بارہويں صدی عیسوی دی اسلامی تریخ دا خط زمانی
| ||||
|---|---|---|---|---|
ترمیم  | ||||
| اسلامی تریخ دا خط زمانی: چھیويں | ستويں | اٹھويں | نويں | دسويں | گیارہويں | بارہويں | تیرہويں | چودہويں | پندرہويں | سولہويں | ستارہويں | اٹھارويں | انیہويں | ویہويں | اکیہويں صدی |
بارہويں صدی عیسوی 1101ء–1200ء تخمیناً 494 ہجری توں 597 ہجری اُتے محیط اے۔
1101ء — 1110ء
[سودھو]- 1101ء: 12 دسمبر— فاطمی خلیفہ ابو القاسم احمد المستعلی باللہ فوت ہويا۔ اوہ دولت فاطمیہ دا نواں خلیفہ تے اسماعیلیاں دا اُنیسواں اِمام سی۔ ابو علی منصور الآمر باحکام اللہ تخت نشین ہويا۔
- 1104ء: 2 دسمبر— سلجوقی سلطان برکیاروق 23 سال دی عمر وچ بروجرد وچ انتقال کرگیا۔
- 1105ء: سلجوقی سلطان برکیاروق دی وفات ہوئی۔ غیاث الدین محمد اول تخت نشاں ہويا۔
- 1106ء: دولت مرابطین دا عظیم رہنما تے بانی یوسف بن تاشفین فوت ہويا۔
- 1107ء:سلاجقہ روم دے چوتھے سلطان قلج ارسلان دا اِنتقال موصل دے نیڑے خابور دریا دے قریبی جوار وچ ہوئی۔ ملک شاہ سلجوقی تخت نشاں ہويا۔
- 1108ء: افریقا وچ دولت زیریون دے حکمران تمیم ابن المعز دی وفات ہوئی۔ یحیی ابن تمیم تخت نشاں ہويا۔
1111ء — 1120ء
[سودھو]- 1111ء: 18 دسمبر— مفکر اسلام، حجۃ الاسلام، متکلم و فلسفی امام غزالی فوت ہوئے۔
- 1116ء: سلجوقی سلطان ملک شاہ سلجوقی دا اِنتقال ہويا۔ رکن الدین مسعود سلجوقی سلطان سلجوقی تخت نشاں ہويا۔
- 1118ء: بغداد وچ سلجوقی سلطان محمد اول فوت ہويا۔ محمد دوم تخت نشین ہويا۔
- 1118ء: 6 اگست— عباسی خلیفہ المستظہر باللہ فوت ہويا۔ المسترشد باللہ خلیفہ بنیا۔ اسپین وچ عیسائیاں نے سرقسطہ شہر اُتے قبضہ کر ليا۔
1121ء — 1130ء
[سودھو]- 1127ء: امیر حلب، سلطان عماد الدین زنگی نے موصل شہر وچ دولت زنگیہ قائم کيتی تے پہلے حکمران بنے۔
- 1127ء: خوارزم شاہی سلطنت دے حکمران قطب الدین محمد اول خوارزم شاہ دا اِنتقال ہويا۔ علاء الدین اتسز تخت نشاں ہويا۔
- 1130ء: 7 اکتوبر— فاطمی خلیفہ ابو علی منصور الآمر باحکام اللہ فوت ہويا۔ اوہ دولت فاطمیہ دا دسواں خلیفہ تے اسماعیلیاں دا بیسواں اِمام سی۔ فاطمی خلیفہ ابوالمیمون عبدالمجید الحافظ الدین حاکم مصر بنیا۔
1131ء — 1140ء
[سودھو]- 1131ء: بغداد دے سلجوقی سلطان محمد دوم دا اِنتقال ہويا۔ طغرل دوم اُس دا جانشین ہويا۔
- 1135ء: عباسی خلیفہ المسترشد باللہ قتل ہويا۔ بغداد وچ سلجوقی سلطان طغرل دوم دا اِنتقال ہويا۔ سلجوقی سلطان غیاث الدین سلجوقی فوت ہويا۔
- 1135ء: 29 اگست — عباسی خلیفہ راشد باللہ خلیفہ مقرر ہويا۔
- 1136ء: 15 اپریل— صاحب الہدایہ برہان الدین مرغینانی رشتون وچ پیدا ہوئے۔
- 1138ء: 27 مئی — عباسی خلیفہ راشد باللہ نوں معزول کر دتا گیا۔ المقتفی باللہ عباسی خلیفہ مقرر ہويا۔
- 1138ء: 6 جون — عباسی خلیفہ راشد باللہ اصفہان وچ قتل ہويا۔
1141ء — 1150ء
[سودھو]- 1142ء: فقہ حنفی دے عالم نجم الدین نسفی 75 سال دی عمر وچ سمرقند وچ فوت ہوئے۔
