Jump to content

ابن الفرضی

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
ابن الفرضی
جم 23 دسمبر 962 [۱][۲]  ویکی ڈیٹا اُتے (P569) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


قرطبہ ،  اندلس   ویکی ڈیٹا اُتے (P19) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

وفات 20 اپریل 1013 (51 سال)  ویکی ڈیٹا اُتے (P570) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


قرطبہ   ویکی ڈیٹا اُتے (P20) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

شہریت اندلس   ویکی ڈیٹا اُتے (P27) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
عملی زندگی
پیشہ مورخ ،  سیرت نگار   ویکی ڈیٹا اُتے (P106) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پیشہ ورانہ زبان عربی [۱]  ویکی ڈیٹا اُتے (P1412) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
باب اسلام

ابن الفرضی (پیدائش: ۲۳ دسمبر ۹۶۲ء— وفات: ۲۰ اپریل ۱۰۱۳ء) عرب مؤرخ تے سیرت نگار سن ۔

سوانح

[سودھو]

ابن الفرضی دا ناں عبد اللہ بن محمد بن یوسف بن نصر الاَزدی بن الفرضی ا‏‏ے۔ کنیت ابوالولید اے ۔ابن الفرضی د‏‏ی پیدائش ۲۳ ذیقعد ۳۵۱ھ مطابق ۲۳ دسمبر ۹۶۲ء د‏‏ی شب وچ قرطبہ وچ ہوئی۔[۳] ابن الفرضی دے والد محمد بن محمد بن یوسف بن نصر الاَزدی بن الفرضی سن ۔ آبا و اجداد وچ الفرضی اک شخص سن جنہاں د‏‏ی نسبت تو‏ں ایہ ابن الفرضی اکھوائے۔

تحصیل علم

[سودھو]

ابن الفرضی نے تفسیر، حدیث، فقہ، عربی ادب تے تریخ د‏‏ی تعلیم قرطبہ وچ ہی حاصل کيتی۔ابوعبداللہ محمد بن احمد بن یحییٰ بن مفرج القاضی،  ابومحمد عبد اللہ بن قاسم بن سلیمان الثغری،  ابومحمد بن اسد،  خلف بن قاسم،  ابو ایوب سلیمان بن یوسف بن حسن بن الطویل،  ابوبکر عباس بن اصبغ،  ابوعمر بن عبدالبصیر،  ابوزکریا یحییٰ بن مالک بن العائذ،  ابومحمد بن حرب،  محمد بن یحییٰ بن عبدالعزیز المعروف بہ الخراز تے محمد بن محمد بن ابی دلیم تو‏ں تحصیل علم کيتا۔ [۴] مکہ مکرمہ وچ ابویعقوب یوسف بن احمد بن یوسف بن الدخیل الصیدلانی المکی، ابوالحسن علی بن عبد اللہ جہضم تے ابوعبداللہ احمد بن عمر بن الزجاج القاضی تو‏ں علم حاصل کيتا۔ مصر وچ ابوبکر احمد بن محمد بن اسماعیل البناء الانجینیئر، ابوبکر الخطیبی، ابوالفتح بن سیبخت تے ابومحمد الحسن بن اسماعیل الضراب تو‏ں علم حاصل کيتا۔ قیروان وچ ابومحمد بن ابی زید القیروانی، ابوجعفر احمد بن دحمون، احمد بن نصر الداودی تو‏ں تحصیل علم کيتا۔ [۵]

ہور تحصیل علم تے درس

[سودھو]

مشرقی ملکاں د‏‏ی جانب تحصیل علم د‏‏ی خاطر اُنہاں نے ۳۸۲ھ مطابق ۹۹۲ء وچ سفر اختیار کيتا۔ [۴] ۳۲ سال د‏‏ی عمر وچ ۳۸۲ھ مطابق ۹۹۲ء وچ ابن الفرضی نے حج اداء کيتا۔ اثنائے سفر وچ قیروان وچ فقیہ ابن ابی زید القیروانی تے ابوالحسن علی بن مھمد بن خلف القابسی دے دروس وچ شرکت کيتی۔ ہور تعلیم قاہرہ، مکہ مکرمہ تے مدینہ منورہ وچ وی حاصل کيتی۔ واپس اندلس آگئے تے کچھ عرصہ قرطبہ وچ درس دیندے رہ‏‏ے۔ بعد وچ اندلس دے مروانی خاندان دے حکمران محمد المہدی دے عہد وچ بلنسیہ دے قاضی مقرر کيتے گئے۔

وفات

[سودھو]

ہشام المؤيد بالله دے عہد وچ جدو‏ں بربراں نے قرطبہ دا محاصرہ کيتا تاں خوب لُٹ مار مچائی۔ بربراں دے اِس حملے دے دوران ابن الفرضی قتل ہوئے۔ بروز دوشنبہ ۶ شوال ۴۰۳ھ مطابق ۲۰ اپریل ۱۰۱۳ء نو‏‏ں ابن الفرضی قتل ہوئے تے اُنہاں د‏‏ی نعش کدرے چار دن بعد کوڑے دے اک ڈھیر وچ پئی ہوئی ملی جو اِس اثناء وچ اِس حد تک خراب تے متغیر ہوچک‏ی سی کہ بغیر غسل و کفن دے ہی دفن کرنا پرا۔ اِس ضمن وچ کہیا جاندا اے کہ ابن الفرضی نے مکہ مکرمہ وچ حج دے موقع اُتے کعبہ دا غلاف پھڑ کر دعا کيتی سی کہ اُنئيں شہادت د‏‏ی موت نصیب ہو لیکن بعد وچ اُنئيں غیر طبعی موت د‏‏ی ہولناکی دا خیال آیا تاں اوہ اپنی دعا اُتے پشیمان ہوئے، گو خدا تو‏ں اُنہاں نے جو پیمان کیا، بسبب اِس دے احترام دے اُنئيں اپنی درخواست واپس لینے اُتے تامل رہیا۔

لکھتاں

[سودھو]

ابن الفرضی د‏‏ی فقہ، حدیث، عربی ابد تے تریخ وچ معلومات بہت حد تک وسیع سی۔ اُنہاں نے اپنی سیاحت دے دوران کتاباں دا اک بیش قیمت ذخیرہ وی جمع ک‏ر ليا سی۔ امتدادِ زمانہ دے باعث ابن الفرضی د‏‏ی اک ہی تصنیف کتاب تریخ علما الاندلس بای رہ گئی اے جو اندلس دے عرب علما د‏‏ی سوانحات اُتے مبنی ا‏‏ے۔

حوالے

[سودھو]
  1. ۱.۰ ۱.۱ http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb10748202c — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۰ اکتوبر ۲۰۱۵ — مصنف: Bibliothèque nationale de France — اجازت نامہ: Open License
  2. Diamond Catalog ID for persons and organisations: https://opac.diamond-ils.org/agent/10589 — subject named as: ʿAbd Allāh ibn Muḥammad Ibn al-Faraḍī
  3. مقدمہ تریخ علما الاندلس: جلد 1، صفحہ 7۔ مطبوعہ بیروت، 1989ء
  4. ۴.۰ ۴.۱ مقدمہ تریخ علما الاندلس: جلد 1، صفحہ 8۔ مطبوعہ بیروت، 1989ء
  5. مقدمہ تریخ علما الاندلس: جلد 1، صفحہ 9۔ مطبوعہ بیروت، 1989ء