راجا داہر

راجا داہر
جم	سنہ 663  اروڑ، سندھ
وفات	سنہ 712 (48–49 سال)  دریائے انڈس،  نوابشاہ
اولاد	سوریا دیوی
والد	راجہ چچ

راجا داہر (سنسکرت: राजा दाहिर سانچہ:فاصل661-712ء) جدید پاکستان وچ سندھ تے پنجاب دے مختلف حصےآں دے آخری ہندو بادشاہاں وچو‏ں سن ۔ برصغیر پاک و ہند وچ مسلماناں د‏‏ی فتح دے آغاز وچ ، انہاں د‏‏ی بادشاہی اموی ملوکیت دے لئی محمد بن قاسم (اک عرب جنرل) د‏‏ی طرف تو‏ں مغلوب کيتی گئی۔

راجا داہر اٹھويں صدی عیسوی وچ سندھ دے حکمران سن ۔ اوہ راجا چچ دے سب تو‏ں چھوٹے بیٹے تے برہمن خاندان دے آخری حکمران سن ۔

انسائیکلوپیڈیا سندھیانا دے مطابق مہابھارت تو‏ں پہلے کئی کشمیری برہمن خاندان سندھ آ ک‏ے آباد ہوئے، ایہ پڑھیا لکھیا طبقہ سی، سیاسی اثر و رسوخ حاصل کرنے دے بعد انھاں نے رائے گھرانے د‏‏ی 184 سالہ حکومت دا خاتمہ کیتا تے چچ پہلا برہمن بادشاہ بنیا۔

چچ نامہ وچ راج

چچ نامہ سندھ فتح عرب د‏‏ی سب تو‏ں پرانی تریخ ا‏‏ے۔ ایہ تھقافی خاندان (محمد بن قاسم دے رشتہ داراں) د‏‏ی طرف تو‏ں لکھیا گیا اے کہ اک پہلے عربی متن تو‏ں 1216 عیسوی وچ محمد علی بن حامد بن ابوبکر کوفی د‏‏ی طرف تو‏ں فارسی وچ ترجمہ کیتا گیا۔ ایہ اس دے تاریخی درستی دے ماؤنٹاسٹورٹ ایلفنسٹون د‏‏ی مشاہدے تک رومانوی سمجھیا جاندا سی ۔

چچ نامی اک پشکردا برہمن بادشاہ نے اپنے چچا چندر د‏‏ی موت وچ تخت چڑھ جو اروڑ دے چچ دے بیٹے دے طور اُتے راجا داہر بیان کردا ا‏‏ے۔ داہر د‏‏ی بہن، داہر، انہاں دے وڈے بھائی داہر-شوسینا (بھاٹیا دے بادشاہ سوہن کرنے دے لئی اس د‏ی شادی دا اہتمام کیتا جو) دے نال اروڑ وچ پلا ودھیا۔ اوہ تاں اس د‏ی شادی تو‏ں پہلے داہر دے نال، دار الحکومت اروڑ منتقل ہوئے گیا۔ پر، اس دے شوہر اروڑ وچ اپنے دار الحکومت تو‏ں اک مضبوط سلطنت اُتے راج کريں گا اک پیشن گوئی تو‏ں بچنے دے لئی، داہر اس نال شادی کرنے دے لئی رپورٹ کیتا اے ؛ شادی شدید تنقید تے انہاں دے بھائی، داہر-شوسینا دے نال اک تنازعے دے نتیجے وچ ۔ چچ نامہ د‏‏ی بنیاد اُتے اس دے اکاؤنٹ،، ہندو مت نو‏‏ں بدناں کرنے دے لئی اک مسلم د‏‏ی اک کوشش ہوئے سکدی ا‏‏ے۔ داہر-شوسینا اک فوج جمع تے داہر اُتے مارچ کيتا، لیکن اروڑ وچ داہر محاصرہ جدو‏ں کہ دورۂتپش آفتاب تو‏ں مر گئے۔ داہر فیر اپنے بھتیجے چھچھ (داہر-شوسینا دے بیٹے) عمل د‏‏ی طرف تو‏ں حمایت د‏‏ی بنیاد د‏‏ی اس بنیاد نو‏‏ں مضبوط بنانے، علاقے وش۔ انہاں نے کہیا کہ سرہند لوہانہ (کئی جاٹ قبیلے د‏‏ی بیعت دا حکم جو سردار) د‏‏ی بہن سی جو اپنے بھائی د‏‏ی بیوہ نال شادی کيتی۔

اٹھ سال بعد داہر د‏‏ی بادشاہی کننوج وچ رمل د‏‏ی طرف تو‏ں اُتے حملہ کر دتا گیا سی ۔ ابتدائی نقصان دے بعد، دشمن اروڑ اُتے پیش قدمی د‏‏ی تے اوہ علافی، اک عرب دے نال اپنے آپ نو‏‏ں حلیف۔ علافی تے اس دے یودقااں (اموی خلیفہ د‏‏ی طرف تو‏ں جلاوطن ہونے والے) نو‏‏ں بھرتی کیتا گیا سی، اوہ داہر د‏‏ی عدالت دے قابل قدر ارکان دے طور اُتے باقی، اُتے حملہ کرنے فورسز پسپا وچ داہر د‏‏ی افواج د‏‏ی قیادت کيتی۔ خلافت دے نال اک دے بعد جنگ وچ ، پر، علافی اک فوجی مشیر دے طور اُتے خدمات انجام دتیاں لیکن مہم وچ اک فعال حصہ لینے تو‏ں انکار کر دتا، نتیجے دے طور پر، انہاں نے بعد وچ خلیفہ تو‏ں معافی حاصل کيتی۔

حوالے