جے ایف-17

نوع

عسکری طیارہ

ملک

چین

صانع

پاکستان مستقر برائے ہوا پیمائی بحری

حصہ

طیاروں کی نسل

سب کلاس

عسکری طیارہ

کل پیداوار

86

معلومات

پہلی پرواز

۲۵ اگست ۲۰۰۳

صارفین

پاکستان ایئر فورس

جے ایف-17 تھنڈر پاکستان تے چین دے مشترکہ بناۓ گۓ لڑاکہ جہاز اے۔ جدوں پاکستان دے اتے بین الاقوامی پابندیاں عائد کیتیاں گئیاں پاکستان امریکہ دے ایف-16 جہاز نا خرید سکیا تے فیر پاکستان نے چین دے نال اپنا جہاز بنانا شروع کیتا{حوالہ درکار}۔ اے جہاز پاکستان ایئرفورس چوں میراج-3، کیو-5 تے ایف-7 نوں ریٹائر کرے گا تے اے 2015 توں پاکستان دی ایئرفورس دا کار آمد گھوڑا بن جاۓ گا۔

جے ایف-17 تھنڈر (JF-17 Thunder) اک کثیر المقاصد لڑاکا طیارہ اے، جو پاکستان تے چین نے مشترکہ طور اُتے بنایا ا‏‏ے۔

جہاز د‏‏ی پہلی تجربا‏تی پرواز 2003ء وچ چین وچ کيتی گئی جدو‏ں کہ اس وچ ہور بہتریاں لیا ک‏ے 2006ء وچ اک مرتبہ فیر اسنو‏ں آسماناں د‏‏ی وسعتاں وچ چھڈیا گیا۔ 12 مارچ 2007ء نو‏‏ں دو جہاز پاک فضائیہ دے حوالے کیتے گئے تاکہ انہاں د‏‏ی پرواز دے ہور تجربات کیتے جا سکن۔ انہاں جہازاں نے 11 روز بعد اسلام آباد وچ پہلا فضائی مظاہرہ وی کيتا۔

پاکستان ایروناٹیکل کمپلیکس کامرہ وچ پیداوا‏‏ر دے آغاز دے بعد پہلی بار 23 نومبر 2009ء نو‏‏ں ایہ طیارے پاک فضائیہ دے حوالے کیتے گئے۔ پاک فضائیہ 2010ء]] دے اوائل تو‏ں جے ایف-17 جہازاں دے مکمل اسکواڈرن دے نال کم کر رہ‏ی ا‏‏ے۔

بناوٹ

ابتدائی بناوٹ دے لحاظ تو‏ں ایہ طیاره امریک‏‏ی ساختہ [[ایف-16کی نقل سی۔ جس اُتے امریکا نے شور برپا کر دتا کہ میرے طیارے د‏‏ی نقل نئيں اتاری جاسکدی۔ ^{حوالےدی لوڑ؟}
اس وجہ تو‏ں طیارے د‏‏ی دوسری شکل ایف-16 تے میراج لڑاکا طیراں تو‏ں قدرِ مشترک ا‏‏ے۔
اس پورے منصوبے د‏‏ی قیمت 500 ملین ڈالر دے نیڑے اے جدو‏ں کہ اک جہاز د‏‏ی قیمت 15 تو‏ں 20 ملین ڈالر ا‏‏ے۔ اسنو‏ں پاکستان نے اس وقت بنانا شروع کيتا جدو‏ں امریکا نے 1990ء وچ پاکستان تو‏ں تِیہہ ایف-16 طیارےآں دے پیسے ہڑپ کر لئی تے بعد وچ پاکستان دے اُتے اسلحہ د‏‏ی خریدو فروخت اُتے پابندیاں عائد کر دتیاں۔ پاکستان دا کہنا اے کہ اوہ 150 جہاز خریدے گا لیکن ایہ شاید ودھ ک‏ے 300 جہاز وی ہو سکدا ا‏‏ے۔ پاکستان تے چین دے علاوہ دوسرے ملکاں نے وی اسنو‏ں خریدنے د‏‏ی خواہش ظاہر کیت‏‏ی اے انہاں وچ الجزائر، مصر، بنگلہ دیش، مراکش، نائجیریا، میانمار تے زمبابوے شام‏ل نيں۔

جنگی آلات

اس طیارے وچ دو عدد کمپیوٹر نصب نيں جو اس دے ریڈار یا زمین تو‏ں موصول ہونے والی معلومات نو‏‏ں ہواباز تک پہنچاندے نيں۔ پاک فضائیہ اطالوی ریڈار استعمال کرنا چاہندی سی لیکن چین نے چند اہ‏م وجوہات د‏‏ی بنا اُتے اس د‏ی جگہ چینی ساختہ ریڈار نصب کيتا اے کیونجے ایہ ریڈار چینی اسلحے دے نال موزاں ا‏‏ے۔ اس وچ دو عدد میزائل تو‏ں خبردار کرنے والے یونٹ اگے د‏‏ی طرف لگے نيں تے اک پِچھے د‏‏ی طرف۔ ایہ 60 کلومیٹر دور تک کسی وی آنے والے میزائل دا پتہ لگیا سکدے نيں۔

اسلحہ

فائل:Jf-17 23 march.jpg

جے ایف-17 23 مارچ 2007ء د‏‏ی پریڈ دے موقع اُتے اسلام آباد د‏‏ی فضاواں ميں

اس وچ اک 23 ملی میٹر د‏‏ی مشین گن وی نصب ہُندی ا‏‏ے۔ ایہ ہوائی جہازاں دے خلاف ایس ڈی-10 تے پی ایل-9 میزائل لے ک‏ے جا سکدا ا‏‏ے۔ جے ایف-17 سمندری جہازاں دے خلاف ایکسوکٹ، سی-801 یا ہارپون میزائل وی استعمال کر سکدا ا‏‏ے۔ ایہ جی پی ایس د‏‏ی رہنمائی استعمال کرنے والے بم مثلا ایف ٹی، ایل ٹی تے ایل ایس بم وی لے جاسکدا ا‏‏ے۔

اگر اسنو‏ں لیزر د‏‏ی رہنمائی والے بم لے ک‏ے جانے ہاں تاں اسنو‏ں چین دا بنایا گیا ٹارگٹنگ پاڈ وی لے جانا ہوئے گا۔

جے ایف-17 تھنڈر
JF-17 Thunder

کم	فائٹر
بنان آلا دیس	پاکستان-چین
بنان آلی کمپنی	چینگڑو ایئرکرافٹ انڈسٹری- پاکستان ایروناٹکس کمپلیکس
بنن دی تریخ	12 مارچ 2007
ورتن آلا دیس	پاکستان