Jump to content

سوویت اتحاد وچ آبادی دی مہاجرت

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
سوویت یونین وچ آبادی د‏‏ی منتقلی
بسلسلہ ڈیکولاکائزیشن تے سوویت یونین وچ جبری آبادیاں
سن 1940 دے بعد رومانیہ دے مہاجرین بیسارابیہ تے شمالی بوکوینا اُتے سوویت قبضہ دے بعد
مقامسوویت اتحاد
تاریخ1930–1952
نشانہکولاک ، کسان تے نسلی اقلیت
حملے دی قسمآبادی منتقلی, نسلی صفائی ، جبری مشقت
ہلاکتاں~800,000[۱]–1,500,000[۲]
مرتکبینOGPU / داخلہ امور د‏‏ی عوامی کمیساریت


سوویت یونین وچ آبادی د‏‏ی منتقلی جوزف اسٹالین دے حکم تو‏ں 1930 د‏‏ی دہائی تک مختلف گروہاں د‏‏ی جبری منتقلی سی۔ اسنو‏ں درج ذیل وسیع زمرے وچ درجہ بندی کيتا جاسکدا اے: آبادی د‏‏ی " سوویت مخالف " زمراں د‏‏ی ملک بدری (اکثر " کارکناں دے دشمن " دے طور اُتے درجہ بندی کيتی جاندی اے ) ، پوری قومیتاں د‏‏ی ملک بدری ، مزدور قوت د‏‏ی منتقلی ، تے نسلی اعتبار تو‏ں علاقےآں نو‏‏ں صاف کرنے دے لئی مخالف سمتاں وچ منظم ہجرت ۔ ڈیکلاکائزیشن نے پہلی بار نشان لگیایا سی کہ جدو‏ں اک پورے نسلی طبقے نو‏‏ں جلاوطن کيتا گیا سی ، جدو‏ں کہ 1937 وچ سوویت کوریائیاں دی جلاوطنی نے پوری قومیت د‏‏ی نسلی جلاوطنی د‏‏ی پہلی مثال قرار دتا سی۔ [۳]

زیادہ تر معاملات وچ ، انہاں د‏‏ی منزل مقصودی دور دراز علاقےآں وچ سی ( سوویت یونین وچ جبری آبادیاں دیکھو)۔ اس وچ سوویت یونین دے غیر سوویت شہریاں د‏‏ی ملک بدری کرنا شامل شامل سی۔ اک اندازہ لگیایا گیا اے کہ ، انہاں د‏‏ی پوری طرح ، داخلی جبری نقل مکانی نے گھٹ تو‏ں گھٹ 6 ملین افراد نو‏‏ں متاثر کيتا ۔ [۴] [۵] [۶] [۳] اس وچو‏ں 1.8   ملین کالاکاں نو‏‏ں 1930–31 وچ ، 1 ملین کسان تے نسلی اقلیتاں نو‏‏ں 1932–39 وچ جلاوطن کيتا گیا ، ، جدو‏ں کہ تقریبا 3.5 ملین نسلی اقلیتاں نو‏‏ں   1940–52 دے دوران دوبارہ آباد کيتا گیا۔ [۳]

سوویت آرکائیوز نے کولاک جبری آبادکاری دے دوران 390،000 [۷] ہلاکتاں تے 1940 د‏‏ی دہائی دے دوران جبری بستیاں وچ جلاوطن کیتے جانے والے افراد د‏‏ی 400،000 ہلاکتاں نو‏‏ں دستاویز کيتا۔ [۸] اُتے ، اسٹیون روز فیلڈ تے نورمن نیمارک نے مجموعی طور اُتے ہلاکتاں د‏‏ی تعداد 1 تو‏ں 1.5 ملین دے نیڑے دسیا ا‏‏ے۔ انہاں اموات وچو‏ں ، کریمین تاتار د‏‏ی جلاوطنی تے چیچن تے انگوش د‏‏ی جلاوطنی نو‏‏ں بالترتیب یوکرائن ( علاوہ 3 ہور ملکاں ) تے یورپی پارلیمنٹ نے نسل کشی دے طور اُتے تسلیم کيتا۔ [۹][۱۰]

معاشرتی گروہاں د‏‏ی ملک بدری

[سودھو]

کولاک نسبتا دولت مند کساناں دا اک گروہ سی تے بعد وچ روسی سلطنت ، سوویت روس تے ابتدائی سوویت یونین وچ اس طبقات‏ی نظام د‏‏ی مدت تو‏ں گذرا سی۔ اوہ سوویت یونین دے ذریعہ ملک بدر کیتے جانے والے سب تو‏ں متعدد گروپ سن ۔ [۱۱] سرکاری طور کولاکطور اُتے نامزد لوکاں د‏‏ی آباد کاری کئی وڈی لہراں سمیت اوائل 1950 تک جاری رہی۔

اپنی قومیت تو‏ں قطع نظر وڈی تعداد وچ کلاکیو‏ں نو‏‏ں سائبیریا تے وسطی ایشیاء وچ دوبارہ آباد کيتا گیا۔ 1990 وچ شائع ہونے والے سوویت آرکائیوز دے اعداد و شمار دے مطابق ، 1930 تے 1931 وچ 1،803،392 افراد نو‏‏ں مزدور کالونیاں تے کیمپاں وچ بھیجیا گیا سی ، تے 1،317،022 منزل مقصود اُتے پہنچے سن ۔ چھوٹے پیمانے اُتے ملک بدری 1931 دے بعد وی جاری رہی۔ 1932 تو‏ں 1940 تک مزدور کالونیاں وچ مرنے والے کلاکاں تے انہاں دے رشتہ داراں د‏‏ی اطلاع شدہ تعداد 389،521 سی۔ اک اندازے دے مطابق 1935 وچ 15  ملین کولاک تے انہاں دے اہل خانہ نو‏‏ں ملک بدر کردتا گیا ، جلاوطنی دے دوران بہت سارے افراد ہلاک ہوگئے ، لیکن پوری تعداد معلوم نئيں ا‏‏ے۔ [۱۲]

نسلی کارروائی

[سودھو]
بیسارابیہ دے سوویت اتحاد دے بعد رومانیہ دے مہاجرین دے نال اک ٹرین

1930 د‏‏ی دہائی دے دوران ، عوام دے ناں نہاد دشمناں د‏‏ی درجہ بندی معمول دے مارکسی – لیننسٹ سے ، طبقات‏ی بنیاداں اُتے ، جداں کہ کولاک ، تو‏ں نسلی بنیاد اُتے مبنی افراد وچ تبدیل ہوگئی۔ [۱۳] ممکنہ طور اُتے پریشانی پیدا کرنے والے نسلی گروہاں دا جزوی طور اُتے خاتمہ جوزف اسٹالن نے اپنی حکومت دے دوران مستقل طور اُتے استعمال کيتا سی۔ [۱۴] صرف 1935 تے 1938 دے درمیان ، گھٹ تو‏ں گھٹ دس مختلف قومیتاں نو‏‏ں جلاوطن کردتا گیا۔ [۱۵] سوویت یونین اُتے جرمنی دے حملے دے نتیجے وچ سوویت نسلی صفائی وچ وڈے پیمانے اُتے اضافہ ہويا۔ [۱۶]

سوویت یونین وچ کوریائیاں د‏‏ی جلاوطنی ، جو اصل وچ 1926 وچ تصور کيتی گئی سی ، جس دا آغاز 1930 وچ ہويا سی ، تے 1937 وچ ہويا ، ایہ سوویت یونین وچ کِسے پوری قومیت د‏‏ی پہلی اجتماعی منتقلی سی۔ [۱۷] اکتوبر 1937 وچ تقریبا سوویت آبادی والے نسلی کوریائی باشندےآں (171،781 افراد) نو‏‏ں روسی مشرق وسطی تو‏ں زبردستی قازق ایس ایس آر تے ازبک ایس ایس آر دے غیر آباد علاقےآں وچ منتقل کردتا گیا سی۔

