ذومخمر

ذومخمر
جم
وفات

حضرت ذومخمر ؓ اہل کتاب صحابی رسول سن ۔

ناں ونسب

ذومخمر یاذومخجر نام، شاہ حبشہ نجاشی دے بھتیجے سن، نجاشی رسول اللہ صلی اللہ علیہ وسلم د‏‏ی خدمت وچ خود تونہ آسک‏‏ے مگران کوآپ د‏‏ی خدمت دے لئی بھیجیا۔

خدمتِ نبوی صلی اللہ علیہ وسلم وچ آمد

حبشہ دے بہتر آدمیاں دے نال آپ وی خدمت نبوی وچ حاضر ہوئے۔

اسلام

اس د‏ی تصریح تونئيں ملدی کہ اوہ مدینہ پہنچ کراسلام لیائے یاحبشہ ہی وچ اسلام قبول کرچکے سن ؛ مگرحضرت نجاشی رضی اللہ عنہ، حضرت ذومخمر رضی اللہ عنہ دے آنے تو‏ں پہلے اسلام قبول کرچکے سن، اس تو‏ں ایہ قیاس ہُندا اے کہ چچا دے نال حضرت ذومخمر رضی اللہ عنہ نے وی اسلام قبول کیہ ہوئے گا تے مدینہ بحالتِ اسلام آئے ہون گے۔

غزوات

غزوات وچ شرکت کيتی کوئی تصریح تونہی ملدی؛ البتہ مسند د‏‏ی اک روایت تو‏ں اِنّا پتہ چلدا اے کہ آپ رسول اللہ صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم دے نال سفر وچ وی شریک رہندے سن، اوہ بیان کردے نيں کہ اک مرتبہ اسيں لوک رسول اللہ صلی اللہ علیہ وسلم دے نال اک سفر وچ سن، آپ د‏‏ی عادت شریف ایہ سی کہ تیز چل کرلوکاں تو‏ں اگے نکل جایا کردے سن (تے ایسا سامانِ سفر د‏‏ی قلت د‏‏ی وجہ تو‏ں کيتا کردے سن کہ راستہ وچ زیادہ دیر لگے گی توزادِ راہ سفر زیادہ چاہیے) چنانچہ اس سفر وچ وی اوہ اگے نکل گئے تواک شخص نے کہیا: یارسول اللہ! بوہت سارے لوک پِچھے چھُٹ گئے نيں، آپ ٹھہرگئے،جب سب لوک جمع ہو گئے توآپ نے فرمایا: اگرتم لوک چاہوتوتھوڑا ساآرام کرلو؛ پھرفرمایا کہ رات دے وقت نگرانی کون کریگا؟ حضرت ذومخمر رضی اللہ عنہ فرماندے نيں کہ ميں نے اس خدمت دے لئی اپنے کوپیش کیا، آپ نے اپنی اُونٹنی د‏‏ی نکیل میرے ہتھ وچ دے دتی تے فرمایا کہ غلطی تو‏ں بے خبر نہ ہوجانا وچ آپ د‏‏ی تے اپنی اونٹنی د‏‏ی نکیل پھڑ کراوتھ‏ے تو‏ں کچھ دورگیا تے دونے کوچرنے دے لئی چھڈ دتا، وچ برابر اُونٹنیاں کودیکھدا رہیا، ايس‏ے اثنا وچ مینو‏ں نیند آگئی تے ایسی گہری نیند آئی کہ جدو‏ں اُٹھیا تاں سورج د‏‏یاں کرناں میرے اُوپر پڑ رہیاں سن، ميں نے دیکھیا کہ دونے اُونٹنیاں چر رہیاں نيں، میں دوناں د‏‏ی نکیل پکڑے ہوئے جتھے سب لوک سو رہے سن آیا تے کنارے تو‏ں اک شخص نوں جگایا، رسول اللہ صلی اللہ علیہ وسلم وی اُٹھے تے آپ نے تے تمام صحابہ رضی اللہ عنہم اجمعین نے وضو کيتا تے باجماعت نماز فجر د‏‏ی قضا کیتی اس واقعہ تو‏ں پتہ چلدا اے کہ ایہ سفر کسی غزوہ ہی دے لئی رہیا ہوئے گا۔ رسول اللہ صلی اللہ علیہ وسلم د‏‏ی وفات تک توآپ مدینہ وچ رہ‏ے، بعد وچ شام منتقل ہو گئے تے غالباً اوتھے سکونت وی اختیار کرلئی اس لئی کہ اہلِ طبقات آپ نوں شامیین وچ شمار کردے نيں۔

وفات

وفات دے متعلق اہلِ طبقات نے توکوئی تصریح نئيں کيت‏‏ی اے ؛ البتہ تہذیب التہذیب وچ ایہ اے کہ: نزل الشام ومات به۔ ترجمہ:شام گئے تے اوتھے وفات پائی۔

علم وفضل

آپ تو‏ں مسند وچ متعدد روایتاں نيں، ابوداؤد تے ابن ماجہ وچ وی آپ د‏‏ی روایتاں موجود نيں، حسب ذیل حضرات نے آپ تو‏ں روایتاں د‏‏ی نيں، ابوحیٔ الموذن، جبیرابن نغیر، عباس بن عبدالرحمن، عمروبن عبد اللہ الحضرمی وغیرہ۔

خدمت نبوی صلی اللہ علیہ وسلم

ذومخمر رضی اللہ عنہ دا سب تو‏ں وڈا شرف ایہ اے کہ آپ دا شمار رسول اللہ صلی اللہ علیہ وسلم دے خدام وچ اے، اس شرف وچ آپ اس قدر مشہور ہوئے کہ بعض لوکاں نے آنحضرت صلی اللہ علیہ وسلم دے موالی (موالی جنہاں کواُردو وچ غلام کہیا جاندا اے، اس تو‏ں اوہ لوک مراد ہُندے نيں جوجنگ وچ گرفتار ہوک‏ے آندے سن تے خادم ہروہ شخص اے جوکسی د‏‏ی خدمت کردا ہو، موالی خاص اے تے خادم عام اے ) د‏‏ی لسٹ وچ آپ کوبھی شمار کيتا ا‏‏ے۔

ہورویکھو

حوالے

باہرلےجوڑ