2015ء دی حج بھگدڑ
| ||||
---|---|---|---|---|
مقام | منا | |||
شہر | ![]() | |||
تریخ | ۲۴ ستمبر ۲۰۱۵ | |||
متناسقات | 21°25′00″N 39°53′05″E / 21.416527777778°N 39.884694444444°E | |||
ہلاکتاں | 2411 [۱] | |||
زخمی | 934 | |||
|
||||
ترمیم ![]() |
راستہ جمرات پل (2011ء) | |
تریخ | 24 ستمبر 2015 |
---|---|
ویلہ | 09:00 متناسق عالمی وقت+03:00 (یو ٹی سی+03:00) |
محل وقوع | منٰی، مکہ، سعودی عرب |
کوآرڈینیٹس | 21°24′59.5″N 39°53′04.9″E / 21.416528°N 39.884694°E |
وجہ | زیر تفتیش، متنازع |
موتاں | اندازہ: 2٫411 (اے پی)[۲] 2٫070 (رائٹرز)[۳] 2٫236 (اے ایف پی)[۴] 2٫431 (کل) 769 (سعودی حکومت)[۲] |
لاپتہ | 427 |
24 ستمبر 2015ء نوں جمعرات دی صبح نو بجے (سعودی وقت دے مطابق تے یو ٹی سی دے مطابق چھ بجے) منی وچ جمرات پل دے پاس شارع العرب (شارع 204) اُتے حج دے دوران وچ بھگدڑ مچنے توں 769 توں ودھ حجاج شہید، جدوں کہ 863 دے نیڑے زخمی ہوئے سن،[۵] انہاں وچ زیادہ تعداد عورتاں تے سن رسیدہ حجاج دی سی۔[۶] ایہ حادثہ اس وقت پیش آیا جدوں حجاج جمرہ عقبہ دی جانب رمی جمار دے لئی جا رہے سن ۔ ایہ 1990ء دی بھگدڑ دے بعد جس وچ 1426 افراد ہلاک ہوئے سن، ہونے والی سب توں زیادہ ہلاکت خیز بھگدڑ اے۔[۷]
2006ء وچ ايسے طرح دی بھگدڑ وچ 346 افراد جاں بحق ہوئے سن، جس دے بعد سعودی حکومت نے ہور اصلاحات دی سی۔[۵] سانچہ:فاصل 2015 وچ ہی حج دے دوران وچ 11 ستمبر نوں 118 افراد مکہ کرین حادثہ دی نذر ہوئے۔[۸]
پس منظر[سودھو]

حج جو ہر مسلمان اُتے زندگی وچ اک مرتبہ فرض اے۔ اک حاجی حج دے مختلف مناسک نوں پورا کردا اے، انہاں مناسک وچوں اک رمی جمار (شیطان نوں کنکریاں مارنا) اے۔ رمی جمار دا منسک منٰی وچ پورا کيتا جاندا اے جو سعودی عرب دے صوبہ مکہ دا اک ضلع اے۔ اکثر لوک حج دے اس منسک نوں خطرناک سمجھدے نيں کیونجے ابتدا وچ جمرہ چھوٹا جہا سی تے حاجیاں دی تعداد زیادہ سی، لوک جداں ہی جمرہ نوں پتھر مارنے جاندے تاں جگہ کم ہونے دی وجہ توں بھگدڑ شروع ہوجاندی جو سیکڑاں حاجیاں دے لئی جان لیوا بن جاندا سی۔ 2006ء وچ ايسے مقام اُتے بھگدڑ شروع ہوئی جس توں 346 افراد جاں بحق ہوئے، اس دے علاوہ وی کئی مرتبہ منٰی وچ ایداں دے متعدد حادثات سامنے آئے نيں، انہاں حادثات دے پیش نظر سعودی حکومت نے منٰی شہر وچ اس طرح دے حادثات توں بچنے دے لئی اقدامات کیتے، لیکن حاجیاں دی اک وڈی تعداد دے باعث اک بار فیر 24 ستمبر 2015ء نوں بھگدڑ دا ایہ واقعہ سامنے آیا جس وچ 763 افراد جاں بحق تے 1000 توں ودھ زخمی ہوئے گئے جنہاں وچ کچھ دی حالت نازک اے۔
اسباب[سودھو]