- 1142ء: 12 فروری— ہندوستان وچ سلسلہ چشتیہ دے بانی معین الدین چشتی سیستان وچ پیدا ہوئے۔
- 1144ء: 28 نومبر — سلطان عماد الدین زنگی نے شہر الرہیا دا محاصرہ کے لیا۔ محاصرہ الرہیا دی ابتدا۔
- 1144ء: 24 دسمبر — الرہیا دا محاصرہ ختم ہويا ۔
- 1144ء: دوسری صلیبی جنگ دی ابتدا ہوئی۔
- 1145ء: سلسلہ سہروردیہ دے بانی شیخ شہاب الدین عمر ابوحفص سہروردی سہرورد وچ پیدا ہوئے۔
- 1146ء: 14 ستمبر— امیرحلب سلطان عماد الدین زنگی فوت ہوئے۔
- 1147ء: دولت موحدین دے حکمران عبدالمومن نے دولت مرابطین دا تختہ اُلٹ دتا۔ دولت مرابطین دا آخری حکمران اسحاق بن علی قتل ہويا۔
- 1149ء: 8 اکتوبر— فاطمی خلیفہ ابوالمیمون عبدالمجید الحافظ الدین فوت ہويا۔
- 1149ء: دوسری صلیبی جنگ دا خاتمہ ہويا۔
1151ء — 1160ء
[سودھو]- 1159ء: 23 مارچ — عباسی خلیفہ المکتفی باللہ بغداد وچ فوت ہويا۔ مستنجد باللہ خلیفہ بنیا۔
1161ء — 1170ء
[سودھو]- 1163ء: دولت موحدین دے حکمران عبدالمومن دا انتقال ہويا۔
- 1169ء: 18 جنوری— فاطمی وزیر شاور نوں قتل کر دتا گیا۔
- 1169ء: 22 فروری— اسد الدین شیرکوہ فوت ہويا۔
- 1170ء: سلسلہ سہروردیہ دے بزرگ بہاؤ الدین زکریا ملتانی پیدا ہوئے۔
- 1170ء: 18 دسمبر— عباسی خلیفہ المستنجد باللہ فوت ہويا۔ المستضی بامر اللہ بحیثیت عباسی خلیفہ تخت نشاں ہويا۔
1171ء — 1180ء
[سودھو]- 1171ء: دولت فاطمیہ دے حکمران العاضد فوت ہويا۔ دولت فاطمیہ دا خاتمہ ہو گیا۔
- 1171ء: مصر وچ صلاح الدین ایوبی دی حکومت قائم ہو گئی۔ ایوبی سلطنت دی نیہہ صلاح الدین ایوبی نے رکھی۔
- 1174ء: صلاح الدین ایوبی نے بلاد الشام نوں ایوبی سلطنت وچ شامل کر ليا۔
- 1175ء: اپریل — محدثہ خدیجہ نہروانیہ دا بغداد وچ انتقال ہويا۔
- 1175ء: غوری خاندان نے ترکاں نوں غزنی وچ شکست دے کے غزنی غوری سلطنت وچ شامل کيتا۔
- 1179ء: شہاب الدین غوری نے پشاور فتح کر ليا۔
- 1180ء: 27 مارچ— عباسی خلیفہ المستضی بامر اللہ فوت ہويا۔ الناصر لدین اللہ تخت نشین ہويا۔
1181ء — 1190ء
[سودھو]- 1186ء: غوری خاندان نے سلطنت غزنویہ دے آخری جانشیناں نوں خطۂ پنجاب وچ دھکیل دتا۔
- 1187ء: 20 ستمبر توں 2 اکتوبر— فتح بیت المقدس، صلاح الدین ایوبی نے عیسائیاں نوں شکست دے کے یروشلم نوں انہاں دے قبضے توں آزاد کروا لیا۔
- 1189ء: تیسری صلیبی جنگ دی ابتدا ہوئی۔
1191ء — 1200ء
[سودھو]- 1191ء — 1192ء: ترائن دیاں جنگاں
- 1192ء: تیسری صلیبی جنگ ختم ہو گئی۔
- 1193ء: 4 مارچ — سلطان صلاح الدین ایوبی دمشق وچ انتقال کر گئے۔ العزیز عثمان بحیثیت سلطان ایوبی سلطنت تخت نشین ہويا۔
- 1194ء: دہلی سلطنت غوریہ دا حصہ بن گیا۔
- 1197ء: 28 اکتوبر— صاحب الہدایہ برہان الدین مرغینانی 61 سال دی عمر وچ سمرقند وچ فوت ہوئے۔
- 1198ء: 29 نومبر— سلطان مصر العزیز عثمان فوت ہويا۔ المنصور ناصر الدین محمد بحیثیت سلطان ایوبی سلطنت تخت نشین ہويا۔
- 1200ء: فروری— المنصور ناصر الدین محمد نوں مصر دی حکومت توں معزول کر دتا گیا۔