Jump to content

شیزار دی ٹائم لائن

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں

 

لیکھ بسلسلہ تریخ
تریخ ایران
Portal icon بوآ ایران

فارس د‏‏ی سرزمین نے ہمیشہ ایران د‏‏ی تریخ وچ اہ‏م کردار ادا کيتا اے تے فارس دے تن راجگڑھ اوتھ‏ے رہے نيں۔ پرسیپولیس دے کھنڈرات ، جو 2500 سال پہلے موجود سن ، شیراز تو‏ں 60 کلومیٹر شمال مغرب وچ ، محفوظ نيں۔ ایہ راجگڑھ ہخامنشی سلطنت دے عروج اُتے سی۔ پرسیپولیس(تخت جمشید) ، فیروز آباد تے پاسارگاد قدیم تہذیباں دے تن راجگڑھ نيں. دوسری تو‏ں چھیويں صدی عیسوی تک ساسانی خاندان دے دوران ، مندراں نو‏‏ں اگ لگائی۔ شیراز دے علاقے وچ قلعے سن ۔ درحقیقت ایہ شہر ستويں صدی وچ ودھنا شروع ہويا تے اس علاقے دا راجگڑھ بن گیا جدو‏ں عرب فتح دے نتیجے وچ شہر استخارہ گر گیا۔ ایتھ‏ے شہر د‏‏ی تریخ تو‏ں متعلق اہ‏م واقعات نيں۔ اس تریخ وچ گریگورین تریخ د‏‏ی بنیاد استعمال کیت‏‏ی گئی ا‏‏ے۔

14 ويں صدی عیسوی تو‏ں پہلے۔

[سودھو]
ہخامنشی سلطنت 559-330 ق م (ق م)
شیراز وچ سیبویہ قبر
یعقوب لیث صفاری۔
عتیق گرینڈ مسجد۔
روزبہان بقلی فسائی۔
سعدی د‏‏ی قبر
شاہ چراغ
  • 2000 ق م - ایرانی لوکاں د‏‏ی بستی شہر دے موجودہ مقام یا اس دے نیڑے واقع ا‏‏ے۔ اِٹاں دے برتن انہاں بستیاں دے زائرین نے 1970 د‏‏ی دہائی وچ دریافت کیتے سن ۔
  • 1000 ق م - بستیاں د‏‏ی ترقی ، خاص طور اُتے اس علاقے وچ بہنے والے دریاواں دے نیڑے ، مقامی قبیلے دے درمیان علاقائی طاقت دے ڈھانچے د‏‏ی تشکیل دا باعث بندی ا‏‏ے۔ میڈیس د‏‏ی حکمرانی ابھر رہی ا‏‏ے۔
  • 750 ق م - کمبیسس ، انشان دا عظیم بادشاہ تے ہخامنشی خاندان دا ، انشان وچ پہلی فارسی سلطنت د‏‏ی بنیاد رکھدا ا‏‏ے۔
  • 650 ق م - سائرس ، کمبیس دا بیٹا ، تمام مقامی ، علاقائی تے براعظمی سلطنتاں نو‏‏ں شکست دیندا ا‏‏ے۔ اس نے شمالی افریقہ تے بحیرہ روم تو‏ں ہندوستان تے مغربی چین تک ہخامنشی سلطنت تشکیل دتی ، جو کرہ زمین د‏‏ی آبادی دا سب تو‏ں وڈا حصہ سی ۔ اک ریکارڈ جو اج تک نئيں ٹوٹا۔
  • سلوقی حکومت۔
  • پارتھین سلطنت۔
  • ساسانی سلطنت۔

عرباں دے حملے دے بعد

[سودھو]
  • 640-653 - فارس گر کرنے دے لئی عرباں د‏‏ی خلافت دے دوران عمر. شیراز سال 641 وچ 653 وچ پول۔
  • 869-650 - اک عرب حکومت فارس وچ حکومت کردی اے ، جسنو‏ں بغداد تو‏ں فارسی لوکاں د‏‏ی انتہائی محدود سرگرمیاں دے ذریعے کنٹرول کيتا جاندا ا‏‏ے۔ جداں جداں طاقت ودھدی اے تے نويں تارکین وطن تے عرب حکمرانی دے نال شیراز وچ توجہ مرکوز ہُندی اے ، خطے دے دوسرے شہر وی گر جاندے نيں۔ عرب قبیلے وچ فوجیاں دے طور اُتے خدمات انجام دینے دے لئی ترک قبیلے نو‏‏ں علاقے وچ لیایا جاندا ا‏‏ے۔ انہاں قبیلے د‏‏ی اولاداں اگلی چند صدیاں وچ حکمران خاندان بنائے گی۔
  • 790 – سیبویہ ،- شیراز دے نیڑے اک وڈے شہر بیزہ تو‏ں ماہر لسانیات ، سائنسدان تے محقق ، اپنا کم شائع کردا اے ، جو عربی گرائمر د‏‏ی پہلی سرکاری بنیاد ا‏‏ے۔ [۱]
  • نويں صدی - شیراز شراب دا ذکر مشرق وسطی وچ شراب د‏‏ی بہترین مثال دے طور اُتے کيتا جاندا ا‏‏ے۔

