سمرقند

سمرقند
"ریگستان" دا اک منظر
مہر
دیس	ازبکستان
صوبہ	صوبہ سمرقند
بلندی	۷۰۲ میٹر (۲,۳۰۳ فٹ)
آبادی (2008)
• شہر	۵۹۶,۳۰۰
• شہری	۶۴۳,۹۷۰
• میٹرو	۷۰۸,۰۰۰
ویب سائٹ	http://www.samarkand.info

سمرقند دا نشان

سمرقند ( ازبک بولی : Samarqand , Самарқанд , فارسی : سمرقند , UniPers : Samarqand ) ازبکستان دا دوجا سبھ توں پرمکھ نگر ہے۔ وچکار ایشیا وچّ واقع اک نگر ہے جو تریخی اتے جغرافیائی نظر توں اک اہم نگر رہا ہے۔ اس نگر دی اہمیت ریشم رستہ اتے لہندے اتے چین دے وچکار واقع ہون دے کارن بہت زیادہ ہے۔ ہندستان دے اتہاس وچّ وی اس نگر دی اہمیت ہے کیونکہ بابر اس تھاں دا بادشاہ بنن دی کوشش کردا رہا سی۔ بعد وچّ جدوں اوہ اسپھل ہو گیا تاں بھجکے کابل آیا سی جسدے بعد اوہ دلی اتے قبضہ کرن وچّ کامیاب ہو گیا سی۔ بیبی خانم دی مسجد اس شہر دی سبھ توں پرسدھ عمارت ہے۔ 2001 وچّ یونیسکو نے اس 2750 سال پرانے شہر نوں عالمی ورثہ تھاواں دی لسٹ وچّ شامل کیتا۔ اسدا اس لسٹ وچّ نام ہے: سمرقند-تہذیب دا چراہا۔

سمرقند دیاں روٹیاں بہت مشہور نیں تے ایتھے آن والے سیاح ایتھوں وڈی تعداد وچ روٹیاں بطور تحفہ لے کے جاندے نیں۔

ناں

سمرقند دا نام قدیم فارسی دے الفاظ "اسمارا" ، بمعنی پتھر یا چٹان تے"قند" بمعنی قلعہ یا قصبہ دا مرکب ہے جس دا مطلب ہے چٹانی قلعہ۔

آبادی

1939ء وچ سمرقند دی آبادی 1,34,346 سی۔ 2008ء دی مردم شماری دے مطابق اس دی آبادی 596,300 ہے۔ زیادہ تر آبادی فارسی بولنے والے تاجکاں اُپر مشتمل ہے۔ بخارا دے نال نال سمرقند وچکار ایشیا وچ تاجکاں دا اک تاریخی مرکز ہے۔

سمر قند ازبکستان دا تیجا وڈا شہر تے صوبہ سمرقند دا راجگڑھ اے ۔ 2005ء دی جنگننا (مردم شماری) دے مطابق شہر دی لوک گنتی 4 لکھ 12 ہزار 300 اے ۔

پرانا سمرقند

ایہہ شاہراہ ریشم دا وشکارلہ شہر اے تے تیموری سلطنت دا راجگڑھ وی رہیا ، اس زمانے ایہہ جگ دے سوہنے شہراں چوں اک سی ۔ شہر دے چارے پاسے 14 ، 14 کلومیٹر تک باغ لائے گئے سن ۔ اس لئی تیمور دے دربار آن والا ہسپانوی سفیر شہر نوں دیکھ کے حیران رہ گئیا سی تے اس نے آکھیا سی کہ " میرے وہم و گمان چ وی نئیں سی کہ سمرقند قرطبہ تے غرناطہ نالوں وی ودھ خوبصورت ہوئے گا " ۔ سمر قند دنیا دے پرانے شہراں چوں اک اے تے یونیسکو نے اسنوں عالمی ورثہ قرار دتا ہوئیا اے حالت: 39°39 او. ا. ,اتے 66°56 پو.دے.۔ ایہہ منگول بادشاہ تیمور دا راجگڑھ رہا۔

محل وقوع

سمرقند توں 719 میٹر اچائی اتے، زرفشان دی زرخیز وادی وچّ واقع ہے۔ اتھے دے نواسیاں دے مکھ پیشے باغبانی،دھات اتے مٹی دے برتناں دی اساری اتے کپڑا، ریشم کنک، چاول، گھوڑا، خچر، پھلاں دی باغبانی، دھات اتے مٹی دے برتناں دا اساری اتے کپڑا، ریشم، کنک، چاول، گھوڑا، خچر، پھل دا وپار ہے۔ شہر دے وچّ ریگستان ناں دا اک چراہا ہے، جتھے اتے وکھرا رنگاں دے پتھراں نال نرمت کلاتمک عمارتاں موجود ہن۔ شہر دی باگل دے باہر تیمور دے پرانے محل ہن۔

سمرقند دی تریخ

329 قبل مسیح وچّ سکندر اعظم نے اس نگر دی تباہی کیتی سی۔ 1221ء وچّ اس نگر دی رکھیا لئی۔ 10,000 بندیاں نے چنگیز خان دا مقابلہ کیتا۔ 1369ء وچّ تیمور نے اسنوں اپنا رہائش تھاں بنایا۔ 18ویں صدی دے شروع وچّ ایہہ چین دا حصہ رہا۔ پھر بخارا دے امیر دے ماتحت رہا اتے انت وچّ سنّ‌ 1868ء وچّ روسی سلطنت دا حصہ بن گیا۔

عالمی وراثت

یونیسکو عالمی ورثہ تھاں نے 2001 وچّ سمرقند نوں عالمی ورثہ دا درجہ دتا گیا ہے ۔

جڑواں شہر

ایہ شہر قدیم خراسان دے عظیم شہر سن:

• نیشاپور ، ایران
• بخارا ، ازبکستان
• بلخ ، افغانستان
• مرو ، ترکمانستان

ہور جڑواں شہر

• کزکو ، پیرو
• لاہور ، پاکستان
• لویو ، یوکرین
• استنبول ، ترکی
• ازمیر ، ترکی
• قیروان ، تیونس
• خجند ، تاجکستان

مورتاں

• 
  مسجد بی بی خانم دا سامنے دا حصہ
• 
  ٹلا کڑی مدرسہ دے اندر نقش و نگار
• 
  امیر تیمور دے مقبرے گورِ امیر دے اندر دی تزئین و آرائش
• 
  1912 وچ لی گئی سمرقند دے اک مدرسے دی رنگین تصویر
• 
  سمرقند دے قریب کھیت
• 
  کچھ بچے اپنے استاد دے نال ، 1915 توں پہلے
• 
  دا اک مینار

حوالے

باہرلے جوڑ

ازبکستان دے شہر
راجگڑھ-:۞:-تاشقند
شہر	اندیجان • انگرین • اساکا • آلمالیق • اورگانچ • اوچقودوق • اورگوت • بیک آباد • بیرونی • بخارا • ترمذ • تورکول • توئی تپہ • جمعہ • جیزک • چیرچیق • چمبائی • چست خیوا • خوجائلی • رشتان • زرفشان • سمرقند • شہر سبز • سردریا • شیرین • غازار • غژدوان • فرغانہ • قوقند • قاراکول • قاراسو • قرشی • کتہ قورغان • کاگان کاسانسوئی • گلستان • مرغیلان • موئیناق • مبارک • نمنگان • نورآتا • نوکوس • نوائی • وابکینت • یانگی آباد • یانگی یول • یانگیئر