قیام یمانی
| قیام یمانی | |
|---|---|
| جم |
|
| وفات |
|
| عملی زندگی | |
| پیشہ | خادم دین |
ترمیم  | |
پہلی صدی ہجری توں ہی بعض لوکاں نے یمانی ہونے دا ادعا کیتا اے ؛ عبدالرحمان بن محمد بن اشعث جس اُتے حجاج بن یوسف ثقفی نے حملہ کیتا تے احمد بن اسماعیل بصری جو احمد الحسن توں مشہور نيں، یمانی ہونے دے مدعی نيں۔
یمانی دی شخصیت
[سودھو]یمانی اوہ شخص اے جو امام زمانہ دے ظہور توں پہلے قیام کرن گے[۱] تے لوکاں نوں امام مہدی دی طرف دعوت دین گے۔[۲]
یمانی دا ناں شیعہ احادیث وچ نئيں آیا اے لیکن انہاں نوں امام حسین دی نسل[۳]یا زید بن علی دی نسل[۴]توں قرار دتا گیا اے۔ تے کہیا گیا اے کہ بعض اہل سنت کتاباں وچ انہاں دا ناں جہجاہ، حسن یا حسین ذکر ہويا اے۔[۵]«رایات الہدی و الضّلال فی عصر الظّہور» دے مصنف دا کہنا اے کہ اگرچہ یمانی دا شجرہ نسب روایات وچ ذکر نئيں اے لیکن قطعی دلیل توں ثابت ہُندا اے اوہ اہل بیت توں تے امام حسینؑ دی نسل توں نيں۔[۶]
پیغمبر اکرمؐ توں اک روایت وچ انہاں نوں منصور دے ناں توں یاد کیتا اے جو امام مہدی دی مدد کردا اے۔[۷]اسی طرح اہل سنت مآخذ وچ انہاں نوں قحطانی[۸] تے منصور یمانی[۹] دے ناں توں وی ذکر کیتا اے۔ قحطانی، قحطان نامی اک شخص توں منسوب اے [۱۰] جس توں یمن دے عرباں دا نسب ملدا اے۔[۱۱]
یمانی دا قیام؛ ظہور دی علامت
[سودھو]احادیث وچ یمانی دے قیام نوں ظہور دیاں علامتاں وچوں شمار کیتا اے۔ کمال الدین شیخ صدوق وچ امام صادقؑ توں منقول اک روایت وچ یمانی دے قیام نوں صیحہ آسمانی، خروج سفیانی، قتل نفس زکیہ تے خسف بیداء دے نال اسنوں وی ظہور دی یقینی علامتاں وچوں قرار دتا اے۔[۱۲]بعض مصنفین دے مطابق یمانی دے قیام دے بارے وچ 36 احادیث شیعہ تے سنی مآخذ وچ ملدیاں نيں۔[۱۳]تے انہاں وچوں اکثر روایات وچ یمانی دا قیام، ظہور دی قطعی علامتاں توں ہونے دے بارے وچ کوئی اشارہ نئيں کیتا اے۔[۱۴]تے شیعہ روایات وچوں صرف دو روایتاں وچ [نوٹ ۱] قطعی علامتاں توں قرار دتا گیا اے۔[۱۵]اسی لئے بعض مصنفین نے یمانی دے قیام نوں ظہور دی علامت ہونے وچ تردید کیتا اے۔[۱۶] تے اس گل توں استناد کیتا اے کہ بعض کتاباں وچ اس حدیث دے نال قطعی ہونے دی قید ذکر نئيں ہوئی اے۔[۱۷]تے احتمال دتا جاندا اے کہ ایہ قید شاید راویاں دی طرف توں روایت وچ اضافہ کيتی گئی ہوئے گی۔[۱۸]
قیام دا زمان و مکان