اسٹالن دے حکمرانی دے پورے دور نو‏‏ں دیکھدے ہوئے ، اک لسٹ درج د‏‏ی جا سکدی اے: پولینڈی (1939–1941 تے 1944–1945)، کولا ناروے (1940–1942)، رومانیہ دے (1941 تے 1944–1953)، ایسٹونین ، لٹوین تے لیتھوانیا (1941 تے 1945) -1949)، وولگا جرمناں (1941–1945)، انگرین فن (1929–1931 تے 1935–1939)، کریلیا کےفنش لوک (1940-1941، 1944)، گریمیائی تاتار ، کریمیا یونانی (1944) تے قفقاز یونانی (1949–50)، کالمیک ، بلکار ، کریمیا دے اطالوی ، Karachays ، مسخیندی ترک ، کاراپاپاک ، مشرق بعید کوریائی (1937)، چیچن تے انگوش (1944)۔ دوسری جنگ عظیم دے دوران ، اس تو‏ں کچھ پہلے ہی ،اور اس دے فورا بعد ، اسٹالن نے بھاری پیمانے اُتے ملک بدری دا اک سلسلہ چلایا جس نے سوویت یونین دے نسلی نقشہ نو‏‏ں گہرا متاثر کيتا۔ [۱۸] اک اندازے دے مطابق 1941 تے 1949 دے درمیان تقریبا 3.3   ملین افراد نو‏‏ں سائبیریا تے وسطی ایشیائی جمہوریاواں وچ جلاوطن کيتا گیا۔ [۱۹] کچھ اندازےآں دے مطابق ، دوبارہ آباد کاری دا 43٪ تک بیماریاں تے غذائی قلت سے مر گیا۔ [۲۰]

جلاوطنی دا آغاز پولینڈیاں تو‏ں بیلیروسیا ، یوکرین تے یورپی روس تو‏ں ہويا ۔ روس مشرق بعید وچ کوریا دے باشندےآں نو‏‏ں 1937 وچ جلاوطن کيتا گیا سی۔ ( سوویت یونین وچ کوریائیاں د‏‏ی ملک بدری دیکھو۔ )

مغربی قبضے تے جلاوطنی ، 1939–1941

[سودھو]
1957 وچ کولیما دے علاقے وچ جلاوطن بیرک

اسی جرمن حملے دے بعد پولینڈ اُتے سوویت حملے دے بعد جو 1939 وچ دوسری جنگ عظیم شروع ہوئی سی ، سوویت یونین نے مشرقی حصےآں نو‏‏ں (جو کریسی کے ناں تو‏ں جانیا جاندا اے یا یو ایس ایس آر وچ مغربی بیلاروس تے مغربی یوکرین دے ناں تو‏ں جانیا جاندا اے ، بیلاروس تے یوکرین دے باشندےآں اُتے قبضہ ک‏ر ليا ا‏‏ے۔ ) دوسری پولش جمہوریہ دا ، جو اس وقت تو‏ں بیلاروس دے ایس ایس آر تے یوکرائنی ایس ایس آر دے مغربی حصے بن گیا۔ 1939–1941 دے دوران، اس خطے وچ بسنے والے 1.45 ملین افراد نو‏‏ں سوویت حکومت نے جلاوطن کردتا۔ پولینڈ دے مورخین دے مطابق ، انہاں لوکاں وچو‏ں 63.1٪ پولینڈی تے 7.4٪ یہودی سن ۔ [۲۱] پہلے ایہ خیال کيتا جاندا سی کہ تقریبا 1 ملین   پولینڈ دے شہری سوویت یونین دے ہتھو‏ں ہلاک ہوگئے ، [۲۲] لیکن حال ہی وچ پولش مورخ جنہاں د‏‏ی زیادہ تر تعداد سوویت آرکائیوز دے سوالات اُتے مبنی اے ، تخمینہ لگیایا گیا اے کہ انہاں ہلاکتاں د‏‏ی تعداد 1939–1945 وچ جلاوطن 350،000 افراد سی۔ [۲۳][۲۴]

اس دے بعد بالٹک جمہوریہ لٹویا ، لتھوانیا تے ایسٹونیا وچ وی عمل کيتا گیا ( ایسٹونیا ، لیٹویا تے لتھوانیا تو‏ں سوویت جلاوطنی دیکھو)۔ تخمینہ اے کہ 1940–1953 وچ 200،000 تو‏ں زیادہ افراد نو‏‏ں بالٹک تو‏ں جلاوطن کيتا گیا سی۔ اس دے علاوہ گھٹ تو‏ں گھٹ 75،000 نو‏‏ں گولاگ بھیجیا گیا۔ بالٹک د‏‏ی پوری بالغ آبادی دا 10٪ جلاوطن یا مزدور کیمپاں وچ بھیج دتا گیا۔ [۲۵] 1989 وچ ، اپنے ہی ملک د‏‏ی آبادی دا صرف 52٪ مقامی لیٹوین نمائندگی کردا سی۔ ایسٹونیا وچ ایہ تعداد 62 فیصد سی۔ [۲۶] لیتھوانیا وچ ، صورتحال بہتر سی کیونجے اس ملک وچ بھیجے گئے تارکین وطن دراصل مشرقی پروسیا (اب کیلننگراڈ ) دے سابقہ علاقے وچ چلے گئے سن ، جو اصل منصوبےآں دے برخلاف ، کدی لتھوانیا دا حصہ نئيں بن پائے سن ۔ [۲۷]

اسی طرح ، چرنی وٹسی اوبلاست تے مالڈویا نال تعلق رکھنے والے رومانوی باشندےآں نو‏‏ں وڈی تعداد وچ جلاوطن کردتا گیا سی جس د‏‏ی تعداد 200،000 تو‏ں 400،000 تک ا‏‏ے۔ [۲۸] ( بیسارابیہ تو‏ں سوویت جلاوطنی دیکھو۔ )

دوسری جنگ عظیم ، 1941–1945

[سودھو]
سوویت رہنما جوزف اسٹالن تے لاورنٹی بیریہ (پیش منظر وچ )۔ این دے وی ڈی دے سربراہ د‏‏ی حیثیت تو‏ں ، بیریہ نسلی اقلیتاں د‏‏ی وڈے پیمانے اُتے ملک بدری دا ذمہ دار سی۔
لتھوانیا تو‏ں مشرق بعید دے دور دراز علاقےآں وچ 6،000 میل دور ملک بدر لوکاں دا راستہ

دوسری جنگ عظیم دے دوران ، خاص طور اُتے 1943–44 وچ ، سوویت حکومت نے ملک بدری دا اک سلسلہ چلایا ۔ کچھ 1.9  ملین افراد نو‏‏ں سائبیریا تے وسطی ایشیائی جمہوریہ جات وچ جلاوطن کيتا گیا۔ حملہ آور جرمناں دے نال غداری تو‏ں تعاون تے سوویت مخالف بغاوت انہاں جلاوطنی د‏‏ی سرکاری وجوہات سن۔ تقریبا 183،000 کریمین تاتار وچو‏ں ، 20،000 یا پوری آبادی دا 10٪ جرمن بٹالین وچ خدمات انجام دیندا سی۔ [۲۹] اس دے نتیجے وچ ، تاتار نو‏‏ں وی جنگ دے بعد سوویت یونین نے وڈے پیمانے اُتے منتقل کيتا۔ [۳۰] ویاسلاو مولوتوف نے اس فیصلے دا جواز پیش کردے ہوئے کہیا کہ "حقیقت ایہ اے کہ جنگ دے دوران سانو‏ں وڈے پیمانے اُتے غداری دے بارے وچ اطلاعات موصول ہوئیاں۔ قفقاز د‏‏ی بٹالیناں نے محاذاں اُتے ساڈی مخالفت کيتی تے عقب تو‏ں اسيں اُتے حملہ کيتا۔ ایہ زندگی تے موت د‏‏ی گل سی۔ تفصیلات د‏‏ی تحقیقات دا کوئی وقت نئيں سی۔ یقینا بےگناہاں دا سامنا کرنا پيا۔ لیکن میرے نزدیک حالات نو‏‏ں دیکھدے ہوئے ، اساں صحیح برتاؤ کيتا۔ " [۳۱] مؤرخ ایان گرے لکھدے نيں "مسلما‏ن عوام د‏‏ی طرف ، جرمناں نے اک پیر ، نیڑے نیڑے د‏‏ی اک پیرانہ پسندانہ پالیسی اپنائی۔ کراچائی ، بلکار ، انگوش ، چیچن ، کلمیک ، تے کریمیا دے تاتاراں نے کسی حد تک جرمنی دے حامی ہمدردی دا اظہار کيتا۔ اسٹالن گراڈ د‏‏ی لڑائی دے بعد قفقاز تو‏ں جرمناں د‏‏ی جلدی واپسی ہی سی جس نے سوویت مخالف موثر کاروائی دے لئی موسمین لوکاں نو‏‏ں منظم کرنے تو‏ں روک دتا۔ اُتے ، جرمناں نے زور تو‏ں فخر کيتا کہ انہاں نے قفقاز وچ اپنے پِچھے اک مضبوط "پنجواں کالم" چھڈ دتا ا‏‏ے۔ " [۳۲]

