دولت اسلامیہ– طالبان تنازع
دولت اسلامیہ– طالبان تنازعہ افغانستان وچ اسلامک اسٹیٹ تے طالبان دے درمیان جاری مسلح تصادم اے۔ تنازعہ اس وقت ودھ گیا جدوں دولت اسلامیہ توں وابستہ عسکریت پسنداں نے ۲ فروری ۲۰۱۵ نوں لوگر صوبے وچ طالبان دے اک سینئر کمانڈر عبدالغنی نوں قتل کر دتا اس دے بعد توں، طالبان تے اسلامک اسٹیٹ دے درمیان زیادہ تر مشرقی افغانستان وچ علاقے دے کنٹرول اُتے جھڑپاں ہوئیاں نيں، لیکن طالبان تے اسلامک اسٹیٹ دے سیلاں دے درمیان وی جھڑپاں ہوئیاں نيں جو شمال مغرب تے جنوب مغرب وچ واقع نيں۔
حقانی نیٹ ورک ، القاعدہ تے ہور طالبان دی حمایت کردے نيں، جدوں کہ آئی ایس نوں امارت اسلامیہ افغانستان دی اعلیٰ کونسل دی حمایت حاصل اے، [۵۳][۵۴] ملیا داد اللہ فرنٹ تے اسلامک موومنٹ آف ازبکستان دا داعش دا حامی دھڑا . ۲۰۲۱ وچ طالبان دے کابل اُتے قبضے دے بعد، افغان انٹیلی جنس ایجنسی تے افغان نیشنل آرمی دے کئی ارکان نے وی دولت اسلامیہ - صوبہ خراسان وچ شمولیت اختیار کر لئی اے۔ فروری ۲۰۲۲ وچ ، پاکستانی حکام نے تسلیم کيتا کہ جاری تشدد خطے نوں غیر مستحکم کر رہیا اے۔ [۵۵]
پس منظر
[سودھو]۱۹۹۶-۲۰۰۱ دے دوران امارت اسلامیہ افغانستان دے اقتدار دے پہلے دور دے دوران، حکمران طالبان نے سلفیت نوں دبانے دی پالیسی اُتے عمل کيتا سی۔ سخت دیوبندی اصولاں توں متاثر۔ اس دور وچ سلفی علماء دا بنیادی مسئلہ ایہ سی کہ طالبان دی قیادت ماتریدی صوفیاں نے کيتی۔ ۱۹۹۶-۲۰۰۱ دے دور وچ اہل حدیث اُتے طالبان دی غیر سرکاری پابندی دے نتیجے وچ کئی سلفی پشاور منتقل ہو گئے سن ۔ پر، ۲۰۰۱ وچ افغانستان اُتے امریکی حملے دے بعد، طالبان تے اہل حدیث نے اس حملے دی مزاحمت دے لئی مشترکہ جہاد شروع کيتا۔ افغان سلفیاں نے طالبان دے نال اپنے اختلافات نوں اک طرف رکھ دے امریکا دے خلاف " عظیم جہاد " وچ انہاں دے نال شامل ہونے دا فیصلہ کيتا۔ القاعدہ دے کئی عرب سلفی افغان سلفیاں تے طالبان دے درمیان تنازعات وچ ثالثی کرن گے۔ انہاں نوں افغانستان وچ امریکا تے اس دے اتحادیاں دے خلاف لڑنے دے زیادہ اہم مذہبی فریضے دے لئی متحد کرنے دے قابل بنانا۔ بوہت سارے سلفی کمانڈراں تے اہل حدیث تنظیماں نے افغان طالبان دی کمان وچ طالبان شورش (۲۰۰۱-۲۰۲۱) وچ حصہ لیا۔ [۵۶][۵۷]
طالبان دی شورش دے دوران، جنوری ۲۰۱۵ وچ ، IS نے خراسان وچ خود نوں قائم کيتا تے داعش خراسان تشکیل دتا۔ داعش خراسان بنیادی مقصد خراسان دی سرزمین اُتے قبضہ کرنا سی جس وچ افغانستان وی شامل اے۔ [۵۸] بھانويں ابتدائی آئی ایس-کے طالبان دے نال نال تحریک طالبان پاکستان (ٹی ٹی پی) دے منحرف ہونے والےآں نے تشکیل دتی سی تے اس طرح نظریاتی طور اُتے اس اُتے سلفیاں دا غلبہ ہوگیا۔ [۵۹] ٹی ٹی پی دے ناراض ارکان [[داعش خراسان|داعش خراسان ]] قائم کرن گے تے صوبہ ننگرہار منتقل ہو جاواں گے۔ ٹی ٹی پی توں منحرف ہونے والے اس دے بانی پاکستانی رہنماواں دے امریکی ڈرون حملےآں وچ مارے جانے دے بعد، افغان سلفیاں نے ٹی ٹی پی دی ذمہ داری سنبھال لئی۔ [۶۰]
داعش خراسان دے ظہور نے عسکریت پسند افغان سلفیاں نوں اک حریف قوت قائم کرنے دا موقع فراہم کیہ، حالانکہ اس گروپ دے لئی سلفیاں دی حمایت ختم ہو گئی کیونجے ایہ نظریاتی طور اُتے زیادہ تر افغان سلفیاں دے لئی "بہت زیادہ تے سفاکانہ" ثابت ہويا۔ [۵۹] نتیجے دے طور پر، افغان سلفیاں دی اکثریت طالبان دے حامی رہی اے۔ مارچ ۲۰۲۰ وچ ، وڈے پشتون اہل حدیث علماء نے پشاور وچ شیخ عبدالعزیز نورستانی تے حاجی حیات اللہ دی قیادت وچ طالبان توں بیعت کرنے تے داعش خراسان دی سرعام مذمت کرنے دے لئی اک اجلاس طلب کيتا۔ علماء نے افغان طالبان توں اہل حدیث برادری دے تحفظ دی وی درخواست کيتی۔ [۶۱]
افغانستان وچ جنگ وچ طالبان دی فتح تے امارت اسلامیہ دی بحالی دے بعد ، سینکڑاں اہل حدیث علماء امارت اسلامیہ افغانستان توں اپنی بیعت (بیعت) دا اعلان کرنے دے لئی جمع ہون گے۔ متعدد اہل حدیث علماء تے انہاں دے نمائندےآں نے افغانستان دے مختلف صوبےآں وچ اجتماعات منعقد کیتے تاکہ طالبان دی حمایت دی دوبارہ تصدیق کيتی جائے تے داعش خراسان دے خلاف طالبان دے کریک ڈاؤن دی حمایت دا باضابطہ اعلان کيتا جائے۔ [۶۲]
مخالف قوتاں۔
[سودھو]۲۰۱۶ تک، داعش خراسان زیادہ تر مشرقی افغاناں، پاکستانیاں تے وسطی ایشیا دے غیر ملکی جنگجوواں اُتے مشتمل سی۔ مؤخر الذکر بنیادی طور اُتے اسلامی جہاد یونین تے ترکستان اسلامی پارٹی دے سابق ممبران سن ۔ اس دے علاوہ بوہت گھٹ تعداد وچ عرب وی سن ۔ [۶۳] اپنے پورے وجود دے دوران، داعش خراسان نے اک بہت ہی محدود علاقے وچ کم کيتا اے، جو بنیادی طور اُتے مشرقی افغانستان دے منتخب صوبےآں وچ مرکوز اے، [۶۳] سب توں اہم ننگرہار تے کنڑ ۔ [۶۳] 2016 تک، اس نے دوسرے خطےآں وچ وی شیڈو گورنرز دا تقرر کيتا سی، لیکن اس نے اپنے روايتی اڈےآں توں باہر زیادہ اثر و رسوخ استعمال نئيں کيتا۔ [۶۳] اس گروپ نوں دولت اسلامیہ دی مرکزی کمان دی طرف توں رقم دی شکل وچ حمایت حاصل کرنے دے لئی جانیا جاندا اے [۶۳] تے عراق تے شام توں جنگی تربیت دینے والے۔ [۶۳] داعش خراسان دی جنگی طاقت وچ کئی سالاں دے دوران بہت اتار چڑھاؤ آیا اے، لیکن زیادہ تر کم ہزاراں وچ رہ گیا اے۔ [۶۳]
طالبان دی شورش دے دوران
[سودھو]۲۰۱۵
[سودھو]۲ فروری نوں، داعش خراسان توں وابستہ عسکریت پسنداں نے صوبہ لوگر وچ اک طالبان کمانڈر عبدالغنی نوں قتل کر دتا۔
۲۶ مئی نوں صوبہ فراہ دے گورنر آصف نانگ نے کہیا کہ طالبان گزشتہ تن دناں توں صوبہ فراہ وچ آئی ایس دے عسکریت پسنداں دے خلاف لڑ رہے نيں۔ جھڑپ وچ ۱۰ طالبان تے ۱۵ آئی ایس عسکریت پسند مارے گئے۔ [۶۴]
مئی وچ ، داعش خراسان دے عسکریت پسنداں نے اک طالبان کمانڈر مولوی عباسنوں گرفتار کر ليا جو صوبہ ننگرہار وچ باغی جنگجوواں دے اک چھوٹے دستے دی قیادت کر رہیا سی۔ [۶۵]
جون وچ ، داعش خراسان دے عسکریت پسنداں نے ۱۰ طالبان جنگجوواں دے سر قلم کر دتے سن جو خطے دے لئی ذمہ دار افغان فوج دے کور دے ترجمان دے مطابق اک افغان فوجی کارروائی توں فرار ہو رہے سن ۔ [۶۵]
۹ نومبر نوں افغانستان دے صوبہ زابل وچ طالبان دے مختلف دھڑاں دے درمیان لڑائی چھڑ گئی۔ طالبان دے نويں رہنما اختر منصور دے وفادار جنگجوواں نے داعش دے حامی دھڑے توں لڑنا شروع کر دتا، جس دی قیادت ملیا منصور داد اللہ کر رہے سن ۔ افغان سیکیورٹی تے مقامی حکام دے مطابق، اختر منصور نے ملیا منصور تے اسلامک اسٹیٹ دے عناصر نوں زابل وچ کچلنے دے لئی ۴۵۰ دے نیڑے طالبان جنگجو بھیجے سن ۔ [۱۴] جھڑپاں دے دوران داد اللہ دے دھڑے نوں آئی ایس دی حمایت حاصل ہوئی، تے آئی ایس دے جنگجو وی داد اللہ دے نال لڑائی وچ شامل ہوئے، جنہاں وچ چیچنیا تے ازبکستان دے غیر ملکی جنگجو وی شامل سن ۔ داد اللہ تے آئی ایس نوں بالآخر منصور دی افواج نے شکست دتی۔ [۶۶] ارغنداب دے ضلعی گورنر حاجی مومند نصرتیار نے کہیا کہ لڑائی زابل صوبے دے تن ضلعے وچ ہوئی تے اس جھڑپ وچ ۸۶ آئی ایس تے ۲۶ طالبان جنگجو مارے گئے۔ طالبان نے آئی ایس دے کئی عسکریت پسنداں نوں ہلاک کرنے دی وی اطلاع دتی جو چند روز پہلے ست ہزارہ شہریاں دے سر قلم کرنے دے ذمہ دار سن ۔ [۱۴]
زابل دی صوبائی کونسل دے سربراہ حاجی عطا جان نے کہیا کہ ملیا منصور دے جنگجوواں دا حملہ اِنّا شدید سی کہ اسلامک اسٹیٹ دے گھٹ توں گھٹ تن کمانڈراں نے ہتھیار ڈال دیے، جنہاں وچوں تمام ازبک نسلی سن ۔ اوہ دوسرے آئی ایس دے عسکریت پسنداں توں وی ایسا کرنے نوں کہہ رہے سن ۔ [۱۴] ریڈیو فری یورپ/ریڈیو لبرٹی نے جنوبی افغانستان دے ذرائع دے حوالے توں اطلاع دتی اے کہ طالبان دی طرف توں جھڑپ وچ آئی ایس دے تقریباً ۷۰ عسکریت پسند وی پکڑے گئے نيں۔ [۶۷]
۱۳ نومبر نوں افغان پولیس دے سربراہ غلام جیلانی فراہی نے کہیا کہ ملیا منصور داد اللہ طالبان دے نال اک جھڑپ وچ ماریا گیا۔ [۴۰]
۲۰۱۶
[سودھو]جنوری وچ ، سینکڑاں طالبان جنگجوواں نے مشرقی افغانستان وچ آئی ایس دے ٹھکانےآں اُتے حملہ شروع کيتا۔ طالبان جنگجو مشرقی افغانستان وچ آئی ایس توں دو ضلعے اُتے قبضہ کرنے وچ کامیاب رہے لیکن اوہ صوبہ ننگرہار دے نازیان ضلع وچ گروپ نوں انہاں دے مضبوط گڑھ توں باہر نکالنے وچ ناکام رہے۔ [۶۸] صوبائی گورنر دے ترجمان عطاء اللہ خوگیانی نے دسیا کہ ننگرہار وچ ہونے والی جھڑپاں وچ ۲۶ آئی ایس عسکریت پسند تے ۵ طالبان جنگجو مارے گئے۔ [۶۹]