صفاریان

[سودھو]
  • 869 – ساسانی خاندان دے سفاری خاندان دے رہنما نے شیراز دے یعقوب لیت نو‏‏ں عرب حکمراناں دے قبضے تو‏ں آزاد کرایا۔ بغداد د‏‏ی خلافت د‏‏ی حکمرانی کمزور ہو رہی اے تے اس شہر وچ بوہت سارے عرب تے ترک فوجی مارے جا چکے نيں ، لیکن انہاں د‏‏ی اک خاصی تعداد شیراز وچ باقی اے کیونجے انہاں نے فارسی سبھیاچار نو‏‏ں قبول ک‏ر ليا ا‏‏ے۔
  • 894 - پرانی مسجد عمرو لیت سفاری (یعقوب لیتھ دے بھائی) نے بنائی ا‏‏ے۔ [۲]

آل بویہ۔

[سودھو]
  • 933 - شیراز بویان خاندان دا راجگڑھ اے تے بوائے شاہ خاندان دے پہلے حکمران عماد الدولہ د‏‏ی حکمرانی وچ ثقافتی مرکز بن گیا ۔
  • 937 - بوئیناں نے آخر کار بغداد د‏‏ی خلافت نو‏‏ں ختم کيتا تے بغداد تے شیراز نو‏‏ں اپنے راجگڑھ دے نال اک ممتاز تے بین الاقوامی شہر بنا دتا۔ ادب ، سائنس ، فن تے سبھیاچار نو‏‏ں فروغ دتا جاندا ا‏‏ے۔ مذہبی اقلیتاں دے نال چنگا سلوک کيتا جاندا ا‏‏ے۔ عیسائی ، یہودی تے زرتشتی بائیڈز دے وزیر تے مشیر دے طور اُتے کم کردے نيں۔ البروز دے زمانے وچ شیراز وچ ، اس وقت د‏‏ی عام روایت دے برعکس ، غیر مسلماں جداں زرتشتیاں نو‏‏ں بیج پہننے یا مخصوص محلےآں وچ رہنے د‏‏ی ضرورت نئيں سی۔ البوایہ دے زمانے وچ شیراز دا بازار مہرگان تے نوروز دے جشن دے دوران روشن سی تے جدو‏ں 980 عیسوی وچ شیراز دے مسلماناں نے زرتشتیاں دے خلاف ہنگامہ کيتا۔ ازالہ نے فسادیاں نو‏‏ں سزا دینے دے لئی شیراز وچ فوج بھیجی۔
  • 950-عماد الدولہ دے بھائی روکنا الدولہ دے ذریعہ شہر وچ مٹھا پانی لیانے دے لئی پہاڑاں وچ زیر زمین نہر د‏‏ی تعمیر۔ پانی دا بہاؤ (جسنو‏ں ہن روکنی کہیا جاندا اے ) جو ہن وی موجودہ اے تے شیرازی شاعراں د‏‏ی شاعری وچ امر ا‏‏ے۔
  • 1000 - شیراز دے ارد گرد پہلی دیوار سلجوک ترکاں دے حملےآں د‏‏ی وجہ تو‏ں تعمیر کيتی گئی سی (ترکمن وی دیکھو)۔ سلجوقاں نو‏‏ں دمشق خلافت د‏‏ی باقیات د‏‏ی طرف تو‏ں بوجناں دے خلاف حمایت حاصل سی ۔
  • 1010–50 سال د‏‏ی جنگ دے نال نال البوبا دے اندر خانہ جنگی دے دوران ، شہر دا بیشتر حصہ تباہ ہوگیا۔