بھگدڑ دا ایہ سانحہ منٰی دے مقام اُتے پیش آیا جو مکہ مکرمہ توں پنج کلومیٹر دے فاصلے اُتے واقع اے۔ حجاج منٰی وچ اک رکن رمی جمرات دی ادائی دے لئی جاندے نيں،سعودی عرب دے محکمۂ شہری دفاع دے ترجمان دے مطابق ایہ حادثہ اس وقت پیش آیا سی جدوں حاجی جمرات اُتے کنکریاں پھینکنے دے لئی شارع نمبر 204 تے 223 دے دوراہہ اُتے موجود سن ۔ اس وقت اس پُل اُتے حاجیاں دی وڈی تعداد دی اک مقام اُتے موجودگی دی وجہ توں بھگدڑ مچی جس دے نتیجے وچ بوہت سارے حاجی زمین اُتے گر گئے تے کچلے جانے دی وجہ توں جاں بحق ہوئے گئے۔[۹]
الا اسوفو جو اس حادثے دے عینی شاہد نيں انہاں دا کہنا اے کہ:
” | لوک رمی دے لئی جا رہے سن کہ انہاں دے سامنے کنکریاں مار دے آنے والے حاجی آ گئے۔ فیر افراتفری دا سماں سی تے اچانک لوک گرنے لگے، ہور ایہ کہ کئی لوک اک دوسرے دے اُتے چڑھدے ہوئے محفوظ مقام اُتے پہنچنے دے لئی کوشاں سن، اس وجہ توں وی کچھ لوک مر گئے۔[۱۰] | “ |
ایرانی حجاج دا قافلہ[سودھو]
ایرانی وفد دے اک عہدہ دار دے حوالہ توں اخبار الشرق الاوسط نے دعوی کيتا کہ 300 ایرانی حجاج اُتے مشتمل قافلہ جمعرات دی صبح مزدلفہ توں براہ راست شیطان نوں کنکریاں مارنے دے لئی روانہ ہويا، لیکن اس قافلہ نے رمی ختم ہونے دا انتظار نئيں کيتا جو معمول دی ہدایات دی روشنی وچ کیتا جاندا اے تے اس دے برعکس الٹے پیر شاہراہ 204 اُتے مخالف سمت روانہ ہوئے گئے تے واپسی دا ایہ وقت رمی جمار دے لئی حجاج دے دوسرے قافلہ دے لئی مخصوص سی، جس دی وجہ توں ہلاکت خیز بشری تصادم ہويا۔[۱۱][۱۲]
شہزادہ دی آمد[سودھو]
متعدد خبر رساں ادارےآں دے مطابق اس حادثہ دے اصل ذمہ دار سعودی فرمانروا شاہ سلمان دے بیٹے محمد بن سلمان نيں۔ کیونجے ایہ حادثہ اس وقت پیش آیا جدوں سعودی عرب دے وزیر دفاع محمد بن سلمان منٰی پہنچے تے انہاں دی سکیورٹی دے لئی سڑک نمبر 204 تے 215 نوں بند کر دتا گیا۔ الدیار چینل دی رپورٹ دے مطابق محمد بن سلمان دے نال 200 توں ودھ فوجی تے 150 ذاتی محافظ سن، انہاں دا پروٹوکول قافلہ جدوں منیٰ پہنچیا تاں اس دی آمد دے باعث زائرین دی صفاں وچ افراتفری پھیل گئی تے حجاج دے آنے تے جانے دے رستےآں وچ خلل پیدا ہوئے گیا، ايسے بد نظمی نے اس اندوہناک سانحے نوں جنم دتا جو سیکڑاں قیمتی جاناں دی ہلاکت دا سبب بنیا۔ متعدد اخبارات دے مطابق افراتفری شروع ہونے دے بعد شہزادہ محمد بن سلمان اپنے قافلے سمیت جائے حادثہ توں فوری طور اُتے روانہ ہوئے گئے۔ میڈیا دے بوہت سارے لوکاں دا ایہ وی الزام اے کہ سانوں سختی توں ہدایت کيتی گئی اے کہ شہزادہ محمد دی منیٰ وچ آمد دا تذکرہ کسی صورت نہ کيتا جائے۔[۱۳][۱۴][۱۵][۱۶]
ان سب الزامات دے جواب وچ دوسری جانب سعودی حکام نے انہاں خبراں دی تردید دی اے تے حادثے دی ذمہ داری حجاج دی بد نظمی اُتے عائد کردے ہوئے کہیا اے کہ جے اوہ نظم و ضبط توں کم لیندے تاں ایہ سانحہ رونما نہ ہُندا۔ ہور شہزادہ دی آمد والے واقعہ نوں ایران دی افواہ قرار دتا اے تے کہیا کہ سعودی حکام دے جانے دا راستہ ادھر توں نئيں گذردا۔[۱۷]
