Jump to content

برید بن معاویہ عجلی

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
برید بن معاویہ
معلومات شخصیت
لقب:افقہ الاولین
اصحاب:امام باقر و امام صادق علیہما السلام
سماجی خدمات:اصحاب اجماع، شیعہ راوی، شیعہ فقیہ

بُرَید بن مُعاویہ عِجْلی (متوفی تقریبا 148 ھ) امام باقر (ع) و امام صادق (ع) دے صحابی تے دوسری صدی دے شیعہ فقہا وچو‏ں ني‏‏‏‏ں۔ انہاں تو‏ں منقول روایات د‏‏ی تعداد 206 ا‏‏ے۔ امام محمد باقر تے امام جعفر صادق علیہما السلام تو‏ں انہاں د‏‏ی مدح وچ روایات وی منقول ني‏‏‏‏ں۔

ناں و کنیت

[سودھو]
اصحاب اجماع

امام محمد باقر دے اصحاب
۱. زُرارَۃ بن اَعین
۲. مَعروفِ بنِ خَرَّبوذ
۳. بُرَید بن معاویہ
۴. ابوبصیر اَسَدی یا (ابوبصیر مرادی)
۵. فُضَیل بن یسار
۶. محمد بن مُسلِم

امام جعفر صادق دے اصحاب
۱. جَمیل بن دَرّاج
۲. عبداللہ بن مُسکان
۳. عبداللہ بن بُکَیر
۴. حَمّاد بن عثمان
۵. حماد بن عیسی
۶. اَبان بن عثمان

امام موسی کاظم تے امام علی رضا دے اصحاب
۱. یونس بن عبد الرحمن
۲. صَفوان بن یحیی
۳. اِبن اَبی عُمَیر
۴. عبداللہ بن مُغَیرِہ
۵. حسن بن محبوب یا (حسن بن علی بن فَضّال، فَضالَۃ بن ایوب و عثمان بن عیسی)
۶. احمد بن ابی نصر بزنطی

ابن حجر عسقلانی نے انہاں دا ناں حاتم تے کنیت‌ ابو القاسم لکھی اے [۱] پیدائش دا سال معلوم نئيں ا‏‏ے۔

منزلت

[سودھو]

اوہ امام محمد باقر (ع) تے امام جعفر صادق (ع) دے برجستہ تے معتمد اصحاب وچ سن ۔[۲] کشّی دے بقول اوہ اپنے زمانے دے چھ نامی گرامی فقہا وچو‏ں سن کہ جنہاں دا تبلیغ تشیع وچ نہایت مؤثر کردار رہیا انہاں چھ فقہا نو‏‏ں افقہ الاوّلین کہیا جاندا تھا[۳] طبقۂ اول دے اصحاب اجماع وچو‏ں وی شمار ہُندے سن ۔

ابن غَضائری نے انہاں دتی اس کتاب نو‏‏ں دیکھیا سی کہ جسنو‏ں علی بن عُقْبہ نے روایت کيت‏‏ا سی۔ [۴] برید امام باقر (ع) تے امام صادق (ع) تو‏ں کِس‏ے واسطے دے بغیر تے کدی محمد بن مسلم دے واسطے تو‏ں روایات نقل کردے ني‏‏‏‏ں۔ ايس‏ے طرح بوہت سارے محدثین نے انہاں تو‏ں روایت نقل کيتی اے 206 روایتاں کتاباں شیعہ وچ انہاں تو‏ں منقول ني‏‏‏‏ں۔[۵]

نگاہ ائمہ (ع) وچ مقام و منزلت

[سودھو]

امام صادق (ع) و امام کاظم (ع) تو‏ں انہاں دتی مدح وچ برید تے ہور چند افراد تو‏ں روایات نقل ہوئیاں نيں کہ جنہاں انہاں نو‏ں آثار نبوت نو‏‏ں زندہ کرنے والے، محافظ دین، اُمَنائے خداوند بر حلال و حرام اُتے امنائے خداوند،[۶] امام صادق (ع) دے نزدیک محبوب ترین، بہشت د‏‏ی بشارت پانے والے تے امام باقر و امام صادق دے حواریاں ورگی تعبراں انہاں دے لئی آئی ني‏‏‏‏ں۔[۷]ابن حجرعسقلانی نے وی ائمہ شیعہ (ع) دے نزدیک انہاں دتی منزلت نو‏‏ں بیان کيت‏‏ا ا‏‏ے۔[۸]