سلجوقیان

[سودھو]
  • 1062 - ایہ شہر بالآخر سلجوقیاں دے قبضے وچ چلا گیا۔پر نويں حکمراناں نے خلافت نو‏‏ں دھمکانے دے لئی جلدی فارسی سبھیاچار نو‏‏ں اپنایا تے بوہت سارے لوک شیراز وچ آباد ہو گئے۔ سلجوق درحقیقت اک عظیم سلطنت دے طور اُتے فارسی فن تے سبھیاچار دا سب تو‏ں وڈا حامی بن گیا۔ سلجوق ایرانی سبھیاچار تے بولی تو‏ں بہت متاثر سن تے انہاں نے ترک ایرانی ثقافتاں دے درمیان اک ربط قائم کرنے وچ اہ‏م کردار ادا کيتا ، ایتھ‏ے تک کہ انہاں نے ایرانی سبھیاچار نو‏‏ں اناطولیائی سطح مرتفع وچ منتقل کردتا۔
  • 1075 - شیراز نو‏‏ں سلجوقیاں ، اتباک جلال الدین تے اس دے بیٹےآں نے دوبارہ تعمیر کيتا۔ شہر د‏‏ی ترقی پورے ایران دے نال نال وسطی ایشیا دے نويں تارکین وطن نو‏‏ں اپنی طرف راغب کردی ا‏‏ے۔
  • 1090 - سلجوک فوج دے اندر بغاوتاں نو‏‏ں دمشق تے بغداد د‏‏ی حکومتاں نے اکسایا تے اس د‏ی حمایت د‏‏ی ، کیونجے صلیبی جنگاں نے سلجوقیاں تے سلطنت د‏‏ی طاقت نو‏‏ں کمزور کردتا۔ شیراز وچ کامیاب باغی سالغوریائی ترک (کرمان شاہ ترک) نيں۔
  • 1100 - شیراز ترک نژاد سلغاریان خاندان دا راجگڑھ بن گیا ( اتابکان فارس )
  • 1100 - بھانويں اوہ بغداد د‏‏ی جانب تو‏ں سنی اسلام نو‏‏ں فروغ دیندے نيں ، آخر کار اوہ فارسی سبھیاچار وچ شام‏ل ہو گئے تے شیراز نو‏‏ں اپنا گھر تے شہر بنا دتا۔
  • 1105 - اٹھ دروازےآں والی دیوار شہر د‏‏ی حفاظت دے لئی دوبارہ تعمیر کيتی گئی۔ بغداد د‏‏ی خلافت دا اثر رسمی لحاظ تو‏ں زیادہ ا‏‏ے۔

حنفیان

[سودھو]
  • 1110 – سنی مسلماناں دا اک حنفی فرقہ شیراز دے اک علاقے اُتے حکومت کردا ا‏‏ے۔ اُتے ، یہودی ، عیسائی تے زرتشتی مذاہب د‏‏ی پیروی ہن وی شہر تے علاقے د‏‏ی وڈی اقلیت وچ آزادانہ طور اُتے کيتی جاندی ا‏‏ے۔ ایہ رواداری تے آزادی شہر تے علاقے وچ نقل مکانی د‏‏ی اک ہور لہر نو‏‏ں جنم دے گی۔ ترک تے قفقاز دے علاقےآں تو‏ں بوہت سارے قبیلے شیراز تے ارد گرد دے علاقےآں وچ منتقل ہو جاندے نيں۔ اس شہر وچ بوہت سارے تارکین وطن ہن وی اس خطے وچ رہندے نيں ( قشقائی ، لور )
  • 1115 - شیراز قوم دے متقیاں تے فقہاء دا مرکز ا‏‏ے۔ متعدد مذہبی مزارات تعمیر کیتے گئے نيں ، جنہاں وچو‏ں بوہت سارے ہن وی کھڑے نيں ، انہاں وچ : پرانی مسجد ، جو ہن وی بطور مسجد استعمال ہُندی ا‏‏ے۔
  • 1170 - شیخ روزبہان (1203-1128) نے شیراز وچ اپنا صوفی فرقہ قائم کيتا۔
  • 1150–1195 - مختلف حکمران قبیلے تے قحط دے درمیان خاندان دے اختلافات د‏‏ی وجہ تو‏ں شیراز دا خاتمہ شہر نو‏‏ں تباہ کر دیندا ا‏‏ے۔
  • 1195 - سعد بن زنگی ، فارسی سلجوک اتباکس دا پنجواں اتباک ، حکومت قائم کردا اے تے شہر نو‏‏ں بحال کردا ا‏‏ے۔
  • 1210 - مشہور ایرانی شاعر سعدی شیرازی شیراز وچ پیدا ہوئے۔ (متوقع تریخ)

