اصحاب یمین
| معاد |
اصحاب یمین یا اصحاب المیمنہ، ایسا گروہ اے جو قیامت والے دن، اپنے نامہ اعمال نوں سِدھے ہتھ وچ لین گے تے انہاں دی جگہ جنت وچ اے۔ قرآن نے انہاں نوں اصحاب شمال دے مقابل وچ ذکر کيتا اے۔ قرآن دی آیات دے مطابق، خدا اُتے ایمان رکھنا، قیامت دی حساب رسی اُتے یقین رکھنا، یتیماں تے حاجت منداں نوں کھانا کھلانا تے غلاماں نوں آزاد کرنا، انہاں دی خصوصیات وچوں نيں۔ بعض شیعہ روایات دے مطابق، یمین توں مراد امام علی علیہ السلام تے اصحاب یمین توں مراد انہاں دے چاہنے والے نيں۔
ناں دی وجہ
[سودھو]اصحاب یمین قرآنی اصطلاح اے جس دا معنی "سِدھے دوست" تے اس دے مقابلے وچ اصحاب شمال نيں جس دا معنی "الٹے دوست" اے۔ [۱] مفسرین دی نگاہ وچ ، اصحاب یمین اوہ نيں جو دنیا وچ نیک کم کردے نيں تے آخرت وچ اپنے نامہ اعمال نوں سجے ہتھ توں دریافت کرن گے۔ [۲] انہاں دے مقابلے وچ اصحاب شمال نيں جو اپنے نامہ اعمال نوں کھبے ہتھ توں دریافت کرن گے۔ [۳] قرآن کریم وچ ایہ اصطلاح چھ بار ذکر ہوئی اے تے بعض آیات وچ اس دے لئی "اصحاب میمنہ" دی تعبیر استعمال ہوئی اے۔ [۴] مفسرین معتقد نيں کہ "میمنہ" دا معنی خیر تے نیک بختی اے تے اصحاب میمنہ توں مراد (جو کہ اصحاب مشئمہ دے مقابلے وچ استعمال ہُندا اے ) اوہی اصحاب یمین نيں۔ [۵]
اصحاب یمین دی ناں وجہ، اختلاف نظر دے باوجود انہاں دے بعض صفات ایہ نيں:
- خیر تے یمن دے خواہاں نيں۔[۶]
- اپنے نامہ اعمال نوں سجے ہتھ وچ لین گے۔ [۷]
- قیامت دے دن، ایہ سجے طرف تے اصحاب شمال کھبے طرف قرار دئیے جان گے۔ [۸]
شیعہ اماماں توں نقل کيتی گئی بعض روایات دے مطابق، یمین توں مراد، امام علی تے اصحاب یمین توں مراد انہاں دے مننے والے نيں۔ [۹]
خصوصیات
[سودھو]قرآن کریم نے، سورہ واقعہ، انشقاق، بلد تے حاقہ، وچ "اصحاب یمین" یا "اصحاب میمنہ" دی خصوصیات بیان کيتی نيں، جو تھلے لکھے نيں: [۱۰]
اصحاب میمنہ، دنیا وچ اللہ تعالی اُتے تے قیامت دے حساب کتاب اُتے ایمان رکھدے نيں، اک دوسرے نوں صبر تے ترحم دی دعوت دیندے نيں، یتیماں، حاجت منداں نوں کھانا کھلاندے نيں تے غلاماں نوں آزاد کردے نيں۔ [۱۱]
موت دے وقت، فرشتے انہاں اُتے سلام و تحیت بھیجن گے۔ [۱۲] قیامت وچ انہاں دا حساب آسان ہوئے گا تے حساب دے بعد، خوشی خوشی اپناں دی طرف پرت کر جاواں گے۔ [۱۳]
جنت وچ ، انہاں دا عالی مقام ہوئے گا تے اپنی زندگی توں راضی ہون گے۔ [۱۴] سورہ واقعہ دی آیات وچ انہاں دا مقام جنت کہیا گیا اے جو کہ پانی دی نہراں دے نال، میوے دار درختاں دے سائے تلے تے کئی قسم دی دوسری جندی نعمتاں دے ہمراہ اے۔[۱۵]
حوالے
[سودھو]- ↑ فرہنگ بزرگ سخن، اصحاب یمین دے تھلے
- ↑ طباطبائی، المیزان، ۱۴۱٧ق، ج۱۹، ص۱۲۳.
- ↑ طباطبائی، المیزان، ۱۴۱٧ق، ج۱۹، ص۱۲۳.
- ↑ دایرةالمعارف قرآن کریم، ۱۳۸۲ش، ج۳، ص۳٧۰.
- ↑ دایرةالمعارف قرآن کریم، ۱۳۸۲ش، ج۳، ص۳٧۰.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونہ، ۱۳٧۴ش، ج۲۳، ص۲۰۳.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونہ، ۱۳٧۴ش، ج۲۳، ص۲۰۳.
- ↑ دایرة المعارف قرآن کریم، ۱۳۸۲ش، ج۳، ص۳٧۱.
- ↑ قمی، تفسیر القمی، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۳۴۸.
- ↑ ر.ک خرمشاہی، دانشنامہ قرآنی، ۱۳٧٧ش، ج۱، ص۲۳۹و ۲۴۰؛ دایرةالمعارف قرآن کریم، ۱۳۸۲ش، ج۳، ص۳٧۱.
- ↑ سوره بلد، آیہ۱۳-۱۸؛ سوره حاقہ، آیہ ۱۹و۲۰.
- ↑ سوره واقعہ، آیہ۹۰و ۹۱.
- ↑ سوره انشقاق، آیہ٧-۹.
- ↑ سوره حاقہ، آیہ۲۱-۲۴.
- ↑ سوره واقعہ، آیہ۲٧-۴۰.
ماخذ
[سودھو]- قرآن کریم
- خرم شاہی، بہاء الدین، دانش نامہ قرآنی، تہران، نشر دوستان و ناہید، ۱۳٧٧ہجری شمسی۔
- دایرة المعارف قرآن کریم، تدوین مرکز فرہنگ و معارف قرآن، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۲ہجری شمسی۔
- طباطبائی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۱٧ھ
- فرہنگ بزرگ سخن، بہ سرپرستی حسن انوری، تہران، انتشارات سخن، ۱۳۹۰ہجری شمسی۔
- قمی، علی بن ابراہیم، تفسیر القمی، تحقیق و تصحیح: موسوی جزایری، قم، نشر دار الکتاب، ۱۴۰۴ھ۔
- مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونہ، تہران، دار الکتب الاسلامیہ، ۱۳٧۴ہجری شمسی۔
| ||||||||||||||||||||||||||