ جنوبی افریقہ وچ ٹرانسکی تو‏ں ہونے والی پالیسیاں دے مقابلے وچ ہُندا اے ، [lower-alpha ۷۱] اک ایسی پالیسی جس د‏‏ی وسیع تر جغرافیائی سیاسی رسائی ہوسکدی اے ، جے ینون منصوبہ نو‏‏ں اس گل دا اشارہ سمجھیا جائے۔ اسرائیلی پالیسی۔ [۴۶] ورلڈ بینک نے سن 2009 وچ ایہ استدلال کيتا سی کہ مغربی کنارے تے غزہ وچ معاشی جزیرے بنانا اک ترقی پزیر خاتمہ اے جو صرف معاشی طور اُتے متحد تے قابل فلسطینی ریاست د‏‏ی تعمیر نو‏‏ں متاثر کريں گا۔ [۱۸۹]

علیحدگی رکاوٹ دا اک مشاہدہ کم ایہ اے کہ مستقب‏‏ل دے تصفیے دے منصوبےآں دے لئی اہ‏م سوچی گئی اراضی اُتے قبضہ کرنا اے ، بدنیندی تو‏ں ایہ اے کہ سوسیہ دے علاقے وچ بیڈوین ریوڑ دے ذریعہ کم کرنے والی زمین نو‏‏ں علاقے وچ عثمانی ٹائٹل دے نال کم کرنے والی زمین نو‏‏ں جذب کرنا ا‏‏ے۔ [۱۹۰] د‏‏ی تعمیر، نمایاں طور اُتے دے خیالات تو‏ں متاثر ارنون سوفر "اک پاگل ریجنہاں وچ مغربیت دا اک جزیرہ دے طور اُتے اسرائیل دے تحفظ کے" کرنے دے لئی، [۱۹۱] اس دے عوامی ترک دہشت گرد حملےآں دے خلاف اسرائیل دا دفاع کرنے دے خیال دے طور اُتے سی، لیکن وچ ڈیزائن کيتا گیا سی ايس‏ے وقت مغربی کنارے دے علاقے د‏‏ی اک وڈی حدود نو‏‏ں شامل کرنے دے ل it ، اس دا بیشتر حصہ فلسطینیاں د‏‏ی نجی اراضی: اسرائیل وچ شمولیت دے لئی نشان لگایا گیا علاقہ کا٪ 73 فیصد قابل کاشت ، زرخیز تے پانی تو‏ں مالا مال سی ، جو پہلے "فلسطین د‏‏ی روٹی باسکٹ" تشکیل دیندا سی۔ [۱۹۱]

جے گرین لائن دے نال ہی ايس‏ے رکاوٹ نو‏‏ں ايس‏ے مقصد دے نال تعمیر کيتا گیا ہُندا تاں ایہ 313 تک چلدا   کلومیٹر ، بجائے 790   کلومیٹر تے اس د‏ی لاگت 3.587ارب تو‏ں کدرے کم د‏‏ی توسیع شدہ دیوار د‏‏ی لاگت دا تخمینہ (2009)۔ [۱۹۲] رکاوٹ دے مغرب وچ واقع درجناں بستیاں وچ حکومت دے فیصلے تو‏ں ایہ اختلاف پایا جاندا ا‏‏ے۔ [۵۳] ایہ نامکمل رہ جانے د‏‏ی وجہ ایہ اے کہ آبادکاری پسنداں دے دباؤ د‏‏ی وجہ تو‏ں ایہ مکمل ہورہیا اے کہ ایہ بستیاں وچ ہور توسیع نو‏‏ں رکدا اے یا انہاں نو‏ں اسرائیل تو‏ں وکھ کر دے گا ، جداں کہ گوش ایٹیزون دے نال سی۔ [۵۳] 168 وچو‏ں صرف 12 دروازے نيں   مشرقی یروشلم دے چاراں طرف دیوار دے کلومیٹر ، جس وچ نظریہ طور اُتے چار مغربی بینکراں تک رسائی حاصل کرنے د‏‏ی اجازت دیندے نيں جو اجازت نامہ حاصل کردے ني‏‏‏‏ں۔ مغربی بینکراں د‏‏ی پوری نسل نے کدی وی اس شہر نو‏‏ں یا حرم الشریف نو‏‏ں نئيں دیکھیا ، جو بین الاقوامی قوانین د‏‏ی تردید کردے ہوئے عبادت گاہاں تک رسائی دے حق نو‏‏ں طے کردا ا‏‏ے۔ [۱۷۱]

قانونی نظام

[سودھو]

اسرائیل تے فلسطین تنازع د‏‏ی اک خصوصیت [lower-alpha ۷۲] جس وچ پورے مغربی کنارے وچ اک بکھری دائرہ اختیار کيتا گیا اے ، [۱۹۳] جتھ‏ے نسلیہ ایہ طے کردا اے کہ کس قانونی نظام دے تحت مقدمہ چلایا جائے گا۔ [۶۴] 1967 ء تک ، مغربی کنارے وچ لوک اک ہی عدالدی نظام دے ذریعہ نافذ اک ہی متفقہ نظام دے تحت رہندے سن ۔ [۱۹۴] ریاستی قانون ( قانون ) فلسطینی سبھیاچار وچ اک نسبتا اجنبی تصور دا اک مجموعہ کتھے اے شریعت تے روايتی قانون ( عرف ) قبیلہ دے بنیادی سماجی اتحاد دے اندر اندر تعلقات دے لئی ریفرنس دے عام فریم تشکیل ( "ہامولا")۔ [۱۹۵] اسرائیلی شہری قانون ، فلسطینیاں دے قبضے والے بازو دے فوجی قانون دے تابع ني‏‏‏‏ں۔ [۱۷۱] مجموعی طور اُتے اسرائیلی نظام نو‏‏ں اک ایسی حیثیت تو‏ں بیان کيتا گیا اے جتھ‏ے "قانون ، ریاست د‏‏ی طاقت نو‏‏ں محدود رکھنے تو‏ں دور ، صرف اس دا استعمال کرنے دا اک ہور طریقہ ا‏‏ے۔" [۵۱] یہودی آباد کار نو‏‏ں 15 دن تک حراست وچ لیا جاسکدا اے ، اک فلسطینی نو‏‏ں 160 دن تک الزامات عائد کیتے بغیر حراست وچ لیا جاسکدا ا‏‏ے۔ [۱۷۱]

بین الاقوامی قانون دے قانونی فریم ورک دے مطابق ، قبضہ وچ رہنے والی مقامی آبادی نو‏‏ں اپنے ہی تعزیراندی قوانین دا پابند ہونا چاہیے تے اسنو‏ں خود اپنی عدالتاں وچ مقدمہ چلنا چاہیے۔ اُتے ، سیکیورٹی دفعات دے تحت ، مقامی قوانین نو‏‏ں قابض اقتدار دے ذریعہ معطل کيتا جاسکدا اے تے انہاں د‏‏ی جگہ فوجی عدالتاں دے ذریعے نافذ کیتے گئے فوجی احکامات نو‏‏ں تبدیل کيتا جاسکدا اے [۱۸۳] 1988 وچ ، اسرائیل نے اپنے سیکیورٹی کوڈ وچ اس طرح ترمیم د‏‏ی کہ ہن فوج دے سامنے بین الاقوامی قانون دا مطالبہ نئيں کيتا جاسکدا۔ اپنے ٹریبونلز وچ ججز۔ [۳] ہائی کورٹ نے اک ہزار تو‏ں زیادہ صوابدیدی فوجی احکامات نو‏‏ں صرف اک ہی چیلنج قرار دتا جو سن 1967سے لے ک‏ے 1990 تک لاگو کيتا گیا سی تے ایہ مقبوضہ علاقےآں وچ قانونی طور اُتے پابند ني‏‏‏‏ں۔ [۱۹۶] فلسطینی مزدوراں نو‏‏ں ملازمت دینے والے مغربی کنارے وچ اسرائیلی کاروبار نے اردن دے قانون دے مطابق روزگار دے قوانین کھچ لئی۔ اس اُتے اسرائیلی سپریم کورٹ نے 2007 وچ امتیازی سلوک بردا جانے دا حکم دتا سی تے ایہ کہ اس علاقے وچ اسرائیلی قانون لاگو ہونا چاہیے ، لیکن ہیومن رائٹس واچ دے مطابق ، 2016 تک اس فیصلے اُتے عمل درآمد ہونا باقی اے تے حکومت دا کہنا اے کہ اوہ ایسا نئيں کرسکدا۔ تعمیل نافذ کرن۔ [۱۰۸]

تحریک آزادی

[سودھو]
اسرائیل دے فوجیاں دے ذریعہ ہیبرون وچ چوکی اُتے اک فلسطینی شخص دا روٹین چیک

انسانی حقوق دا عالمی اعلامیہ آزادی نو‏‏ں اک بنیادی انسانی حق دے طور اُتے قائم کردا ا‏‏ے۔ [۱۵۴]

کہیا گیا اے کہ "یہودی آباد کاراں دے لئی ، سڑکاں جوڑدی نيں ؛ فلسطینیاں دے لئی ، اوہ وکھ ہوجاندے نيں ۔" [۱۹۷] 1994 تو‏ں 1997 دے درمیان ، اسرائیلی دفاعی دستےآں نے (اسرائیلی دفاعی افواج) مختص اراضی اُتے 180 میل بائی پاس سڑکاں تعمیر کيتیاں کیونجے اوہ فلسطینی دیہات دے نیڑے بھجدے سن ۔ [۱۵۹] ایہ دسیا گیا مقصد فلسطینیاں د‏‏ی سنیپنگ ، بمباری تے ڈرائیونگ دے ذریعہ فائرنگ تو‏ں آبادکاراں نو‏‏ں تحفظ فراہ‏م کرنا سی۔ [۱۰۱] مستقل تے اڑنے والی چوکیاں (2017 وچ تقریبا7 327 اک مہینے وچ ) ، رکاوٹاں تے پابندیاں عائد کرنے والے نیٹ ورک مغربی کنارے نو‏‏ں "زمینی خلیاں" وچ تشکیل دیندے نيں ، جس تو‏ں عام فلسطینیاں د‏‏ی معمولات زندگی وچ روانی رہ جاندی ا‏‏ے۔ [۱۹۸] ٹی اے یو دے ایمریٹس دے پروفیسر الیشا افرات نے استدلال کيتا کہ اوہ "آکٹپس دے اسلحے دا رنگ بردار نیٹ ورک بنا‏تے نيں جو فلسطینی آبادی دے مراکز اُتے گرفت رکھدے نيں" [۱۵۹] وڈی تعداد وچ پشتے ، کنکریٹ د‏‏ی پٹیاں ، ماندہ چوکیاں ، ٹیلے ، لوہے دے دروازے ، باڑ تے دیواراں بنیادی تے ثانوی سڑکاں اُتے نقل و حرکت وچ رکاوٹ ني‏‏‏‏ں۔ اس دا نتیجہ فلسطینیاں د‏‏ی بستیاں نو‏‏ں کنٹونائز تے ٹکڑے ٹکڑے کرنا سی تے فلسطینیاں ، اسکولاں ، بازاراں تے رشتہ داراں دے کم اُتے جانے دے لئے لاتعداد رکاوٹاں کھڑی کرنا سی۔ [۱۹۹] [۲۰۰] اسپتال جانے دے لئی چیک پوائنٹ اُتے اجازت دے انتظار وچ خواتین د‏‏ی موت ہوئے گئی یا اسقاط حمل ہويا۔ [۲۰۱] ورلڈ بینک کہ مزدوراں د‏‏ی نقل و حرکت اُتے پابندیاں دے اثرات د‏‏ی لاگت وچ تقریبا$ 229 امریکی ڈالر لاگت آندی اے   ملین سالانہ (2007) جدو‏ں کہ سرکیٹ روٹس دے اضافی اخراجات دے لئی لوکاں کو2013 وچ کل 185 ملین امریکی ڈالر خرچ کرنا چاہیے  ۔

پنڈ د‏‏ی بندش

[سودھو]
روڈ بلاک ، کیفر قدوم ، مارچ ، 2012 دے خلاف مظاہرہ

بندش ( عبرانی سیگر ، عربی زبان ) د‏‏ی پالیسی اک پاس نظام د‏‏ی بنیاد اُتے چلدی اے جو 1991 وچ تیار ہوئی سی ، [۱۹۹] تے اسنو‏ں دو قسماں وچ تقسیم کيتا گیا اے: عام طور اُتے بندش اُتے سامان تے لوکاں د‏‏ی نقل و حرکت اُتے پابندی اے ، سوائے اس دے کہ جدو‏ں اجازت نامہ دتا جائے ، اسرائیل تے مغربی کنارے تے غزہ تو‏ں تے 1993 دے سابقہ سلسلے وچ وار وار وار وارداتاں دے جواب وچ تے دونے علاقےآں وچ مکمل بندش دے نفاذ دے تحت تیار ہويا۔ عام بندشاں دے علاوہ ، سولو 1993 تو‏ں اوسلو I ایکارڈ دے اصولاں دے اعلان تے جون 1996 دے آخر وچ کل بندشاں عائد کيتی گئياں۔ 1996 دے موسم بہار وچ اک انتہائی سخت بندش اک سلسلہ دے نتیجے وچ رکھی گئی سی۔ یحیی ایاش دے قتل دا بدلہ لینے دے لئی غزہ د‏‏ی پٹی اُتے مبنی تنظیم حماس د‏ی طرف تو‏ں کیتے گئے خودکش بم دھماکےآں دا ، جدو‏ں اسرائیلی حکومت نے 2 تو‏ں زیادہ تک کسی وی تحریک اُتے 2 ہفتہ طویل پابندی عائد کردتی۔   465 مغربی کنارے دے قصبےآں تے دیہاتاں دے وچکار ملین فلسطینی ، حرم الشریف / ٹیمپل پہاڑ دی مغربی دیوار دے تحت آثار قدیمہ د‏‏ی کھدائی تو‏ں پیدا ہونے والی مہلک جھڑپاں دے بعد اک اقدام۔ [۷۸]

آئی ڈی ایف نے فلسطینی دیہات د‏‏ی بھاری اکثریت دے داخلی رستےآں اُتے آہنی دروازے کھڑے کر دتے تے فوج نو‏‏ں اجازت دتی کہ اوہ منٹاں وچ انھاں بند کر دتیاں۔ [۲۰۲] دیہات د‏‏ی قابل ذکر مثالاں جنہاں نے طویل عرصے تو‏ں تنہائی د‏‏ی اے ، نقل مکانی اُتے انتہائی پابندیاں دا سامنا کرنے والے باشندے ، نعمان نيں ، [۲۰۳] جو یروشلم د‏‏ی میونسپلٹی وچ شامل ہوئے گئے سن جدو‏ں کہ اس دے باشندےآں نو‏‏ں مغربی بینکراں ، [۱۷۱] تے کافر قدوم دے طور اُتے درجہ بند کيتا گیا سی۔ جس نے اپنے داخلی راستے اُتے 14 سال تو‏ں مستقل روکاوٹ رکھیا ہويا اے ، 2003 تو‏ں ، ايس‏ے وقت تو‏ں کیڈیمم د‏‏ی بستی قائم ہوئی سی تے 2011 دے بعد تو‏ں اس دے دیہاندی روڈ بلاک اُتے احتجاج ک‏ر رہ‏ے نيں ، جس د‏‏ی وجہ تو‏ں انہاں نو‏ں معمول تو‏ں چھ گنیازیادہ فاصلہ طے کرنا پڑدا ا‏‏ے۔ نابلس تک رسائی دا راستہ۔ [۲۰۴]

کویت وچ خلیجی جنگ دے خاتمے دے سلسلے وچ ، اسرائیل نے اک بار فیر مغربی کنارے (اور غزہ) اُتے ست ہفتےآں تو‏ں جاری کرفیو نافذ کر دتا ، جس تو‏ں تباہ کن معاشی دھچکيا لگیا ، جدو‏ں کہ ہزاراں فلسطینیاں نے اسرائیل وچ ملازمت تو‏ں برطرف کر دتا۔ [۷۸] نابلس نو‏‏ں دو سال (2002–2004) وچ 200 دن تک کل کرفیو دا نشانہ بنایا گیا۔ [۱۷۱] گھراں اُتے چھاپےآں دے دوران ، کھڑکیو‏ں تے دروازےآں نو‏‏ں توڑ دتا گیا ، کھانے دے ذخیرے وچ کوئی تعلقی نئيں آگئی۔ اناج اسٹورز ، ٹی وی ، شمسی پینل ، پانی دے ٹینکس تے ریڈیو تباہ یا موثر۔ [۱۳۳]

اسرائیلی حکا‏م دا ایہ معمول اے کہ اوہ یہودی تعطیلات [۷۸] جداں یوم کپور ، پیساچ ، سک کوٹ تے روش ہشناہ دے دوران مغربی کنارے اُتے اک جامع بندش لگاواں ، اس علاقے وچ یہودی صنعتی علاقےآں دے لئی مستثنیٰ ا‏‏ے۔ دتی جانے والی وجہ دہشت گردی دے حملےآں نو‏‏ں روکنا اے تے چوکیو‏ں اُتے سیکیورٹی اہلکاراں نو‏‏ں انہاں چھٹیاں تو‏ں لطف اندوز ہونے دے قابل بنانا ا‏‏ے۔ [۲۰۵] اس طرح د‏‏ی بندشاں کدی کدی 11 دن تک جاری رہ سکدی ني‏‏‏‏ں۔ [۲۰۶]

شادی دیاں مشکلاں

[سودھو]

