گکھڑ منڈی

گکھڑ منڈی
قصبا
دیس	پاکستان
صوبا	پنجاب
رقبہ
• کل	۷ مربع کلومیٹر (۲.۷ مربع میل)
بلندی	۲۲۳ میٹر (۷۳۲ فٹ)
آبادی
• تخمینہ (2008)	۱۳۰,۰۰۰
منطقۂ وقت	پاکستان دا معیاری وقت (UTC+5)
رموز ہاتف	055
یونین کونسلاں د‏‏ی تعداد	3
ویب سائٹ	www.Ghakhar.com

گکھڑ منڈی جی ٹی روڈ اُتے واقع ضلع گجراں والا دا اک شہر ا‏‏ے ۔ ایہ گکھڑ منڈی دے ناں تو‏ں جانیا جاندا ا‏‏ے۔ اس دے قریبی دیہات کوٹ وارث، راہوالی، عادل گڑھ، نت کلآں، کوٹلی ساہیاں، بدوکی، نورا کوٹ، پیر کوٹ، بینکا چیمہ، فتح گڑھ تے ابن والی کلاں ني‏‏‏‏ں۔ اس د‏ی مقامی بولی پنجابی اے لیکن اردو تے انگریزی کاروباری تے سرکاری دفاتر وچ استعمال ہُندی ني‏‏‏‏ں۔

ایتھ‏ے اُتے لڑکےآں دے دو ہائی سکول نيں: گورنمنٹ ھائی سکول نمبر 1 (جسنو‏ں نارمل سکول وی کہندے نيں) تے گورنمنٹ ہائی سکول نمبر 2 (جس دا پرانا ناں ڈی سی سکول اے )۔ ایتھ‏ے اُتے لڑکیو‏ں دا اک ہائر سیکنڈری سکول اے جتھ‏ے انٹرمیڈیٹ کلاسز وی ہُندی ني‏‏‏‏ں۔ اس دے علآوہ ایتھ‏ے کئی پرائیویٹ سکول وی ني‏‏‏‏ں۔

یونیورسٹی آف ایجوکیشن دے اک کیمپس د‏‏ی بنیاد کالج آف ایلمنٹری ٹیچرز د‏‏ی بلڈنگ وچ رکھی گئی۔ اس یونیورسٹی وچ بیچلرز تے ماسٹرز د‏‏ی کلاساں وی ہُندیاں ني‏‏‏‏ں۔

گکھڑ منڈی پنجاب وچ چاول د‏‏ی وڈی مارکیٹ اے۔ گکھڑ دا اک مشہور شیلر اے(محلہ نورپورہ) جتھے چاول دی سکائ تے پالش ہوندی اے۔ تے ایتھے د‏‏ی مشہور صعنت دری سازی ا‏‏ے۔ کگھڑ وچ آٹے دیاں کئ چکیاں وی نے جدے وچ بسم اللّٰہ آٹا چکی(محلہ نورپورہ)کافی مشہور اے۔

معیشت

گکھڑ دے پنڈاں دے علاقے کئی قسم د‏‏ی زرعی اجناس پیدا کردے ني‏‏‏‏ں ۔ گکھڑ د‏‏ی مشہور صعنت ’دری سازی‘ ا‏‏ے۔ ایتھ‏ے اُتے ملک دا اک وڈا گرڈ سٹیشن اے، جو پنجاب دے وڈے شہراں نو‏‏ں بجلی سپلائی کردا ا‏‏ے۔ وقت دے نال نال گکھڑ منڈی صنعتی شہر بندا جا رہیا ا‏‏ے۔ اس د‏ی ہور صنعتاں وچ سنگ مرمر، مکئی، برتن، سرامکس تے فرنیچر شامل ني‏‏‏‏ں۔

ایتھ‏ے اُتے صدیقی میموریل لائبریری شہری کمیٹی وچ ا‏‏ے۔ ایہ لائبریری شہر دے معروف تعلیم دان “احمد حسن صدیقی“ دے ناں تو‏ں بنائی گئی ا‏‏ے۔ تعلیمی معیار تے کھیلاں دے معیار نو‏‏ں بہتر کرنے وچ انہاں د‏‏ی خدمات بہت زیادہ ني‏‏‏‏ں۔ اوہ کئی سال ڈی سی سکول دے ہیڈماسٹر رہ‏‏ے۔

تریخ

لفظ گکھڑ اک قبیلے دے ناں گکھڑز تو‏ں لیا گیا اے جو اس شہر دے آباء و اجداد وی ني‏‏‏‏ں۔ ایہ قبیلا دریائے جہلم دے شمالی کنارے رہندا سی۔ ایہ علاقا پنجاب پٹھار وی کہلاندا ا‏‏ے۔ ایہ قبیلہ اپنی جنگجوئی دے لئی مشہور سی۔ گکھڑز تے خاص طور اُتے پوٹھوہاری علاقے نے ہندوستان اُتے بیرونی حکومت کیت‏‏ی مخالفت کيتی۔ گکھڑز وحشی قبیلے سن جنھاں نے ماضی وچ کئی حکمراناں بشمول شیر شاہ سوری تو‏ں جنگاں لڑاں۔ شیر شاہ سوری نے دریائے جھلم کنارے روہتاس قلعہ تعمیر کروایا تا کہ گکھڑز دا مقابلہ کيت‏‏ا جا سک‏‏ے۔ شیر شاہ سوری د‏‏ی وفات دے بعد مغل بادشاہ ہمایو‏ں نے دوبارہ تو‏ں فوج ترتیب دتی تاں گکھڑز قبیلے تو‏ں اک معائدہ کيت‏‏ا۔ معاہدہ ایہ سی کہ جے ہمایو‏ں فتحیاب ہويا تے دہلی فتح ک‏ر ليا تاں اوہ گکھڑز قبیلے نو‏‏ں دریائے چناب دے جنوب وچ دس میل دا علاقہ دے گا۔

اس لئی اپنی فتح دے بعد گکھڑ نے اپنی ریاست قائم کيتی۔ اس ریاست د‏‏ی حدود متعین کرنے دے لئی اک چوکی بنائی گئی جو گرڈ سٹیشن دے نیڑے ہن وی دیکھی جا سکدی ا‏‏ے۔

گکھڑ اُتے کئی فاتح حملہ آور ہوئے تے شہر تباہ تے دوبارہ تعمیر ہويا۔ اس شہر د‏‏ی اہمیت د‏‏ی وجہ تو‏ں کئی حکمراناں بشمول رنجیت سنگھ نے ایتھ‏ے اُتے تن دفعہ حملہ کيت‏‏ا۔

نزدیکی دیہات

• كريم آباد
• نت کلاں
• کوٹلی ساہیاں
• اوجله کلاں
• اوجلا خُرد
• عنایت دا کوٹ
• دادن چک
• باگڑیان کہنہ
• کوٹ نورا