رد عمل[سودھو]
سعودی عرب: ولی عہد مملکت محمد بن نایف نے حادثہ دے بعد حجاج دے حفاظتی اہلکاراں دا ہنگامی اجلاس طلب کيتا تے حادثہ دے اسباب دی مکمل تفتیش دے لئی اک کمیٹی تشکیل دتی تے شاہ سلمان بن عبد العزیز نوں نتائج توں آگاہ کيتا۔[۱۸]
ایران: تنظیم حج و زیارت دے ایرانی صدر دی جانب توں 41 ایرانی حجاج دے جان بحق تے 60 دے زخمی ہونے دا اعلان کيتا گیا، بعد وچ معاون وزیر خارجہ حسین امیر عبد اللھیان نے سعودی عرب نوں اس حادثہ دا ذمہ دار قرار دتا تے اعلان کيتا کہ ایرانی وزارت خارجہ تہران وچ موجود سعودی سفیر توں درخواست کردی اے کہ اوہ اپنی حکومت تک ایران دا احتجاج پہونچا داں، ہور حادثہ دی تفصیلات و اسباب پیش کرن۔[۱۹]
متاثرین بلحاظ ملک[سودھو]
ملک | جان بحق | لاپتہ | حوالہ |
---|---|---|---|
![]() |
۲ | ۶ | [۲۰] |
![]() |
۴۶ | ۳ | [۲۱] |
![]() |
۱۳۷ | ۵۳ | [۲۲] |
![]() |
۵۲ | ۴۱ | [۲۳] |
![]() |
۲۲ | ۷ | [۲۴] |
![]() |
۱ | ۶ | [۲۵] |
![]() |
۱۰۶ | ۲۸ | [۲۶][۲۷] |
![]() |
۵۲ | ۵۰ | [۲۸] |
![]() |
۴ | ۰ | [۲۹] |
![]() |
۲ | ۳ | [۳۰] |
![]() |
۱۹۰ | ۴۵ | [۳۱][۳۲] |
![]() |
۵۳ | ۰ | [۳۳] |
![]() |
۲ | ۰ | [۳۴] |
![]() |
۱۷ | ۱۷ | [۳۵] |
![]() |
۱۱۴ | ۱۰ | [۳۶] |
![]() |
۱۲۹ | ۰ | [۳۷] |
![]() |
۴۶۴ | ۰ | [۳۸] |
![]() |
۱ | ۰ | [۳۹] |
سانچہ:Country data Ivory Coast | ۵۲ | ۷ | [۴۰] |
![]() |
۲ | ۱ | [۴۱] |
![]() |
۱۲ | ۰ | [۴۲] |
![]() |
۱ | ۰ | [۴۳] |
![]() |
۱۰ | ۷ | [۴۴] |
![]() |
۱ | ۰ | [۴۵] |
![]() |
۳۱۲ | ۳۴ | [۴۶][۴۷] |
![]() |
۵ | ۰ | [۴۸] |
![]() |
۴۲ | ۱ | [۴۹] |
![]() |
۶ | ۵ | [۵۰] |
![]() |
۱ | ۰ | [۵۱] |
![]() |
۷۸ | ۴۱ | [۵۲] |
![]() |
۲۷۴ | ۴۳ | [۵۳][۵۴] |
![]() |
۱ | ۰ | [۵۵] |
![]() |
۸۳ | ۷ | [۵۶][۵۷] |
![]() |
۱ | ۰ | [۵۸] |
![]() |
۶۲ | ۰ | [۵۹][۶۰] |
![]() |
۸ | ۰ | [۵۱] |
![]() |
۱ | ۱ | [۶۱] |
![]() |
۳۰ | ۲ | [۶۲] |
![]() |
۳۲ | ۷ | [۶۳] |
![]() |
۱۵ | ۰ | [۶۴] |
![]() |
۷ | ۰ | [۶۵] |
![]() |
۱ | ۲ | [۶۶] |
کل ملکاں | 2٫431 | 427 | |
سعودی سرکاری ذرائع | 769 | [۶۷] |
ہور ویکھو[سودھو]
حوالے[سودھو]
- ↑ https://apnews.com/article/mecca-dubai-united-arab-emirates-archive-saudi-arabia-3a42a7733a8b476889bb4b7b3be3560e
- ↑ ۲.۰ ۲.۱ سائیٹ غلطی:نا منیا جان والا
<ref>
ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتےAP-10-12
لئی۔ - ↑ "رویترز: شمار قربانیان منا سه برابر آمار ادعایی عربستان است". Deutsche Welle. 13 اکتوبر 2015. https://web.archive.org/web/20181224180933/https://www.dw.com/fa-ir/رویترز-شمار-قربانیان-منا-سه-برابر-آمار-ادعایی-عربستان-است/a-18816972. Retrieved on 9 اپریل 2016.