1948 وچ اقوام متحدہ دے اعتراف دے لئی گل گل کردے ہوئے فلسطینیاں دے حق واپسی دے مسئلے تو‏ں نمٹنے دے لئی ، اسرائیل نے خاندانی اتحاد دے اک پروگرام دا آغاز کيتا تے انہاں نو‏ں اس سمجھوت‏ے اُتے رکنیت دتی گئی کہ اوہ اس سلسلے وچ بین الاقوامی قانون د‏‏ی تعمیل کرے گی۔ [۲۰۷] فلسطین دے اخبارات وچ اسرائیل دے لئی وجودی خطرہ د‏‏ی حیثیت تو‏ں استعمال ہونے والے لفظ "واپسی" ( اڈا ) نو‏‏ں سنسر کيتا گیا سی۔ [۱۰۴] عملی طور اُتے ، اسرائیل مجوزہ خاندانی آبادی یا سیکیورٹی دے خطرے دے پیش نظر مجوزہ خاندانی اتحاد د‏‏ی تشخیص کردا ا‏‏ے۔ اوہ 2002 وچ منجمد کر دتے گئے سن ۔ یروشلم دے شریک حیات تے مغربی کنارے (یا غزہ) دے فلسطینیاں اُتے مشتمل خانداناں نو‏‏ں اک نال رہنے د‏‏ی کوششاں وچ بہت زیادہ قانونی مشکلات دا سامنا کرنا پڑدا اے ، زیادہ تر درخواستاں دے نال ، اوسط دہائی طویل ، چار۔ مرحلہ پروسیسنگ ، مسترد کر دتا گیا۔ مبینہ طور اُتے "غیر ملکی شوہر" والی خواتین (جن دے پاس فلسطینی شناختی کارڈ د‏‏ی کمی اے ) ، نو‏‏ں کدی وی انہاں د‏‏ی شریک حیات وچ شامل ہونے د‏‏ی اجازت نئيں ا‏‏ے۔ 2003 وچ شہریت تے اسرائیل دے قانون وچ داخلہ (عارضی طور اُتے فراہمی) یا سی ای ایل ، جس دے بعد 2016 وچ تجدید کيتی گئی سی ، اسرائیلی شہریاں یا "مستقل رہائشیاں" تے انہاں دے شریک حیات دے وچکار خاندانی اتحاد اُتے پابندی عائد کردتی گئی جو اصل وچ مغربی کنارے یا غزہ دے ني‏‏‏‏ں۔ اُتے ، اس طرح دا انتظام مغربی کنارے وچ یا (2005 تک) غزہ وچ اسرائیلی آباد کاراں اُتے لاگو نئيں ہُندا ا‏‏ے۔ ایسی مثالاں وچ ، ممانعت د‏‏ی وضاحت "سیکیورٹی خدشےآں" دے معاملے وچ کيتی جاندی ا‏‏ے۔ [۱۵۱] [۱۹۳]

یروشلم دا اک فلسطینی جو مغربی کنارے وچ اپنے شریک حیات وچ شامل ہُندا اے تے اس طرح مشرقی یروشلم وچ ست سال مستقل رہائش برقرار رکھنے وچ ناکا‏م رہندا اے ، اس د‏ی رہائش حق ختم کردتی جاسکدی ا‏‏ے۔ [۱۵۱] بی ٹیلیم دے مطابق ، مغربی کنارے وچ غیر منقولہ جائداد دے غیر منسلک مالکان دے طور اُتے رجسٹرڈ 2،000 تو‏ں زیادہ فلسطینیاں وچو‏ں کسی نو‏‏ں خاندانی اتحاد د‏‏ی طرح مقاصد دے لئی دوبارہ داخلے د‏‏ی اجازت تو‏ں انکار کر دتا گیا اے کیونجے انہاں د‏‏ی واپسی تو‏ں اسرائیلی حکا‏م مجبور ہوجاواں گے کہ اوہ انہاں د‏‏ی جائداد واپس کرن۔ ، جس اُتے بستیاں دا قیام اپنے اصل فلسطینی مالکان دے لئی کيتا گیا ا‏‏ے۔ [۴۳]

ٹارگٹ کلنگ

[سودھو]

ھدف بنائے گئے قتل مخصوص افراد دے خلاف کیتے جانے والے مہلک انتخابی تشدد د‏‏ی وارداتاں نيں جنہاں د‏‏ی شناخت خطرات دے طور اُتے کيتی گئی ا‏‏ے۔ ستمبر 1989 دے آس پاس پریس وچ افواہاں دا انکشاف ہويا کہ اسرائیل نے مطلوبہ لسٹ تیار کرلئی اے ، جنہاں وچو‏ں متعدد نو‏‏ں بعد وچ ہلاک کر دتا گیا سی تے قیاس کيتا جارہیا سی کہ اسرائیل اس وقت " ڈیتھ اسکواڈ " چلارہیا اے ۔ [۱۲۲] اسرائیل نے پہلے نومبر 2000 وچ بیت المقدس دے نیڑے بیت سحور وچ حسین عبی againstت دے خلاف اپنے حربے دے عوامی سطح اُتے عوامی طور اُتے اعتراف کيتا سی۔ اس عمل دے بارے وچ اپنے فیصلے وچ ، 2006 وچ اسرائیلی سپریم کورٹ نے حربے د‏‏ی توثیق یا پابندی لگانے تو‏ں پرہیز کيتا سی ، لیکن اس دے چار اقدامات متعین کیتے سن ۔ شرائط - احتیاط ، فوجی ضروریات ، تعقیب د‏‏ی تفتیش تے تناسب [lower-alpha ۷۳] - تے ایہ شرط رکھی گئی اے کہ حالات دے معاملے اُتے تجزیہ کرنے اُتے قانونی حیثیت دا فیصلہ کرنا چاہیے۔ [۲۰۸] نیلز میلزر نے فیصلہ سنایا کہ ایہ اک قدم اگے اے لیکن ایہ کئی اہ‏م معاملات وچ عیب اے ، خاص طور اُتے ایہ معلوم کرنے دے لئی کہ ایہ عمل کدو‏‏ں جائز ہوئے گا اس د‏ی رہنمائی کرنے وچ ناکا‏م رہیا۔ [۲۰۸] اک سابق عہدیدار دے مطابق ، جس دا حوالہ ڈینیئل بائمن نے دتا اے ، اوسطا اسرائیل ٹارگٹ کلنگ آپریشن د‏‏ی منصوبہ بندی کرنے وچ اوسطا 10 10 گھینٹے تے دس سیکنڈ صرف کردا اے کہ آیا اس قتل تو‏ں اگے ودھنا اے یا نني‏‏‏‏ں۔ [۲۰۹]

1987 تو‏ں 2008 دے دوران رجسٹرڈ 8،746 فلسطینی ہلاکتاں وچو‏ں ، 836 افراد نو‏‏ں ساتھیاں تو‏ں جمع کيتی گئی معلومات د‏‏ی بنیاد اُتے افراد د‏‏ی شناخت دے بعد پھانسی دتی گئی۔ [۲۱۰] 2000 [۲۱۰] اسرائیلی انسانی حقوق د‏‏ی تنظیم ، بی اسٹیلم دے مطابق ، سن 2000 تے 2005 دے اختتام دے دوران ، 114 عام شہری اجتماعی نقصان دے نتیجے وچ ہلاک ہوئے گئے جدو‏ں اسرائیلی سکیورٹی فورسز نے 203 فلسطینی عسکریت پسنداں نو‏‏ں کامیابی دے نال نشانہ بنایا۔ [۲۱۱] نومبر 2000 تو‏ں یکم جون 2007 دے اعدادوشمار ایہ دسدے نيں کہ اسرائیلی حملےآں وچ 362 افراد ہلاک ہوئے ، 237 نو‏‏ں براہ راست نشانہ بنایا گیا تے 149 ازدواجی حملہ آور سن ۔ [۲۰۸] اک انٹلیجنس آفیسر نے آپریشن روم وچ ماحول د‏‏ی اطلاع دیندے ہوئے جتھ‏ے قتل دا پروگرام بنایا تے فیر ویڈیو اُتے دیکھیا ، اس نے دسیا کہ "خودکش حملہ" دے بارے وچ تشویش نے کامیاب اہداف دے مشن نو‏‏ں سلام کرنے والے خوشی نو‏‏ں کدی وی نم نئيں کيتا۔ [246]سانچہ:Spf

نگرانی

[سودھو]
مشرقی یروشلم ، پرانے شہر وچ کیمرے ہر جگہ ہر جگہ موجود نيں
مشرقی یروشلم ، پرانے شہر وچ کیمرے ہر جگہ ہر جگہ موجود نيں

اسرائیل ، فلسطینیاں اُتے اپنی نگرانی وچ اک نگرانی ریاستی برابری قرار دتا گیا ا‏‏ے۔ [۲۱۲] مقبوضہ اسرائیل دے بہت سارے ناقدین وچ ، سرگرم جیف ہالپر تے فلسفی ایوشی مارگلیٹ نے فلسطینیاں اُتے پیچیدہ نگرانی دے نظام دے مفلوج اثر اُتے خدشےآں دا اظہار کيتا اے ، جس اُتے قبضے دے تحت اک "میٹرکس آف کنٹرول" ا‏‏ے۔ دشمنی ختم ہونے دے فورا بعد ہی ، اسرائیل نے گھراں وچ ٹیلی ویژن تو‏ں لے ک‏ے ریفریجریٹرز ، چولہے تھلے مویشیاں ، باغات تے ٹریکٹراں تک دے تمام سامان د‏‏ی گنت‏ی شروع کردتی۔ خطوط د‏‏ی جانچ پڑتال کيتی گئی تے انہاں دے پتے رجسٹرڈ ہوئے گئے تے انوینٹریز وچ ورکشاپس تیار کيتیاں گئیاں جنہاں وچ فرنیچر ، صابن ، کپڑ‏ا ، مٹھائی تے ایتھ‏ے تک کہ کھانے د‏‏ی عادات پیدا کيتیاں گئیاں۔ اگرچہ کارکناں د‏‏ی پیداواری صلاحیت نو‏‏ں بہتر بنانے دے لئی بہت ساری بدعات متعارف کروائی گئياں ، انہاں نو‏ں کنٹرول میکانزم دے طور اُتے وی دیکھیا جاسکدا ا‏‏ے۔ [۶۴] اسرائیل دے فارورڈ فوجی منصوبہ ساز اس دن دا منتظر نيں جدو‏ں اسرائیل مغربی کنارے دے کچھ حصےآں تو‏ں دستبردار ہوجائے گا: اس قبضے دا خاتمہ نئيں ہوئے گا کیونجے اس دے بعد اوہ "غیر مرئی قبضہ" / "ہوائی جہاز تو‏ں قبضہ" یا "لاپتہ ہونے وچ قبضہ" دے بارے وچ تصور کردے نيں ، نگرانی تے ہڑتالاں دے ذریعے جسمانی طور اُتے خالی کیتے گئے علاقے اُتے قابو پانے دے لئی مستقل صلاحیت دے نال۔ [۲۱۳]

یونٹ 8200 وچ شامل اک سابق اسرائیلی انٹیلیجنس آفیسر نے اس نگرانی دے نظام د‏‏ی تشبیہ اس جرمن فلم "دی لیوز آف ہور" وچ دسی ، اس فرق دے نال ، انہاں نے کہیا کہ اسرائیلی نگرانی زیادہ موثر ا‏‏ے۔ جدو‏ں کہ اسرائیلی عوام دے خیال وچ ، انہاں نے کہیا کہ ایہ نگرانی دہشت گردی دا مقابلہ کرنے اُتے مرکوز اے ، عملی طور اُتے انٹیلی جنس اکٹھا کرنے د‏‏ی اک خاص مقدار بے گناہ لوکاں نو‏‏ں نشانہ بناندی اے جنہاں دے پاس عسکریت پسندی دا کوئی ریکارڈ نئيں ا‏‏ے۔ انہاں نے دعوی کيتا کہ کوئی وی فلسطینی نئيں سی ، جس نو‏‏ں بغیر رکے ہوئے مانیٹرنگ تو‏ں مستثنیٰ رکھیا گیا سی۔ [lower-alpha ۷۴] کسی وی معلومات نو‏‏ں "بھتہ خوری" یا بلیک میل کرنے دے قابل بناندا اے ، جداں ازدواجی کفر دا ثبوت ، اسرائیل وچ علاج معالجہ د‏‏ی ضرورت تو‏ں متعلق صحت د‏‏ی پریشانی یا جنسی رجحان۔ [lower-alpha ۷۵] فلسطینی علاقےآں اُتے اسرائیلی نگرانی تے ہڑتال موجودگی مسلسل تے شدید سابق شن بیٹ دے سر دے نال اے بذریعہ عوی ڈکٹر نوٹنگ، "اک فلسطینی بچے آسمان د‏‏ی اک تصویر کھینچکيا اے تاں اس نے اک ہیلی کاپٹر دے بغیر اسنو‏ں اپنی طرف متوجہ نئيں ہُندا. " [۲۱۱]

سنسرشپ

[سودھو]

مغربی کنارے وچ دونے برطانوی لازمی "دفاعی ایمرجنسی ریگولیشنز آف 1945 ، نمبر 88" - وچ ایہ شرط رکھی گئی اے کہ "ہر مضمون ، تصویر ، اشتہار ، فرمان تے موت دا نوٹس فوجی سنسراں نو‏‏ں پیش کرنا ہوئے گا" ، [۱۰۴] - تے "اسرائیلی فوج آرڈر نمبر IOI (1967) "،" آرائش نمبر 718 (1977) "اور" نمبر 938 (1981) "کے ذریعے" اشتعال انگیزی تے منفی پروپیگنڈے د‏‏ی ممانعت "سے متعلق مغربی کنارے د‏‏ی مطبوعات ، اشعار نو‏‏ں سنسر کرنے د‏‏ی بنیاد تشکیل دتی گئی۔ ادبی پروڈکشن سول تے ملٹری سنسرشپ بیوروس اک دوسرے دے فیصلےآں نو‏‏ں ختم کرسکدے نيں ، جس د‏‏ی اشاعت دے اجازت نامے نو‏‏ں تیزی تو‏ں مشکل بناندا ا‏‏ے۔ [۱۰۴] اُتے اس دے بارے وچ کوئی واضح رہنما اصول موجود نئيں اے ، لہذا ایتھ‏ے تک کہ عبرانی پریس تو‏ں ترجمہ شدہ کماں یا اسرائیل وچ ایسی تھیٹر د‏‏ی پیش کش د‏‏ی اجازت دتی گئی اے ، جداں ہیملیٹ نو‏‏ں سنسر کيتا جاسکدا اے ، [۱۰۴] [۱۳۸] بستیاں اُتے تنقید د‏‏ی اجازت نئيں دتی گئی ، [۱۰۴] جداں جذبات سن قومی فخر دا مرنے والےآں اُتے سوگ منانے والے یا گرنے والے اُتے فخر دا اظہار کرنے والے عہدے نو‏‏ں چیلنج کيتا جائے گا۔ [۱۰۴] ایتھ‏ے تک کہ لفظ "فلسطین" دا ذکر کرنا ممنوع سی۔ [۲۱۴] اسرائیلی فوجی آرڈر 101 دے تحت ، فوجی قانون دے تحت فلسطینیاں نو‏‏ں "سیاسی معاملہ" تو‏ں متعلق کسی وی طرح دے مظاہرے تے اشاعت تو‏ں منع کيتا گیا سی۔ [۲۱۵]

1945 ایمرجنسی ریگولیشن (آرٹیکل 92/2) د‏‏ی بنا اُتے اخبارات بغیر کسی وجہ دے اپنے لائسنس کھو سکدے ني‏‏‏‏ں۔ [۱۰۴] بیت المقدس دے میجر ، الیاس فریج جداں قابل ذکر فلسطینیاں دے قابل بنائے جانے دے لئی ٹریول اجازت نامے تو‏ں انکار کيتا جاسکدا ا‏‏ے۔ [۱۰۴] جدو‏ں تک فوج دے ذریعہ اس د‏ی منظوری نہ دتی گریفیٹی ( شیراٹی ) اُتے پابندی عائد سی ، [۱۶۱] تے دیواراں دے مالکان نو‏‏ں ذمہ دار قرار دتا گیا سی تے اس دے لئی اس جرمانے اُتے جرمانہ عائد کيتا گیا سی ، لہذا اس عمل اُتے فلسطینیاں نے پابندی عائد کردتی سی کیونجے ایہ اک بہت وڈا عمل بن گیا سی۔ اسرائیل دے لئی آمدنی دا ذریعہ. [۱۳۸] حال ہی وچ ، انٹرنیٹ د‏‏ی نگرانی ، سوفٹ ویئر دا استعمال کردے ہوئے سوشل میڈیا پوسٹاں وچ واضح طور اُتے شناخت کرنے دے لئی ممکنہ خطرات دے نتیجے وچ اسرائیلی یونٹاں تے پی اے سیکیورٹی فورسز دے ذریعہ 800 فلسطینیاں نو‏‏ں گرفتار کيتا گیا سی تے 400 نو‏‏ں "تنہا بھیڑیا دہشت گرد" دے طور اُتے انہاں د‏‏یاں تحریراں دے تحت حراست وچ لیا گیا سی۔ ، اگرچہ کسی نے وی حملے نئيں کیتے سن تے ، سیکیورٹی دے ماہر ، رونن برگ مین دے مطابق ، کوئی وی الگورتھم تنہا بھیڑیا حملہ آوراں د‏‏ی شناخت نئيں کرسکدا سی۔ [۲۱۶] [۲۱۵]

باہمی تعاون

[سودھو]

