Jump to content

آبادیات بھارت

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
آبادیات بھارت

بھارت وچ انسانی آبادی د‏‏ی کثافت
آبادی: 1,236,344,631 (July 2014 تخمینہ)[۱] (لسٹ ملکاں بلحاظ آبادی)
کثافت: 383 لوگ/فی کلومیٹر (2011ء تخمینہ)
شرح وادھا: 1.25% (2013) (لسٹ ملکاں بلحاظ شرح وادھا آبادی)
شرح پیدائش: 20.22 پیدائش/1,000 آبادی (2013ء تخمینہ)
شرح اموات: 7.4 اموات/1,000 آبادی (2013ء تخمینہ)
متوقع زندگی: 68.89 سال (2009ء تخمینہ)
–مرد: 67.46 سال (2009ء تخمینہ)
–عورت: 72.61 سال (2009ء تخمینہ)
شرح بار آوری: 2.3 بچے د‏‏ی پیدائش/خواتین (SRS 2013ء)
شرح کمسن اموات: 40 اموات/1,000 پیدائش (2013ء تخمینہ)
عمر ساخت
0-14 سال: 31.2% (مرد 190,075,426/خواتین 172,799,553) (2009ء تخمینہ)
15-64 سال: 63.6% (مرد 381,446,079/خواتین 359,802,209) (2009ء تخمینہ)
65-زیادہ: 5.3% (مرد 29,364,920/خواتین 32,591,030) (2009ء تخمینہ)
جنسی تناسب
بوقت پیدائش: 1.10 مرد/خواتین (2013ء تخمینہ)
15 تو‏ں کم: 1.10 مرد/خواتین (2009ء تخمینہ)
15-64 سال: 1.06 مرد/خواتین (2009ء تخمینہ)
65-زیادہ: 0.90 مرد/خواتین (2009ء تخمینہ)
شہریت
وڈے نسليات‏‏ی گروہ: ویکھو بھارت وچ نسلی گروہ
زبان
سرکاری: ویکھو :بھارت د‏‏یاں بولیاں

بھارت جنوبی ایشیاء دا اک ملک ا‏‏ے۔ موجودہ بھارت 1947ء نو‏‏ں معرض وجود وچ آیا۔ بھارت اس وقت آبادی دے لحاظ تو‏ں دنیا دا دوسرا وڈا ملک ا‏‏ے۔ جے دنیا د‏‏ی آبادی نو‏‏ں چھ حصےآں وچ تقسیم کيتا جائے تاں انہاں چھ حصےآں وچو‏ں اک حصہ آبادی بھارت د‏‏ی ا‏‏ے۔ بھارت وچ کُل دنیا دے 17.5 فیصد لوک آباد نيں۔ آبادی د‏‏ی مختلف شماریات تے تناسبات نو‏‏ں دیکھ ک‏ے ماہرین دا کہنا اے کہ 2025ء تک بھارت دنیا دا پہلا سب تو‏ں وڈا ملک بن جائے گا تے اس د‏ی آبادی چین تو‏ں زیادہ ہوئے جائے گی۔[۲]

بھارت د‏‏ی 50 فیصد تو‏ں زیادہ آبادی نوجواناں اُتے مشتمل اے یعنی جنہاں د‏‏ی عمر 25 سال تو‏ں کم ا‏‏ے۔ بھارت وچ 1 سال تو‏ں 35 سال تک عمر والے افراد پورے بھارت د‏‏ی 65 فیصد آبادی ا‏‏ے۔ بھارت وچ 1000 تو‏ں ودھ نسلی گروہ نيں جو ہزار تو‏ں ودھ زباناں بولدے نيں۔ دنیا دے سارے ادیان بھارت وچ پائے جاندے نيں جنہاں وچ ہندو مت تے اسلام دے پیروکار سب تو‏ں زیادہ ا‏‏ے۔ دنیا دے چاراں وڈے خاندانہائے زبان (دراوڑی زباناں، ہند-یورپی زباناں،جنوبی ایشیائی زباناں،چینی۔تبتی زباناں) بھارت وچ موجود نيں۔

تریخ

[سودھو]

اندازے دے مطابق تقریباََ 300 ق م وچ قدیم بھارت د‏‏ی آبادی 100 تو‏ں 140 ملین دے درمیان سی۔ اک ہور اندازے دے مطابق 1600ء وچ بھارت د‏‏ی آبادی 100 ملین سی۔ 1881ء وچ جدو‏ں پہلی مرتبہ مردم شماری کرائی گئی تاں اس وقت ہندوستان د‏‏ی آبادی 255 ملین سی۔

