ایرانی جنگاں دی لسٹ

ذیل وچ انہاں تمام جنگاں تے جھڑپاں د‏‏ی فہرست اے جنہاں وچ اسلامی جمہوریہ ایران شامل رہیا ا‏‏ے۔ ایہ فہرست حالے مکمل نئيں ا‏‏ے۔

لیکھ بسلسلہ تریخ
تریخ ایران
اساطیری تریخ خاندان پیشدادیان خاندان کیانیان
پرانا دور ابتدائی ایلامی (3200–2700 ق م) عیلام (2700–539 ق م) منائیان (850–616 ق م)
شہنشاہی دور ماد (678–550 ق م) (مملکت سکوتھی) (652–625 ق م) حخمانیشی سلطنت (550–330 ق م) مملکت ایٹروپیٹن (320 دہائی ق م – تیسری صدی عیسوی) سلوقی سلطنت (312–63 ق م) اشکانی سلطنت (247 ق م – 224 CE) ساسانی سلطنت (224–651)
قرون وسطی خلافت امویہ (661–750) خلافت عباسیہ (750–1258) دابویگان (642–760) باوند (651–1349) مس مغان دماوند (651–760) پادوسبانیان (665–1598) Qarinvandids (7th-century–11th-century) جستانیان (791–974) Alid dynasties of northern Iran (864–14th century) آل طاہر (821–873) دولت سامانیہ (819–999) Saffarid dynasty (861–1002) غوری سلطنت (before 879–1141) Sajid dynasty (889–929) سالاری راج ٹبر (919–1062) زیاری راج ٹبر (930–1090) Ilyasids (932–968) آل بویہ (934–1062) سلطنت غزنویہ (977–1186) آل کاکویہ (1008-1141) Nasrids (1029-1236) سلجوقی سلطنت (1037–1194) خوارزم شاہی سلطنت (1077–1231) Atabegs of Yazd (1141–1319) Mihrabanids (1236–1537) Kurt dynasty (1244–1396) ایل خانی سلطنت (1256–1335) Chobanid dynasty (1335–1357) آل مظفر (1335–1393) جلائر (1337–1376) Sarbadars (1337–1376) Injuids (1335–1357) Afrasiyab dynasty (1349–1504) Marashis (1359–1596) تیموری سلطنت (1370–1507) قرہ قویونلو (1406–1468) آق قویونلو (1468–1508) Kia'i dynasty (1389–1592)
ابتدائی دور حاضر صفوی سلطنت (1501–1736) (ہوتکی سلطنت) (1722–1729) خاندان افشار (1736–1796) Talysh Khanate (1747–1826) خاندان زند (1750–1794) قاجار خاندان (1785–1925)
دور حاضر پہلوی خاندان (1925-1979) عبوری حکومت ایران (1979-1980) اسلامی جمہوریہ ایران (1980-تاحال)
متعلقہ لیکھ ناں شہنشاہان معاشی اریخ فوجی تریخ جنگاں سلسلہ واقعات
بوآ ایران