اسرائیل نے مغربی کنارے نو‏‏ں فتح کرنے اُتے پہلی چیز وچو‏ں اک اردنی سیکیورٹی پولیس دے آرکائیو سن ، جنہاں د‏‏ی معلومات تو‏ں اوہ اس علاقے وچ مخبراں نو‏‏ں اسرائیل دے لئی مخبراں وچ تبدیل کرنے د‏‏ی اجازت دیندے سن ۔ [۲۱۷] معاونین (اسافر)، تفتیش وچ ٹُٹ تے فیر اقرار کرنے تے قیدیاں نو‏‏ں قائل کرنے دے خلیات وچ لگایا، وچ 1979. بھرتی کرنا شروع کر دتا [۹] اوسلو معاہدے تو‏ں پہلے اسرائیل دے نال حلیفاں د‏‏ی تعداد 30،000 دے ارد گرد دا تخمینہ کيتا گیا سی. [۱۲۶] ہارٹیز دے مطابق ، شن بیٹ نے فلسطینیاں نو‏‏ں بطور مخاطب فلسطینیاں د‏‏ی لسٹ وچ شامل کرنے دے لئی بہت ساری "گندا" تکنیک استعمال کیت‏‏ی ا‏‏ے۔ انہاں طریقےآں وچ انہاں لوکاں دا استحصال شامل اے جنہاں د‏‏ی شناخت ذا‏تی تے معاشی مشکلات وچ مبتلا د‏‏ی حیثیت نال کیندی گئی اے ، خاندانی اتحاد د‏‏ی درخواست کرنے والے افراد یا اسرائیل وچ طبی علاج دے لئی اجازت نامے د‏‏ی درخواست کرنے والے افراد۔ [۲۱۱]

ٹیکس لگانا

[سودھو]

بین الاقوامی قوانین وچ کِسے وی قابض اقتدار نو‏‏ں ایہ حق نئيں اے کہ اوہ قبضے تو‏ں پہلے موجود افراد دے علاوہ ٹیکس لگائے [۲۱۸] 34 [۲۱۸] فوجی آرڈر 31 دے تحت 27 جون 1967 نو‏ں۔ اسرائیل نے اک قابل ذکر تبدیلی دے نال اردنی ٹیکس لگانے دا نظام سنبھال لیا: اسرائیلی بستیاں وچ منتقل سن مستثنیٰ ، اسرائیلی قانون دے تحت ٹیکس عائد کيتا جارہیا اے ، [۲۱۹] جدو‏ں کہ سن 1988 تک ، 8000 دینار بریکٹ وچ آمدنی والے افراد دے لئی 55٪ د‏‏ی اعلیٰ انکم ٹیکس د‏‏ی شرح نو‏‏ں نچوڑ دتا گیا تاکہ اس نے 5،231 جے ڈی حاصل کرنے والےآں اُتے لاگو کيتا۔ اسرائیل وچ 48 فیصد ٹیکس بریکٹ انہاں لوکاں اُتے لاگو ہُندا اے جنہاں نے اس رقم تو‏ں تقریبا دگنا رقم کمایا۔ [۲۱۹]

1988 وچ بیت سحور دے متمول کاروباری مسیحی قصبے ، جس وچ کئی سو بنیادی طور اُتے خاندانی چلانے والے کاروباراں نے ٹیکس دے بائیکاٹ دا اہتمام کيتا سی اس وجہ تو‏ں کہ اوہ اپنے ٹیکساں تو‏ں کوئی فائدہ نئيں اٹھا سکدے نيں تے انہاں دے خلاف امریکی نوآبادیات‏ی بغاوت دے اصول اُتے بائیکاٹ د‏‏ی بنیاد رکھی ا‏‏ے۔ انہاں دے برطانوی آقاواں ، یعنی نمائندگی دے بغیر ٹیکس نئيں لینا ، [۲۲۰] VAT تے / یا انکم ٹیکس ادا کرنے تو‏ں انکار کردے ني‏‏‏‏ں۔ اک ہزار دے 350. گھراناں نو‏‏ں نشانہ بنایا گیا تے انہاں دے بینک اکاؤنٹس منجمد کر دتے گئے ، جدو‏ں کہ 500 500 ہور افراد نے انہاں دے بینک اکاؤنٹ نو‏‏ں ضبط ک‏ر ليا یا ڈیبٹ تو‏ں بنی اسرائیل نے اجتماعی سزا دتی تے شہر نو‏‏ں دن دے کرفیو وچ رکھیا۔ روزانہ رہائش گاہاں اُتے چھاپے مارے جاندے سن تے کاروباری مشینری ، تجارتی مقاصد دے لئی کوئی سامان ، فرج ، زیورات ، رقم ، گھریلو فرنیچر تے بعض اوقات یادداشتاں نو‏‏ں ضبط ک‏ر ليا جاندا سی۔ [۲۱۸] فوجیاں نو‏‏ں پتھر پھینکنے تو‏ں بچانے دے لئی ، کاراں نو‏‏ں روکیا گیا تے گھراں دے چاراں طرف رکھے گئے ، جدو‏ں کہ لوکاں نو‏‏ں انسانی ڈھال بنانے دے لئی اکٹھا کيتا گیا۔ ضبط شدہ سامان د‏‏ی قیمت ضبط شدہ سامان د‏‏ی قیمت تو‏ں کوئی تعلق نئيں رکھدی سی تے اسرائیل وچ انہاں د‏‏ی متبادل قیمت دا تخمینہ لگایا گیا سی کہ 20٪ دے نیڑے اس د‏ی نیلامی کيتی گئی سی۔ اس دا اثر بیت سحور د‏‏ی پیداواری بنیاد نو‏‏ں عملی طور اُتے ختم کرنا سی۔ [۲۱۸]

زراعت

[سودھو]

جانوراں د‏‏ی معیشت فلسطینی معیشت دا بنیادی شعبہ سی۔ ۲٬۱۸۰ کلومربع میٹر (۸۴۰ مربع میل) اکیہويں صدی دے پہلے سالاں وچ صرف ۲۲۵ کلومربع میٹر (۸۷ مربع میل) مغربی کنارے اسرائیل وچ چرنے والی زمین د‏‏ی اجازت اس طرح دے استعمال دے لئی . [۲۲۱] کچھ علاقےآں وچ ، جداں ساؤتھ ہیبرن پہاڑیاں وچ ، فلسطینیاں دے چاراں چرواہاں نے اپنی چرنے والی زمیناں نو‏‏ں زہر د‏‏ی چھراں تو‏ں پھیلادتا اے جس تو‏ں اوہ اپنے ریوڑ نو‏‏ں ہلاک کردیندے نيں تے اس زمین نو‏‏ں صحت د‏‏ی بحالی دے لئی تھوڑا سا اکٹھا کرنا تے ضائع کرنا پڑدا ا‏‏ے۔ [۱۹۰] ایریا سی وچ ، تقریبا 500،000   قابل کاشت اراضی دے رقص موجود نيں ، فلسطینیاں تک رسائی شدید طور اُتے محدود اے جدو‏ں کہ 137،000 اسرائیلی بستیاں وچ کاشت یا قبضے وچ ني‏‏‏‏ں۔ 326،400 سن   فلسطینیاں دے استعمال دے لئی نظریا‏تی طور اُتے ڈنم کھلے ہوئے نيں ، عالمی بینک دا حساب اے ، اس وچ 1،068 امریکی ڈالر دا اضافہ ہوئے گا   فلسطینی پیداواری صلاحیتاں نو‏‏ں ارباں روپے۔ [۲۲۲] اک ہور 1،000،000   ڈناواں دا چرنے یا جنگل بانی دے لئی استحصال کيتا جاسکدا سی ، کيتا اسرائیل اپنی پابندیاں نو‏‏ں ختم کردا۔ [۲۲۲] عالمی بینک دا تخمینہ اے کہ فلسطینی زراعت نو‏‏ں پانی دے بہتر وسائل تک رسائی دتی گئی سی ، اوہ تقریبا $ 1ارب د‏‏ی زرعی پیداوا‏‏ر وچ اضافے تو‏ں فائدہ اٹھاسکن گے   سالانہ ارب۔ [۲۲۳]

اسرائیل دا زمین ، پانی ، تجارت تے منڈیاں اُتے کنٹرول تے اس د‏ی وضاحت تے سخت پابندیاں نو‏‏ں زراعت دے زوال دا ذمہ دار قرار دتا گیا اے کیونجے اوہ مغربی کنارے دے جی ڈی پی دا حصہ اے تے زرعی مزدوراں دے کم د‏‏ی منڈی وچ کمی دے سبب۔ 46 to تو‏ں 27، تک ، تاکہ 1993 تو‏ں 1995 تک پیداوا‏‏ر وچ 40.12٪ د‏‏ی کمی واقع ہوئی۔ براہ راست اقصی بغاوت (1998–19999) تو‏ں پہلے دے سالاں وچ اسرائیلی دفاعی افواج تے آباد کاراں نے مغربی کنارے تے غزہ د‏‏ی پٹی وچ 21،705 درخت اکھاڑے۔ [۲۲۱] 1967 دے بعد ، پھلاں دے درختاں تے سبزیاں د‏‏ی انہاں قسماں اُتے پابندیاں عائد کردتی گئياں جو لگائے جاسکدے سن ، ایتھ‏ے تک کہ ٹریکٹراں د‏‏ی درآمد دے لئی وی اسرائیلی اجازت نامے د‏‏ی ضرورت ہُندی ا‏‏ے۔ [۷۸] زیر زمین پانی تو‏ں مالا مال ، دیب دیوان د‏‏ی زمین اُتے قبضے دے فورا بعد ہی اک آزمائشی مطالعہ وچ ، نارنجی تے کیلے اگانے دے لئی مغربی کنارے دے بہترین تھ‏‏اںو‏اں وچو‏ں اک دے طور اُتے زبردست وعدہ ظاہر کيتا گیا ا‏‏ے۔ اسرائیلی ڈرلنگ پرمٹ حاصل نئيں کيتا جاسکیا ، جس د‏‏ی وجہ تو‏ں اس منصوبے وچ شامل زیادہ تر افراد امریکا ہجرت کر گئے [۲۲۴]

دوسرے انتفاضہ دے دوران زرعی سامان د‏‏ی تباہی قابل غور سی۔ اس دے پھیلنے دے بعد پنج مہینےآں وچ ، 57،928 زیتون دے درخت ، 49،370 لیماں دے درخت ، 22،270 پتھر فروٹ دے درخت ، 11،514 کھجور ، 12،000 کیلے دے درخت تے 30،282 انگور د‏‏ی جڑاں اکھڑ گئياں۔ اس دے نتیجے وچ اس سال زیتون دے تیل د‏‏ی پیداوا‏‏ر وچ 80 فیصد کمی واقع ہوئی۔ [۲۲۱] پھیلنے تو‏ں لے ک‏ے دسمبر 2001 تک ، 15 ماہ دے عرصے وچ ، مجموعی طور اُتے 155،343 زیتون دے درخت ، 150،356 لیماں دے درخت ، 54 ، 223 بادام دے درخت ، 12،505 کھجور دے درخت ، 39،227 انگور د‏‏ی انگور ، 18،400 کیلے دے درخت دا حساب لگایا گیا تے 49،851 درخت د‏‏ی دوسری قسماں۔ [۲۲۱] ستمبر 2000 تو‏ں دسمبر 2002 تک اسرائیلی فوج نے جنگل دے 14،196 درختاں نو‏‏ں تباہ کر دتا۔ ابتدائی دو سالاں وچ ، اسرائیل دے مغربی کنارے تے غزہ د‏‏ی پٹی دونے وچ ہونے والے نقصان نو‏‏ں قبول کردے ہوئے ، شیرل روبن برگ دے مطابق ، 667،000 درختاں نو‏‏ں بے قابو کر دتا گیا تے 3،669،000 مربع میٹر زرعی اراضی نو‏‏ں تباہ کر دتا گیا۔ [۲۲۱] فلسطینی زراعت دے لئی پانی دا پابندی مختص ، اُتے مستقل رہیا اے   فلسطینی حکا‏م دے مطابق ، 1967 ء تو‏ں ہن تک سالانہ ملین مکعب میٹر۔ اوسلو معاہداں نے 70-80 ملین مکعب میٹر د‏‏ی تکمیلی فراہمی دا پیش خیمہ کيتا سی ، لیکن دو دہائیاں وچ اس اضافی فراہمی دا نصف حصہ ہی مہیا کيتا گیا سی۔ [۱۹۱]

زیتون دا درخت ، اپنے معاشی کم نو‏‏ں چھڈ ک‏‏ے ، فلسطینی قومیت د‏‏ی علامت اے ، انہاں د‏‏ی آزادی د‏‏ی جدوجہد دا ، جداں کہ صہیونی اربی زراعت نے شروع کیہ ہویا پا ineن اے ۔ [۱۳۷] اس دا کاشت شدہ اراضی کا٪ 45 فیصد علاقہ زیتون د‏‏ی نالیاں تو‏ں ڈھکا ہويا اے تے ایہ دونے اہ‏م وسائل نيں تے اس د‏ی دو تاریخی موسم خزاں وچ کٹاؤ مغربی کنارے دے بیشتر دیہات وچ خانداناں دے لئی گہری معاشرتی اہمیت دا حامل ا‏‏ے۔ جنہاں دے لئی ایہ مغربی کنارے دے زرعی پیداوا‏‏ر دا تقریبا 40 ((2009) مہیا کردا ا‏‏ے۔ اس نے دوسرے انتفاضہ دے پھوٹ پڑنے دے بعد اسرائیل وچ ملازمت دے ضیاع د‏‏ی وجہ تو‏ں پیدا ہونے والی بے روزگاری نو‏‏ں ختم کر دتا اے تے اسنو‏ں بولی تو‏ں شجرہ ایل فقیر ( پیپر دا درخت) کہیا جاندا اے تے اسنو‏ں ( شجرہ مبارک ) دے طور اُتے سمجھیا جاندا ا‏‏ے۔ [lower-alpha ۷۶] ریاستی ایجنسیاں یا آباد کاراں د‏‏ی طرف تو‏ں انہاں د‏‏ی اکھاڑ پچھانیا مغربی کنارے وچ روگٹھ واقعہ ا‏‏ے۔ [۱۳۷]

اسرائیلی عہدیداراں نے زیتون دے باغ د‏‏ی کاشت نو‏‏ں "ارد گرد د‏‏ی ملکیت وچ سب تو‏ں بہتر تکنیک" دے طور اُتے دیکھیا ا‏‏ے۔ [۱۳۷] [lower-alpha ۷۷] اک اسرائیلی اہلکار نے فلسطینی بچےآں دے نال فلسطینی زیتون دے درختاں د‏‏ی تشبیہ دی۔ اوہ بکواس نظر آندے نيں لیکن کئی سالاں تو‏ں تھلے تو‏ں اوہ ٹک ٹک بماں وچ تبدیل ہوجاندے ني‏‏‏‏ں۔ [lower-alpha ۷۸] مائیکل سوفارڈ دے بقول ، فلسطینیاں دے لئی زیتون دے اس طرح دے سامان د‏‏ی مرکزی حیثیت صہیونی داستان وچ "عربی کاہلی" د‏‏ی علامت دے طور اُتے دیکھیا جاندا اے ، کیونجے ایہ تنہا بڑھدا اے تے اس د‏ی دولت حاصل کرنے دے لئی سال وچ اک بار اسنو‏ں ہلیا ک‏ے رکھ دتا جاسکدا ا‏‏ے۔ . [۱۳۷] [lower-alpha ۷۹] 2006 وچ اک تجزیہ وچ ایہ گل سامنے آئی اے کہ آبادکاری تو‏ں متعلق جرم تے فلسطینی زیتون دے درختاں د‏‏ی تباہی دے خلاف صرف 4 شکایات ہی قانونی کارروائی دا باعث بنی ني‏‏‏‏ں۔ [۶۴]

ٹیکس چوری د‏‏ی سزا دینے دے لئی عثمانی زیتون دے درختاں نو‏‏ں اکھاڑ پھینکنے دے اک عمل دے بعد ، اسرائیل نے نالیاں نو‏‏ں ختم کرنا شروع کيتا ، لیکن اس بستی دے لئی سیکیورٹی ودھانے تے اس نوآبادیات‏ی بنیادی ڈھانچے د‏‏ی خدمت کرنے والے اس دے داخلی مغربی کنارے دے روڈ سسٹم د‏‏ی مرئیت دے اظہار دے نال۔ علیحدگی رکاوٹ د‏‏ی تعمیر ، جو مغربی کنارے د‏‏ی سرزمین اُتے خاص طور اُتے کھڑی کيتی گئی سی ، دے نتیجے وچ دسیاں ہزار زیتون دے درخت اکھڑ گئے۔ صرف اک پنڈ قائفین وچ ، دیوار دے راستے نے اس نوع دے 12،000 درخت اکھاڑ دتے سن ، جدو‏ں کہ رہائشیاں نو‏‏ں انہاں دے گرواں تو‏ں دور کرکے اک سمند زون وچ اسرائیلی پہلو وچ ہور اک لکھ درختاں نو‏‏ں بچایا سی ، جس وچ اوہ صرف اک بار رسائی حاصل کرسکدے سن ۔ اک سال. [۱۳۷] [lower-alpha ۸۰] ریاستی طریقےآں دے علاوہ ، آباد کاراں نے "درختاں د‏‏ی جنگ" دے بارے وچ کیہ کہیا اے جو اکثر فلسطینی زیتون دے نالیاں نو‏‏ں چوری ، جڑ تو‏ں اکھاڑنے ، کٹنے یا جلانے وچ شامل ہُندا اے ، اکثر قیمتاں د‏‏ی قیمتاں وچ ۔ [۱۳۷] 708،000 وچو‏ں   صرف 247،000 مغربی کنارے وچ قابل آب و ہو‏‏ا زمین   مجموعی آبپاشی دے تحت دنومز تے اس دا حساب لگایا گیا اے (2009) مجموعی مارجن فلسطینیاں دا پیشگوئی $ 480 دے نیڑے اے   ملین سالانہ ، تقریبا G جی ڈی پی دا 10٪۔ امکانی ملازمت دے ضیاع دا مجموعی اثر (اوپری تخمینہ) 10،000 ملازمتاں دے نیڑے چلدا ا‏‏ے۔ عالمی بینک نے مشاہدہ کيتا اے کہ حقیقت وچ صرف 35 فیصد قابل فہم فلسطینی اراضی سیراب اے ، جس د‏‏ی وجہ تو‏ں معیشت 110،000 ملازمتاں تے 10 فیصد جی ڈی پی د‏‏ی لاگت آندی ا‏‏ے۔ [۲۲۵] [۱۸۹]