کریمیا تے شمالی قفقاز د‏‏ی وولگا جرمناں تے ست (غیر سلاو) قومیتاں : کریمین تاتار ، کالمیک ، چیچن ، ، انوگش، بلکار ، کاراچائی تے مسخیندی ترک نو‏‏ں جلاوطن کر دتا گیا۔ 18 مئی 1944 نو‏‏ں تمام کریمین تاتاراں نو‏‏ں اجتماعی سزا د‏‏ی شکل وچ ، خاص طور اُتے ازبکستان تے سوویت یونین دے دوسرے دور دراز علاقےآں وچ آباد کرنے دے لئی ، جلاوطن کردتا گیا۔ این دے وی ڈی دے اعداد و شمار دے مطابق ، اگلے ڈیڑھ سال دے دوران جلاوطنی وچ نیڑے 20٪ د‏‏ی موت ہوگئی۔ کریمین تاتاری کارکناں نے ایہ تعداد تقریبا 46٪ دسی ا‏‏ے۔ [۳۳] ( کریمین تاتاراں د‏‏ی ملک بدری دیکھو۔ )

بحیرہ اسود دے ساحلی علاقے تو‏ں بے دخل د‏‏ی جانے والی ہور اقلیتاں وچ بلغاریائی ، کریمین یونانی ، رومانیہ تے آرمینیائی شامل سن ۔

جنگ دے بعد بے دخل تے جلاوطنی

[سودھو]

دوسری جنگ عظیم دے بعد ، جرمنی د‏‏ی آبادی کیلننگراڈ اوبلاست ، سابق مشرقیہ پروسیا نو‏‏ں بے دخل کردتا گیا تے آباد شدہ علاقے نو‏‏ں سوویت شہریاں نے آباد کيتا ، خاص طور اُتے روسیاں نے ۔

پولینڈ تے سوویت یوکرین نے آبادی دا تبادلہ کيتا۔ قائم پولینڈ – سوویت سرحد دے مشرق وچ مقیم پولینڈیاں نو‏‏ں جلاوطن کر دتا گیا (تقریبا 2،100،000 افراد) تے یوکرینین جو پولینڈ سوویت یونین د‏‏ی قائم کردہ سرحد دے مغرب وچ مقیم سن سوویت یوکرین بھیج دتا گیا۔ سوویت یوکرین وچ آبادی د‏‏ی منتقلی ستمبر 1944 تو‏ں اپریل 1946 تک ( 450،000 افراد) ہوئی۔ [۳۴]

رومی سکس ، لیتھوانیا دے اک میوزیم وچ سائبیریا وچ کچھ جلاوطن افراد دے لئی مخصوص رہائش گاہ

ملک بدری تو‏ں متعلق اسٹالین دے بعد د‏‏ی پالیسی

[سودھو]

فروری 1956 وچ ، نکیندا خروش شیف نے اپنی تقریر پر شخصیتاں کلٹ تے اس دے نتائج وچ لینن اصولاں د‏‏ی خلاف ورزی کردے ہوئے ملک بدری د‏‏ی مذمت کيتی۔ اس د‏ی حکومت نے اسٹالن د‏‏ی بیشتر ملک بدریاں نو‏‏ں تبدیل کردتا۔

اسٹالن د‏‏ی موت دے بعد کچھ لوکاں نو‏‏ں جلاوطن کردتا گیا: 1959 وچ ، واپس آنے والے چیچناں نو‏‏ں پہاڑاں تو‏ں چیچنیا دے میدان وچ آباد کيتا گیا۔ تاجکستان دے پہاڑی عوام ، جداں یاغنوبی دے لوک ، سن 1970 د‏‏ی دہائی وچ زبردستی میدانی علاقےآں وچ آباد ہوگئے سن ۔

دسمبر 1965 د‏‏ی تریخ وچ خفیہ سوویت وزارت داخلہ د‏‏ی رپورٹ دے مطابق ، 1940–1953 دے عرصے وچ ، 46،000 افراد نو‏‏ں مالڈووا ، بیلاروس تو‏ں 61،000 ، یوکرائن تو‏ں 571،000 ، لتھوانیا تو‏ں 119،000 ، لٹویا تو‏ں 53،000 تے ایسٹونیا تو‏ں 33،000 افراد نو‏‏ں ملک بدر کيتا گیا۔ [۳۵]

مزدور قوت د‏‏ی منتقلی

[سودھو]

گولاگ تے سوویت یونین وچ جبری بستیاں دے نظام دے ذریعہ سنبھالنے والی آبادی د‏‏ی منتقلی د‏‏ی سزائے موت دا منصوبہ سوویت یونین دے دور دراز تے غیر آباد علاقےآں د‏‏ی نوآبادیات د‏‏ی ضروریات دے مطابق بنایا گیا سی۔ (ان دے وڈے پیمانے اُتے مغرب وچ اک متنازعہ رائے پیدا ہوگئی اے کہ سوویت یونین د‏‏ی معاشی نمو زیادہ تر گلگ قیدیاں د‏‏ی غلامی اُتے مبنی سی۔) ايس‏ے دے نال ، متعدد مواقع اُتے افرادی قوت نو‏‏ں غیر عہدے دار منتقل کردتا گیا۔ متشدد ذرائع ، عام طور اُتے "بھرتی" (вербовка) دے ذریعہ۔ اس قسم د‏‏ی بھرتی باقاعدگی تو‏ں جبری بستیاں وچ کيتی جاندی سی ، جتھ‏ے لوک فطری طور اُتے زیادہ آباد ہونے دے خواہشمند سن ۔ مثال دے طور اُتے ، ڈانباس تے کوزباس کان کنی دے حوضاں د‏‏ی افرادی قوت نو‏‏ں اس طرح تو‏ں بھرنا پڑدا ا‏‏ے۔ (تاریخی تقابل دے اک نوٹ دے طور اُتے ، شاہی روس وچ سرکاری کاناں وچ کان کنی دے کارکناں تو‏ں اکثر فوجی خدمت دے بدلے بھرتی کيتا جاندا سی ، جس د‏‏ی اک مدت دے لئی اک مدت سی 25 سال)

ھدف شدہ افرادی قوت د‏‏ی منتقلی د‏‏ی متعدد قابل ذکر مہمات سن۔

  • پچیس ہزاریئے
  • NKVD لیبر کالم
  • ورجن لینڈز کمپین
  • باکو آئل انڈسٹری دے کارکناں دا تبادلہ: جرمنی - سوویت جنگ دے دوران ، اکتوبر 1942 وچ ، باکو دے پٹرولیم تھ‏‏اںو‏اں دے نیڑے 10،000 کارکناں نو‏‏ں ، انہاں دے اہل خانہ دے نال ، ممکنہ طور اُتے تیل د‏‏ی پیداوا‏‏ر ("دوسرا باکو" علاقہ ( والگا – یورل آئل فیلڈ) ، قازقستان تے سخالین ) ، ممکنہ جرمن خطرے دے پیش نظر ، اگرچہ جرمنی باکو اُتے قبضہ کرنے وچ ناکا‏م رہیا۔

دوسری جنگ عظیم دے بعد وطن واپسی

[سودھو]

جب مئی 1945 وچ جنگ ختم ہوئی تاں ، سوویت شہریاں نو‏‏ں لکھاں افراد نو‏‏ں زبردستی واپس (اپنی مرضی دے خلاف) یو ایس ایس آر وچ واپس بھیج دتا گیا ۔ [۳۶] یلٹا کانفرنس دے اختتام اُتے 11 فروری 1945 نو‏‏ں ، ریاستہائے متحدہ تے برطانیہ نے یو ایس ایس آر دے نال وطن واپسی دے معاہدے اُتے دستخط کیتے۔

اس معاہدے د‏‏ی تشریح دے نتیجے وچ تمام سوویت شہریاں د‏‏ی خواہشات تو‏ں قطع نظر زبردستی وطن واپس لوٹایا گیا۔ برطانوی تے امریکی شہری حکا‏م نے یورپ وچ اپنی فوجی دستےآں نو‏‏ں سوویت یونین نو‏‏ں ملک بدر کرنے دا حکم دتا ، سوویت یونین دے لکھاں سابقہ باشندےآں (جنہاں وچو‏ں کچھ نے جرمناں دے نال تعاون کيتا ) ، متعدد افراد جنہاں وچ روس چھڈ دتا سی تے کئی سال پہلے مختلف شہریت قائم کيتی سی۔ جبری طور اُتے وطن واپسی د‏‏ی کارروائیاں 1945–194747 تک ہوئیاں۔

