Jump to content

پرتاپ ردر

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں

پرتاپ ردر (حکمرانی: 1289ء – 1323ء) جنہاں نو‏ں ردردیو دوم وی کہیا جاندا اے، ہندوستان دے کاکتیہ شاہی خاندان دے آخری فرماں روا سن ۔ انہاں د‏‏ی حکومت خطہ دکن دے مشرقی حصے اُتے سی تے اس دا پایہ تخت ورنگل وچ سی۔ پرتاپ ردر اپنی دادی ردرم دیوی دے جانشین ہوئے تے کاکتی شہنشاہ اکھوائے۔ اپنی کل حکمرانی دے نصف اول وچ انہاں نے انہاں سرداراں نو‏‏ں محکوم بنایا جو پیشرو حکمران دے دور وچ خود مختاری دا خواب دیکھنے بلکہ یک گونہ اعلبن ک‏ے چکے سن ۔ ہور پرتاپ ردر نے کاکتی د‏‏ی ہمسایہ ہندو مملکتےآں یادو، پانڈئے تے کامپیلی اُتے چڑھائی کرکے انہاں اُتے وی فتح حاصل کيتی۔

سنہ 1310ء وچ کاکتی سلطنت اُتے سلطنت دہلی دے فرماں روا سلطان علاء الدین خلجی دا لشکر حملہ آور ہويا تاں پرتاپ ردر تخت دہلی دے باجگزاری اُتے رضامند ہوئے گئے۔ لیکن سلطان د‏‏ی وفات دے بعد انہاں نے خراج ادا کرنا بند کر دتا۔ چنانچہ علاء الدین دے بیٹے قطب الدین مبارک شاہ نے فیر چڑھائی د‏‏ی تاں پرتاپ ردر دوبارہ خراج ادا کرنے اُتے آمادہ ہوئے گئے۔ جدو‏ں خلجی خاندان د‏‏ی حکومت ختم ہوئے گئی تاں انہاں نے فیر دلی خراج بھیجنا بند کر دتا۔ چنانچہ تخت دہلی اُتے اس وقت متمکن سلطان غیاث الدین تغلق نے کاکتی سلطنت دے خلاف سنہ 1323ء وچ فیصلہ کن حملہ کرنے دا فرمان جاری کیتا۔ اس لشکر کشی دے نتیجے وچ کاکتیہ شاہی خاندان د‏‏ی حکومت دا خاتمہ ہويا تے انہاں د‏‏ی ریاست سلطنت دہلی وچ ضم ہوئے گئی۔

مڈھلا جیون

[سودھو]

پرتاپ ردر اپنی دادی ردرم دیوی دے بعد کاکتی تخت اُتے متمکن ہوئے۔ انہاں د‏‏ی والدہ ممّادمّا ردرم دیوی تے چالوکیہ شہزادہ ویربھدر د‏‏ی وڈی بیٹی سن تے انہاں دے والد مہادیو کاکتی شہزادے سن ۔[۱]

وفات

[سودھو]

الغ خان نے پرتاپ ردر تے انہاں دے اہل خانہ نو‏‏ں دلی روانہ کر دتا تے تغلق کماندار قدیر خان تے خواجہ حاجی د‏‏ی اسيں رکابی وچ کچھ فوجی وی نال کر دتے۔[۲] تغلق درباری مورخ شمس سراج عارف نے صرف اِنّا لکھیا اے کہ پرتاپ ردر نے دلی دے راستے ہی وچ دم توڑ دتا سی۔ سنہ 1330ء دے اک مُسُنری کتبہ وچ درج اے کہ پرتاپ ردر نو‏‏ں جدو‏ں دلی لے جایا جا رہیا سی تاں دریائے نرمدا دے کنارے انہاں د‏‏ی وفات ہوئے گئی۔ ايس‏ے طرح سنہ 1423ء دے اک کتبے وچ درج اے کہ "وہ اپنی خوشی تو‏ں دیوتاواں د‏‏ی دنیا د‏‏ی طرف کوچ کر گئے"۔[۳] انہاں تمام شواہد نو‏‏ں سامنے رکھن تاں صاف معلوم ہُندا اے کہ پرتاپ ردر نے دلی جاندے ہوئے نرمدا ندی دے کنارے خود کشی کرلئی تھی۔[۴]

حوالے

[سودھو]

کتابیات

[سودھو]

سانچہ:Ref begin

سانچہ:Ref end