ہند ایرانی ثقافت
ہند-ایرانی سبھیاچار یا سبھیاچار ہند و پارسی (ہند پارسی سبھیاچار) ، سبھیاچار دے انہاں پہلوآں توں مراد اے ، فارسی / ایرانی برصغیر ، خصوصا پاکستان وچ اج کل دی سبھیاچار نوں یکجا یا جذب کردے نيں۔ برصغیر پاک ہند دے لوکاں دے بوہت سارے خطوط وچ ہندوستان ، پاکستان تے بنگلہ دیش فارسی توں لیا گیا یا عربی خط فارسی توں لیا گیا۔ بہت سارے فارسی لفظاں ہندوستان ، پاکستان ، بنگلہ دیش تے اک حد تک برمی وچ دستیاب نيں ۔
فارسی بولی تے فن تعمیر دو اہم علامتاں
[سودھو]فارسی بولی تے فن تعمیر ہندو ایرانی سبھیاچار دی دو اہم علامتاں نيں۔ ست سو سال تک فارسی ہندوستان دی سرکاری بولی تے عدالت سی ایتھے تک کہ سن 1836 وچ چارلس ٹیری ولین نے فارسی دی بجائے انگریزی نوں تسلیم کيتا۔ [۱]
فارسی اثر و رسوخ وچ 13ويں صدی عیسوی توں دہلی دے سلطان دے نال "راج" دے ناں توں جانیا جاندا اے تے 16 ويں 19 ويں صدی عیسوی وچ ، دوسری گروگانی / تیموری سلطنت دے دوران اس دور وچ وادھا ہويا ، ایتھے اُتے اسلام توں پہلے دے اثر و رسوخ دے وی بکھرے نشانات موجود نيں۔ برصغیر وچ [۱] ایران تے ہندوستان دے رابطے دی تریخ ہزاراں سال پہلے دی اے۔ مورخین لکھدے نيں کہ جدوں آریائی قبیلے 1100 توں 1500 ق م دے نیڑے وادی خیبر توں ایران تے ہندوستان دی سرزمین وچ داخل ہوئے تاں دونے ملکاں دے درمیان ثقافتی تے لسانی تعلقات ايسے وقت توں شروع ہوئے۔
آوستا تے سنسکرت زباناں دے درمیان بہت ساریاں مماثلتاں ایران تے برصغیر دے درمیان قدیم رابطے دی اک ہور علامت نيں۔ پارتھی دور (۲۲۶–۲۴۹ ق. م ) دے دوران۔ م) ایہ تعلقات ساسانیاں (۲۲۶ ق. م - ۶۵۲ ء ) دے زمانے تک پھیل گئے۔ انوشروان دے عہد وچ '' کیلیہ تے ڈمنیہ 'ورگی اہم ہندوستانی کتاباں دے ترجمے دے باوجود ، ثقافتی روابط نوں تقویت ملی۔ [۲]
فارسی دہلی دے سلطان ، گورکانی سلطنت (منگول) تے اس دے جانشیناں دے علاوہ اشعار تے ادب دی بولی سی۔ وسطی ایشیاء دے ترک حکومت دے دوران بوہت سارے سلطان تے بزرگ پگھل گئے تے فارسی دی سبھیاچار تے بولی نوں جذب کيتا۔ منگولاں نوں وسطی ایشیا وچ وی فارسی بنایا گیا سی ، لیکن ابتدائی ترکی وچ جگتائی انہاں دی پہلی بولی سی۔ شمالی ہندوستان دے اشرافیہ دی پہلی بولی فارسی سی۔ مظفر عالم ، جو منگول تے ہندوستان دی تریخ دے مورخ نيں ، نے تجویز پیش کيتی کہ فارسی نوں اکبر حکومت کیتی سرکاری بولی ہونا چاہیدا کیوں کہ اوہ اپنی تمام لسانی تے ثقافتی تنوع دے نال برصغیر پاک و ہند وچ غالب بولی بن چکی اے۔
تاج محل دا مقبرہ دنیا وچ محبت دی علامت دے طور اُتے جانیا جاندا اے۔ ہندوستان تے فارسی سبھیاچار نے برصغیر وچ کچھ مشترکہ روایات تیار کرنے وچ مدد کيتی اے جو اج تک برقرار اے تے اردو تے ادب وچ انہاں دا کم قابل ذکر اے۔ اس دے علاوہ ہند ایرانی سبھیاچار دے ورثے نوں منگول یا تیموریڈ دے ناں توں جانے جانے والے بوہت سارے فن تعمیر وچ وی دیکھیا جاسکدا اے۔ لاہور ، دہلی تے آگرہ دے اندر لیٹریلی دنیا دا مشہور تاج محل اے۔ ہندوستانی کلاسیکی موسیقی وچ کچھ رقص تے آلات سمیت فارسی سبھیاچار دا بہت زیادہ مقروض اے۔ متعدد طریقےآں توں ، ہندوستان وچ فارسی یا ایرانی سبھیاچار دے جذب توں انگریزی یا مغربی سبھیاچار دا آہستہ آہستہ جذب ہونا (اگر کدی کدی مسئلہ ہُندا اے ) ہوسکدا اے ، جو عام طور اُتے انگریزی اے ، جو شاید دونے دے اندر ہی سب توں زیادہ اہم تے متنازعہ اے ۔پاکستان دے مقابلے وچ ہندوستان اج فارسی بولی دے اثر و رسوخ نوں پنجابی سمیت برصغیر دی شمالی تے شمال مغربی زباناں وچ مستعار لفظاں دے اک خاص حصے وچ وی دیکھیا جاسکدا اے۔
مورتاں
[سودھو]-
تاج محل۔ آگرہ کیسل
-
فارسی طرز کا نوشتہ
-
بہمنی کے وزیر محمود گاوان کے ذریعہ تعمیر کردہ مدرسے کے کھنڈرات
-
محمد عادل شاہ کا مقبرہ گول گمباز
-
شاندار عورت کی قبر
-
شاہجہاں کا سیاہ پتھر ماتم کرنے والا تخت ارجمند بانو کے لئے (تاج الدولہ)
-
فارسی نظمیں
-
تخت شاہ جہاں
-
فارسی نظمیں
-
سکندر افلاطون کے حضور ، ہند فارسی شاعر امیر خسرو کے خمسہ نظامی سے
ہور ویکھو
[سودھو]- اردو بولی اُتے فارسی بولی دے اثرات
- گورکانی سلطنت وچ فارسی
- ترک-ایرانی روایت
- ترک - منگول روایت
- آبادی دے لحاظ توں ہندوستان دے ریاستاں تے قومی علاقےآں دی لسٹ
- ہندوستان دے صدور دی لسٹ
- ہندوستانی معیشت
- شنگھائی تعاون تنظیم
- ہندوستان وچ فارسی ادب
- برصغیر پاک و ہند وچ ایرانی شاعر
- ہندوستانی شہراں دی لسٹ
- ہند ایران تعلقات
- کشمیر وچ فارسی زبان
- ہندوستان وچ سیاسی جماعتاں
- برصغیر پاک و ہند وچ فارسی زبان
- فارسی لفظاں دی لغت
حاشیہ
[سودھو]- ↑ ۱.۰ ۱.۱ پژوهشی در تأثیر بولی فارسی بر زبانهای شبه قاره هندوستان ایرنا
- ↑ تأثیر بولی فارسی بر بولی و ادبیات شبه قاره هند «Archive copy». بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۸-۱۰-۰۸. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۷-۱۶. حوزه هنری دکترعجم
ہور
[سودھو]- Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found. (series of entries that cover Indian history and its relations with Iran)
- Cole, Juan R.I. "Iranian Culture and South Asia، 1500-1900". in: Keddie, Nikki; Matthee, Rudolph P. (ed.). (2002). Iran and the Surrounding World: Interactions in Culture and Cultural Politics. University of Washington Press. ISBN [[Special:BookSources/0-295-98206-3. pp. 15–35.
- Kirmani, Waris. Dreams Forgotten: An Anthology of Indo-Persian Poetry. (Aligarh، ۱۹۸۴)
- Nabi Hadi. Dictionary of Indo-Persian Literature. (New Delhi، ۱۹۹۵)
- Chopra, R.M. Indo-Iranian Cultural Relations Through The Ages. Iran Society، ۲۰۰۵.
[
- سمینار بینالمللی بررسی تأثیر نفوذ متقابل فرهنگ ایرانی و هندی از دوره ساسانی توں سلجوقی [۱]
- ساسانی توں سلجوق ادوار تک ایرانی تے ہندوستانی سبھیاچار دے باہمی اثر و رسوخ دے اثرات اُتے بین الاقوامی سیمینار [۲]