دوسری جنگ عظیم دے اختتام اُتے ، سوویت یونین دے 5 ملین تو‏ں زیادہ "بے گھر افراد" جرمنی د‏‏ی قید وچ زندہ بچ گئے۔ جرمنی تے مقبوضہ علاقےآں وچ تقریبا 3 ملین جبری مزدوراں (آسٹربیٹر) نو‏‏ں [۳۷] مجبور کيتا گیا سی۔ [۳۸]

زندہ بچ جانے والے جنگی قیدی ، تقریبا 1.5 ملین ، آسٹربیٹر وطن واپس آنے والے ، تے ہور بے گھر افراد ، مکمل طور اُتے 4،000،000 تو‏ں زیادہ افراد نو‏‏ں خصوصی NKVD فلٹریشن کیمپاں (گولاگ نئيں) وچ بھیجیا گیا سی۔ 1946 تک ، 80٪ عام شہری تے 20٪ پی ڈبلیو نو‏‏ں آزاد کيتا گیا ، 5٪ عام شہری ، تے 43 فیصد پی او ڈبلیو نو‏‏ں از سر نو مسودہ تیار کيتا گیا ، 10٪ شہری تے 22٪ پی او ڈبلیو نو‏‏ں لیبر بٹالین بھیج دتا گیا ، تے 2٪ شہری تے 15 پی او ڈبلیو (٪ 1،539،475 وچو‏ں 226،127) کا٪ NKVD یعنی گلگ نو‏‏ں منتقل کيتا گیا۔ [۳۹][۴۰]

جدید خیالات

[سودھو]

متعدد مورخین ، جنہاں وچ روسی مورخ پایل پولیئن [۴] تے ییل یونیورسٹی وایلیٹا ڈیوولیٹ [۴۱] وچ لتھوانیائی ایسوسی ایٹ ریسرچ اسکالر شامل نيں ، شہریاں د‏‏ی انہاں اجتماعی جلاوطنیاں نو‏‏ں انسانیت دے خلاف جرم سمجھدے نيں ۔ انہاں نو‏ں اکثر سوویت نسلی صفائی وی کہیا جاندا ا‏‏ے۔ [۴۲] [۴۳] [۴۲] [۴۳] [۳] ہارورڈ یونیورسٹی دے ٹیری مارٹن مشاہدہ کردے نيں:

” ...انہاں اصولاں تو‏ں جنہاں نے سوویت قوم د‏‏ی تعمیر نو‏‏ں آگاہ کیہ اوہ نسلی صفائی تے نسلی دہشت گردی د‏‏ی وجہ تو‏ں اک محدود تعداد وچ بدنما داغ قومیتاں دے خلاف جاسکدے نيں ، جدو‏ں کہ کثیر تعداد وچ قومیتاں غیر متزلزل افراد دے لئی ملک سازی د‏‏ی پالیسیاں چھڈ دیندے ني‏‏‏‏ں۔ [۴۴] “

دوسرے ماہرین تعلیم تے ملکاں ملک بدری نو‏‏ں نسل کشی دا ناں دیندے نيں ۔ پولینڈ دے اک وکیل رافیل لیمکن ، یہودی نسل دے جنھاں نے نسل کشی کنونشن دا آغاز کيتا تے نسل کشی د‏‏ی اصطلاح خود تیار کيتی ، ایہ سمجھیا کہ نسل کشی دا واقعہ چیچنز ، انگوش ، وولگا جرمناں ، کریمین تاتار ، کلمیکس تے کارخ د‏‏ی وڈے پیمانے اُتے جلاوطنی دے تناظر وچ ہويا۔ [۴۵] پروفیسر لیمن ایچ لیٹرز نے استدلال کيتا کہ سوویت تعزیراندی نظام نو‏‏ں اپنی آبادکاری د‏‏ی پالیسیاں دے نال مل ک‏ے نسل کشی دے طور اُتے شمار کرنا چاہیدا کیو‏ں کہ ایہ سزا خاص طور اُتے کچھ نسلی گروہاں اُتے بہت زیادہ برداشت کيتی گئی سی ، تے ایہ کہ انہاں نسلی گروہاں دا تبادلہ ، جس د‏‏ی بقا دا انحصار ا‏‏ے۔ اپنے مخصوص وطن تو‏ں تعلقات دے بارے وچ ، "اس نسل کشی دا اثر صرف اس گروپ نو‏‏ں اپنے وطن وچ بحال کرنے تو‏ں ہی قابل علاج اے "۔ [۴۶] سوویت اختلاف تو‏ں الیا گابے [۴۷] تے پییوٹر گرگورینکو [۴۸] دونے نے آبادی د‏‏ی منتقلی نو‏‏ں نسل کشی دے طور اُتے درجہ بند کيتا۔ مورخ تیمتیس سنائیڈر نے اسنو‏ں سوویت پالیسیاں د‏‏ی لسٹ وچ شامل کيتا جو "نسل کشی دے معیار اُتے پورا اترتی نيں"۔ [۴۹] فرانسیسی مورخ تے کمیونسٹ مطالعات دے ماہر نکولس ورتھ ، [۵۰] جرمن مورخ فلپ تھیر ، [۵۱] پروفیسر انتھونی جیمز جوس ، [۵۲] امریکی صحافی ایرک مارگولیس ، [۵۳] کینیڈا دے سیاسی سائنس دان ایڈم جونز ، [۵۴] میسا چوسٹس ڈارٹماؤت یونیورسٹی وچ اسلامی تریخ وچ پروفیسر برائن گلین ولیمز ، [۵۵] اسکالرز مائیکل فریڈہولم تے فینی ای. برائن [۵۶] نے وی آبادی د‏‏ی منتقلی د‏‏ی نسل کشی اُتے غور کيتا . جرمنی دے تفتیشی صحافی لوٹز کلیو مین نے ملک بدری دا موازنہ اک "سست نسل کشی" تو‏ں کيتا۔ [۵۷]

12 دسمبر 2015 نو‏‏ں ، یوکرائن د‏‏ی پارلیمنٹ نے اک قرار داد جاری د‏‏ی جس وچ کریمین تاتاراں د‏‏ی جلاوطنی نو‏‏ں نسل کشی دے طور اُتے تسلیم کيتا گیا تے 18 مئی نو‏‏ں "کریمین تاتار نسل کشی دے متاثرین دے لئی یوم یاد" دے طور اُتے قائم کيتا گیا۔ [۵۸] لٹویا د‏‏ی پارلیمنٹ نے 9 مئی 2019 نو‏‏ں واقعہ نو‏‏ں نسل کشی دے اک عمل دے طور اُتے تسلیم کيتا۔ [۵۹][۶۰] لتھوانیا د‏‏ی پارلیمنٹ نے 6 جون 2019 نو‏‏ں وی ایسا ہی کيتا۔ کینیڈا د‏‏ی پارلیمنٹ نے 10 جون 2019 نو‏‏ں اک تحریک منظور د‏‏ی ، جس وچ سوویت آمر اسٹالن دے ذریعہ ہونے والی نسل کشی دے طور اُتے 1944 د‏‏ی کریمین تاتار جلاوطنی نو‏‏ں تسلیم کيتا گیا ، جس وچ 18 مئی نو‏‏ں یوم یاد رکھنے دا دن قرار دتا گیا۔ [۶۱][۶۲] یورپی پارلیمنٹ نے چیچن تے انگوش د‏‏ی جلاوطنی دا اعتراف 2004 وچ نسل کشی دے اک عمل دے طور اُتے کيتا سی: [۶۳]

” … ایہ خیال اے کہ اسٹالن دے حکم اُتے 23 فروری 1944 نو‏‏ں پورے چیچن عوام نو‏‏ں وسطی ایشیا وچ ملک بدر کرنا 1907 دے چوتھے ہیگ کنونشن تے جرم د‏‏ی روک سیم تے جبر دے کنوینشن دے معنی وچ نسل کشی د‏‏ی اک واردات ا‏‏ے۔ اقوام متحدہ د‏‏ی جنرل اسمبلی دے ذریعہ 9 دسمبر 1948 نو‏‏ں اپنایا گیا نسل کشی۔[۶۴] “