[سودھو]احادیث دے مطابق یمانی دا قیام خروج سفیانی دے نال نال ہوئے گا۔[۱۹]امام باقرؑ دی اک روایت دے مطابق خروج سفیانی، یمانی دا قیام تے خراسانی دا قیام سب اک ہی سال، اک ہی مہینہ تے اک ہی دن وچ ہوئے گا۔[۲۰] امام صادقؑ دی اک روایت وچ سفیانی دا خروج رجب دے مہینے وچ قرار دتا اے۔[۲۱]بعض نے انہاں دونے روایت دے تناظر وچ یمانی دے قیام نوں وی رجب دے مہینے وچ قرار دتا اے۔[۲۲]بعض مؤلفین نے انہاں دونے واقعات دا اک ہی دن وچ ہونے نوں کنایہ سمجھیا اے کیونکہ انہاں دونے وچ بہت زیادہ باہمی رابطہ پایا جاندا اے اس لئی جے انہاں دونے وچ معمولی فاصلہ ہو تاں وی کوئی حرج نئيں اے۔[۲۳]
اسی طرح اہل سنت دے بعض مآخذ وچ حضرت عیسی دا آسمان توں اترنا تے اسی وقت دجال دا خروج کرنا[۲۴] تے مہدیؑ دے بعد دجال دا خروج کرنا ذکر ہويا اے۔[۲۵] شیعہ مؤلفین دے مطابق چونکہ ایہ روایات معصوم توں صادر نئيں ہوئیاں نيں اس لئی انہاں اُتے اعتماد نئيں کیتا جاسکدا اے۔ [۲۶]تے جو روایت دجال دا خروج امام مہدی دے قیام دے ذکر کیتا اے ایہ روایت تے جس روایت وچ یمانی دے قیام نوں حضرت مہدی دے قیام دی علامت قرار دتا اے انہاں دونے وچ باہمی سازگاری نئيں اے۔[۲۷] احادیث دے مطابق یمانی دا قیام یمن توں شروع ہوئے گا[۲۸] یمانی دے قیام دے بارے وچ موجود روایات وچ صَنعا، عَدَن، کِندہ تے اَبین دے علاقے دی طرف اشارہ ہويا اے۔[۲۹]بعض دا کہنا اے کہ صنعا دے بارے وچ موجود روایات مستفیض نيں جو شیعہ تے اہل سنت دونے توں نقل ہوئی اے تے قیام دے مرکز دی طرف اشارہ اے۔[۳۰]
یمانی دے اقدامات
[سودھو]احادیث وچ یمانی دے قیام دی تفصیل ذکر نئيں ہوئی اے لیکن انہاں دے بعض اقدامات دا ذکر موجود اے:
- حق دی دعوت؛ امام باقرؑ دی اک روایت دے مطابق یمانی دا قیام برحق، اس دا علم ہدایت دینے والا تے انہاں دی دعوت صراط مستقیم دی طرف ہوئے گی تے انہاں دے قیام توں منسلک ہونے دی بہت تاکید ہوئی اے۔[۳۱]بعض مؤلفین نے حق دی دعوت نوں امامت دی طرف دعوت توں تعبیر کیتا اے۔[۳۲]اک روایت وچ انہاں نوں منصور (یعنی حضرت مہدی دے مددگار) دے نا م توں ذکر ہويا اے جنہاں دی 70 ہزار لوک حمایت کر رہے ہونگے۔[۳۳] احادیث دے مطابق جدوں یمانی قیام کريں گا تاں اس وقت اسلحہ بیچنا حرام ہوئے گا۔[۳۴]
- سفیانی نال جنگ؛ بعض روایات وچ یمانی تے سفیانی دی لڑائی دا ذکر ہويا اے مثال دے طور اُتے کسی روایت وچ آیا اے کہ جو شخص سفیانی دی اکھ کڈدا اے اوہ صنعا توں قیام کريں گا۔[۳۵] یا کسی تے روایت وچ سفیانی نال لڑنے والا پہلا شخص قحطانی ذکر ہويا اے۔[۳۶]یمانی تے سفیانی دی جنگ دے بارے وچ موجود روایات وچ اختلاف پایا جاندا اے ؛ بعض وچ یمانی دی کامیابی [۳۷] تے بعض دوسری روایات وچ یمانی دی شکست[۳۸] دی خبر دتی گئی اے۔ بعض مؤلفین نے انہاں دو قسم دی روایات دے اختلاف نوں ایويں حل کیتا اے کہ ہر روایت وکھ وکھ زمان تے مکان دی جنگ دی خبر دے رہی نيں۔[۳۹] لیکن انہاں روایات دی سند صحیح ہونے دے بارے وچ تردید کیتا اے۔[۴۰] الفتن وچ سنی عالم دین ابن حماد نے ایويں نقل کیتا اے کہ یمانی، مدینہ وچ امام مہدیؑ توں ملحق ہونگے، سفیانی اپنی لشکر مدینہ بھیج دے گا لیکن اوہ دونے مدینہ توں مکہ دی سمت نکلݨ گے۔[۴۱] سفیانی لشکر انہاں دے تعاقب وچ مکہ دی جانب نکلے گا تے بیداء نامی جگہ زمین دھنس کر اوہ سب نابود ہونگے۔[۴۲]