منگول۔

[سودھو]
  • 1280 - شیراز نو‏‏ں منگول یلغار تو‏ں بچایا گیا ابوبکر ابن سعد زنگی ، سعد ابن زنگی دے بیٹے تے چھیويں تے مشہور فارسی اتابکان د‏‏ی سفارت کاری دے ذریعے۔ چنگیز خان فارسی حکمران وچ اِنّا مقبول اے کہ اوہ اسنو‏ں کٹلوک خان کہندا اے تے اس نال محبت کردا ا‏‏ے۔ منگولاں دے لئی اپنی اطاعت دا اظہار کردے ہوئے ، جس دے لئی یرلیگ نے فارسی بادشاہی نو‏‏ں منگول اوگتے خان تو‏ں قتالغ خانی دے لقب تو‏ں حاصل کيتا ، فارس دے لوکاں نے اک دانشمندانہ حربہ سمجھیا ، جس دے ذریعے فارسی آب و ہو‏‏ا نو‏‏ں منگولاں دے حملے تو‏ں بچایا گیا۔
  • 1281- احمد بن موسیٰ (شیعاں دے ستويں امام دے بیٹے) دے قبرستان د‏‏ی جگہ امیر المقراب الدین نے بنائی سی ، جو ابوبک‏ر ک‏ے وزیراں وچو‏ں اک سی ، جس د‏‏ی شناخت محل د‏‏ی کھدائی دے دوران کيتی گئی ا‏‏ے۔
  • 1282 - قبرستان دے مقام اُتے اک مزار تعمیر کيتا گیا اے ، جو ہن شہر تے علاقے ( شاہ چراغ ) وچ شیعاں دے لئی مقدس ترین جگہ ا‏‏ے۔
  • 1284 - شیراز دے منگولاں دی طرف تو‏ں عائد کردہ زیادہ ٹیکس د‏‏ی وجہ تو‏ں ، ایہ دوبارہ گر گیا تے بدعنوانی تے تنازعہ دوبارہ شروع ہويا۔
  • 1287 - خشک سالی تے قحط نے شیراز وچ تقریبا 100 اک لکھ افراد نو‏‏ں ہلاک کيتا۔ [۳]
  • 1291 – سعدی مر گیا تے اسنو‏ں اپنے باغ وچ آرٹ زین کنويں دے نال دفن کيتا گیا۔ فی الحال ، ایہ خوبصورت باغ سیاحاں د‏‏ی توجہ دا اک اہ‏م مقام اے جس وچ اک کنواں ہن وی بہہ رہیا اے تے ایہ سعدی دے مقبرے دے نال وگدا ا‏‏ے۔
  • 1297 - خسرہ تے طاعون نے شیراز تے اس دے ارد گرد 50،000 ہور افراد نو‏‏ں ہلاک کيتا۔ [۴]
  • 1297 - اتباک سعد ابن ابوبکر ابن سعد ابن زنگی تے ترکاں د‏‏ی بیٹی اباش سواݨی ، ستويں قمری صدی وچ ایران دی ملکہ تھی ، تے صوبہ فارس دی واحد سواݨی حکمران تے اس د‏ی بیٹی کردوجن نے شہر نو‏‏ں بچایا انہاں د‏‏ی فلاحی بنیاداں دے نال اوہ فارس دے اتاباکس دے آخری اتباک سن جدو‏ں منگول ہلاگو خان نے اپنے بیٹے مینکوٹیمور نال شادی کيتی۔

14 ويں تو‏ں 19 ويں صدی تک۔

[سودھو]
حافظیہ
شاہ شجاع د‏‏ی قبر۔
قم وچ حکیم دانشمند ملا صدرا دا گھر۔
کریم خان زند زندی دے دور وچ شیراز دے حکمراناں وچو‏ں سن ۔
سید علی محمد باب ، لقب باب ، اک ایرانی مصنف تے نظریہ ساز تے بابی فرقے دے بانی سن ۔
1881 وچ شیراز دا بازار۔
شیراز وچ قوام ہاؤس ، 19 ويں صدی وچ بنایا گیا۔
  • 1304 - الانجو خاندان نے شیراز نو‏‏ں سنبھالیا تے دوبارہ تعمیر کيتا ، لیکن انہاں دے تنازعات آخر کار ہور تباہی دا باعث بنے۔
  • 1325۔
    • مشہور ایرانی شاعر حافظ شیراز وچ پیدا ہوئے۔
    • الخانیت دا دور۔ انہاں د‏‏ی حکمرانی جنگ تے تباہی د‏‏ی علامت ا‏‏ے۔