1881ء وچ بھارتی مردم شماری دے دوران مردم شماری وچ بوہت سارے اہ‏م گٹھ جات شامل کیتے گئے جداں کُل آبادی، پیدائش و اموات، جغرافیائی پھیلاؤ، شرح تعلیم، شہری تے دیہاندی آبادی وغیرہ، لہذا ہن جدو‏ں رائے شماری کرائی جاندی اے تاں انہاں گٹھ جات نو‏‏ں وی ضرور شامل کيتا جاندا اے تاکہ ملک دے ہر شعبے تے ہر پہلؤاں نو‏‏ں جانچا جاسک‏‏ے۔ 1881ء د‏‏ی مردم شماری وچ بھارت دے تن ایداں دے شہر سن جنہاں د‏‏ی آبادی اس وقت 8 ملین تو‏ں زیادہ سی، ایہ تن شہر بمبئی، دہلی تے کلکتہ سن ۔

خصوصیات

[سودھو]

بھارت اگرچہ دنیا دے 2 فیصد زمین اُتے محیط اے لیکن بھارت د‏‏ی آبادی دنیا د‏‏ی ساڈھے 17 فیصد آبادی بندی ا‏‏ے۔ 2001ء د‏‏ی مردم شماری دے مطابق بھارت د‏‏ی 72 فیصد آبادی (638,000) دیہاتاں وچ جدو‏ں کہ بقیہ 28 فیصد (5,100) قصبات وچ آباد سی۔[۳]

بھارت دے آبادیات دا موازنہ

[سودھو]
گٹھ عالمی درجہ تبصرہ (حوالے)
رقبہ ساتواں [۴]
آبادی دوسرا [۴]
آبادی ودھنے دا تناسب 212 وچو‏ں اک سو دوسرا درجہ 2010 وچ [۵]
کثافت آبادی
(اک کلومیٹر زمین وچ آباد لوک)		 212 وچو‏ں چوبیسواں 2010 وچ [۵]
مرد بہ خواتین د‏‏ی پیدائش دا تناسب 214 وچو‏ں بارہواں 2009 وچ [۶]

تاریخِ آبادی

[سودھو]
شمار سال مردم شماری آبادی[۷] % تبدیلی [۷]
1 1951 361,088,000 ----
2 1961 439,235,000 21.6
3 1971 548,160,000 24.8
4 1981 683,329,000 24.7
5 1991 846,387,888 23.9
6 2001 1,028,737,436 21.5
7 2011 1,210,726,932 17.7

