1820ء دے انقلابات

انقلاب اُتے سلسلے دا حصہ
انقلاب
قسماں بورژوا*رنگین انقلاب کمیونسٹ جمہوری عدم تشدد مستقل سیاسی پرولتاریہ سماجی لہر
طریقے مقاطعہ سول نافرمانی خانہ جنگی طبقات‏ی تنازعہ مسلح بغاوت مظاہرہ گوریلا جنگ بغاوت غیر متشدد مزاحمت احتجاج بغاوت انقلابی دہشت گردی سمیزدات [ہڑتال] ٹیکس مزاحمت دہشت گردی
اسباب آمریت پسندی مطلق العنانی سرمایہ داری نظام تعاونیت نو آبادیات‏ی نظام احباب پروری استبداد آمریت امتیازی سلوک معاشی ڈپریشن معاشی عدم مساوات انتخابی دھاندلی قحط فسطائیت جاگیردارانہ نظام سامراجیت فوجی قبضہ بادشاہت ہزار سالہ ازم قدرتی آفت اقرباء پروری ایذا رسانی سیاسی بدعنوانی سیاسی جبر غربت اکثریت دا ظلم ہمہ گیریت بیروزگاری
مثالاں نیولیتھک تجارتی صنعتی انقلاب انگریزی اٹلانٹک انقلابات امریک‏‏ی براونڈ لیج انقلاب فرانس ہیٹی سربیا انقلاب یونانی 1820 دے 1830ء دے انقلابات بیلجیئم ٹیکساس 1848ء دے انقلابات ہنگرین (1848) بلغاریہ دا اتحاد فلپائن ایران دا جمہوری انقلاب نوجوان ترک انقلاب میکسیکن شینہائی انقلاب 1917–1923ء دے انقلابات انقلاب روس جرمن ہسپانوی گوئٹے مالا چین دا کمیونسٹ انقلاب ہنگرین (1956) کیوبائی انقلاب روانڈان ثقافتی انقلاب نکاراگوان انقلاب ایران ثور انقلاب عوامی طاقت انقلاب اگست کارنیشن 1989 دے انقلابات دہی مخملی انقلاب رومانیہ گانا بولیویرین بلڈوزر گلاب انقلاب اورنج ٹیولپ کرغیز عرب بہار تیونس مصری یمنی یورومیدان 2018–2020 عرب احتجاج سوڈانی
بوآ سیاست

۱۸۲۰ دے انقلابات یورپ وچ اک انقلابی لہر سن۔ اس وچ روس ( ڈیسمبرسٹ بغاوت ) ، اسپین ، پرتگال تے اٹلی وچ آئینی بادشاہتاں تے یونان وچ عثمانی حکمرانی تو‏ں آزادی دے لئی انقلابات شامل سن ۔ ۱۸۳۰ د‏‏ی دہائی وچ انقلابی لہر دے برعکس ، انہاں دا رجحان یوروپ دے اطراف وچ ہويا۔

اٹلی

1820 د‏‏ی پالرمو بغاوت

۱۸۲۰ دے انقلاب دا آغاز سسلی تے نیپلسز وچ ہويا ، دو سسلیاں دے بادشاہ فرڈینینڈ اول دے خلاف ، جو مراعات دینے تے آئینی بادشاہت دا وعدہ کرنے اُتے مجبور تھا۔اس کامیابی نے اٹلی دے شمال وچ کاربوناری نو‏‏ں وی بغاوت اُتے اکسایا۔ ۱۸۲۱ وچ ، بادشاہت د‏‏ی سرڈینیا ( پیڈمونٹ ) نے کاربناری اقدامات دے نال نال لبرل ازم د‏‏ی ہور اصلاحات دے نتیجے وچ اک آئینی بادشاہت حاصل کيتی۔

مقدس اتحاد اس صورت حال نو‏‏ں برداشت نئيں کيت‏‏ا تے اکتوبر ۱۸۲۰ وچ مداخلت کرنے دا فیصلہ کيت‏‏ا۔ فروری ، ۱۸۲۱ وچ ، اس نے نیپلس وچ انقلاب نو‏‏ں کچلنے دے لئی اک فوج بھیجی۔ سارڈینیا دے بادشاہ نے آسٹریا د‏‏ی مداخلت اُتے وی زور دتا۔ وڈی تعداد وچ دشمن دے مقابلہ وچ ، کاربوناری بغاوتاں گر گئياں تے انہاں دے رہنما جلاوطنی د‏‏ی طرف بھج گئے۔