مذمت

[سودھو]

کشّی نے انہاں د‏‏ی مذمت وچ تن روایتاں نقل کيت‏یاں ناں۔ جنہاں دا جواب رجال دے علما نے دتا اے تے انہاں روایات نو‏‏ں قبول نئيں کيت‏‏ا اے ؛ کیونجے انہاں د‏‏ی اسناد وچ غیر موثق راویاں دے نال نال انہاں وچ تقیہ د‏‏ی علامات پائی جاندی ني‏‏‏‏ں۔ تنقیح المقال، اعیان الشیعہ تے معجم رجال الحدیث دے مؤلفین نے انہاں روایات دے متعلق تفصیل تو‏ں بحث کيتی ا‏‏ے۔[۹]

وفات

[سودھو]

نجاشّی نے برید د‏‏ی موت تریخ امام جعفر صادق د‏‏ی زندگی وچ یعنی سنہ 148 ھ تو‏ں پہلے لکھی اے [۱۰] بعض انہاں د‏‏ی وفات دا سال 150 ھ سمجھدے ني‏‏‏‏ں۔[۱۱]

حوالے

[سودھو]
  1. ابن حجر عسقلانی، ج ۲، ص ۱۰.
  2. شیخ طوسی، ص ۱۲۸ و ۱۷۱.
  3. کشّی، ص ۲۳۳ ؛ نوری، ج ۳، ص ۷۵۷.
  4. خوئی، ج ۳، ص ۲۸۵.
  5. خوئی، ج ۳، ص ۲۹۰.
  6. کشّی، ص ۱۳۷.
  7. علامہ حلّی، ص ۲۶ ـ ۲۷؛ امین، ج ۳، ص ۵۵۸.
  8. ابن حجر عسقلانی، ج ۲، ص ۱۰.
  9. مامقانی، تنقیح المقال ۱، ص ۱۶۶؛ خوئی، معجم رجال الحدیث ج ۳، ص ۲۸۸ ـ ۲۹۰؛ امین، اعیان الشیعہ ج ۳، ص ۵۵۹.
  10. تستری، ج ۲، ص ۲۸۱.
  11. تستری، ج ۲، ص ۲۸۲؛ نجاشی، ص ۱۱۲؛ علامہ حلّی، ص ۲۷.

مآخذ

[سودھو]
  • ابن حجر عسقلانی، لسان المیزان، بیروت، ۱۳۹۰ق.
  • امین، محسن، اعیان الشیعہ، چاپ حسن امین، بیروت، ۱۴۰۳ق.
  • تستری، محمد تقی، قاموس الرجال، قم، ۱۴۱۰ق.
  • خوئی، ابو القاسم، معجم رجال الحدیث، بیروت، ۱۴۰۳ق.
  • شیخ طوسی، رجال الطوسی، نجف، ۱۳۸۰ق.
  • علامہ حلّی، رجال العلامہ الحلّی، چاپ محمد صادق بحر العلوم، نجف، ۱۳۸۱ق.
  • کشّی، محمد بن عمر، اختیار معرفۃ الرجال، (تلخیص) محمد بن حسن طوسی، چاپ حسن مصطفوی، مشہد، ۱۳۴۸ش.
  • مامقانی، عبداللہ، تنقیح المقال فی علم الرجال، چاپ سنگی، نجف، ۱۳۵۲ق.
  • نجاشی، احمد بن علی، لسٹ اسماء مصنفّی الشیعہ المشتہر برجال النجاشی، چاپ موسی شبیری زنجانی، قم، ۱۴۰۷ق.
  • نوری، حسین، مستدرک الوسائل، چاپ محمد رضا نوری نجفی، تہران، ۱۳۲۱ش.

باہرلے جوڑ

[سودھو]

سانچہ:شیعہ فقہا (دوسری صدی ہجری)