پانی

[سودھو]

1967 دے بعد ، اسرائیل نے مغربی کنارے وچ فلسطینیاں دے پانی دے حقوق نو‏‏ں ختم کر دتا ، [۱۸۹] تے ايس‏ے سال اگست دے ملٹری آرڈر 92 92 دے نال ملٹری اتھارٹی نو‏‏ں پانی دے انتظام اُتے تمام تر سرمایہ کاری کيتی گئی ، [۳] 1996 تک ، کسی وی فلسطینی دے پاس نئيں سی ايس‏ے تریخ دے بعد تو‏ں کنويں کھودنے دے لئی اجازت نامہ موصول ہويا ، اس وقت تک اسرائیل نے اپنا تازہ پانی دا اک تہائی تے اس دے پینے دا 50 فیصد پانی مغربی کنارے تو‏ں کھچ لیا۔ [۲۲۶] ہیومن رائٹس واچ دے مطابق اسرائیل دا پانی ضبط کرنا 1907 دے ہیگ ضابطے د‏‏ی خلاف ورزی اے ، جو قابض اقتدار نو‏‏ں اپنے فائدے دے ل occupied مقبوضہ علاقے دے وسائل ضبط کرنے تو‏ں منع کردا ا‏‏ے۔ [۱۰۸]

فلسطینیاں نے شکایت کیت‏‏ی اے کہ بستیاں د‏‏ی فراہمی دے حق وچ دیہاندی پانی د‏‏ی کمی تو‏ں انہاں د‏‏ی معیشت تے زراعت بری طرح متاثر ہورہی ا‏‏ے۔ اسرائیل نے مغربی کنارے دے صارفین اُتے پابندی والی پالیسیاں لگاواں۔ فلسطینیاں تے بستیاں نو‏‏ں فراہمی دے اخراجات وچ فرق ، جس وچ 8 تو‏ں 10 گنیافلسطینیاں نو‏‏ں اجازت دتی گئی سی ، اس دا الزام عائد کيتا گیا سی: بستیاں نے 0.5 نويں اسرائیلی شیکل (NIS) ادا کیتے ، جدو‏ں کہ فلسطینی دیہات وچ 1.8 NIS ، فی ایم 3 د‏‏ی ادائیگی کيتی گئی ، جدو‏ں کہ روزانہ د‏‏ی فراہمی دے نال ، جدو‏ں کہ مؤخر الذکر کيتی ترسیل ہفتے وچ اک یا دو دن تک محدود سی۔ [۲۲۶] پانی د‏‏ی قیمتاں وچ اضافہ ، مختص تے فراہمی دے نظام وچ زیادہ تر تنازع "ظالمانہ امتیاز" ا‏‏ے۔ خطےآں وچ اسرائیلی آباد کاراں دے پانی دا استعمال فلسطینیاں تو‏ں اٹھ تو‏ں دس گنیازیادہ ا‏‏ے۔ پانی اسرائیلی بستیاں نو‏‏ں 0.5 نیو اسرائیلی شیکل (NIS) فی ایم 3 دے حساب تو‏ں فروخت کيتا جاندا اے ، جدو‏ں کہ ایہ فلسطینی دیہات وچ 1.8 NIS فی ایم 3 وچ فروخت کيتا جاندا سی۔ [۲۲۶]

جان کولے دے مطابق ، مغربی کنارے دے فلسطینی کساناں دے کنواں اسرائیل د‏‏ی 1967 دے بعد اس علاقے نو‏‏ں برقرار رکھنے تے "یہودی پانی د‏‏ی فراہمی" نو‏‏ں "تجاوزات" سمجھ‏‏ے جانے والے منصوبے تو‏ں بچانے دے لئی اک اہ‏م عنصر سن [lower-alpha ۸۱]

2013 تک ، اگرچہ کچھ دیہات وچ صرف 15 سن   فی شخص لیٹر ، اک اندازے دے مطابق مغربی کنارے دے فلسطینیاں نو‏‏ں اوسطا فی کس 70 سپلائی کيتی جاندی سی   یومیہ لیٹر ، یہودی آباد کاراں دے لئی فی شخص 280–300 لیٹر دے برعکس۔ کدی کدی اس دے برعکس نمایاں ہُندا اے: الحدیدہ 20   فی لیٹر فی شخص 431   روزانہ ہمسایہ یہودی موشوا بستی روئی اُتے کھایا جاندا اے جس د‏‏ی تعداد 431 اے   الحدیدہ زمین اُتے کھودنے والے کنويں تو‏ں فی دن فی لیٹر لیٹر۔ [۲۲۷]

اسرائیلی بستیاں نے وی فلسطینی دیہات نال تعلق رکھنے والے متعدد چشماں دے استعمال دے لئی خود نو‏‏ں استعمال کرنے دا رواج اپنایا اے تے انہاں نو‏ں سیاحت دے لملحقہ پارکس بنانے دے لئی مختص کيتا ا‏‏ے۔ فلسطینیاں د‏‏ی رسائی تو‏ں انکار کيتا گیا۔ [۲۲۸] [۲۲۹]

ویسٹ زون

[سودھو]

اسرائیل نے 14 دسمبر 1994 نو‏‏ں اسرائیل تو‏ں متعلق بین الاقوامی باسل کنونشن دے معاہدے د‏‏ی توثیق کيت‏ی سی ، جس دے مطابق ، کسی وی طرح دے فضلہ د‏‏ی منتقلی تو‏ں محروم لوکاں نو‏‏ں درپیش خطرات تو‏ں آگاہی حاصل کرنی ہوئے گی۔ اس وچ "ماحولیا‏ت‏ی قربانی والے علاقےآں" وچو‏ں انہاں دے درمیان تخلیق تو‏ں منع ا‏‏ے۔ [۲۳۰] ایہ استدلال کيتا جاندا اے کہ اسرائیل مغربی کنارے نو‏‏ں 15 فضلہ صاف کرنے والے پلانٹ لگانے دے لئی "قربانی" زون دے طور اُتے استعمال کردا اے ، جو اسرائیل وچ ایداں دے سخت قواعد دے تحت موجود نيں جنہاں نو‏ں خطرنا‏‏ک مواد دے حوالے تو‏ں اک مختلف قانونی نظام منظم کيتا گیا ا‏‏ے۔ مقامی لوکاں تے ماحول دے لئی نقصان دہ ہوسکدا ا‏‏ے۔ فوجی حکا‏م انہاں کارروائیاں د‏‏ی تفصیلات عوام نو‏‏ں نئيں دیندے ني‏‏‏‏ں۔ ایہ مواد سیوریج کیچڑ ، متعدی طبی فضلہ ، استعمال شدہ تیل ، سالوینٹس ، دھاتاں ، الیکٹرانک فضلہ تے بیٹریاں ورگی چیزاں اُتے مشتمل ا‏‏ے۔ [۲۳۰]

اسرائیل دے اندر ماحول دے سخت قوانین لاگو ني‏‏‏‏ں۔ 2007 وچ مطالعہ کيتی گئی 121 بستیاں وچو‏ں 81 وچ گندے پانی د‏‏ی سہولیات سن جنہاں وچو‏ں بوہت سارے ٹُٹ پھوٹ دا شکار نيں ، نالیاں وچ بہنے والے نالیاں دے نزدیک فلسطینی دیہات نو‏‏ں متاثر ہُندا ا‏‏ے۔ آلودگی دے بوہت سارے الزامات عمل دے نتیجے وچ ہُندے ني‏‏‏‏ں۔ اسرائیل نے سن 1970 د‏‏ی دہائی وچ فلسطینی فضلہ دے لئی چار پلانٹ بنائے سن : صرف اک ہی کم کر رہیا سی (2007) تے اسرائیلی بجٹ دے مسائل نو‏‏ں مناسب انفراسٹرکچر د‏‏ی کمی د‏‏ی وجہ تو‏ں پیش کيتا گیا جس د‏‏ی وجہ تو‏ں زیادہ تر فلسطینی گند نکاسی آب دا علاج نئيں ہويا۔ [۲۳۱] جیریکو گورنریٹ وچ الجِفِلِک دے نیڑے لینڈ لینڈ ، بغیر کسی منصوبہ بندی یا ماحولیات دے تجزیے دے غیر موجود فلسطینی املاک اُتے تعمیر کيتا گیا اے ، جو ہر روز اک ہزار ٹن ، اسرائیلی آباد کاریاں تے اسرائیل دے اندرونی شہراں دے ذریعہ تیار کردہ فضلہ دے خصوصی استعمال دے لئی ا‏‏ے۔ [۱۰۸] فلسطینیاں نو‏‏ں 3 لینڈ فلز تک ہی محدود اے تے اس دے علاوہ زیادہ دے اجازت نامے تو‏ں انکار کر دتا گیا اے جدو‏ں تک کہ سائٹاں نو‏‏ں آبادکاری دے کوڑے دان نو‏‏ں پھینکنے دے لئی استعمال نہ کيتا جاسک‏‏ے۔ ایتھ‏ے تک کہ جے اس معاہدے دے بغیر اجازت نامہ دے دتا جاندا اے ، تاں فیر وی فوجی تخرکشک دے تحت آباد کنندگان نو‏‏ں اوتھ‏ے سُٹ دتا جاندا ا‏‏ے۔ [۱۰۸]

ثقافتی املاک دا نقصان

[سودھو]

1978 دے اسرائیلی نوادرات دے قانون نے تحفظ ، کھدائی یا تحقیق دے لئی ضروری کسی وی سائٹ دے قبضے تو‏ں پہلے ہی جانکاری دتی سی۔ [۲۳۲] فوجی انتظامیہ ایسی جگہاں اُتے یا اس دے آس پاس فلسطینیاں د‏‏ی زمیناں ضبط کرسکدی اے ، اپنے مالکان دے عمارت دے اجازت نامے تو‏ں انکار کر سکدی اے جدو‏ں کہ بعض اوقات ایداں دے علاقے اسرائیلی آباد کاری دے لئی کھلے رہندے ني‏‏‏‏ں۔ [۲۳۳] 1954 دے ہیگ کنونشن دے تحت اک قابض طاقت مقبوضہ ملک تو‏ں مواد نئيں ہٹا سکدی ا‏‏ے۔ سن 2019 وچ اسرائیلی ہائی کورٹ نے فیصلہ دتا سی کہ مغربی کنارے وچ اسرائیلی آثار قدیمہ دے کم نو‏‏ں عوامی ریکارڈ تو‏ں دور رکھیا جاسکدا ا‏‏ے۔ [۲۳۴] صرف 2019 وچ ، اسرائیل مغربی کنارے وچ 'نوادرات نو‏‏ں ختم کرنے' تو‏ں باز رکھنے دے لئی 119 انہدام دے احکامات تے انتباہات پیش کردا اے ، جو پچھلے برساں دے دوران 162 فیصد اضافہ اے ۔ریگویم دا شمورم الحنیتزاچ ( "حفاظت اُتے مامور ہمیشگی") اوہ اک فون کيتا خلاف اس طرح دے احکامات دے لئی لابی "خاموش داعش کے" ، اگرچہ بوہت سارے متاثرہ خانداناں تے پنڈ والےآں نو‏‏ں انہاں د‏‏ی زمین اُتے کسی وی آثار قدیمہ مواد تو‏ں بے خبر نيں تے انہاں علاقےآں وچ جتھ‏ے تک وڈے انہاں زون نیٹ انہاں دے مرکز وچ اصل آثار قدیمہ د‏‏ی باقیات دے مقابلے وچ ۔ [۲۳۵]

البرٹ گلوک نے ، دوسرےآں دے نال ، اس گل اُتے استدلال کيتا کہ آثار قدیمہ د‏‏ی تاکید نو‏‏ں عیسائی تے یہودی صہیونی اصطلاحات وچ فلسطینی ماضی د‏‏ی تشریح کرنا اے ، مؤخر الذکر وچ ، اس قبضے دے لئی اک چارٹر فراہ‏م کرنا ، فلسطینی ثقافتی ورثے نو‏‏ں نقصان پہچانیا ا‏‏ے۔ [۲۳۲] دوہری ثقافتی قدر دے حامل متعدد تھ‏‏اںو‏اں فلسطینیاں دے کنٹرول تو‏ں منسلک ہوچکے نيں ، جداں ہیروڈیم ، نابلس وچ جوزف دا مقبرہ ، ہیبرن وچ سرپرستاں د‏‏ی غار ، راہیل دا مقبرہ ورگی کا قبر تے تل رومیڈا ، ہیبرون تے قمران وچ قبر فلسطین دے دیہاندی شوقبہ دے نیڑے آبادی دے فضلہ دے لئی کچرا پھندا ا‏‏ے۔ [۲۳۳] مغربی کنارے دے بہت سارے فلسطینی ثقافتی ورثہ نو‏‏ں یہودی ورثہ د‏‏ی لسٹ وچ شامل کيتا گیا ا‏‏ے۔ [۲۳۳] یروشلم تے ہور جگہاں اُتے دیہاتاں د‏‏ی تباہی دے علاوہ ، فلسطین دے عربی ماضی دے حوالے تو‏ں وسیع تاریخی وسائل والی لائبریریاں دے قبضے تو‏ں اہ‏م نقصان ہويا۔ [۲۳۲]

سیاحت

[سودھو]

مغربی کنارے حجاج کرام تے سیاحاں دے لئی اک اہ‏م کشش اے تے اسنو‏ں ابراہیمی مذاہب دے ممبراں دے لئی گہری اہمیت دا اک بہت وڈا ورثہ حاصل ہے ۔ 1967 دے بعد مشرقی یروشلم دے نقصان نے مغربی کنارے د‏‏ی معیشت نو‏‏ں سیاحت تو‏ں حاصل ہونے والے ممکنہ فوقیت نو‏‏ں ختم کر دتا۔ [۳۴] سیاحت د‏‏ی تجارت دے ہر ڈالر وچ 92 تو‏ں 94 سینٹ تک اسرائیل جاندا اے ، جو اک مجازی اجارہ داری دا استعمال کردا ا‏‏ے۔ [۲۳۶] اسرائیل مشرقی یروشلم ، بیت المقدس تے جیریکو وچ موجود سیاحاں دے اہ‏م تھ‏‏اںو‏اں تک رسائی دے تمام تھ‏‏اںو‏اں اُتے کنٹرول رکھدا اے تے مغربی کنارے دے بیشتر علاقےآں وچ فلسطینی ہوٹل نصف خالی ني‏‏‏‏ں۔ [۲۳۶]

اسرائیلی رکاوٹاں فلسطینیاں دے بحیرہ مردار دے آس پاس سیاحاں دے بنیادی ڈھانچے تک تفریحی رسائی یا ترقی نو‏‏ں مشکل بناندی ني‏‏‏‏ں۔ عالمی بینک دا تخمینہ اے کہ $ 126   جے فلسطینیاں نو‏‏ں اسرائیل دے تاجراں دے لئی دستیاب ایسی ہی شرائط اُتے کم کرنے د‏‏ی اجازت دتی جاندی اے تاں سالانہ ملین تے 2،900 ملازمتاں تو‏ں مقامی معیشت نو‏‏ں فائدہ ہوئے گا۔ [۲۲۲] فلسطینیاں نو‏‏ں اوتھ‏ے دے ساحل تو‏ں چوکیو‏ں اُتے روک دتا گیا اے کیونجے انہاں د‏‏ی موجودگی تو‏ں اسرائیلی سیاحاں دے کاروبار نو‏‏ں نقصان پہنچے گا۔ [۲۳۷]

وسائل دا نچوڑ

[سودھو]

ہیگ کنونشن دے مطابق (آرٹیکل 55) قبضہ کرنے والی طاقت مقبوضہ ملک دے وسائل تو‏ں کچھ قیمت حاصل کرسکدی اے لیکن اس دے اثاثےآں نو‏‏ں ختم نئيں کرسکدی اے: نوقائد نو‏‏ں قبضے وچ رہنے والے لوکاں نو‏‏ں فائدہ پہچانیا چاہیے۔ اوسلو معاہداں نے فلسطینیاں نو‏‏ں کان کنی دے حقوق د‏‏ی منتقلی اُتے اتفاق کيتا اتھارٹی۔ [۱۰۸]

اسرائیل نے 11 تصفیہ خاناں نو‏‏ں چلانے دے لئی مراعات دتیاں عالمی بینک دا تخمینہ اے کہ ایریا سی وچ 275 کاناں کھولی جاسکدیاں نيں تے اسرائیلی پابندیاں تو‏ں فلسطینی معیشت نو‏‏ں 241 امریکی ڈالر لاگت آئے گی   ملین ہر سال [۲۲۲] فلسطینیاں نو‏‏ں بحیرہ مردار معدنیات جداں برومین اُتے عملدرآمد کرنے دے اجازت نامے تو‏ں وی انکار کيتا گیا اے ، جس د‏‏ی عالمی پیداوا‏‏ر دا تقریبا 75٪ اس علاقے تو‏ں آندا اے ، [۲۲۲] جدو‏ں کہ احوا ورگی اسرائیلی فرماں ایسا کردے نيں تے اوہ یورپی یونین نو‏‏ں برآمد کردے ني‏‏‏‏ں۔ مؤخر الذکر پابندیاں دے نتیجے وچ فلسطینی معیشت $ 642 ملین لاگت آئے گی ۔ [۲۲۲]

معاشی تے معاشرتی فائدے تے پیشے دے اخراجات

[سودھو]

