نمر باقر النمر دی سزائے موت

نمر باقر النمر اک شیعہ عالم دین تے سعودی عرب وچ حکومت دے نقاد سن ، جنہاں دا 2 جنوری 2016 نو‏‏ں سر قلم کيتا گیا سی ، 47 افراد وچو‏ں اوہ اک سن جنہاں نو‏ں اس دن دہشت گردی دے جرائم دے لئی پھانسی دتی سی۔ سزائے موت پانے والے ہور افراد وچ سنی وی شامل نيں جنھاں 2003 وچ القاعدہ تو‏ں منسلک دہشت گرد حملےآں وچ ملوث ہونے دا مجرم قرار دتا گیا سی۔ انہاں ہلاکتاں د‏‏ی خبراں تو‏ں بین الاقوامی مظاہرے ہوئے ، تے اقوام ، سرفروشی تنظیماں تے انسانی حقوق دے گروپاں نے انہاں د‏‏ی مذمت کيتی۔

عملدرآمد

اکتوبر 2014 وچ ، سعودی عرب د‏‏ی سپریم کورٹ نے حکمران د‏‏ی نافرمانی ، فرقہ وارانہ فساد نو‏‏ں بھڑکانے ، تے حوصلہ افزائی کرنے ، رہنمائی کرنے تے مظاہرےآں وچ حصہ لینے دے لئی نمر د‏‏ی سزائے موت د‏‏ی منظوری دتی سی۔ ذرائع دے مطابق مرکزی الزام سعودی حکا‏م اُتے انہاں د‏‏ی تنقید سی۔ 2 جنوری 2016 نو‏‏ں ، سعودی عرب حکومت نے 47 قیدیاں نو‏‏ں پھانسی دتی تے اعلان کيتا کہ نمر وی انہاں وچ شامل سی۔

سڑکاں اُتے احتجاج

مشہد وچ سعودی قونصل خانے دے سامنے احتجاج کيتا۔

نمر د‏‏ی پھانسی دے بعد دنیا دے متعدد شہراں جداں لندن ، تہران ، شکاگو ، ٹورنٹو ، ایران دے مقدس شہر قم تے مشہد ، عراق ، لبنان ، افغانستان ، پاکستان ، بھارت دے جموں‏ و کشمیر وچ ، ترکی ، تے ایتھنز ، یونان وچ سعودی سفارت خانے دے سامنے واشنگٹن ، ریاستہائے متحدہ ، تے کینبرا ، آسٹریلیا۔ وچ احتجاج کيتا گیا ۔

سعودی عرب دے مشرقی صوبے قطیف دے علاقے وچ لوک نمر دے آبائی شہر العوامیہ تو‏ں لے ک‏ے قطیف تک احتجاجی مارچ کردے ہوئے سڑکاں اُتے نکل آئے تے ایہ نعرہ لگایا: "ڈاون ود آل سعود "۔

پھانسی دے دن 2 جنوری نو‏‏ں ، مظاہرین "موت آل سعود دی موت" دے نعرے لگاندے ہوئے تہران دے سعودی سفارت خانے دے باہر جمع ہوئے۔ سفارتخانے وچ اس وقت اگ لگی سی جدو‏ں اس اُتے اک مولوتوف کاک ٹیل سُٹ دتا گیا سی۔ احتجاج 3 تو‏ں اگے جاری رہیا   ہاں احتجاج دے دوران سفارت خانہ خالی سی۔ اس واقعے دے دوران پولیس نے دھاوا بول دتا تے 40 افراد نو‏‏ں گرفتار کيتا۔ ایرانی وزارت خارجہ نے پرسکو‏ن تے سفارتی احاطے دا احترام کرنے د‏‏ی اپیل د‏‏ی اے ، اک ہی دن بعد ، سیکڑاں ایرانیاں نے تہران وچ اک بار فیر احتجاجی مظاہرے کیتے ، تے صدر روحانی نے سفارت خانے نو‏‏ں ہونے والے نقصان نو‏‏ں "کسی وی طرح تو‏ں جائز نئيں قرار دتا"۔ دوسری جگہاں اُتے ، ایران دے مقدس شہر قم وچ مظاہرے ہوئے۔

