Jump to content

عربی

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
(عربی بولی توں مڑجوڑ)
العربية
پنجابی: عربی
اچارنال-عَربِیہ
علاقہعرب ملکاں مشرق وسطیٰ، شمالی افریقہ، اسلام د‏‏ی مذہبی زبان
بولن والے
تقریبن 280 ملین پیدائشی مکلمین [۱] تے 250 ملین غیر پیدائشی مکلمین[۲] (date missing)
عربی ابجد، شامی ابجد (گرشونی[۱] [۲]
سرکاری حثیت
سرکاری بولی
25 ملکاں وچ دفتری بولی د‏‏ی حیثیت حاصل ا‏‏ے۔، انگریزی تے فرانسیسی دے بعد دفتری زباناں وچ تیسرا رتبہ [۳]
Regulated by اردن: مجمع اللغة العربیة الاردني


 الجزائر: المجلس الأعلى للغة العربیة بالجزائر
 سوڈان: مجمع اللغة العربية بالخرطوم (عربی بولی اکادمی، خرطوم)
 عراق: المجمع العلمي العراقي في بغداد (عراقی سائنس اکادمی)

 تونس: مؤسسة بيت الحكمة
 شام: مجمع اللغة العربية بدمشق
 لیبیا: مجمع اللغة العربية الليبي


 مصر: مجمع اللغة العربية بالقاهرة

 مراکش: عربی بولی اکادمی

 اسرائیل: مجمع اللغة العربية في حيفا[۴]
بولی کوڈ
ISO 639-1ar
ISO 639-2ara
ISO 639-3
ara
عربی زبان بولݨ والی دنیا دا نقشہ
عربی بولݨ والی دنیا دا نقشہ۔
سبز: واحد سرکاری زبان
نیلا: شریک سرکاری زبان

عربی (عربی: العربيةسامی زباناں وچ سبھ تو‏ں وڈی بولی اے تے عبرانی تے آرامی زباناں نال بہت مِلدی ا‏‏ے۔ جدید عربی کلاسیکی یا فصیح عربی د‏‏ی تھوڑی جہی بدلی ہوئی شکل ا‏‏ے۔ فصیح عربی قدیم زمانے تو‏ں ہی بہت ترقی یافتہ شکل وچ سی تے قرآن د‏‏ی بولی ہوݨ د‏‏ی وجہ تو‏ں زندہ ا‏‏ے۔ فصیح عربی تے بولی جان والی عربی وچ بوہتا فرق نئيں۔ عربی بولی نے اسلام د‏‏ی ترقی د‏‏ی وجہ تو‏ں مسلماناں د‏‏ی دوسریاں زباناں مثلن فارسی، ترکی، پنجابی تے اردو وغیرہ اُتے بڑا اثر پایا اے تے ایہناں زباناں وچ عربی دے بے شمار الفاظ موجود نيں۔ عربی نو‏‏ں مسلماناں د‏‏ی مذہبی زبان د‏‏ی حیثیت حاصل اے تے ساری دنیا دے مسلما‏ن قرآن پڑھن د‏‏ی وجہ تو‏ں عربی حروف تے لفظاں تو‏ں مانوس نيں۔ تریخ وچ عربی زبان د‏‏ی اہمیّت دے سبب بہت ساریاں مغربی زباناں وچ وی ایہدے لفظ شامل ہوئے۔

عربی دے کئی لہجے نيں، مثلن مصری، شامی، عراقی، حجازی وغیرہ۔ لیکن سارے لہجےآں دے وچ بولݨ والے اک دوسرے د‏‏ی گل چنگی طرحاں سمجھ سکدے نیں۔ ایہ سجّے تو‏ں کھبّے پاسّے نوں لِکھی جاندی اے تے ایہدے وچ 29 حروف تہجی نيں جیہناں نو‏ں حروف ابجد کہیا جاندا ا‏‏ے۔

عربی د‏‏ی وسعت فصاحت و بلاغت دا اندازہ اس گل تو‏ں کيتا جا سکدا اے کہ حروف تہجی وچو‏ں کوئی وی تن حروف کسے وی ترتیب نال ملا لئے جاݨ تاں اک بامعنی لفظ بݨ جاندا ا‏‏ے۔

تریخ

[سودھو]

قدیم عربی

[سودھو]

عرب قدیم زمانے وچ سامی زباناں د‏‏یاں وسیع قِسماں اُتے فخر کردے سی۔ جنوب مغرب وچ وکھ وکھ وسطی سامی زباناں بولیاں جاندیاں سی جو قدیم جنوبی عربی خاندان نال تعلق رکھدیاں سی۔ ایہ وی خیال کيتا جاندا اے کہ جدید جنوبی عربی زباناں (غیر مرکزی سامی زباناں) دیاں آباء و اجداد وی اُس وقت جنوبی عرب وچ بولیاں جاندیاں سن۔ شمال د‏‏ی طرف، شمالی حجاز دے نخلستاناں وچ دادانی تے تیمائی نو‏‏ں نوشتی بولی دے طور اُتے کچھ وقار حاصل سی۔ نَجد تے مغربی عرب دے کچھ حصےآں وچ اک بولی جو علماء دے نزدیک ثمودی جیم دے ناں تو‏ں مشہور ا‏‏ے۔ مشرقی عرب وچ قدیم جنوبی عربی تو‏ں ماخوذ اک لپی وچ تحریراں اک بولی د‏‏ی تصدیق کردیاں نیں جیہنوں حسائی کہیا جاندا اے۔ آخر وچ عرب دی شمال مغربی سرحد اُتے مختلف زباناں جو علماء دے نزدیک ثمودی ب، ثمودک د، سفائیہ تے حسمائیہ دے نام توں مشہور نیں۔ آخری دو عربی دیاں بعد دیاں شکلاں دے نال اہم خط تفریقِ لسانی دا اشتراک کردیاں نیں، مفکرین نوں ایہ نظریہ پیش کرن نوں کہندیاں نیں کہ صفاتی تے حسمائی دراصل عربی دیاں ابتدائی شکلاں نیں تے اوہناں نوں پرانی عربی سمجھیا جاݨا چاہیدا اے۔


سرکاری حیثیت

[سودھو]

عربی تھلے لکھے ملکاں وچ سرکاری بولی د‏‏ی حیثیت رکھدی اے:

ایہ تھلے لکھے مُلکاں د‏‏ی قومی زبان وی اے:

ہور دیکھو

[سودھو]

حوالے

[سودھو]
  1. S. Procházka, 2006, "Arabic"، Encyclopedia of Language and Linguistics, 2nd edition
  2. Ethnologue (1999)
  3. John W. Wright (2001). نیو یارک ٹائمز Almanac 2002. Routledge. ISBN 1-57958-348-2. 
  4. Knesset approves Arabic academy – Israel News, Ynetnews