۲ فروری ناں، امریکا نے مشرقی افغانستان وچ آئی ایس دے ریڈیو سٹیشن نوں نشانہ بناتے ہوئے فضائی حملہ کيتا۔ حملے توں ریڈیو سٹیشن تباہ ہو گیا تے آئی ایس دے ۲۹ عسکریت پسند مارے گئے۔ [۷۰]
مارچ وچ ، طالبان دے دھڑاں نے محمد رسول دی قیادت وچ تے منصور دے مخالف، گروپ وچ اس دے وفادارےآں دے خلاف لڑنا شروع کيتا۔ لڑائی دے دوران درجناں دے مارے جانے دی اطلاع اے۔ [۵۴]
۲۶ اپریل ناں، صوبائی پولیس دے ترجمان، حضرت حسین مشرقوال نے کہیا کہ ننگرہار وچ اک جھڑپ وچ آئی ایس کمانڈر سمیت ۱۰ آئی ایس عسکریت پسند تے ۶ طالبان جنگجو مارے گئے۔ ترجمان دے مطابق ايسے جھڑپ دے دوران آئی ایس دے ۱۵ جنگجو تے ۴ طالبان جنگجو زخمی وی ہوئے۔ [۷۱]
۱۹ مئی نوں مقامی حکومتی اہلکاراں نے اطلاع دتی کہ صوبہ ننگرہار دے ضلع اچین تے خوگیانی وچ آئی ایس تے طالبان دے درمیان جھڑپ ہوئی۔ آئی ایس دے ۱۵ جنگجو تے ۳ طالبان جنگجو ضلع اچین وچ مارے گئے، تے باقی خوگیانی وچ مارے گئے۔ ہلاک ہونے والےآں وچ ۴ طالبان کمانڈر وی شامل نيں۔ [۷۲]
۱۳ اگست ناں، امریکی دفاعی حکام نے کہیا کہ داعش دے سرکردہ رہنما، حافظ سعید خان ، ۲۶ جولائی نوں صوبہ ننگرہار وچ اک ڈرون حملے وچ مارے گئے۔ [۷۳]
۳۰ اکتوبر ناں، ضلع گلستان دے گورنر، اجمل زاہد نے کہیا کہ داعش دے کمانڈر، عبدالرزاق مہدی نوں طالبان جنگجوواں نے صوبہ فراہ وچ ہلاک کر دتا اے۔ [۷۴]
۲۰۱۷
[سودھو]۱۳ اپریل ۲۰۱۷ ناں، ریاست ہائے متحدہ امریکا نے سب توں وڈا غیر جوہری بم [۷۵] گرایا، جسنوں GBU-43/B Massive Ordnance Air Blast (MOAB) Momand پنڈ دے نیڑے تمام بماں دی ماں کہیا جاندا اے ننگرہار دے اک اچین اُتے مشرقی افغانستان دا ضلعی پنڈ دولت اسلامیہ عراق و شام خراسان صوبہ (ISIL-KP یا ISداعش خراسان ) دے زیر استعمال سرنگ کمپلیکس نوں تباہ کرنے دے لئی۔ [۷۶][۷۷] دتی گارڈین نے رپورٹ کيتا کہ حملے دے بعد، امریکی تے افغان فورسز نے علاقے وچ کلیئرنگ آپریشن تے فضائی حملے کیتے تے نقصان دا اندازہ لگایا۔ [۷۸]
۲۶ اپریل ناں، اک لڑائی اس وقت ہوئی جدوں آئی ایس نے ۳ منشیات فروشاں نوں پھڑ لیا جو صوبہ جوزجان وچ طالبان دے لئی افیون بیچنے وچ ملوث سن ۔ افغان نیشنل پولیس دے ترجمان نے دسیا کہ طالبان نے جواب وچ آئی ایس اُتے حملہ کیا، کہیا کہ "جھڑپاں اس وقت شروع ہوئیاں جدوں مسلح طالبان دے گروپ نے داعش دے جنگجوواں اُتے حملہ کيتا [محفوظ کرنے دے لئی] ۳ منشیات دے سمگلراں دی رہائی دے لئی جو ایتھے ۱۰ ملین افغانی [$۱۴٬۷۸۰] ادا کرنے آئے سن ۔ طالبان معاہدے دے لئی۔ طالبان دے ترجمان ذبیح اللہ مجاہد نے وی لڑائی دی نوعیت یا وجوہات دے بارے وچ تفصیلات فراہم کیتے بغیر تصدیق کيتی سی کہ اس وقت آئی ایس دے نال جھڑپاں جاری سن۔ [۷۹] صوبائی گورنر دے ترجمان محمد رضا غفوری نے کہیا کہ طالبان تے داعش دے درمیان جھڑپاں وچ ۷۶ طالبان تے ۱۵ آئی ایس عسکریت پسند مارے گئے۔ ترجمان دے مطابق، آئی ایس دے عسکریت پسنداں نے طالبان توں ۲ ضلعے وی کھو لئی۔ [۸۰]
۲۴ مئی ناں، طالبان تے آئی ایس دے درمیان جھڑپ ہوئی، تے اس وقت، ایہ مبینہ طور اُتے دونے دے درمیان سب توں وڈی جھڑپ سی جس وچ ۲۲ ہلاکتاں ہوئیاں، جنہاں وچوں ۱۳ آئی ایس دے جنگجو سن، تے اک طالبان اہلکار دے مطابق، ۹ طالبان جنگجو سن ۔ ایہ جھڑپاں افغانستان دے نال ایران دی سرحد دے نیڑے ہوئیاں۔ طالبان نے اس علاقے وچ آئی ایس دے اک کیمپ اُتے حملہ کيتا سی، آئی ایس دے اک کمانڈر نے، جو پہلے طالبان دا رکن سی، کہیا کہ طالبان تے آئی ایس دے درمیان معاہدہ ہويا سی کہ جدوں تک گل گل نئيں ہُندی اک دوسرے اُتے حملہ نئيں کيتا جائے گا۔ کمانڈر نے دعویٰ کيتا کہ طالبان نے معاہدے دی خلاف ورزی کردے ہوئے آئی ایس دے کیمپ اُتے حملہ کيتا۔ آئی ایس کمانڈر نے ایہ وی دعویٰ کيتا کہ ایہ حملہ ایرانی فوج دے نال مل کے کيتا گیا سی، تے ایہ کہ اوتھے ایرانی مرے ہوئے آئی ایس جنگجوواں دی فلم بندی کر رہے سن ۔ طالبان دے وکھ ہونے والے دھڑے فدائی محاذ نے وی طالبان نوں ایران دے نال تعلقات اُتے تنقید دا نشانہ بنایا اے۔ جنگ توں کچھ دن پہلے، طالبان نے مبینہ طور اُتے علاقائی مسائل اُتے گل کرنے دے لئی ایرانی حکام نال ملاقات کيتی۔ فدائی محاز دے ترجمان نے دعویٰ کيتا کہ ایہ ملاقات طالبان دی درخواست اُتے کيتی گئی سی، کیونجے ایہ ملک وچ آئی ایس دے پھیلاؤ توں تنگ سی، جس توں ایرانی حکومت وی پریشان سی۔ ترجمان نے ایہ وی کہیا کہ طالبان نوں ایرانی سرحد دے نیڑے آئی ایس توں لڑنے دے لئی ۳۰ لکھ امریکی ڈالر نقد، ۳۰۰۰ اسلحہ، ۴۰ ٹرک تے گولہ بارود ایران دی انٹیلی جنس سروسز توں ملا، حالانکہ طالبان دے ترجمان نے انہاں الزامات دی تردید دی اے۔ [۸۱]
۲۷ نومبر ناں، طالبان نے اپنے اک سینئر کمانڈر نوں آئی ایس دے نال ملی بھگت کرنے اُتے پھانسی دے دی۔ صوبائی حکومت دے ترجمان دے مطابق، اک ہفتہ پہلے، ضلع اچین وچ آئی ایس دے جنگجوواں نوں انہاں دے ساتھی عسکریت پسنداں نے وڈے پیمانے اُتے قتل کر دتا سی۔ پر، ترجمان نے کوئی اضافی تفصیل فراہم نئيں کيتی، تے نہ ہی آئی ایس نے اپنے ہی ارکان دے قتل دے بارے وچ کوئی سرکاری بیان جاری کيتا۔ [۸۲]
۲۰۱۸
[سودھو]۲۰ جون ناں، روسی حکومت تے طالبان دے درمیان مذاکرات دے بعد، امریکی معاون وزیر خارجہ ایلس ویلز نے طالبان دے بارے وچ روسی حکومت دے موقف دی مذمت کيتی جس وچ آئی ایس دے خلاف گروپ دی حمایت شامل سی، ایہ کہندے ہوئے کہ اس نے طالبان نوں قانونی حیثیت دتی تے تسلیم شدہ افغان نوں چیلنج کيتا۔ حکومت [۸۳]
جولائی وچ طالبان نے صوبہ جوزجان وچ آئی ایس دے خلاف کارروائی شروع کيتی۔ ہتھیار سُٹن والے آئی ایس کمانڈر دے مطابق، طالبان نے آئی ایس دے خلاف کارروائی دے لئی ۲٬۰۰۰ جنگجو جمع کیتے سن ۔ اسلامک موومنٹ آف ازبکستان دے جنگجو، جنہاں نے آئی ایس توں بیعت کيتی سی، طالبان دے خلاف آئی ایس دے نال مل کے لڑنے وچ وی موجود سن ۔ لڑائی دے دوران ۳۵۰۰ توں ۷۰۰۰ شہری بے گھر ہوئے۔ جولائی دے آخر تک، طالبان دی مہم دی بدولت خطے وچ آئی ایس دا قبضہ ۲ دیہات تک کم ہو گیا سی۔ اس دے جواب وچ ، انہاں نے افغان حکومت توں مدد کيتی درخواست کيتی، تے طالبان توں تحفظ دے بدلے اپنے ہتھیار سُٹن اُتے وی رضامندی ظاہر کیتی۔ افغان فضائیہ نے بعد وچ خطے وچ آئی ایس دے ہتھیار سُٹن دے بدلے وچ طالبان دے خلاف فضائی حملے کيتے۔ افغان حکومت تے آئی ایس دے درمیان معاہدے نے بعد وچ تنازعہ کھڑا کر دتا۔ [۸۴] ۱۷ جولائی ناں، آئی ایس دے عسکریت پسنداں نے سر پول وچ اک طالبان کمانڈر دے گھر اُتے چھاپے دے دوران ۱۵ طالبان عسکریت پسنداں نوں ہلاک تے ۵ نوں زخمی کر دتا۔ سر پول دے پولیس سربراہ عبدالقیوم بقازوئی نے ایسوسی ایٹڈ پریس نوں دسیا کہ طالبان تے آئی ایس دے جنگجو دو ماہ توں زیادہ عرصے توں جوزجان تے سر پول وچ اک دوسرے توں لڑ رہے نيں، جس وچ دونے طرف توں سینکڑاں افراد مارے گئے نيں۔ [۸۵]
اگست وچ ، دوحہ وچ امریکی حکومت تے طالبان دے درمیان مذاکرات دے دوران، طالبان نے درخواست کيتی سی کہ امریکا طالبان اُتے فضائی حملے بند کرے، تے نال ہی داعش توں لڑنے دے لئی اس گروپ نوں مدد فراہم کرے۔ [۸۶]
۲۰۱۹
[سودھو]۲۲ جون نوں افغان حکومت دے اک اہلکار نے طالبان تے آئی ایس دے درمیان کنڑ وچ جھڑپاں دی اطلاع دی۔ اہلکار نے ایہ وی دعویٰ کيتا کہ افغان فوج نے علاقے وچ آئی ایس دے کچھ جنگجوواں نوں ہلاک کيتا اے، تے طالبان وی اس علاقے وچ سرگرم نيں۔ [۸۷]
۲۹ جون ناں، آئی ایس نے طالبان توں حاصل کیتے گئے ہتھیاراں دی تصاویر جاری کیتیاں۔ [۸۸] ايسے دن، آئی ایس نے اپنے جنگجوواں دی ابوبکر البغدادی توں بیعت دی تجدید دی اک ویڈیو شائع کيتی۔ ویڈیو وچ جنگجوواں نے امن مذاکرات وچ شامل ہونے اُتے طالبان نوں تنقید دا نشانہ بنایا تے طالبان جنگجوواں توں آئی ایس وچ شامل ہونے دی اپیل کيتی۔ [۸۹]
یکم اگست نوں عماق نیوز ایجنسی نے دعویٰ کيتا کہ آئی ایس نے کنڑ وچ جھڑپاں دے دوران ۵ طالبان ارکان نوں ہلاک کر دتا اے۔
یکم اکتوبر ناں، آئی ایس نے تورا بورا وچ ۲۰ طالبان جنگجوواں نوں ہلاک تے زخمی کرنے دا دعویٰ کيتا۔ [۹۰]
۲۰۲۰