- فتوحات؛ اہل سنت دے بعض مآخذ وچ ذکر ہويا اے کہ یمانی قسطنطنیہ تے روم نوں فتح کرے گا[۴۳] تے انہاں دے پرچم دا رنگ سفید ہوئے گا۔[۴۴] لیکن شیعہ منابع وچ انہاں علاقےآں دی فتح امام زمانہؑ توں منسوب کیتا گیا اے۔[۴۵]
یمانی ہونے دے دعویدار
[سودھو]بعض روایات دے مطابق امام صادقؑ دے دور توں شیعہ، یمانی دا انتظار کر رہے سن ؛ آپؑ نے طالب حق نوں یمانی ہونے[نوٹ ۲] نوں اس لئی رد کیتا کہ یمانی علیؑ دا محب اے تے طالب حق، علی توں بغض رکھدا اے۔[۴۶] پہلی صدی ہجری توں ہی بعض لوکاں نے خود نوں یمانی توں معرفی کیتا اے انہاں وچوں بعض مندرجہ ذیل نيں:
- عبدالرحمن بن محمد بن اشعث (م 85ھ)؛ اس نے عبدالملک بن مروان دے دور وچ عراق دے حاکم حجاج بن یوسف ثقفی، دے خلاف بغاوت کیتا تے خود نوں قحطانی دا ناں دتا جس دا یمن والےآں نوں انتظار سی ۔[۴۷] ابن اشعث امویاں دے ہتھوں شکست کھانے دے بعد سیستان چلا گیا تے اوتھے اُتے وفات پاگیا۔[۴۸]
- ابن فرس؛ ابن خلدون عبدالرحیم بن عبدالرحمان بن فرس اندلس دے علما وچوں سی تے اک دن منصور دے دربار وچ سخت لہجے وچ گل کيتی تے اس دے بعد کچھ عرصہ مخفی زندگی کرنے اُتے مجبور ہويا تے جدوں منصور مرگیا تاں اوہ ظاہر ہويا تے اوہی قحطانی ہونے دا دعوی کیتا جس دے آنے دے بارے وچ رسول اللہصلی اللہ علیہ و آلہ وسلم نے خبر دتی سی، ناصر بن منصور نے اوہدی طرف اک لشکر بھیجیا تے اسی جنگ وچ اوہ ماریا گیا۔[۴۹]
- احمد بن اسماعیل بصری المعروف احمد الحسن جو خود نوں یمانی کہلاندا اے۔ تے اس دا دعوی اے کہ اوہ یمانی نيں تے امام زمانہؑ دے ظہور دے لئی موقع فراہم کر رہیا اے تے امام مہدیؑ دے بعد حکومت اسنوں ملے گی۔[۵۰] دعوۃ احمد الحسن بین الحق و الباطل نامی کتاب اس دے دعاں دے رد وچ لکھی گئی اے۔[۵۱]
اسی طرح یزید بن ملہب[۵۲] تے عبدالرحمن بن منصور (ہشام بن حکم الموید باللہ دے دور وچ )[۵۳] وی یمانی ہونے دے دعویداراں وچوں شمار ہُندے نيں۔
اس بارے وچ کتاباں
[سودھو]الیمانی رأیۃ ہدی، نامی کتاب عربی بولی وچ یمانی دے قیام دے بارے وچ لکھی گئی اے۔ اس دے مؤلف عراق دے شیعہ عالم دین سید محمدعلی حلو(متولد 1376ھ) نيں۔ اس کتاب وچ یمانی دا حسب و نسب، قیام دا زمان و مکان دے بارے وچ بحث ہوئی اے۔ مصنف نے یمانی دے قیام نوں ظہور دی حتمی نشانیاں وچوں قرار دتا اے۔[۵۴]
متعلقہ صفحات
[سودھو]حوالے
[سودھو]- ↑ نعمانی، الغیبہ، ۱۳۹۷ق، ص۲۵۳، ۲۵۲.