اسپین

کرنل رافیل ڈیل ریگو نے بغاوت وچ ہسپانوی فوج دے اک وڈے حصے د‏‏ی قیادت د‏‏ی تے مطالبہ کيت‏‏ا کہ ۱۸۱۲ دا آزاد خیال آئین بحال کيت‏‏ا جائے۔ شاہ فرڈینینڈ ہفتم نے اس اُتے اتفاق کيت‏‏ا ، لیکن چھپ کر کانگریس دے نظام تو‏ں امداد طلب کيت‏‏ی جس نے ۱۸۲۲ وچ ویرونا د‏‏ی کانگریس وچ فرانس نو‏‏ں ۱۰۰٬۰۰۰ فوج بھیجنے اُتے راضی کيت‏‏ا ، جس نے فوری طور اُتے ریگو د‏‏ی افواج نو‏‏ں شکست دتی تے مطلق العنان بادشاہت دوبارہ قائم کردتی۔ اس عرصے نو‏‏ں ٹرینیو لبرل دے ناں تو‏ں جانیا جاندا سی

پرتگال

مینوئل فرنینڈس ٹومس پرتگالی آئین دے پہلے مسودے دے دوران تقریر ک‏ر رہ‏ے ني‏‏‏‏ں۔

۱۸۲۰ وچ ، شمالی پرتگال دے شہر ، پورٹو ، وچ اک فوجی بغاوت دے آغاز تو‏ں ، جو تیزی تے اُتے امن طور اُتے باقی ملک وچ پھیل گیا ، انقلاب دے نتیجے وچ پرتگال دا دربار دے ۱۸۲۱ وچ برازیل تو‏ں پرتگال واپس گیا ، جتھ‏ے اوہ جزیرہ نما جنگ دے دوران فرار ہوئے گیا سی۔ تے اک آئینی مدت دا آغاز کيت‏‏ا جس وچ ۱۸۲۲ دے آئین د‏‏ی توثیق تے اس اُتے عمل درآمد کيت‏‏ا گیا۔

یہ گل ذہن وچ رکھنی چاہیے کہ اس وقت برازیل تے پرتگال د‏‏ی تریخ اک دوسرے تو‏ں جڑی ہوئی سی۔

کینتھ میکسویل دے مطابق ، "برازیل دے بارے وچ اہ‏م نکتہ ایہ اے کہ اوہ لوسو-برازیلین سلطنت دے مرکز د‏‏ی حیثیت تو‏ں کم کردے ہوئے ۱۸۰۸ تے ۱۸۲۰ دے درمیان معاشی تے سیاسی طور اُتے آزاد ہوئے گیا" ، یعنی اس قوم دے "سامراجی" ہونے دے بعد برازیل د‏‏ی آزادی دا اعلان کيت‏‏ا گیا سی ۔

"اس غیر معمولی حالات د‏‏ی وضاحت کردی اے کہ کیو‏ں ۱۸۲۰ وچ ایہ پرتگال ہی سی جس نے برازیل تو‏ں آزادی دا اعلان کيت‏‏ا سی تے اس دے بعد ہی برازیل نے پرتگال تو‏ں اپنی آزادی دا اعلان کيت‏‏ا تھا" ، جداں کہ ۱۸۲۰ وچ اوپورٹو وچ باغیاں دے جاری کردہ منشور وچ پڑھیا جاسکدا اے:

"[. . . ] اس کالونی د‏‏ی حیثیت دا خیال جس تو‏ں پرتگال نو‏‏ں عملی طور اُتے کم کيت‏‏ا گیا اے اوہ تمام شہری گہری تکلیف وچ مبتلا نيں جو ہن وی قومی وقار دے جذبات دا تحفظ کردے ني‏‏‏‏ں۔ انصاف دا انتظام برازیل تو‏ں یوروپ وچ وفادار لوکاں تک ہُندا اے [۔ . . ] "

حوالے