- ↑ سائیٹ غلطی:نا منیا جان والا
<ref>
ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتےAFP-27-11
لئی۔ - ↑ ۵.۰ ۵.۱ "Hajj stampede: At least 717 killed in Saudi Arabia". BBC News. https://web.archive.org/web/20181224181013/https://www.bbc.com/news/world-middle-east-34346449. Retrieved on 24 ستمبر 2015.
- ↑ سبق تحديث (2)-الدفاع المدني: 100 وفاة و390 إصابة في التدافع عند جسر الجمرات في منى
- ↑ "Stampede Near Mecca During Hajj Leaves at Least 717 Dead". نیو یارک ٹائمز. https://web.archive.org/web/20181224181037/https://www.nytimes.com/2015/09/25/world/middleeast/mecca-stampede.html. Retrieved on 24 ستمبر 2015.
- ↑ "Mecca crane collapse: Saudi king sanctions Binladin group". The Guardian. Guardian News and Media Limited. 15 ستمبر 2015. https://web.archive.org/web/20181224180947/https://www.theguardian.com/world/2015/sep/15/mecca-crane-collapse-saudi-arabia-king-sanctions-binladin-group+. Retrieved on 24 ستمبر 2015.
- ↑ More than 700 killed in Saudi Hajj stampede | Saudi Arabia News | Al Jazeera
- ↑ Hajj stampede: At least 717 killed in Saudi Arabia – BBC News
- ↑ مسؤول في البعثة الإيرانية: الارتداد العكسي لـ 300 حاج إيراني وراء حادثة التدافع صحيفة الشرق الأوسط، 26 سبتمبر 2015
- ↑ ایرانی حجاج نے راستہ بدلا جو حادثے دا سبب بنیا۔ ایرانی حج مشن | IBCUrdu.Com – 2016 Latest Urdu News, Pakistan And WorldWide Breaking News
- ↑ Farsnews
- ↑ PressTV-'Prince convoy caused Hajj stampede'
- ↑ Hajj stampede carnage 'caused by roadblocks set up for VIP visit' – Telegraph
- ↑ Saudi Prince caused Hajj stampede? | World News
- ↑ ’منیٰ وچ سڑکاں بند نئيں سن، افواہ ایران نے اڑائی اے ‘ - BBC News اردو
- ↑ تشكيل لجنة تحقيق عليا تتولى التحقيق في الحادث الذي وقع للحجاج بمشعر منى صحيفة اليوم، 24 ستمبر 2015. وصل لهذا المسار في 24 ستمبر 2015
- ↑ إيران تحمل السعودية مسؤولية حادث تدافع الحجاج في منى روسيا اليوم، 24 ستمبر 2015. وصل لهذا المسار في 24 ستمبر 2015
- ↑ Moosakhail, Zabihullah (27 ستمبر 2015). "Two of eight Afghans missing after Hajj stampede confirmed dead as death toll mounts to 769". دی فرنٹیئر پوسٹ. https://web.archive.org/web/20181224180942/https://thefrontierpost.com/article/340522/two-of-eight-afghans-missing-after-hajj-stampede-confirmed-dead-as-death-toll-mounts-to-769/. Retrieved on 4 اکتوبر 2015.
- ↑ "Bousculade de Mina (La Mecque): le nombre de hadjis algériens décédés s'élève à 46 (MAE)" (in French). Algérie Presse Service. 2 نومبر 2015. http://www.aps.dz/algerie/30872-bousculade-de-mina-la-mecque-le-nombre-de-hadjis-algériens-décédés-s-élève-à-46-mae. Retrieved on 2 نومبر 2015.