بحرین دے راجگڑھ منامہ وچ سیکڑاں افراد نے احتجاجی ریلی کڈی۔ ابو نمب دے بحرینی پنڈ وچ پولیس دے نال جھڑپ وچ شیخ نمر د‏‏ی تصویراں والے مظاہرین ملوث سن ۔ سینکڑاں افراد نے سعودی عرب دے حکمران آل سعود خاندان تے بحرین دے حکمران سنی خاندان دے خلاف نعرے لگاندے ہوئے الدائم تے سیترا وچ مارچ کيتا تے نمر نو‏‏ں "ہماریا شہید" قرار دتا۔

عراق وچ مظاہرین نے سعودی سفارتخانے نو‏‏ں توڑ دتا ، جو باضابطہ طور اُتے نئيں کھولیا گیا۔ میڈیا دے ذریعہ بغداد وچ سعودی سفارت خانے اُتے راکٹ حملے د‏‏ی فوٹیج وی جاری کيتی گئی۔

ریاست جموں‏ و کشمیر دے راجگڑھ سری نگر وچ بھارتی شہر وچ ، لوکاں نے سعودی مخالف بینرز استعمال کرکے احتجاج کيتا۔ مظاہرین سونوور وچ اقوام متحدہ دے دفتر د‏‏ی طرف مارچ ک‏ر رہ‏ے سن ، صرف پولیس دے ذریعہ انہاں نو‏ں روکنا سی۔ ايس‏ے طرح دے مظاہرے ضلع کارگل وچ ہوئے ، جتھ‏ے مذہبی تنظیماں نے تن دن دے سوگ دا مطالبہ کيتا۔

اس دے بعد دے واقعات

5 جنوری 2016 نو‏‏ں بدھ مت ، عیسائی تے مسلم (شیعہ تے سنی) لیہہ تے کارگل د‏‏ی کمیونٹیاں نے لداخماں موم بتیاں روشن کيتیاں تاکہ نمر د‏‏ی پھانسی دے خلاف انسانی حقوق تے آواز دے نال اظہار یکجہت‏ی کيتا جاسک‏‏ے۔

پھانسی دے فورا. بعد تہران وچ واقع بوستان اسٹریٹ دا ناں نمر باقر النمر اسٹریٹ رکھ دتا گیا۔ ^{حوالےدی لوڑ؟}

مذہبی تے سیاسی شخصیتاں دے رد عمل

شامل جماعتاں

• سعودی عرب
  • نمر دے بھائی ، محمد النمر نے کہیا اے کہ اس عملدرآمد دے بعد ہی سعودی عرب وچ جمہوریت نواز تحریک مضبوط ہوئے گی۔ انہاں نے اپنے بھائی نو‏‏ں "اک عاجز ، مذہبی آدمی دے طور اُتے بیان کيتا جس نے اک سادہ زندگی بسر د‏‏ی ، جس نے اسنو‏ں بوہت سارے نوجواناں دے لئی پرکشش بنا دتا" ، تے ایہ کہ اس د‏ی پھانسی تو‏ں (شیعہ) نوجواناں وچ غم و غصہ آجائے گا ، تے کہیا کہ انہاں نو‏ں امید اے کہ اس دا کوئی ردعمل پرامن ہوئے گا۔
  • پھانسی دے بعد سعودی عرب نے ایران دے "معاندانہ" تبصرے اُتے ریاض وچ ایرانی سفیر نو‏‏ں طلب کيتا۔
  • سعودی عرب نے ایران دے نال سفارتی تعلقات منقطع کردتے۔