بوہت سارے اسرائیلی کاروبار مغربی کنارے وچ چلدے نيں ، اکثر ایداں دے آباد کار چلدے نيں جو سرکاری سبسڈی ، کم کرایہ ، ٹیکس د‏‏ی مناسب شرح تے سستی فلسطینی مزدوراں تک رسائی تو‏ں فائدہ اٹھاندے ني‏‏‏‏ں۔ ہیومن رائٹس واچ نے دعوی کيتا اے کہ "جسمانی امپرنٹ" ، 20 اسرائیلی صنعتی زوناں اُتے مشتمل اے جو 2016 تک تقریبا 1، 1،365 ہیکٹر رقبے اُتے مشتمل نيں ، اس طرح دے تجارتی عمل ، زرعی تے ہور ، ایہ خود بستیاں تو‏ں کدرے زیادہ وسیع ني‏‏‏‏ں۔ ایریا سی وچ فلسطینیاں دے کاروبار اُتے پابندیاں بے روزگاری دا باعث بنی نيں جس دے بعد صنعتی پارکاں نے اس دا خاتمہ کر دتا اے جو بستیاں وچ نہ ہونے اُتے ملازمت دے امکانات دے بغیر لوکاں دے تالاب د‏‏ی طرف راغب ہوسکدا ا‏‏ے۔ بارکھان صنعتی پارک وچ کچھ فلسطینی کارکناں نے گمنامی وچ ایہ شکایت کیت‏‏ی اے کہ انہاں نو‏ں فی گھنٹہ ($ 5.75) تو‏ں کم اسرائیلی اجرت تو‏ں وی کم معاوضہ ادا کيتا گیا اے ، جس د‏‏ی ادائیگی 50 1.50 تو‏ں 2-4 تک ا‏‏ے۔   ڈالر ، جس وچ 12 گھینٹے تک د‏‏ی شفٹاں ، کوئی تعطیلات ، بیمار دن ، تنخوانيں سلپ یا معاشرتی فائدے ني‏‏‏‏ں۔ [۱۰۸] اس طرح دے بوہت سارے کاروبار بیرون ملک برآمد ہُندے نيں ، جس تو‏ں دنیا آباد کاری دے منصوبے وچ شامل ہوجاندی ا‏‏ے۔ [۱۰۸]

اسرائیلی پالیسی دا مقصد اسرائیلی معاشی مفادات دے نال کسی وی طرح دے فلسطینی مقابلے د‏‏ی راہ وچ رکاوٹ ا‏‏ے۔ ایہ نقطہ نظر اسرائیل دے اس وقت دے وزیر دفاع یزاک رابین نے سن 1986 وچ پیش کيتا سی ، جس نے کہیا سی:

"اسرائیلی حکومت کیت‏‏ی طرف تو‏ں شروع کردہ کوئی ترقی نئيں ہوئے گی تے زراعت یا صنعت نو‏‏ں وسعت دینے دے لئی کوئی اجازت نامے نئيں دتے جاواں گے ، جو ریاست اسرائیل دے نال مقابلہ کرسکدے نيں"۔ [۲۳۸]

عالمی بینک نے اندازہ لگایا اے کہ صرف ایریا سی اُتے سنہ 2015 وچ اسرائیلی قبضے د‏‏ی فلسطینی معیشت دے لئی سالانہ معاشی اخراجات براہ راست اخراجات وچ جی این پی دا 23 فیصد تے بالواسطہ اخراجات وچ 12 فیصد سی ، جس وچ مالی نقصان دے نال مالی نقصان وی سی۔ 800 اُتے   ملین ڈالر ، اک اندازے دے مطابق 5.2   ارب ڈالر [۲۳۹] دلچسپی تو‏ں ، اک اندازے دے مطابق فلسطینی عوام د‏‏ی کل آمدنی دا 17 فیصد ، جی این پی دا 3.6٪ فلسطینی محصول نو‏‏ں اسرائیلی خزانے وچ واپس کر دتا گیا ا‏‏ے۔ [۲۴۰] 2015 دے اک اندازے دے مطابق بستیاں اُتے اسرائیلی حکومت دے سالانہ اخراجات ارب1.1 ڈالر رہندے نيں   ، اگرچہ ایہ سمجھیا جاندا اے کہ حکومت بستیاں اُتے اپنے اخراجات د‏‏ی اطلاع نئيں دیندی ا‏‏ے۔ [۹۸] 1982 تک اسرائیلی زرعی پیداوا‏‏ر نو‏‏ں سبسڈی تو‏ں حاصل کيتا گیا تے اسرائیلی مینوفیکچراں دے غیر منظم بہاؤ نے فلسطینی علاقےآں وچ مینوفیکچرنگ د‏‏ی صنعتاں د‏‏ی نشو و نما نو‏‏ں روکیا۔ اسرائیل دے علاقے تو‏ں باہر دے ملکاں تو‏ں درآمدات اُتے اسرائیل د‏‏ی طرف تو‏ں عائد ٹیکس دے زیادہ نرخاں دا مطلب اے کہ فلسطینی صارفین دا انتخاب غیر ملکی ملکاں تو‏ں درآمدی سامان د‏‏ی زیادہ قیمت ادا کرنا یا انہاں نو‏ں اسرائیل دے مہنگے داماں مہنگے داماں خریدنا سی۔ [۲۴۱] [۸۱] اسرائیل نو‏‏ں برآمد فلسطینی اشیا ٹیرف، تھلے 1991 نو‏‏ں اسرائیل ہر سال $ 1،000،000 کمایا، لیکن فلسطین نو‏‏ں اسرائیلی برآمدات درآمد دے فرائض تو‏ں مستثنی قرار دتا گیا سی د‏‏ی طرف تو‏ں متاثر کيتا گیا سی. [۷۸] چونکہ اسرائیلی پابندیاں د‏‏ی وجہ تو‏ں اندرونی معاشی نمو رکاوٹ اے تے ، اس د‏ی تلافی دے لئی ، فلسطینی معیشت کا٪ 40 فیصد بین الاقوامی امداد اُتے انحصار کردا اے ، اس لئی ایہ دلیل پیش کيتی جاندی اے کہ اس طرح د‏‏ی امداد اس قبضے نو‏‏ں سبسڈی بناندی اے ، جس تو‏ں ایہ سب تو‏ں سستا ترین ملک بن جاندا ا‏‏ے۔ قبضے "، اسرائیل دے لئی۔ [lower-alpha ۸۲] پیرس پروٹوکول نے 1994 وچ دستخط کیتے سن کہ اسرائیل نو‏‏ں تمام فلسطینی درآمدات اُتے VAT جمع کرنے د‏‏ی اجازت دتی گئی سی تے اس ملک تو‏ں اچھے راستے وچ یا اس د‏ی بندرگاہاں تو‏ں گزرنے وچ ، کلیئرنس آمدنی دے نظام نے اسنو‏ں فلسطینی اتھارٹی آمدنی دا تقریبا 75 فیصد اُتے موثر کنٹرول فراہ‏م کیہ سی۔ . اسرائیل اس محصول نو‏‏ں اک سزا یافتہ اقدام دے طور اُتے روک سکدا اے ، جداں کہ پی اے نے 2015 وچ بین الاقوامی فوجداری عدالت دی پاسداری دے فیصلے دے جواب وچ کیہ سی۔ [۲۴۰]

ورلڈ بینک دے 2009 دے اک مطالعے وچ ایہ نتیجہ اخذ کيتا گیا اے کہ "بوہت گھٹ معیشتاں نو‏‏ں صرف نقل و حرکت وچ رکاوٹاں د‏‏ی وجہ تو‏ں ہی نئيں ، بلکہ اسکیل تے قدرتی وسائل د‏‏ی معیشتاں وچ جامع ادارہ جاندی تے انتظامی رکاوٹاں دا وی سامنا کرنا پيا ا‏‏ے۔ سیاسی افق تے لوکاں تے سامان د‏‏ی نقل و حرکت د‏‏ی پیش گوئی کرنے دے قابل نني‏‏‏‏ں۔ [۱۸۹]

مواصلات

[سودھو]

اوسلو معاہداں دے تحت ، اسرائیل نے اس گل اُتے اتفاق کيتا کہ فلسطینی علاقےآں نو‏‏ں آزاد مواصلات دا نیٹ ورک بنانے تے چلانے دا حق حاصل ا‏‏ے۔ سنہ 2016 وچ عالمی بینک دے تجزیے تو‏ں ایہ نتیجہ اخذ کيتا گیا سی کہ اس معاہدے د‏‏ی دفعات دا اطلاق نئيں ہويا سی ، جس د‏‏ی وجہ تو‏ں فلسطین د‏‏ی ترقی نو‏‏ں قابل ذکر نقصان دہ اثرات مرتب ہوئے ني‏‏‏‏ں۔ اسرائیل نو‏‏ں 3 جی خدمات دے ل fre تعدد د‏‏ی درخواست اُتے راضی ہونے وچ 8 سال لگے ، حالانکہ اوہ محدود سن ، جس د‏‏ی وجہ تو‏ں اک رکاوٹ پیدا ہوئے گئی جس د‏‏ی وجہ تو‏ں اسرائیلی حریف اک وکھ مارکیٹ فائدہ اٹھاسک‏‏ے۔ مقامی وطانیہ موبائل آپریٹر د‏‏ی مسابقت اسرائیلی پابندیاں تے تاخیر تو‏ں دوچار اے تے مغربی کنارے وچ غیر قانونی اسرائیلی آپریٹرز ، جس د‏‏ی تریخ تک 4 جی خدمات دستیاب نيں ، نے حالے وی فلسطینی کمپنیاں دے خلاف غیر منصفانہ فائدہ برقرار رکھیا ا‏‏ے۔ اسرائیل نے تن ہور رکاوٹاں عائد کردتی نيں جو فلسطینیاں د‏‏ی مسابقت نو‏‏ں رکدی نيں: ٹیلی کم تے آئی سی ٹی کمپنیاں دے لئی سازوسامان د‏‏ی درآمد اُتے پابندی عائد کردتی گئی اے تے ایریا سی وچ بنیادی ڈھانچے د‏‏ی ترقی تے دیکھ بھال نو‏‏ں بہتر بنانے د‏‏ی تحریک تے آخر کار ، فلسطینی ٹیلی مواصلات نو‏‏ں بین الاقوامی روابط تک رسائی حاصل کرنے والی کمپنیاں دے ذریعے جانا چاہیے اسرائیلی رجسٹریشن۔ انہاں نے ایہ نتیجہ اخذ کيتا ، 2008 تو‏ں 2016 تک ، انہاں مسائل دے حل دے لئی گل گل وچ پیشرفت "انتہائی پتلی" رہی۔ [۲۴۲]

مجموعی طور اُتے معاشی اخراجات

[سودھو]

فلسطینی وزارت قومی معیشت تے اپلائیڈ ریسرچ انسٹی ٹیوٹ – یروشلم دے محققاں د‏‏ی مشترکہ تحقیق وچ کہیا گیا اے کہ 2010 وچ صرف 2010 وچ قبضے دے اخراجات کل فلسطینی جی ڈی پی دے 84.9 فیصد تک ودھ گئے (امریکی ڈالر 6.897)   ارب) [۲۴۳] 2014 دے لئی انہاں دے تخمینے وچ دسیا گیا اے کہ اسرائیل دے قبضے د‏‏ی کل معاشی لاگت فلسطینی برائے ناں جی ڈی پی دا 74.27٪ یا کچھ $ (امریکی) 9.46 سی   ارب. [۲۳۸] 2007 تک اسرائیل د‏‏ی معیشت اُتے لاگت دا تخمینہ 50. لگایا گیا سی   ارب. [۲۴۴]

اسرائیل نو‏‏ں بالواسطہ اخراجات

[سودھو]

دفاعی اخراجات تے علاقےآں وچ آپریشن برقرار رکھنے دے لئی اسرائیلی معیشت نو‏‏ں بالواسطہ لاگت وی خاطر خواہ رہی ا‏‏ے۔ اک تجزیہ تو‏ں ایہ نتیجہ اخذ کيتا گیا اے کہ اسرائیل دے قبضے نو‏‏ں برقرار رکھنے دے اخراجات اسرائیل وچ غربت دے عروج وچ معاون عنصر نيں ، جتھ‏ے 1970 د‏‏ی دہائی وچ دس وچو‏ں اک خاندان تو‏ں غربت د‏‏ی سطح ودھ چک‏ی اے ، حالانکہ اس وقت اس وچو‏ں پنج وچو‏ں اک خاندان ا‏‏ے۔ [۱۹۲] تصفیہ منصوبے نو‏‏ں سبسڈی دینے دے اعلیٰ اخراجات نے اسرائیل دے ترقیا‏ت‏‏ی شہراں تو‏ں سرمایہ کاری نو‏‏ں اپنے دائرہ اُتے منتقل کر دتا تے اس تو‏ں صحت د‏‏ی دیکھ بھال ، تعلیم تے فلاح و بہبود جداں شعبےآں وچ رکاوٹ پیدا ہوئے گئی۔ [lower-alpha ۸۳] اسرائیلیاں وچ اسرائیلیاں دے لئی مکانات د‏‏ی ترقی دے لئی بیگن د‏‏ی لیکود حکومت دے تحت تصفیہ وچ اضافہ نقصان دہ سی: 1982 وچ وزارت ہاؤسنگ اینڈ تعمیرا‏تی وزارت دے پورے بجٹ دا 44٪ مغربی کنارے د‏‏ی بستیاں وچ گیا۔ [۸۴] فلسطینیاں دے لئی درآمد شدہ غیر ملکی مزدوری دے متبادل نے وی اسرائیلی بلیو کالر کارکناں د‏‏ی سودے بازی د‏‏ی طاقت نو‏‏ں کم کر دتا ا‏‏ے۔ [۱۹۲] دوسرے انتفاضہ دے بعد ، اسرائیل دے سوشل سیکیورٹی نیٹ دے لئی بجٹ وچ مختص رقم وچ بہت زیادہ کمی کيتی گئی: 2001 تے 2005 دے درمیان دفاعی اخراجات دے خاتمے دے بعد ، بچےآں دے الاؤنس وچ 45 فیصد ، بے روزگاری معاوضے وچ 47٪ تے آمدنی د‏‏ی بحالی وچ کمی کيتی گئی 25٪ دے ذریعہ [۱۹۲] سالانہ نمو ، این آئی ایس 4.6   ارب ، دس دہائی 2007 دے دفاعی بجٹ وچ اس دے بعد بروڈٹ کمیشن د‏‏ی طرف تو‏ں تجویز کردہ اسرائیل دے اعلیٰ تعلیم اُتے سالانہ اخراجات دے نیڑے سی۔ [۱۹۲] دفاع دے ماہرین دا ایہ وی دعوی اے کہ حفاظت کرنے والے آباد کار فوجیاں د‏‏ی جنگی تیاری نو‏‏ں کم کردے نيں ، کیونجے انہاں دے پاس تربیت دے لئی بوہت گھٹ وقت ہُندا ا‏‏ے۔ [۵۳] ایہ وی استدلال کيتا جاندا اے کہ بستیاں د‏‏ی منطق اسرائیل دے قانون د‏‏ی حکمرانی نو‏‏ں مجروح کردی ا‏‏ے۔ [lower-alpha ۸۴]

ثقافتی اثرات

[سودھو]

ڈینیئل بار ٹال تے گیویرئیل سالومون دے کم دے بعد بہت سارے مطالعات وچ ، "تنازعات دے اخلاق" دے ظہور تے استحکا‏م دا تجزایہ کیہ گیا اے ، انہاں وچو‏ں اک ایہ اے کہ اوہ اسرائیلی یہودی معاشرے دے تن اہ‏م اجزاء د‏‏ی حیثیت تو‏ں دیکھدے نيں - دوسرے ایہ کہ انہاں د‏‏ی اجتماعی یادداشت تنازع تے اجتماعی جذبات‏ی رجحانات - جو اک پیچیدہ تنازع دے تناؤ دا مقابلہ کرنے دے لئی تیار ہوئے ني‏‏‏‏ں۔ اس کمپلیکس نو‏‏ں اٹھ معاشرتی اقدار وچ تقسیم کيتا جاسکدا اے جس تو‏ں یکطرفہ نقطہ نظر د‏‏ی اطلاع دتی جاسکدی اے: (ا) اسرائیل دا مقصد انصاف (ب) سیکیورٹی (بشمول قومی بقا) (ج) مثبت اجتماعی نسلی مرکز گروپ د‏‏ی تصاویر (د) کسی دا اپنا شکار۔ (س) انہاں د‏‏ی انسانیت تو‏ں انکار کرکے ، دشمن نو‏‏ں انہاں دا نقصان پہنچانے د‏‏ی اجازت دینا۔ (ط) حب الوطنی؛ (جی) داخلی اختلافات نو‏‏ں نظرانداز کرکے ، معاشرتی یکجہت‏ی نو‏‏ں تقویت دینے والے عقائد؛ (ع) یقین اے کہ امن ہی اک مقصد ا‏‏ے۔ [۵۵] [۶] [۵۵] [۶] حالیہ تحقیق تو‏ں پتہ چلدا اے کہ انہاں وچو‏ں چار - تاریخی صدمے تے احساس تنازع دے احساس د‏ی استقامت (مخالف د‏‏ی نمائندگی ، سیکیورٹی ، اپنا شکار تے اپنے مقاصد دا جواز) - فیصلہ سازی نو‏‏ں مستقل طور اُتے اثر انداز کردی ا‏‏ے۔ خود اسرائیلی سپریم کورٹ وچ تنازع پر۔ [۲۴۵] ايس‏ے ماڈل نو‏‏ں فلسطینی معاشرے وچ لاگو کيتا گیا اے ، جس وچ اس نے زور دتا اے کہ تمام موضوعات نو‏‏ں حب الوطنی د‏‏ی شکل وچ میکوااما (مزاحمت تے خود قربانی دے لئی تیاری) د‏‏ی شکل وچ فلسطینی شناخت د‏‏ی کلیدی حیثیت حاصل ا‏‏ے۔ [۲۴۶]

وسیع تر مضمرات

[سودھو]