- ↑ "Hajj stampede: Bangladesh death toll climbs to 137". The Daily Star. 18 اکتوبر 2015. https://web.archive.org/web/20181224181136/https://www.thedailystar.net/country/hajj-stampede-bangladesh-death-toll-climbs-137-159019. Retrieved on 27 اکتوبر 2015.
- ↑ "52 morts, 41 disparus et deux blessés graves lors de la bousculade de Mina" (in French). aCotonou. 14 اکتوبر 2015. https://web.archive.org/web/20181224181133/http://news.acotonou.com/h/70745.html. Retrieved on 27 اکتوبر 2015.
- ↑ D.H. (15 اکتوبر 2015). "Burkina/bousculade de La Mecque: deuil national de trois jours" (in French). Agence Nationale de l'Information. https://web.archive.org/web/20181224181101/http://nna-leb.gov.lb/fr/show-news/51237/Burkina-bousculade-de-La-Mecque-deuil-nati. Retrieved on 27 اکتوبر 2015.
- ↑ "Un pèlerin burundais décédé à la Mecque et six autres portés disparus" (in French). StarAfrica. 26 ستمبر 2015. https://web.archive.org/web/20181224180906/https://fr.starafrica.com/actualites/un-pelerin-burundais-decede-a-la-mecque-et-six-autres-portes-disparus.html. Retrieved on 27 اکتوبر 2015.
- ↑ Ayissi, Bertrand (28 اکتوبر 2015). "Bousculade à la Mecque: Deux autres Camerounais retrouvés morts" (in French). Camer.be. https://web.archive.org/web/20181224181048/http://www.camer.be/46568/11:1/bousculade-a-la-mecque-deux-autres-camerounais-retrouves-morts-cameroon.html. Retrieved on 2 نومبر 2015.
- ↑ "Hajj Stampede: CPDM government trading conspiracy theories". Cameroon Concord. 17 اکتوبر 2015. https://web.archive.org/web/20181224180859/http://cameroon-concord.com/news/religion/item/4460-hajj-stampede-cpdm-government-trading-conspiracy-theories. Retrieved on 27 اکتوبر 2015.
- ↑ "Le Tchad perd 52 pèlerins dans la bousculade mortelle de La Mecque". چائنا ریڈیو انٹرنیشنل. 11 اکتوبر 2015. https://web.archive.org/web/20181224181120/http://french.cri.cn/621/2015/10/11/701s452310.htm. Retrieved on 27 اکتوبر 2015.
- ↑ "Four Chinese pilgrims confirmed dead in Hajj stampede". NewsGD.com. 30 ستمبر 2015. https://web.archive.org/web/20181224181125/http://www.newsgd.com/news/2015-09/30/content_133904725.htm. Retrieved on 27 اکتوبر 2015.
- ↑ "Deux pèlerins djiboutiens portés disparus suite à la bousculade de la Mecque ont été retrouvés morts" (in French). چائنا ریڈیو انٹرنیشنل. 5 اکتوبر 2015. https://web.archive.org/web/20181224181021/http://french.cri.cn/621/2015/10/05/702s451619.htm. Retrieved on 27 اکتوبر 2015.
- ↑ "Egypt: Six Egyptians Return After Being Reported Missing in Haj Stampede". Aswat Masriya/Thomson Reuters Foundation. 12 اکتوبر 2015. https://web.archive.org/web/20181224181002/http://en.aswatmasriya.com/news/details/10105. Retrieved on 27 اکتوبر 2015.
- ↑ "Number of Egyptian deaths in hajj stampede reaches 190". Ahram Online. 25 اکتوبر 2015. https://web.archive.org/web/20181224181019/http://english.ahram.org.eg/NewsContent/1/64/161816/Egypt/Politics-/Number-of-Egyptian-deaths-in-hajj-stampede-reaches.aspx. Retrieved on 1 نومبر 2015.
- ↑ "Ethiopians killed by Hajj stampede rises to 53". 20 اکتوبر 2015. https://web.archive.org/web/20181224181129/https://en.starafrica.com/news/ethiopians-killed-by-hajj-stampede-rises-to-53.html. Retrieved on 26 اکتوبر 2015.
- ↑ "Missing Gambian Pilgrims Confirmed Dead in Saudi Arabia". Jollof News. 26 اکتوبر 2015. https://web.archive.org/web/20181224181043/https://www.jollofnews.com/religion/927-missing-gambian-pilgrims-confirmed-dead-in-saudi-arabia. Retrieved on 26 اکتوبر 2015.