سپرنیشنل ادارے

• اقوام متحدہ
  • اقوام متحدہ دے سکریٹری جنرل بان د‏‏ی مون نے نمر د‏‏ی پھانسی اُتے غم دا اظہار کيتا۔ بیانات وچ ایہ وی انکشاف ہويا کہ سکریٹری جنرل نے متعدد مواقع اُتے مملکت سعودی عرب د‏‏ی قیادت دے نال نمر دا معاملہ اٹھایا سی۔ بان د‏‏ی مون نے ایران دے نال سعودی سفارتی تعلقات نو‏‏ں توڑنے نو‏‏ں "شدید تشویشناک" وی قرار دتا۔
  • اقوام متحدہ دے ہائی کمشنر برائے انسانی حقوق زید رعد الحسین نے نمر دے قتل نو‏‏ں "پریشان کن ترقی" دے طور اُتے مسترد کردتا ، چونکہ اس نے ایسا جرم نئيں کيتا سی جو بین الاقوامی قانون دے تحت "انتہائی سنگین جرائم" دے زمرے نال تعلق رکھدا سی۔ سزائے موت صرف معقول عمل تے منصفانہ مقدمے د‏‏ی ضمانتاں دے سخت احترام تے پورے عمل وچ پوری شفافیت دے نال دتی جاسکدی ا‏‏ے۔
• متحدہ یورپ
  • امور برائے خارجہ امور تے سلامتی د‏‏ی پالیسی د‏‏ی اعلیٰ نمائندہ فیڈریکا موگھرینی نے پھانسی د‏‏ی مذمت کردے ہوئے کہیا کہ نمر د‏‏ی موت تو‏ں اظہار خیال د‏‏ی آزادی تے بنیادی شہری تے سیاسی حقوق دے احترام دے بارے وچ شدید خدشےآں پیدا ہوئے ني‏‏‏‏ں۔

