Jump to content

دولت مرابطین

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
دولت مرابطین
1040ء توں 1147ء
دولت مرابطین دا جھنڈا
دولت مرابطین 1120ء چ اپنے عروج ویلے(ہرے رنگ چ)
راجگھر
اغمات(1040ء توں 1062ء) ، مراکش(1062ء توں 1147ء)
بولیاں عربی ۔ بربر
مذہب اسلام
طرز حکومت
بادشاہت
خلیفہ
1040ء توں 1059ء عبداللہ ابن یاسین (پہلا)
1146ء توں 1147ء اسحاق ابن علی (آخری)
تریخ

قیام 1040ء
خاتمہ 1147ء
رقبہ

سن 1147 چ 33 لکھ مربع کلومیٹر
کرنسی دینار
دولت مرابطین دے 1116ء چ اشبیلیہ ،سپین چ ڈھالے سکے ۔ برٹش موزیم

مرابطین صحراۓ اعظم دا اک بربر قبیلہ سی جس نے 1061ء توں 1147ء تک شمالی افریقہ تے مسلم اندلس تے عظیم الشان حکومت قائم کیتی ۔

اس حکومت دا بانی تریخ اسلام دا اک عظیم حکمران تے فاتح یوسف بن تاشقین سی جس نے دولت مرابطین تے 1061ء تون 1107ء تک حکومت کیتی ۔

یوسف دے بعد ایہہ حکومت کل 40 سال قائم رہی ۔

تحریک مرابطین

[سودھو]

یوسف دے چاچا عبداللہ نے تبلیغی مقاصد لئی دریائے سینیگال دے اک جزیرے چ قانقاہ قائم کیتی سی ، جتھوں اوہ بربراں چ اسلام دی تبلیغ دا کم کردے سن ۔ یوسف اس تبلیغی کم چ اپنے چاچے دے نال ہندا سی پر بعد چ اوہ شمال دے پاسے آگئیا تے ایتھے فاس تے دوجے شہر فتح کرکے کوہ اطلس دے دامن چ مراکش شہر دی بنیاد رکھی ۔

یوسف بن تاشقین

[سودھو]

یوسف نے اندلسی مسلماناں دی درخواست تے عیسائی بادشاہ الفانسو دا مقابلہ کیتا تے جنگ زلافہ چ تریخی کامیابی حاصل کیتی ۔ ایہی جنگ زلافہ صلیبی جنگاں دے اہم ترین اسباب چوں اک سی ۔ اس جنگ دے بعد یوسف وطن واپس آگئیا تے اندلس دے مسلماناں نے عیسائیاں دے ہتھوں شکست توں بال بال بچن دے باوجود دوبارہ اوہی روش اپنا لئی جس تے غزالی تے طرطوسی سمیت نامور علمائے کرام نے یوسف لئی فتوی جاری کردتا کہ جے اوہ اندلس دے حکمراناں دی حکومت ختم کردے تے اس تے کوئی وبال نئيں ہوئے گا ۔ اس طرح اس نے 1094ء تمام اندلس نوں دولت مرابطین چ شامل کرلئیا تے عیسائیاں دیاں اندلس نوں مسلماناں توں کھون دیاں کوششاں ناکام ہوگئیاں ۔ 1097ء چ یوسف نے اپنے لئی امیر المسلمین دا خطاب اختیار کیتا ۔ 1107ء چ سو سال دی عمر چ اسدا انتقال ہوگئیا ۔ اس دے انتقال دے ویلے مرابطین دی حکومت اپنے عروج تے سی ۔ جسنے سارا شمالی افریقہ تے دریائے تغوس یعنی دریائے تاجہ دے مغرب دا تمام سپین تے دریائے ایبرو دے دہانے تک مشرقی ساحل تے جزائر بیلارک شامل سن ۔

دور زوال

[سودھو]

یوسف دے انتقال دے سال بعد اسدے جانشین علی بن یوسف دے دور حکومت چ 1119ء تے 1121ء چ عیسائیاں نے اندلس تے حملے کیتے پر ناکام رہے ۔ اینہہاں حملیاں چ فرانسیسیاں نے ارغونی عیسائياں دی مدد کیتی تاکہ سرقسطلہ نوں مسلماناں توں کھو لئیا جاوے ۔ 1138ء چ علی بن یوسف نوں قشتالہ دے الفانسو دے ہتھوں تے 1139ء چ جنگ اوریک چ افونسو اول دے ہتھوں شکست ہوئی ۔ 1147ء چ پرتگیزیاں نے لزبن فتح کرلئیا تے ایہو ای الفانسو تخت تے بیٹھائیا گئيآ ۔

اس عرصے چ موحدین ملک چ بھرپور قوت پھڑ گئے تے 1142ء علی دے انتقال دے بعد اسدے پتر تاشقین بن علی دی حکومت موحدین دے مقابلے چ اپنی ساکھ کھون لگئی ، اس دوران تاشقین بن علی نوں قتل کردتا گئیا ۔

اس دے 2 جانشین ابراہیم بن تاشقین تے اسحاق بن علی بے اختیار حکمران سن ۔ 1147ء چ موحدین دے ہتھوں مراکش دی فتح نے اینہاں دی حکومت دا خاتمہ کردتا ، تاہم مرابطین دا اک حصہ بنو غانیہ جزائر بیلارک تے تیونس چ اپنی حکومت بچان دی کوشش کردا رہیا ۔

حکمران

[سودھو]

ہور ویکھو

[سودھو]

حوالے

[سودھو]
  • عبدالواحد طہ ؛(1998ء) مسلماناں دی اتلے افریقہ تے سپین دی فتح تے آبادکاری (گوگل بکس تے آں لائن) ۔
  • ڈیرک لانگ(1996ء): دولت موحدین تے گھانا دا زوال ؛ صحفہ 122 توں 159 ۔

باہرلے جوڑ

[سودھو]