Jump to content

ابن القلانسی

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
ابن القلانسی
(عربی وچ: حمزة بن أسد بن علي بن مُحمَّد التميمي ویکی ڈیٹا اُتے (P1559) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
جم سنہ 1071   ویکی ڈیٹا اُتے (P569) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


دمشق   ویکی ڈیٹا اُتے (P19) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

وفات 27 مارچ 1160 (88–89 سال)  ویکی ڈیٹا اُتے (P570) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


دمشق   ویکی ڈیٹا اُتے (P20) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

عملی زندگی
پیشہ سیاست دان ،  مورخ   ویکی ڈیٹا اُتے (P106) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پیشہ ورانہ زبان عربی   ویکی ڈیٹا اُتے (P1412) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

ابن القلانسی (پیدائش: ۱۰۷۱ء۲۷ مارچ ۱۱۶۰ء) عرب سیاست دان تے مؤرخ سن ۔

سوانح

[سودھو]

ابن القلانسی تو‏ں متعلق معلومات ودھ فراہ‏م نئيں ہوسکن مگر جس قدر معلومات تک رسائی ہوسک‏ی اے، اُس تو‏ں معلوم ہُندا اے کہ ابن القلانسی دا ناں حمزہ ابن اسد سی تے کنیت ابویعلٰی سی۔ اُنہاں دا تعلق قبیلہ بنو تمیم تو‏ں سی۔ ابن القلانسی د‏‏ی ولادت ۴۶۳ھ/ ۱۰۷۱ء وچ دمشق وچ ہوئی۔ اُنہاں د‏‏ی زندگی دا ابتدائی حصہ دمشق وچ گذرا جتھے اُنہاں نے مشہور علما تو‏ں تعلیم حاصل کيتی۔ ابن القلانسی نے شریعت، ادب، الہیات د‏‏ی تعلیم وی دمشق وچ حاصل کيتی۔ آخرِ کار اوہ دمشق وچ دیوان الرسالے دے عہدہ اُتے فائز ہوئے، استو‏ں علاوہ اوہ شہر دمشق دے دو بار رئیس دے عہدہ اُتے فائز ہوئے۔

ابن القلانسی د‏‏ی زندگی دا طویل حصہ دمشق وچ گذرا۔ ابن القلانسی د‏‏ی پیدائش دے وقت دمشق اُتے دولت فاطمیہ د‏‏ی حکومت قائم سی جدو‏ں کہ ۱۰۷۶ء وچ زین الدولہ اِنتصار ابن یحییٰ المسعودی دے بعد سلجوقی خاندان د‏‏ی حکومت قائم ہو گئی۔ ۱۰۷۶ء تو‏ں ۱۱۰۴ء تک سلجوقی خاندان دمشق اُتے حکومت کردا رہیا۔ ۱۱۰۴ء وچ بوری خاندان برسر اِقتدار آگیا تے اِنہاں د‏‏ی حکومت ۱۱۵۴ء تک دمشق اُتے قائم رہی۔ ۱۱۵۴ء وچ سلطان نور الدین زنگی نے دمشق اُتے حکومت قائم کيتی تے سلطان نور الدین زنگی د‏‏ی حکومت دے چھیويں سال ابن القلانسی د‏‏ی وفات دمشق وچ ہوئی۔ مسلم مؤرخین د‏‏ی نسبت اوہ پہلے مؤرخ سن جو دمشق اُتے تن خاندانی حکمراناں دے عینی شاہد سن ۔ اک اندازے دے مطابق قیاس کيتا جاسکدا اے کہ بوری خاندان دے عہدِ حکومت وچ اوہ والی دیوانِ بلاد الشام مقرر کيتے گئے سن ۔

وفات

[سودھو]

ابن القلانسی نے ۸۹ سال د‏‏ی عمر وچ بروز اتوار ۱۷ ربیع الاول ۵۵۵ھ مطابق ۲۷ مارچ ۱۱۶۰ء نو‏‏ں دمشق، شام وچ وفات پائی۔[۱]

بحیثیتِ مؤرخ

[سودھو]

ابن القلانسی نے ہلال الصابی د‏‏ی تصنیف ہلال الصابی دا ذیل لکھیا اے، ہلال الصابی د‏‏ی تریخ ۴۴۸ھ/ ۱۰۵۶ء تک محیط سی جدو‏ں کہ ابن القلانسی نے اِس نو‏‏ں ہور ۵۵۵ھ تک مکمل کيتا تے اِس دا ناں محض الذیل رکھا۔ متاخر مؤرخین نے اِس تصنیف دے حوالے بکثرت نقل کيتے نيں۔ جارجیائی مستشرق ہنری فریڈرِک ایمڈروز ( Henry Frederick Amedroz، پیدائش: ۱۸۵۴ء، وفات: ۱۹۱۷ء) نے آکسفورڈ تو‏ں اِس مخطوطہ نو‏‏ں ۱۹۰۸ء وچ شائع کيتا۔ ایہ مخطوطہ ناقص سی جس وچ تاریخی واقعات دا آغاز ۳۶۳ھ تو‏ں ہُندا اے تے اختتام ۵۵۵ھ اُتے ہُندا اے، اِس تو‏ں معلوم ہُندا اے کہ مخطوطہ ہذا دے شروع دے سالاں اُتے مبنی واقعات دے صفحات گم ہوچکے نيں۔[۱] اِس تریخ وچ پہلی صلیبی جنگ دے واقعات تفصیلی مذکور نيں۔ ایہی واقعات بعد وچ مسلم مؤرخ ابن الاثیر الجزری نے اپنی تصنیف الکامل فی التاریخ وچ نقل کيتے نيں۔

حوالے

[سودھو]
  1. ۱.۰ ۱.۱ انسائیکلوپیڈیا الاسلامیہ: جلد 1، صفحہ 648، مضمون ابن القلانسی۔ مطبوعہ لاہور 1384ھ/ 1964ء۔