- ↑ نعمانی، الغیبہ، ۱۳۹۷ق، ص۲۵۵-۲۵۶؛ فتلاوی، رایات الہدی و الضّلال فی عصر الظّہور، ۱۴۲۰ق، ص۱۰۱.
- ↑ صدوق، کمال الدین، ج۱، ۱۳۹۵ق، ص۲۵۱.
- ↑ ابن طاووس، فلاح السائل،۱۴۰۶ق، ص۱۷۱.
- ↑ آیندی، «یمانی درفش ہدایت»، ص۲۰.
- ↑ فتلاوی، رایات الہدی و الضّلال فی عصر الظّہور، ۱۴۲۰ق، ص۱۰۰.
- ↑ نعمانی، الغیبہ، ۱۳۹۷ق، ص۳۹.
- ↑ ابن حماد، الفتن، دار الکتب العلمیہ منشورات محمدعلی بیضون، ص۷۵؛ مقدسی، البدء و التریخ، مکتبۃ الثقافۃ الدینیۃ، ج۲، ص۱۸۳.
- ↑ ابن حماد، الفتن، دار الکتب العلمیہ منشورات محمدعلی بیضون، ص۱۹۹.
- ↑ ابن منظور، لسان العرب، ۱۴۱۴ق، ج۷، ص۳۷۴.
- ↑ ابن کثیر، البدایہ و النہایہ، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۵۶.
- ↑ صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۶۵۰، ح۷.
- ↑ مہدویراد، «بررسی تطبیقی روایات یمانی از منظر فریقین»، ص۲۶.
- ↑ رجوع کرن؛ صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۱، ص۳۲۸، ج۲، ص۶۴۹، ح۱؛ نعمانی، الغیبہ، ۱۳۹۷ق، ص۲۵۳، ۲۵۲؛ لیثی، عیون الحکم و المواعظ، ۱۳۷۶ش، ص۲۴۴؛ ابن طاووس، فلاح السائل، ۱۴۰۶ق، ص۱۷۱.
- ↑ آیندی، «یمانی درفش ہدایت»، ص۱۷.
- ↑ آیندی، «یمانی درفش ہدایت»، ص۱۷-۱۹؛ مہدویراد، «بررسی تطبیقی روایات یمانی از منظر فریقین»، ص۲۶.
- ↑ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۸، ص۳۱۰، ح۴۸۳؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۲، ص۲۳۳.
- ↑ آیندی، «یمانی درفش ہدایت»، ص۱۹.
- ↑ نعمانی، الغیبہ، ۱۳۹۷ق، ص۳۰۵؛ طوسی، الغیبہ، ۱۴۱۱ق، ص۴۴۷.
- ↑ نعمانی، الغیبہ، ۱۳۹۷ق، ص۲۵۵-۲۵۶.
- ↑ صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۶۵۰.
- ↑ آیندی، «یمانی درفش ہدایت»، ص۲۶.
- ↑ آیندی، «یمانی درفش ہدایت»، ص۲۶-۲۷.
- ↑ ابن حماد، الفتن، دار الکتب العلمیہ منشورات محمدعلی بیضون، ص۲۹۱.
- ↑ ابن حماد، الفتن، دار الکتب العلمیہ منشورات محمدعلی بیضون، ص۲۸۵؛ مقدسی، البدء و التریخ، مکتبۃ الثقافۃ الدینیۃ، ج۲، ص۱۸۴.
- ↑ آیندی، «یمانی درفش ہدایت»، ص۳۶.
- ↑ رجوع کرن؛ صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۱، ص۳۲۸، ج۲، ص۶۴۹، ح۱؛ نعمانی، الغیبہ، ۱۳۹۷ق، ص۲۵۳، ۲۵۲؛ لیثی، عیون الحکم و المواعظ، ۱۳۷۶ش، ص۲۴۴؛ ابن طاووس، فلاح السائل، ۱۴۰۶ق، ص۱۷۱.