تصادم	ایران تے اتحادی	مخالفین	نتائج
حخامنشی سلطنت (550–330 BCE)
پارسیاں د‏‏ی بغاوت (552–549 BCE)	صوبہ فارس	ماد	فتح میڈیا اُتے قبضہ کرکے، ایران سلطنت بن گیا۔
فتح لیڈیا (547 BCE)	ہخامنشی سلطنت	سلطنت لیڈیا	فتح لیڈیا ایران وچ شامل ہويا۔
فتح بابل (540–539 BCE)	ہخامنشی سلطنت	جدید بابلی سلطنت	فتح جدید بابلی سلطنت ایران وچ شامل ہوئی۔
فتح مصر (525 BCE)	ہخامنشی سلطنت	مملکت مصر	فتح مصر، ایران وچ شامل ہويا۔
وادی سندھ اُتے حملہ (518 BCE)	ہخامنشی سلطنت	Haryanka dynasty	فتح گندھارا تے ٹیکسلا ایران وچ شامل ہوئے۔
یونان-ایران جنگ (499–449 BCE)	ہخامنشی سلطنت	ریاستہائے شہر یونان Delian League	شکست مقدونیہ (قدیم مملکت)، تھریس تے Ionia نے آزادی حاصل کيتی۔
معرکہ کونکاسا (401 BCE)	ہخامنشی سلطنت	کورش اصغر	فتح اردشیر دوم ہن وی مکمل اقتدار وچ ۔
Artaxerxes' II Cadusian Campaign (385 BCE)	ہخامنشی سلطنت	کادوسی	شکست، لیکن سیاسی فتح مخالف سرداران تو‏ں مصالحتی گفتگو۔
ساتراپاں د‏‏ی بغاوت (372–362 BCE)	ہخامنشی سلطنت	باغی ساتراپ	فتح بغاوت کچل دتی گئی۔
ایران اُتے مقدونی حملہ (355–328 BCE)	ہخامنشی سلطنت	مقدونیہ	شکست سکندر اعظم دے لشکر نے ایران فتح ک‏ر ليا۔
سلطنت اشکانیان (247 BCE–224 BC)
سلوقی اشکانی جنگاں (238 BCE–129 BCE)	سلطنت اشکانیان	سلوقی سلطنت	فتح سلوقیاں دا ایران تو‏ں اخراج۔
Armenian–Parthian War (87–85 BCE)	سلطنت اشکانیان	Kingdom of Armenia	شکست Osroene تے Atrpatakan loyalty to تگرین اعظم.
Roman–Parthian Wars (66 BCE–217 CE)	سلطنت اشکانیان Kingdom of Armenia	رومی جمہوریہ Pontus	Status quo ante bellum سرحداں کئی بار تبدیل ہوئیاں۔
ساسانی سلطنت (224–651)
Roman-Sassanid Wars (232–440)	ساسانی سلطنت	رومی سلطنت	Status quo ante bellum سرحداں کئی بار تبدیل ہوئیاں۔
Byzantine–Sassanid Wars (502–628)	ساسانی سلطنت	بازنطینی سلطنت	Status quo ante bellum سرحداں کئی بار تبدیل ہوئیاں۔
Ethiopian–Persian Wars (570–578)	ساسانی سلطنت	مملکت اکسوم	فتح Ethiopians expelled from the Himyarite Kingdom.
پہلی ایرانی ترکی جنگ (588–589)	ساسانی سلطنت	Hephthalite Empire Göktürks	فتح ساسانیاں نے بلخ اُتے قبضہ ک‏ر ليا۔
دوسری ایرانی ترکی جنگ (588–589)	ساسانی سلطنت	Western Turkic Khaganate Hephthalite Empire	فتح Turkic invasion of Iran repelled.
دوسری ایرانی ترکی جنگ (627–629)	ساسانی سلطنت	Western Turkic Khaganate بازنطینی سلطنت	شکست جارجیا اُتے بازنطینی قبضہ۔
اسلامی فتوحات ایران (633–644)	ساسانی سلطنت مسیحی عرب	خلافت راشدہ	شکست ساسانی سلطنت دا سقوط
آل صفاریان (861–1003)
سلطنت غزنویہ (962–1186)
خوارزم شاہی سلطنت (1077–1231)
خوارزمیہ اُتے منگول حملہ (1218–1221)	خوارزم شاہی سلطنت	مغول سلطنت	شکست خوارزمیہ منگول سلطنت وچ شامل۔
تیموری سلطنت (1370–1507)
تیمور د‏‏ی مہمات (1380–1402)	تیموری سلطنت	اردوئے زريں سلطنت عثمانیہ آل مظفر جلائر تغلق	فتح ایران وچ تیموری سلطنت دا عروج۔ سلطنت دہلی ایرانی ماتحت بن گئی۔ عثمانی خانہ جنگی دا آغاز۔
تیموری خانہ جنگی (1405–~1501)	مختلف دھڑے	مختلف دھڑے	سلطنت دا خاتمہ اہل تشیع صفوی سلطنت دا عروج
صفوی سلطنت (1501–1736)
Persian-Uzbek Wars (1502–1510)	صفوی سلطنت	سلسلہ شیبانیان	فتح شیبانیاں دا سقوط۔
جنگ چالدران (1514)	صفوی سلطنت	سلطنت عثمانیہ	شکست سلطنت عثمانیہ وچ شیعی بغاوتاں دا اختتام
Ottoman–Safavid War of 1523 (1532–1555)	صفوی سلطنت	سلطنت عثمانیہ	شکست عثمانیاں نے تحتی بین النہرین تے بغداد اُتے قبضہ ک‏ر ليا۔ ایرانیاں تے عثمانیاں دے درمیان قفقاز د‏‏ی پہلی تقسیم۔ مغربی آرمینیا عثمانیاں دے قبضہ وچ چلا گیا، جدو‏ں کہ مشرقی آرمینیا ایرانیاں دے پاس رہیا۔
Ottoman–Safavid War of 1578 (1578–1590)	صفوی سلطنت	سلطنت عثمانیہ	شکست Treaty of Constantinople (1590).
Ottoman–Safavid War of 1603 (1603–1618)	صفوی سلطنت	سلطنت عثمانیہ	فتح ایرانیاں نے قفقاز، بین النہرین تے مشرقی اناطولیہ علاقہ دے پورے علاقہ اُتے قبضہ ک‏ر ليا۔