دوسرے ملکاں وچ

• Australia
  • Julie Bishop, Australia's Minister for Foreign Affairs, said the Australian government was "deeply disturbed by the recent executions".
• Bahrain
  • The Bahraini government backed the execution.
  • Bahrain also broke off diplomatic relations with Iran.
• Canada
  • Canada denounced the execution.
• China
  • Chinese Foreign Ministry spokeswoman Hua Chunying, while referring to Saudi breaking of diplomatic ties with Iran, said China is "highly concerned about the developments and expresses concern that the relevant event may intensify conflict in the region".
• Egypt
  • The Egyptian Foreign Ministry spokesman said Egypt condemned attacks against the Saudi embassy in Tehran and the Saudi consulate in Mashhad in Iran.
  • Deputy Foreign Minister Hamdi Loza condemned "threats" against Saudi Arabia for enforcing its domestic law on a Saudi citizen to defend national security.
  • The Egyptian Foreign Ministry spokesman said that Egypt will stand with Saudi Arabia against Iranian meddling with Riyadh and other Arab countries’ domestic affairs, he added that diplomatic relations will continue to be severed with Iran "for well-known reasons."
• France
  • The French foreign ministry said it "deeply deplores" the Saudi executions, and urged regional leaders to take all measures to avoid an escalation in sectarian tensions.
• Germany
  • A German foreign ministry spokesman told AFP: "The execution of (imam) Nimr Baqr al-Nimr reinforces our current concerns about the growing tension … in the region", saying the death penalty was "an inhumane punishment that we reject in all circumstances".
• Iran
  • Supreme Leader Ali Khameni tweeted that "[a]wakening is not suppressible", and compared the Saudi government to the ISIL, also infamous for its mass executions. Khameni's website carried a picture of a Saudi executioner next to notorious Islamic State executioner Jihadi John, with the caption "Any differences?" He warned the Saudi government that they will encounter "divine vengeance" for this execution. On a speech a day after the execution, he said the religious leader "neither invited people to take up arms nor hatched covert plots. The only thing he did was public criticism".
  • President Hassan Rouhani called Saudi Arabia's "non-Islamic and inhuman" execution of al-Nimr in line with Riyadh's sectarian policies that aim to spread terrorism and extremism, saying the execution violates "human rights and Islamic values".
  • The speaker of the Iranian parliament Ali Larijani said the execution will prompt a "maelstrom" in Saudi Arabia. Iranian lawmakers asked the Foreign Ministry to downgrade diplomatic ties with the Saudi government.
  • Iranian Foreign Ministry summoned the Saudi Arabian chargé d'affaires. Foreign Ministry Spokesman Hossein Jaberi Ansari said the execution of Sheikh Nimr "who had no means other than speech to pursue his political and religious objectives only shows the depth of imprudence and irresponsibility". He said that the Saudi government "supports terrorist movements and extremists, but confronts domestic critics with oppression and execution". Foreign Minister Mohammad Javad Zarif also condemned the execution.
  • The Islamic Revolutionary Guard Corps (IRGC) condemned the execution, comparing the attitude and actions to those of ISIL. IRGC said "harsh revenge" would topple "this pro-terrorist, anti-Islamic regime". Saudi Arabia summoned the Iranian ambassador in response.
  • Both high-ranking Shia and Sunni clerics of Iran condemned the execution. Shia marja Naser Makarem Shirazi called it "deeply shocking" and called the Saudi government "the center for spreading sedition and Takfiri ideology". Grand Ayatollah Lotfollah Safi-Golpaygani said the execution "once again showed the criminal nature" of the Al Saud regime and that it paves the way for the regime's fall. Grand Ayatollah Hossein Noori Hamedani urged all Shia and Sunni Muslims to react against the incident. Ayatollah Ahmad Khatami, a member of the Assembly of Experts and Friday prayer Imam, predicted the fall of Saudi Arabia's ruling family following the execution. Ayatollah Abbas Kaabi, Seyed Mohammad Vaez Mousavi and Ayatollah Hassan Mamdouhi also condemned the executions, underlining that "Saudis has dug its own grave". Ayatollah Hosseini Bushehri, the head of Qom Seminary Schools, announced that large number of clerics and seminary school students of Qom will close their teachings sessions on Sunday. Sunni clerics, including the representative of Iran's Sunni-populated Southeastern province of Sistan and Baluchestan at the Assembly of Experts, Chairman of the Sunni Lawmakers' Fraction at the Iranian parliament Abed Fattahi, Molawi Abdolhamid Ismailzehi (the Friday prayers leader of Iran's Southeastern city of Zahedan) also condemned the execution. Iranian seminaries held a protest rally in front of the Saudi embassy in Tehran and condemned execution of the Shiite cleric by chanting "death to Al Saud". A group of Iranian clerics and seminary students have also held demonstrations in Qom and Mashhad the day after.
  • Locals in Tehran gathered outside the Saudi diplomatic mission to protest the execution. Crowds attacked Saudi Arabia's embassy in Tehran, throwing stones and Molotov cocktails, which set off a fire, while chanting "death to Al Saud". Police donned riot gear and arrested 40 people during the incident. The Iranian Foreign Ministry has appealed for calm and to respect diplomatic premises, The day after, protests were held again by hundreds of Iranians in Tehran, and President Rouhani called the damage on embassy "by no means justifiable". Elsewhere, there were protests in the Iranian holy city of Qom.
• Iraq
  • Iraqi Prime Minister Haider al-Abadi said the execution would have repercussions on regional security.
  • The Islamic Supreme Council of Iraq, a Shia political party, and several Iraqi Shia MPs condemned the execution.
  • Former Prime Minister of Iraq Nouri al-Maliki said that his countrymen "strongly condemn these detestable sectarian practices" and said that this "crime" will be the downfall of the Saudi government, just as "the crime of executing the martyr al-Sadr did to Saddam".
  • In Iraq, prominent religious and political figures demanded that Iraqi-Saudi ties be severed.
  • Grand Ayatollah Ali al-Sistani called the execution an "aggression".
  • Moqtada al-Sadr, a prominent Iraqi Shiite cleric, called for demonstrations to take place in Arab states of the Persian Gulf to protest the execution of al-Nimr.
  • Head of the Badr Organization, Qasim al-Araji, said "it's a big crime that has opened the gates of hell", calling on Baghdad to cut diplomatic ties "immediately".
  • Asaib Ahl al-Haq, another Iran-backed militia group, has accused Saudi Arabia of seeking to provoke Sunni-Shiite strife, adding that "What [is] the use of having a Saudi embassy in Iraq?"
  • Kataib Hezbollah's leader, Abu Mahdi al-Mohandes, described the execution of al-Nimr as "a crime that is added to the criminal record of Al Saud".
  • The board of Fatwas of Iraqi Sunnis condemned the execution in a statement, adding that Saudi Arabia should account for "igniting the fire of new discord in the Muslim world".
• Lebanon
  • Hezbollah
    • Hezbollah said the execution amounted to assassination, describing Sheikh Nimr as a spiritual scholar who always sought dialogue and resisted injustice.
    • Seyyed Hassan Nasrallah said in a televised address the execution will not be taken lightly, calling the House of Saud "the main source and the launching pad for Takfiri ideology".
  • Lebanon's Supreme Islamic Shia Council called the execution of al-Nimr "an execution of reason, moderation and dialogue" and a "grave mistake".
  • Peaceful protests occurred.
• Pakistan
  • Pakistan's Muslims Unity Assembly decried the execution as a challenge against millions of Muslims worldwide.
  • Peaceful protests occurred.
• Palestine
  • Popular Front for the Liberation of Palestine (PFLP) condemned the execution, saying that the Saudi government "insists on pouring oil to the flames of sectarian sedition".
• Philippines
  • The Philippines' Department of Foreign Affairs called on all parties "to work together to ease sectarian tensions and to promote reconciliation". They also called "for full respect for the inviolability of diplomatic premises in all nations".
• Russia
  • Russia said cutting off diplomatic relations is not a "very constructive step". The Russian Foreign Ministry said Russia is ready to mediate the dispute between Iran and Saudi Arabia in order to restore ties.
• Sudan
  • Sudan joined Saudi Arabia and broke off diplomatic relations with Iran.
• Turkey
  • Peaceful protests occurred. Turkish President Recep Tayyip Erdoğan said that Nimr's execution was an "internal legal matter" for Saudi Arabia.
• United Kingdom
  • Britain's Shadow Foreign Secretary, Hilary Benn, described the execution as "profoundly wrong", and condemned the act of execution in general.
  • The Liberal Democrats leader, Tim Farron, stated: "I utterly condemn Saudi Arabia for the execution of 47 people including the prominent Shia cleric Sheikh Nimr al-Nimr. Capital punishment is utterly abhorrent and the prime minister needs to turn round to our 'ally' and tell them capital punishment is wrong. Britain must live our values and criticise nations like Saudi Arabia that continue this heinous and barbarous punishment."
• United States
  • United States Department of State spokesman John Kirby called on Saudi Arabia to respect human rights and permit peaceful dissent.
  • An anonymous official talking to the Washington Post said: "There are larger repercussions than just the reaction to these executions," including damage to "counter-ISIL initiatives as well as the Syrian peace process".
• Yemen
  • Ansarullah movement (the Houthis) described Sheikh Nimr as a "holy warrior" and called the Saudi execution a "flagrant violation of human rights" after a "mock trial".