[سودھو]مارچ ۲۰۲۰ وچ ، افغان سلفی کونسل نے اپنے امیر شیخ عبدالعزیز نورستانی دے ماتحت طالبان رہنماواں نال ملاقات کيتی تے انہاں دی تحریک توں وفاداری دا عہد کيتا۔ سلفیاں نے پہلے داعش خراسان نوں اہم مدد فراہم دی سی، لیکن انہاں نے تسلیم کيتا کہ مؤخر الذکر کيتی پوزیشن ننگرہار تے کنڑ وچ اس دی شکست دے بعد بہت گر گئی سی۔ [۵۹] سلفی کونسل، جس دی نمائندگی ۳۲ علماء تے عسکری رہنماواں نے کی، نے کہیا کہ اوہ کسی وی طرح توں داعش خراسان دے وفادار نئيں نيں، تے چاہندے نيں کہ اوہ اسلامک اسٹیٹ-طالبان تنازعہ توں باہر رہیاں۔ طالبان دی قیادت نے اپنے پروپیگنڈے وچ اس دا فائدہ اٹھاندے ہوئے وفاداری دا عہد قبول کيتا۔ [۵۹]
اکتوبر ۲۰۲۰ وچ ، پولیٹیکو دے سابق رپورٹر ویسلے مورگن نے انکشاف کيتا کہ امریکا دی خصوصی آپریشن فورسز، طالبان دے دیرینہ دشمن، طالبان نوں میدان وچ فائدہ پہنچانے دے لئی داعش خراسان دے خلاف ڈرون حملے کے رہی سن۔ مورگن دے مطابق، آپریٹرز نوں مذاق وچ "طالبان ایئر فورس" کہیا جاندا سی تے اوہ طالبان کمانڈراں توں براہ راست گل گل کرنے دے بجائے، طالبان دی کمیونیکیشن دی نگرانی کردے سن تے فیصلہ کردے سن کہ حملہ کرنے دا بہترین وقت کدوں اے۔ ۱۰ دسمبر ۲۰۲۰ ناں، امریکی سینٹرل کمانڈ دے سربراہ جنرل کینتھ میک کینزی جونیئر نے تصدیق دی کہ امریکا نے موقع پرست ڈرون حملےآں دے ذریعے طالبان دی مدد کيتی، ایہ کہندے ہوئے کہ انہاں نے طالبان دے نال کارروائیاں وچ ہم آہنگی نئيں کيتی، بلکہ انہاں دا فائدہ اٹھایا۔ دشمن" اپنی کارروائیاں خود کرنے دے لئی۔ جنرل میک کینزی نے کہیا کہ ایہ حملے کئی مہینے پہلے اس وقت ہوئے جدوں داعش خراسان صوبہ ننگرہار تے مشرقی افغانستان وچ ہور جگہاں اُتے گراؤنڈ کر رہیا سی۔ [۹۱]
افغانستان اُتے طالبان دے قبضے دے بعد
[سودھو]نويں سرے توں اسلامک اسٹیٹ دے حملے تے سلفی مخالف صفائی
[سودھو]طالبان بالآخر ۲۰۲۱ دے موسم گرما وچ اک وڈے پیمانے اُتے حملے دے دوران اسلامی جمہوریہ توں افغانستان اُتے قبضہ کرنے وچ کامیاب ہو گئے۔ ۱۵ اگست ۲۰۲۱ نوں کابل گر گیا ، جس توں داعش خراسان دے رہنماواں نے افغانستان اُتے طالبان دے قبضے دی مذمت کيتی۔ [۹۲] طالبان نے فوری طور اُتے اسلامک اسٹیٹ دے حامیاں تے سلفیاں سمیت ممکنہ مخالفین اُتے قابو پانے یا انہاں دا صفایا کرنے دی کوشش کيتی۔ ملک بھر وچ ، طالبان نے سلفی مسیتاں دے مدارس نوں بند کرنے دا حکم دتا تے ممتاز سلفی علماء نوں گرفتار کرنے دی کوشش کيتی، جس توں بوہت سارے لوک روپوش ہو گئے۔ نويں طالبان حکام دی طرف توں نشانہ بننے والےآں وچ سلفی علماء وی شامل سن جنہاں نے داعش خراسان دی کھلے عام مخالفت کيتی سی۔ محقق [۵۹] نے استدلال کيتا کہ ممکنہ طور اُتے طالبان دے اندر سخت گیر سلفی مخالف عناصر دی طرف توں صفائی دا اہتمام کيتا گیا سی تے مستقبل وچ آئی ایس-کے دی شورش دے لئی سلفی دی حمایت دے خدشےآں توں زیادہ دیرینہ ناراضگی دی وجہ توں حوصلہ افزائی کيتی گئی سی۔ [۵۹] 16 اگست نوں طالبان نے دعویٰ کيتا کہ اس دے سابق سربراہ ابو عمر خراسانی سمیت تقریباً ۱۵۰ داعش خراسان جنگجوواں نوں ہلاک کر دتا اے، جدوں قیدیاں نوں کابل دی اک جیل توں رہیا کيتا جا رہیا سی۔ [۳۹] پر، طالبان دی طرف توں منظم ملک بھر وچ جیل توڑنے دی وجہ توں بوہت سارے داعش خراسان عسکریت پسند داعش خراسان دی صفاں وچ دوبارہ شامل ہونے وچ کامیاب ہوئے۔ [۳۹]
۲۶ اگست ناں، کابل، افغانستان وچ حامد کرزئی بین الاقوامی ہوائی اڈے اُتے ایبی گیٹ دے نیڑے اک خودکش بم دھماکہ تے وڈے پیمانے اُتے فائرنگ ہوئی۔ [۹۳][۹۴][۹۵] ایہ حملہ ریاستہائے متحدہ دے محکمہ خارجہ دی طرف توں دہشت گردی دے خطرے دے پیش نظر ہوائی اڈے دے باہر موجود امریکیوں نوں اوتھے توں نکل جانے دے چند گھینٹے بعد شروع ہويا۔ [۹۶] انہاں حملےآں وچ گھٹ توں گھٹ ۱۸۵ افراد ہلاک ہوئے جنہاں وچ ۱۳ امریکی فوجی وی شامل سن ۔ طالبان نے حملے دی مذمت کردے ہوئے کہیا کہ "شریر حلفےآں نوں سختی توں روکیا جائے گا"۔ [۹۷] طالبان نے بعد وچ اعلان کيتا کہ اوہ داعش خراسان دے رہنما شہاب المہاجر نوں پھڑنے دے لئی ہر ممکن اقدام کرن گے۔ ايسے دن، طالبان دے سی آئی ڈی دے سربراہ سیف اللہ محمد نے دی ٹائمز نوں دسیا کہ انہاں نے کابل دے مغربی جانب اک بندوق دی لڑائی دے بعد داعش خراسان نال تعلق رکھنے والے ۶ عسکریت پسنداں نوں پھڑ لیا اے۔ [۹۸]
طالبان عسکریت پسنداں نے ۲۸ اگست نوں بااثر سلفی عالم، ملیا ابو عبید اللہ متوکل نوں اغوا کر ليا۔ اسنوں اک ہفتے بعد "سفاکانہ[لی]" قتل کر دتا گیا۔ [۵۹] طالبان دے ترجمان ذبیح اللہ مجاہد نے متوکل دے قتل وچ طالبان دے کردار دی تردید کی، لیکن قتل دی مذمت وی نئيں کيتی۔ [۵۹] بھانويں متوکل نوں داعش خراسان دا ہمدرد دسیا گیا سی تے اس دے طلباء دی اک وڈی تعداد داعش خراسان دا حصہ سی، [۳۹] اس نے سرکاری طور اُتے دولت اسلامیہ دی حمایت نئيں کيتی سی۔ داعش خراسان نے انہاں دے انتقال دے بعد انہاں دے لئی دعا نئيں کيتی، ایہ کہندے ہوئے کہ اوہ دولت اسلامیہ دی خلافت دا وفادار نئيں رہیا۔ [۵۹] 9 نومبر ۲۰۲۱ ناں، رائٹرز دے صحافی جیمز میکنزی نے کہیا کہ تنازعہ وچ "متواتر، چھوٹے مظالم" "کم عام طور اُتے رپورٹ کیتے جاندے نيں۔" [۹۹] ننگرہار دے داعش دے گڑھ دے علاوہ ہور متاثرہ علاقےآں وچ وسطی افغانستان وچ غزنی، مغرب وچ ہرات، شمال وچ بلخ تے جنوب مشرق وچ پکتیا، پکتیکا تے خوست شامل نيں۔ [۱۰۰]
اسلامک اسٹیٹ دی بغاوت
[سودھو]۶ ستمبر ناں، ننگرہار صوبے دے طالبان دے گورنر نیدا محمد نے داعش خراسان دے عسکریت پسنداں دے خلاف جنگ جاری رکھنے دا عزم کيتا۔ صوبہ ننگرہار داعش خراسان دا مضبوط گڑھ اے تے گورنر دا کہنا اے کہ ننگرہار اُتے قبضہ کرنے دے بعد توں، انہاں دی فورسز نے صوبہ ننگرہار وچ داعش خراسان نال تعلق رکھنے والے ۷۰-۸۰ مشتبہ عسکریت پسنداں نوں گرفتار کيتا اے۔ [۲۴]
۸ ستمبر نوں طالبان نے نمروز ، افغانستان وچ پاکستان دے اک صوبے دے آئی ایس دے پی دے سربراہ فاروق بنگال زئی نوں قتل کر دتا۔ [۳۹]
۱۸ ستمبر ناں، جلال آباد وچ داعش خراسان دے مشتبہ ارکان دی طرف توں نصب کیتے گئے ۴ بم پھٹنے توں ۷ افراد ہلاک ہو گئے جو طالبان دے گشت نوں نشانہ بنا رہے سن ۔ [۱۰۱]
سیکورٹی ذرائع تے عینی شاہدین نے دسیا کہ ۲۲ ستمبر ناں، ۲ طالبان جنگجوواں تے اک شہری نوں داعش دے بندوق برداراں نے ہلاک کر دتا جنہاں نے جلال آباد دے ضلع غوچک وچ اک چوکی اُتے حملہ کيتا۔ [۱۰۲]
۱ اکتوبر ناں، طالبان فورسز نے کابل دے شمال وچ واقع شہر چاریکار وچ داعش خراسان دے اک اڈے اُتے حملہ کيتا۔ طالبان نے دعویٰ کيتا کہ انہاں نے آئی ایس دے پی دے متعدد ارکان نوں ہلاک تے گرفتار کيتا اے۔ [۱۰۳]
۲ اکتوبر ناں، داعش خراسان دے مشتبہ عسکریت پسنداں نے جلال آباد وچ ۲ طالبان جنگجوواں تے ۲ شہریاں نوں گولی مار دے ہلاک کر دتا۔ [۱۰۴]
۳ اکتوبر ناں، کابل وچ عیدگاہ مسجد دے دروازے اُتے ہونے والے اک دھمادے ميں گھٹ توں گھٹ ۵ افراد ہلاک ہوئے، جتھے طالبان دے ترجمان ذبیح اللہ مجاہد دی والدہ دے لئی اک یادگاری تقریب منعقد کيتی گئی سی۔ [۱۰۵][۱۰۶][۱۰۷][۱۰۸][۱۰۹][۱۱۰] آئی ایس دے پی نے بعد وچ اس حملے دی ذمہ داری قبول کردے ہوئے دعویٰ کيتا کہ اس نے طالبان عسکریت پسنداں نوں ہلاک کيتا۔ [۱۱۱]
۴ اکتوبر ناں، طالبان دا کہنا اے کہ اس نے طالبان دے ترجمان ذبیح اللہ مجاہد دی والدہ دی یادگار دے دوران اک مسجد وچ کل دے بم دھماکے دے بعد کابل وچ "IS–K دے اک سیل نوں تباہ کر دتا اے "۔ مجاہد دا کہنا اے کہ طالبان دے اک خصوصی یونٹ نے آپریشن کيتا تے اڈہ تباہ کر دتا گیا تے اندر موجود تمام افراد مارے گئے۔ [۱۱۲]
۶ اکتوبر ناں، خوست وچ اک مذہبی اسکول اُتے دستی بم دے حملے وچ گھٹ توں گھٹ ۱ طالبان جنگجو سمیت ۷ افراد مارے گئے۔ آئی ایس دے پی نے حملے دی ذمہ داری قبول کيتی۔ [۱۱۳][۱۱۴]
۷ اکتوبر ناں، طالبان نے اعلان کيتا کہ انہاں نے کابل دے مغرب وچ پغمان ضلع وچ اک چھاپے دے بعد داعش خراسان دے ۴ ارکان نوں گرفتار کر ليا اے۔ ايسے دن، داعش نے جلال آباد دے ضلع ۲ وچ اک طالبان جنگجو نوں پھڑنے تے پھانسی دینے دی ذمہ داری قبول کيتی۔ [۱۱۵]
۸ اکتوبر ناں، محمد الیوغوری دے ناں توں ایغور اسلامک اسٹیٹ دے عسکریت پسند نے قندوز وچ اک شیعہ مسجد اُتے خودکش بم حملے دے بعد ۵۵-۱۰۰ افراد نوں ہلاک تے درجناں نوں زخمی کر دتا۔ [۱۱۶][۱۱۷][۱۱۸][۱۱۹]
۹ اکتوبر نوں طالبان دے ترجمان سہیل شاہین نے اعلان کيتا کہ آئی ایس دے پی دا مقابلہ کرنے دے لئی امریکا دے نال کوئی تعاون نئيں کيتا جائے گا، ایہ کہندے ہوئے کہ طالبان 'آزادانہ طور اُتے داعش توں نمٹنے دے قابل نيں'۔ [۱۲۰]