- ↑ "Ghana: Hajj death toll rises to 17". StarAfrica. Agence de Presse Africaine. 20 اکتوبر 2015. https://web.archive.org/web/20181224181015/https://en.starafrica.com/news/ghana-hajj-death-toll-rises-to-17.html. Retrieved on 26 اکتوبر 2015.
- ↑ "Death toll of Indians in the Hajj stampede rises to 114, 10 missing". Global News Connect. 12 اکتوبر 2015. https://web.archive.org/web/20181224181053/https://salespage.flippa.com/. Retrieved on 26 اکتوبر 2015.
- ↑ "Identification process ends, Indonesian victims in Mina incident reach 129 people". Republika Online. 17 اکتوبر 2015. https://web.archive.org/web/20181224181117/https://www.republika.co.id/berita/en/national-politics/15/10/17/nwczgm317-identification-process-ends-indonesian-victims-in-mina-incident-reach-129-people. Retrieved on 30 اکتوبر 2015.
- ↑ "Bodies of all missing Iranian Hajj pilgrims identified". Tehran Times. 7 جنوری 2016. https://web.archive.org/web/20181224180930/https://www.tehrantimes.com/news/252037/Bodies-of-all-missing-Iranian-Hajj-pilgrims-identified. Retrieved on 7 جنوری 2016.
- ↑ "Chief of Baghdad crimes unit died in hajj stampede". Rudaw. 27 ستمبر 2015. https://web.archive.org/web/20181224181104/http://www.rudaw.net/english/middleeast/iraq/270920151. Retrieved on 26 اکتوبر 2015.
- ↑ "Bousculade de Mina: le nombre de pèlerins ivoiriens décédés passe de 14 à 52" (in French). Abidjan.net. 17 اکتوبر 2015. https://web.archive.org/web/20181224181045/http://news.abidjan.net/h/567176.html. Retrieved on 26 اکتوبر 2015.
- ↑ Ghazal, Mohammad (6 اکتوبر 2015). "Jordanian missing after stampede found dead—Saudi authorities". The Jordan Times. https://web.archive.org/web/20181224180914/http://www.jordantimes.com/news/local/jordanian-missing-after-stampede-found-dead-—-saudi-authorities. Retrieved on 26 اکتوبر 2015.
- ↑ Mwakio, Philip (22 اکتوبر 2015). "16 Kenyans died in Mecca stampede, Supkem says". The Standard. https://web.archive.org/web/20181224181024/https://www.standardmedia.co.ke/article/2000180380/16-kenyans-died-in-mecca-stampede-supkem-says/. Retrieved on 26 اکتوبر 2015.
- ↑ "Lebanese imam among dead from hajj stampede". AhlulBayt News Agency. 31 اکتوبر 2015. https://web.archive.org/web/20181224181051/http://en.abna24.com/service/middle-east-west-asia/archive/2015/10/31/717800/story.html. Retrieved on 1 نومبر 2015.
- ↑ "Libyan fatalities in Hajj stampede rises to 10: official". Libya's Channel. 1 اکتوبر 2015. http://en.libyaschannel.com/2015/10/01/libyan-death-toll-in-hajj-stampede-hits-10-several-missing-official/. Retrieved on 26 اکتوبر 2015.
- ↑ "One Malaysian pilgrim killed in Mina stampede". New Straits Times. 28 ستمبر 2015. https://web.archive.org/web/20181224181030/https://www.nst.com.my/news/2015/09/one-malaysian-pilgrim-killed-mina-stampede. Retrieved on 26 اکتوبر 2015.
- ↑ Salif (17 دسمبر 2015). "Mali: Bousculade meurtrière de mina: Les chiffres du ministre des Affaires religieuses" (in French). MaliActu.net. https://web.archive.org/web/20181224180905/https://maliactu.net/mali-bousculade-meurtriere-de-mina-les-chiffres-du-ministre-des-affaires-religieuses/. Retrieved on 17 دسمبر 2015.
- ↑ "Bousculade Mina: le Comité de crise des agences de voyages à la Mecque envisage des tests ADN" (in French). Studio Tamani. 12 نومبر 2015. https://web.archive.org/web/20181224180951/https://www.studiotamani.org/index.php/societe/5747-bousculade-mina-le-comite-de-crise-des-agences-de-voyages-a-la-mecque-envisage-des-tests-adn. Retrieved on 14 نومبر 2015.
