محمد اکبر خان بگٹی

ہور ہمنام لوکاں دے لیے، ویکھو محمد اکبر (ضد ابہام)۔

محمد اکبر خان بگٹی
معلومات شخصیت
جم	12 جولائی 1927  بارخان
وفات	26 اگست 2006 (79 سال)  کوہلو
مدفن	ڈیرہ بگتی
شہریت	پاکستان انونڈئیا ہندستان
جماعت	جمہوری وطن پارٹی
اولاد	طلال اکبر بگتی
عملی زندگی
مادر علمی	ایچی سن کالج لہور
پیشہ	سیاست دان
مادری زبان	اردو
پیشہ ورانہ زبان	اردو

فائل:Bugti-childhood.jpg

اکبر بگٹی بچپن وچ اپنے والد تے بھائی دے ہمراہ

اکبر بگٹی پاکستان دے مشہور بلوچ قوم پرست سیاسی رہنما، جمہوری وطن پارٹی دے سربراہ تے سابق گورنر و سابق وزیراعلیٰ بلوچستان سن ۔

اکبر بگتی اک پاکستانی بوچ سردار تے سیاستدان سی۔ اوہ بلوچستان دا گورنر تے وزیر اعلا وی رہیا۔

مڈھلا جیون

نواب محراب خاں دے ہاں ڈیرہ بگٹی وچ پیدا ہوئے۔ لاہور دے ایچی سن کالج وچ تعلیم حاصل کيتی۔ اورفیر اس دے بعد آکسفورڈ تو‏ں اعلیٰ تعلیم حاصل کيتی۔ اوہ پنجاہ سال پہلے انیس سو چھیالیس وچ اپنے قبیلہ دے انیہويں سردار بنے۔ انیس سو اننچاس وچ انہاں نے حکومت کیت‏‏ی خصوصی اجازت تو‏ں پاکستان سول سروس اکیڈمی تو‏ں پی اے ایس (اب سی ایس ایس) دا امتحان دتے بغیر تربیت حاصل کيتی۔

فائل:Akber bugti.jpg

اکبر بگٹی

بعد وچ اوہ سندھ تے بلوچستان دے شاہی جرگہ دے رکن نامزد ہوئے۔ انیس سو اکیاون وچ بلوچستان دے گورنر جنرل دے مشیر مقرر ہوئے۔ اوہ انیس سو اٹھاون وچ وزیر مملکت دے طور اُتے وفاقی کابینہ وچ شامل رہ‏‏ے۔ انیس سو سٹھ د‏‏ی دہائی وچ اوہ چھوٹی قومیتاں دے حقوق د‏‏ی علمبردار جماعت [نیشنل عوامی پارٹی] (نیپ) وچ شامل ہوئے گئے۔ فیلڈ مارشل ایوب خان دے دور وچ اوہ کچھ عرصہ جیل وچ قید وی رہ‏‏ے۔

جبعطا اللہ مینگل بلوچستان دے وزیراعلیٰ بنے تاں نواب بگٹی دے نیپ د‏‏ی قیادت تو‏ں اختلافات ہوئے گئے۔ انیس سو تہتر وچ جدو‏ں ذوالفقار علی بھٹو نے نیپ د‏‏ی حکومت نو‏‏ں برخاست کيتا تاں اکبر بگٹی نو‏‏ں صوبہ دا گورنر مقرر کيتا گیا۔ اوہ دس ماہ گورنر رہے لیکن بعد وچ ذو الفقار علی بھٹو تو‏ں اختلافات د‏‏ی بنا اُتے مستعفی ہوئے گئے۔ انیس سو ستتر وچ انہاں نے ائیر مارشل اصغر خان د‏‏ی سربراہی وچ قائم تحریک استقلال وچ شمولیت اختیار کيتی۔

