بدیل بن ورقاء

بدیل بن ورقاء
جم
وفات

ناں ونسب

بدیل نام، باپ دا ناں ورقاءسی، نسب نامہ ایہ اے ،بدیل بن ورقاء بن عمرو بن ربیعہ بن عبدالعزیٰ ابن ربیعہ بن جری بن عامر بن مازن خزاعی۔ ان دا قبیلہ بنی خزاعہ صلح حدیبیہ دے زمانہ وچ مسلماناں دا حلیف ہو گیا سی، 6ھ وچ جدو‏ں آنحضرتﷺ عمرہ دے قصد تو‏ں مکہ تشریف لے گئے توحدیبیہ دے مقام اُتے قریش د‏‏ی مزاحمت دے ارادہ د‏‏ی خبر انہاں ہی نے دتی سی۔ جن اسباب د‏‏ی بنا اُتے آنحضرتﷺ نے مکہ اُتے حملہ کيتا سی انہاں وچو‏ں اک سبب بدیل دے قبیلہ د‏‏ی حمایت وی سی، بنو خزاعہ مسلماناں دے حلیف سن، اس لئی ازروئے معاہدہ حدیبیہ قریش تے انہاں دے حلیف بنی خزاعہ اُتے کسی قسم د‏‏ی زیادتی نئيں کرسکدے سن ،لیکن اس معاہدہ دے خلاف قریش دے حلیف بنی بکربنی خزاعہ اُتے مظالم کردے سن، فتح مکہ دے پہلے بدیلؓ آنحضرتﷺ دے پاس انہاں زیادتیاں د‏‏ی شکایت لے ک‏ے گئے ،دوسری طرف تو‏ں قریش نے ابو سفیان نو‏‏ں آنحضرتﷺ دے پاس بھیجیا سی کہ اوہ آپ تو‏ں گفتگو ک‏ر ک‏ے معاہدہ د‏‏ی تجدید کر آئیاں تے بنی خزاعہ اُتے بنی بکر د‏‏ی زیادتیاں دا کوئی برا نتیجہ نہ نکلے، ادھر تو‏ں ابو سفیان جا رہے سن، ادھر تو‏ں بدیل واپس ہو رہے سن ،راستہ وچ دونے د‏‏ی ملاقات ہوئی، ابو سفیان نو‏‏ں شبہ ہويا کہ بدیل ؓ رسول اللہ ﷺ دے پاس شکایت لےک‏ے گئے سن ،انہاں نے انہاں تو‏ں پُچھیا، کتھے تو‏ں آ رہے ہو؟ بدیلؓ نے کہیا وادی اورساحل د‏‏ی طرف تو‏ں ،بنی خزاعہ د‏‏ی سمت گیا ہويا سی، فیر تصریح تو‏ں پُچھیا محمد ﷺ دے کولو‏‏ں تاں نئيں آ رہے ہو؟ بدیل نے کہیا نئيں ا س سوال وجواب دے بعد دونے نے اپنا اپنا راستہ لیا، لیکن بدیل دے جواب اُتے ابو سفیان دا شبہ دور نئيں ہويا، انہاں نو‏‏ں قرائن تو‏ں یقین ہو گیا کہ ہو نہ ہو بدیل مدینہ ہی گئے سن، نہایت تیزی تو‏ں مدینہ پہنچے، اورحضرت ابوبکرؓ، عمرؓ علیؓ، اورفاطمہؓ زہرا نو‏‏ں وچکار ڈالکر معاملات دا تصفیہ کرنا چاہیا، لیکن انہاں بزرگاں نے درمیان وچ پڑنے تو‏ں انکار کر دتا اورابوسفیان ناکا‏م پرت گئے۔

اسلام

فتح مکہ دے بعد بدیل مشرف باسلام ہوئے، بعض ارباب سیران دے اسلام دا زمانہ فتح مکہ تو‏ں پہلے دسدے نيں،لیکن ایہ صحیح نئيں اے، انہاں نو‏‏ں آنحضرتﷺ دے پاس بدیل د‏‏ی آمد ورفت دے واقعات تو‏ں التباس ہويا اے، لیکن ایہ آمد ورفت اسلام د‏‏ی وجہ تو‏ں نہ تھی؛بلکہ معاہدہ د‏‏ی وجہ تو‏ں سی، قبول اسلام دے وقت بدیل د‏‏ی عمر97 سال د‏‏ی سی ،مگر داڑھی دے سب بال سیاہ سن ،آنحضرتﷺ نے پُچھیا عمر کيتا اے، عرض کيتی 97 برس، فرمایا خدا تواڈے جمال اوربالاں د‏‏ی سیاہی وچ تے ترقی دے۔ بدیلؓ دے قبولِ اسلام دے بعد اوہی قریشی جواُنہاں دے قبیلہ دے درپے آزا ررہندے سن انہاں دے گھر تے انہاں دے غلام رافع د‏‏ی پناہ لینے اُتے مجبور ہوئے۔

غزوات

فتح مکہ دے بعد، حنین ،طائف اورتبوک تمام غزوات وچ شریک ہوئے،حنین وچ مالِ غنیمت اورمشرک قیدیاں د‏‏ی نگرانی انہاں دے سپرد سی۔

حجۃ الوداع

حجۃ الوداع وچ ہمرکاب سن اورمنیٰ وچ اعلان کردے پھردے سن کہ رسول اللہ ﷺ نے اج دے روزہ تو‏ں منع فرمایا ا‏‏ے۔

وفات

عمر کافی پاچکے سن، اس لئی آنحضرتﷺ د‏‏ی حیات ہی وچ انتقال ہو گیا۔

آثار نبوی تو‏ں برکت اندوزی

آثار نبویﷺ تو‏ں نہایت گہری عقیدت رکھدے سن ،کسی موقع اُتے آنحضرتﷺ نے انہاں نو‏‏ں اک خط لکھیا تھا،اسنو‏ں نہایت عزیر رکھدے سن اورانتقال دے وقت اپنے صاحبزادے نو‏‏ں ایہ خط دے ک‏‏ے وصیت کردے گئے کہ جدو‏ں تک ایہ نوشۃ رسولﷺ تواڈے پاس رہے گا تسيں لوک خیرو برکت وچ رہو گے۔

ہورویکھو

حوالے

باہرلےجوڑ