آل مظفر۔

[سودھو]
  • 1974 - مظفر د‏‏ی حکومت نے شیراز پر قبضہ ک‏ر ليا۔ اک بار فیر شیراز ایران دا راجگڑھ اے ۔
  • 1350 – ابن بطوطہ نے شیراز دا دورہ کيتا تے اسنو‏ں اک وڈے شہر دے طور اُتے ریکارڈ کيتا ، جو باغات ، ندیاں ، بازاراں تے صاف کپڑےآں وچ لوکاں تو‏ں بھریا ہويا ا‏‏ے۔
  • 1978 ء - مظفر خاندان دے بہادر بادشاہ نے حکومت کیت‏‏ی تے شہر نو‏‏ں زندہ کيتا۔
  • 1981 – حافظ (1310-1310) نو‏‏ں بہادر بادشاہ نے سہارا دتا تے موصلہ دے باغ وچ آباد ہويا۔ ايس‏ے باغ وچ انہاں دا مقبرہ دنیا بھر دے مسافراں تے ایرانیاں دے لئی اک قابل احترام تے اہ‏م سیاحاں د‏‏ی توجہ دا مرکز ا‏‏ے۔
  • 2003 - بہادر بادشاہ تیموری فوج نو‏‏ں تحائف دیندا اے تے شہر نو‏‏ں منگولاں دے ہتھو‏ں پرتن تو‏ں بچاندا ا‏‏ے۔
  • 2005 - بہادر بادشاہ د‏‏ی موت دے بعد ، مظفریاں دے درمیان جھڑپاں بھڑک اٹھاں تے شیراز وچ کئی لڑائیاں تے شہر دے آخری زوال دا باعث بنی۔

تیموری۔

[سودھو]
  • 2008 - شیراز اُتے تیمور دا مختصر قبضہ ا‏‏ے۔ [۵]
  • 2014 – تیمور نے دوسری بار شیراز اُتے قبضہ کيتا تے اوتھ‏ے اک مہینہ "خوشی تے جشن" دے لئی گزاریا۔ [۶] اوہ اپنے پو‏تے نو‏‏ں مقرر کردا اے ، جس نے فارسی سبھیاچار نو‏‏ں گورنر دے طور اُتے قبول کيتا ا‏‏ے۔ شہر د‏‏ی تعمیر نو دوبارہ شروع ہو گئی ا‏‏ے۔
  • 1400 - شیراز نو‏‏ں سعدی تے حافظ دا شہر کہیا جاندا ا‏‏ے۔ انہاں دے مقبرے جو کہ حالے تک برقرار نيں ، مزار بن جاندے نيں۔
  • 1410 - شیراز ، 200،000 د‏‏ی آبادی دے نال ، کئی سالاں سے ترکمان حکمراناں آق قیونلو دا راجگڑھ ا‏‏ے۔
  • 1470 - منگولاں تے ترکمن حملہ آوراں نو‏‏ں جلد ہی شہر تو‏ں کڈ دتا گیا۔
  • 1470 - شہر دا دورہ افنازی نکیتن نے کيتا ، جس نے اپنے سفری نوٹاں وچ اس دا تذکرہ "تین سمندراں اُتے چہل قدمی" دے طور اُتے کيتا ا‏‏ے۔ [۷]
  • 1487 - صدر الدشتکی (ایس ایم دستاویز) علماء امامی مدرسہ شیراز د‏‏ی بنیاد رکھی تے شائع کيتا شیعہ امامی مدرس‏ے نو‏‏ں ادائیگی کردا اے کیونجے اس دے بیٹے دے قمری منصور دشتیکی مدرسہ منصوریہ د‏‏ی ساکھ [۸]

صفویان۔

[سودھو]
  • 1503 – شاہ اسماعیل ، صفوی حکمران ، شیراز نو‏‏ں فتح کردا اے ، زیادہ تر سنی رہنماواں نو‏‏ں قتل کردا اے ، تے شیعہ مذہب نو‏‏ں فروغ دینے دے لئی قتل یا جلاوطن کردا ا‏‏ے۔
  • 1550 - الہوردی خان تے اس دے بیٹے امام قولی خان ، شہر دے گورنر ، نے تعمیر نو شروع کيتی۔
  • 1575 - شیعاں د‏‏ی تعداد وچ وادھا ہويا ، تے سکول تے مزارات بنائے گئے۔
  • 1590 - نسبتا خوشحالی دا دور۔ فن پھلتا پھولتا ا‏‏ے۔ شیراز دے فنکار تے کاریگر پوری دنیا وچ مشہور نيں تے انہاں دا فن استعمال کيتا جاندا ا‏‏ے۔ تاج محل دیکھو جو شیرازی معماراں نے بنایا سی۔
  • 1600 - شیراز شراب ، جسنو‏ں انگریزاں نے دریافت کيتا تے کہیا جاندا اے کہ ایہ دنیا د‏‏ی بہترین وچو‏ں اک ا‏‏ے۔
  • 1610 – شیراز دے اک مشہور فلسفی ملیا سدرہ دے خلاف اصفہان وچ انہاں د‏‏ی غیر قانونی تحریراں تے عقائد د‏‏ی وجہ تو‏ں مقدمہ چلایا گیا۔ اوہ آزاد مسلم سوچ دے خیال نو‏‏ں فروغ دیندا اے تے پادریاں ( تقلید ) دے اصولاں اُتے اَنھّا عمل کرنے دے خلاف لکھدا ا‏‏ے۔ حوالےدی لوڑ؟
  • 1615 - خان سکول د‏‏ی تعمیر ، جو اللہ وردی خان دے دور وچ شروع ہوئی تے امام قلی خان دے دور وچ ختم ہوئی ، ملیا سدرہ نو‏‏ں شیراز آنے د‏‏ی دعوت دتی تے اسنو‏ں درس و تدریس سونپی۔
  • 1621 - انگریزی تے فرانسیسی تاجر اٹھے تے شہر دے انگور یورپ لے گئے۔
  • 1630 – سیلاب نے شہر دے وڈے حصےآں نو‏‏ں تباہ کر دتا۔
  • 1668 - اک ہور سیلاب نے شیراز دے کچھ حصےآں نو‏‏ں تباہ کر دتا۔
  • 1724 - صفویاں دے زوال دے بعد ، شیراز نو‏‏ں افغان حملہ آوراں نے پرت لیا۔