این جی اوز

• ہیومن رائٹس واچ نے کہیا اے کہ پھانسیاں تو‏ں "سعودی عرب دے انسانی حقوق دے پریشان کن پریشانی نو‏‏ں ہور خطرہ اے "۔ گروپ دے مشرق وسطی د‏‏ی ڈائریکٹر ، سارا لیہ واٹسن نے کہیا کہ نمر نو‏‏ں غیر منصفانہ مقدمے د‏‏ی سماعت وچ سزا سنائی گئی سی تے انہاں د‏‏ی پھانسی "موجودہ فرقہ وارانہ اختلافات تے بدامنی وچ صرف اضافہ کر رہ‏ی اے " ، انہاں نے ہور کہیا کہ "مشرقی صوبے وچ استحکا‏م دے لئی سعودی عرب دا راستہ شیعہ شہریاں دے خلاف منظم امتیازی سلوک نو‏‏ں ختم کرنے وچ اے ، نہ کہ پھانسیاں وچ "۔
• ایمنسٹی انٹرنیشنل نے شیخ نمر دے مقدمے نو‏‏ں سیاسی ، سراسر غیر منصفانہ قرار دتا اے تے کہیا اے کہ اس سزائے موت نو‏‏ں سیاسی اسکور حل کرنا ا‏‏ے۔
• یوریشیا گروپ دے صدر ، ایان بریمر نے بزنس انسائیڈر نو‏‏ں دسیا کہ "سعودی عرب شدید پریشانی وچ اے تے اوہ اسنو‏ں جاندے نيں" ، اس نتیجے اُتے کہ ایران دے نال سفارتی تعلقات منقطع کرکے سعودی عرب علاقائی تناؤ نو‏‏ں ایران د‏‏ی کہانی بنانا چاہندا اے ، جس تو‏ں انہاں د‏‏ی مدد کيت‏ی جاسک‏‏ے مقامی طور اُتے "۔

ہور ویکھو

• 2016 سعودی عرب وچ وڈے پیمانے اُتے پھانسی
• 2019 سعودی عرب وچ وڈے پیمانے اُتے پھانسی
• ایران تے سعودی عرب پراکسی تنازعہ