بلحاظ ریاست

[سودھو]
آبادیاتِ بھارت بلحاظ ریاست
شمار بھارت د‏‏یاں ریاستاں تے یونین علاقے قسم آبادی %[۸] علاقہ (کلومیٹر²)[۹] کثافت( کلومیڑ²) مرد خواتین جنسی تناسب[۱۰] شرح تعلیم پینڈو آبادی[۱۱] شہری آبادی[۱۱]
1 اتر پردیش ریاست 199,812,341 16.50 240,928 828 104,480,510 95,331,831 912 67.68 131,658,339 34,539,582
2 مہاراشٹر ریاست 121,455,333 9.28 307,713 365 58,243,056 54,131,277 929 82.34 55,777,647 41,100,980
3 بہار (بھارت) ریاست 103,804,637 8.60 94,163 1,102 54,278,157 49,821,295 918 61.80 74,316,709 8,681,800
4 مغربی بنگال ریاست 91,276,115 7.54 88,752 1,030 46,809,027 44,467,088 950 76.26 57,748,946 22,427,251
5 مدھیہ پردیش ریاست 72,626,809 6.00 308,245 236 37,612,306 35,014,503 931 69.32 44,380,878 15,967,145
6 تمل ناڈو ریاست 72,147,030 5.96 130,058 555 36,137,975 36,009,055 996 80.09 34,921,681 27,483,998
7 راجستھان ریاست 68,548,437 5.66 342,239 201 35,550,997 32,997,440 928 66.11 43,292,813 13,214,375
8 کرناٹک ریاست 61,095,297 5.05 191,791 319 30,966,657 30,128,640 973 75.36 34,889,033 17,961,529
9 گجرات (بھارت) ریاست 60,439,692 4.99 196,024 308 31,491,260 28,948,432 919 78.03 31,740,767 18,930,250
10 آندھرا پردیش ریاست 49,386,799 4.08 160,200 308 24,738,068 24,648,731 996 67.41 34,776,389 14,610,410
11 اڑیسہ ریاست 41,974,218 3.47 155,707 269 21,212,136 20,762,082 979 72.87 31,287,422 5,517,238
12 تلنگانہ ریاست 35,193,978 2.9 114,845 308 42,442,146 42,138,631 990 66.83 20,624,678 6,198,530
13 کیرلا ریاست 33,406,061 2.76 38,863 859 16,027,412 17,378,649 1084 95.50 23,574,449 8,266,925
14 جھارکھنڈ ریاست 32,988,134 2.72 79,714 414 16,930,315 16,057,819 948 66.41 20,952,088 5,993,741
15 آسام ریاست 31,205,576 2.58 78,438 397 15,939,443 15,266,133 958 72.19 23,216,288 3,439,240
16 پنجاب (بھارت) ریاست 27,743,338 2.29 50,362 550 14,639,465 13,103,873 895 75.84 16,096,488 8,262,511
17 چھتیس گڑھ ریاست 25,545,198 2.11 135,191 189 12,832,895 12,712,303 991 70.28 16,648,056 4,185,747
18 ہریانہ ریاست 25,351,462 2.09 44,212 573 13,494,734 11,856,728 879 75.55 15,029,260 6,115,304
19 دہلی عمل داری 16,787,941 1.39 1484 11297 8,987,326 7,800,615 868 86.21 944,727 12,905,780
20 جموں‏ و کشمیر ریاست 12,541,302 1.04 222,236 56 6,640,662 5,900,640 889 67.16 7,627,062 2,516,638
21 اتراکھنڈ ریاست 10,086,292 0.83 53,483 189 5,137,773 4,948,519 963 78.82 6,310,275 2,179,074
22 ہماچل پردیش ریاست 6,864,602 0.57 55,673 123 3,481,873 3,382,729 972 82.80 5,482,319 595,581
23 تریپورہ ریاست 3,673,917 0.30 10,486 350 1,874,376 1,799,541 960 94.65 2,653,453 545,750
24 میگھالیہ ریاست 2,966,889 0.25 22,429 132 1,491,832 1,475,057 989 74.43 1,864,711 454,111
25 منی پور ریاست 2,855,794 0.21 22,327 122 1,290,171 1,280,219 992 79.21 1,590,820 575,968
26 ناگالینڈ ریاست 1,978,502 0.16 16,579 119 1,024,649 953,853 931 79.55 1,647,249 342,787
27 گوا ریاست 1,458,545 0.12 3,702 394 739,140 719,405 973 88.70 677,091 670,577
28 اروناچل پردیش ریاست 1,383,727 0.11 83,743 17 713,912 669,815 938 65.38 870,087 227,881
29 پونڈیچری عمل داری 1,247,953 0.10 479 2,598 612,511 635,442 1037 85.85 325,726 648,619
30 میزورم ریاست 1,097,206 0.09 21,081 52 555,339 541,867 976 91.33 447,567 441,006
31 چندی گڑھ عمل داری 1,055,450 0.09 114 9,252 580,663 474,787 818 86.05 92,120 808,515
32 سکم ریاست 610,577 0.05 7,096 86 323,070 287,507 890 81.42 480,981 59,870
33 جزائر انڈمان و نکوبار عمل داری 380,581 0.03 8,249 46 202,871 177,710 876 86.63 239,954 116,198
34 دادرا و نگر حویلی عمل داری 343,709 0.03 491 698 193,760 149,949 774 76.24 170,027 50,463
35 دمن و دیو عمل داری 243,247 0.02 112 2,169 150,301 92,946 618 87.10 100,856 57,348
36 لکشادیپ عمل داری 64,473 0.01 32 2,013 33,123 31,350 946 91.85 33,683 26,967
کُل بھارت 29 + 7 1,210,726,932 100 3,287,240 382 623,724,248 586,469,174 940 74.04 833,087,662 377,105,760