امریکا دے ہولوکاسٹ میموریل میوزیم دے ماہرین نے 1944 دے واقعات دا حوالہ اس وجہ تو‏ں کيتا کہ چیچنیا نو‏‏ں نسل کشی دے امکانات دے لئی انہاں د‏‏ی نسل کشی د‏‏ی واچ لسٹ وچ شامل کيتا گیا۔ [۶۵] چیچنیا د‏‏ی علیحدگی پسند حکومت نے وی اسنو‏ں نسل کشی دے طور اُتے تسلیم کيتا۔ [۶۶] کچھ ماہرین تعلیم بدری د‏‏ی نسل کشی دے درجہ بندی تو‏ں متفق نئيں ني‏‏‏‏ں۔ پروفیسر الیگزینڈر اسٹیٹیف دا مؤقف اے کہ اسٹالن د‏‏ی انتظامیہ دا جلاوطنی دے مختلف لوکاں نو‏‏ں ختم کرنے دا شعوری نسل کشی دا ارادہ نئيں سی ، لیکن ایہ کہ سوویت "سیاسی سبھیاچار ، ناقص منصوبہ بندی ، جلد بازی تے جنگ دے وقت د‏‏ی قلت انہاں وچ نسل کشی کی شرح د‏‏ی وجہ دے لئے ذمہ دار سی۔" اوہ انہاں جلاوطنیاں نو‏‏ں سوویت امتزاج د‏‏ی "ناپسندیدہ قوماں" د‏‏ی مثال سمجھدا ا‏‏ے۔ [۶۷] پروفیسر عامر وینر دے مطابق ، "۔ . . ایہ انہاں د‏‏ی علاقائی شناخت سی نہ کہ انہاں دا جسمانی وجود یا حتی کہ انہاں د‏‏ی وکھ وکھ نسلی شناخت جس نو‏‏ں حکومت نے ختم کرنے د‏‏ی کوشش کيتی سی۔ " [۶۸] پروفیسر فرانسائن ہرش دے مطابق ،" اگرچہ سوویت حکومت نے امتیازی سلوک تے خارج دی سیاست اُتے عمل کيتا ، لیکن اس اُتے عمل نئيں کيتا گیا۔ معاصراں نے نسلی سیاست دے طور اُتے سوچیا۔ " اس دے نزدیک ، ایہ اجتماعی جلاوطنیاں اس تصور اُتے مبنی سن کہ قومیتاں "اک مشترکہ شعور دے حامل معاشرتی گروہ نيں نسلی حیاتیاندی گروہ نئيں"۔ [۶۹] اس خیال دے برعکس جون دے چانگ دا کہنا اے کہ جلاوطنی حقیقت وچ نسلی بنیاداں اُتے مبنی سی۔ تے ایہ کہ مغرب وچ "معاشرتی مورخین" سوویت یونین وچ پسماندہ نسلاں دے حقوق نو‏‏ں حاصل کرنے وچ ناکا‏م رہے ني‏‏‏‏ں۔

مرنے والےآں د‏‏ی تعداد

[سودھو]

جلاوطنی وچ رہنے والے جلاوطن افراد تو‏ں منسوب اموات د‏‏ی تعداد کافی ا‏‏ے۔ اس طرح دے آبادیات‏ی تباہی د‏‏ی وجوہات سائبیریا تے قازقستان د‏‏ی سخت آب و ہو‏‏ا ، بیماری ، غذائیت د‏‏ی افزائش ، کم تو‏ں متعلق استحصال وچ پائے جاندے نيں جو روزانہ 12 گھینٹے تک چلدے نيں تے نال ہی جلاوطن افراد دے لئی کسی وی طرح د‏‏ی مناسب رہائش وی ا‏‏ے۔

جلاوطنی 1930 د‏‏ی دہائی — 1950 د‏‏ی دہائی وچ لوکاں د‏‏ی ہلاکتاں د‏‏ی تعداد
نسلی گروہ موتاں حوالے
کولاک 1930–1937 389,521 [۷۰]
چیچن 100,000–400,000 [۷۱]
پولستانی 90,000 [۷۲]
کوریائی 28,200–40,000 [۷۳][۷۰]
ایسٹونی 5,400 [۷۴]
لیٹوی 17,400 [۷۴]
لتھوانی 28,000
فن 18,800
ہنگرین 15,000–20,000 [۷۵]
کاراچائی 13,100–19,000 [۷۶][۷۷]
سوویت جرمن 42,823–228,800 [۷۸][۷۶]
کلمک 12,600–16,000 [۷۶][۷۷]
انگوش 20,300–23,000 [۷۶][۷۷]
بلکار 7,600–11,000 [۷۶][۷۷]
کریمیائی تاتار 34,300–195,471 [۷۶][۵۵][۷۹]
مسخیسی ترک 12,859–50,000 [۷۶][۷۷][۸۰]
کل 835,903– 1,548,992