۱۰ اکتوبر ناں، داعش خراسان نے جلال آباد دے ضلع ۷ وچ ۲ طالبان جنگجوواں دے قتل دی ذمہ داری قبول کيتی۔ [۱۲۱]
۱۴ اکتوبر نوں افغانستان دے صوبہ کنڑ دے صدر مقام اسد آباد وچ اک بم دھمادے ميں طالبان دا اک پولیس چیف ماریا گیا۔ انہاں دا ایہ وی دعویٰ اے کہ ۴ طالبان فوجیاں سمیت ۱۱ افراد زخمی ہوئے۔ [۱۲۲][۱۲۳]
۱۵ اکتوبر نوں قندھار وچ شیعہ 'امام بارگاہ مسجد' وچ اک بم دھماکہ ہويا جس وچ گھٹ توں گھٹ ۶۵ افراد ہلاک تے گھٹ توں گھٹ ۷۰ زخمی ہوئے۔ داعش نے حملے دی ذمہ داری قبول کر لئی۔ [۱۲۴][۱۲۵]
۲۰ اکتوبر ناں، طالبان نے اعلان کيتا کہ انہاں نے ستمبر دے وسط تے اکتوبر ۲۰۲۱ دے وسط دے درمیان گھٹ توں گھٹ ۲۵۰ داعش خراسان کارکناں نوں گرفتار کيتا اے۔ [۱۲۶]
۲۳ اکتوبر ناں، داعش خراسان نے جلال آباد شہر دے ضلع ۱ وچ ۲ طالبان جنگجوواں نوں گولی مار دے ہلاک کرنے دی ذمہ داری قبول کيتی۔ [۱۲۷]
۲۴ اکتوبر ناں، افغانستان وچ اک بم حملے وچ ہفتے دے روز گھٹ توں گھٹ ۲ شہری ہلاک، اک بچہ سی، تے چار زخمی ہوئے۔ مشرقی افغانستان وچ سڑک اُتے رکھی گئی ڈیوائس دا مقصد طالبان دی اک گڈی نوں نشانہ بنایا گیا۔ [۱۲۸] ايسے دن، ایہ اطلاع ملی کہ آئی ایس دے پی نے صوبہ ارزگان دے اک پنڈ وچ جھنڈا اٹھایا اے تے عسکریت پسند قریبی دیہات دیاں مسیتاں وچ کتابچے تقسیم کر رہے نيں۔ [۱۲۹]
۲۵ اکتوبر نوں ہرات وچ مسلح افراد تے طالبان فورسز دے درمیان جھڑپاں وچ ۱۷ افراد مارے گئے۔ [۱۳۰] ايسے دن ایہ اعلان کيتا گیا کہ تاجکستان تے چین نے اک معاہدہ کيتا اے کہ چین اک نويں تاجک فوجی اڈے دی تعمیر دے لئی فنڈ فراہم کرے گا تے ایہ کہ چینی افواج افغان سرحد دے نیڑے اک فوجی اڈے نوں مکمل طور اُتے چلا سکدیاں نيں۔
۳۱ اکتوبر ناں، ملک وچ باغیاں دی تشکیل نوں دبانے دے آپریشن دے اک حصے دے طور پر، گھٹ توں گھٹ اک سو آئی ایس دے عسکریت پسنداں نے صوبہ ننگرہار وچ مبینہ طور اُتے طالبان دی سیکورٹی فورسز دے سامنے ہتھیار ڈال دیے۔ [۱۳۱]
اکتوبر دے مہینے وچ ، افغان نیشنل آرمی دا اک سابق افسر، جس نے حال ہی وچ داعش خراسان صفاں وچ شمولیت اختیار کيتی سی، طالبان جنگجوواں دے نال جھڑپ وچ ماریا گیا سی۔ سابق افسر نے طالبان دے قبضے توں پہلے گردیز وچ افغان فوج دے ہتھیاراں تے گولہ بارود دے ڈپو دی کمانڈ کيتی۔
طالبان دے قبضے دے بعد توں، صوبہ ننگرہار وچ تشدد وچ وادھا ہويا اے جس دی ذمہ داری دولت اسلامیہ نے قبول کيتی اے۔ طالبان نے اکتوبر دے مہینے وچ صوبے وچ اضافی ۱٬۳۰۰ جنگجو تعینات کر کے جواب دتا جس دا مقصد صوبے وچ آئی ایس دے پی دے جنگجوواں دے خلاف آپریشن دی تعداد وچ وادھا کرنا اے۔ طالبان نے صوبے وچ آئی ایس دے پی دے مشتبہ جنگجوواں دے خلاف رات دے چھاپے وی کیتے نيں تے انہاں چھاپےآں دے دوران گرفتار کیتے گئے سیکڑاں وچوں بوہت سارے یا تاں غائب ہو چکے نيں یا مردہ ہو چکے نيں۔ ننگرہار دے رہائشیاں دے مطابق، داعش خراسان دے مشتبہ جنگجوواں دے خلاف صوبے وچ طالبان دے سخت کریک ڈاؤن دے نتیجے وچ طالبان جنگجوواں دی طرف توں انسانی حقوق دی متعدد خلاف ورزیاں ہوئیاں نيں۔ اسلامک اسٹیٹ نے اپنے بھرتی دے پروپیگنڈے دے اک حصے دے طور اُتے طالبان دے سخت کریک ڈاؤن نوں وی استعمال کيتا اے جس وچ ننگرہار دے رہائشیاں نوں طالبان دے خلاف اٹھنے تے مزاحمت کرنے دی اپیل کيتی گئی اے۔ ننگرہار دے رہائشیاں دا کہنا اے کہ صوبے وچ طالبان جنگجو اس علاقے توں واقف نئيں نيں تے انہاں دے پاس دولت اسلامیہ دے اہداف دے بارے وچ موصول ہونے والی انٹیلی جنس نوں چیک کرنے دا کوئی طریقہ نئيں اے۔ اس لئی رہائشیاں دے مطابق، طالبان جنگجوواں نے ہر اس شخص نوں قتل کرنا شروع کر دتا اے جس اُتے انہاں نوں دولت اسلامیہ دے لئی کم کرنے دا شبہ اے۔ واشنگٹن پوسٹ دی رپورٹ دے مطابق صرف چند طالبان جنگجوواں دے پاس شہری علاقےآں وچ درستگی اُتے مبنی کارروائیاں کرنے دے لئی ضروری تربیت یا تجربہ اے۔ چونکہ طالبان گوریلا جنگ دے لئی زیادہ اپنائے ہوئے نيں، اس لئی اوہ ہن وی امن دے وقت وچ سیکورٹی نوں برقرار رکھنے دے لئی ایڈجسٹ کر رہے نيں۔
نومبر دے اوائل تک، ننگرہار وچ داعش خراسان سابقہ ریپبلکن تے طالبان حامی شخصیتاں نوں بار بار قتل کر رہیا سی تے گشت اُتے اِنّی تعدد دے نال حملہ کر رہیا سی کہ طالبان دی حکومت نے صوبے وچ اپنے جنگجوواں نوں حکم دتا کہ اوہ رات دے وقت بستیاں نوں چھڈ کے نہ جاواں۔ [۱۳۲]
۲ نومبر ۲۰۲۱ نوں کابل ہسپتال اُتے حملہ ہويا جتھے حملہ آوراں نے داؤد خان ملٹری ہسپتال اُتے بندوقاں تے خودکش بمباراں توں حملہ کيتا جس وچ گھٹ توں گھٹ ۲۵ افراد ہلاک تے گھٹ توں گھٹ ۵۰ افراد زخمی ہوئے۔ اس حملے وچ طالبان دا اک سینئر کمانڈر مولوی حمد اللہ مخلص ماریا گیا۔ اوہ کابل ملٹری کور دے سربراہ سن تے ۱۵ اگست نوں ترک کیتے گئے افغان صدارتی محل وچ داخل ہونے والے پہلے "سینئر" طالبان کمانڈراں وچوں سن ۔ طالبان نے اس حملے دا الزام داعش خراسان اُتے عائد کيتا تے دعویٰ کيتا کہ انہاں نے فائرنگ دے تبادلے وچ گھٹ توں گھٹ ۴ عسکریت پسنداں نوں ہلاک کيتا۔ [۱۳۳][۱۳۴] ايسے دن داعش نے جلال آباد دے PD-2 وچ اک طالبان جج نوں بندوق دے حملے وچ قتل کرنے دی ذمہ داری قبول کيتی۔ [۱۳۵]
۷ نومبر ناں، جلال آباد وچ اک سلسلہ وار حملےآں وچ طالبان دی سیکورٹی فورسز دے گھٹ توں گھٹ ۳ ارکان ہلاک تے ۳ ہور زخمی ہوئے۔ "دو دھماکے طالبان نوں ہوئے، فیر آئی ایس دے پی دے عسکریت پسنداں توں لڑائی ہوئی تے آخر کار فرار ہونے وچ کامیاب ہو گئے"۔ [۱۳۶]
۱۰ نومبر ناں، جنرل ڈائریکٹوریٹ آف انٹیلی جنس دے ترجمان، طالبان دے دور وچ افغان جاسوسی ایجنسی دا نواں نام، کابل وچ صحافیاں نوں دسیا کہ انہاں نے "اعلیٰ درجے کے" کمانڈراں سمیت داعش خراسان دے تقریباً ۶۰۰ ارکان نوں گرفتار کيتا اے۔
۱۳ نومبر نوں کابل شہر دے شیعہ اکثریتی علاقے وچ اک بس وچ دھماکے دے نتیجے وچ افغان صحافی حمید سیغانی سمیت گھٹ توں گھٹ ۳ افراد ہلاک ہو گئے۔ آئی ایس دے پی نے بعد وچ ذمہ داری قبول کيتی۔ [۱۳۷]
۱۴ نومبر ناں، داعش خراسان دے عسکریت پسنداں نے ننگرہار وچ اک طالبان جنگجو نوں گولی مار دے ہلاک کر دتا۔ [۱۳۸]
۱۵ نومبر ناں، قندھار وچ داعش خراسان دے مشتبہ ٹھکانے اُتے طالبان دے حملے وچ ۴ داعش خراسان دے ارکان تے ۳ شہری مارے گئے۔ [۱۳۹]
۱۸ نومبر ناں، اقوام متحدہ دے اک جائزے نے ایہ نتیجہ اخذ کيتا کہ ISداعش خراسان دے ارکان ہن افغانستان دے تمام [[افغانستان دے صوبے|۳۴ صوبےآں]] وچ موجود نيں۔ [۱۴۰]
۲۰ نومبر ناں، جلال آباد شہر وچ داعش خراسان دے عسکریت پسنداں دی کار اُتے فائرنگ دے بعد ۳ طالبان جنگجو مارے گئے۔ [۱۴۱]
۲۲ نومبر ناں، ریاستہائے متحدہ نے داعش خراسان دے چار اہم رہنماواں دے ناں ظاہر کیتے تے انہاں دا اعلان کیا، جس وچ تنظیم دے فنڈر وی شامل نيں، خصوصی طور اُتے نامزد عالمی دہشت گرد (SDGTs) دے طور اُتے ۔ [۳۰] ايسے دن، داعش خراسان نے جلال آباد وچ اک طالبان جنگجو تے افغان انٹیلیجنس دے اک سابق اہلکار نوں گولی مار دے ہلاک کرنے دی ذمہ داری قبول کيتی جدوں انہاں دی گڈی اُتے جلال آباد وچ فائرنگ کيتی گئی۔
۲۵ نومبر نوں جلال آباد شہر وچ داعش خراسان دے عسکریت پسنداں نے ۲ طالبان ارکان نوں گولی مار دے ہلاک کر دتا۔ [۱۴۲]
۳۰ نومبر نوں جلال آباد شہر وچ اک گھر اُتے طالبان دے حملے وچ ۳ داعش خراسان عسکریت پسند مارے گئے۔ آپریشن وچ چار طالبان جنگجو زخمی ہوئے۔ [۱۴۳]
۴ دسمبر نوں داعش خراسان نے ٹیلی گرام اُتے اک تصویر جاری دی جس وچ اک IED دھماکہ دکھایا گیا جس وچ کابل وچ طالبان دی گشتی گڈی نوں نشانہ بنایا گیا۔ [۱۴۴]
۵ دسمبر ناں، داعش خراسان نے جلال آباد شہر وچ دو طالبان جنگجوواں نوں انہاں دی کار اُتے گولی مار دے ہلاک کرنے دی ذمہ داری قبول کيتی۔ [۱۴۵]
۶ دسمبر ناں، داعش خراسان نے تالقان وچ اک طالبان جنگجو نوں گولی مار دے ہلاک کرنے دی ذمہ داری قبول کيتی۔ طالبان دے قبضے دے بعد صوبہ تخار وچ داعش خراسان دا ایہ پہلا ذمہ داری دا دعویٰ اے۔ [۱۴۶]
۹ دسمبر ناں، اک انٹرویو دے دوران، امارت اسلامیہ افغانستان دے ترجمان ذبیح اللہ مجاہد نے دعویٰ کيتا کہ امارت اسلامیہ دے دوبارہ قیام دے بعد توں، داعش خراسان دے ۲۵ ٹھکانے تباہ کیتے جا چکے نيں تے ۶۷۰ داعش خراسان دے جنگجوواں نوں گرفتار کيتا جا چکيا اے۔ انہاں نے ایہ وی کہیا کہ "داعش ہن افغانستان وچ کوئی وڈا خطرہ نئيں اے۔ ایہ اک چھوٹا گروپ سی جسنوں ہن کابل تے جلال آباد وچ ختم کر دتا گیا اے۔ [۱۴۷]