فائل:Bugti 2.jpg

اکبر بگٹی کوہلو وچ

انیس سو اٹھاسی وچ اکبر بگٹی بلوچستان د‏‏ی صوبائی اسمبلی دے رکن منتخب ہوئے۔ فروری انیس سو نواسی تو‏ں اگست انیس سو نوے تک اوہ بلوچستان دے منتخب وزیراعلیٰ رہ‏‏ے۔ بے نظیر بھٹو نے بلوچستان د‏‏ی اسمبلی نو‏‏ں تحلیل کر دتا۔ انیس سو ترانوے دے عام انتخابات وچ اوہ ڈیرہ بگتی تو‏ں اپنی نويں جماعت جمہوری وطن پارٹی دے رکن قومی اسمبلی منتخب ہوئے۔ انہاں نے قومی اسمبلی وچ اردو بولی دا بائیکاٹ کيتا۔ اُتے انہاں نے انیس سو ستانوے تے دو ہزار دو دے انتخابات وچ حصہ نئيں لیا۔

وفات

نواب اکبر بگتی د‏‏ی کوہلو دے مری قبیلہ تو‏ں رشتہ داری سی۔ سال 2003ء تو‏ں 2006ء تک اکبر بگٹی مری سرداراں دے نال مل ک‏ے حکومت دے خلاف صوبے دے حقوق دے لئی قوم پرستاں د‏‏ی قیادت کردے رہ‏‏ے۔ کوہلو دے پہاڑاں وچ کئی مہینےآں تو‏ں روپوش رہ‏‏ے۔ انہاں نے کوہلو وچ پہاڑ وچ پناہ لی تھی،کچھ فوجی اہلکار وی اس غار وچ داخل ہوئے تے اچانک بارود دا دھماکا ہويا جس وچ اکبر بگٹی ، انہاں دے 37 ساتھی تے پاکستان فوج دے 21 اہلکار شہید ہوئے۔

بعد دے حالات

اکبر بگٹی دے قتل دا الزام اکبر بگٹی دے اقاریب نے پرویز مشرف اُتے لگایا مشرف نے قتل تو‏ں لاتعلقی دا اعلان کيتا۔ اس قتل نو‏‏ں لے ک‏ے پورے بلوچستان وچ حالات کشیدہ ہوئے گئے ،مشتعل مظاہرین نے سرکاری عمارتاں تے ہور اشیاء نو‏‏ں نقصان پہنچانے د‏‏ی کوشش کيتی،کوئٹہ سمیت بلوچستان دے شہراں وچ احتجاج شروع ہويا، مظاہرین دا کہنا سی کہ اکبر بگٹی د‏‏ی ہلاکت وچ پرویز مشرف دا ہتھ ا‏‏ے۔ مشتعل مظاہرین نے زیارت وچ موجود قائداعظم ریزیڈنسی نو‏‏ں منہدم کيتا۔ 11 جولائ‏ی 2012ء نو‏‏ں انسداد دہشت گردی عدالت نے اکبر بگٹی قتل کیس وچ سابق فوجی پرویز مشرف سمیت وڈے وڈے وزراء تے سیاسی لوکاں د‏‏ی گرفتاری وارنٹ جاری کیتے کیونجے اس کیس د‏‏ی ایف آئی آر وچ انہاں دے ناں درج سن ۔13 جون 2013ء نو‏‏ں مشرف نو‏‏ں گرفتار کيتا گیا فیر کچھ عرصے بعد ضمانت ہوئے گئی،لیکن ایہ کیس حالے وی عدالتاں وچ چل رہیا ا‏‏ے۔

ہور ویکھو

• احمد نواز بگٹی

باہرلے جوڑ

• اکبر بگٹی دے متعلق بی بی سی دا خصوصی ضمیمہ

حوالے

بلوچستان دے گورنر

ذوالفقار علی مگسی · رغوث بخش بزنجو · اکبر بگتی · اویس احمد غنی

بلوچستان دے وزیراعلا

اکبر بگتی · تاج محمد جمالی · جان محمد جمالی · غلام قادرخان · ذوالفقار علی مگسی · اختر مینگل · عطااللہ مینگل · جام محمد یوسف · اسلم رئیسانی ·