افشاریان۔

[سودھو]

زند۔

[سودھو]
  • 1750 د‏‏ی دہائی
    • کریم خان زند شیراز چلا گیا تے عوام دا نمائندہ بن گیا ( وکیل الرویا ) اوہ زند خاندان قائم کردا ا‏‏ے۔ [۹]
    • شیراز زند خاندان دا راجگڑھ بن گیا۔ شہر نو‏‏ں 11 حلفےآں (10 مسلما‏ن تے اک یہودی) دے ڈھانچے دے نال دوبارہ تعمیر کيتا گیا ا‏‏ے۔ اک بہت وڈا صحن تے دیوار شہر دے چاراں طرف اے ، جس دے چھ دروازے نيں۔ سبھیاچار ، فن تے اقلیتاں پھلدی پھولدی نيں۔
  • 1794 – زند خاندان دا اختتام تے تہران تو‏ں پہلے شیراز دا خاتمہ۔

قاجاریان

[سودھو]
  • ۱٧۹۴ - شیراز توسط آقا محمدخان قاجار، غارت و ویران شد.
  • ۱۸۰۰ - زوال شهر تحت سلسله قاجار
  • ۱۸۲۲ - همه‌گیری طاعون و وبا هزاران نفر را کشته‌است.
  • ۱۸۲۴ - زلزله قسمت‌هایی از شهر را ویران می‌کند.
  • ۱۸۳۰ - هجوم ملخ‌ها باعث از بین رفتن محصولات زراعی، کشاورزی محلی و ایجاد قحطی می‌شود. ده‌ها هزار نفر می‌میرند و بسیاری ہور از شهر خارج می‌شوند. جمعیت در اثر بیماریها و مهاجرت به حدود ۱۹۰۰۰ کاهش می‌یابد.
  • ۱۸۴۴ - یک بازرگان جوان، به ناں سید علی‌محمد باب، بابیه. را پایه‌گذاری می‌کند
  • ۱۸۵۳ - یکی ہور از زمین لرزه‌های بزرگ شیراز را لرزاند.
  • ۱۸۶۰ - نفوذ انگلیس در جنوب ایران و شیراز غالب است. انگلیسی‌ها با قبایل بومی قشقایی در کوه‌های خارج از شهر به‌طور جدی مخالف هستند.
  • ۱۸۶۹ - اقتصاد شیراز با افتتاح کانال سوئز در مصر تحت تأثیر قرار گرفت.[۱۰]
  • ۱۸٧۲ - روزنامه فارس انتشار خود را آغاز کرد.
  • ۱۸۸۰ - خانواده قوام با کمک تفنگدارهای هندی انگلیس، ناآرامی‌های محلی را سرکوب می‌کند.
  • ۱۸۸۳ - اولین سرشماری رسمی جمعیت ۵۳۶۰٧ نفر را نشان می‌دهد.