۱۴ دسمبر ناں، انسانی حقوق دے لئی اقوام متحدہ دے ڈپٹی ہائی کمشنر ندا الناشف نے اعلان کيتا کہ طالبان گھٹ توں گھٹ ۵۰ مشتبہ داعش خراسان ارکان نوں پھانسی دینے تے سر قلم کرنے دے ذمہ دار نيں۔ ايسے رپورٹ وچ ایہ وی کہیا گیا اے کہ طالبان نے گھٹ توں گھٹ ۷۲ سابق افغان سیکیورٹی اہلکاراں نوں پھانسی دتی اے۔ [۱۴۸]
۲۰۲۲
[سودھو]۴ جنوری ناں، داعش خراسان نے ننگرہار دے مامندرا علاقے وچ طالبان دے اک 'جاسوس' نوں اغوا کرنے تے اسنوں قتل کرنے دا دعویٰ کيتا۔ [۱۴۹]
۱۶ جنوری ناں، داعش خراسان نے فوٹیج جاری دی جس وچ انہاں دے اک کارکن نے ہرات وچ اک طالبان جنگجو نوں گولی مار دے ہلاک کيتا۔ [۱۵۰]
۲۳ جنوری ناں، داعش خراسان نے تالقان وچ اک طالبان جنگجو نوں گولی مار دے ہلاک کرنے دی ذمہ داری قبول کيتی۔ [۱۵۱]
۳۰ جنوری ناں، افغان-پاکستانی سرحد اُتے کنڑ دے سرکانی علاقے وچ آئی ایس دے پی دے بندوق برداراں نے دو طالبان جنگجوواں نوں نشانہ بنایا۔ اک طالبان جنگجو ہلاک تے دوسرا زخمی ہوگیا۔ [۱۵۲]
۱۳ فروری ناں، سی این این دے فرید زکریا دے نال اک ٹیلی ویژن انٹرویو دے دوران، پاکستان دے وزیر اعظم عمران خان نے دنیا اُتے زور دتا کہ اوہ طالبان دے نال مل کے کم کرے تاکہ جاری علاقائی انسانی بحران نوں حل کيتا جا سکے جس دے نتیجے وچ تنازعات دا اک حصہ پیدا ہويا۔
۲۲ فروری ۲۰۲۲ ناں، پاکستانی حکام نے تسلیم کيتا کہ جاری تنازعہ افغانستان نوں غیر مستحکم کر رہیا اے تے پاکستان دے استحکام نوں وی خطرہ اے۔
۴ مارچ ۲۰۲۲ ناں، [[پشاور مسجد بم دھماکہ ۲۰۲۲ء|داعش خراسان دے اک خودکش بمبار نے]] پاکستانی شہر پشاور وچ اک شیعہ مسجد اُتے حملہ کیا، جس وچ ۶۳ نمازی ہلاک ہوئے۔
نوٹس
[سودھو]- ↑ The Islamic Republic of Afghanistan has provided financial and military support to the High Council of the Islamic Emirate of Afghanistan (HCIEA), however, both the Islamic Republic and the HCIEA deny this.[۱۷][۱۸]
- ↑ Estimates of داعش خراسان strength in 2016 varied widely. The United States Armed Forces estimated between 1,000 and 3,000, whereas Afghan officials judged داعش خراسان to have around 3,000 fighters.[۴۹] Journalists Catherine Philip and David Charter stated that it were about 3,000 to 4,000.[۵۰] One analyst put داعش خراسان 's strength at up to 8,500 if one included "support elements".[۴۹]
حوالے
[سودھو]- ↑ «Afghanistan Faces Tough Battle as Haqqanis Unify the Taliban – ABC News». ABC News. 8 مئی 2016. بایگانیشده از اصلی در 8 مئی 2016. تاریخ وارد شده در
|date=،|archive-date=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ Roggio, Bill (12 جولائی 2021). "Taliban advances as U.S. completes withdrawal". FDD's Long War Journal. https://www.longwarjournal.org/archives/2021/07/taliban-advances-as-u-s-completes-withdrawal.php.
- ↑ ۳.۰ ۳.۱ Roggio, Bill; Weiss, Caleb (14 جون 2016). "Islamic Movement of Uzbekistan faction emerges after group's collapse". Long War Journal. http://www.longwarjournal.org/archives/2016/06/islamic-movement-of-uzbekistan-faction-emerges-after-groups-collapse.php.
- ↑ ۴.۰ ۴.۱ «ISIS Violence Dents Taliban Claims Of Safer Afghanistan». NDTV.com. 9 نومبر 2021. تاریخ وارد شده در
|date=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ "Taliban fought IS with 'limited' US military support, US general reveals". France 24. 10 مارچ 2020. https://www.france24.com/en/20200310-taliban-fought-is-with-limited-us-military-support-us-general-reveals.
- ↑ Sisk, Richard (11 مارچ 2020). "US Has Given 'Limited Support' to Taliban in ISIS Fight, General Says". Military.com. https://www.military.com/daily-news/2020/03/11/us-has-given-limited-support-taliban-isis-fight-general-says.html.
- ↑ Clark، Dartunorro؛ Da Silva، Chantal؛ Kube، Courtney (28 اگست 2021). «2 High Profile ISIS Targets Killed in US Drone Strike in Afghanistan, Pentagon Says». NBC News. دریافتشده در 30 اگست 2021. تاریخ وارد شده در
|accessdate=،|date=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ Liebermann، Oren؛ Sidhu، Sandi؛ Smith-Spark، Laura؛ Vandoorne، Saskya؛ Walsh، Nick Paton (30 اگست 2021). این این%5d%5d .com/2021/08/29/asia/afghanistan-kabul-evacuation-intl/index.html «Nine Family Members, Including Children, Killed in US Strike in Kabul Targeting Suspected [[داعش خراسان]] Suicide Bomber, Relative Says» مقدار
|url=
را بررسی کنید (کمک). سی این این. دریافتشده در 30 اگست 2021. تاریخ وارد شده در|accessdate=،|date=
را بررسی کنید (کمک); تداخل پیوند خارجی و ویکیپیوند (کمک) - ↑ «The Odd Couple: Why Iran Is Backing the Taliban». Stratfor.
- ↑ Dreazen، Yochi. «Exclusive: Iran Teams With Taliban to Fight Islamic State in Afghanistan».
- ↑ Pillalamarri، Akhilesh (29 جنوری 2016). «Revealed: Why ISIS Hates the Taliban». thediplomat.com. تاریخ وارد شده در
|date=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ Noorzai, Roshan; Sahinkaya, Ezel; Gul Sarwan, Rahim (3 جولائی 2020). "Afghan Lawmakers: Russian Support to Taliban No Secret". Voice of America. https://www.voanews.com/extremism-watch/afghan-lawmakers-russian-support-taliban-no-secret.
- ↑ Johnson 2016, p. ۱.
- ↑ ۱۴.۰ ۱۴.۱ ۱۴.۲ ۱۴.۳ Mashal, Mujib; Shah, Taimoor (9 نومبر 2015). "Afghan Fighters Loyal to ISIS Beheaded 7 Hostages, Officials Say". https://www.nytimes.com/2015/11/10/world/asia/afghan-fighters-loyal-to-isis-beheaded-7-hostages-officials-say.html.
- ↑ «Taliban leader Dadullah joins Afghanistan's ISIL | Pakistan Today». archive.pakistantoday.com.pk. 10 ستمبر 2015. بایگانیشده از اصلی در 2022-03-07. دریافتشده در 2022-03-07. تاریخ وارد شده در
|date=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ Qazi، Shereena (9 نومبر 2015). «Deadly Taliban infighting erupts in Afghanistan». www.aljazeera.com (به English). تاریخ وارد شده در
|date=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ Shah، Taimoor؛ Nordland، Rod؛ Sukhanyar، Jawad (۱۹ جون ۲۰۱۷). «Afghan Government Quietly Aids Breakaway Taliban Faction». The New York Times.
- ↑ Donati، Jessica؛ Totakhil، Habib Khan (23 مئی 2016). «Afghan Government Secretly Fosters Taliban Splinter Groups». Wall Street Journal. تاریخ وارد شده در
|date=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ Seldin, Jeff (20 مارچ 2020). "US Admits Taliban Offensive Is Whittling IS's Grip on Afghanistan". Voice of America. https://www.voanews.com/south-central-asia/us-admits-taliban-offensive-whittling-iss-grip-afghanistan.
- ↑ Gibbons-Neff, Thomas; Mashal, Mujib (2 دسمبر 2019). "ISIS Is Losing Afghan Territory. That Means Little for Its Victims.". https://www.nytimes.com/2019/12/02/world/asia/ISIS-afghanistan-baghdadi.html.
- ↑ Zenn (2021), p. 2.
- ↑ ۲۲.۰ ۲۲.۱ ۲۲.۲ ۲۲.۳ ۲۲.۴ ۲۲.۵ «Factbox: Taliban announces makeup of new Afghan government». Reuters (به English). 7 ستمبر 2021. تاریخ وارد شده در
|date=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ ۲۳.۰ ۲۳.۱ ۲۳.۲ George, Susannah (23 نومبر 2021). "Taliban sends hundreds of fighters to eastern Afghanistan to wage war against Islamic State". Washington Post. https://www.washingtonpost.com/world/2021/11/22/taliban-isis-afghanistan/.
