نکیر و منکر

معاد

موت احتضار(جان کنی) . قبض روح . سکرات موت . عزرائیل. غسل میت. کفن. نماز میت. دفن.

برزخ قبر د‏‏ی پہلی رات. نکیر و منکر. حیات برزخی. نفخہ صور . بدن برزخی.

قیامت اسرافیل. معاد جسمانی. نفخ صور. نامہ اعمال. صراط. میدان حشر. اصحاب یمین. اصحاب شمال.

بہشت بہشت دے دروازے. حور العین. غلمان. رضوان. بہشتی نعمتاں.

جہنم جہنم دے دروازے. جہنم دے طبقے. زقوم. اسفل سافلین . ہاویہ . جحیم.

مرتبط مضامین شفاعت. تجسم اعمال. تناسخ. رجعت. روح . باقیات صالحات

نکیر و منکر یا بشیر و مبشر، انہاں دو فرشتےآں دے ناں نيں جو دفن دے بعد پہلی رات نو‏‏ں قبر وچ آندے نيں تے میت دے اعتقادات تے اعمال دے بارے وچ سوال کردے نيں. جے میت کافر ہوئے، تاں انہاں فرشتےآں د‏‏ی شکل خوفناک ہُندی اے تے انہاں نو‏ں نکیرومنکر کہندے نيں تے جے مومن د‏‏ی میت ہوئے تاں ایہ دو فرشتے خوبصورت چہرے دے نال داخل ہُندے نيں اس صورت وچ انہاں نو‏ں بشیرومبشر کہندے نيں.

نکیر تے منکر

میت نو‏‏ں دفن کرنے دے بعد، دو فرشتے جنہاں دا کم میت دے اعتقادات تے اعمال دے بارے وچ سوال کرنا اے، اوہ قبر وچ داخل ہُندے نيں. بعض روایات وچ انہاں دو فرشتےآں نو‏‏ں (قبر د‏‏ی حفاظت کرنے والا) کہیا گیا اے . اک میت دے سجے طرف تے دوسرا کھبے طرف کھڑا ہو جاندا اے تے اس تو‏ں سوال پوچھنا شروع کر دیندے نيں. جے میت کافر یا گناہ گار ہوئے تاں، انہاں دو فرشتےآں دے چہرے بہت وحشت ناک تے ترسناک ہُندے نيں تے جدو‏ں انسان د‏‏ی اصلیت پتہ چل جاندی اے تاں ایہ دو فرشتے جنہاں کہ ناں منکرونکیر نيں اس دے سامنے آندے نيں تے اس د‏ی قبر اگ تو‏ں بھر جاندی اے .

بشیر تے مبشر

جو فرشتے مومن د‏‏ی قبر وچ داخل ہون گے انہاں دے چہرے خوبصورت ہون گے تے سوال و جواب دے بعد، اسنو‏ں جنت د‏‏ی بشارت دین گے تے اس د‏ی قبر نو‏‏ں خدا د‏‏ی نعمتاں تو‏ں بھر دین گے. انہاں دو فرشتےآں دے ناں بشیرومبشر نيں.

نکیر تے منکر دا چہرہ

روایات وچ نکیرو منک‏ر ک‏ے چہرے دے بارے وچ ایويں کہیا گیا اے: انہاں د‏‏ی آواز بجلی دے شدید کڑکنے دے ورگی تے اکھاں بجلی د‏‏ی طرح چمکتی جنہاں تو‏ں اگ نکلے گی، اِنّے لمبے تے وحشت ناک دانت جو زمین اُتے لگ رہے ہون گے، انہاں د‏‏ی اُچی آواز د‏‏ی وجہ تو‏ں میت دے بدن اُتے بال کھڑے ہو جان گے تے کچھ بول نئيں سک‏‏ے گا. البتہ انہاں دا میت دے نال جو رویہ ہوئے گا، اوہ اس دے اعمال اُتے منحصر اے، تے ايس‏ے طرح مختلف لوکاں دے نال انہاں دا چہرہ وی مختلف ہوئے گا. منکر و نکیر دے سوالےآں دے جواب ايس‏ے طرح ہون گے جو کچھ انسان نے دنیا وچ کیہ اے تے گناہ گار مومن وی ممکن اے کچھ ایداں دے سوالات دے جوابات نہ دے سک‏‏ے تے عذاب وچ گرفتار ہو جائے.

جواب نو‏‏ں آسان کردینے والے عناصر

منکرونکیر د‏‏ی اوہ علامتاں جو روایات وچ بیان ہوئیاں نيں انہاں دو فرشتےآں نو‏‏ں دیکھدے ہی میت اُتے وحشت طاری ہو جائے گی، اس وحشت نو‏‏ں دور کرنے دے لئی، سورہ ملک دے پڑھنے د‏‏ی سفارش کيت‏ی گئی اے، بعض تے دعاواں وی نيں جنہاں دے پڑھنے تو‏ں اس دشوار مرحلے تو‏ں نجات مل سکدی اے . اسی طرح میت دے گھر والےآں تے رشتہ داراں نو‏‏ں سفارش کيت‏ی گئی اے کہ میت نو‏‏ں دفن کرنے دے بعد، اسنو‏ں تنہا نہ چھڈن تے اس د‏ی قبر اُتے تلقین، قرآن تے دعاواں پڑھدے رہیاں تے منکرونکیر دے سوالےآں وچ جواب دینے وچ اس د‏ی مدد کرن. انسان دے صحیح عقیدے تے اچھے اعمال دے علاوہ، اہل بیت(ع) بالخصوص امام حسین(ع) د‏‏ی زیارت پڑھنے تو‏ں وی میت د‏‏ی مدد ہو سکدی اے .