امام ابو یوسف

امام ابو یوسف
(عربی وچ: أبو يوسف)
معلومات شخصیت
جم	سنہ 731  کوفہ
وفات	13 ستمبر 798 (66–67 سال)  بغداد
شہریت	اموی خلافت خلافت عباسیہ
عملی زندگی
استاذ	ابو حنیفہ،  شعبہ بن حجاج
تلمیذ خاص	محمد بن حسن شیبانی،  احمد بن حنبل
پیشہ	قاضی،  مجتہد،  فلسفی
پیشہ ورانہ زبان	عربی
شعبۂ عمل	فقہ
ملازمت	کوفہ،  بغداد
باب اسلام

ابو یوسف (پیدائش: 113ھ/ 731ء – وفات: 5 ربیع الاول 182ھ/ 26 اپریل 798ء) امام ابوحنیفہ دے شاگرد تے حنفی مذہب دے اک امام، یعقوب نام، ابویوسف کنیت، آپ امام ابوحنیفہ دے بعد خلیفہ ہادی، مہدی تے ہارون الرشید دے عہد وچ قضا دے محکمے اُتے فائز رہے تے تاریخ اسلام وچ پہلے شخص نيں جنہاں نو‏ں قاضی القضاۃ (چیف جسٹس) دے خطاب نال نوازیا گیا‘ لیکن بادشاہ دی ہاں وچ ہاں ملاکے نئيں رہے، بلکہ ہرمعاملہ وچ شریعت دا اتباع کردے، ایتھ‏ے تک کہ بادشاہ دا مزاج درست کر دتا۔ آپ دی مشہور تصنیف کتاب الخراج فقہ حنفی دی مستند کتاباں وچ شمار ہُندی اے۔

نسب

ابو یوسف یعقوب بن ابراہ‏م بن حبیب بن سعد بن بحیر بن معاویہ بن قحافہ بن نفیل بن سدوس بن عبد عناف بن اسامہ بن سحمہ بن سعد بن عبد اللہ بن قدار بن معاویہ بن ثعلبہ بن معاویہ بن زید بن العوذ بن بجیلہ انصاری البجلی۔

سعد اوہی صحابی نيں جو غزوہ احد وچ رافع بن خدیج تے ابن عمر دے نال حضرت محمد صلی اللہ علیہ و آلہ و سلم دے سامنے پیش کیتے گئے مکر کم عمر ہونے دی وجہ تو‏ں جنگ وچ شرکت کيتی اجازت نئيں ملی۔ بعد وچ خندق تے ہور غزوات وچ شرکت دا موقع ملیا، عمر بن خطاب دے دور وچ کوفہ وچ وفات پائی۔ ابن عبد البر نے استیعاب وچ نقل کیتا اے کہ

غزوہ خندق دے روز نبی اکرم ﷺ نے سعد نوں دیکھیا کہ کم عمر ہونے دے باوجود وڈی بہادری نال لڑ رہیا اے تاں پُچھیا نوجوان تواڈا نام کیہ اے ؟ جواب دتا سعد بن حبتہ نبی اکرم ﷺ نے فرمایا اللہ تواڈے دادا نو‏‏ں نیک بخت بنائے ذرا میرے قریب آؤ، آپ نبی کریم ﷺ دے قریب ہوئے تو نبی اکرم ﷺ نے آپ دے سر اُتے اپنا دست شفقت پھیریا۔

تالیفات

• 1- كتاب الْآثَار "مُسْند الإِمَام أبي حنيفَة"۔
• 2- كتاب النَّوَادِر۔
• 3- اخْتِلَاف الْأَمْصَار۔
• 4- أدب القَاضِي۔
• 5- المالي فِي الْفِقْه۔
• 6- الرَّد على مَالك بن أنس۔
• 7- الْفَرَائِض۔
• 8- الْوَصَايَا۔
• 9- الْوكَالَة۔
• 10- الْبيُوع۔
• 11- الصَّيْد والذبائح۔
• 12- الْغَصْب والاستبراء۔
• 13- كتاب الْجَوَامِع