- ↑ "Le bilan de la bousculade géante de La Mecque encore revu à la hausse" (in French). SFR News Réunion. 16 اکتوبر 2015. https://web.archive.org/web/20181224181027/http://news.sfr.re/Le-bilan-de-la-bousculade-geante-de-La-Mecque-encore-revu-a-la-hausse_a9799.html. Retrieved on 26 اکتوبر 2015.
- ↑ "Bousculade de Mina: Le bilan des victimes parmi les pèlerins marocains s'élève à 42 décès" (in French). ہف پوسٹ. 28 اکتوبر 2015. https://web.archive.org/web/20181224180915/https://www.huffpostmaghreb.com/2015/10/28/bousculade-mina-victime-pelerins-marocains-42-deces_n_8405826.html?ec_carp=4196062122729323631. Retrieved on 2 نومبر 2015.
- ↑ Thu, Ei Ei (29 ستمبر 2015). "Death toll rises after Mecca tragedy". Myanmar Times. https://web.archive.org/web/20181224180956/https://www.mmtimes.com/national-news/16723-death-toll-rises-after-mecca-tragedy.html. Retrieved on 26 اکتوبر 2015.
- ↑ ۵۱.۰ ۵۱.۱ Weaver, Matthew (25 ستمبر 2015). "Saudi Arabia under pressure to improve safety at Mecca after fatal hajj crush". دی گارڈین. https://web.archive.org/web/20181224180858/https://www.theguardian.com/world/2015/sep/25/saudi-arabia-hajj-stampede-mecca-safety. Retrieved on 26 اکتوبر 2015.
- ↑ "Point de presse du comité interministériel de suivi des événements de Mina, en Arabie Saoudite: 78 morts, 41 personnes portées disparues, et 34 autres blessées à la date du 15 octobre" (in French). Kakaki Niger. 16 اکتوبر 2015. https://web.archive.org/web/20181224181107/http://kakakiniger.net/#!Point-de-presse-du-comité-interministériel-de-suivi-des-événements-de-Mina-en-Arabie-Saoudite-78-morts-41-personnes-portées-disparues-et-34-autres-blessées-à-la-date-du-15-octobre/cjds/5624e24a0cf2c3576e661a8c. Retrieved on 25 اکتوبر 2015.
- ↑ Chibuike, Orih (17 نومبر 2015). "Hajj stampede: 44 Nigerians still missing, 2 still receiving treatment, 274 confirmed dead". The Nigerian Voice. https://web.archive.org/web/20181224180935/https://www.thenigerianvoice.com/news/196838/1/hajj-stampede-44-nigerians-still-missing-2-still-r.html. Retrieved on 18 نومبر 2015.
- ↑ Jimoh, Abbas (24 دسمبر 2015). "FG: 2015 hajj management impressive despite tragedies". Daily Trust. https://web.archive.org/web/20181224180911/http://www.dailytrust.com.ng/news/general/fg-2015-hajj-management-impressive-despite-tragedies/125914.html. Retrieved on 24 دسمبر 2015.
- ↑ Muscat, Regimon K. (3 اکتوبر 2015). "Missing Omani pilgrim’s body found, laid to rest in Saudi". Times of Oman. http://timesofoman.com/article/68831/Oman/Government/Missing-Haj-pilgrim-from-Oman-declared-dead. Retrieved on 25 اکتوبر 2015.
- ↑ Jabri, Parvez (20 نومبر 2015). "Total 188 Pakistanis died in Mina stampede, crane-crash incident: Sartaj Aziz". بزنس ریکارڈر. Associated Press of Pakistan. http://www.brecorder.com/pakistan/politics-a-policy/262306-total-188-pakistanis-died-in-mina-stampede-crane-crash-incident-sartaj-aziz.html. Retrieved on 20 نومبر 2015.
- ↑ Sehrish Wasif (30 اکتوبر 2015). "List out of Hajj pilgrims who did not make it back". دی ایکسپریس ٹریبیون. https://web.archive.org/web/20181224181057/https://tribune.com.pk/story/981788/finalised-at-last-list-out-of-hajj-pilgrims-who-did-not-make-it-back/. Retrieved on 1 نومبر 2015.
- ↑ Lee-Brago, Pia (26 ستمبر 2015). "Pinoy among dead in hajj stampede". The Philippine Star. http://www.philstar.com/headlines/2015/09/26/1504064/pinoy-among-dead-hajj-stampede. Retrieved on 25 اکتوبر 2015.