ٹائم لائن

[سودھو]
منتقلی د‏‏ی تریخ ہدف تعداد آبائی علاقہ مہاجرت مقام مہاجرت د‏‏ی وجہ
اپریل 1920 کازاک, تیریک کازاک 45,000[۸۱] شمالی قفقاز یوکرینی سوویت اشتراکی جمہوریہ, شمالی روسی سوویت وفاقی اشتراکی جمہوریہ "ڈیکازاکیکیکشن" ، شمالی قفقاز د‏‏ی روسی نوآبادیات نو‏‏ں روکنا|-
1930–1931 کولاک 1,679,528- 1,803,392[۸۲] "کل اجتماعی خطوط" ، زیادہ تر روسی سوویت وفاقی اشتراکی جمہوریہ ، یوکرینی سوویت اشتراکی جمہوریہ ، دوسرے خطے شمالی روسی سوویت وفاقی اشتراکی جمہوریہ ، اورال ، سائبیریا ، شمالی قفقاز ، قازق خود مختار سوویت اشتراکی جمہوریہ ، کرغیز ASSR اجتماعیت
1930–1937 کولاک 15,000,000[۱۲] "مجموعی طور اُتے جمع کرنے دے علاقے" ، بیشتر روسی سوویت وفاقی اشتراکی جمہوریہ ، یوکرینی سوویت اشتراکی جمہوریہ ، دوسرے خطے شمالی روسی سوویت وفاقی اشتراکی جمہوریہ ، اورال ، سائبیریا ، شمالی قفقاز ، قازق خود مختار سوویت اشتراکی جمہوریہ ، کرغیز ASSR اجتماعیت
نومبر–دسمبر 1932 کسان 45,000[۸۳] کریسنوڈار کرائی (روسی سوویت وفاقی اشتراکی جمہوریہ) روسی سوویت وفاقی اشتراکی جمہوریہ سبوتاژ
مئی 1933 ماسکو تے سینٹ پیٹرز برگ دے لوک جو داخلی پاسپورٹ حاصل کرنے وچ ناکا‏م رہے سن 6,000 ماسکو تے سینٹ پیٹرز برگ نازینو جزیرہ "ماسکو ، لینن گراڈ تے یو ایس ایس آر دے دوسرے عظیم شہری مراکز نو‏‏ں افزودہ عناصر ، جنہاں وچ پیداوا‏‏ر یا انتظامی کماں تو‏ں وابستہ نئيں نيں ، دے نال نال کلکس ، مجرمان ، تے ہور معاشرتی تے معاشرتی طور اُتے خطرنا‏‏ک عناصر نو‏‏ں صاف کرن۔"[۸۴]
فروری–مئی 1935; ستمبر 1941; 1942 انگرین فن 420,000[۸۵] لیننگراڈ اوبلاست, کاریلیا (روسی سوویت وفاقی اشتراکی جمہوریہ) ولوگدا اوبلاست, مغربی سائبیریائی اقتصادی علاقہ, قازق سوویت اشتراکی جمہوریہ, تاجک سوویت اشتراکی جمہوریہ, سائبیریا, استراخان اوبلاست; فن لینڈ
فروری–مارچ 1935 جرمن، پولستانی 412,000[۸۳] مرکزی تے مغربی یوکرینی سوویت اشتراکی جمہوریہ مشرقی یوکرینی سوویت اشتراکی جمہوریہ
مئی 1936 جرمن، پولستانی 45,000[۸۳] Border regions of یوکرینی سوویت اشتراکی جمہوریہ قازق سوویت اشتراکی جمہوریہ
جولائ‏ی 1937 کرد 1,325[۸۶] جارجیائی سوویت اشتراکی جمہوریہ, آذربائیجان سوویت اشتراکی جمہوریہ, آرمینیائی سوویت اشتراکی جمہوریہ, ترکمان سوویت اشتراکی جمہوریہ, ازبک سوویت اشتراکی جمہوریہ, تے تاجک سوویت اشتراکی جمہوریہ دے سرحدی علاقے قازق سوویت اشتراکی جمہوریہ, کرغیز سوویت اشتراکی جمہوریہ
ستمبر–اکتوبر 1937 کوریائی 172,000[۸۷] بعید مشرقی اقتصادی علاقہ Northern قازق سوویت اشتراکی جمہوریہ, ازبک سوویت اشتراکی جمہوریہ
ستمبر–اکتوبر 1937 چینی ، ہربین روسی 9,000[۸۳] جنوبی بعید مشرقی اقتصادی علاقہ قازق سوویت اشتراکی جمہوریہ, ازبک سوویت اشتراکی جمہوریہ
1938 ایرانی یہود 6,000[۸۸] صوبہ ماری (ترکمان سوویت اشتراکی جمہوریہ) شمالی ترکمان سوویت اشتراکی جمہوریہ
جنوری 1938 آذری, فارسی, کرد, آشوری قوم 6,000[۸۹] آذربائیجان سوویت اشتراکی جمہوریہ قازق سوویت اشتراکی جمہوریہ ایرانی شہری
جنوری 1940–1941 پولستانی, یہود, یوکرینی ( پولستان) 320,000[۹۰] مغربی یوکرینی سوویت اشتراکی جمہوریہ, مغربی بیلاروسی سوویت اشتراکی جمہوریہ شمالی روسی سوویت وفاقی اشتراکی جمہوریہ, اورال, سائبیریا, قازق سوویت اشتراکی جمہوریہ, ازبک سوویت اشتراکی جمہوریہ
جولائ‏ی 1940 تو‏ں 1953 ایسٹونین ، لاتوین تے لتھوانیائی 203,590[۹۱] بالٹک ریاستاں سائبیریا and التائی کرائی (روسی سوویت وفاقی اشتراکی جمہوریہ)
ستمبر 1941 – مارچ 1942 جرمن 855,674[۹۲] پوولوزئی ، قفقاز ، کریمیا‏ئی جرمن, یوکرینی سوویت اشتراکی جمہوریہ, ماسکو, مرکزی روسی سوویت وفاقی اشتراکی جمہوریہ قازق سوویت اشتراکی جمہوریہ, سائبیریا
اگست 1943 کراچائی 69,267[۹۳] Karachay–Cherkess AO, سٹاوروپول کرائی (روسی سوویت وفاقی اشتراکی جمہوریہ) قازق سوویت اشتراکی جمہوریہ, کرغیز سوویت اشتراکی جمہوریہ, ہور ڈاکو گردی تے ہور
دسمبر 1943 کلمیک 93,139[۸۷] Kalmyk ASSR, (روسی سوویت وفاقی اشتراکی جمہوریہ) قازق سوویت اشتراکی جمہوریہ, سائبیریا
فروری 1944 چیچن قوم, انگش قوم 478,479[۹۴] شمالی قفقاز قازق سوویت اشتراکی جمہوریہ, کرغیز سوویت اشتراکی جمہوریہ چیچنیا وچ شورش
اپریل 1944 کرد, آذری 3,000[۹۵] تبلیسی (جارجیائی سوویت اشتراکی جمہوریہ) جنوبی جارجیائی سوویت اشتراکی جمہوریہ
مئی 1944 بلکار 37,406[۹۳]–40,900[۸۷] شمالی قفقاز قازق سوویت اشتراکی جمہوریہ, کرغیز سوویت اشتراکی جمہوریہ
مئی 1944 کریمیائی تاتار 191,014[۹۳][۸۷] کریمیائی خود مختار سوویت اشتراکی جمہوریہ ازبک سوویت اشتراکی جمہوریہ
مئی –جون 1944 یونانی قوم, بلغاری, آرمینی, ترکی قوم 37,080
(9,620 Armenians, 12,040 Bulgarians, 15,040 Greeks[۹۶]) 		کریمیائی خود مختار سوویت اشتراکی جمہوریہ ازبک سوویت اشتراکی جمہوریہ (?)
جون 1944 کباردین 2,000 کباردینو بلکاریہ خودمختار سوویت اشتراکی جمہوریہ, (روسی سوویت وفاقی اشتراکی جمہوریہ) جنوبی قازق سوویت اشتراکی جمہوریہ نازیت دے نال اشتراک
جولائ‏ی 1944 [روسی حقیقی آرتھوڈکس چرچ دے ممبران 1,000 Central روسی سوویت وفاقی اشتراکی جمہوریہ سائبیریا
نومبر 1944 مسخیندی ترک ، کرد ، ہمشنی ، پونٹک یونانی ، کراپاپک ، تے لزز تے سرحدی علاقے دے دوسرے باشندے 115,000[۸۷] Southwestern جارجیائی سوویت اشتراکی جمہوریہ ازبک سوویت اشتراکی جمہوریہ, قازق سوویت اشتراکی جمہوریہ, کرغیز سوویت اشتراکی جمہوریہ
نومبر 1944 – جنوری 1945 ہنگرین تے جرمن 30,000–40,000[۹۷] Transcarpathian Ukraine اورال, دوناباس, بیلاروسی سوویت اشتراکی جمہوریہ

غدار تے مددگار

2,000[۹۸] مینیرالنويں ووڈی (روسی سوویت وفاقی اشتراکی جمہوریہ) تاجک سوویت اشتراکی جمہوریہ نازیت د‏‏ی مدد
1944–1953 [[[یوکرین باغی فوج]] دے اہل خانہ 204,000[۹۹] مغربی یوکرین سائبیریا
1944–1953 پول 1,240,000[۸۵] کریس علاقہ جنگ دے بعد پولستان سوویت یونین دے زیر قبضہ نويں علاقے تو‏ں مقامی آبادی دا خاتمہ
1945–1950 جرمن ہزاراں کونگسبرگ مغرب یا مشرق جرمنی سوویت یونین دے زیر قبضہ نويں علاقے تو‏ں مقامی آبادی دا خاتمہ
1945–1951 جاپانی قوم, کوریائی لوک 400,000[۱۰۰] زیادہ تر سخالین ، کریل جزیرے سے سائبیریا ، بعید مشرقی اقتصادی علاقہ ، شمالی کوریا ، جاپان سوویت یونین دے زیر قبضہ نويں علاقے تو‏ں مقامی آبادی دا خاتمہ
1948–1951 آذری 100,000[۱۰۱] آرمینیائی سوویت اشتراکی جمہوریہ کورا ارس لو لینڈ ، آذربائیجان سوویت اشتراکی جمہوریہ "اجتماعی فارم کارکناں د‏‏ی بازآبادکاری دے اقدامات"
مئی –جون 1949 یونانی قوم, آرمینی, ترکی قوم 57,680[۱۰۲]
(including 15,485 Dashnaks)[۱۰۲] 		بحیرہ اسود ساحل (روسی سوویت وفاقی اشتراکی جمہوریہ), جنوبی قفقاز جنوبی قازق سوویت اشتراکی جمہوریہ قومپرست دشناکٹسیوئین پارٹی (آرمینیائی) ، یونان یا ترکی شہریت (یونانی) ، د‏‏ی رکنیت
مارچ 1951 بسماچی تحریک 2,795[۱۰۲] تاجک سوویت اشتراکی جمہوریہ شمالی قازق سوویت اشتراکی جمہوریہ
اپریل 1951 یہواہ دے گواہ 8,576–9,500 [۱۰۳] Mostly from مالدویائی سوویت اشتراکی جمہوریہ and یوکرینی سوویت اشتراکی جمہوریہ[۱۰۴] مغربی سائبیریائی اقتصادی علاقہ Operation North
1920 تو‏ں 1951 کل ~20,296,000

ہور دیکھيں

[سودھو]

کتابیات

[سودھو]
  • Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  • Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  • Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  • Bognár, Zalán (2012). "A kárpátaljai magyar és német polgári lakosság tömeges elhurcolása szovjet hadifogságba" [The deportation of masses of Hungarian and German civilians from Subcarpathia to Soviet prisoner of war camps]. Orpheus Noster (in Hungarian). Budapest: Károli Gáspár Református Egyetem. 4 (2): 46–60.CS1 maint: ref=harv (link)
  • Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  • Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  • Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  • Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  • Ellman, Michael (2002). "Soviet Repression Statistics: Some Comments" (PDF). Europe-Asia Studies. 54 (7): 1151–1172. doi:10.1080/0966813022000017177. JSTOR 826310. Archived from the original (PDF) on 27 April 2018.CS1 maint: ref=harv (link)
  • Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  • Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  • Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  • Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  • Martin, Terry (1998). "The Origins of Soviet Ethnic Cleansing" (PDF). The Journal of Modern History. 70 (4): 813–861. doi:10.1086/235168. JSTOR 10.1086/235168.CS1 maint: ref=harv (link)
  • . 
  • Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  • Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  • Morris, James (2004). "The Polish terror: spy mania and ethnic cleansing in the great terror". Europe-Asia Studies. 56 (5): 751–766. doi:10.1080/0966813041000235137.CS1 maint: ref=harv (link)
  • Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  • Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  • Pohl, J. Otto (2000). "Stalin's genocide against the "Repressed Peoples"". Journal of Genocide Research. 2 (2): 267–293. doi:10.1080/713677598.CS1 maint: ref=harv (link)
  • Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  • Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  • Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  • Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  • Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  • Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  • Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.

