ابن قتیبہ دینوری

ابن قتیبہ دینوری
(عربی وچ: أبو محمد بن قتيبة الدينوري)
جم	سنہ 828 ^[۱]^[۲]^[۳]^[۴]^[۵]^[۶]^[۷] کوفا
وفات	29 اکتوبر 889 (60–61 سال)^[۳]^[۴]^[۵]^[۶]^[۸] بغداد
شہریت	خلافت عباسیہ
عملی زندگی
استاذ	اسحاق بن راہویہ
پیشہ	الٰہیات دان ، مورخ ، مفسر قرآن ، محدث ، فقیہ ، قاضی ، لکھاری ^[۹]
پیشہ ورانہ زبان	عربی ^[۱۰]
شعبۂ عمل	تریخ ، تفسیر قرآن ، علم حدیث ، فقہ
ملازمت	بغداد


ترمیم

ابن قتیبہ دینوری (پیدائش: 213ھ/ 828ء–بغداد وفات: یکم رجب 276ھ/ 29 اکتوبر 889ء) بغداد نويں صدی عیسوی دے مؤرخ سن تے انہاں د‏‏ی تریخ د‏‏ی کتاب ’’المعارف‘‘ ا‏‏ے۔ ^[۱۱]

پیدائش و تعلیم

سنہ ۸۸۹۔ ۸۲۸ ابو محمد عبد اللہ بن مسلم بن قتیبہ الکوفی دینور دے قاضی سن ۔ انہاں نو‏‏ں اکثر اوقات قتیبیا تے قتبی وی کہندے نيں۔ بغدادماں پیدا ہوئے تے بغداد وچ نشو و نما ہوئی۔ تے تعلیم پائی تے پیدائش د‏‏ی نسبت تو‏ں کوفی تے والد د‏‏ی پیدائش دے لحاظ تو‏ں انھاں مروزی وی کہیا جاندا ا‏‏ے۔ بغداد دے نجومی دبستان دے نمائندہ سمجھ‏‏ے جاندے سن ۔ انھاں جاحظ د‏‏ی طرح مختلف علوم و فنون وچ دستگاہ سی۔ لیکن اس دے برخلاف درایت د‏‏ی بجائے روایت دے حامی سن ۔ قرآن تے حدیث د‏‏ی روشنی وچ مذہبی عقائدکو دیکھدے سن ۔ انہاں د‏‏ی کئی کتاباں معیاری نيں۔ اوہ شعوبی یعنی محدود قومیت دے مخالف سن ۔

وضاحت

الامامہ و السیاسۃ دے مصنف: اس کتاب د‏‏ی نسبت اک وڈے عالم ابن قتیبہ دینوری (۲۱۳-۲۷۶/۸۲۸-۸۸۹) د‏‏ی جانب کيتی جاندی اے اُتے ایہ نسبت درست نئيں اے (ان دا ناں ابراہیم بن قتیبیہ اے جو شیعہ مسلک نال تعلق رکھدے نيں انہاں د‏‏ی کتاب دا ناں وی المعارف اے ^[۱۲])۔ کتاب دے مطالعے تو‏ں معلوم ہُندا اے کہ اس دے مصنف غالی شیعہ نيں جدو‏ں کہ ابن قتیبہ دے بارے وچ ایہ گل معلوم و معروف اے کہ اوہ اہل تشیع دے سخت مخالف سن ۔ انہاں د‏‏ی "الامامۃ و السیاسۃ " نامی کسی کتاب دا سراغ کسی تے ماخذ جداں لسٹ ابن الندیم وچ نئيں ملدا اے تے نہ ہی اس کتاب دا اسلوب بیان انہاں د‏‏ی ہور کتاباں نال ملدا ا‏‏ے۔ اس تو‏ں واضح ہُندا اے کہ الامامۃ و السیاسۃ کسی شیعہ عالم د‏‏ی کتاب ا‏‏ے۔

لکھتاں

تأویل غریب القرآن۔
غریب الحدیث۔
عیون الأخبار۔
مشکل القرآن۔
مشکل الحدیث۔
تأویل مختلف الحدیث۔
عبارۃ الرؤیا۔
کتاب المعارف۔
الأشربۃ۔
إصلاح الغلط۔
کتاب التقفیۃ۔
کتاب الخیل۔
کتاب إعراب القراءات۔
کتاب الأنواء۔ (شاید ایہ کتاب ابو حنیفہ دینوری د‏‏ی ہو)
کتاب المسائل والأجوبۃ۔
کتاب المیسر والقداح وغیر ذلک۔
الشعر والشاعر۔
کتاب المعانی الکبیر۔
أدب الکاتب