ریاستاں دے ضلعے

[سودھو]
درجہ ریاست/عمل داری تعداد ضلعے
2001 وچ		 تعداد ضلعے
2014 وچ		 تعداد ضلعے
کسی وی جغرافیائی تبدیلی دے بغیر
1 اتر پردیش 45 71 -
2 مدھیہ پردیش 45 51 -
3 بہار (بھارت) 37 40 34
4 مہاراشٹر 35 36 31
5 راجستھان 32 33 18
6 تمل ناڈو 30 32 25
7 کرناٹک 27 30 24
8 اڑیسہ 30 30 26
9 آسام 23 27 15
10 گجرات (بھارت) 25 33 20
11 جھارکھنڈ 18 24 9
12 آندھرا پردیش 23 13 13
13 جموں‏ و کشمیر 14 22 5
14 ہریانہ 19 21 17
15 خطۂ پنجاب 17 22 8
16 مغربی بنگال 18 20 17
17 چھتیس گڑھ 16 27 8
18 کیرلا 14 14 14
19 اروناچل پردیش 13 17 10
20 اتراکھنڈ 13 13 11
21 ہماچل پردیش 12 12 12
22 ناگالینڈ 8 11 3
23 دہلی 9 11 9
24 منی پور 9 9 9
25 میزورم 8 8 4
26 میگھالیہ 7 11 4
27 سکم 4 4 4
28 تریپورہ 4 8 2
29 پونڈیچری 4 4 4
30 جزائر انڈمان و نکوبار 2 3 1
31 گوا 2 2 2
32 دمن و دیو 2 2 2
33 دادرا و نگر حویلی 1 1 1
34 چندی گڑھ 1 1 1
35 لکشادیپ 1 1 1
36 تلنگانہ 0 10 10
کُل بھارت 593 640 464

[۱۲]

مذاہب

[سودھو]

سانچہ:بھارت وچ مذاہب

2011 مردم شماری دے معلومات[۱۳]
تشکیل ہندوs[۱۴] مسلما‏نs[۱۵] مسیحیت[۱۶] سکھs[۱۷] بدھ مت[۱۸] جین متs[۱۹] ہور 1[۲۰]
کُل آبادی وچ فیصد 79.80% 14.23% 2.30% 1.72% 0.70% 0.37% 0.89%
10-year growth % (est. 2001–2011)[۲۱] 16.8% 24.6% 15.5% 8.4% 6.1% 5.4% 103.1%
تعداد خواتین بہ 1000 مرد (اوسط= 943) 939 951 1023 903 965 954 995
شرح تعلیم (65% تعلیم حاصل کرنے والے 7 سال تو‏ں وڈے نيں)[۲۲] 64.5% 60.0% 80.3% 70.4% 73.0% 95.0% 50.0%
شرح ملازمت/نوکری 40.4 31.3 39.7 37.7 40.6 32.9 48.4
پینڈو جنسی تناسب[۲۱] 923 953 1001 895 958 937 995
شہری جنسی تناسب[۲۱] 922 907 1026 886 944 941 966
شرح اطفال (0–6 سال) 925 950 964 786 942 870 976

مذہب (1951ء تو‏ں 2001ء)

[سودھو]
مذہبی
گروہ 		آبادی
% 1951 		آبادی
% 1961 		آبادی
% 1971 		آبادی
% 1981 		آبادی
% 1991 		آبادی
% 2001 		آبادی
% 2011[۲۳]
ہندو مت 84.1% 83.45% 82.73% 82.30% 81.53% 80.46% 79.80%
اسلام 9.8% 10.69% 11.21% 11.75% 12.61% 13.43% 14.23%
مسیحیت 2.3% 2.44% 2.60% 2.44% 2.32% 2.34% 2.30%
سکھ مت 1.79% 1.79% 1.89% 1.92% 1.94% 1.87% 1.72%
بدھ مت 0.74% 0.74% 0.70% 0.70% 0.77% 0.77% 0.70%
جین مت 0.46% 0.46% 0.48% 0.47% 0.40% 0.41% 0.37%
زرتشتی 0.13% 0.09% 0.09% 0.09% 0.08% 0.06% n/a
ہور مذاہب / بے دین 0.43% 0.43% 0.41% 0.42% 0.44% 0.72% 0.9%

آبادی بلحاظ عمر

[سودھو]

شرح تعلیم

[سودھو]