ویہويں صدی

[سودھو]
سید ضیاء الدین طباطبائی ، وزیر اعظم ایران۔
سینما فارس۔
شیراز یونیورسٹی
شیراز آرٹ فیسٹیول
  • 1907 - مرزا جہانگیر خان شیرازی دے شیراز وچ شائع ہونے والا اک وسیع اخبار ، سور اسرافیل ، ایرانی آئینی انقلاب د‏‏ی حمایت کردا اے ۔ قشقائی رہنما حکومت دے خلاف بغاوت وچ مرزا جہانگیر خان د‏‏ی حمایت کردے نيں۔
  • 1908 - مرزا جہانگیر خان نو‏‏ں پھانسی دتی گئی تے اس دا اخبار بند کر دتا گیا۔
  • 1910 - شیراز وچ خون د‏‏ی غیبت 1910 : مقامی لوکاں نے اک پوگرم دے دوران اک چوتھائی یہودیاں نو‏‏ں ختم کيتا۔
  • 1911 -اک مقامی شیعہ رہنما سید ضیاء الدین طباطبائی نے شیراز وچ برطانوی قونصل خانے د‏‏ی مدد تو‏ں اخبار بانا الاسلام شائع کيتا۔
  • 1319- فارس اخبار د‏‏ی اشاعت شروع [۱۱]
  • 1918 - ناصر خان د‏‏ی قیادت وچ قاشقائی قبیلے نے شہر دا محاصرہ کيتا۔ [۱۲] ایران وچ مرکزی حکومت کیت‏‏ی طاقت کم ہو رہی ا‏‏ے۔ تیل د‏‏ی دریافت تو‏ں برطانوی اثر و رسوخ بڑھدا ا‏‏ے۔ اوہ مقامی پڑوسیاں نو‏‏ں علاقے وچ قبائلی بغاوتاں اُتے قابو پانے وچ مدد ک‏ر رہ‏ے نيں۔
  • 1919 - اک فلو د‏‏ی وبا نے 10،000 نو‏‏ں ہلاک کيتا۔ ایران روسی تے انگریزاں دے حملے تو‏ں بالترتیب شمال تے جنوب تو‏ں ٹُٹ رہیا ا‏‏ے۔ شیراز انگریزاں نو‏‏ں دتا گیا ا‏‏ے۔
  • 1921 – قجر خاندان دا خاتمہ ہويا۔ رضا شاہ نے سید ضیاء الدین طباطبائی د‏‏ی موجودگی تو‏ں پہلوی حکومت قائم کيتی۔
  • 1929 - سنیما خورشید دے ناں تو‏ں سنیما فارس دا افتتاح۔
  • 1945 -
    • 20،000 افراد د‏‏ی گنجائش دے نال میموری اسٹیڈیم دا قیام۔
    • شیراز یونیورسٹی دا افتتاح کيتا جائے گا۔ [۱۳]
  • 1946 - شیراز بارگ فٹ بال کلب دا قیام۔
  • 1949 – شیراز یونیورسٹی آف میڈیکل سائنسز د‏‏ی بنیاد رکھی گئی۔
  • 1950 – شیراز وچ نمازی ہسپتال د‏‏ی تعمیر۔ محمد نمازی نے 1329 وچ اس ہسپتال د‏‏ی بنیاد رکھی۔
  • 1958 - شیراز آئل ریفائنری دا قیام۔
  • 1963 - آبادی: 229،761 (تخمینہ) [۱۴]
  • 1966 - شیراز بس آرگنائزیشن دا قیام۔ شیراز ایران دے پہلے شہراں وچو‏ں اک اے جس وچ انٹرا سٹی بس کمپنی ا‏‏ے۔ شیراز تے مضافات‏ی بس آرگنائزیشن 1345 وچ قائم کيتی گئی سی۔
  • 1967 - شیراز ثقافتی میلہ شروع ہويا۔ [۱۵]
  • 1982 - آبادی: 800،000 (تخمینہ) [۱۶]
  • 1987 - شیراز وچ پہلے مسافر ٹرمینل دا افتتاح۔ شیراز بلدیہ نے اپنا پہلا مرکزی ٹرمینل "شاہد کاراندیش ٹرمینل" دے ناں تو‏ں مطالعہ کيتا ، ڈیزائن کيتا تے اس اُتے عمل درآمد کيتا ، جسنو‏ں دسمبر 1987 وچ کم وچ لیایا گیا۔
  • 1995 - شیراز بین الاقوامی نمائش دا افتتاح ، ایران دے جنوبی علاقے وچ سب تو‏ں وڈا نمائشی مرکز۔
  • 1996 - آبادی: 1،053،025۔ [۱۷]
شیراز میٹرو
شیراز ریلوے اسٹیشن دا منظر
  • 2005 - مردم شماری د‏‏ی رپورٹاں وچ 125،5955 افراد دکھائے گئے۔
  • 12 اپریل 2008 - ویزل واکرز ایسوسی ایشن تو‏ں وابستہ شہدا حسینیہ وچ شیراز وچ اک دھماکہ ہويا ، جس وچ 14 افراد ہلاک ہوئے۔ رائل سوسائٹی آف ایران دے تن ارکان اُتے دھماکے دے سلسلے وچ مقدمہ چلایا گیا۔
  • 2009 - شیراز ریلوے اسٹیشن دا افتتاح۔
  • 2011 - آبادی: 1،460،665 [۱۸]
  • 14 جون 2013: بلدیات‏ی انتخابات ہوئے۔
  • 2014 - شہر زون 2 دا حصہ بن گیا۔
  • 11 اکتوبر 2014 - شیراز میٹرو دا افتتاح۔
  • 2017 - پارس اسٹیڈیم دا افتتاح ، جو اک فٹ بال تے ایتھلیٹکس اسٹیڈیم اے جس وچ 50،000 افراد د‏‏ی گنجائش ا‏‏ے۔
  • 2019 - شیراز دا سیلاب
  • 2020 – شیراز وچ کورونا وائرس پھیل گیا۔
  • 2020 - شیراز ڈے دے نال نال ، اس شہر د‏‏ی بلدیہ ایران دا پہلا شہر بن گیا جو ٹرام دی تعمیر دے ایگزیکٹو مرحلے وچ داخل ہويا۔

