پرتاپ سنگھ، ستارا
| ||||
---|---|---|---|---|
تاریخ پیدائش | 18 جنوری 1793
| |||
وفات | 14 اکتوبر 1847 (54 سال) | |||
والد | شاہو دوم، ستارا | |||
ترمیم |
پرتاپ سنگھ، ستارا | |
---|---|
تاریخ پیدائش | 18 جنوری 1793
|
وفات | 14 اکتوبر 1847 (54 سال) |
مذہب | ہندو مت |
والد | شاہو دوم، ستارا |
ترمیم |
پرتاپ سنگھ بھوسلے (18 جنوری 1793ء – 14 اکتوبر 1847ء) مرہٹہ سلطنت، ستارا دے برائے ناں حکمران سن ۔ سنہ 1808ء توں 1819ء تک حکمران رہے لیکن اصل اختیارات 1839ء تک پیشواواں تے راجا ستارا دے پاس رہے تے بعد وچ برطانویاں نے انہاں نوں معزول کر دتا۔[۱] پرتاپ سنگھ مرہٹہ سلطنت دے بانی چھترپتی شیواجی بھوسلے دی اولاد وچوں سن تے ستارا دے شاہو دوم دے وڈے بیٹے سن، اپنے والد دے بعد تخت اُتے بیٹھے۔[۱]
کار ہائے نمایاں
[سودھو]پرتاپ سنگھ نے پونہ ستارا شاہراہ بنائی تے رجواڑہ دے ناں توں اک نواں محل تعمیر کروایا جو آخری 150 برس تک دربار دے طور اُتے استعمال ہُندا رہیا (تے ہن چھترپتی ادین راجے بھوسلے دی ملکیت وچ اے )۔ ايسے رجواڑے وچ سنہ 1851ء وچ اسکول شروع ہويا جس دا ناں پرتاپ سنگھ ہائی اسکول سی۔ ايسے اسکول وچ چوتھی جماعت تک بابا صاحب امبیڈکر نے تعلیم حاصل کيتی۔ ہور پرتاپ سنگھ نے ستارا وچ اک کتب خانہ وی بنوایا سی جسنوں 1851ء وچ انہاں دی بیوی نے عوامی کر دتا۔ اس لائبریری دا ناں چھترپتی پرتاپ سنگھ مہاراج نگر واچنالیہ ستارا اے تے نگر واچنالیہ دے ناں توں مشہور اے۔
اسی طرح انہاں نے ستارا، میدھا، مہابلیشور شاہراہ تعمیر کروائی۔ مہابلیشور وچ جو برطانویاں دی سیاحت گاہ سی میلکم پیٹھ بنوایا تے اس دا ناں اس وقت دے گورنر بمبئی دے ناں اُتے رکھیا۔ ہور انہاں نے انگریزی، فارسی، مراٹھی تے سنسکرت دی تعلیم دے لئی ستارا وچ دو اسکول قائم کیتے۔
جدید ستارا دی تعمیر وی پرتاپ سنگھ دا کارنامہ اے۔ رنگ محل جل کے خاکستر ہوئے گیا سی تاں انہاں نے اپنے تے اپنے اہل خاندان دی سکونت دے لئی جل مندر دے ناں توں اک محل تعمیر کروایا جتھے اج ادین راجے بھوسلے قیام پزیر نيں۔ 1839ء وچ انہاں نوں معزول کرکے انہاں دے املاک توں محروم کر تے بنارس جلاوطن کر دتا گیا سی جتھے گزارے دے لئی انہاں نوں بھدا دتا جاندا۔ انہاں دے اک وفادار رنگو باپوجی گپتے نے انہاں دے لئی سخت قانونی لڑائیاں لڑاں حتیٰ کہ لندن تک پہنچ گئے لیکن سب بے سود ثابت ہوئیاں۔
پرتاپ سنگھ دے بعد انہاں دے بھائی اپا صاحب جانشین ہوئے تے شریمانت مہاراج راجا چھترپتی ستارا دا لقب اختیار کیتا۔ اپا صاحب راجا شاہ جی دے ناں توں وی معروف سن ۔[۱]
حوالے
[سودھو]- ↑ ۱.۰ ۱.۱ ۱.۲ Kulkarni, Sumitra (1995). The Satara Raj, 1818–1848: A Study in History, Administration, and Culture. Mittal Publications, 21–24. ISBN 978-8-17099-581-4.
ہور پڑھو
[سودھو]- Naregal, Veena (2013). "The Mutiny in Western India: The 'Marginal' as Regional Dynamic", Mutiny at the Margins: New Perspectives on the Indian Uprising of 1857 1. SAGE Publications India, 169–188. ISBN 978-8-13211-336-2.
پیشرو شاہو دوم |
مرہٹہ سلطنت دا چھترپتی 1808–1819 |
جانشین اختتام |
پیشرو شاہو دوم |
ستارا دا راجا 1808–1839 |
جانشین شاہ جی |