ہور پڑھو

[سودھو]
  • پولین ، پایل (Павел Полян) ، یو ایس ایس آر وچ جلاوطنی : ايس‏ے ہدایت نامہ تے قانون سازی د‏‏ی لسٹ دے نال آپریشنز دا اک انڈیکس ، سائنس اکیڈمی آف سائنس ۔
  • воле Полян ، Не по своей воле. . . (پیول پولیان ، اپنی مرضی تو‏ں نئيں ۔ . . یو ایس ایس آر وچ جبری ہجرت د‏‏ی اک تریخ تے جغرافیہ ) ، ОГИ Мемориал ، ماسکو ، 2001 ، سانچہ:آئی ایس بی این
  • 28 августа 1941 г. ". Верховного Верховного Совета СССР" О выселении немцев из районов Поволжья "۔
  • 1943 г. ". Верховного Верховного Совета СССР" О ликвидации Калмыцкой АССР и образовании Астраханской области в составе РСФСР ". * Постановление правительства СССР от 12 января 1949 г. "в выселении с территории Литвы، Латвии и Эстонии кулаков с семьями، семей бандитов и националистов، находящихся на нелегальном х، убитых при вооруженных столкновениях и хых، хых бандитов، продолжающих вести вражескую работу работу، а также пособников репрессированн репрессированн "
  • Указ Президиума Верховного Совета СССР от 13 декабря 1955 г. "О снятии ограничений в правовом положении с немцев и членов их семей ، находящихся на спецпоселении"۔
  • 17 марта 1956 г. ". Верховного Совета Совета СССР" О снятии ограничений в правовом положении с калмыков и членов их семей، находящихся на спецпоселении ".
  • 1956 г. . ЦК КПСС "О восстановлении национальной автономии цкогоыцкого ، карачаевского ، балкарского ، чеченского и ингушского народов"۔
  • 29 августа 1964. Указ Президиума Верховного Совета СССР "О внесении изменений в Указ Президиума Верховного Совета СССР от 28 августа 1941 г. . переселении немцев ، проживающих в районах Поволжья "۔
  • 1991 г: روسی فیڈریشن دے قوانین: "О реабилитации репрессированных народов" ، "О реабилитации жертв политических репрессий"۔