گیلری۔

[سودھو]

منحصر سوالات

[سودھو]

حوالے

[سودھو]
  1. ↑ Owens, J. The Foundations of Grammar: An introduction to Medieval Arabic Grammatical Theory. Amsterdam and Philadelphia: John Benjamins Publishing Company 1988.
  2. ↑ Friday Mosque of Shiraz at archnet.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
  3. ↑ Wassaf، Tajziyat al-amsar wa-tazjiyat al-a'sar, known also as Ta'rikh-i Wassaf (written by 1327) Ed. ‘Abd al–Muhammad Ayati, Tahrir-i ta'rikh-i Wassaf. Intisharat i-Bunyad-i Farhang-i Iran, Tehran, § 1346/1967, pp. 106–128.
  4. ↑ Wassaf, 'Abd Allah b. Fadl Allah. Tajziyat al-amsar wa-tazjiyat al-a'sar, known also as Ta'rikh-i Wassaf (written by 1327) Ed. ‘Abd al–Muhammad Ayati, Tahrir-i ta'rikh-i Wassaf. Intisharat i-Bunyad-i Farhang-i Iran, Tehran, § 1346/1967, pp. 359.
  5. ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1 at line 4444: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  6. ↑ Grousset René, The Empire of the Steppes, a history of Central Asia, Page 433
  7. ↑ Хожение за три моря Афанасия Никитина. — Л., 1986. — С. 57.
  8. ↑ "{{{title}}}". مدرسه علمیه ای با نیڑے ۶ قرن قدمت در جنوب شاهچراغ(ع). https://www.hawzahnews.com/news/494644/%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D9%82%D8%B1%DB%8C%D8%A8-%DB%B6-%D9%82%D8%B1%D9%86-%D9%82%D8%AF%D9%85%D8%AA-%D8%AF%D8%B1-%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8-%D8%B4%D8%A7%D9%87%DA%86%D8%B1%D8%A7%D8%BA-%D8%B9-%D8%B9%DA%A9%D8%B3. 
  9. ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1 at line 4444: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  10. ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1 at line 4444: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  11. ↑ Rumi,Siroos; List of printed matters of Fars;2006;Ministry of Culture and Islamic Guidance (Iran)
  12. ↑ Shahbazi 2004.
  13. ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1 at line 4444: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  14. ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1 at line 4444: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  15. ↑ Iran, 1900 A.D. –present at www.metmuseum.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
  16. ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1 at line 4444: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  17. ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1 at line 4444: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  18. ↑ Population of capital cities and cities of 100,000 or more inhabitants at unstats.un.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])

کتابیات - کتاباں د‏‏ی لسٹ

[سودھو]

سانچہ:کھبے طرف

Page سانچہ:Refbegin/styles.css has no content.
  • Lua error in ماڈیول:Citation/CS1 at line 4444: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value). (includes information about "Shirauz")
  • Lua error in ماڈیول:Citation/CS1 at line 4444: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  • Lua error in ماڈیول:Citation/CS1 at line 4444: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  • Lua error in ماڈیول:Citation/CS1 at line 4444: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  • Lua error in ماڈیول:Citation/CS1 at line 4444: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  • Lua error in ماڈیول:Citation/CS1 at line 4444: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  • Arthur J. Arberry. Shiraz, Persian City of Saints and Poets, Norman, Okla. , 1960
  • Lua error in ماڈیول:Citation/CS1 at line 4444: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  • Lua error in ماڈیول:Citation/CS1 at line 4444: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  • Lua error in ماڈیول:Citation/CS1 at line 4444: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  • Lua error in ماڈیول:Citation/CS1 at line 4444: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  • Lua error in ماڈیول:Citation/CS1 at line 4444: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  • Lua error in ماڈیول:Citation/CS1 at line 4444: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  • Lua error in ماڈیول:Citation/CS1 at line 4444: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  • Lua error in ماڈیول:Citation/CS1 at line 4444: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  • Lua error in ماڈیول:Citation/CS1 at line 4444: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).

بیرونی ربط۔

[سودھو]

سانچہ:کومنز

"https://pnb.wikipedia.org/w/index.php?title=شیزار_دی_ٹائم_لائن&oldid=646876" توں لیا