- ↑ صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۱، ص۳۳۱؛ لیثی، عیون الحکم و المواعظ، ۱۳۷۶ش، ص۲۴۴
- ↑ فتلاوی، رایات الہدی و الضّلال فی عصر الظّہور، ۱۴۲۰ق، ص۱۰۱.
- ↑ فتلاوی، رایات الہدی و الضّلال فی عصر الظّہور، ۱۴۲۰ق، ص۱۰۱.
- ↑ نعمانی، الغیبہ، ۱۳۹۷ق، ص۲۵۵-۲۵۶.
- ↑ مہدویراد، «بررسی تطبیقی روایات یمانی از منظر فریقین»، ص۵۲.
- ↑ نعمانی، الغیبہ، ۱۳۹۷ق، ص۳۹.
- ↑ نعمانی، الغیبہ، ۱۳۹۷ق، ص۲۵۶.
- ↑ نعمانی، الغیبہ، ۱۳۹۷ق، ص۲۲۷.
- ↑ ازدی نیشابوری، مختصر اثبات الرجعہ، ۱۴۱۳ق، ح۹، ص۲۶۱، بہ نقل از مہدویراد، «بررسی تطبیقی روایات یمانی از منظر فریقین»، ص۵۳؛ نعمانی، الغیبہ، ۱۳۹۷ق، ص۲۲۷.
- ↑ ازدی نیشابوری، مختصر اثبات الرجعہ، ۱۴۱۳ق، ح۹، ص۲۶۱، بہ نقل از مہدویراد، «بررسی تطبیقی روایات یمانی از منظر فریقین»، ص۵۳.
- ↑ ابن حماد، الفتن، دار الکتب العلمیہ منشورات محمدعلی بیضون، ص۱۹۹.
- ↑ آیندی، «یمانی درفش ہدایت»، ص۳۵.
- ↑ آیندی، «یمانی درفش ہدایت»، ص۳۵؛ مہدویراد، «بررسی تطبیقی روایات یمانی از منظر فریقین»، ص۵۴.
- ↑ ابن حماد، الفتن، دار الکتب العلمیہ منشورات محمدعلی بیضون، ص۲۲۳.
- ↑ ابن حماد، الفتن، دار الکتب العلمیہ منشورات محمدعلی بیضون، ص۲۱۲.
- ↑ ابن حماد، الفتن، دار الکتب العلمیہ منشورات محمدعلی بیضون، ص۲۹۱.
- ↑ ابن حماد، الفتن، دار الکتب العلمیہ منشورات محمدعلی بیضون، ص۱۹۹.
- ↑ رجوع کرن: نعمانی، الغیبہ، ۱۳۹۷ق، ص۳۱۹.
- ↑ طوسی، الامالی، ۱۴۱۴ق، ص۶۶۱.
- ↑ مسعودی، التنبیہ و الاشراف، دار الصاوی، ص۲۷۲؛ مقدسی، البدء و التریخ، مکتبۃ الثقافۃ الدینیۃ، ج۲، ص۱۸۴.
- ↑ مسعودی، التنبیہ و الاشراف، دار الصاوی، ص۲۷۳.
- ↑ ابن خلدون، دیوان المبتدأ و الخبر، ۱۴۰۸ق، ج۶، ص۳۳۶.
- ↑ یوسفیان، «بررسی برخی ادلہ روایی احمد بصری یمانی دروغین»، ص۶۳.
- ↑ یوسفیان، «بررسی برخی ادلہ روایی احمد بصری یمانی دروغین»، ص۶۳.
- ↑ فخر رازی، المحصول، ۱۴۱۸ق، ج۴، ۳۴۷-۳۴۸.
- ↑ ابن خلدون، دیوان المبتدأ و الخبر، ۱۴۰۸ق، ج۴، ص۱۹۱.
- ↑ حلو، الیمانی رأیۃ ہدی، ۱۴۱۲۵ق، ص۳۸.