- ↑ "Tragédie de Mina: 61 sénégalais morts, 4 perdus de vue (Bilan officiel provisoire)" (in French). ActuPrime. 9 اکتوبر 2015. https://web.archive.org/web/20181224180850/http://actuprime.com/tragedie-de-mina-61-senegalais-morts-4-perdus-de-vue-bilan-officiel-provisoire/. Retrieved on 25 اکتوبر 2015.
- ↑ Aziz, Abdoul (21 اکتوبر 2015). "Bousculade de Mina: le nombre de sénégalais décédés porté à 62" (in French). Senego. https://web.archive.org/web/20181224181009/https://senego.com/2015/10/21/bousculade-de-mina-le-nombre-de-senegalais-decedes-porte-a-62_274484.html. Retrieved on 25 اکتوبر 2015.
- ↑ Siriwardana, Ajith (6 اکتوبر 2015). "Lankan pilgrim's body found in Mecca". The Daily Mirror. https://web.archive.org/web/20181224181131/http://www.dailymirror.lk/90251/lankan-pilgrim-s-body-found-in-mecca. Retrieved on 24 اکتوبر 2015.
- ↑ "Sudan says 30 of its nationals dead in Hajj stampede". Sudan Tribune. 8 اکتوبر 2015. https://web.archive.org/web/20181224181047/http://www.sudantribune.com/spip.php?article56658. Retrieved on 24 اکتوبر 2015.
- ↑ "Death toll of TZ’s pilgrims rises to 32". The Citizen. 21 نومبر 2015. https://web.archive.org/web/20181224180855/https://www.thecitizen.co.tz/News/-/1840340/2965318/-/89pjdv/-/index.html. Retrieved on 23 نومبر 2015.
- ↑ "Pèlerinage : Le bilan des Tunisiens morts à Mina s’alourdit" (in French). Kapitalis. 31 اکتوبر 2015. https://web.archive.org/web/20181224181055/http://kapitalis.com/tunisie/2015/10/31/pelerinage-le-bilan-des-tunisiens-morts-a-mina-salourdit/. Retrieved on 2 نومبر 2015.
- ↑ "Turkish death toll in hajj stampede rises to seven". Hürriyet Daily News. 9 اکتوبر 2015. https://web.archive.org/web/20181224181034/http://www.hurriyetdailynews.com/turkish-death-toll-in-hajj-stampede-rises-to-seven----89656. Retrieved on 24 اکتوبر 2015.
- ↑ "Hajj stampede: Two Ugandan pilgrims still missing". StarAfrica. 19 اکتوبر 2015. https://web.archive.org/web/20181224181035/https://en.starafrica.com/news/hajj-stampede-two-ugandan-pilgrims-still-missing.html. Retrieved on 24 اکتوبر 2015.
- ↑ Dearden, Lizzie (26 ستمبر 2015). "The death toll of the Hajj stampede has risen to at least 769". The Independent. https://web.archive.org/web/20181224181122/https://www.independent.co.uk/news/world/middle-east/hajj-stampede-death-toll-rises-to-at-least-769-after-victims-die-in-hospital-a6668346.html. Retrieved on 24 اکتوبر 2015.
باہرلے جوڑ[سودھو]
|
- Pages with graphs
- Pages with disabled graphs
- صفحات مع خاصیت P276
- صفحات مع خاصیت P17
- صفحات مع خاصیت P585
- صفحات مع خاصیت P625
- صفحات مع خاصیت P1120
- صفحات مع خاصیت P1339
- ٹُٹے ہوئے جوڑاں آلے صفحے
- 2015ء وچ انسانی بھگدڑ
- 2015ء وچ سعودی عرب
- اسلام وچ 2015ء
- ایران سعودی عرب تعلقات
- دوران حج حادثات
- دوران وچ حج حادثات
- سعودی عرب وچ انسانی بھگدڑ
- سعودی عرب وچ حادّاتی اموات
- عبادت گاہاں وچ سانحات
- فلم شدہ حادّاتی اموات
- کامنز گٹھ جس دا ربط ویکی ڈیٹا اُتے اے
- مقالے جنہاں وچ عربی بولی دا متن اے
- مقالے جنہاں وچ فارسی بولی دا متن اے
- مکہ مکرمہ وچ اکیہويں صدی
- نقشیاں نال صفحے