Ottoman–Safavid War of 1623 (1623–1639)	صفوی سلطنت	سلطنت عثمانیہ	شکست Permanent partition of the قفقاز; مغربی جارجیا تے Western Armenia goes to the Ottomans, while Eastern Armenia، داغستان، مشرقی تے شمالی جورجیا تے آذربائیجان remain under Persian rule. Ottomans gain control over بین النہرین.
ہوتکی-صفوی جنگ (1709–~1722)	صفوی سلطنت	ہوتکی سلطنت	اقتدار وچ تبدیلی افغانیاں نے ایران دے وڈے حصہ اُتے قبضہ ک‏ر ليا۔
Russo-Persian War of 1722 (1722–1723)	صفوی سلطنت	روسی سلطنت Cossack Hetmanate Georgia آرمینیا	شکست Russians capture Derbent، باکو تے the provinces of شروان، صوبہ جیلان، صوبہ مازندران تے گرگان۔
ہوتکی سلطنت (1709–1738)
Ottoman-Hotaki War of 1722 (1722–1727)	ہوتکی سلطنت	سلطنت عثمانیہ	فتح، لیکن سیاسی شکست Persian territorial cessions to the Ottomans.
Afsharid-Hotaki War (1720s–1738)	ہوتکی سلطنت	خاندان افشار	اقتدار وچ تبدیلی ایران وچ افغان حکومت دا خاتمہ۔
خاندان افشار (1736–1796)
Afsharid–Ottoman War War of 1730 (1730–1735)	خاندان افشار	سلطنت عثمانیہ	فتح ایران د‏‏ی دوبارہ مکمل قفقاز اُتے فتح۔
نادر شاہ دا مغلیہ سلطنت اُتے حملہ (1738–1739)	خاندان افشار	مغل سلطنت	فتح ایران د‏‏ی ہندوستان وچ تاراجی۔
Afsharid–Ottoman War War of 1743 (1743–1746)	خاندان افشار	سلطنت عثمانیہ	تعطل Treaty of Kerden
Civil War between Afsharid تے Qajar (1747–1796)	خاندان افشار	قاجار خاندان	اقتدار وچ تبدیلی محمد خان قاجار ایران دے شاہ بن گئے۔
خاندان قاچار (1785–1925)
Battle of Krtsanisi (1795)	قاجار خاندان	Kartli-Kakheti Imereti	فتح تبلیسی sacked by Iranian troops. Persian reconquest of the قفقاز تے Georgia.
Persian Expedition (1796)	قاجار خاندان	روسی سلطنت	فتح Tactical Russian withdrawal from Iran.
Russo-Persian War of 1804 (1804–1813)	قاجار خاندان	روسی سلطنت	شکست Russia held on to disputed territories.
Ottoman–Persian War of 1821 (1821–1823)	قاجار خاندان	سلطنت عثمانیہ	تعطل Treaty of Erzurum, status quo ante bellum.
Russo-Persian War of 1826 (1826–1828)	قاجار خاندان	روسی سلطنت	شکست Treaty of Turkmenchay.
Siege of Herat (1838)	قاجار خاندان	افغانستان	شکست ہرات تو‏ں فارسی فوجاں د‏‏ی واپسی
Anglo-Persian War (1856–1857)	قاجار خاندان	مملکت متحدہ ایسٹ انڈیا کمپنی افغانستان	شکست ہرات تو‏ں فارسی فوجاں د‏‏ی واپسی
پہلوی خاندان (1925–1979)
Anglo-Soviet invasion of Iran (1941)	ایران	سوویت یونین مملکت متحدہ بھارت	شکست Abdication of رضا شاہ پہلوی, Allied occupation of Iran.
Iran-Azerbaijan Crisis (1945–1946)	ایران	مہاباد آذربائیجان	فتح تحلیل مہاباد تے آذربائجان۔
Dhofar Rebellion (1973–1976)	ایران عمان	PFLOAG PFLO	فتح Defeat of insurgents, modernization of Oman.
اسلامی جمہوریہ ایران (1979–)
ایران عراق جنگ (1980–1988)	ایران KDP PUK Badr Brigades	Iraq MEK PDKI	تعطل Both Iraq تے Iran accepted UNSC Resolution 598. Return to status quo, observed by UNIIMOG .
Iran–PJAK Conflict (2004–تاحال)	ایران	PJAK	جاری Clashes renew in 2013.
شامی خانہ جنگی (2011–تاحال)	Syria حزب اللہ ایران	Islamic Front Free Syrian Army al-Nusra Front اسلامی ریاست	جاری Rebel تے Islamist uprising in much of Syria Much of Syria controlled by the Islamic State.
Iranian intervention in Iraq (2014–تاحال)	عراق سانچہ:Country data Iraqi Kurdistan ایران Asa'ib Ahl al-Haq Badr Organization حزب اللہ Kata'ib Hezbollah	عراق تے الشام وچ اسلامی ریاست	جاری Iran launches airstrikes on ISIL positions in Iraq. Iranian military troops engage ISIL on ground. Much of Iraq controlled by the Islamic State.

حوالے

باہرلے جوڑ

• BBC WW2 People's War – Persia Invaded
• The Document Collection on the 1945–46 Iranian Crisis Archived 2011-11-03 at the وے بیک مشین at the Cold War International History Project
• Dr. Mohammad Mosaddeq: Symbol of Iranian Nationalism تے Struggle Against Imperialism by the Iran Chamber Society
• GlobalSecurity.org