اسحاق بن احمد علثی
اسحاق بن احمد علثی | |
---|---|
تاریخ پیدائش |
|
تاریخ وفات | سنہ 1236
|
مذہب | اسلام |
فرقہ | اہل سنت |
فقہی مسلک | حنبلی |
عملی زندگی | |
پیشہ | عالم |
باب اسلام | |
ترمیم |
اسحاق بن احمد بن محمد بن غانم علثی، ستويں صدی ہجری دے اعلام حنابلہ وچوں نيں، نہایت نیک، متقی، زاہد، فقیہ تے عالم سن، امر بالمعروف تے نہی عن المنکر بہت سختی توں کیتا کردے سن، اس معاملہ وچ اللہ دے علاوہ کِسے توں خوف نئيں کھاندے سن تے نہ ہی کِسے دی ملامت کيتی پروا کردے سن، ابو الفتح بن شاتیل، ابن کلیب تے ابن اخضر توں علم حاصل کیتا سی ۔
منکرات اُتے نکیر
[سودھو]اسحاق بن احمد علثی نے عباسی حکمراں الناصر لدین اللہ دے غلط فیصلےآں اُتے خوب نکیر کیتا کردے سن، ببانگ دہل حق دا اعلان کردے سن ۔
- ناصح الدین بن الحنبلی کہندے نيں نيں: «وہ انہاں دناں عراق دے شیخ نيں، فقہا، فقرا تے دوسرےآں دے مقابلہ وچ سب توں زیادہ مضبوطی توں منکرات اُتے نکیر کرنے والے نيں، جدوں کہ دوسرے حضرات رخصت اُتے عمل کردے رہتے»۔
- منذری کہندے نيں: «کہیا جاندا اے کہ انہاں دے زمانہ وچ انہاں توں زیادہ منکرات اُتے نکیر کرنے والا کوئی نئيں سی، ايسے وجہ توں انھاں اک مدت تک قید دا سامنا کرنا پيا تھا»۔
- ابن رجب کہندے نيں: «انھاں نے بوہت سارے خطوط تے رسالے اعیان مملکت نوں لکھیا سی جس وچ منکرات اُتے نکیر تے نصائح سن، ميں نے دیکھیا سی کہ انھاں نے اک کتاب بغداد عباسی حکمراں دی خدمت وچ بھیجیا سی، ايسے طرح علی بن ادریس زاہد جو عبد القادر جیلانی دے شاگرد سن انھاں وی اک طویل رسالہ بھیجیا سی جس وچ رقص، سماع تے مبالغہ وغیرہ اُتے نکیر دی تھی»۔ ايسے طرح کئی تے رسالے تے خطوط نيں جنہاں نوں مختلف حضرات دی خدمت وچ بھیجیا سی ۔
- امر بالمعروف تے نہی عن المنکر کے سلسلہ وچ اسحاق علثی دا قول اے: «ساڈے اصحاب ہر جگہ ہر آن حق بلند کردے رہندے نيں چاہے انھاں تلواراں توں ماریا جائے، اوہ اللہ دے معاملہ وچ کِسے ملامت کيتی پروا نئيں کردے نيں تے نہ ہی کِسے بد اخلاق دی بداخلاقی تے کِسے جھوٹھے دے جھوٹھ توں متاثر ہوئے سکدے نيں، انھاں نے دنیا تے دنیا دی چیزاں نوں آخرت دے بدلہ چھڈ دتا اے، آخرت دا بدلہ معلوم تے معروف اے »۔[۱]
ابن جوزی نوں خط
[سودھو]اک طویل خط ابو الفرج بن جوزی نوں بھیجیا سی جس وچ انہاں دی بعض انہاں گلاں اُتے نکیر دی سی جس وچ اہل تاویل دی طرف رجحان ظاہر ہوئے رہیا سی ۔[۲] (اردو ترجمہ وچ خلاصہ پیش اے )
” | اللہ دے بندے اسحاق بن احمد علثی دی جانب توں اللہ دے بندے ابن الجوزی دی خدمت وچ !
اللہ اسيں سب دی حق گل دے قبول کرنے دے انکار توں حفاظت فرمائے، اللہ اسيں سب نوں سلف صالحین دی پیروی دی توفیق عطا فرمائے، سنت مطہرہ دی بصارت دے، نبوی ارشادات دی اتباع توں سانوں محروم نہ فرمائے، شریعت محمدیہ وچ بدعت توں ساڈی حفاظت فرمائے۔۔۔۔! بدعات دی دین وچ چنداں ضرورت نئيں اے، رسول اللہ نے سانوں صاف ستھرے طریقہ اُتے چھڈیا اے، اللہ نے ساڈے لئی دین نوں کامل و مکمل کے دتا اے تے مبتدعین دی آرا توں سانوں بے نیاز کر دتا اے، چنانچہ اللہ دی کتاب وچ تے رسول اللہ دی سنے وچ سب کچھ موجود اے جو وی اس دی خواہش کرے۔۔۔۔۔۔ اللہ سانوں سلیم اعتقاد نصیب فرمائے تے سانوں اپنی توفیق توں محروم نہ رکھے، چونکہ جدوں بندہ توفیق خداوندی توں محروم ہوئے جاندا اے تاں اسنوں کوئی علم نفع نئيں پہنچیا سکدا، اپنی قدر دی توفیق عطا فرمائے، صراط مستقیم دی ہدایت دے، اللہ دی ذات عالی دے علاوہ کوئی طاقت و قدرت نئيں اے، ہر عالم توں وڈا علم والا موجود اے، تمام تعریفاں ايسے اللہ نوں سزاوار نيں جس دی ذات پاک اے، تے درود سلام ہوئے اس دے رسول پر۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔! ایہ گل کِسے توں مخفی نئيں اے کہ دین نصیحت و خیرخواہی دا ناں اے، کِنّی قلماں مڑ گئياں، کِنے قدم لڑکھڑا گئے تے کِنے متکلمین پھسل گئے، لیکن اوہ علوم دا احاطہ نئيں کر سکدے، اللہ نے کِنّی سچی گل ارشاد فرمائی اے: "بعض لوک لاعلمی وچ اللہ دے متعلق بلا کِسے ہدایت تے بلا کِسے روشن کتاب دے مجادلہ کردے نيں"۔ اسحاق بن احمد علثی |
“ |
وفات
[سودھو]سنہ 634ھ وچ وفات پائی۔[۳]
حوالے
[سودھو]- ↑ نبذة مختصرة عن الحنابلة وتاريخهمالإسلام سؤال وجواب. وصل لهذا المسار في 26 مارس 2016 Archived 2016-09-14 at the وے بیک مشین
- ↑ الذيل على طبقات الحنابلة » وفيات المائة السابعة » إِسْحَاق بْن أَحْمَد بْن مُحَمَّد بْن غانم العلثي موسوعة الحديث. وصل لهذا المسار في 26 مارس 2016
- ↑ «معجم مصنفات الحنابلة - 9». گوگل بکس. اسلام کتاباں.