حوالے

[سودھو]
  1. ↑ Grieb 2014, p. 930.
  2. ↑ Werth 2004, p. 73.
  3. ↑ ۳.۰ ۳.۱ ۳.۲ ۳.۳ Ellman 2002.
  4. ↑ ۴.۰ ۴.۱ Polian 2004.
  5. ↑ Werth 2004.
  6. ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  7. ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  8. ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found. Pohl cites Russian archival sources for the death toll in the special settlements from 1941–49
  9. ↑ UNPO: Chechnya: European Parliament recognizes the genocide of the Chechen People in 1944
  10. ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  11. ↑ "Gulag: Soviet Forced Labor Camps and the Struggle for Freedom". Gulaghistory.org. https://web.archive.org/web/20071105114641/http://gulaghistory.org/exhibits/nps/onlineexhibit/stalin/crimes.php. Retrieved on
    17 February 2015. 
  12. ↑ ۱۲.۰ ۱۲.۱ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  13. ↑ Martin 1998.
  14. ↑ Pohl 1999.
  15. ↑ Martin 1998. Poles, Germans, Finns, Estonians, Latvians, Koreans, Italians, Chinese, Kurds, and Iranians.
  16. ↑ Martin 1998.
  17. ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  18. ↑ Stephen Wheatcroft. "The Scale and Nature of German and Soviet Repression and Mass Killings, 1930–45". Sovietinfo.tripod.com. http://sovietinfo.tripod.com/WCR-German_Soviet.pdf. Retrieved on
    17 February 2015. 
  19. ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  20. ↑ "Table 1B : Soviet Transit, Camp and Deportation Death Rates" (GIF). Hawaii.edu. http://www.hawaii.edu/powerkills/USSR.TAB1B.GIF. Retrieved on
    17 February 2015. 
  21. ↑ Poland's Holocaust, Tadeusz Piotrowski, 1998 سانچہ:آئی ایس بی این, P.14
  22. ↑ Franciszek Proch, Poland's Way of the Cross, New York 1987 P.146
  23. ↑ "European WWII Casualties". Project InPosterum. http://www.projectinposterum.org/docs/european_WWII_casualties.htm. Retrieved on
    17 February 2015. 
  24. ↑ "Piotr Wrobel. The Devil's Playground: Poland in World War II". Warsawuprising.com. https://web.archive.org/web/20180427172018/http://www.warsawuprising.com/paper/wrobel2.htm. Retrieved on
    17 February 2015. 
  25. ↑ "Taigi veebimüük | Taig.ee". Rel.ee. https://web.archive.org/web/20010301223347/http://www.rel.ee/eng/communism_crimes.htm. Retrieved on
    17 February 2015. 
  26. ↑ Laar, M. (2009). The Power of Freedom. Central and Eastern Europe after 1945. Centre for European Studies, p. 36. سانچہ:آئی ایس بی این
  27. ↑ Misiunas, Romuald J. and Rein Taagepera. (1983). Baltic States: The Years of Dependence, 1940–1980. University of California Press. Hurst and Berkeley.
  28. ↑ "east-west-wg.org". east-west-wg.org. https://web.archive.org/web/20140913005040/http://www.east-west-wg.org/cst/cst-mold/bessara.html. Retrieved on
    17 February 2015. 
  29. ↑ Alexander Statiev, "The Nature of Anti-Soviet Armed Resistance, 1942–44", Kritika: Explorations in Russian and Eurasian History (Spring 2005) 285–318
  30. ↑ A. Bell-Fialkoff, A Brief History of Ethnic Cleansing. Foreign Affairs, 1993, 110–122
  31. ↑ Chuev, Feliks. Molotov Remembers. Chicago: I. R. Dee, 1993, p. 195
  32. ↑ Grey, Ian. Stalin, Man of History. London: Weidenfeld and Nicolson, 1979, p. 373
  33. ↑ Jean-Christophe Peuch. "World War II – 60 Years After: For Victims of Stalin's Deportations, War Lives On". Rferl.org. http://www.rferl.org/featuresarticle/2005/05/1350f316-420a-4a90-b42e-b59fe9fcc8e5.html. Retrieved on
    17 February 2015. 
  34. ↑ "MIGRATION CITIZENSHIP EDUCATION – Forced migration in the 20th century". Migrationeducation.org. https://web.archive.org/web/20151021014423/http://www.migrationeducation.org/13.0.html. Retrieved on
    17 February 2015. 
  35. ↑ Mawdsley 1998.
  36. ↑ The United States and Forced Repatriation of Soviet Citizens, 1944–47 by Mark Elliott Political Science Quarterly, Vol. 88, No. 2 (Jun. 1973), pp. 253–275
  37. ↑ "Final Compensation Pending for Former Nazi Forced Laborers | Germany | DW.DE | 27.10.2005". Dw-world.de. http://www.dw-world.de/dw/article/0,2144,1757323,00.html. Retrieved on
    17 February 2015. 
  38. ↑ "The Nazi Ostarbeiter (Eastern Worker) Program". Collectinghistory.net. 26 June 1922. http://www.collectinghistory.net/ostarbeiter/index.html. Retrieved on
    17 February 2015. 
  39. ↑ ("Военно-исторический журнал" ("Military-Historical Magazine"), 1997, №5. page 32)
  40. ↑ Земское В.Н. К вопросу о репатриации советских граждан. 1944–1951 годы // История СССР. 1990. № 4 (Zemskov V.N. On repatriation of Soviet citizens). Istoriya SSSR., 1990, No.4
  41. ↑ Davoliūtė 2014.
  42. ↑ ۴۲.۰ ۴۲.۱ Morris 2004.
  43. ↑ ۴۳.۰ ۴۳.۱ Kotljarchuk 2014.
  44. ↑ Martin 1998, p. 816–817.
  45. ↑ Courtois, Stephane (2010). "Raphael Lemkin and the Question of Genocide under Communist Regimes". In Bieńczyk-Missala, Agnieszka; Dębski, Sławomir (eds.). Rafał Lemkin. PISM. pp. 121–122. سانچہ:آئی ایس بی این. LCCN 2012380710.
  46. ↑ Legters 1992.
  47. ↑ Fisher 2014.
  48. ↑ Allworth 1998.
  49. ↑ Snyder, Timothy (2010-10-05). "The fatal fact of the Nazi-Soviet pact". https://www.theguardian.com/commentisfree/cifamerica/2010/oct/05/holocaust-secondworldwar. Retrieved on
    2018-08-06. 
  50. ↑ Werth 2008.
  51. ↑ Ther 2014.
  52. ↑ Joes 2010.
  53. ↑ Margolis 2008.
  54. ↑ Jones 2016.
  55. ↑ ۵۵.۰ ۵۵.۱ Williams 2015.
  56. ↑ Bryan 1984.
  57. ↑ Kleveman 2002.
  58. ↑ Radio Free Europe, 21 January 2016
  59. ↑ "Foreign Affairs Committee adopts a statement on the 75th anniversary of deportation of Crimean Tatars, recognising the event as genocide". Saeima. 24 April 2019. https://www.saeima.lv/en/news/saeima-news/27891-foreign-affairs-committee-adopts-a-statement-on-the-75th-anniversary-of-deportation-of-crimean-tatars-recognising-the-event-as-genocide. Retrieved on
    11 May 2019. 
  60. ↑ "Latvian Lawmakers Label 1944 Deportation Of Crimean Tatars As Act Of Genocide". 2019-05-09. https://www.rferl.org/a/latvian-lawmakers-label-1944-deportation-of-crimean-tatars-as-act-of-genocide/29933467.html. Retrieved on
    2019-05-10. 
  61. ↑ "Borys Wrzesnewskyj". https://www.facebook.com/BorysWrz/posts/earlier-today-delivering-the-good-news-to-iconic-crimean-tatar-leader-mustafa-dz/10156820037778558/. 
  62. ↑ "Foreign Affairs Committee passes motion by Wrzesnewskyj on Crimean Tatar genocide". https://web.archive.org/web/20200419000357/http://www.ukrweekly.com/uwwp/foreign-affairs-committee-passes-motion-by-wrzesnewskyj-on-crimean-tatar-genocide/. 
  63. ↑ "Chechnya: European Parliament recognises the genocide of the Chechen People in 1944". غیر نمائندہ اقوام تے عوامی تنظیم. 27 February 2004. https://web.archive.org/web/20120604125012/http://www.unpo.org/article/438. Retrieved on
    23 May 2012. 
  64. ↑ «Texts adopted: Final edition EU-Russia relations». Brussels: European Parliament. فروری ۲۶, ۲۰۰۴. بایگانی‌شده از اصلی در ستمبر ۲۳, ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ستمبر ۲۲, ۲۰۱۷. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک)
  65. ↑ "Speaker Series – The 60th Annniversary of the 1944 Chechen and Ingush Deportation: History, Legacies, Current Crisis". United States Holocaust Memorial Museum. 12 March 2004. https://web.archive.org/web/20131214040757/http://www.ushmm.org/confront-genocide/speakers-and-events/all-speakers-and-events/the-60th-annniversary-of-the-1944-chechen-and-ingush-deportation. Retrieved on
    23 May 2013. 
  66. ↑ Tishkov 2004.
  67. ↑ Statiev 2010.
  68. ↑ Weiner 2002.
  69. ↑ Hirsch 2002.
  70. ↑ ۷۰.۰ ۷۰.۱ Pohl 1999.
  71. ↑ Pohl, J. Otto (1999). Ethnic Cleansing in the USSR, 1937–1949. Greenwood Press. سانچہ:آئی ایس بی این. LCCN 98046822. pp. 97–99
  72. ↑ Frucht 2004.
  73. ↑ D.M. Ediev (2004). "Demograficheskie poteri deportirovannykh narodov SSSR". Stavropol: Polit.ru. https://web.archive.org/web/20170923145131/http://polit.ru/article/2004/02/27/demoscope147/. Retrieved on
    23 September 2017. 
  74. ↑ ۷۴.۰ ۷۴.۱ Pettai & Pettai 2014.
  75. ↑ Bognár 2012.
  76. ↑ ۷۶.۰ ۷۶.۱ ۷۶.۲ ۷۶.۳ ۷۶.۴ ۷۶.۵ ۷۶.۶ Buckley, Ruble & Hofmann 2008.
  77. ↑ ۷۷.۰ ۷۷.۱ ۷۷.۲ ۷۷.۳ ۷۷.۴ Rywkin 1994.
  78. ↑ Pohl 2000.
  79. ↑ Allworth, Edward (1998). The Tatars of Crimea: Return to the Homeland: Studies and Documents. Durham: Duke University Press. سانچہ:آئی ایس بی این. LCCN 97019110. OCLC 610947243. pg 6
  80. ↑ Jones, Stephen F. (1993). "Meskhetians: Muslim Georgians or Meskhetian Turks? A Community without a Homeland". Refuge. 13 (2): 14–16.
  81. ↑ Dundovich, Gori & Guercetti 2003, p. 76.
  82. ↑ Viola 2007, p. 32.
  83. ↑ ۸۳.۰ ۸۳.۱ ۸۳.۲ ۸۳.۳ Polian 2004, p. 328.
  84. ↑ Protocol of the Politburo meeting of 15 نومبر 1932, Istochnik no. 6 (1997), p. 104; quoted in Werth 2007 p.15
  85. ↑ ۸۵.۰ ۸۵.۱ Council of Europe 2006, p. 158
  86. ↑ Polian 2004, p. 98.
  87. ↑ ۸۷.۰ ۸۷.۱ ۸۷.۲ ۸۷.۳ ۸۷.۴ «"Punished Peoples" of the Soviet Union: The Continuing Legacy of Stalin's Deportations» (PDF). New York: Human Rights Watch. ستمبر 1991. دریافت‌شده در 30 جون 2017. تاریخ وارد شده در |date= را بررسی کنید (کمک)
  88. ↑ Polian 2004, p. 329.
  89. ↑ Dundovich, Gori & Guercetti 2003, p. 77.
  90. ↑ Sanford 2007.
  91. ↑ Dundovich, Gori & Guercetti 2003, p. 100.
  92. ↑ Salitan 1992, p. 74.
  93. ↑ ۹۳.۰ ۹۳.۱ ۹۳.۲ Bugay 1996, p. 156.
  94. ↑ Askerov 2015, p. 12.
  95. ↑ Polian 2004, p. 33¸1.
  96. ↑ Korostelina 2007, p. 9.
  97. ↑ Bognár 2012, p. 56.
  98. ↑ Polian 2004, p. 332.
  99. ↑ Viatrovych, V.; Hrytskiv, R.; Dereviany, I.; Zabily, R.; Sova, A.; Sodol, P. (2007). Volodymyr Viatrovych (ed.). Українська Повстанська Армія – Історія нескорених [Ukrainian Insurgent Army – History of the unconquered] (in Ukrainian). Lviv Liberation Movement Research Centre. pp. 307–310.
  100. ↑ McColl 2014, p. 803.
  101. ↑ Saparov, Arseny (2003). The alteration of place names and construction of national identity in Soviet Armenia 44. Cahiers du monde russe, 179–198. 
  102. ↑ ۱۰۲.۰ ۱۰۲.۱ ۱۰۲.۲ Dundovich, Gori & Guercetti 2003, p. 102.
  103. ↑ Baran 2016, p. 62.
  104. ↑ [۱] Archived 19 مئی 2011 at the وے بیک مشین

وکی سورس

[سودھو]

باہرلے جوڑ

[سودھو]
"https://pnb.wikipedia.org/w/index.php?title=سوویت_اتحاد_وچ_آبادی_دی_مہاجرت&oldid=671663" توں لیا