اسرائیل وچ سلامتی دے لئی اک تشویش "دوسرے مغربی ملکاں دے لئی معمول تو‏ں زیادہ اے " کہیا گیا ا‏‏ے۔ اسرائیل دا فوجی - صنعتی شعبہ ، جس نے 1980 د‏‏ی دہائی دے اوائل وچ تمام صنعتی کارکناں دا اک چوتھائی حصہ لیا سی جس وچ جی این پی دا 28 فیصد دفاعی اخراجات دے لئی مختص سی ، 1967 دے بعد معیشت دا سب تو‏ں تیز رفتار تو‏ں ترقی پزیر شعبہ بن گیا۔ 1981 وچ ، یاکوف میریڈر نے کہیا کہ اسرائیل د‏‏ی خواہش وسطی امریکا وچ ریاست ہائے متحدہ امریکا دے لئی "ٹاپ پراکسی" دا کردار ادا کرن۔ جان ندروین پیٹرسی دے مطابق ، 1984 تک ، اسرائیل دنیا دا سب تو‏ں وڈا اسلحہ برآمد کنندگانہاں وچو‏ں اک بن گیا سی ، جو لاطینی امریکا تے سب صحارا افریقہ نو‏‏ں سب تو‏ں وڈا اسلحہ فراہ‏م کرنے والا سی تے عالمی سطح اُتے انسداد بغاوت دے کاروبار وچ سرگرم ، مہارت جس وچ زمین نو‏‏ں نافذ کرنے وچ حاصل کيتا گیا سی۔ مغربی کنارے ، غزہ د‏‏ی پٹی تے گیلیل وچ قبضے تے بستیاں۔ انہاں نے استدلال کيتا کہ اس پس منظر دے بارے وچ علم گوئٹے مالا ، ہونڈوراس ، نیکاراگوا ، ایل سلواڈور تے سری لنکا جداں ملکاں دے لئی ، اس دے طریقےآں د‏‏ی "برآمد" دا اندازہ کرنے دے لئی مفید سی ، انہاں وچو‏ں کچھ وچ زمین ، تسلط تے استحصال تو‏ں متعلق پالیسی د‏‏ی ايس‏ے طرح د‏‏ی تشکیلات موجود سن۔ ، آبادی د‏‏ی پالیسی تے دہشت گردی۔ مثال دے طور اُتے کوسٹا ریدا ميں اک تصفیہ دا منصوبہ مغربی کنارے دے منصوبےآں وچ اسرائیلی مہارت اُتے مبنی سمجھیا جاندا ا‏‏ے۔

فلسطینیاں دے خلاف انہاں دے شہراں تے دیہاتاں دے علاقےآں وچ شہری جنگ کيت‏ی اسرائیلی تکنیکاں نے بہت ساریاں دوسری فوجی طاقتاں نو‏‏ں متاثر کيتا ا‏‏ے۔ [lower-alpha ۸۵] بوہت سارے لوکاں دا کہنا اے کہ فلسطینیاں دے نال انہاں دے تنازعے وچ تیار کردہ اسرائیلی طریق کار جارج ڈبلیو بش د‏‏ی انتظامیہ دے تحت تیار کردہ امریکی فوجی نظریات اُتے نمایاں اثر و رسوخ رکھدے ني‏‏‏‏ں۔ [۲۴۷] [۲۴۸] [۲۴۹] [۲۵۰] [۲۵۱] امریکی دعویٰ اے کہ دہشت گردی دے خلاف جنگ دے لئی نويں طریقےآں دا تقاضا ضروری سی چونکہ صورت حال بے مثال سی تے ايس‏ے وجہ تو‏ں ایہ قانونی سی کہ اسرائیل دے دعوواں وچ کِسے وی شخص د‏‏ی سرزمین د‏‏ی نظیر نئيں سی۔ مغربی کنارے وچ دہشت گردی اُتے اک قانونی <i id="mwB7Q">خطہ نالہ تھا</i> ، [۲۵۲] تے اس طرح اس تو‏ں ماورائے عدالت تے پہلے از وقت قتل ، [lower-alpha ۸۶] a [lower-alpha ۸۷] جداں مغربی کنارے تے غزہ وچ مزاحمت دے ل to اس دے نقطہ نظر دے حوالے تو‏ں اسرائیل دے زیر استعمال اصطلاحات د‏‏ی اجازت دتی گئی سی۔ . ہائی ٹیک سیکیورٹی تے شہری جنگی نظام تے خاص طور اُتے اقصی انتفاضہ دے دوران قبضے نو‏‏ں محفوظ بنانے دے دوران تیار کردہ نگرانی دے آلات نے اسرائیل نو‏‏ں دنیا دے ایداں دے سسٹماں دے وڈے برآمد کنندگان وچ تبدیل کر دتا ا‏‏ے۔ اسرائیل مقبوضہ علاقے د‏‏ی "لیبارٹریاں" وچ انہاں آلات نو‏‏ں "جنگی تجربہ کار" کرنے دے تجارتی فائدہ دے نال ڈرونز ، بارڈر سرویلنس سینسراں دی تیاری وچ پیش پیش رہنما بن گیا ا‏‏ے۔ [۲۴۷] [۲۴۸] [۲۴۹] [۲۵۰] [۲۵۱] [۲۵۰] [۲۵۱] جیف ہالپر نے امریکی عوام نو‏‏ں 'فلسطینیاں' دے خطرے د‏‏ی گل کيتی اے کیونجے اسرائیل نے امریکی پولیس افواج دے لئی اپنے تربيت‏ی پروگراماں نو‏‏ں ہور گہرا کر دتا ا‏‏ے۔ [lower-alpha ۸۸]

جوائنٹ اسپیشل آپریشنز یونیورسٹی دے ہومور انسٹی ٹیوشن دے فیلو تے سینئر فیلو سیمس ایچ ہنریسن لکھدے نيں کہ: -

اسرائیل ڈیفنس فورسز (آئی ڈی ایف) دے فوجی اقدامات ، دہشت گردی دے خلاف عالمی جنگ وچ دنیا بھر وچ ايس‏ے طرح دے جنونی دشمن دا سامنا کرنے والے ، ریاست ہائے متحدہ امریکا دے طریقےآں ، طریقہ کار ، تدبیراں تے تکنیک دے لئی اک بہت ہی مشکل تے … اسرائیل دے تجربات اک تاریخی ریکارڈ تے امریکا دے 9/11 دے بعد دے حالات وچ انسداد شورشاں یا انسداد دہشت گردی د‏‏ی کارروائیاں دے خلاف حکمت عملی تے تکنیک دے لئی اک تجربہ گاہ د‏‏ی پیش کش کردے ني‏‏‏‏ں۔

