پشتون سبھیاچار
 |
| لیکھاں دے سلسلے چ |
| پشتون |
|---|
| سلطنتاں |
| مذاہب |
پشتون سبھیاچار دا بنیاد اسلام تے پشتونولی اے، اس دے نال نال پشتو زبان تے پشتون لباس وی پشتون سبھیاچار دا اک حصہ اے۔ پشتون سبھیاچار دا تشکیل تقریبا ہیرووت تے سکندر اعظم دے زمانے وچ ہويا اے ،جب اوہ پاکستان تے افغانستان آئے۔ پشتون سبھیاچار بوہت گھٹ دوسرے ثقافتاں توں اثر انداز ہويا اے تے انہاں چند ثقافتاں وچوں جو زیادہ تر اپنی اصل حالت وچ برقرار نيں۔
تہوار[سودھو]
پشتوناں دے لئی سب توں وڈے تہوار اسلامی تہواراں یعنی عید الفطر تے عیدالاضحی نيں۔ پشتون معاشرے وچ اہم ایام وچ یوم آزادی پاکستان (14 اگست) تے یوم آزادی افغانستان (19 اگست) منائے جاندے نيں۔ اس دے علاوہ چند پشتون سپرلے (بہار) دے موسم دا تہوار نوروز وی مناندے نيں نوروزافغانستان دے چندپشتون گروہ دے علاوہ پاکستان وچ کوہاٹ،ہنگو،اورکزئی اورکرم ایجنسی دے بعض علاقےآں وچ پشتون نوروزمناندے نيں۔
پشتو شاعری[سودھو]
تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: پشتو شعراء
پشتوناں وچ شاعری افغانستان دی اسلامی فتح توں پہلے وی پائی جاندی سی۔8واں صدی وچ کتاب پٹہ خزانہ (چھپا ہويا خزانہ) پشتو بولی وچ لکھیا گیا سی جو قدیم پشتو شاعری دا اک اثار بن گیا اے۔ چند معروف پشتو شاعر جنہاں دا تعلق پاکستان تے افغانستان توں اے، وچ پیر روشان،عبدالحمید ماشوخیل،خوشحال خان خٹک، نازو توخی،عبدالرحمان بابا،اجمل خٹک،حمزہ شنواری،غنی خان،کبیر ستوری، طارق خان پشتین، حفیظ اللہ خالد،خاطر افریدی شامل نيں۔ پشتو بولی دے اکثر شاعر دا تعلق پاکستان توں اے۔
رقص[سودھو]
اتن[سودھو]
اتن پشتون سبھیاچار دا اہم جز اے اتن (انگریزی: Attan) رقص دی اک قسم اے جو افغانستان تے پاکستان دے پشتون علاقےآں وچ رچا جاندا اے۔ ایہ رقص پشتوناں وچ وقت مسرت کيتا جانے والا رقص اے۔ پہلے ایہ اک علاقائی رقص تصور کيتا جاندا سی لیکن ہن ایہ افغانستان وچ ایہ رقص، قومی نشان دے طور اُتے ابھر رہیا اے۔[1] یہ رقص پشتون سبھیاچار وچ کھلے آسمان دے تھلے کيتا جاندا اے۔[2] موسیقی دی دھن جو ڈھول تے بانسری اُتے ترتیب دتی جاندی اے۔ اس رقص دی کلیدی ضروریات نيں۔ اک وڈے دائرے دی شکل وچ کئی لوک اک نال ڈھول دی تھاپ اُتے اک ہی طرح توں رقص کردے نيں تے ايسے دائرے وچ گھمدے جاندے نيں۔ ایہ رقص اول سست رفتار ہُندا اے لیکن جداں جداں وقت گذردا جاندا اے رفتار وچ تیزی آندی جاندی اے۔ عام طور اُتے اک ہی دھن اُتے ایہ رقص 5 توں 25 منٹ تک جاری رہندا اے۔
خٹک رقص[سودھو]
محسود اتن[سودھو]
محسود اتن بہت زیادہ مشہور اتن اے لوک بہت شوق توں انکو دیکھدے نيں انہاں دے مختلف ناں وی نيں واڑداگئ. سلو اتن. درے مخیے. اج کل اکاخیلاں توں متاثر ہوکے اوہ وی اچھے انداز وچ پیش کرت نيں
وزیر رقص[سودھو]
لباس[سودھو]
پشتون لباس اوہی لباس اے جو پاکستان دے ہور بیشتر علاقےآں وچ پہنا جاندا اے تے جو پاکستانی قومی لباس اے۔ اج کل بلوچی گنڑھ پاڑتیگ وی پہندے نيں جو کہ بہت زیادہ مشہور نيں
کھانا پینا[سودھو]
تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: پشتون کھانا
پشتون ثقافتی کھاناں وچ کابلی پلاو،د بیزے غوخہ (بکری گوشت)،سیخ کباب، چپلی کباب،شامی کباب،شینواری کباب،کیچڑی،شوربہ،اوش،اوشک،ہیراک،برونی،غٹے ورجے (وڈے چاول) گھموڈی(اس وچ لوبیا،چنے،گندم،مکئ هوتےهاں۔ اس دا شوربا نمکین هوندا اے )،شوملے (لسی)،وغیرہ شامل نيں۔
کھیل[سودھو]
پشتون لوک اک بہت Talented لوک نيں اوہ دنیا کہ ہر میدان وچ حصہ لے کے اپنا لوہا منوا رہیا ہُندا اے . پختون لوک بوہت سارے کھیل کھیلدے نيں تے انکو اک اعلیٰ مقام وی ملدا اے . جداں کہ اوہ فٹ بال وی کھیلدے نيں کرکٹ کھیلدے نيں تے وی اپنی زباناں وچ بوہت سارے کھیل کھیلدے نيں. جداں کہ (😜چیترو, پخسے, لیوانے,پٹا ول, گوٹی ایہ زیادہ تر عورتاں کھیلدی نيں) لیکین اج کل کرکٹ سب وچ عروج اُتے اے تے بہت شوق توں کھیلدے نيں.