- ↑ ۲۴.۰ ۲۴.۱ "Taliban Provincial Governor Vows To Fight ISIS". 6 ستمبر 2021. https://www.ndtv.com/world-news/taliban-provincial-governor-mullah-neda-mohammad-vows-to-fight-isis-2531541.
- ↑ Panda، Ankit (3 فروری 2015). «Islamic State in Afghanistan: Start of a Turf War?». thediplomat.com. تاریخ وارد شده در
|date=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ ۲۶.۰ ۲۶.۱ «The Taliban Takes on Islamic State: Insurgents Vie for Control of Northern Afghanistan; Terrorism Monitor Volume: 16 Issue: 16». ecoi.net. 10 اگست 2018. تاریخ وارد شده در
|date=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ «Senior Taliban commander, several civilians killed in Kabul hospital attack». France 24 (به English). 2 نومبر 2021. تاریخ وارد شده در
|date=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ خراسان%5d%5d -islamic-state-what-relationship-with-taliban/amp/ «Who are Is[[داعش خراسان]] , and what is their relationship with the Taliban?» مقدار
|archive-url=
را بررسی کنید (کمک). The Telegraph. 28 اگست 2021. بایگانیشده از خراسان%5d%5d -islamic-state-what-relationship-with-taliban/amp/ اصلی مقدار|url=
را بررسی کنید (کمک) در 12 جنوری 2022. نامعلوم پیرامیٹر دا|url-status=
نظر انداز کردا (کمک); تاریخ وارد شده در|date=،|archive-date=
را بررسی کنید (کمک); تداخل پیوند خارجی و ویکیپیوند (کمک)سانچہ:Cbignore - ↑ Shalizi, Hamid (7 اپریل 2018). "Afghan air strike kills Islamic State commander". Reuters. https://www.reuters.com/article/us-afghanistan-islamic-state-idUSKBN1HE07G.
- ↑ ۳۰.۰ ۳۰.۱ ۳۰.۲ ۳۰.۳ ۳۰.۴ خراسان%5d%5d -operatives-working-in-Afghanistan «US sanctions four IS[[داعش خراسان]] operatives working in Afghanistan» مقدار
|url=
را بررسی کنید (کمک). alarabia.net. 22 نومبر 2021. تاریخ وارد شده در|date=
را بررسی کنید (کمک); تداخل پیوند خارجی و ویکیپیوند (کمک) سائیٹ غلطی: Invalid<ref>
tag; name "alarabia.net" defined multiple times with different content - ↑ «Army Rangers killed in Afghanistan were possible victims of friendly fire». Army Times. 28 اپریل 2017. تاریخ وارد شده در
|date=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ Barbara Starr؛ Ralph Ellis (8 مئی 2017). این این%5d%5d .com/2017/05/07/middleeast/isis-leader-killed-in-afghanistan/ «ISIS leader in Afghanistan was killed in raid, US confirms» مقدار
|archive-url=
را بررسی کنید (کمک). سی این این. بایگانیشده از این این%5d%5d .com/2017/05/07/middleeast/isis-leader-killed-in-afghanistan/ اصلی مقدار|url=
را بررسی کنید (کمک) در 8 مئی 2017. دریافتشده در 8 مئی 2017. نامعلوم پیرامیٹر دا|url-status=
نظر انداز کردا (کمک); تاریخ وارد شده در|access-date=،|date=،|archive-date=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ Browne، Ryan (14 جولائی 2017). این این%5d%5d .com/2017/07/14/politics/us-kills-isis-leader-afghanistan/index.html «US kills leader of ISIS in Afghanistan» مقدار
|archive-url=
را بررسی کنید (کمک). سی این این. بایگانیشده از این این%5d%5d .com/2017/07/14/politics/us-kills-isis-leader-afghanistan/index.html اصلی مقدار|url=
را بررسی کنید (کمک) در 14 جولائی 2017. دریافتشده در 15 جولائی 2017. نامعلوم پیرامیٹر دا|url-status=
نظر انداز کردا (کمک); تاریخ وارد شده در|access-date=،|date=،|archive-date=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ خراسان%5d%5d -leader/ «Statement by Chief Pentagon Spokesperson Dana W. White on death of IS[[داعش خراسان]] leader in Afghanistan» مقدار
|archive-url=
را بررسی کنید (کمک). U.S. Department of Defense. بایگانیشده از خراسان%5d%5d -leader/ اصلی مقدار|url=
را بررسی کنید (کمک) در 14 جولائی 2017. دریافتشده در 15 جولائی 2017. نامعلوم پیرامیٹر دا|url-status=
نظر انداز کردا (کمک); تاریخ وارد شده در|access-date=،|archive-date=
را بررسی کنید (کمک); تداخل پیوند خارجی و ویکیپیوند (کمک) - ↑ «ISIL leader in Afghanistan killed in air raids». aljazeera.com. بایگانیشده از اصلی در 27 اگست 2018. دریافتشده در 27 اگست 2018. نامعلوم پیرامیٹر دا
|url-status=
نظر انداز کردا (کمک); تاریخ وارد شده در|access-date=،|archive-date=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ "Taliban takes on داعش خراسان , its most serious foe in Afghanistan". Al Jazeera. 27 ستمبر 2021. https://www.aljazeera.com/news/2021/9/27/afghanistan-taliban-promises-to-eradicate-groups-seeking-chaos.
- ↑ «UN: Islamic State replaced leader in Afghanistan after visit from central leadership | FDD's Long War Journal». longwarjournal.org. 30 جولائی 2019. بایگانیشده از اصلی در 31 جولائی 2019. دریافتشده در 31 جولائی 2019. نامعلوم پیرامیٹر دا
|url-status=
نظر انداز کردا (کمک); تاریخ وارد شده در|access-date=،|date=،|archive-date=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ «Afghan forces announce arrest of local ISIL leader». بایگانیشده از اصلی در 5 اپریل 2020. دریافتشده در 5 اپریل 2020. نامعلوم پیرامیٹر دا
|url-status=
نظر انداز کردا (کمک); تاریخ وارد شده در|access-date=،|archive-date=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ ۳۹.۰ ۳۹.۱ ۳۹.۲ ۳۹.۳ ۳۹.۴ Rehman, Zia Ur (15 ستمبر 2021). ISداعش خراسان -tries-to-tarnish-Taliban-triumph "Afghan chaos mounts as ISداعش خراسان tries to tarnish Taliban triumph". https://asia.nikkei.com/Politics/International-relations/Afghanistan-turmoil/Afghan-chaos-mounts-as-ISداعش خراسان -tries-to-tarnish-Taliban-triumph.
- ↑ ۴۰.۰ ۴۰.۱ "'Leader of breakaway Taliban faction killed'" (in en). 13 نومبر 2015. https://www.dawn.com/news/1219332/newspaper/newspaper/column.
- ↑ Khan، Tahir (16 مئی 2021). «Rebel Taliban leader dies of injuries days after attack». Daily Times. بایگانیشده از اصلی در 2023-03-26. دریافتشده در 2022-03-07. تاریخ وارد شده در
|date=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ Gul، Ayaz (10 نومبر 2021). «Afghan Taliban Claim to Have Captured 600 IS Militants». VOA (به English). تاریخ وارد شده در
|date=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ «Taliban say gap narrowing in talks with US over Afghanistan troop withdrawal». Military Times. 5 مئی 2019. تاریخ وارد شده در
|date=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ ۴۴.۰ ۴۴.۱ Trofimov، Yaroslav (31 اکتوبر 2021). «Left Behind After U.S. Withdrawal, Some Former Afghan Spies and Soldiers Turn to Islamic State». Wall Street Journal. تاریخ وارد شده در
|date=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ ۴۵.۰ ۴۵.۱ Janjua، Haroon (2 نومبر 2021). خراسان%5d%5d -suspected-of-attack-on-afghan-military-hospital-dkzq7l0kt «Twenty dead after suspected Is[[داعش خراسان]] attack on Kabul hospital» مقدار
|url=
را بررسی کنید (کمک). The Times (به English).Several former Afghan government troops and intelligence agents have defected to Islamic State, the terrorist group which carried out yesterday’s attack on a hospital in Kabul.
تاریخ وارد شده در|date=
را بررسی کنید (کمک); تداخل پیوند خارجی و ویکیپیوند (کمک) - ↑ «Why Taliban special forces are fighting Islamic State». BBC News. 18 دسمبر 2015. تاریخ وارد شده در
|date=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ ۴۷.۰ ۴۷.۱ Walsh، Joe (27 اگست 2021). خراسان%5d%5d -or-%5b%5bداعش خراسان%5d%5d -this-afghan-terror-group---and-taliban-enemy---is-suspected-in-kabul-airport-bombing/ «What Is IS[[داعش خراسان]] Or [[داعش خراسان]] ? This Afghan Terror Group — And Taliban Enemy — Is Suspected In Kabul Airport Bombing» مقدار
|url=
را بررسی کنید (کمک). Forbes (به English). تاریخ وارد شده در|date=
را بررسی کنید (کمک); تداخل پیوند خارجی و ویکیپیوند (کمک) - ↑ «Taliban Sweep in Afghanistan Follows Years of U.S. Miscalculations». The New York Times. 14 اگست 2021. بایگانیشده از اصلی در 17 اگست 2021. دریافتشده در 17 اگست 2021. نامعلوم پیرامیٹر دا
|url-status=
نظر انداز کردا (کمک); تاریخ وارد شده در|access-date=،|date=،|archive-date=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ ۴۹.۰ ۴۹.۱ Johnson 2016, p. 2.
- ↑ Philp, Catherine; Charter, David (27 اگست 2021). isداعش خراسان -an-acute-and-growing-risk-vnxlnwnxk "Isداعش خراسان an acute and growing risk" (in en). https://www.thetimes.co.uk/article/isداعش خراسان -an-acute-and-growing-risk-vnxlnwnxk.
- ↑ «Red on Red: Analyzing Afghanistan's Intra-Insurgency Violence». Combating Terrorism Center at West Point. 24 جنوری 2018. بایگانیشده از اصلی در 2018-11-16. دریافتشده در 2022-03-07. تاریخ وارد شده در
|date=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ «UCDP – Uppsala Conflict Data Program». ucdp.uu.se. دریافتشده در 3 دسمبر 2020. تاریخ وارد شده در
|access-date=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ "Afghan Taliban Group Backs IS, But Only Abroad" (in en). https://www.rferl.org/a/afghanistan-taliban-faction-rasul-is-al-qaeda-islamic-state/27352225.html. Retrieved on 18 اگست 2021.
- ↑ ۵۴.۰ ۵۴.۱ Rasmussen, Sune Engel (10 مارچ 2016). "Dozens killed in clashes between rival Taliban factions in Afghanistan". https://www.theguardian.com/world/2016/mar/10/dozens-killed-clashes-rival-taliban-factions-afghanistan-herat.
- ↑ Masood, Salman; ur-Rehman, Zia (22 فروری 2022). "To Preserve Its Own Stability, Pakistan Must Stabilize Afghanistan First". New York Times. https://www.nytimes.com/2022/02/22/world/asia/pakistan-afghanistan-taliban.html. Retrieved on 2 مارچ 2022.
- ↑ Sayed, Abdul (20 نومبر 2020). "Islamic State Khorasan Province's Peshawar Seminary Attack and War Against Afghan Taliban Hanafis". https://jamestown.org/program/islamic-state-khorasan-provinces-peshawar-seminary-attack-and-war-against-afghan-taliban-hanafis/. ""The Afghan Taliban’s scholars are strict Deobandis and suppressed the Salafist trend when they came to power in Afghanistan in the 1990s.... However, the post-9/11 U.S. invasion of Afghanistan provided Salafists with an opportunity to thrive because the religious duty of defensive war against ‘infidel’ American invaders forced the Afghan Taliban to ally with Salafists... Salafists, therefore, remained either foot soldiers or part of small groups under the Afghan Taliban’s command.""
- ↑ Sayed 2021: Afghan Salafists had previously faced several bans by the Afghan Taliban during the Taliban’s pre-9/11 rule,.
- ↑ Rana, Muhammad Amir (5 ستمبر 2021). "The Khorasan chapter threat" (in en). https://www.dawn.com/news/1644581. Retrieved on 6 ستمبر 2021.