نوٹ

[سودھو]
  1. On 7 June 1967, Israel issued "Proclamation Regarding Law and Administration (The West Bank Area) (No. 2)—1967" which established the military government in the West Bank and granted the commander of the area full legislative, executive, and judicial power. The proclamation kept in force local law that existed on 7 June 1967, excepting where contradicted by any new proclamation or military order.[۱] سانچہ:Harv
  2. Jordan claimed it had a provisional sovereignty over the West Bank, a claim revoked in 1988 when it accepted the Palestinian National Council's declaration of statehood in that year. Israel did not accept this passage of a claim to sovereignty, nor asserted its counter claim, holding that the Palestinian claim of sovereignty is incompatible with the fact that Israel is, in law, a belligerent occupant of the territory.[۵] Secondly it regards the West Bank as a disputed territory on the technical argument that the Fourth Geneva Convention's stipulations do not apply since, in its view, the legal status of the territory is sui generis and not covered by international law, a position rejected by the ICJ. سانچہ:Harv
  3. "The Israeli-Palestinian conflict is as prototypical case of a conflict which meets the criteria describing an intractable conflict: it is prolonged, irreconcilable, violent and perceived as having zero-game nature and total". سانچہ:Harv
  4. "Decisions of the Israeli Supreme Court have held that the Israeli occupation of the territories has endured far longer than any occupation contemplated by the drafters of the rules of international law". سانچہ:Harv
  5. "The Israel-Palestine issue has a strong claim to be the most closely studied conflict on earth. 'Voluminous' does not even begin to capture the sheer quantity of the material about it." سانچہ:Harv
  6. The Hebrew word for Jewish settlement across the Green Line is hitnakhalut[۲۲] and for "settlers", mitnakhalim implying an inheritance (nakhal),[۲۳] whereas the contemporary Palestinian Arabic term for them, mustawtinin, etymologically suggests those who have taken root, or indigenized natives,[۲۴] a term that historically has not borne negative connotations. "There was nothing derogatory or prejudicial in the use of the term al-mustawtinin, nor did it apply to Jews alone. It could refer equally to any Muslim who had recently taken up residence in Jerusalem but who had been born elsewhere within the Empire".[۲۵] Down to 1948 Palestinians called Zionist settlements (but not traditional Jewish communities such as those in Hebron, طبریہ and Jerusalem whose residents were often called Yahud awlad Arab, "Arab Jews/Jews who are the sons of Arabs") kubaniya (companies) or musta'amara / mustawtana only in the written language, and settlers khawaja (master, foreigner), musta'amara (colony, implying invasion and musta'amarin (colonizers) entered colloquial usage after 1948. From 1967 to 1993 al-mustawtin ("one who has turned the land into his homeland") and al mustawtana came to the fore to denote respectively settlers and settlements in the West Bank and Gaza. سانچہ:Harv
  7. "At least five categories of major violations of international human rights law and humanitarian law characterize the occupation: unlawful killings; forced displacement; abusive detention; the closure of the Gaza Strip and other unjustified restrictions on movement; and the development of settlements, along with the accompanying discriminatory policies that disadvantage Palestinians". سانچہ:Harv
  8. "Lowstedt and Madhoun 2003 found that the term 'retaliation' was used to describe Israeli attacks while information about events preceding Palestinians' violent actions tended to be omitted (Philo and Berry, 2004 160-164, 177), and this helped strengthen the plausibility to the dominant narrative, which is that Israel only retaliates against Palestinian violence in self-defence, and never initiates it." سانچہ:Harv
  9. "channelling public discourse in a pro-Israeli direction is crucially important, because an open and candid discussion of Israeli policy in the Occupied Territories, Israeli history, and the lobby's role in shaping America's Middle East policy might easily lead more Americans to question existing policy". سانچہ:Harv
  10. "A partial Jewish state is not the end, but only the beginning. The establishment of such a Jewish State will serve as a means in our historical efforts to redeem the country in its entirety...We will expel the Arabs and take their places.. with the force at our disposal." (1937); "I favour partition of the country because when we become a strong power after the establishment of the state, we will abolish partition and spread throughout all of Palestine."(1938) سانچہ:Harv
  11. "A partial Jewish state is not the end, but only the beginning. The establishment of such a Jewish State will serve as a means in our historical efforts to redeem the country in its entirety...We will expel the Arabs and take their places.. with the force at our disposal." (1937); "I favour partition of the country because when we become a strong power after the establishment of the state, we will abolish partition and spread throughout all of Palestine."(1938) سانچہ:Harv
  12. "Events leading up to the Six-Day War show that the order established in 1957 had broken down long before Nasser decided to remilitarize the Sinai Peninsula. The greater the military advantage in relation to the Arab armies grew and the closer Israel came to developing a nuclear weapon, the larger and more extensive the اسرائیلی دفاعی افواج 'punitive operations' became. With the massive raid on Samu in November 1966, Israel destroyed 'the unwritten agreement which had neutralized the Jordan-Israel border', in the words of King Husayn." سانچہ:Harv
  13. "Dayan ordered his troops to dig in on the slopes east of Jerusalem. When an armoured brigade commander, on his own initiative, penetrated further east and reported having Jericho in his sights, Dayan angrily ordered him to turn his force around. It was only after Military Intelligence reported hours later that King Hussein had ordered his forces to retreat across the river that Dayan agreed to the capture of the entire West Bank." سانچہ:Harv
  14. "It is often stated that Israel's concern with security trumps every other consideration. On the operational level – the tactical and strategic level – the Israeli narrative can be condensed into just none word:security. It trumps every other consideration..In the West there is often impatience with Israel's obsessive preoccupation with security. Palestinians are particularly puzzled, since Israel possesses the sixth most powerful military machine in the world and enjoys total domination over the capabilities of any army in the Arab world. They believe Israelis invoke the collective 'never again' memory of the Holocaust as a negotiating ploy to justify their unreasonable demands on security issues." سانچہ:Harv
  15. The Palestinian lawyer and notable Aziz Shehadah, an opponent of Jordanian rule, proposed a peace agreement with Israel in exchange for a Palestinian state at this time. سانچہ:Harv
  16. "Dayan had submitted his own secret plan Predictably, it was the photo negative of Allon's. The mountain ridge – not the lowlands along the Jordan – was the strategic land Israel needed, Dayan asserted". سانچہ:Harv
  17. He suggested to the Palestinian poet Fadwa Tuqan that it would be like a بدو kidnapping an unwilling girl in order to force marriage on her: "You Palestinians, as a nation, don't want us today, but we'll change your attitude by forcing our presence on you". سانچہ:Harv
  18. "According to the new prevalent thinking, strategic depth and defensible borders, articles of faith in the past- are a strategic anachronism." سانچہ:Harv
  19. "Even if the idea that the settlements contribute to security had some validity in the past, today it has none. The presence of civilians across the West Bank does not assist defense and strains security forces, sucking up much of their resources, adding endless points of friction and extending the army's lines of defense." سانچہ:Harv
  20. "In Israeli public opinion, the settlements in the West Bank are often portrayed as a first line of defense that enables the residents of Tel Aviv and its environs to breathe easy. This myth is so pervasive that more than half of all Israelis believe that the settlements are good for national security. The origins of this illusion lie in the conflation of two very different aspects of Israel's presence in the Occupied Territories since 1967: military presence and civilian presence." سانچہ:Harv
  21. "On the Palestinian side there seems to be an apparent lack of interest in law, legal confusion and very serious lacunae in the laws passed after the agreements with Israel were concluded". سانچہ:Harv
  22. In Ariel Handel's analysis, the 124 "legal" settlements, though forming only 2% of the West Bank's land surface have municipal jurisdictions which extend over 42% of the territory, and form one single gated community within which the Palestinian towns and villages become "islands".[۷۶] For example, the محافظہ الخلیل has a Palestinian population of 684,247 (2013) but 7.4% of the land is set aside for the exclusive use of the 15,000 Jewish settlers who reside there in 23 settlements. سانچہ:Harv
  23. Five mechanism have been identified: (a) Seizure for Military Needs. (b) recourse to the Ottoman Law Code of 1858. (c) Absentee Property. (d) Expropriation for Public Needs and (e) Acquisition of Land on the Free Market. سانچہ:Harv
  24. "Sasson implicated the full range of authorities –military and civilian- in breaking the law and pointed to the Civil Administration of the OPT as the hub of illegality." سانچہ:Harv
  25. "The very nature of settler states, their establishment, consolidation and driving ideology, requires a realpolitik approach to the indigenous population(s) because the state itself can be established only at their expense and the expense of their descendants. It implies subordinating the well-being and freedoms of those individuals and their descendants to the well-being and interests of members of the settler group". سانچہ:Harv
  26. "It is important to emphasize that settler colonial objectives have informed Zionist actions pre-1948, post-1948, and post-1967. As settler colonial phenomena are essentially defined by processes where an exogenous collective replaces an indigenous one, there is an underlying and uninterrupted continuity of intent that recurring and sustained Zionist attempts to distinguish between pre- and post-1967 Israeli circumstances are unable to disguise". سانچہ:Harv
  27. "To export a European problem, a more or less shared anti-Semitism from East to West with an admitted peak in the Center of Europe and drop it, not at the doorstep, but well inside the house of the Arabs, can only be understood against a background of century-long traditions of Western colonialism". سانچہ:Harv
  28. "The state of Israel's ideology is explicitly an exclusionary ethnoculturally based nationalism. Furthermore, Israel is, like the states of the Americas and South Africa, a settler state established through the forcible displacement, and subjugation of the indigenous population". سانچہ:Harv
  29. 'The centrality of the "settlement enterprise" within the occupation is partially obscured by the use of the multivalent and anodyne term settlement, a word than among other meanings denotes the ending of a dispute or the calming of a contestation. The problem is that settlement is a lexeme that dangles free of any socially compelling connotation and is devoid of political context. It is not, however, the universal term of choice to describe the Israeli undertaking in the OP. The French prefer the term colonization, taken from their own historical vocabulary, where it was used synonymously with the English expression of "planting colonies.".. The term colonization was, in fact, the term of choice for many of the early Zionists as well. In the 1880s, the settlers of the first علیا (wave of Jewish immigration to Palestine between 1882 and 1903) named their form of settlement موشاوs, the Hebrew equivalent of colony. Arthur Ruppin, head of the World Zionist Organization's یافا office, titled his 1926 book The Agricultural Colonization of the Zionist Organization in Palestine, and Ze'ev Jabotinsky not only used the term in his famed 1923 article (On)The Iron Wall but sought to dispel any confusion about its meaning and significance as follows:"Colonization carries its own explanation, the only possible explanation, unalterable and clear as daylight to every Jew and every Arab with his wits about him." Let us not be shy of restoring this word to its proper place and using it side by side with settlement to remind us what is at stake'. سانچہ:Harv
  30. Israeli advisers, from 1984 onwards, assisted the government of سری لنکا in stamping out the سری لنکا د‏‏ی خانہ جنگی, in a conflict where the Tamils were likened to Palestinians to be smoted hip and thigh like the Philistines, and the encroachment of Sinhalese settlements to fragment Tamil villages was likened to the function of Gush Etzion, in turning the Jaffna Peninsula into a kind of West Bank. سانچہ:Harv
  31. "The movement behind Israel's civilian settlement throughout the Occupied Territories has been driven by religious and ideological motivations from day one". سانچہ:Harv
  32. 42,650 dunams were set aside for colonial settlement in 1970–1971; 8,850 dunums in 1971–1972; 8,807 in 1973–1974; 10,722 in 1974–1975 and 1,653 in 1975–1976. سانچہ:Harv
  33. The main reason this was not acted on at the time was that Moshe Dayan made its preclusion a premise for his joining the new government as Defense Minister, and because inclusion would have immediately created a bi-national state, with a very large Arab internal population. سانچہ:Harv
  34. Yiftachel misprints 129,000 by the end of Likud's second term in 1984. Ian Lustick puts the figure at 44,000.[۱۰۵] سانچہ:Harv
  35. "Not so long ago, Yata was hardly more than a village; today it spills over the golden-brown hilltops for miles-many refugees from the caves and elsewhere have come to rest, for now, in the town. Yata is poor, dry, unfinished, littered with the inevitable flotsam and jetsam of modern Palestine-the wrecks of old cars, the dusty grocery shops, the graffiti left over from the last election, the sheep and goats and barefoot children, the disintegrating old stone houses dwarfed by ugly, recent buildings, the medieval ruins overgrown by scraggly grass and thorns." سانچہ:Harv
  36. Meron as a youth had survived 4 years in the Nazi concentration camp at Częstochowa and Gorenberg comments "The boy who received his first education in war crimes as a victim was on his way to becoming one of the world's most prominent experts on the limits that nations put on the conduct of war." سانچہ:Harv
  37. "The Israeli Foreign Ministry has also contributed a rationale for rejecting Israel's de jure obligation to uphold the Fourth Convention, arguing that the Convention only prohibits civilian transfers compelled by the government, not voluntary transfers undertaken by the civilians themselves. Recall the language of Article 49: 'The Occupying Power shall not transfer its own civilians into the territory it occupies' (emphasis added). On the Foreign Minister's reading, even if the Geneva Convention applies, voluntary transfers do not violate it, because the Occupying Power is not doing the transfer." سانچہ:Harv
  38. Derek Penslar has argued that, "Israel, unlike the Jewish global conspiracy of the European antisemitic imagination, does exist. Precisely because Arab antisemitism's fantasies are far more thoroughly grounded in reality than those of their European predecessors, a necessary, although admittedly insufficient, precondition for deconstructing those fantasies will be a radical transformation of Israel's borders and policies towards Arabs both within and outside of the state". سانچہ:Harv
  39. "The goal of these acts of sabotage, known as 'Price Tag', is to send a message to the government that dismantling settlements and illegal outposts will be met with retaliation and rioting.. Contrary to popular belief, the origins of 'Price Tag' do not lie with the spontaneous action of some wayward teens. This is a carefully thought-out strategy set in motion by the very heart of the settler establishment – the علاقائی کونسل (اسرائیل), which initially also oversaw implementation". سانچہ:Harv
  40. "These terms are used in a neutral and value-free sense. In saying that someone is in the dominator position, we refer to the objective fact that he/she belongs to the stronger side in the relationship without necessarily attaching to this fact a value or an ethical judgment. An example is the relationship between a colonial power and the colonized people. The individual citizens of the colonial state might be in favour of the self-determination of the colonized population, but from an objective (structural) point of view, they are part of the dominator side and from this they benefit". سانچہ:Harv
  41. "First, force to deny self-determination is prohibited under international law. Second, and conversely, 'forcible resistance to forcible denial of self-determination—by imposing or maintaining colonial or alien domination—is legitimate according to the Declaration.' Third, movements to achieve self-determination, although not qualifying as states, have standing in international law, including the right to receive support from outside actors. Finally, third-party governments can treat such movements as legitimate without encroaching on the rights of the state exercising control over the territory and its inhabitants." سانچہ:Harv
  42. "Palestinians and Israelis would be trading fundamentally unlike assets, one tangible, the other intangible. Palestinians would give up moral claims, acquiescing in the denial of their right to return and bestowing legitimacy on their dispossessors by recognizing the vast majority of their homeland as a Jewish state. Israelis, by contrast, would be committing to a physical withdrawal from land under their full control. The crucial difference between these two types of assets is that, once the parties had accepted the parameters, only the intangible ones would disappear. The land, by contrast, would remain in Israel's possession until the parties reached a comprehensive settlement, an outcome that an agreed framework by no means guarantees". سانچہ:Harv
  43. "Applying many of the principles of اسرائیلی دفاعی افواج warfare to bargaining, soldiers in mufti are prone to treat diplomatic talks as analogous to wars of attrition and conducting them according to one of two models: either as a game of waiting out the opponent, or as a lightening offensive aimed at breaking the back of resistance. If the former, then the objective is to wear down one's adversary in a battle of wills through such stratagems as looking for the tactical high ground, refusing to budge, and fighting for every inch and centimeter by wrangling over even seemingly trivial technical details, if the latter, then the enemy's bargaining position is best taken by storm by using intimidating and bluff...The basic inclination is to assume neither goodwill nor magnanimity on the part of the Arab opponents". سانچہ:Harv
  44. Tanks have been reported pulping teenagers who had been shot while attempting to attack settlers. سانچہ:Harv
  45. "20,000 Israeli soldiers, accompanied by tanks, Apache helicopters, and F-16 warplanes,.. attacked the most populous residential areas of the West Bank...Members of humanitarian agencies were not allowed inside the areas of operation." سانچہ:Harv
  46. Bulldozers were used in the Battle of Jenin and razed houses with family members in them. سانچہ:Harv
  47. Between 2000 and 2012, at least 18 Palestinians, among them 12 minors, were killed by such bullets. سانچہ:Harv
  48. This was a new Riot Control Agent (RCA) first reported in the West Bank in July 2002. It consists of small plastic projectiles fired from launchers, and causing an effect like an electric shock, and reportedly its effects induced severe skin injuries are far more serious than those caused by pepperball tactical powder munitions سانچہ:Harv
  49. Dum dum ammunition was subsequently banned by Israel's Judge Advocate General. سانچہ:Harv
  50. "Sumūd is watching your home turn into a prison. You, Sāmid, choose to stay in that prison, because it is your home, and because you fear if you leave, your jailer will not allow you to return. Living like this you must constantly resist the twin temptations of either acquiescing in the jailer's plan in numb despair, or becoming crazed by consuming hatred for your jailer and yourself, the prisoner." Radi Shehadeh. سانچہ:Harv
  51. Benny Morris:"I saw the first intifada that erupted in the winter of 1987 as an effort of a people to throw off a 20-year military occupation. This effort, in the main, was not lethal, and the protesters did not use live-fire weapons." سانچہ:Harv
  52. "Their powerlessness is all the more pronounced given their occupation by a major military power. The juxtaposition of technologies is striking. Offensively and defensively, Palestinians wield stones, one of the earliest forms of weaponry known to humankind." سانچہ:Harv
  53. 'These "children of the stones".. have been perhaps the single most important factor in sustaining the Palestinian resistance of the Israeli occupation of their lands. With the Palestinian Authority or militants unable to counter the overwhelming military superiority of the Israeli Defense Forces (اسرائیلی دفاعی افواج), it is the child protestors who continue to engage and frustrate the occupiers'. سانچہ:Harv
  54. The first attempted suicide bombing in the West Bank took place at the Israeli settlement of Mehola on 16 April 1993, killing only the bomber, though injuring 8 Israelis in nearby buses. The beginning of slashing with knives is sometimes dated to the immediate aftermath of the killing of 18 Palestinians on the Black Monday clashes of 8 October 1990, after they threw stones at Jews at prayer at the Western Wall. A lone wolf, Omar Abu Sirah, then ran amok killing three Israelis with his butcher's knife. This however was a one-off event for the period. سانچہ:Harv
  55. In talks that week with Jacques Chirac, ایہود باراک was told: "This morning, sixty-four Palestinians are dead, nine Israeli-Arabs were also killed, and you're pressing on. You cannot, Mr Prime Minister, explain this ratio in the number of [killed and] wounded. You cannot make anyone believe that the Palestinians are the aggressors.... If you continue to fire from helicopters on people throwing rocks, and you continue to refuse an international inquiry, you are turning down a gesture from Arafat". سانچہ:Harv
  56. "(In) the four major wars Israel fought, Palestinian participation was extraordinarily low. In 1948, of a population of 1.3 million, only a few thousand Palestinians joined irregular forces or the Arab Salvation Army; in the 1956, 1967, and 1973 wars, Palestinian contributions were also slight. The violence that Palestinians did lead over the decades was many times less deadly than struggles against foreign occupiers elsewhere in the world. From the first Palestinian riots in 1920 until the end of June 2015, according to Israeli government sources, fewer than four thousand Jews (forty per year) were killed as a result of Palestinian violence, including the Intifadas and wars in Gaza." سانچہ:Harv
  57. "house searches without warrants, night raids, preventive detention, collective punishment, caning and flogging, deportation, the confiscation or destruction of the homes of actual or presumed rebels, and in some cases even the torture of suspects and prisoners, and responding to demonstrations 'massive force..causing numerous casualties'. With the sole exception of caning, all of these tactics had, by the end of the Second Intifada, become standard practice in Israel's management of the occupied territories".[۱۴۶] سانچہ:Harv
  58. "The Defense (Emergency) Regulations of 1945 have their origins in the State of Emergency Laws of 1936 and the Defense Laws of 1939 which were introduced by the Mandatory Authority in Palestine (British) to deal with the rising Arab opposition to both the continuation of the British Mandate and Jewish immigration to Palestine between 1936-1945." سانچہ:Harv
  59. A representative from Israel's Ministry for the Interior explained that this West Banker lived in Israel and as an alien, must be deported: "Only the State of Israel is responsible for people residing in it and it has decided unequivocally, based on the deportation order against him, that he must return to Brazil". سانچہ:Harv
  60. "The Palestine Red Crescent Society (PRCS) reported 174 documented attacks on their ambulances by Israeli soldiers and settlers between September 29, 2000, and March 15, 2002, resulting in the damage of 78 ambulances. There have also been 166 attacks on their emergency medical technicians (EMT), resulting in three deaths and 134 injuries among PRCS EMTs. Additionally, the PRCS headquarters in Al-Bireh was hit on several occasions by heavy machine gun fire from Israeli soldiers located at the nearby illegal Israeli settlement, Psagot". سانچہ:Harv
  61. Article 53: "Any destruction by the Occupying Power of real or personal property belonging individually or collectively to private persons or to the State, or to other public authorities, or to social or cooperative organizations, is prohibited, except where such destruction is rendered absolutely necessary by military operations." سانچہ:Harv
  62. "The instability caused by the revolt was augmented by increasingly brutal measures taken during the British counterinsurgency campaign: emergency regulations, military courts, collective punishment, the demolition of houses (and indeed entire neighbourhoods), looting, revenge killings, and the like." سانچہ:Harv
  63. When the الخلیل settlement was established without Israeli government authority, a barbed wire fence to protect settlers was erected in front of the shops and all Palestinian shoppers had to be frisked before entering them. سانچہ:Harv
  64. "An old man, Salim Id Al-Hathalin, grabs hold of me. He is waving papers – one a receipt from the tax authorities, confirming that he has paid taxes on the land he owns here in the village; the other a demolition order issued by the Civil Administration against his makeshift tent-cum-hut, which he points out to me as he cries: 'Why do they want to destroy my house? Where can I go? Can I go to America? I have nothing and they want to take that nothing from me. Can you help me? Where am I supposed to go?'" سانچہ:Harv
  65. "Every week thousands of soldiers, flesh of our flesh, create these statistics, which our amnesia devours." سانچہ:Harv
  66. "Though both Palestinian and Israeli children are victims of the conflict, Israeli Jewish children are seen as proper innocent victims of terrorism in contrast to Palestinian children who are often perceived as dangerous props of irresponsible parents, a conniving Palestinian Authority and desperate militant groups." سانچہ:Harv
  67. Zeev Schiff, an Israeli military correspondent at the time, wrote: "The extent of the injuries caused by the new policy was harrowing. Considering that whole corps of soldiers were engaged in battering away at defenseless citizens, it is hardly surprising that thousands of Palestinians – many of them innocent of any wrong-doing – were badly injured, some to the point of being handicapped. There were countless instances in which young Arabs were dragged behind walls or deserted buildings and systematically beaten all but senseless. The clubs descended on limbs, joints, and ribs until they could be heard to crack- especially as Rabin let slip a 'break their bones' remark in a television interview which many soldiers took as a recommendation, if not exactly an order". سانچہ:Harv
  68. For the first 3 years, from December 1987 to December 1990, the figure is 106,660. سانچہ:Harv
  69. "During the late 1970s and 1980s Israel also continued relentlessly to expand its land control over the territories.. This expansion was backed by a tight check over the development of Palestinian villages and towns, where hundreds of houses on private lands were demolished every year on the grounds that they were illegal or, more recently, a threat to the security of Jewish settlers. Other forms of Palestinian commercial and public development were stifled by the restrictive policies of military government, in effect ghettoizing the locals in their towns and villages and making them dependent on distant Jewish employment." سانچہ:Harv
  70. "By carefully exploring the South African apartheid edifice, particularly the Bantustans, and comparing it with the structural developments set in place in the Palestinian territory since the Oslo process, it shows how the West Bank and Gaza Strip have moved towards a process of 'Bantustanization' rather than of sovereign independence." سانچہ:Harv
  71. "South Africa's homeland policy exhibits a similar architecture of domination combined with racial arithmetic as applied by Israel: Transkei, for example, is characterized by 'physical fragmentation of territory, combined with ethnic dispersal'." سانچہ:Harv
  72. "legal asymmetry which probably most characterizes this conflict. From 1948 onwards, Israel has been a state with its own territory, internationally recognized borders, a clear political agenda, a defined foreign policy, and a powerful and well-organized army. In contrast, the Palestinians had to fight to move from the status of 'non-existence' – if not as 'refugees' — to recognition as a nation, with their own right to a national state. Also, during the years of the British Mandate (1922–1948), despite the fact that both Jews and Arabs were living in Palestine under British power, legal asymmetry was evident. Jews were recognized as a nation whose rights were guaranteed by the text of the Mandate, while the Palestinians were not. This asymmetry had not existed at the beginning of the conflict (1880–1920) when some Eastern European Jews started to immigrate to Palestinian territory, at the time under the sovereignty of the Ottoman Empire." سانچہ:Harv
  73. In his study of the اسرائیلی دفاعی افواج Samy Cohen writes that: "In over 60 years of counterterrorism, warfare, little seems to have changed in the Israeli army mindset since the foundation of the state of Israel. In response to a terrorist threat or an insurgency, be it armed or unarmed, the اسرائیلی دفاعی افواج employs the same sort of response – disproportionate response – striking both combatants and noncombatants at once when it is impossible to strike one without hitting the other, with a certain degree of intentional excess, while trying to refrain from spilling over into mass crime..Disproportionate response is.. an essential component of Israeli strategic culture". سانچہ:Harv
  74. "All Palestinians are exposed to non-stop monitoring without any legal protection. Junior soldiers can decide when someone is a target for the collection of information. There is no procedure in place to determine whether the violation of the individual's rights is necessarily justifiable. The notion of rights for Palestinians does not exist at all. Not even as an idea to be disregarded." سانچہ:Spf
  75. "If you're homosexual and know someone who knows a wanted person – and we need to know about it – Israel will make your life miserable. If you need emergency medical treatment in Israel, the West Bank or abroad – we searched for you. The state of Israel will allow you to die before we let you leave for treatment without giving information on your wanted cousin". سانچہ:Spf
  76. "the Qur’an regards the olive tree as one of two trees blessed by Allah (the other is the fig)." سانچہ:Harv
  77. 1967. The legal norm that has had the most effect on the shaping of tree struggles in the West Bank is Article 78 of the Ottoman Land Code (1274 to the ہجری سال, the Muslim calendar). Put simply, Article 78 grants a long- time cultivator the right of adverse possession... Article 78 of the 1858 Ottoman Land Code states that "every one who has possessed and cultivated Miri land for ten years without dispute acquires a right by prescription […], and he shall be given a new title deed gratuitously" سانچہ:Harv
  78. "Like children, their trees look so naïve, as they cannot harm anyone- But like (their) children, several years later they turn into a ticking bomb." سانچہ:Harv
  79. In rabbinical tradition, felling olive trees is forbidden. The بیت ایل settlement's rabbi Zalman Melamed permits of only one exception, i.e. when they are known to serve as terrorist hideouts. سانچہ:Harv
  80. Following scandals suggesting many of these removed trees were being sold underhand in Israel, with a 600-year-old olive tree earning a market price of $8,000, the اسرائیلی دفاعی افواج undertook to offer to replant them if the Palestinian owner could find other land for them. سانچہ:Harv
  81. "Keeping Tel Aviv, Haifa, and the other cities of the Israeli coastal plain from running dry depends on blocking Arab water development in the West Bank that could stop the aquifers flow westward: hence the ban on Arab wells". سانچہ:Harv
  82. "These economic costs are partially paid by the international community's funds which are creating one of the cheapest occupations and relieve Israel from its duties and responsibilities as an Occupying Power". سانچہ:Harv
  83. Dr Ruby Nathanzon of the Macro Center for Political Economy: "Imagine how much less poverty there could have been in Israel.. There's a terrible distortion, an enormous economic cost in addition to the huge military burden". سانچہ:Harv
  84. "the settlements systematically undermine Israel's rule of law. The project of settling the West Bank was based on flaunting Israeli law from the outset (the Passover feast held to stake a claim in Hebron, the settling of Sebastia, and later the proliferation of outposts that are illegal even under Israeli law). Forging documents, deceiving authorities, flagrantly breaching the law – all these are what made the massive land grab possible, along with the covert mechanisms for channelling taxpayer funds into the settlements far from the public eye". سانچہ:Harv
  85. "One of the main reasons why Israeli military doctrine on urban operations became so influential among other militaries is that Israel's conflict with the Palestinians since the Intifada has had a distinct urban dimension." سانچہ:Harv
  86. In 2002, the United States began employing the tactic of assassination, which had been prohibited by executive orders since1977. Officials utilized Israeli-like reasoning to justify the assassination of 'Ali Qaed Sinan al-Harithi and five others (including a U.S.citizen) in Yemen by a pilotless drone.' سانچہ:Harv
  87. In 2002, the United States began employing the tactic of assassination, which had been prohibited by executive orders since1977. Officials utilized Israeli-like reasoning to justify the assassination of 'Ali Qaed Sinan al-Harithi and five others (including a U.S.citizen) in Yemen by a pilotless drone.' سانچہ:Harv
  88. "The American Jewish Institute for National Security Affairs (JINSA), an organization that holds there is no difference between the national security interests of the US and Israel, inaugurated its Law Enforcement Exchange Program (LEEP)... Over 9500 law enforcement officers have participated in twelve conferences thus far...The Anti-Defamation League (ADL) hosts an Advanced Training School twice a year in Washington, DC. Its 'School' has trained more than 1000 US law enforcement professionals, representing 245 federal, state and local agencies. The ADL also rums a National Counter-Terrorism Seminar (NCTS) in Israel, bringing law enforcement officers from across the US to Israel for a week of intensive counter-terrorism training, as well as connecting American law enforcement officials with the Israel National Police, the اسرائیلی دفاعی افواج and Israel's intelligence and security services." سانچہ:Harv