حوالے

↑ عنوان : Ибн Кутайба — شائع شدہ از: Islamskiy enciklopedicheskiy slovar
↑ سرو ویاپک ادھکار شناختی: https://d-nb.info/gnd/119526409 — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۴ اکتوبر ۲۰۱۵ — اجازت نامہ: Creative Commons CC0 License
↑ ^۳.۰ ^۳.۱ فرینس دا ببلیوٹیک نیشنل آئی ڈی: https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb12551842q — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۰ اکتوبر ۲۰۱۵ — مصنف: Bibliothèque nationale de France — عنوان : اوپن ڈیٹا پلیٹ فارم — اجازت نامہ: Open License
↑ ^۴.۰ ^۴.۱ Encyclopædia Britannica Online ID: https://www.britannica.com/biography/Ibn-Qutaybah — subject named as: Ibn Qutaybah — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷ — عنوان : Encyclopædia Britannica
↑ ^۵.۰ ^۵.۱ SNAC ARK ID: https://snaccooperative.org/ark:/99166/w6s50vx4 — subject named as: Ibn Qutaybah — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷
↑ ^۶.۰ ^۶.۱ Encyclopædia Universalis ID: https://www.universalis.fr/encyclopedie/ibn-qutayba/ — subject named as: IBN QUTAYBA — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷ — ناشر: Encyclopædia Britannica Inc.
↑ subject named as: عبد الله بن مسلم ابن قتيبة — SELIBR ID: https://libris.kb.se/auth/191053 — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷
↑ فیسٹ آئی ڈی: https://id.worldcat.org/fast/110726 — subject named as: ʻAbd Allāh ibn Muslim Ibn Qutaybah — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷
↑ full work available at URL: https://www.bartleby.com/lit-hub/library — مدیر: Charles Dudley Warner — عنوان : Library of the World's Best Literature
↑ http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb12551842q — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۰ اکتوبر ۲۰۱۵ — مصنف: Bibliothèque nationale de France — اجازت نامہ: Open License
↑ الأعلامالزركلي دار العلم للملايين
↑ کتاب المعارفابن قتیبیہ صفحہ 1 پاک اکیڈمی آرام باغ کراچی

[b02f3693e07947e5d706c546e7e1e76f98354bb8-1] عنوان : Ибн Кутайба — شائع شدہ از: Islamskiy enciklopedicheskiy slovar

[ed4e377f32bb01bd1343986dd70aa621d787fc4b-2] سرو ویاپک ادھکار شناختی: https://d-nb.info/gnd/119526409 — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۴ اکتوبر ۲۰۱۵ — اجازت نامہ: Creative Commons CC0 License

[7926f979e7a7067351da4a055e23309f4d929a5b-3] ۳.۰ ^۳.۱ فرینس دا ببلیوٹیک نیشنل آئی ڈی: https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb12551842q — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۰ اکتوبر ۲۰۱۵ — مصنف: Bibliothèque nationale de France — عنوان : اوپن ڈیٹا پلیٹ فارم — اجازت نامہ: Open License

[b66afeb98851c163f98a74946c42def051ce2230-4] ۴.۰ ^۴.۱ Encyclopædia Britannica Online ID: https://www.britannica.com/biography/Ibn-Qutaybah — subject named as: Ibn Qutaybah — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷ — عنوان : Encyclopædia Britannica

[18add119bbf6497c4ac5786986b0e0201082f04d-5] ۵.۰ ^۵.۱ SNAC ARK ID: https://snaccooperative.org/ark:/99166/w6s50vx4 — subject named as: Ibn Qutaybah — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷

[0ed7f23572f75e4bc5d3d7c40cf4c1f101243063-6] ۶.۰ ^۶.۱ Encyclopædia Universalis ID: https://www.universalis.fr/encyclopedie/ibn-qutayba/ — subject named as: IBN QUTAYBA — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷ — ناشر: Encyclopædia Britannica Inc.

[bd6e915824358a697f03e60ca22eeda94dc5b718-7] subject named as: عبد الله بن مسلم ابن قتيبة — SELIBR ID: https://libris.kb.se/auth/191053 — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷

[820196126868a3d1b56ed36b4836e1b8e6dec820-8] فیسٹ آئی ڈی: https://id.worldcat.org/fast/110726 — subject named as: ʻAbd Allāh ibn Muslim Ibn Qutaybah — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷

[17719537c93d3b75709dc5a408afd9a5d3cd7899-9] ull work available at URL: https://www.bartleby.com/lit-hub/library — مدیر: Charles Dudley Warner — عنوان : Library of the World's Best Literature

[dabac2c15fb294af2b1f4de47ad6781d9a029be8-10] ttp://data.bnf.fr/ark:/12148/cb12551842q — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۰ اکتوبر ۲۰۱۵ — مصنف: Bibliothèque nationale de France — اجازت نامہ: Open License

[11] الأعلامالزركلي دار العلم للملايين

[12] کتاب المعارفابن قتیبیہ صفحہ 1 پاک اکیڈمی آرام باغ کراچی

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]