- ↑ ۵۹.۰ ۵۹.۱ ۵۹.۲ ۵۹.۳ ۵۹.۴ ۵۹.۵ ۵۹.۶ ۵۹.۷ ۵۹.۸ Sayed 2021.
- ↑ Sayed 2021: "disgruntled members of Tehreek-e-Taliban Pakistan (TTP), or the Pakistani Taliban, founded داعش خراسان , soon afterwards داعش خراسان became a Salafist-dominated group and shifted to Nangarhar province in Afghanistan.
- ↑ Sayed, Abdul (20 نومبر 2020). "Islamic State Khorasan Province's Peshawar Seminary Attack and War Against Afghan Taliban Hanafis". https://jamestown.org/program/islamic-state-khorasan-provinces-peshawar-seminary-attack-and-war-against-afghan-taliban-hanafis/. ""Pashtun Salafist figures convened in Peshawar under the leadership of Shaikh Abdul Aziz Nooristani and Haji Hayatullah, who is the nephew of Shaikh Jamil ur Rehman, and pledged an oath of loyalty to the Afghan Taliban and condemned داعش خراسان . They requested protection from the Afghan Taliban for the Salafist community... Salafists ostensibly are now loyal to the Afghan Taliban""
- ↑ "Ahl-e-Hadith clerics announce allegiance to Taliban in Nangarhar". 1 نومبر 2021. https://web.archive.org/web/20211113120514/https://www.afghanislamicpress.com/en/news/93343.
- ↑ ۶۳.۰ ۶۳.۱ ۶۳.۲ ۶۳.۳ ۶۳.۴ ۶۳.۵ ۶۳.۶ Johnson 2016.
- ↑ "Bombs kill 11 in Afghanistan as Taliban, ISIS supporters clash" (in en). 26 مئی 2015. https://english.alarabiya.net/News/middle-east/2015/05/26/Bombs-kill-11-in-Afghanistan-as-Taliban-ISIS-supporters-clash.
- ↑ ۶۵.۰ ۶۵.۱ Goldstein, Joseph (4 جون 2015). "In ISIS, the Taliban Face an Insurgent Threat of Their Own". http://www.nytimes.com/2015/06/05/world/asia/afghanistan-taliban-face-insurgent-threat-from-isis.html?_r=0.
- ↑ "Taliban-on-Taliban turf war erupts in Afghanistan". https://www.worldbulletin.net/asia-pacific/taliban-on-taliban-turf-war-erupts-in-afghanistan-h166221.html.
- ↑ "Afghan Taliban Detail Fight Against Uzbek IS Militants". 30 نومبر 2015. https://gandhara.rferl.org/a/afghan-taliban-detail-fight-against-uzbek-is-fighters/27397739.html.
- ↑ Kaplan, Michael (5 جنوری 2016). "Taliban Launches Anti-ISIS Offensive: Afghan Insurgents Capture Two Districts From Islamic State Group". https://www.ibtimes.com/taliban-launches-anti-isis-offensive-afghan-insurgents-capture-two-districts-islamic-2249670.
- ↑ Agency, Anadolu (6 جنوری 2016). "At least 31 militants killed in clashes between Taliban, Daesh in Afghanistan". https://www.dailysabah.com/asia/2016/01/06/at-least-31-militants-killed-in-clashes-between-taliban-daesh-in-afghanistan.
- ↑ Botelho, Greg; Popalzai, Masoud (2 فروری 2016). سی این این .com/2016/02/02/asia/isis-afghanistan-us-airstrikes/index.html "Official: U.S. strikes ISIS radio station in Afghanistan". https://edition.سی این این .com/2016/02/02/asia/isis-afghanistan-us-airstrikes/index.html.
- ↑ "30 Killed as Taliban, ISIS Terrorists Clash in Afghanistan". 26 اپریل 2016. http://alwaght.net/en/News/51891/30-Killed-as-Taliban,-ISIS-Terrorists-Clash-in-Afghanistan.
- ↑ "27 killed, 11 wounded as clash erupts among Taliban and ISIS in Nangarhar". 19 مئی 2016. https://www.khaama.com/27-killed-11-wounded-as-clash-erupts-among-taliban-and-isis-in-nangarhar-0988/.
- ↑ "Top ISIS Leader in Afghanistan Killed in US Airstrike" (in en). 13 اگست 2016. https://abcnews.go.com/International/top-isis-leader-afghanistan-killed-us-airstrike/story?id=41338629.
- ↑ "Daesh Commander Killed By Taliban In Farah" (in en). 30 اکتوبر 2016. https://tolonews.com/afghanistan/28072-daesh-commander-killed-by-taliban-in-farah.
- ↑ USA TODAY (14 اپریل 2017). "Drone footage shows MOAB drop in Afghanistan". https://www.youtube.com/watch?v=MZ8j4QlYcYk.
- ↑ "U.S. drops 'mother of all bombs' in Afghanistan, marking weapon's first use". CBS News. 13 اپریل 2017. https://www.cbsnews.com/news/us-drops-mother-of-all-bombs-in-afghanistan-marking-weapons-first-use/. Retrieved on 13 اپریل 2017.
- ↑ Tomlinson, Lucas (13 اپریل 2017). "US drops largest non-nuclear bomb in Afghanistan after Green Beret killed". Fox News. http://www.foxnews.com/world/2017/04/13/us-drops-largest-non-nuclear-bomb-in-afghanistan-after-green-beret-killed.html. Retrieved on 13 اپریل 2017.
- ↑ "US 'mother of all bombs' killed 92 Isis militants, say Afghan officials". 15 اپریل 2017. https://www.theguardian.com/world/2017/apr/15/us-mother-of-all-bombs-moab-afghanistan-donald-trump-death-toll.
- ↑ "Nearly 100 dead as Taliban, Daesh clash in Afghanistan". https://www.aa.com.tr/en/middle-east/nearly-100-dead-as-taliban-daesh-clash-in-afghanistan/806034#.
- ↑ "ISIS in Afghanistan is attacking the Taliban, killing dozens". 26 اپریل 2017. https://www.businessinsider.com/ap-islamic-state-taliban-clash-in-afghanistan-dozens-killed-2017-4.
- ↑ "Afghan Taliban Officials Pay 'Fruitful' Visit to Iran". https://www.nbcnews.com/news/world/afghan-taliban-delegation-visits-iran-discuss-regional-issues-n361876.
- ↑ "The Taliban executes one of its own commanders for colluding with ISIS" (in en). 27 نومبر 2017. https://www.newsweek.com/taliban-executes-its-own-commander-colluding-isis-722849.
- ↑ Diplomat, Samuel Ramani, The. "Why Has Russia Invited the Taliban to Moscow?". https://thediplomat.com/2018/07/why-has-russia-invited-the-taliban-to-moscow/.
- ↑ Roggio, Bill (1 اگست 2018). "Taliban says Islamic State has been 'completely defeated' in Jawzjan". https://www.longwarjournal.org/archives/2018/08/taliban-says-islamic-state-is-completely-defeated-in-jawzjan.php.
- ↑ "ISIS just ambushed and killed 15 Taliban fighters as the terror groups wage a bloody battle while the US watches". 17 جولائی 2018. https://web.archive.org/web/20210830094216/https://www.businessinsider.com/r-islamic-state-fighters-in-afghanistan-kill-at-least-15-taliban-2018-7.
- ↑ Haroon Janjua, Islamabad, Hugh Tomlinson, Delhi (7 اگست 2018). "Taliban asks US to stop airstrikes so it can crush Isis". The Times. https://www.thetimes.co.uk/article/taliban-asks-us-to-stop-airstrikes-so-it-can-crush-isis-5dg6rtjf5.
- ↑ "Heavy clashes underway between Taliban, ISIS militants in two districts of Kunar". The Khaama Press News Agency. 22 جون 2019. https://www.khaama.com/heavy-clashes-underway-between-taliban-isis-militants-in-two-districts-of-kunar-03695/.
- ↑ https://pbs.twimg.com/media/D-Qy82-X4AAPVvm.jpg
- ↑ "Islamic State: renewed bay'ah from Khorasan province – IFI Monitoring". 1 جولائی 2019. https://web.archive.org/web/20190701073613/https://monitoring.ifiadvisory.com/en/islamic-state-renewed-bayah-from-khorasan-province/.
- ↑ "Islamic State". 1 اکتوبر 2019. https://web.archive.org/web/20191001092131/https://pbs.twimg.com/media/EFyCuqZWkAApnzA.jpg.
- ↑ "General confirms the US has helped the Taliban by launching drone strikes against ISIS". Task & Purpose. 10 دسمبر 2020. https://taskandpurpose.com/news/us-drone-strikes-isis-assist-taliban/.
- ↑ "Explained: Who are Islamic State-Khorasan, the terror group that carried out Kabul Airport blast". 27 اگست 2021. https://www.firstpost.com/world/why-biden-is-worried-about-the-rise-of-islamic-state-khorasan-in-afghanistan-9911971.html.
- ↑ سی این این .com/world/live-news/afghanistan-news-taliban-refugees-08-26-21-intl "Afghanistan news: Latest on blasts reported outside Kabul airport". 26 اگست 2021. https://edition.سی این این .com/world/live-news/afghanistan-news-taliban-refugees-08-26-21-intl.
- ↑ "Biden on Kabul suicide bombings: 'We will hunt you down and make you pay". https://www.jpost.com/breaking-news/large-explosion-at-abbey-gate-at-the-kabul-airport-report-677790.
- ↑ Ivana Kottasová, Barbara Starr, Kylie Atwood, Nick Paton Walsh, Sam Kiley, Zachary Cohen, Jennifer Hansler and Tim Lister (27 اگست 2021). سی این این .com/2021/08/26/asia/afghanistan-kabul-airport-blast-intl/index.html "US troops, Afghans killed in attacks outside Kabul airport". https://www.سی این این .com/2021/08/26/asia/afghanistan-kabul-airport-blast-intl/index.html.
- ↑ "Afghanistan explosions: 13 US service members killed in Kabul airport blast, more wounded, officials say". 26 اگست 2021. https://www.foxnews.com/world/explosion-outside-kabul-airport-afghanistan-evacuation.
- ↑ "Taliban condemns suicide bombing at Kabul airport". 26 اگست 2021. https://web.archive.org/web/20210826004550/https://www.foxnews.com/live-news/live-updates-taliban-gain-more-ground-in-afghanistan-as-they-close-in-on-kabul#post-444. Retrieved on 26 اگست 2021.
- ↑ داعش خراسان -in-kabul "Taliban claims to have caught two Malaysians fighting for داعش خراسان in Kabul" (in en). 28 اگست 2021. https://www.thestar.com.my/news/nation/2021/08/28/taliban-claims-to-have-caught-two-malaysians-fighting-for-داعش خراسان -in-kabul.
- ↑ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا
<ref>
ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتےbeyondnangarhar
لئی۔ - ↑ "Islamic State violence dents Taliban claims of safer Afghanistan". Reuters. 9 نومبر 2021. https://www.reuters.com/world/asia-pacific/islamic-state-violence-dents-taliban-claims-safer-afghanistan-2021-11-09/. Retrieved on 13 نومبر 2021.
- ↑ "Afghanistan: Several dead as blasts rock Jalalabad and Kabul". Al Jazeera. 18 ستمبر 2021. https://www.aljazeera.com/news/2021/9/18/afghanistan-several-reported-dead-jalalabad-blasts.
- ↑ Two Taliban among three killed in Jalalabad attack.
- ↑ "Taliban raid ISIS haven in Parwan province; kill, arrest several affiliates". 3 اکتوبر 2021. https://www.indiatvnews.com/news/world/taliban-kill-isis-affiliate-parwan-province-afghanistan-738152.
- ↑ "Gunmen kills two Taliban members in Jalalabad". 3 اکتوبر 2021. https://nypost.com/2021/10/02/taliban-members-killed-by-gunmen-in-jalalabad/.
- ↑ "Afganistán: Bomba en mezquita deja 5 civiles muertos". 3 اکتوبر 2021. https://apnews.com/article/noticias-8c5882a16b26a47d64309a9946a7de7a.
- ↑ actualización, Madrid Creada /Última (3 اکتوبر 2021). "Atentado contra una mezquita de Kabul en la que se encontraba el portavoz de los talibanes". https://www.larazon.es/internacional/20211003/rhsrwq4m4jg25iv65jtcv4txfu.html.
- ↑ "Afganistán: una explosión en Kabul deja al menos cinco muertos, informan los talibanes". 3 اکتوبر 2021. https://www.france24.com/es/asia-pac%C3%ADfico/20211003-afganistan-atentado-mezquita-kabul.