حواشی

[سودھو]
  1. Weill 2007, p. 401.
  2. Domb 2007.
  3. ۳.۰ ۳.۱ ۳.۲ ۳.۳ ۳.۴ ۳.۵ ۳.۶ ۳.۷ Benvenisti 2012.
  4. ۴.۰ ۴.۱ Kimmerling 2003.
  5. Quigley 2009, pp. 47–48.
  6. ۶.۰ ۶.۱ ۶.۲ ۶.۳ ۶.۴ ۶.۵ Bar-Tal & Alon 2017.
  7. Roberts 1990.
  8. ۸.۰ ۸.۱ Karayanni 2014.
  9. ۹.۰ ۹.۱ ۹.۲ ۹.۳ ۹.۴ Hajjar 2005.
  10. Rathbun 2014.
  11. Richman 2018.
  12. ۱۲.۰ ۱۲.۱ ۱۲.۲ Roy 2010.
  13. ۱۳.۰ ۱۳.۱ Findlay 2010.
  14. ۱۴.۰ ۱۴.۱ Beinin 2004.
  15. Kumaraswamy 2015.
  16. UNSC 2016.
  17. Reuveny 2008.
  18. ۱۸.۰ ۱۸.۱ Shafir 1984.
  19. ۱۹.۰ ۱۹.۱ Lentin 2018.
  20. Handel 2014.
  21. ۲۱.۰ ۲۱.۱ ۲۱.۲ Zureik 2015.
  22. Ghanim 2017, p. 158.
  23. Chalom 2014, p. 55.
  24. Sharkey 2003, p. 34.
  25. Cohen 1984, p. 2.
  26. Kidron 2013.
  27. ۲۷.۰ ۲۷.۱ Tiripelli 2016.
  28. ۲۸.۰ ۲۸.۱ Beinart 2014.
  29. Bishara 2008.
  30. Gerstenfeld & Green 2004.
  31. Mendel 2008.
  32. Kuntsman & Stein 2015.
  33. Mansour 2015.
  34. ۳۴.۰ ۳۴.۱ ۳۴.۲ ۳۴.۳ Tuma & Darin-Drabkin 1978.
  35. Shehadeh 1985b.
  36. ۳۶.۰ ۳۶.۱ Davies 1979.
  37. ۳۷.۰ ۳۷.۱ Galtung 1971.
  38. Slater 1994.
  39. ۳۹.۰ ۳۹.۱ Parker 1992.
  40. Shlaim 2012.
  41. Bowker 2003.
  42. ۴۲.۰ ۴۲.۱ ۴۲.۲ Benvenisti & Zamir 1995.
  43. ۴۳.۰ ۴۳.۱ ۴۳.۲ ۴۳.۳ Hareuveni 2011.
  44. Francis 2014.
  45. ۴۵.۰ ۴۵.۱ ۴۵.۲ ۴۵.۳ ۴۵.۴ Playfair 1988.
  46. ۴۶.۰ ۴۶.۱ ۴۶.۲ ۴۶.۳ ۴۶.۴ ۴۶.۵ ۴۶.۶ ۴۶.۷ ۴۶.۸ Pieterse 1984.
  47. ۴۷.۰ ۴۷.۱ ۴۷.۲ ۴۷.۳ ۴۷.۴ ۴۷.۵ EU 2012.
  48. ۴۸.۰ ۴۸.۱ Kanonich 2017.
  49. Weinthal & Sowers 2019.
  50. Tessler 1994.
  51. ۵۱.۰ ۵۱.۱ ۵۱.۲ ۵۱.۳ Bisharat 2012.
  52. Simpson 2001.
  53. ۵۳.۰ ۵۳.۱ ۵۳.۲ ۵۳.۳ ۵۳.۴ ۵۳.۵ ۵۳.۶ Gordis & Levi 2017.
  54. Kadmon 2016.
  55. ۵۵.۰ ۵۵.۱ ۵۵.۲ ۵۵.۳ Bar-Tal & Salomon 2006.
  56. ۵۶.۰ ۵۶.۱ Freilich 2018.
  57. ۵۷.۰ ۵۷.۱ ۵۷.۲ Thrall 2017.
  58. ۵۸.۰ ۵۸.۱ ۵۸.۲ ۵۸.۳ ۵۸.۴ Gorenberg 2007.
  59. ۵۹.۰ ۵۹.۱ Inbar 2007.
  60. ۶۰.۰ ۶۰.۱ Lukacs 1999.
  61. ۶۱.۰ ۶۱.۱ ۶۱.۲ ۶۱.۳ ۶۱.۴ ۶۱.۵ ۶۱.۶ ۶۱.۷ Lein & Weizman 2002.
  62. ۶۲.۰ ۶۲.۱ Cohen 2009.
  63. ۶۳.۰ ۶۳.۱ Maoz 2015.
  64. ۶۴.۰ ۶۴.۱ ۶۴.۲ ۶۴.۳ ۶۴.۴ ۶۴.۵ Gordon 2008.
  65. Harel 2017.
  66. Sherwood 2013.
  67. Goldberg 2014.
  68. ۶۸.۰ ۶۸.۱ Dumper 2010.
  69. ۶۹.۰ ۶۹.۱ Malki 2000.
  70. Cheshin, Hutman & Melamed 2009.
  71. B'Tselem 2017a.
  72. ICG 2012.
  73. ۷۳.۰ ۷۳.۱ ۷۳.۲ Lazaroff 2018.
  74. Abdulhadi 1990.
  75. ۷۵.۰ ۷۵.۱ ۷۵.۲ Rivlin 2010.
  76. Handel 2014, p. 504.
  77. ۷۷.۰ ۷۷.۱ ToI 2016.
  78. ۷۸.۰ ۷۸.۱ ۷۸.۲ ۷۸.۳ ۷۸.۴ ۷۸.۵ ۷۸.۶ Ziai 2013.
  79. World Bank 2013.
  80. ۸۰.۰ ۸۰.۱ ۸۰.۲ Cohen 1985.
  81. ۸۱.۰ ۸۱.۱ ۸۱.۲ Van Arkadie 1977.
  82. Quigley 2005.
  83. El-Farra & MacMillen 2000.
  84. ۸۴.۰ ۸۴.۱ ۸۴.۲ ۸۴.۳ Lustick 2018.
  85. ۸۵.۰ ۸۵.۱ Kadri 1998.
  86. Galnoor 2010.
  87. Musaee et al. 2014.
  88. Shlaim 2015.
  89. ۸۹.۰ ۸۹.۱ Berger 2017.
  90. ۹۰.۰ ۹۰.۱ ۹۰.۲ Fields 2017.
  91. Penslar 2007.
  92. Poole 2007.
  93. ۹۳.۰ ۹۳.۱ ۹۳.۲ Merip 1977.
  94. Veracini 2013.
  95. Cook 2013a.
  96. Chomsky, Achcar & Shalom 2015.
  97. Berger 2018.
  98. ۹۸.۰ ۹۸.۱ Anthony et al. 2015.
  99. Schnell & Mishal 2008.
  100. Matar 1981.
  101. ۱۰۱.۰ ۱۰۱.۱ ۱۰۱.۲ ۱۰۱.۳ ۱۰۱.۴ ۱۰۱.۵ ۱۰۱.۶ Galchinsky 2004.
  102. ۱۰۲.۰ ۱۰۲.۱ Yiftachel 2006.
  103. ۱۰۳.۰ ۱۰۳.۱ Selby 2003b.
  104. ۱۰۴.۰۰ ۱۰۴.۰۱ ۱۰۴.۰۲ ۱۰۴.۰۳ ۱۰۴.۰۴ ۱۰۴.۰۵ ۱۰۴.۰۶ ۱۰۴.۰۷ ۱۰۴.۰۸ ۱۰۴.۰۹ Friedman 1983.
  105. Yiftachel 2006, p. 66.
  106. ۱۰۶.۰ ۱۰۶.۱ B'Tselem 2017c.
  107. ARIJ 2016.
  108. ۱۰۸.۰ ۱۰۸.۱ ۱۰۸.۲ ۱۰۸.۳ ۱۰۸.۴ ۱۰۸.۵ ۱۰۸.۶ ۱۰۸.۷ ۱۰۸.۸ HRW 2016.
  109. King 2009.
  110. ۱۱۰.۰ ۱۱۰.۱ Shafir 2017.
  111. ۱۱۱.۰ ۱۱۱.۱ ۱۱۱.۲ AI 2018b.
  112. ۱۱۲.۰ ۱۱۲.۱ HRW 2017a.
  113. Peleg 1995.
  114. Fisk 2018.
  115. Gautney 2009.
  116. Hirschhorn 2017.
  117. Maltz 2017.
  118. ۱۱۸.۰ ۱۱۸.۱ ۱۱۸.۲ ۱۱۸.۳ Falk 2002.
  119. ICJ 2004.
  120. Gazit 2003.
  121. ۱۲۱.۰ ۱۲۱.۱ ۱۲۱.۲ ۱۲۱.۳ Byman & Sachs 2012.
  122. ۱۲۲.۰ ۱۲۲.۱ ۱۲۲.۲ Stockton 1990.
  123. Pedahzur & Perliger 2009.
  124. Cordesman 2006.
  125. ۱۲۵.۰ ۱۲۵.۱ ۱۲۵.۲ Gallo & Marzano 2009.
  126. ۱۲۶.۰ ۱۲۶.۱ Cohen 2010a.
  127. Hunt 2013.
  128. ۱۲۸.۰ ۱۲۸.۱ Grinberg 2009.
  129. ۱۲۹.۰ ۱۲۹.۱ Bar-Siman-Tov 2007.
  130. Bishara 2010.
  131. Van Reenen 2006.
  132. Reinhart 2011.
  133. ۱۳۳.۰ ۱۳۳.۱ ۱۳۳.۲ ۱۳۳.۳ ۱۳۳.۴ ۱۳۳.۵ ۱۳۳.۶ ۱۳۳.۷ ۱۳۳.۸ Graff 2015.
  134. Gleim 2015.
  135. ۱۳۵.۰ ۱۳۵.۱ ۱۳۵.۲ ۱۳۵.۳ Michaeli 2013.
  136. ۱۳۶.۰ ۱۳۶.۱ ۱۳۶.۲ ۱۳۶.۳ Afflitto 2007.
  137. ۱۳۷.۰ ۱۳۷.۱ ۱۳۷.۲ ۱۳۷.۳ ۱۳۷.۴ ۱۳۷.۵ ۱۳۷.۶ Braverman 2009.
  138. ۱۳۸.۰ ۱۳۸.۱ ۱۳۸.۲ Slyomovics 1991.
  139. Nusseibeh 2015.
  140. Shulman 2018.
  141. Rahmeh 2015.
  142. ۱۴۲.۰ ۱۴۲.۱ Plaw 2016.
  143. Peled 2006.
  144. Peters 2012.
  145. Unispal 2007.
  146. Krämer 2011, p. 274.
  147. Gordon 2014.
  148. Tillman 1978.
  149. ۱۴۹.۰ ۱۴۹.۱ ۱۴۹.۲ ۱۴۹.۳ Shahak 1974.
  150. Lesch 1979.
  151. ۱۵۱.۰ ۱۵۱.۱ ۱۵۱.۲ Allabadi & Hardan 2016.
  152. HRW 2017b.
  153. Bergman 2018.
  154. ۱۵۴.۰ ۱۵۴.۱ Jamjoum 2002.
  155. Bregman 2014.
  156. AI 2016.
  157. B'Tselem 2014.
  158. ICAND 2017.
  159. ۱۵۹.۰ ۱۵۹.۱ ۱۵۹.۲ Efrat 2006.
  160. B'Tselem 2018a.
  161. ۱۶۱.۰ ۱۶۱.۱ Peteet 1996.
  162. Shehadeh 1985a.
  163. Ben-Naftali, Sfard & Viterbo 2018.
  164. ARIJ 2018.
  165. Sait 2004.
  166. Abdullah 2017.
  167. Harel 2003.
  168. Cohen 2010b.
  169. ۱۶۹.۰ ۱۶۹.۱ ۱۶۹.۲ WCLAC 2015.
  170. Hass 2018a.
  171. ۱۷۱.۰ ۱۷۱.۱ ۱۷۱.۲ ۱۷۱.۳ ۱۷۱.۴ ۱۷۱.۵ ۱۷۱.۶ ۱۷۱.۷ Makdisi 2010.
  172. ۱۷۲.۰ ۱۷۲.۱ Stein 2018.
  173. Thabat et al. 2006.
  174. Punamäki 1988.
  175. ۱۷۵.۰ ۱۷۵.۱ Goldstein 1978.
  176. Pelleg-Sryck 2011.
  177. AI 1978.
  178. AI 2018a.
  179. ۱۷۹.۰ ۱۷۹.۱ Ron 1994.
  180. Aharony 2018.
  181. Levinson 2017.
  182. Al-Haq 1986.
  183. ۱۸۳.۰ ۱۸۳.۱ ۱۸۳.۲ Unicef 2013.
  184. Mearsheimer & Walt 2006.
  185. Peteet 1994.
  186. B'Tselem 2018b.
  187. Falah 2005.
  188. Farsakh 2005.
  189. ۱۸۹.۰ ۱۸۹.۱ ۱۸۹.۲ ۱۸۹.۳ World Bank 2009.
  190. ۱۹۰.۰ ۱۹۰.۱ Shulman 2007.
  191. ۱۹۱.۰ ۱۹۱.۱ ۱۹۱.۲ de Chatel 2011.
  192. ۱۹۲.۰ ۱۹۲.۱ ۱۹۲.۲ ۱۹۲.۳ ۱۹۲.۴ Swirski 2010.
  193. ۱۹۳.۰ ۱۹۳.۱ Khalil & Del Sarto 2015.
  194. Imseis 2000.
  195. Kelly 2006.
  196. Finkelstein 1991.
  197. Kamrava 2016.
  198. Handel 2010.
  199. ۱۹۹.۰ ۱۹۹.۱ Hass 2002.
  200. Handel 2008.
  201. BBC 2008.
  202. B'Tselem 2017b.
  203. Careccia & Reynolds 2006.
  204. Ma'an 2017.
  205. Gross 2018.
  206. Ahronheim 2017.
  207. El-Ahmed & Abu-Zahra 2016.
  208. ۲۰۸.۰ ۲۰۸.۱ ۲۰۸.۲ Melzer 2008.
  209. Byman 2011.
  210. ۲۱۰.۰ ۲۱۰.۱ Bhavnani, Miodownik & Choi 2011a.
  211. ۲۱۱.۰ ۲۱۱.۱ ۲۱۱.۲ Byman 2006.
  212. Tawil-Souri 2015.
  213. Weizman 2012.
  214. Said 1991.
  215. ۲۱۵.۰ ۲۱۵.۱ Kane 2016.
  216. Brown 2017.
  217. Bhavnani, Miodownik & Choi 2011b.
  218. ۲۱۸.۰ ۲۱۸.۱ ۲۱۸.۲ ۲۱۸.۳ Grace 1990.
  219. ۲۱۹.۰ ۲۱۹.۱ Baxendale 1989.
  220. Kårtveit 2014.
  221. ۲۲۱.۰ ۲۲۱.۱ ۲۲۱.۲ ۲۲۱.۳ ۲۲۱.۴ Rubenberg 2003.
  222. ۲۲۲.۰ ۲۲۲.۱ ۲۲۲.۲ ۲۲۲.۳ ۲۲۲.۴ ۲۲۲.۵ Niksic, Eddin & Cali 2014.
  223. Joyce 2016.
  224. Escribano & El-Joubeh 1981.
  225. UNCTAD 2016.
  226. ۲۲۶.۰ ۲۲۶.۱ ۲۲۶.۲ Lonergan 1996.
  227. Feldinger 2013.
  228. OCHA 2012.
  229. Levy & Levac 2019.
  230. ۲۳۰.۰ ۲۳۰.۱ Aloni 2017.
  231. Hareuveni 2009.
  232. ۲۳۲.۰ ۲۳۲.۱ ۲۳۲.۲ Glock 1994.
  233. ۲۳۳.۰ ۲۳۳.۱ ۲۳۳.۲ Yahya 2010.
  234. Hasson 2019.
  235. Shezaf 2020.
  236. ۲۳۶.۰ ۲۳۶.۱ Isaac 2013.
  237. Macintyre 2008.
  238. ۲۳۸.۰ ۲۳۸.۱ Isaac et al. 2015.
  239. Unctad 2016.
  240. ۲۴۰.۰ ۲۴۰.۱ Quigley 2018.
  241. De Waart 1994.
  242. World Bank 2016.
  243. ARIJPMNE 2011.
  244. Shauli 2007.
  245. Levanon 2015.
  246. Shaked 2016.
  247. ۲۴۷.۰ ۲۴۷.۱ Graham 2010.
  248. ۲۴۸.۰ ۲۴۸.۱ Cook 2013b.
  249. ۲۴۹.۰ ۲۴۹.۱ Zureik 2010.
  250. ۲۵۰.۰ ۲۵۰.۱ ۲۵۰.۲ Denes 2010.
  251. ۲۵۱.۰ ۲۵۱.۱ ۲۵۱.۲ Gordon 2010.
  252. Hajjar 2006.

حوالے

[سودھو]

Page سانچہ:Refbegin/styles.css has no content.