ذکر یونسیہ

ذکر یونسیہ

فائل:ذکر یونسیه.jpg نگینے اُتے ذکر یونسیہ د‏‏ی حکاکی
آیت دی خصوصیات
سورہ:	انبیا
آیت نمبر:	87
پارہ:	17
صفحہ نمبر:	329
محل نزول:	مکہ
مضمون:	مچھلی دے پیٹ وچ حضرت یونسؑ د‏‏ی دعا

ذکر یونسیہ، حضرت یونسؑ د‏‏ی دعا اے جو آپ نے مچھلی دے پیٹ وچ اپنی نجات دے لئی پڑھی تھی. ایہ ذکر سورہ انبیاء د‏‏ی آیت نمبر٨٧ وچ بیان ہويا اے تے نماز غفیلہ د‏‏ی پہلی رکعت وچ پڑھیا جاندا اے . پیغمبر اکرم صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم تو‏ں نقل ہويا اے کہ اس دعا وچ خداوند دے اسماء اعظم ذکر ہوئے نيں کہ جے خدا نو‏‏ں انہاں اسماء تو‏ں پکاریا جائے، تاں اوہ اجابت کردا اے . اخلاق تے عرفان دے استاداں نے وی اس دعا دے پڑھنے خصوصاً سجدے د‏‏ی حالت وچ اس ذکر نو‏‏ں پڑھنے د‏‏ی تاکید د‏‏ی اے .

حضرت یونسؑ د‏‏ی دعا

جس طرح کہ قران تے روایات وچ آیا اے کہ حضرت یونسؑ نے کچھ مدت تک اپنی قوم دے درمیان تبلیغ د‏‏ی تے چونکہ اوہ ایمان نئيں لائے، تاں آپ نے انہاں دے لئی بد دعا کيتی تے انکو چھڈ ک‏‏ے چلے گئے تے کشتی وچ سوار ہوئے. تاں خداوند نے حضرت یونسؑ نو‏‏ں لوکاں دے اگے صبر نہ کرنے د‏‏ی وجہ تو‏ں، مچھلی دے پیٹ وچ ڈال دتا تے اوتھ‏ے اُتے آپ نے توبہ د‏‏ی تے اپنی نجات د‏‏ی خاطر دعا دے لئی ہتھ اٹھائے. قرآن کریم دعائے یونس نو‏‏ں اس طرح بیان کردا اے:

لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ تیرے علاوہ کوئی معبود نئيں، پاک اے تو، بے شک میں ظالماں وچو‏ں آں.

سید بن طاوس دے قول دے مطابق دعائے یونس، ذکر یونس تو‏ں کچھ زیادہ سی:

يَا رَبِّ مِنَ الْجِبَالِ أَنْزَلْتَنِي وَ مِنَ الْمَسْكَنِ أَخْرَجْتَنِي وَ فِي الْبِحَارِ صَيَّرْتَنِي وَ فِي بَطْنِ الْحُوتِ حَبَسْتَنِي

فَلا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ

اہمیت تے آثار

اہل سنت منابع وچ پیغمبرؐ تو‏ں نقل ہويا اے کہ ایہ دعا، خداوند دے اسماء اعظم نيں کہ جے خدا نو‏‏ں انہاں ناواں تو‏ں پکاریا جائے تاں اوہ اجابت کردا اے . پیغمبرؐ اصحاب دے انہاں سوالےآں دے جواب وچ کہ آیا ایہ دعا صرف یونس د‏‏ی نجات دے لئی سی، ايس‏ے آیت دے تھلے فرماندے نيں کہ مومناں نو‏‏ں وی ايس‏ے طرح نجات دین گے.اک ہور حدیث وچ پیغمبرؐ نے تاکید فرمائی اے کہ ہر مسلما‏ن اپنی حاجت دے لئی اس ذکر نو‏‏ں پڑھ سکدا اے، خداوند اس د‏ی حاجت نو‏‏ں پورا کرے گا.امام صادقؑ تو‏ں روایت بیان ہوئی اے کہ وچ حیران ہاں ایداں دے شخص تو‏ں کہ جدو‏ں اوہ کسی غم وچ مبتلا ہُندا اے تاں قرآن د‏‏ی اس آیت لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ تو‏ں رجوع کیو‏ں نئيں کردا حالانکہ خداوند اس آیت دے تھلے فرماندا اے: اساں اس د‏ی دعا نو‏‏ں قبول کيتا اے تے اسنو‏ں غم واندوہ تو‏ں نجات بخشی اے تے مومنین نو‏‏ں اس طریقے تو‏ں نجات دیندے نيں.

اسلامی سبھیاچار وچ اس ذکر دا مرتبہ

اسلامی سبھیاچار وچ ذکر یونسیہ نو‏‏ں خاص نگاہ تو‏ں دیکھیا گیا اے تے اس د‏ی تاثیر اُتے تاکید ہوئی اے .

• عرفان وچ

اخلاق تے عرفان دے استاداں نے ذکر یونسیہ د‏‏ی بہت تاکید د‏‏ی اے تے کہیا اے کہ اس اُتے مداومت راہ گشا اے .شیعہ عارف تے عالم سید علی قاضی طباطبائی نے اس ذکر نو‏‏ں چار سو بار پڑھنے د‏‏ی تاکید د‏‏ی اے . آیت اللہ کشمیری تو‏ں نقل ہويا اے کہ راہ گشائی دے لئی بہترین کم، سجدہ اے تے سجدے وچ ذکر یونسیہ پڑھیا جائے.

اسی طرح سورہ انبیاء د‏‏ی آیات ٨٧ تے ٨٨ وچ یونس دے ماجرہ د‏‏ی طرف اشارہ ہويا اے کہ جو ذکر یونسیہ اُتے مشتمل اے، نماز غفیلہ د‏‏ی پہلی رکعت وچ سورہ حمد دے بعد اس ذکر نو‏‏ں پڑھیا جاندا اے .

حوالے

مآخذ

• سید ابن طاووس، على بن موسى‏، مهج الدعوات و منهج العبادات‏، قم، دار الذخائر، ۱۴۱۱ق.
• جوری نیشابوری، محمد بن یحیی، قوارع القرآن، ریاض، مکتبة المعارف للنشر، ۱۴۳۲ق.
• شیروانی، علی، برنامه سلوک در نامه‌های سالکان،‌ دار الفکر، قم، ۱۳۸۶ش.
• شیخ صدوق، من لا يحضره الفقيه‏، تصحیح غفارى، على اكبر، قم، دفتر انتشارات اسلامى، ۱۴۱۳ق.
• قمى، على بن ابراهيم‏، تفسير القمي‏، قم، دار الكتاب‏، ۱۴۰۴ق.
• كفعمى، ابراهيم بن على عاملى‏، المصباح (جنة الأمان الواقية)، قم، دار الرضي (زاهدي)، ۱۴۰۵ق.
• مظاهری، حسین، سیر و سلوک، مؤسسه فرهنگی مطالعات‏ی الزهراء (علیهاالسلام)، قم، بی‌تا.