- ↑ Vega, Luis de (3 اکتوبر 2021). "Varios muertos en un atentado en Kabul, según los talibanes". https://elpais.com/internacional/2021-10-03/varios-muertos-en-un-atentado-en-kabul-segun-los-talibanes.html.
- ↑ "Afganistán: Bomba en mezquita deja varios civiles muertos". https://www.telemetro.com/internacionales/afganistan-bomba-mezquita-deja-varios-civiles-muertos-n5548522.
- ↑ "At least 5 killed after blast targets memorial service in Kabul". https://www.aljazeera.com/news/2021/10/3/several-killed-in-blast-outside-kabul-mosque.
- ↑ "ISIS claims responsibility for bombing near a mosque in Kabul". https://www.ninanews.com/Website/News/Details?key=930817.
- ↑ داعش خراسان -cell-after-kabul-mosque-bombing/a-59396833 "Taliban 'destroy' داعش خراسان cell after Kabul mosque bombing | DW | 04.10.2021". https://www.dw.com/en/taliban-destroy-داعش خراسان -cell-after-kabul-mosque-bombing/a-59396833.
- ↑ "Picture of one of the Taliban militants killed in this evening's mosque blast in Khost, which was caused by a grenade, as per TB sources.". https://afghanistan.liveuamap.com/en/2021/6-october-picture-of-one-of-the-taliban-militants-killed.
- ↑ "Afghanistan: Death toll from explosion at school in Khost reaches 7". https://www.aninews.in/news/world/asia/afghanistan-death-toll-from-explosion-at-school-in-khost-reaches-720211007113425/.
- ↑ "ISIS has claimed responsibility for the capture and summary execution of a rival Taliban militant in District 2 of the eastern Afghan city of Jalalabad". https://afghanistan.liveuamap.com/en/2021/07-october-isis-has-claimed-responsibility-fog.
- ↑ "Afghanistan داعش خراسان bomber (Muhammed al Uyghuri) that detonated his PBIED in Kunduz, killing 40–100 in a Shiite mosque. He is noted by ISIS to be a Uyghur, framed in response to the Taliban & their relations with China. He's holding a (likely local copy) Zigana T pattern pistol". https://afghanistan.liveuamap.com/en/2021/8-october-afghanistan-isk-bomber-muhammed-al-uyghuri-that.
- ↑ "Suicide bombing at Afghanistan's Kunduz mosque kills at least 55 worshippers". 8 اکتوبر 2021. https://www.scmp.com/news/world/russia-central-asia/article/3151716/blast-afghanistans-kunduz-mosque-kills-least-50.
- ↑ "Shia mosque bombing kills dozens in Afghan city of Kunduz". 8 اکتوبر 2021. https://www.theguardian.com/world/2021/oct/08/deadly-bomb-attack-hits-shia-mosque-in-afghan-city-of-kunduz.
- ↑ "Islamic State-Khorasan claims responsibility for suicide bombing at Kunduz, 100 dead". http://www.uniindia.com/news/world/islamic-state-khorasan-claims-responsibility-for-suicide-bombing-at-kunduz-mosque-100-dead/2528490.html.
- ↑ "Taliban: We will not work with the United States to contain ISIS". 9 اکتوبر 2021. https://asumetech.com/taliban-we-will-not-work-with-the-united-states-to-contain-isis/.
- ↑ "ISIS has claimed responsibility for the assassination of two rival Taliban militants in District 7 of the eastern Afghan city of Jalalabad". https://afghanistan.liveuamap.com/en/2021/10-october-isis-has-claimed-responsibility-fog.
- ↑ Press, Europa (14 اکتوبر 2021). "Muere un alto cargo de la policía de los talibán en un atentado con bomba en el este de Afganistán". https://www.europapress.es/internacional/noticia-muere-alto-cargo-policia-taliban-atentado-bomba-afganistan-20211014133258.html. Retrieved on 17 اکتوبر 2021.
- ↑ "Un jefe policial talibán muere en un ataque con explosivos en Afganistán" (in es). https://www.swissinfo.ch/spa/afp/un-jefe-policial-talib%C3%A1n-muere-en-un-ataque-con-explosivos-en-afganist%C3%A1n/47026894. Retrieved on 17 اکتوبر 2021.
- ↑ "Four suicide bombers kill and injure dozens of people in Kandahar mosque blasts". 15 اکتوبر 2021. https://metro.co.uk/2021/10/15/afghanistan-explosion-hits-kandahar-mosque-during-prayers-15426651/.
- ↑ [۱]
- ↑ "Spotlight on Global Jihad (اکتوبر 21-27, 2021)". 28 اکتوبر 2021. https://www.terrorism-info.org.il/en/spotlight-on-global-jihad-october-21-27-2021/.
- ↑ "ISIS has claimed responsibility for shooting and killing 2 rival Taliban militants in District 1 of the eastern Afghan city of Jalalabad". https://afghanistan.liveuamap.com/en/2021/24-october-isis-has-claimed-responsibility-fog.
- ↑ "Dos civiles muertos en un nuevo ataque terrorista en Afganistán". 23 اکتوبر 2021. https://es.euronews.com/2021/10/23/un-nuevo-atentado-terrorista-en-afganistan-deja-al-menos-dos-civiles-fallecidos-y-cuatro-h.
- ↑ "Spotlight on Global Jihad (اکتوبر 21-27, 2021)". 28 اکتوبر 2021. https://www.terrorism-info.org.il/en/spotlight-on-global-jihad-october-21-27-2021/.
- ↑ "17 people killed in clash between Taliban, group of armed men in Herat". https://www.aninews.in/news/world/asia/17-people-killed-in-clash-between-taliban-group-of-armed-men-in-herat20211025045559/.
- ↑ "Un centenar de yihadistas se entregan a los talibanes en Afganistán | DW | 31.10.2021" (in es-ES). 31 اکتوبر 2021. https://www.dw.com/es/un-centenar-de-yihadistas-se-entregan-a-los-talibanes-en-afganist%C3%A1n/a-59679641.
- ↑ Zenn (2021).
- ↑ More than 20 killed in attack on Kabul military hospital
- ↑ Reuters (2021-11-02). "Explosions and gun attack on central Kabul hospital kill 25 people" (in en). https://www.theguardian.com/world/2021/nov/02/deadly-explosions-hit-military-hospital-in-kabul-afghanistan. Retrieved on 2021-11-02.
- ↑ داعش خراسان ---داعش خراسان -claiming "Today's second claim from داعش خراسان : داعش خراسان claiming to have assassinated a Taliban judge in a gun attack in PD-2, Jalalabad, Nangarhar". https://afghanistan.liveuamap.com/en/2021/2-november-todays-second-claim-from-داعش خراسان ---داعش خراسان -claiming.
- ↑ "Taliban deaths in Islamic State clashes". 7 نومبر 2021. https://thewest.com.au/news/conflict/taliban-deaths-in-islamic-state-clashes-c-4470796.
- ↑ isداعش خراسان -claims-responsibility-for-saturdays-explosion-in-kabul20211115115908/ "ISداعش خراسان claims responsibility for Saturday's explosion in Kabul". https://www.aninews.in/news/world/asia/isداعش خراسان -claims-responsibility-for-saturdays-explosion-in-kabul20211115115908/.
- ↑ "Spotlight on Global Jihad (نومبر 11-17, 2021)". 18 نومبر 2021. https://www.terrorism-info.org.il/en/spotlight-on-global-jihad-november-11-17-2021/.
- ↑ "At least four killed as Taliban crack down on ISIS hideouts in southern Afghanistan". 15 نومبر 2021. https://www.thenationalnews.com/world/2021/11/15/at-least-four-killed-as-taliban-crack-down-on-isis-hideouts-in-southern-afghanistan/.
- ↑ "ISIS 'Everywhere' in Afghanistan – The UN Worries". https://www.albawaba.com/news/isis-everywhere-afghanistan-un-worries-1455517.
- ↑ "Spotlight on Global Jihad (نومبر 18-24, 2021)". 25 نومبر 2021. https://www.terrorism-info.org.il/en/spotlight-on-global-jihad-october-21-27-2021-2/.
- ↑ "Spotlight on Global Jihad (نومبر 25 – دسمبر 1, 2021)". 2 دسمبر 2021. https://www.terrorism-info.org.il/en/spotlight-on-global-jihad-november-25-december-1-2021/.
- ↑ Lalzoy, Najibullah (30 نومبر 2021). "Taliban's ops on Daesh in Nangarhar province, three Daesh affiliates killed four Taliban wounded". Khaama Press Agency. https://www.khaama.com/talibans-ops-on-daesh-in-nangarhar-province-three-daesh-affiliates-killed-four-taliban-wounded-6457547/.
- ↑ "Spotlight on Global Jihad (دسمبر 2-8, 2021)". 9 دسمبر 2021. https://www.terrorism-info.org.il/en/spotlight-on-global-jihad-december-2-8-2021/.
- ↑ "Spotlight on Global Jihad (دسمبر 2-8, 2021)". 9 دسمبر 2021. https://www.terrorism-info.org.il/en/spotlight-on-global-jihad-december-2-8-2021/.
- ↑ "Spotlight on Global Jihad (دسمبر 2-8, 2021)". 9 دسمبر 2021. https://www.terrorism-info.org.il/en/spotlight-on-global-jihad-december-2-8-2021/.
- ↑ "No place for ISIS in Afghanistan, say Taliban". https://tribune.com.pk/story/2333034/no-place-for-isis-in-afghanistan-say-taliban.
- ↑ "Taliban rule marked by killings, 'litany of abuses', UN says". https://www.aljazeera.com/news/2021/12/14/taliban-rule-marked-by-killings-litany-of-abuses-un-says.
- ↑ "Spotlight on Global Jihad (جنوری 5-12, 2022)". 13 جنوری 2021. https://www.terrorism-info.org.il/en/spotlight-on-global-jihad-january-5-12-2021/.
- ↑ "Spotlight on Global Jihad (جنوری 13-19, 2022)". 20 جنوری 2021. https://www.terrorism-info.org.il/en/spotlight-on-global-jihad-january-13-19-2021/.
- ↑ داعش خراسان -claiming-two-attacks-against-taliban---iedmied "داعش خراسان claiming two attacks against Taliban. - IED/MIED blast targeting Taliban vehicle in Kama district of Nangarhar, claiming to have wounded 4. - Targeted assassination of Taliban member in Taloqan, Takhar day before yesterday". https://afghanistan.liveuamap.com/en/2022/25-january-داعش خراسان -claiming-two-attacks-against-taliban---iedmied.
- ↑ "Spotlight on Global Jihad (جنوری 27 – فروری 2, 2022)". https://www.terrorism-info.org.il/en/spotlight-on-global-jihad-january-27-february-2-2022/.
کماں دا حوالہ
- Sayed, Abdul (ستمبر 2021). "The Taliban's Persistent War on Salafists in Afghanistan". Terrorism Monitor (Washington, D.C.: Jamestown Foundation) 19 (18): 9–13. https://jamestown.org/wp-content/uploads/2021/09/TM_September-24-2021.pdf?x47723.
- Johnson, Casey Garret (نومبر 2016). "The Rise and Stall of the Islamic State in Afghanistan". Special Report (Washington, D.C.: United States Institute of Peace) (395): 9–13. https://www.usip.org/sites/default/files/SR395-The-Rise-and-Stall-of-the-Islamic-State-in-Afghanistan.pdf.
- Zenn, Jacob (5 نومبر 2021). "Briefs". Terrorism Monitor (Jamestown Foundation) 19 (21): 1–3. https://jamestown.org/wp-content/uploads/2021/11/TM-PDF-Draft.pdf?x35765.
- خطاهای یادکرد: تاریخ
- صفحههایی که نشانی اینترنتیشان خطا دارد
- یادکردهای دارای نشانی اینترنتی که پیوند درونویکی دارند
- مضامین جنہاں وچ اردو بولی دا متن شامل اے
- یادکردهای دارای منبع به زبان English
- صفحههای دارای ارجاع با پارامتر پشتیبانینشده
- طالبان دی شمولیت والی جنگاں
- عراق تے الشام وچ اسلامی ریاست دیاں جنگاں
- جنگ افغانستان (2001ء– تاحال)
- افغان خانہ جنگی
- افغانستان وچ داعش
- افغانستان وچ 2010ء دی دہائی
- 2015ء وچ افغانستان
- 2020ء دی دہائی دے تنازعات
- 2010ء دی دہائی دے تنازعات
- 2015ء دے تنازعات
- غیر نظر ثانی شدہ تراجم اُتے مشتمل صفحات