مآخذ
[سودھو]- آیندی، نصرتاللہ، یمانی درفش ہدایت، مجلہ مشرق موعود، شمارہ ۱، سال ۱۳۸۵ش.
- ابن حماد، نعیم بن حماد، الفتن، تصحیح: مجدی بن منصور شوری، بیروت، دار الکتب العلمیہ منشورات محمدعلی بیضون، بیتا.
- ابن خلدون، عبد الرحمان بن محمد، دیوان المبتدأ و الخبر فی تریخ العرب و البربر و من عاصرہم من ذوی الشأن الاکبر، تحقیق: خلیل شحادۃ، بیروت، دار الفکر، ۱۴۰۸ق/۱۹۸۸م.
- ابن طاووس، علی بن موسی، فلاح السائل و نجاح المسائل، قم، بوستان کتاب، ۱۴۰۶ق.
- ابن کثیر دمشقی، اسماعیل بن عمر، البدایہ و النہایہ، بیروت، دار الفکر، ۱۴۰۷ق/۱۹۸۶م.
- ابن منظور، محمد مکرم، لسان العرب، تصحیح: احمد فارس، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۴ق.
- ازدی نیشابوری، فضل بن شاذان، مختصر اثبات الرجعہ، ترجمہ: میرلوحی، تحقیق: باسم الہاشمی، بیروت، دار الکرم، ۱۴۱۳ق.
- حلو، سید محمدعلی، الیمانی رأیۃ ہدی، نجف، مرکز الدراست التخصصیہ فی الامام المہدی، ۱۴۱۲۵ق.
- خلیفۃ بن خیاط، تریخ خلیفہ، تحقیق: فواز، بیروت، دار الکتب العلمیۃ، ۱۹۹۵م/۱۴۱۵ق.
- صدوق، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمہ، تصحبح: علیاکبر غفاری، تہران، اسلامیہ، ۱۳۹۵ق.
- طوسی، محمد بن حسن، الامالی، تصحیح: مؤسسہ البعثۃ، قم، دار الثقافۃ، ۱۴۱۴ق.
- طوسی، محمد بن حسن، کتاب الغیبۃ للحجۃ، تصحیح: عباداللہ تہرانی و علی احمد ناصح، قم، دار المعارف الاسلامیہ، ۱۴۱۱ق.
- فتلاوی، مہدی، رایات الہدی و الضّلال فی عصر الظّہور، بیروت، دار المحجہ البیضاء، ۱۴۲۰ق/۱۹۹۹م.
- فخر رازی، محمد بن عمر، المحصول، تحقیق: طہ جابر فیضا العلوانی، مؤسسہ الرسالہ، ۱۴۱۸ق/۱۹۹۷م.
- کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تصحیح: علیاکبر غفاری و محمد آخوندی، تہران، دار الکتب الاسلامیہ، ۱۴۰۷ق.
- لیثی واسطی، علی بن محمد، عیون الحکم و المواعظ، تصحیح: حسین حسنی بیرجندی، قم، دار الحدیث، ۱۳۷۶ش.
- مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۰۳ق.
- مسعودی، علی بن حسین، التنبیہ و الاشراف، تصحیح: عبداللہ اسماعیل الصاوی، قاہرہ، دار الصاوی، بیتا.
- مقدسی، مطہر بن طاہر، البدء و التریخ، بور سعید، مکتبۃ الثقافۃ الدینیۃ، بیتا.
- نعمانی، محمد بن ابراہیم، الغیبہ، تصحیح: علی اکبر غفاری، نشر صدوق، تہران، ۱۳۹۷ق.
- مہدویراد، محمدعلی و دیگران، بررسی تطبیقی روایات یمانی از منظر فریقین، حدیثپژاوہی، پاییز و زمستان ۱۳۹۳ش.
- یوسفیان، مہدی؛ شہبازیان، محمد، «بررسی برخی ادلہ روایی احمد بصری یمانی دروغین»، مشرق موعود، شمارہ۲۷، پاییز ۱۳۹۲ش.
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
سائیٹ غلطی: <ref> ٹیگ اک ٹولی جیدا ناں "نوٹ" اے ہیگے نیں، پر کوئی <references group="نوٹ"/> ٹیگ نا لبھیا۔