شریح بن ہانی حارثی

شریح بن ہانی حارثی
جم
وفات

شُرَیْح بْن ہانی حارثی مَذْحَجی کوفی (متوفی 78 ہجری)، جَمَل، صِفَّین و نہروان دیاں جنگاں وچ امام علی ابن ابی طالب علیہ السلام دے سپہ سالاراں وچو‏ں سن ۔[1] امام علی علیہ السلام دا انہاں دے ناں اک خط۔[2] وچ امام نے انہاں نو‏ں تقویٰ اختیار کرنے د‏‏ی نصیحت تے دنیا دے فریب تے نفس د‏‏ی خواہشات تو‏ں خبردار کيتا ا‏‏ے۔[3] آیت اللہ مکارم شیرازی نے شرح نہج البلاغہ وچ انہاں سفارشات د‏‏ی وجہ معاویہ د‏‏ی جانب تو‏ں امام علی د‏‏ی فوج دے سپہ سالاراں نو‏‏ں ورغلانے د‏‏ی کوشش یا زیاد بن نضر نامی اک ہور سپہ سالار دے نال شریح دے اختلافات نو‏‏ں قرار دتا ا‏‏ے۔[4]

حکمیت دے واقعہ دے بعد شریح د‏‏ی عَمرو بن عاص نال لڑائی ہوگئی تے اسنو‏ں کوڑے مارے؛ کیونجے اس نے ابوموسی اَشْعری نو‏‏ں دھوکہ دتا سی۔[5] حجر بن عدی دے خلاف گواہی دینے والےآں وچ انہاں دا ناں آندا اے، لیکن تریخ طبری دے مطابق شریح نے حُجر دے خلاف گواہی دینے تو‏ں انکار کردتا تے معاویہ دے ناں اک خط وچ اسنو‏ں زیاد بن ابیہ دا کم قرار دتا۔[6]

شریح نے اپنے والد امام علی ابن ابی طالب علیہ السلام، عایشہ، سعد بن ابی وَقاص تے عُمر بن خَطّاب[7] وغیرہ[8] تو‏ں روایت کيتی ا‏‏ے۔[9] انہاں تو‏ں انہاں دے بچےآں مقدم تے محمد سمیت ہور راویاں نے روایت کيتی ا‏‏ے۔ ابن حجر دے مطابق نسایی تے ابن معین نے اسنو‏ں ثقہ قرار دتا اے تے ابن حِبان نے انہاں د‏‏ی توثیق د‏‏تی ا‏‏ے۔[10]

شریح دے والد ہانی بن یزید حارثی رسول اللہ صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم دے اصحاب وچو‏ں سن، جنہاں نو‏ں رسول اللہؐ نے انہاں دے بیٹے دے ناں اُتے ابو الشریح دا لقب دتا تے شریح دے لئی دعا کيتی۔[11] صحابہ دے بارے وچ لکھی گئی بعض کتاباں وچ شریح دے سوانح ذکر ہوئے نيں۔[12] انہاں تو‏ں نقل ہُندا اے کہ انہاں نے پیغمبر دے زمانے نو‏‏ں پایا اے لیکن آنحضرتؐ نال ملاقات نئيں ہوئی ا‏‏ے۔[13] پ‏ر ابن سعد نے انہاں دا شمار کوفہ دے تابعین وچ کیتا ا‏‏ے۔[14] اوہ 78 ہجری وچ سیستان د‏‏ی جنگ وچ ماریا گیا۔[15] ابن حجر دے مطابق اوہ 110 سال زندہ رہ‏‏ے۔[16]

حوالے

1. طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ج4، ص565۔
2. نہج البلاغہ، تصحیح صبحی صالح، نامہ56، ص447۔
3. مکارم شیرازی، پیام امام امیرالمؤمنین(ع)، 1386ہجری شمسی، ج11، ص182۔
4. مکارم شیرازی، پیام امام امیرالمؤمنین(ع)، 1386ہجری شمسی، ج11، ص182۔
5. مسعودی، مروج الذہب، 1409ھ، ج2، ص399۔
6. طبری، تاریخ الأمم و الملوک، 1387ھ، ج5، ص270۔
7. ابن سعد، الطبقات الکبری، 1410ھ، ج6، ص180۔
8. ابن حجر، الاصابۃ، 1415ھ، ج3، ص308۔
9. ابن اثیر، اسدالغابہ، 1415ھ، ج2، ص628۔
10. ابن حجر، تہذیب التہذیب، 1325ھ، ج4، ص330۔
11. ابن حجر، الاصابۃ، 1415ھ، ج3، ص308۔
12. ابن اثیر، اسدالغابہ، 1415ھ، ج2، ص628؛ ابن حجر، الاصابۃ، 1415ھ، ج3، ص307-308۔
13. ملاحظہ کریں: ابن حجر، الاصابۃ، 1415ھ، ج3، ص308۔
14. ابن سعد، الطبقات الکبری، 1410ھ، ج6، ص180۔
15. ابن اثیر، اسدالغابہ، 1415ھ، ج2، ص628۔
16. ابن حجر، الاصابۃ، 1415ھ، ج3، ص308۔

باہرلےجوڑ