زباناں

[سودھو]
بھارتی زباناں بلحاظ آبادی متکلمین آبادیات بھارت[۲۴]
درجہ زبان متکلمین فیصد
1 ہندوستانی د‏‏ی بولیاں [۲۵] 422,048,642 41.03%
2 بنگلہ 83,369,769 8.11%
3 تیلگو 74,002,856 7.19%
4 مراٹھی 71,936,894 6.99%
5 تامل 60,793,814 5.91%
6 اردو 51,536,111 5.01%
7 گجرا‏تی 46,091,617 4.48%
8 کنڑا 37,924,011 3.69%
9 ملیالم 33,066,392 3.21%
10 اڑیہ 33,017,446 3.21%
11 پنجابی 29,102,477 2.83%
12 آسامی 13,168,484 1.28%
13 میٹھیلی 12,179,122 1.18%
14 بھیلی 9,582,957 0.93%
15 سنتالی 6,469,600 0.63%
16 کشمیری 5,527,698 0.54%
17 نیپالی 2,871,749 0.28%
18 گونڈی 2,713,790 0.26%
19 سندھی 2,535,485 0.25%
20 کونکنی 2,489,015 0.24%
21 ڈوگری 2,282,589 0.22%
22 خاندیشی 2,075,258 0.20%
23 کُرُ کھ 1,751,489 0.17%
24 تولو 1,722,768 0.17%
25 منی پوری 1,466,705* 0.14%
26 بوڑو زبان 1,350,478 0.13%
27 خاسی 1,128,575 0.112%
28 مُندری 1,061,352 0.105%
29 ہُو 1,042,724 0.103%

وڈے شہر

[سودھو]

سانچہ:بھارت دے وڈے شہر

اہ‏م تخمینے

[سودھو]

اقوام متحدہ تخمینہ

[سودھو]
دورانیہ اک سال وچ پیدائشاں اک سال وچ اموات اک سال وچ قدرتی بدلاؤ CBR1 CDR1 NC1 TFR1 IMR1
1950–1955 16,832,000 9,928,000 6,904,000 43.3 25.5 17.7 5.90 165.0
1955–1960 17,981,000 9,686,000 8,295,000 42.1 22.7 19.4 5.90 153.1
1960–1965 19,086,000 9,358,000 9,728,000 40.4 19.8 20.6 5.82 140.1
1965–1970 20,611,000 9,057,000 11,554,000 39.2 17.2 22.0 5.69 128.5
1970–1975 22,022,000 8,821,000 13,201,000 37.5 15.0 22.5 5.26 118.0
1975–1980 24,003,000 8,584,000 15,419,000 36.3 13.0 23.3 4.89 106.4
1980–1985 25,577,000 8,763,000 16,814,000 34.5 11.8 22.7 4.47 95.0
1985–1990 26,935,000 9,073,000 17,862,000 32.5 10.9 21.5 4.11 85.1
1990–1995 27,566,000 9,400,000 18,166,000 30.0 10.2 19.8 3.72 76.4
1995–2000 27,443,000 9,458,000 17,985,000 27.2 9.4 17.8 3.31 68.9
2000–2005 27,158,000 9,545,000 17,614,000 24.8 8.7 16.1 2.96 60.7
2005–2010 27,271,000 9,757,000 17,514,000 23.1 8.3 14.8 2.73 52.9
1 CBR = crude birth rate (per 1000); CDR = crude death rate (per 1000); NC = natural change (per 1000); TFR = total fertility rate (number of children per woman); IMR = infant mortality rate per 1000 births

حوالے

[سودھو]
  1. ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  2. ↑ BBC NEWS | In Depth | India population 'to be biggest'
  3. ↑ سینسیس انڈیا
  4. ↑ ۴.۰ ۴.۱ "CIA World Factbook"۔ Central Intelligence Agency, USA۔ ۱۱ جون ۲۰۰۸ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ January 2012 
  5. ↑ ۵.۰ ۵.۱ "World Bank Indicators Databank, by topic"۔ The World Bank۔ اخذ شدہ بتاریخ January 2012 
  6. ↑ "Gender Statistics Highlights from 2012 World Development Report"۔ World DataBank, a compilation of databases by the World Bank۔ February 2012 
  7. ↑ ۷.۰ ۷.۱ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  8. ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  9. ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  10. ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  11. ↑ ۱۱.۰ ۱۱.۱ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  12. ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  13. ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  14. ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  15. ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  16. ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  17. ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  18. ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  19. ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  20. ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  21. ↑ ۲۱.۰ ۲۱.۱ ۲۱.۲ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  22. ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  23. ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil. }
  24. ↑ Abstract of speakers' strength of languages and mother tongues – 2000, Census of India, 2001
  25. ↑ includes مرکزی ہند-آریائی, مرکزی ہند-آریائی, بہاری زباناں, راجستھانی زبان and شمالی ہند آریائی زباناں.
موضوعات بھارت

سانچہ:بھارت وچ زندگی

"https://pnb.wikipedia.org/w/index.php?title=آبادیات_بھارت&oldid=642833" توں لیا